SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 8
Downloaden Sie, um offline zu lesen
De blinde man en de olifant
                                           Door Godfrey Saxe (1816-1887)

                                           Er waren eens zes man uit Hindostan
                                           Het opdoen van kennis zeer gezind
                                           Zij gingen op zoek naar de olifant
                                           (En ook waren zij allen blind)
                                           Met onderzoeken zouden zij
                                           Oordelen naar bevind.

                                           De eerste liep naar de olifant
                                           Maar kwam op eens ten val
                                           Tegen de brede en stevige flank,
                                           En verklaarde meteen aan al:
                                           “Loof de Heer, maar die olifant
                                           Is als een wal.”

                                           De tweede voelde aan een slagtand,
                                           En riep: “He, maar neen, mijn heer,
                                           Wat is immers zo rond en glad en scherp?
                                           Voor mij is het duidelijk maar al te zeer
                                           Dit wonder van een olifant
                                           Is als een speer.”

                                           Na kwam ook de derde naderbij,
                                           Greep bij toeval, als ware het een stang,
                                           De kronkelende slurf,
                                           En sloeg terstond een toon aan van belang:
                                           “Aha”, sprak hij, “de olifant
                                           Lijkt erg op een slang”.

                                           Nu stak de vierde gretig zijn handen uit
                                           En voelde aan de knie,
                                           “Waar dit beest nog het meest op lijkt
                                           Is wel duidelijk”, meende die;
                                           “Er kan geen twijfel over zijn
                                           Het is een boom die ik voor me zie”.

                                           De vijfde raakte toevallig aan het oor
                                           En zei: “Zelfs als de blik niet tot het daglicht reikt,
                                           Is zonneklaar wat ik hier heb;
                                           Wat ik voel, zonder twijfel en geijkt,
                                           Is dat dit wonder van een olifant,
                                           Op een waaier lijkt”.

                                           Nauwelijks nog had de zesde overwogen
PinkRoccade                                Waar hij eens beginnen zou,
                                           Of hij voelde al de slingerende staart,
Healthcare BV.                             Zwaaiend gaf deze hem een douw,
                                           “Ik zie het al”, zei de man, “de olifant
Fauststraat 3                              Is als een touw!”
7323 BA Apeldoorn                          ………………..
Postbus 20054
7302 HB Apeldoorn

T +31[0]55 599 92 00
F +31[0]55 599 92 01    Kleuren met PINK
I www..pinkroccade.nl
Sturen met kleur

Inleiding                                                  Een nieuwe financieringsstructuur is ingevoerd maar      Stuurmodellen                                            Stuurmodellen worden in organisaties gebruikt om
De Nederlandse gezondheidszorg ontwikkelt zich             steeds met wijzigingen. De prijs en kwaliteit van        Stuurmodellen kunnen een goed hulpmiddel zijn om         discussies los te maken. Hierdoor komt een dialoog
van een aanbod gestuurd systeem naar een vraag             zorgorganisaties worden steeds transparanter en          een zorgorganisatie (be)stuurbaar te maken. Zij          tot stand over bijvoorbeeld de pijnpunten en
gestuurd systeem. Deze ontwikkeling is al langere          worden vaak gepubliceerd door externe bronnen.           kunnen bijvoorbeeld zorgen voor een eenduidig en         verbeteringen in de organisatie. Daarnaast kunnen
tijd gaande, maar in de afgelopen jaren is het             Daar bovenop is men           verantwoording over de     duidelijk beeld over de richting van de organisatie.     zij als analysetool worden gebruikt om de prestatie
vertrouwde krachtenveld waarin zorginstellingen            geleverde zorg aan de maatschappij en toezicht-          In de praktijk worden een veelheid aan modellen          en de positie van de organisatie te bepalen.
opereerden   pas   echt   in   beweging    gekomen.        houder verschuldigd. Door deze nieuwe situatie           gebruikt, soms worden deze onder de naam
Concurrentie tussen instellingen is mogelijk en            ontstaat veel onzekerheid en is een gegarandeerd         kwaliteitsmodellen geschaard. Enkele voorbeelden         Stuurmodellen dragen bij aan het vergroten van het
onderhandelingen met de zorgverzekeraars worden            inkomen         niet   meer      vanzelf   sprekend.     van modellen die gebruikt worden zijn: INK, HKZ,         leren vermogen van de medewerkers en helpen bij
gemeengoed. Zorgklanten krijgen meer keuze                 Faillissementen bij zorgorganisaties is dus mogelijk.    Prezo, Balanced Scorecard, 7’s van McKinsey,             de implementatie van verbetertrajecten. Afhankelijk
vrijheid en de klantbehoeften staan steeds meer            Het (be)stuurbaar maken van de zorg wordt                PKKK, etc. Ieder model heeft zijn voor- en nadelen.      van de keuze van een bepaald model zijn een of
centraal.                                                  belangrijker.                                            Daarnaast kunnen organisaties ook hun eigen              meerdere toepassingen geschikt.
                                                                                                                    stuurmodel ontwikkelen.




                (be)sturen in de zorg                                                                                                                     (be)sturen is kleuren
                   vraagt om een integraal beeld                                                                                                             met mentale modellen

                                                                                                                   Het PINK stuurmodel
                                                                                                                   In   het   hele    woud   van    stuurmodellen   wordt
                                                                                                                   onderstaand een nieuw model gepresenteerd. Het
                                                                                                                   voordeel van dit model is dat er een geïntegreerd
                                                                                                                   beeld van de organisatie ontstaat. Het model is
                                                                                                                   uitermate geschikt om de strategische thema’s en
                                                                                                                   stuurindicatoren te benoemen. Daarbij kunnen deze
                                                                                                                   thema’s en indicatoren met elkaar in verband
                                                                                                                   worden gebracht, zodat een integraal beeld van de
                                                                                                                   organisatie ontstaat.


                                                                                                                   In   het   model    worden      structuurelementen   en
                                                                                                                   proceselementen van elkaar gescheiden. In veel
                                                                                                                   modellen worden deze onder één noemer gebracht.
                                                                                                                   Ook haalt dit model de besturings-, verbeter- en
                                                                                                                   leerprocessen uit de primaire en ondersteunende
                                                                                                                   processen en benoemd deze apart. Bovendien
                                                                                                                   wordt rekening gehouden met de ketenpartijen en
                                                                                                                   wordt onderscheid gemaakt tussen de uitkomst van
                               figuur 1. PINK stuurmodel                                                           de bedrijfsactiviteiten en het uiteindelijke resultaat
                                                                                                                   hiervan.
Richting                                                           Inrichting                                                    Mensen en Middelen
In de top van het PINK stuurmodel staat het                        Om    de   strategie    vorm    te     geven    zijn   twee   Een organisatie heeft capaciteit nodig om hun
richtinggevende gebied. Hier komt de planmatige                    inrichtingselementen       geformuleerd,         namelijk:    strategie uit te voeren. In het PINK model is een
uitgewerkte lange termijn toekomstvisie van de                     structuur en cultuur. Deze elementen zijn onder één           onderscheid gemaakt tussen mensen en middelen.
organisatie, unit of afdeling te staan. Deze wordt                 gebied gebracht, omdat deze beschrijven hoe                   Deze gebieden betreffen de inzet van mensen en                             figuur 5. mensen & middelen
geformuleerd voor een termijn van meestal 3 tot 5                  mensen met elkaar omgaan in de organisatie om de              middelen in de processen. De mensen en middelen
jaar, vaak verwoord in de vorm van een missie, visie               lange termijn toekomst beeld te realiseren.                   die als input of als output van een proces dienen
                                                                                                                                 worden in het procesgebied geplaatst.                        Bij   het   mensenelement       gaat    het   om   de
en een aantal strategische doelstellingen.
                                                                                                                                                                                              competenties (kennis en vaardigheden) die nodig
                                                                                                                                 Laten we een voorbeeld nemen met behulp van een              zijn om een proces uit te voeren. Dit element bevat
                                                                                                                                 simpel personeelsproces van werving, selectie,               de ontwikkeling en borging van deze competenties
                                                                                                                                 ontwikkeling    en    afvloeiing     van   medewerkers.      in de organisatie, maar niet de persoonlijke
                                                                                                                                 Werving en selectie vallen in het instroom element,          ontwikkeling van de mensen zelf. Laats genoemde
                                                                                                                                 ontwikkeling in het doorstroom element en afvloeiing         vallen onder het HRM proces in het proceselement.
                      figuur 2. richting                                             figuur 3. inrichting                        in het uitstroom element. De input van dit proces de
                                                                                                                                 nieuwe    medewerkers         en     de    uitstroom   de    Het middelen element bevat de “niet menselijke”
De missie en visie vormen het fundament van de                     De organisatiestructuur bevat de harde formele                                                                             resources. Het gaat hierbij over geld, informatie,
                                                                                                                                 afvloeiende medewerkers. Om dit proces goed te
strategie. De missie en visie beschrijven de identiteit            regels van een organisatie, zoals de verdeling van                                                                         materiaal, gebouwen, systemen, methoden e.d.
                                                                                                                                 managen heb je weer mensen en middelen nodig.
en de bestaansreden van de organisatie en de                       taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden en
globale richting van de organisatie in de toekomst.                de    daarmee          samenhangende           coördinatie-
De   strategische     doelstellingen        zijn   de   eerste     mechanismen.      Het      element        cultuur      gaat
concretiseringslag        om     dit    toekomstbeeld         te   daarentegen over de zachte ongeschreven regels,                                              (be)sturen is
bereiken.   Daarnaast          worden      scenario’s      en/of   beliefs, normen en waarden. Leiderschap valt in dit
maatregelen beschreven, die het pad aangeven om
de gewenste situatie te bereiken.
                                                                   model onder cultuur, want het gaat hierbij om de
                                                                   vraag hoe leiders met hun mensen omgaan.
                                                                                                                                                                   presteren in leren
                                                                                                                                 Partijen
                                                                                                                                 Dit gebied omvat de partijen die relevant zijn aan de
Verrichting                                                                                                                      inputkant en aan de output kant van processen.
Het verrichtingen gebied beschrijft de uitvoering                                                                                Hierbij gaat het o.a. om de wijze van samenwerking
ofwel de operatie binnen een organisatie. In het                                                                                 met leveranciers en partners om de toegevoegde
model    vormt      dit   element          de   primaire     en                                                                  waarde in de keten te realiseren. Contractafspraken
ondersteunende processen van een organisatie. De                                                                                 komen bijvoorbeeld in dit gebied terecht. Partijen die
processen in dit gebied staan niet altijd losstaand,                                                                             tijdens het proces nodig zijn worden onder het
maar kunnen met elkaar verbonden zijn als een                                                                                    element mensen geplaatst. Een voorbeeld hiervan
netwerk bijvoorbeeld.                                                               figuur 4a. verrichting                       kan zijn de inhuur van externe adviseurs.


Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de input                                                                                 Partijen aan de output kant kunnen ook partijen aan
en output van een proces en het proces zelf. In de                                                                               de   input     kant   zijn.   Denk     bijvoorbeeld    aan
zorgsector kan het zelfs relevant zijn om het proces                                                                             verpleeghuizen, huisartsen, e.d. waarvan patiënten
uit te splitsen naar een instroom, doorstroom en                                                                                 vandaan komen en weer naar toe kunnen gaan.
uitstroom. Te denken valt hierbij aan intramurale en                                                                             Daarnaast kunnen partijen ook verschillend zijn. Zo
extramurale patiëntstromen. Een andere voorbeeld                                                                                 kan de leverancier van bouwmaterialen een andere
is de inkomende en uitgaande logistiek. Binnen dit                                                                               partij zijn, dan de partij die het afval van
gebied valt ook de ketenstromen.                                                                                                 bouwmaterialen afhaalt.
                                                                                      figuur 4b. proces
Veranderen van kleur

Resultaat                                                  Veranderen                                                  Inleiding
Het PINK model maakt onderscheid tussen een                Dit gebied bevat een drietal processen. Het eerste          Het sturen en besturen wordt steeds belangrijker in
uitkomstelement en een resultaatelement om te              proces wordt het rationele veranderproces genoemd           de Nederlandse zorg sector. Door de veranderingen
bepalen wat de werkzaamheden van de organisatie            en het tweede het emotionele veranderproces. Deze           die met name door de politiek is ingegeven zullen
uiteindelijk hebben opgeleverd. Er is onderscheid          twee   processen     gaan     over de      besturing   en   zorginstellingen ook moeten veranderen. Oude
gemaakt      tussen      de      uitkomst    van     de    verbetering   van      organisaties.      Het   rationele   principes en besturingsfilosofieën zullen vervangen
bedrijfsactiviteiten en het uiteindelijke resultaat daar   veranderproces kent de volgende fasen: divergeren,          worden door andere, nieuwere en hopelijk ook
weer van. Binnen het onderdeel uitkomst zijn               convergeren, uitvoeren, controleren en bijsturen.           betere. Om uw organisatie door deze turbulente
indicatoren als tevredenheid, loyaliteit e.d. van          Het emotionele proces bestaat uit de stappen:               tijden te loodsen is het PINK stuurmodel ontwikkeld.
belang. Het uiteindelijke resultaat is te vatten in        inspireren, mobiliseren, waarderen, volhouden en
termen als winstgevendheid, imago en algemene              reflecteren. Op de volgende pagina wordt dieper op          In het PINK model worden zeven gebieden
maatschappelijke bijdrage.                                 dit gebied ingegaan.                                        gepresenteerd die relevant zijn om zorgorganisaties
                                                                                                                       te (be)sturen in deze nieuwe tijden. In dit artikel
                                                                                                                       wordt één van deze gebieden verder uitgediept,
                                                                                                                       namelijk het verandergebied. In dit verandergebied                                                               .
                                                                                                                                                                                                figuur 8. veranderprocessen
                                                                                                                       komen een drietal processen aan bod. Deze
                                                                                                                       processen zijn: 1) het rationele veranderproces, 2)
                                                                                                                       het emotionele veranderproces en 3) het leerproces.




                   figuur 6. resultaat                                        figuur 7. veranderen                                                                              veranderen is
Deze twee gebieden dienen op hun beurt weer als            Daarnaast bevat dit gebied een derde proces; het            Rationeel veranderen                                            besturen
een soort motor die de organisatie de toekomst             proces van leren. Dit proces bevat zowel het leren          Het rationele veranderproces in het PINK model kan
voortstuwt. Zij kunnen dus ook geplaatst worden            binnen bestaande kaders als het leren buiten de             worden    vergeleken      met   besturings-,     en/of
voor de ketenpartijen aan de input kant. De                bestaande kaders. Het leren binnen bestaande                verbeterprocessen, zoals deze in de bedrijfskunde
uitkomsten en resultaten van processen worden als          kaders wordt afgebeeld middels een kleine cirkel en         worden genoemd. Een bekend voorbeeld van een             Binnen het PINK model is ook een soortgelijke
het ware weer geïnvesteerd en dienen daarom als            het leren buiten de bestaande kaders wordt                  besturingsproces is de plan-do-check-act cyclus van      indeling gemaakt. Binnen de divergerende fase
input voor de processen.                                   afgebeeld met een grote cirkel.                             Deming. Verbetermethodieken kennen ook een               gaat   het   met   name     om het       verkrijgen   van
                                                                                                                       dergelijke gefaseerde aanpak. Binnen de Six Sigma        strategisch inzicht in de prestatie van de organisatie
                                                                                                                       methode    bijvoorbeeld     worden   deze      stappen   en de positie in de omgeving. Dit inzicht wordt
                                                                                                                       weergeven in de volgende vorm: define – measure          verworven door de prestatie en positie te meten,
                                                                                                                       – analyse – implement en control.                        analyseren en interpreteren. Belangrijk hierbij is dat
                                                                                                                                                                                men open minded naar de materie kijkt om tot
                                                                                                                       Allemaal een soortgelijke procesgang, maar de            nieuwe oplossingen te komen.
                                                                                                                       onderliggende methoden, technieken en principes
                                            (be)sturen is schilderen                                                   kunnen wel van elkaar verschillen. In andere             Als dit inzicht is verworven, wordt een (gezamenlijk)
                                                                                                                       woorden     “de    stappen      in   verbeter      en    beeld gevormd over de toekomst van de organisatie
                                                    met de juiste kleuren                                              besturingsprocessen lijken op elkaar, maar kunnen        in relatie met haar omgeving. In de convergerende
                                                                                                                       wel een andere inhoud bevatten en dienen vaak een        fase worden de verkregen mentale modellen uit de
                                                                                                                       ander doel”. Door nieuwe technieken en methoden          vorige fase als het ware samengevoegd tot een
                                                                                                                       te gebruiken worden nieuwe perspectieven in een          uitdagende droom of een organisatieconcept. Deze
                                                                                                                       bepaalde fase verklregen.                                zorgen dat de organisatie een focus krijgt.
Na deze abstracte fasen van creativiteit moet de          Na deze fase worden mensen en energie in de
                                                        organisatie weer even down to earth komen. De             organisatie gemobiliseerd. Onder het mobiliseren
                                                        mooie roze wolken vertalen naar een concreet plan.        van mensen wordt verstaan veranderingen te laten
                                                        Een veel gebruikte aanpak hierbij is de vertaling         starten door ambassadeurs te benoemen. Deze
                                                        naar strategische doelstellingen, Kritieke Succes         kunnen zowel formele of informele invloed hebben.
                                                        Factoren (KSF’s) en Kritieke Prestatie Indicatoren        Daarnaast kan men ook energie mobiliseren. Om
                                                        (KPI’s). KSF’s zijn kwalitatieve beschrijvingen van       een positieve energie te vergaren zijn optimisme,
                                                        elementen die het succes van de strategie bepalen.        belangstelling en vertrouwen belangrijke waarden
                                                                                                                  om aan te appelleren. Daarbij moet de nieuwe koers
                                                        Deze KSF’s worden gekwantificeerd met behulp van          duidelijk worden gecommuniceerd in de organisatie.
                                                        KPI’s. Deze zijn nodig om de nieuwe koers van de
                                                        organisatie te volgen in tijd. In dit planningsproces     Om      de    verandering     daadwerkelijk    te    laten
                                                        worden daarnaast ook maatregelen geformuleerd             plaatsvinden       worden    individuele   doelstellingen
                                                        om de KSF’s te managen. Ook wordt een begroting           opgesteld en beloningssystemen ingevoerd. Het
                                                        opgesteld.    Opbrengsten        en   kosten    worden    waarderingsysteem van de medewerkers worden                                                                       .
                                                                                                                                                                                            figuur 10. emotioneel veranderen
                                                        ingeschat en de budgetten worden toebedeeld.              gekoppeld aan de organisatie doelstellingen om
                                                                                                                  belangen verstrengelingen zo veel mogelijk te
                                                        Als alles is goedgekeurd gaan de managers en              reduceren.                                                   In dit emotionele verandertraject dient ook een
               .figuur 9. rationeel veranderen          operationele mensen aan de slag (uitvoeren).                                                                           moment van reflectie plaats te vinden. Medewerkers
                                                        Gedurende het jaar worden de plannen vergeleken           Tijdens de implementatiefase kan de aandacht van             dienen individueel of in een teamverband terug te
                                                        met de werkelijke prestatie aan de hand van de            de verandertrajecten verzwakken. Om zeker te zijn            kijken om leren. Reflecteren betekent dat er een
                                                                                                                  van een toekomstvaste beweging zal het                       spiegel wordt voorgehouden om stil te staan bij hoe
                                                        eerder genoemde prestatie indicatoren. Indien een
                                                                                                                  veranderteam en het management de medewerkers                mensen werken, welke keuzes ze daarbinnen
                                                        organisatie niet op koers ligt vinden corrigerende of                                                                  hebben gemaakt, welke vaardigheden ze inzetten
                                                                                                                  moeten motiveren, motiveren en nog eens
                                                        preventieve wijzigingen plaats.                           motiveren. Een ander instrument dat toegepast kan            en hoe dat voelt. Door met elkaar in dialoog te gaan
                                                                                                                  worden is het delen van korte termijn kleine                 wordt inzicht verkregen. Dit inzicht is weer de basis
                                                                                                                  successen in de organisatie.                                 om nieuwe mentale modellen aan te nemen.



                                          veranderen is                                                                                                  veranderen is
                                                   verbeteren                                                                                                    (te) leren
                                                                                                                  Leren                                                        Een adaptief leerproces is een vorm van leren dat
                                                                                                                  Organisaties die beter in hun omgeving passen                binnen de bestaande denkkaders blijft. Hier worden
Emotionel veranderen                                                                                              hebben meer kans om te overleven (survival of the            fouten binnen het huidige beleid en doelstellingen
                                                       De start in dit veranderproces is zorgen dat
In een organisatie werken mensen en daarom                                                                        fittest).    Een    hoog     aanpassingsvermogen        in   opgelost. In het PINK model zijn dit de fasen van
                                                       medewerkers geïnspireerd raken. Er zijn veel
kunnen veranderingen een grote impact hebben. Zij                                                                 veranderende omstandigheden vraagt om een                    controleren en aanpassen (de kleine cirkel). Bij het
                                                       boeken geschreven over inspirerend leiderschap en
zijn een belangrijke factor in het welslagen van de                                                               lerende organisatie. Om dit te realiseren zal                proces van generatief leren worden bestaande
                                                       inspirerende omgevingen. In deze fase worden
nieuwe koers van de organisatie. Vaak zijn er                                                                     aandacht      besteed       moeten   worden    aan     de    denkkaders en aannames ter discussie gesteld. Er
                                                       medewerkers     door     nieuwe     inzichten   uit   de
ingewortelde routines en gedragingen die moeilijk te                                                              leerprocessen binnen de organisatie. Het grote               worden    nieuwe    paradigma       aangenomen.   Hier
                                                       divergerende      fase       naar       een       ander
veranderen zijn. De basis voor een geslaagde                                                                      verschil tussen het PINK model en andere modellen            worden dus eigenlijk de echte nieuwe dingen
                                                       bewustzijnstoestand gebracht. Het gevolg daarvan
verandering is dan ook een goed begrip van de                                                                     is dat hier een onderscheid gemaakt is in de diverse         geleerd. Deze vorm heeft een meer strategisch
                                                       is dat de creatieve geest gaat werken en kunnen
denk- en gevoelswereld van deze organisatie door                                                                  leerprocessen. In het PINK model is zowel het                karakter waarbij bestaande fundamenten worden
                                                       nieuwe ideeën over de organisatierichting en
het veranderteam en management.                                                                                   adaptief en generatief leerproces meegenomen.                gewijzigd (grote cirkel).
                                                       inrichtingen ontstaan.
Strategisch kleuren

Inleiding                                                    Kleurplaat 1                                             Kleurplaat 2                                                     Dit geldt ook voor de competenties van het
Strategieën verschillen per organisatie en zijn              De strategische kleurplaat van deze organisatie          Het onderstaand organisatie model kent andere                    personeel. Alleen die competenties die waarde
afhankelijk van de heersende mentale modellen bij            begint met een duidelijke gezamenlijke visie. Het        thema’s   die   leiden   tot     succes     volgens        het   toevoegen    worden       in     de    eigen     organisatie
de organisatieleden en hun lerenvermogen. Niet               management en de medewerkers zijn van mening             management. De organisatie is van mening dat dit                 ontwikkeld   en   geborgd.        Andere       competenties
voor niets duidt Mintzberg strategievorming aan als          dat deze visie middels een consensus model tot           succes begint met een          goede waardepropositie.           worden uitbesteed of ingehuurd. Door deze focus
een complex, interactief en evolutionair proces.             stand komt. In dit model kan iedereen zijn eigen         Men gaat klanten segmenteren en aan ieder                        hoopt de organisatie veel waste uit de processen te
Binnen het PINK model kunnen deze diverse                    ideeën inbrengen. Hierdoor ontstaat meer draagvlak       segment een unieke waardepropositie aanbieden.                   halen   en   zo   tegen        lage   kosten    te   kunnen
strategieën     worden      ingekleurd.     Onderstaand      in de organisatie en is kans op succes groter.                                                                            produceren. Door een klantrelatie aan te gaan om
worden    een     tweetal     strategische      kleurplaat   Binnen deze kleurenplaat wordt eerst gewerkt aan         De organisatie voert alleen die activiteiten uit die             zo waarde te creëren, verwacht men een hoge
uitgewerkt.                                                  een cultuur van transparantie en samenwerking.           bijdragen aan de waardepropositie voor de klant.                 omzet te halen. De hoge omzet gecombineerd met
                                                                                                                      Andere activiteiten worden afgestoten in een                     lage kosten wil de organisatie maximale waarde
                                                                                                                      netwerk van partners.                                            creëren.




                                 figuur 11. kleurplaat 1
                                                                                                                                                       figuur 12. kleurplaat 2

Cultuur wordt hier gezien als een belangrijke                Daarnaast zorgen efficiënte processen voor een
succesfactor voor de organisatie om te overleven in          veilige omgeving voor zowel de medewerkers als
de toekomst. Het meten van prestatie wordt niet              voor de klant. Men stuurt hier bijvoorbeeld op
gezien als een afrekenmechanisme maar als een                doorlooptijd van de intramurale en extramurale
leermoment. Hierbij deelt men de ervaringen met              patiëntlogsitieke stromen.
elkaar. Vanwege het open karakter verwacht de
organisatie dat het personeel intrinsiek gemotiveerd         Dit alles leidt tot een financieel gezonde organisatie       geef kleur aan de consensus
raakt om succesvol te zijn. De organisatie is van            met een zeer goede reputatie bij leveranciers,
mening dat gemotiveerd personeel dat graag wilt
leren zorgt voor efficiënte en belevingsgerichte
                                                             overheid, klanten en medewerkers. De gezonde
                                                             financiële resultaten en het positief imago dragen op
                                                                                                                                  van de denk & gevoelswerelden
processen. Door een focus op klantloyaliteit te              hun beurt weer bij aan de positieve motivatie van
leggen worden alleen die activiteiten vervult die            het personeel. Op deze wijze wordt een positieve
bijdrage tot waardecreatie voor de klant.                    vicieuze cirkel tot stand gebracht.
Kleuren in niveaus                                                                                                          Slimmer kleuren

Inleiding                                                       Al deze plannen zijn echter niet los te zien van de         Inleiding                                                               informatievoorziening. Middels rapportages worden
Er wordt heel wat afgepland in zorgland. Op welk                processen.    Sterker     nog   “het     draait   om   de   Besturen      en    sturen    vraagt        om      een        goede    gebruikers geïnformeerd over het presteren van de
niveau je ook kijkt in zorginstellingen, overal kom je          processen”, want deze zijn nodig om daadwerkelijk           informatievoorziening.        PinkRoccade             Healthcare        organisatie of afdeling.
plannen tegen. Op de een of andere manier hangen                zorg te kunnen leveren. Binnen het PINK model               heeft      hier      jarenlange          ervaring         in      de
deze plannen allemaal met elkaar samen. Maar                    worden     procesverbeteringen     of      veranderingen    gezondheidszorg. Sinds de introductie van de                            Daarbij worden ook middelen en mensen ingezet
waarom is planning nou nodig? Wordt de zorg                     gezien als een vierde niveau van kleuren. De kaders         marktwerking horen wij steeds vaker kreten als “ik                      binnen deze      business intelligence organisatie.
daardoor beter!                                                 van bovenstaande niveau hebben invloed op dit               heb geen informatie”, “ik heb geen tijdige informatie”                  Mensen     kunnen       bestaan       uit    ontwikkelaars,
                                                                laagste proces niveau, dat op zijn beurt weer               en “ik heb geen goede informatie” van managers en                       functioneel analisten, database engineers e.d. Tot
Deze plannen zijn nodig om de effectiviteit en                  informatie moet terugkoppelen naar hogere niveaus.          bestuurders.        De    informatievoorziening                 wordt   de inzet van middelen kan de ICT infrastructuur,
efficiency van de zorg te verbeteren. Daarnaast                 Daarbij    kunnen       procesverbeteringen       volgens   hiermee vaak als een “black box” ervaren en als                         hardware, software en methoden worden gerekend.
dragen deze plannen bij aan het lerend vermogen                 dezelfde aanpak plaatsvinden als die van de andere          speeltje van technische mensen..
van de medewerkers en de organisatie. Men kan                   niveaus.
leren van de effecten van de genomen maatregelen                                                                            BI organisatie
om bepaalde prestatie indicatoren te verbeteren.                                                                            Een business intelligence organisatie start met het
                                                                                                                            formuleren van een business intelligence strategie.
Kleurniveau’s                                                                                                               Om deze strategie vormt te geven worden structuur
De gebieden van het PINK stuurmodel zijn te                                                                                 en de cultuur van de afdeling beschreven. Deze zijn
beschouwen als belangrijke bouwstenen van een                                                                               veelal afgeleid van een hoger gelegen organisatie
organisatie. Elk gebied kan gezien worden als een                                                                           strategie die een kader vormt waarbinnen de BI
apart perspectief. De gebieden die in het PINK                                                                              organisatie        moet    werken.         Daarbij        zal     de
stuurmodel te onderscheiden zijn: strategie, cultuur                                                                        verantwoordelijke van de business intelligence
& structuur, processen, veranderen, uitkomsten &                                                                            organisatie periodiek terugkoppeling geven aan
resultaten, mensen & middelen en partijen. Binnen                                                                           hogere echalons.
bepaalde      gebieden     kunnen      weer      meerdere
elementen vallen.                                                                                                           De vertaling van het organisatiekader vindt plaats
                                                                                                                            middels het rationele veranderproces. Daarnaast
In    het   PINK    stuurmodel     worden     een     viertal                                                               kan het voorkomen dat de organisatie van business
kleurniveau’s      onderscheiden.     De     eerste     drie                                                                intelligence een impact heeft op de menselijke kant
niveau’s     komen     overeen      met     de   bekende                                                                    van veranderen. Indien dit laatstgenoemd zich
besturingsniveau waarvan de literatuur al rijkelijk                                                                         voordoet zal ook het emotionele veranderproces
gevuld is. Het eerste niveau wordt het strategische                                                                         een rol spelen. De strategie, structuur en cultuur die
besturingsniveau genoemd. Hier wordt de strategie                                                                           vertaald is naar de organisatie van business
ingekleurd voor een periode van 3 tot 5 jaren en is                                                                         intelligence zijn op hun buurt weer kadervormend
overkoepelend voor de hele organisatie.                                                                                     voor de inrichting van de operationele processen.
                                                                                                                            Deze processen koppelen op hun beurt weer
Het     tweede       niveau   is      het        tactische                                                                  informatie terug over de procesprestatie.
besturingsniveau. Tactisch kleuren gaat meestal
over een periode van 1 tot 3 jaar en valt meestal                                                                           BI proces
onder een unit. Het volgende niveau wordt het                                                                               Het operationele business intelligence proces begint
operationele       besturingsniveau       genoemd       met                                                                 met     het    verzamelen          van     de       requirements
meestal een termijn van minder dan een jaar. De                                                                             (informatiebehoefte)         van     de      gebruikers          van
genoemde niveau’s raken veelal alle gebieden van                                                                            informatie.       Deze    worden         vertaald     naar       een
het PINK-model, maar kennen een andere invulling                                                                            functioneel en een technisch ontwerp. Daarna wordt
op ieder niveau.                                                                                                            de BI oplossing gebouwd. Na een aantal testen
                                                                                    figuur 15. niveaus                      wordt de oplossing geïmplementeerd in de huidige                                       figuur 14. usiness intelligence
©Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
                                                    mag worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd,
                                                    opgeslagen in een dataverwerkend systeem of
                                                    uitgezonden in enige vorm door middel van druk,
                                                    fotokopie of welke andere wijze dan ook zonder
                                                    voorafgaande schriftelijke toestemming van de
                                                    directeur van PinkRoccade Healthcare BV.




………………..


En aldus zetten de zes uit Hindostan
Zich aan een debat, met luide stem en onverveerd,                                                        Informatie
Ieder zie er het zijne van
En liet zich door de ander onbekeerd,                                                                    Nadere informatie over de mogelijkheden van
Allen waren weliswaar ten deel in het gelijk,                                                            dit stuurmodel kunt u verkrijgen bij:
Samen, echter, hadden zij het verkeerd.

                                                                                                         Ivo Cerfontaine, MSc
                                                                                                         Business Consultant
                                                                                                         Telefoon: 06-1370 3309
                                                                                                         Email: Ivo.Cerfontaine@PinkRoccade.nl

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Digital Trends To Watch In 2011
Digital Trends To Watch In 2011Digital Trends To Watch In 2011
Digital Trends To Watch In 2011BFG Communications
 
Macrophage ion currents are fit by a fractional model and therefore are a tim...
Macrophage ion currents are fit by a fractional model and therefore are a tim...Macrophage ion currents are fit by a fractional model and therefore are a tim...
Macrophage ion currents are fit by a fractional model and therefore are a tim...Mariela Marín
 
Fractional Differential Equation for the Analysis of Electrophysiological Rec...
Fractional Differential Equation for the Analysis of Electrophysiological Rec...Fractional Differential Equation for the Analysis of Electrophysiological Rec...
Fractional Differential Equation for the Analysis of Electrophysiological Rec...Mariela Marín
 
Pilgrims In The Middle Ages
Pilgrims In The Middle AgesPilgrims In The Middle Ages
Pilgrims In The Middle Agesccastell
 
De verborgen stem van de patient
De verborgen stem van de patientDe verborgen stem van de patient
De verborgen stem van de patientIvo Cerfontaine
 
Digital Trendspotting Fourth Quarter 2011
Digital Trendspotting Fourth Quarter 2011Digital Trendspotting Fourth Quarter 2011
Digital Trendspotting Fourth Quarter 2011BFG Communications
 
The Disappearing Honeybee
The Disappearing HoneybeeThe Disappearing Honeybee
The Disappearing Honeybeesternhen
 
Are You Listening? The Importance Of Social Media Monitoring
Are You Listening? The Importance Of Social Media MonitoringAre You Listening? The Importance Of Social Media Monitoring
Are You Listening? The Importance Of Social Media MonitoringBFG Communications
 

Andere mochten auch (9)

Digital Trends To Watch In 2011
Digital Trends To Watch In 2011Digital Trends To Watch In 2011
Digital Trends To Watch In 2011
 
Macrophage ion currents are fit by a fractional model and therefore are a tim...
Macrophage ion currents are fit by a fractional model and therefore are a tim...Macrophage ion currents are fit by a fractional model and therefore are a tim...
Macrophage ion currents are fit by a fractional model and therefore are a tim...
 
Fractional Differential Equation for the Analysis of Electrophysiological Rec...
Fractional Differential Equation for the Analysis of Electrophysiological Rec...Fractional Differential Equation for the Analysis of Electrophysiological Rec...
Fractional Differential Equation for the Analysis of Electrophysiological Rec...
 
Pilgrims In The Middle Ages
Pilgrims In The Middle AgesPilgrims In The Middle Ages
Pilgrims In The Middle Ages
 
Digital Trends Among Youth
Digital Trends Among YouthDigital Trends Among Youth
Digital Trends Among Youth
 
De verborgen stem van de patient
De verborgen stem van de patientDe verborgen stem van de patient
De verborgen stem van de patient
 
Digital Trendspotting Fourth Quarter 2011
Digital Trendspotting Fourth Quarter 2011Digital Trendspotting Fourth Quarter 2011
Digital Trendspotting Fourth Quarter 2011
 
The Disappearing Honeybee
The Disappearing HoneybeeThe Disappearing Honeybee
The Disappearing Honeybee
 
Are You Listening? The Importance Of Social Media Monitoring
Are You Listening? The Importance Of Social Media MonitoringAre You Listening? The Importance Of Social Media Monitoring
Are You Listening? The Importance Of Social Media Monitoring
 

Sturen met kleur

  • 1. De blinde man en de olifant Door Godfrey Saxe (1816-1887) Er waren eens zes man uit Hindostan Het opdoen van kennis zeer gezind Zij gingen op zoek naar de olifant (En ook waren zij allen blind) Met onderzoeken zouden zij Oordelen naar bevind. De eerste liep naar de olifant Maar kwam op eens ten val Tegen de brede en stevige flank, En verklaarde meteen aan al: “Loof de Heer, maar die olifant Is als een wal.” De tweede voelde aan een slagtand, En riep: “He, maar neen, mijn heer, Wat is immers zo rond en glad en scherp? Voor mij is het duidelijk maar al te zeer Dit wonder van een olifant Is als een speer.” Na kwam ook de derde naderbij, Greep bij toeval, als ware het een stang, De kronkelende slurf, En sloeg terstond een toon aan van belang: “Aha”, sprak hij, “de olifant Lijkt erg op een slang”. Nu stak de vierde gretig zijn handen uit En voelde aan de knie, “Waar dit beest nog het meest op lijkt Is wel duidelijk”, meende die; “Er kan geen twijfel over zijn Het is een boom die ik voor me zie”. De vijfde raakte toevallig aan het oor En zei: “Zelfs als de blik niet tot het daglicht reikt, Is zonneklaar wat ik hier heb; Wat ik voel, zonder twijfel en geijkt, Is dat dit wonder van een olifant, Op een waaier lijkt”. Nauwelijks nog had de zesde overwogen PinkRoccade Waar hij eens beginnen zou, Of hij voelde al de slingerende staart, Healthcare BV. Zwaaiend gaf deze hem een douw, “Ik zie het al”, zei de man, “de olifant Fauststraat 3 Is als een touw!” 7323 BA Apeldoorn ……………….. Postbus 20054 7302 HB Apeldoorn T +31[0]55 599 92 00 F +31[0]55 599 92 01 Kleuren met PINK I www..pinkroccade.nl
  • 2. Sturen met kleur Inleiding Een nieuwe financieringsstructuur is ingevoerd maar Stuurmodellen Stuurmodellen worden in organisaties gebruikt om De Nederlandse gezondheidszorg ontwikkelt zich steeds met wijzigingen. De prijs en kwaliteit van Stuurmodellen kunnen een goed hulpmiddel zijn om discussies los te maken. Hierdoor komt een dialoog van een aanbod gestuurd systeem naar een vraag zorgorganisaties worden steeds transparanter en een zorgorganisatie (be)stuurbaar te maken. Zij tot stand over bijvoorbeeld de pijnpunten en gestuurd systeem. Deze ontwikkeling is al langere worden vaak gepubliceerd door externe bronnen. kunnen bijvoorbeeld zorgen voor een eenduidig en verbeteringen in de organisatie. Daarnaast kunnen tijd gaande, maar in de afgelopen jaren is het Daar bovenop is men verantwoording over de duidelijk beeld over de richting van de organisatie. zij als analysetool worden gebruikt om de prestatie vertrouwde krachtenveld waarin zorginstellingen geleverde zorg aan de maatschappij en toezicht- In de praktijk worden een veelheid aan modellen en de positie van de organisatie te bepalen. opereerden pas echt in beweging gekomen. houder verschuldigd. Door deze nieuwe situatie gebruikt, soms worden deze onder de naam Concurrentie tussen instellingen is mogelijk en ontstaat veel onzekerheid en is een gegarandeerd kwaliteitsmodellen geschaard. Enkele voorbeelden Stuurmodellen dragen bij aan het vergroten van het onderhandelingen met de zorgverzekeraars worden inkomen niet meer vanzelf sprekend. van modellen die gebruikt worden zijn: INK, HKZ, leren vermogen van de medewerkers en helpen bij gemeengoed. Zorgklanten krijgen meer keuze Faillissementen bij zorgorganisaties is dus mogelijk. Prezo, Balanced Scorecard, 7’s van McKinsey, de implementatie van verbetertrajecten. Afhankelijk vrijheid en de klantbehoeften staan steeds meer Het (be)stuurbaar maken van de zorg wordt PKKK, etc. Ieder model heeft zijn voor- en nadelen. van de keuze van een bepaald model zijn een of centraal. belangrijker. Daarnaast kunnen organisaties ook hun eigen meerdere toepassingen geschikt. stuurmodel ontwikkelen. (be)sturen in de zorg (be)sturen is kleuren vraagt om een integraal beeld met mentale modellen Het PINK stuurmodel In het hele woud van stuurmodellen wordt onderstaand een nieuw model gepresenteerd. Het voordeel van dit model is dat er een geïntegreerd beeld van de organisatie ontstaat. Het model is uitermate geschikt om de strategische thema’s en stuurindicatoren te benoemen. Daarbij kunnen deze thema’s en indicatoren met elkaar in verband worden gebracht, zodat een integraal beeld van de organisatie ontstaat. In het model worden structuurelementen en proceselementen van elkaar gescheiden. In veel modellen worden deze onder één noemer gebracht. Ook haalt dit model de besturings-, verbeter- en leerprocessen uit de primaire en ondersteunende processen en benoemd deze apart. Bovendien wordt rekening gehouden met de ketenpartijen en wordt onderscheid gemaakt tussen de uitkomst van figuur 1. PINK stuurmodel de bedrijfsactiviteiten en het uiteindelijke resultaat hiervan.
  • 3. Richting Inrichting Mensen en Middelen In de top van het PINK stuurmodel staat het Om de strategie vorm te geven zijn twee Een organisatie heeft capaciteit nodig om hun richtinggevende gebied. Hier komt de planmatige inrichtingselementen geformuleerd, namelijk: strategie uit te voeren. In het PINK model is een uitgewerkte lange termijn toekomstvisie van de structuur en cultuur. Deze elementen zijn onder één onderscheid gemaakt tussen mensen en middelen. organisatie, unit of afdeling te staan. Deze wordt gebied gebracht, omdat deze beschrijven hoe Deze gebieden betreffen de inzet van mensen en figuur 5. mensen & middelen geformuleerd voor een termijn van meestal 3 tot 5 mensen met elkaar omgaan in de organisatie om de middelen in de processen. De mensen en middelen jaar, vaak verwoord in de vorm van een missie, visie lange termijn toekomst beeld te realiseren. die als input of als output van een proces dienen worden in het procesgebied geplaatst. Bij het mensenelement gaat het om de en een aantal strategische doelstellingen. competenties (kennis en vaardigheden) die nodig Laten we een voorbeeld nemen met behulp van een zijn om een proces uit te voeren. Dit element bevat simpel personeelsproces van werving, selectie, de ontwikkeling en borging van deze competenties ontwikkeling en afvloeiing van medewerkers. in de organisatie, maar niet de persoonlijke Werving en selectie vallen in het instroom element, ontwikkeling van de mensen zelf. Laats genoemde ontwikkeling in het doorstroom element en afvloeiing vallen onder het HRM proces in het proceselement. figuur 2. richting figuur 3. inrichting in het uitstroom element. De input van dit proces de nieuwe medewerkers en de uitstroom de Het middelen element bevat de “niet menselijke” De missie en visie vormen het fundament van de De organisatiestructuur bevat de harde formele resources. Het gaat hierbij over geld, informatie, afvloeiende medewerkers. Om dit proces goed te strategie. De missie en visie beschrijven de identiteit regels van een organisatie, zoals de verdeling van materiaal, gebouwen, systemen, methoden e.d. managen heb je weer mensen en middelen nodig. en de bestaansreden van de organisatie en de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden en globale richting van de organisatie in de toekomst. de daarmee samenhangende coördinatie- De strategische doelstellingen zijn de eerste mechanismen. Het element cultuur gaat concretiseringslag om dit toekomstbeeld te daarentegen over de zachte ongeschreven regels, (be)sturen is bereiken. Daarnaast worden scenario’s en/of beliefs, normen en waarden. Leiderschap valt in dit maatregelen beschreven, die het pad aangeven om de gewenste situatie te bereiken. model onder cultuur, want het gaat hierbij om de vraag hoe leiders met hun mensen omgaan. presteren in leren Partijen Dit gebied omvat de partijen die relevant zijn aan de Verrichting inputkant en aan de output kant van processen. Het verrichtingen gebied beschrijft de uitvoering Hierbij gaat het o.a. om de wijze van samenwerking ofwel de operatie binnen een organisatie. In het met leveranciers en partners om de toegevoegde model vormt dit element de primaire en waarde in de keten te realiseren. Contractafspraken ondersteunende processen van een organisatie. De komen bijvoorbeeld in dit gebied terecht. Partijen die processen in dit gebied staan niet altijd losstaand, tijdens het proces nodig zijn worden onder het maar kunnen met elkaar verbonden zijn als een element mensen geplaatst. Een voorbeeld hiervan netwerk bijvoorbeeld. figuur 4a. verrichting kan zijn de inhuur van externe adviseurs. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de input Partijen aan de output kant kunnen ook partijen aan en output van een proces en het proces zelf. In de de input kant zijn. Denk bijvoorbeeld aan zorgsector kan het zelfs relevant zijn om het proces verpleeghuizen, huisartsen, e.d. waarvan patiënten uit te splitsen naar een instroom, doorstroom en vandaan komen en weer naar toe kunnen gaan. uitstroom. Te denken valt hierbij aan intramurale en Daarnaast kunnen partijen ook verschillend zijn. Zo extramurale patiëntstromen. Een andere voorbeeld kan de leverancier van bouwmaterialen een andere is de inkomende en uitgaande logistiek. Binnen dit partij zijn, dan de partij die het afval van gebied valt ook de ketenstromen. bouwmaterialen afhaalt. figuur 4b. proces
  • 4. Veranderen van kleur Resultaat Veranderen Inleiding Het PINK model maakt onderscheid tussen een Dit gebied bevat een drietal processen. Het eerste Het sturen en besturen wordt steeds belangrijker in uitkomstelement en een resultaatelement om te proces wordt het rationele veranderproces genoemd de Nederlandse zorg sector. Door de veranderingen bepalen wat de werkzaamheden van de organisatie en het tweede het emotionele veranderproces. Deze die met name door de politiek is ingegeven zullen uiteindelijk hebben opgeleverd. Er is onderscheid twee processen gaan over de besturing en zorginstellingen ook moeten veranderen. Oude gemaakt tussen de uitkomst van de verbetering van organisaties. Het rationele principes en besturingsfilosofieën zullen vervangen bedrijfsactiviteiten en het uiteindelijke resultaat daar veranderproces kent de volgende fasen: divergeren, worden door andere, nieuwere en hopelijk ook weer van. Binnen het onderdeel uitkomst zijn convergeren, uitvoeren, controleren en bijsturen. betere. Om uw organisatie door deze turbulente indicatoren als tevredenheid, loyaliteit e.d. van Het emotionele proces bestaat uit de stappen: tijden te loodsen is het PINK stuurmodel ontwikkeld. belang. Het uiteindelijke resultaat is te vatten in inspireren, mobiliseren, waarderen, volhouden en termen als winstgevendheid, imago en algemene reflecteren. Op de volgende pagina wordt dieper op In het PINK model worden zeven gebieden maatschappelijke bijdrage. dit gebied ingegaan. gepresenteerd die relevant zijn om zorgorganisaties te (be)sturen in deze nieuwe tijden. In dit artikel wordt één van deze gebieden verder uitgediept, namelijk het verandergebied. In dit verandergebied . figuur 8. veranderprocessen komen een drietal processen aan bod. Deze processen zijn: 1) het rationele veranderproces, 2) het emotionele veranderproces en 3) het leerproces. figuur 6. resultaat figuur 7. veranderen veranderen is Deze twee gebieden dienen op hun beurt weer als Daarnaast bevat dit gebied een derde proces; het Rationeel veranderen besturen een soort motor die de organisatie de toekomst proces van leren. Dit proces bevat zowel het leren Het rationele veranderproces in het PINK model kan voortstuwt. Zij kunnen dus ook geplaatst worden binnen bestaande kaders als het leren buiten de worden vergeleken met besturings-, en/of voor de ketenpartijen aan de input kant. De bestaande kaders. Het leren binnen bestaande verbeterprocessen, zoals deze in de bedrijfskunde uitkomsten en resultaten van processen worden als kaders wordt afgebeeld middels een kleine cirkel en worden genoemd. Een bekend voorbeeld van een Binnen het PINK model is ook een soortgelijke het ware weer geïnvesteerd en dienen daarom als het leren buiten de bestaande kaders wordt besturingsproces is de plan-do-check-act cyclus van indeling gemaakt. Binnen de divergerende fase input voor de processen. afgebeeld met een grote cirkel. Deming. Verbetermethodieken kennen ook een gaat het met name om het verkrijgen van dergelijke gefaseerde aanpak. Binnen de Six Sigma strategisch inzicht in de prestatie van de organisatie methode bijvoorbeeld worden deze stappen en de positie in de omgeving. Dit inzicht wordt weergeven in de volgende vorm: define – measure verworven door de prestatie en positie te meten, – analyse – implement en control. analyseren en interpreteren. Belangrijk hierbij is dat men open minded naar de materie kijkt om tot Allemaal een soortgelijke procesgang, maar de nieuwe oplossingen te komen. onderliggende methoden, technieken en principes (be)sturen is schilderen kunnen wel van elkaar verschillen. In andere Als dit inzicht is verworven, wordt een (gezamenlijk) woorden “de stappen in verbeter en beeld gevormd over de toekomst van de organisatie met de juiste kleuren besturingsprocessen lijken op elkaar, maar kunnen in relatie met haar omgeving. In de convergerende wel een andere inhoud bevatten en dienen vaak een fase worden de verkregen mentale modellen uit de ander doel”. Door nieuwe technieken en methoden vorige fase als het ware samengevoegd tot een te gebruiken worden nieuwe perspectieven in een uitdagende droom of een organisatieconcept. Deze bepaalde fase verklregen. zorgen dat de organisatie een focus krijgt.
  • 5. Na deze abstracte fasen van creativiteit moet de Na deze fase worden mensen en energie in de organisatie weer even down to earth komen. De organisatie gemobiliseerd. Onder het mobiliseren mooie roze wolken vertalen naar een concreet plan. van mensen wordt verstaan veranderingen te laten Een veel gebruikte aanpak hierbij is de vertaling starten door ambassadeurs te benoemen. Deze naar strategische doelstellingen, Kritieke Succes kunnen zowel formele of informele invloed hebben. Factoren (KSF’s) en Kritieke Prestatie Indicatoren Daarnaast kan men ook energie mobiliseren. Om (KPI’s). KSF’s zijn kwalitatieve beschrijvingen van een positieve energie te vergaren zijn optimisme, elementen die het succes van de strategie bepalen. belangstelling en vertrouwen belangrijke waarden om aan te appelleren. Daarbij moet de nieuwe koers Deze KSF’s worden gekwantificeerd met behulp van duidelijk worden gecommuniceerd in de organisatie. KPI’s. Deze zijn nodig om de nieuwe koers van de organisatie te volgen in tijd. In dit planningsproces Om de verandering daadwerkelijk te laten worden daarnaast ook maatregelen geformuleerd plaatsvinden worden individuele doelstellingen om de KSF’s te managen. Ook wordt een begroting opgesteld en beloningssystemen ingevoerd. Het opgesteld. Opbrengsten en kosten worden waarderingsysteem van de medewerkers worden . figuur 10. emotioneel veranderen ingeschat en de budgetten worden toebedeeld. gekoppeld aan de organisatie doelstellingen om belangen verstrengelingen zo veel mogelijk te Als alles is goedgekeurd gaan de managers en reduceren. In dit emotionele verandertraject dient ook een .figuur 9. rationeel veranderen operationele mensen aan de slag (uitvoeren). moment van reflectie plaats te vinden. Medewerkers Gedurende het jaar worden de plannen vergeleken Tijdens de implementatiefase kan de aandacht van dienen individueel of in een teamverband terug te met de werkelijke prestatie aan de hand van de de verandertrajecten verzwakken. Om zeker te zijn kijken om leren. Reflecteren betekent dat er een van een toekomstvaste beweging zal het spiegel wordt voorgehouden om stil te staan bij hoe eerder genoemde prestatie indicatoren. Indien een veranderteam en het management de medewerkers mensen werken, welke keuzes ze daarbinnen organisatie niet op koers ligt vinden corrigerende of hebben gemaakt, welke vaardigheden ze inzetten moeten motiveren, motiveren en nog eens preventieve wijzigingen plaats. motiveren. Een ander instrument dat toegepast kan en hoe dat voelt. Door met elkaar in dialoog te gaan worden is het delen van korte termijn kleine wordt inzicht verkregen. Dit inzicht is weer de basis successen in de organisatie. om nieuwe mentale modellen aan te nemen. veranderen is veranderen is verbeteren (te) leren Leren Een adaptief leerproces is een vorm van leren dat Organisaties die beter in hun omgeving passen binnen de bestaande denkkaders blijft. Hier worden Emotionel veranderen hebben meer kans om te overleven (survival of the fouten binnen het huidige beleid en doelstellingen De start in dit veranderproces is zorgen dat In een organisatie werken mensen en daarom fittest). Een hoog aanpassingsvermogen in opgelost. In het PINK model zijn dit de fasen van medewerkers geïnspireerd raken. Er zijn veel kunnen veranderingen een grote impact hebben. Zij veranderende omstandigheden vraagt om een controleren en aanpassen (de kleine cirkel). Bij het boeken geschreven over inspirerend leiderschap en zijn een belangrijke factor in het welslagen van de lerende organisatie. Om dit te realiseren zal proces van generatief leren worden bestaande inspirerende omgevingen. In deze fase worden nieuwe koers van de organisatie. Vaak zijn er aandacht besteed moeten worden aan de denkkaders en aannames ter discussie gesteld. Er medewerkers door nieuwe inzichten uit de ingewortelde routines en gedragingen die moeilijk te leerprocessen binnen de organisatie. Het grote worden nieuwe paradigma aangenomen. Hier divergerende fase naar een ander veranderen zijn. De basis voor een geslaagde verschil tussen het PINK model en andere modellen worden dus eigenlijk de echte nieuwe dingen bewustzijnstoestand gebracht. Het gevolg daarvan verandering is dan ook een goed begrip van de is dat hier een onderscheid gemaakt is in de diverse geleerd. Deze vorm heeft een meer strategisch is dat de creatieve geest gaat werken en kunnen denk- en gevoelswereld van deze organisatie door leerprocessen. In het PINK model is zowel het karakter waarbij bestaande fundamenten worden nieuwe ideeën over de organisatierichting en het veranderteam en management. adaptief en generatief leerproces meegenomen. gewijzigd (grote cirkel). inrichtingen ontstaan.
  • 6. Strategisch kleuren Inleiding Kleurplaat 1 Kleurplaat 2 Dit geldt ook voor de competenties van het Strategieën verschillen per organisatie en zijn De strategische kleurplaat van deze organisatie Het onderstaand organisatie model kent andere personeel. Alleen die competenties die waarde afhankelijk van de heersende mentale modellen bij begint met een duidelijke gezamenlijke visie. Het thema’s die leiden tot succes volgens het toevoegen worden in de eigen organisatie de organisatieleden en hun lerenvermogen. Niet management en de medewerkers zijn van mening management. De organisatie is van mening dat dit ontwikkeld en geborgd. Andere competenties voor niets duidt Mintzberg strategievorming aan als dat deze visie middels een consensus model tot succes begint met een goede waardepropositie. worden uitbesteed of ingehuurd. Door deze focus een complex, interactief en evolutionair proces. stand komt. In dit model kan iedereen zijn eigen Men gaat klanten segmenteren en aan ieder hoopt de organisatie veel waste uit de processen te Binnen het PINK model kunnen deze diverse ideeën inbrengen. Hierdoor ontstaat meer draagvlak segment een unieke waardepropositie aanbieden. halen en zo tegen lage kosten te kunnen strategieën worden ingekleurd. Onderstaand in de organisatie en is kans op succes groter. produceren. Door een klantrelatie aan te gaan om worden een tweetal strategische kleurplaat Binnen deze kleurenplaat wordt eerst gewerkt aan De organisatie voert alleen die activiteiten uit die zo waarde te creëren, verwacht men een hoge uitgewerkt. een cultuur van transparantie en samenwerking. bijdragen aan de waardepropositie voor de klant. omzet te halen. De hoge omzet gecombineerd met Andere activiteiten worden afgestoten in een lage kosten wil de organisatie maximale waarde netwerk van partners. creëren. figuur 11. kleurplaat 1 figuur 12. kleurplaat 2 Cultuur wordt hier gezien als een belangrijke Daarnaast zorgen efficiënte processen voor een succesfactor voor de organisatie om te overleven in veilige omgeving voor zowel de medewerkers als de toekomst. Het meten van prestatie wordt niet voor de klant. Men stuurt hier bijvoorbeeld op gezien als een afrekenmechanisme maar als een doorlooptijd van de intramurale en extramurale leermoment. Hierbij deelt men de ervaringen met patiëntlogsitieke stromen. elkaar. Vanwege het open karakter verwacht de organisatie dat het personeel intrinsiek gemotiveerd Dit alles leidt tot een financieel gezonde organisatie geef kleur aan de consensus raakt om succesvol te zijn. De organisatie is van met een zeer goede reputatie bij leveranciers, mening dat gemotiveerd personeel dat graag wilt leren zorgt voor efficiënte en belevingsgerichte overheid, klanten en medewerkers. De gezonde financiële resultaten en het positief imago dragen op van de denk & gevoelswerelden processen. Door een focus op klantloyaliteit te hun beurt weer bij aan de positieve motivatie van leggen worden alleen die activiteiten vervult die het personeel. Op deze wijze wordt een positieve bijdrage tot waardecreatie voor de klant. vicieuze cirkel tot stand gebracht.
  • 7. Kleuren in niveaus Slimmer kleuren Inleiding Al deze plannen zijn echter niet los te zien van de Inleiding informatievoorziening. Middels rapportages worden Er wordt heel wat afgepland in zorgland. Op welk processen. Sterker nog “het draait om de Besturen en sturen vraagt om een goede gebruikers geïnformeerd over het presteren van de niveau je ook kijkt in zorginstellingen, overal kom je processen”, want deze zijn nodig om daadwerkelijk informatievoorziening. PinkRoccade Healthcare organisatie of afdeling. plannen tegen. Op de een of andere manier hangen zorg te kunnen leveren. Binnen het PINK model heeft hier jarenlange ervaring in de deze plannen allemaal met elkaar samen. Maar worden procesverbeteringen of veranderingen gezondheidszorg. Sinds de introductie van de Daarbij worden ook middelen en mensen ingezet waarom is planning nou nodig? Wordt de zorg gezien als een vierde niveau van kleuren. De kaders marktwerking horen wij steeds vaker kreten als “ik binnen deze business intelligence organisatie. daardoor beter! van bovenstaande niveau hebben invloed op dit heb geen informatie”, “ik heb geen tijdige informatie” Mensen kunnen bestaan uit ontwikkelaars, laagste proces niveau, dat op zijn beurt weer en “ik heb geen goede informatie” van managers en functioneel analisten, database engineers e.d. Tot Deze plannen zijn nodig om de effectiviteit en informatie moet terugkoppelen naar hogere niveaus. bestuurders. De informatievoorziening wordt de inzet van middelen kan de ICT infrastructuur, efficiency van de zorg te verbeteren. Daarnaast Daarbij kunnen procesverbeteringen volgens hiermee vaak als een “black box” ervaren en als hardware, software en methoden worden gerekend. dragen deze plannen bij aan het lerend vermogen dezelfde aanpak plaatsvinden als die van de andere speeltje van technische mensen.. van de medewerkers en de organisatie. Men kan niveaus. leren van de effecten van de genomen maatregelen BI organisatie om bepaalde prestatie indicatoren te verbeteren. Een business intelligence organisatie start met het formuleren van een business intelligence strategie. Kleurniveau’s Om deze strategie vormt te geven worden structuur De gebieden van het PINK stuurmodel zijn te en de cultuur van de afdeling beschreven. Deze zijn beschouwen als belangrijke bouwstenen van een veelal afgeleid van een hoger gelegen organisatie organisatie. Elk gebied kan gezien worden als een strategie die een kader vormt waarbinnen de BI apart perspectief. De gebieden die in het PINK organisatie moet werken. Daarbij zal de stuurmodel te onderscheiden zijn: strategie, cultuur verantwoordelijke van de business intelligence & structuur, processen, veranderen, uitkomsten & organisatie periodiek terugkoppeling geven aan resultaten, mensen & middelen en partijen. Binnen hogere echalons. bepaalde gebieden kunnen weer meerdere elementen vallen. De vertaling van het organisatiekader vindt plaats middels het rationele veranderproces. Daarnaast In het PINK stuurmodel worden een viertal kan het voorkomen dat de organisatie van business kleurniveau’s onderscheiden. De eerste drie intelligence een impact heeft op de menselijke kant niveau’s komen overeen met de bekende van veranderen. Indien dit laatstgenoemd zich besturingsniveau waarvan de literatuur al rijkelijk voordoet zal ook het emotionele veranderproces gevuld is. Het eerste niveau wordt het strategische een rol spelen. De strategie, structuur en cultuur die besturingsniveau genoemd. Hier wordt de strategie vertaald is naar de organisatie van business ingekleurd voor een periode van 3 tot 5 jaren en is intelligence zijn op hun buurt weer kadervormend overkoepelend voor de hele organisatie. voor de inrichting van de operationele processen. Deze processen koppelen op hun beurt weer Het tweede niveau is het tactische informatie terug over de procesprestatie. besturingsniveau. Tactisch kleuren gaat meestal over een periode van 1 tot 3 jaar en valt meestal BI proces onder een unit. Het volgende niveau wordt het Het operationele business intelligence proces begint operationele besturingsniveau genoemd met met het verzamelen van de requirements meestal een termijn van minder dan een jaar. De (informatiebehoefte) van de gebruikers van genoemde niveau’s raken veelal alle gebieden van informatie. Deze worden vertaald naar een het PINK-model, maar kennen een andere invulling functioneel en een technisch ontwerp. Daarna wordt op ieder niveau. de BI oplossing gebouwd. Na een aantal testen figuur 15. niveaus wordt de oplossing geïmplementeerd in de huidige figuur 14. usiness intelligence
  • 8. ©Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd, opgeslagen in een dataverwerkend systeem of uitgezonden in enige vorm door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de directeur van PinkRoccade Healthcare BV. ……………….. En aldus zetten de zes uit Hindostan Zich aan een debat, met luide stem en onverveerd, Informatie Ieder zie er het zijne van En liet zich door de ander onbekeerd, Nadere informatie over de mogelijkheden van Allen waren weliswaar ten deel in het gelijk, dit stuurmodel kunt u verkrijgen bij: Samen, echter, hadden zij het verkeerd. Ivo Cerfontaine, MSc Business Consultant Telefoon: 06-1370 3309 Email: Ivo.Cerfontaine@PinkRoccade.nl