Cem Eraslan Tarafından 2003 yılında Hazırlanan yüksek lisans tezinin sunumudur.

1. İnternet Tabanlı
Yıldız Teknik Üniversitesi
Bilgi Sistemi
Jeo.ve Fot. Müh. Cem ERASLAN
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü

2. İnternet Üzerinde CBS
Nedir?
 İnteraktif
 Hızlı
 Yaygın
 Paylaşılabilir

3. İnternet Üzerinde CBS Hangi
Amaçlarla Kullanılabilir
 e-Devlet uygulamaları
 Yazılım maliyetinin
düşürülmesi
 Gündelik kullanım
amaçlı veri sunumu
 Satış amaçlı veri
sunumu
 Veri paylaşımı ve
koordinasyon

4. İnternet Üzerindeki CBS
Verileri
Vektör Veriler
+Küçük Boyutlu Transferi Kolay - Kullanıcıda Yüklü Yazılım
+Analizleri Daha kolay ve güvenilir - Veri güvenliği
+Sunucuda işlem yükü az
Raster Veriler -Boyut Problemi
+Görsel -Sunucunun işlem yükü fazla
+ Extra yazılım genelde gerekli
değil
+Sıkıştırma Yöntemleri

5. Veri Kalitesi ve
Standartizasyon
 Meta Veri
Verinin Verisi
Güvenilirlik /Doğruluk
 Standartizasyon
ANSI ISO
DCDSTF NCDCDS
FICCDC-SWG NIST
NCDCDS OSF
FIPS UNIX
IEEE X/open

6. Standartizasyon
 İşletim Sistemi
Standartları
 Kullanıcı Arabirimi
Standartları
 Ağ Standartları
 Veritabanı Sorgulama
Standartları
 Gösterim ve Baskı
Standartları
 Veri Değişim Standartları

7. Başlıca Sistem Yapıları
 Sunucu Taraflı
 İstemci Taraflı
Web Sunucu CBS Sunucu
İnternet

8. Sunucu Taraflı Yapı
(Server Sided /Thin Client-Fat Server)
HTML Html Browser
İstem
CBS HTML
Yazılımı
Html
Konumsal İstem Konumsal
Veri
Veritabanı
Client
Server

9. Kullanıcı Taraflı Yapı
(Client sided / Fat Client – Thin Server)
HTML Applet Browser
İstem
CBS
CBS HTML Appleti
Yazılımı Veri
İstem
Konumsal Konumsal
Veri
Veritabanı
İstemci
Sunucu

10. Temel İki Yapının
Başlıca Avantaj ve Dezavantajları
 Sunucu Taraflı Yapı  İstemci Taraflı Yapı
+İstemcinin extra yazılım +Analiz olanakları daha
kullanımı azalıyor yüksek
+İstemciye sunulan +Veri alışverişi daha
verinin kontrolü daha rahat
kolay +Sunucu yapısı
- Sunucuda işlem yükü problemsiz
fazla - Ek yazılım gerekli
- Veri güvenliği problemi

11. Kullanılabilecek Yazılım
Dilleri ve Kullanım Amaçları
 Server taraflı kullanılabilen
yazılım dilleri
– Cgi
– Perl
– Asp
– Php
 Kullanıcı Taraflı
Kullanılabilen yazılım dilleri
– Java
– VRML
– XML

12. Piyasada Yaygın Olan CBS
Yazılımları ve İnternet
Çözümleri
 Esri / ArcGIS/ ArcIMS
 Map info / MapXtreme
 Intergraph/ Geomedia
Web Map
 Autodesk / Autocad
Mapguide
 Bentley / Geographics /
Publisher

13. Bazı Ücretsiz İnternet
CBS çözümleri
 ALOV Map /http://alov.org/index.html
 GeoTools http://www.ccg.leeds.ac.uk/geotools/
 iMapper /http://www.imapper.com/
 Jshape /http://www.jshape.com/
 MapIt! /
http://www.mapit.de/index.en.html
 MapServer /
http://www.mapit.de/index.en.html

14. Örnekler
 e-Devlet
Uygulaması
http://gis.doa.state.mt.us/

15. Örnekler
 TerraServer
http://terraserver.homeadvisor.msn.com/default.asp

16. Örnekler
Gündelik Kullanım amaçlı veri sunumu
www.mapquest.com

17. Örnekler
 İnternet Üzerinde Veri Sunumu ve satışı
USGS http://mapping.usgs.gov/
USGS Data Viewer

18. Türkiyeden Örnekler
 Bahçelievler Belediyesi uygulaması
http://maps.islem.com.tr/asp/bahceli_asp06/

19. Türkiyeden Örnekler
İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Kent Planı

20. Türkiyeden Örnekler
Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi
Online Harita Satış Sistemi
http://www.shodb.gov.tr/ChartServer/jsp/indexS.jsp

21. Diğer İnternet Haritacılığı
Kaynakları
 Geography Network - http://www.geographynetwork.com/
 Web GIS - http://gislounge.com/ll/webgis.shtml
 GRASSLinks - http://www.regis.berkeley.edu/glinks/about_gl.html
 CommonGIS Project - http://commongis.jrc.it/
 GeoServer Project - http://geoserver.sourceforge.net/
 Digital Map Archive - http://dma.jrc.it/
 phpGIS - http://www.phpgis.org/
 OpenGIS Organisation http://www.opengis.org

22. Kampüs Bilgi Sistemi
Üniversite kampüsü içerisindeki
konumsal nesneleri ve sözel verileri
CBS ortamında birleştiren, analiz eden
sonuçları kullanıcılara sunan bir bilgi
sistemidir.

23. Kampus Bilgi Sistemi
 Genel Kullanım Alanları
– Planlama ve Fiziksel Analizler
– Bina Yönetimi
– Kayıt Yönetimi
– Halkla İlişkiler

24. Yıldız Teknik
Üniversitesi Bilgi
Sistemi

25. Amaçlar
 Kısıtlı Kaynakların Yönetimi
 Kolay Ulaşılabilen Güvenilir Veriler
 Doğru Veriye Dayanan Hızlı Kararlar
 Üniversite içi Eşgüdüm
 Tasarruf
– Zaman
– İş Gücü
– Yazılım Maliyeti

26. Yöntem
 Coğrafi Bilgi Sisteminin Oluşturulması
 Oluşturulan Sistemin İnternet
Ortamına Sunulması

27. Coğrafi Bilgi Sisteminin
Oluşturulması
 Beklentilerin Belirlenmesi
 Mevcut Durum Analizi
 Yazılım Donanım Seçimi
 Eksik Verilerin Toplanması
 Sistemin Kurulması Çalıştırılması

28. Beklentilerin Belirlenmesi
 Kampus içi otomasyon sistemlerinin
coğrafi veriler ile ilişkilendirilmesi
 Kağıt ortamındaki verilerin sayısal
ortama geçirilmesi
 Üniversite sakinlerine ve dışarıdan
gelenler için bilgi sağlayıcı bir araç
 Kaynak Yönetimi ve İzlenmesi

29. Mevcut Durumun Analizi
 Veriler Kağıt Ortamda
 Güncelliğini Yitirmiş
 Ölçekli Değil
 Üstlerindeki Ölçü Değerleri Tutarsız
 Numaralandırmada Sorunlar var
 Sözel Veriler Kayıtlı Değil

30. Yazılım Donanım Seçimi
 Kriterler
– Mevcut Lisans / Donanım Durumu
– Beklentileri Karşılayabilmesi
– Yazılım için bilinirlik

31. Yazılım / Donanım
Cad Yazılımı  İşletim Sistemi
Microstation SE Microsoft 2000 Server
Microstation Descartes
(Bentley)
 Donanım
Görüntü İşleme Yazılımı Intel Pentium 4 1600 mhz işlemci
512 Mb DDR Ram
İmage Analyst (ZI)
64 Mb Geforce4 Ekran Kartı
Veritabanı Yazılımı
40 GB Sabit disk Kapasitesi
Microsoft SQL Server 2000
ArcSDE 8.2 (ESRI)
CBS Yazılımı
ArcGIS (ESRI)
ArcView 3.2a (ESRI)

32. Eksik Verilerin Toplanması
 Kat Planlarının Sayısallaştırılması
– Tarayıcı ile tarayarak
– Kağıt Plan Üzerindeki Ölçü Değerlerini El
İle Girerek
– Ölçüm Yaparak
 Sözel Verilerin Toplanması
– Anket
– Diğer Otomasyon Sistemleri

33. Eksik Verilerin Toplanması
 Kampus Haritasının Oluşturulması
– Fotogrametrik Haritalar
– Yersel Ölçümler

34. Sistemdeki Veri Akışı
ÖĞRENCİ ARCINFO
İŞLERİ
OTOMASYONU
PERSONEL
Dönüştürücü ARCVIEW
BİLGİLERİ Program
SQL SERVER ARC SDE
VERİ TABANI
AKADEMİK
ÇALIŞMALAR
VERİ TABANI ARCIMS
WWW

35. Coğrafi Bilgi Sisteminin
Oluşturulması

36. Coğrafi Bilgi Sisteminin
Oluşturulması

37. Coğrafi Bilgi Sisteminin
Oluşturulması

38. Coğrafi Bilgi Sisteminin
Oluşturulması

39. Coğrafi Bilgi Sisteminin
İnternet Üzerinden Sunumu
 Kullanılan Yazılımlar
Servlet Exec 4.1.1 ISAPI
ArcIMS
ArcSDE
Microsoft IIS 5.0

40. Coğrafi Bilgi Sisteminin
İnternet Üzerinden Sunumu
 Sistemin Yapısı

41. Kullanılan Yazılım Dilleri
 HTML
 ASP
 Java
 Javascript

42. Sonuçlar
 Günümüzde coğrafi verinin
paylaşlaşılması kaçınılmaz
olmuştur. Bu paylaşımı
gerçekleştirebilecek en iyi
platform internettir.
 Mevcut sistemler incelendiğinde
sunucu taraflı sistem yapılarının şu
an daha popüler olduğu
görülmektedir.
 Şu an yazılım donanım standartları
tam olarak oturmadığı için sunucu
taraflı sistemler önerilmektedir.
 Ancak veri alış veriş yoğunluğu ve
kullanıcıların istekleri göz önüne
alınarak istemci taraflı sistemler
üzerinde de düşünülmelidir

43. Sonuçlar
 Pilot Proje Sonuçlandırılmıştır
 Yönetimin kararlarını
kolaylaştıracak bir sistem
üretilmiştir.
 Üniversiteye Dışarıdan
Gelenler için tanıtıcı bir sistem
ortaya konmuştur.
 Üniversite İçerisindeki
otomasyon sistemleri ve
coğrafi varlıklar
ilişkilendirilmiştir.
 Sistem İnternet Tabanlı olması
nedeni ile pek çok kullanıcıya
ulaşabilecektir.

44. Öneriler
 İdari Düzenlemeler
 Katılımda Artış
Sağlanması
 Üniversite Bünyesinde
Bir CBS Birimi
 Devamlı Çalışan
Personel
 Diğer Analog verilerde
Sayısallaştırılmalıdır.

45. Teşekkürler