1. Theoretische modellen - lesdag 2
Kinderen, jongeren en gezinnen uit balans
Ilse Mariën

2. H E T T G I - M O D E L
Kinderen, jongeren en gezinnen
uit balans

3. Wat hebben we vorige les gedaan?
 Gezin als systeem
 Ecologisch model van Belsky
 Balansmodel van Bakker

4. Wat gaan we vandaag doen?
 Hoe hulpverlenen aan gezinnen?
 Model om gezin en hulpverlening in kaart te brengen
 Stilstaan bij methodieken en attitude van hulpverlening

5. TGI-model
 Ruth Cohn
 Werken met groepen
 Toepasbaar op verschillende contexten, niet
gebonden aan bepaalde setting

6. Postulaten binnen het TGI-model
 Wees je eigen leider
Neem verantwoordelijkheid voor wat je doet en laat door na te gaan
wat er speelt, innerlijk en in je omgeving. Iedere situatie is een
mogelijkheid vanuit die verantwoordelijkheid beslissingen te nemen
 Storingen hebben voorrang
Let op hindernissen op je weg, op die van jezelf en op die van
anderen. Storingen hebben defacto voorrang, zij vragen niet om
toestemming: ze zijn er. Wees je bewust van belemmeringen die je
ervaart en je handelen beïnvloeden. Dit vraagt om steeds vanuit
verantwoordelijkheid keuzes te maken wat je over die storing naar
buiten brengt. Cohn noemt dit ‘selectieve authenticiteit’
Bron theorie TGI-model: www.tgi-forum.com

7. ik
wij het
thema
context

8. Uitwerking TGI-model
 Ik: verschillende individuen, gezinsleden, teamleden
 Wij: cohesie, groepsgevoel
 Het: concrete taken, opdrachten
 Context: verschillende lagen, breder en nauwer op
groep betrokken (zie vorige les en verder)
 Thema: waarrond wij en ik bezig zijn, wat ons
verbindt/ontbindt

9. Uitwerking TGI-model
 Met plus en min kan je aangeven wat meer belang
krijgt in dit systeem
Ik ++
het -Wij -
thema
context

10. Oefening:
 Kies een groep waar jij deel van uitmaakt en stel er
een TGI-schema voor op en licht toe…

11. Oefening
 Hoe zie je dan een los-zand-gezin, een kluwengezin?

12. vader
moeder
kind
thema
context

13. Actoren
 Analyse van de probleemsituatie
 Drie actoren
 Vader, moeder, kind
 Ouders, hulpverlener, kind
 …

14. Actoren
 Kwaliteit van de relatie tussen de actoren
 Onderbroken lijn: verbroken of geschonden verbinding
 Stippellijn: bemoeilijkte verbinding
 Doorlopende lijn: werkbare verbinding
 Dubbele lijn: symbiotische verbinding

15. Oefening
 Stel een TGI-model op voor Arnie, Gilbert en mama
uit de film “What’s eating Gilbert Grape?”

16. Oefening in groepjes
 Stel TGI-model op voor gezin, hulpverlening:
 Kwaliteit van onderlinge relaties
 Thema

17. Oefening
 Individueel
 Sta eens stil bij de casus voor je paper: wat zou TGI-
model kunnen zijn?

18. Hulpverlening
 Gezin ervaart een probleem
 Ik of wij –niveau
 Heeft invloed op thema, op kwaliteit van de
verbindingen
gezinsfunctioneren wordt negatief en dat
toont zich in symptomen
 Hulpverlening wordt ingeschakeld

19. kind
vader
moeder opvoeders
therapeuten
TGI-model vertaald naar gezinsHV

20. ouders
kind hulpverleners
thema
context

21. Verbinding
 Om te werken moet een groep constructieve
verbindingen met elkaar aangaan
als hulpverlener moeten wij ook voldoende
investeren in de hulpverleningsrelatie met ouders

22. Thema
 Verbindend vs ontbindend thema
 Constructieve thema’s zijn ontwikkelingsbevorderend
 vb. individuatie, loslaten, zorg
 Destructieve thema’s verstoren de balans en effectiviteit van
pedagogische vaardigheden
 Vb. controle, macht, symbiose, onveiligheid
werken op 2 niveaus : versterken van
pedagogische vaardigheden en ombuigen van het
thema naar constructief

23. Thema
 Hoe vind je het thema?
 Breed genoeg kijken
 Al doende ontwikkelen: hiërarchie en timing
 Emoties wijzen de weg
 TGI is slechts schets, kan voortdurend bijgesteld worden

24. Thema
 Eigenaar van het thema
 Wie bepaalt?
 In conflictsituaties verschillende thema’s bij verschillende
actoren
 Onzichtbare thema’s, cfr. zondebok-fenomeen

25. Thema
 Thema, taal en beeld
 Thema’s liggen niet altijd voor de hand, belang van metaforen
 Metaforen als hulpmiddel in hulpverlening

26. Thema
 Thema’s, hiërarchie en timing
 Timing en doseren
 Belang van de constructieve relatie HV - cliënt

27. Thema
 Herhalingsprocessen en parallelprocessen
 Cliëntsysteem roept zelfde reactie, ontbinding op bij
hulpverleners, cfr. casus Geoffry (verwerpende moeder –
zorgende oma en reacties team)

28. Kernkwadrant
kwaliteit vervorming
uitdagingallergie

29. Kwaliteit
 Beschrijf twee van je eigen kwaliteiten
 Werk ze verder uit in het kernkwadrant: wat is dan je
vervorming, uitdaging en allergie ?

30. Kwaliteit en verband tussen allergie en negatief
proces
 Een symptoom, negatief proces is een vervorming
van een kwaliteit

31. Thema
 Niveau van het kind
 Op gang brengen van de vastgelopen ontwikkeling
 Niveau van de ouder
 Op gang brengen van de vastgelopen ontwikkeling van het
ouderschap = stimuleren van metapositie en het uitbalanceren
van ouderlijke vaardigheden

32. Effectiviteit van hulpverlening
 Effectiviteit = thema + attitude + structuur
 Thema: verbindend/ontbindend
centrerend/splijtend
Attitude: taak/proces
directief/non-directief
Structuur: setting (wie, waar…)
methode (strategie, werkvorm)

33. Attitude
 Belang van relationele, verbinding
 Meerzijdige empathie
 Metapositie
 Gericht op uitbreiden van competenties en herstel
van zelfbeeld
 Transfer van de geleerde vaardigheden
 Krachten bundelen

34. Attitude
 Wat is stijl van hulpverlener en hoe pas je die aan
aan het gezin?
 Confronteren
 Respecteren
 Reflecteren
 Vragend
 Adviseren
 Stimuleren

35. Structuur: doelen en functies
 Informeren
 Inzichten verbreden
 Regie van de pedagogische situatie ondersteunen
 Pedagogisch handelen in het gezin

36. Structuur: methoden
 Contacten tussen groepsleiding en ouders
 Kijk – en leerstage in de leefgroep
 Thuisbegeleiding
 Deelname in teamvergadering
 Ouderbegeleiding
 Netwerkoverleg
 Adviesgesprek
 Oudertraining:
 Cursus
 Ouder-kind-activiteiten
 Nazorg

37. Opdracht
 In de casus van Dario:
 Schets opnieuw de driehoek
 Wat is het thema: constructief /destructief
 Beschrijf de kwaliteit van de relaties
 Op welke manier speelt de context een rol?
 Maak een analyse van de pedagogische vaardigheden van de
ouders
 Omschrijf een interventie op vlak van ouderlijke vaardigheden
en hou rekening met de effectiviteit van de interventie

38.  Bekijk volgend videofragment:
 Stel TGI-model op
 schatjes observatie-oefening
 jo frost, jo frost 2,jo frost 3, jo frost 4
 Bekijk interventie: wat gebeurt er in de
hulpverlening?
 thema dat gekozen wordt
 Welke attitude zie je bij hulpverlener

39. In de praktijk
 Risico’s van residentiële opname?
 Negatieve groepsdynamiek
 Nieuwe homeostase door gezinsontlasting
 Niet voldoende makkelijke overgangen
 Hoeveel ruimte, tijd gaat er naar gezinsbegeleiding?

40. In de praktijk
 Richten op competenties ipv op probleemreductie
 Ouders in de ouderrol blijven bevestigen
 Geen overidentificatie met kind vanuit voorziening
 Meerzijdige partijdigheid