Φωνηεντόληκτα Ουσιαστικά γ΄ κλίσης σε -ις (γεν. -εως), σε -εύς (γεν. -έως) και ουδέτερα οδοντικόληκτα σε -α (γεν. -ατος). Ενότητα 2 Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου.(Ύλη Α΄ τάξης, Ενότητα 12)

1. Φωνηεντόληκτα ουσιαστικά γ΄ κλίσης
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, Ενότητα 2
Ύλη Α΄ τάξης
Γραμματική

2. •Αρσενικά, θηλυκά
και ουδέτερα
τα οποία
διακρίνονται σε:

3. Τι είδους ονόματα περιλαμβάνει η γ΄ κλίση ουσιαστικών

4. Τι είδους ονόματα περιλαμβάνει η γ΄ κλίση ουσιαστικών

5. Τι είδους ονόματα περιλαμβάνει η γ΄ κλίση ουσιαστικών

8. Παρατηρήσεις Τα φωνηεντόληκτα σε -ις
1. Έχουν δύο θέματα: ένα σε -ι
από το οποίο σχηματίζονται η
ονομαστική, η αιτιατική και η
κλητική του ενικού, και άλλο σε
-ε, από το οποίο σχηματίζονται
οι άλλες πτώσεις.
2. Στη γενική του
ενικού έχουν
κατάληξη -ως (αντί -
ος) και τονίζονται στη
γενική του ενικού και
του πληθυντικού στην
προπαραλήγουσα
μολονότι η λήγουσα
είναι μακρά.
3. Η κλητική ενικού
είναι ακατάληκτη.
4. Τα δίχρονα φωνήεντα στις
καταλήξεις των ουσιαστικών της
γ΄ κλίσης είναι βραχέα.

9. Παρατηρήσεις Τα φωνηεντόληκτα σε -ις
1. Έχουν δύο θέματα: ένα σε -ι
από το οποίο σχηματίζονται η
ονομαστική, η αιτιατική και η
κλητική του ενικού, και άλλο σε -ε,
από το οποίο σχηματίζονται οι
άλλες πτώσεις.
2. Στη γενική του
ενικού έχουν
κατάληξη -ως (αντί -
ος) και τονίζονται στη
γενική του ενικού και
του πληθυντικού στην
προπαραλήγουσα
μολονότι η λήγουσα
είναι μακρά.
3. Η κλητική ενικού είναι
ακατάληκτη.
4. Τα δίχρονα φωνήεντα στις
καταλήξεις των ουσιαστικών της γ΄
κλίσης είναι βραχέα.

10. Κατά το δύναμις κλίνονται τα
προπαροξύτονα θηλυκά: αἴσθησις,
ἀκρόπολις, βεβαίωσις, γένεσις,
γέννησις, δήλωσις, δῄωσις, κράτησις,
ποίησις κ.ά. και το αρσ. ὁ πρύτανις.
Κατά το πόλις κλίνονται: ἡ κόνις, ὁ
μάντις, ὁ ὄφις κ.ά., καθώς και πολλά
δισύλλαβα αφηρημένα ουσιαστικά:
γεῦσις, ὄψις, πτῶσις κτλ.

11. Πίνακας Φωνηεντόληκτων της γ΄ κλίσης σε –ις (γεν. –εως)

12. ἡ θλῖψις
Να κλιθούν στο τετράδιο τα παρακάτω ουσιαστικά:
ἡ ἄρσις
ἡ πτῶσις
ἡ ποίησις
ὁ πρύτανις

14. Φωνηεντόληκτα
καταληκτικά μονόθεμα
σε –εύς (γεν. –εως)

16. Παρατηρήσεις
στα
φωνηεντόληκτα σε
-εὺς:
1.Το υ του χαρακτήρα
αποβάλλεται πριν από
φωνήεν: βασιλεὺς >
βασιλέ-ως
2.Η κλητική του
ενικού είναι όμοια με
το θέμα (χωρίς
κατάληξη): ὦ βασιλεῦ
3.Η γενική του
ενικού έχει
κατάληξη -ως (αντί -
ος): τοῦ βασιλέ-ως

17. Κατά το βασιλεὺς κλίνονται: βαφεύς, γονεύς,
γραμματεύς, γραφεύς, ἱερεύς, κουρεύς,
χαλκεὺς κ.ά. – Ἀμφισσεύς, Ἀχαρνεύς,
Μεγαρεὺς κ.ά.-

18. Να κλιθούν στο τετράδιο τα παρακάτω ουσιαστικά:
ὁ γραμματεύς
ὁ ἱερεύς
ὁ βαφεύς
ὁ γραφεύς
ὁ χαλκεύς

23. 25. κλάδος από αμπέλι. – 26. (από το ρ. κλίνω) κλίση ή κατωφέρεια εδάφους· η γεωγραφική θέση ενός
τόπου. – 27. βλάστημα. – 28. ουδέτερα σε -μμα παράγονται από ρήματα με χαρακτήρα χειλικό (π, β, φ).
– 29. (από το ρ. ἅπτω) δέσιμο, κόμπος, θηλιά.

24. τό κῦμα
τό στέμμα
Να κλιθούν στο τετράδιο τα παρακάτω ουσιαστικά:
τό γράμμα
τό κλῆμα
τό θῦμα

26. ΑΣΚΗΣΕΙΣ

27. ἡ θλῖψις
(γεν. εν.)
τό καῦμα
(δοτ. εν.)
ἡ σύνεσις
(δοτ. εν.)
ὁ πορθμεύς
(αιτ. πληθ.)
ἡ κτῆσις
(αιτ. πληθ.)
ἡ πρᾶξις
(δοτ. πληθ.)

28. ἡ θλῖψις
(γεν. εν.)
τό καῦμα
(δοτ. εν.)
ἡ σύνεσις
(δοτ. εν.)
ὁ πορθμεύς
(αιτ. πληθ.)
ἡ κτῆσις
(αιτ. πληθ.)
ἡ πρᾶξις
(δοτ. πληθ.)
τῆς
θλίψεως
τῇ
συνέσει
τούς
πορθμέας
τάς
κτήσεις
ταῖς
πράξεσι(ν)
τῷ
καύματι

29. ἡ φρόνησις
(κλητ. εν.)
ὁ χαλκεύς
(γεν. εν.)
ἡ πόλις
(αιτ. εν.)
ὁ γονεύς
(γεν. εν.)
ἡ τύψις
(δοτ. πληθ.)
τό χάσμα
(δοτ. πληθ.)

30. ἡ φρόνησις
(κλητ. εν.)
ὁ χαλκεύς
(γεν. εν.)
ἡ πόλις
(αιτ. εν.)
ὁ γονεύς
(γεν. εν.)
ἡ τύψις
(δοτ. πληθ.)
τό χάσμα
(δοτ. πληθ.)
τοῖς
χάσμασι(ν)
ὦ
φρόνησι
τοῦ
χαλκέως
τήν
πόλιν
τοῦ
γονέως
ταῖς
τύψεσι(ν)