Seminar at CMU 2016.9.19

1. แนวโน้มและทิศทางการวิจัยด้านเวชศาสตร์ชุมชนของประเทศไทย
ผศ.นพ.บวรศม ลีระพันธ์
การสัมมนาทางวิชาเวชศาสตร์ชุมชน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
19 ก.ย. 59
Pix source: Supansa Tuewthaisong (PMAC 2015 World Art Contest)

2. Outline
Pix source: online.wsj.com
Q1: การวิจัยด้าน
เวชศาสตร์ชุมชน
ได้แก่อะไรบ้าง?
Q2: กลยุทธ์ในการ
จัดกระบวนการ
ศึกษาวิจัยด้านเวช
ศาสตร์ชุมชน?
Q3: ปัญหาและ
โจทย์วิจัยที่ท้าทาย
ของประเทศไทย

3. การศึกษาระดับหลังปริญญา การวิจัย
และการบริการวิชาการ ด้านเวชศาสตร์ชุมชน :
What & Why
Pix source: online.wsj.com

4. Change Management in Higher Education
“สรรพสิ่งต้องมีคุณค่าในการดํารงอยู่”
• ไม่ใช่มีเฉยๆ ต้องพิสูจน์
• สื่อสารเองอาจไม่น่าเชื่อต้องหาเพื่อนมาช่วย
สร้างหลักฐาน/สารสนเทศยืนยัน
Source: Vicharn Panich. Keynote for DFC3 Learn & Share Session, August 4th, 2013; Pix source: http://th.wikipedia.org/
= “ทำและสื่อสาร”
“ทำอะไร? และสื่อสารอย่างไร?”

5. Change Agent Changes What?
• Thailand 1970s – Rural Health
Pix source:Pix source: www.si.mahidol.ac.th/th/department/surgery/dept_news_detail.asp?n_id=194&dept_id=19

6. Thailand in 1960s
Pix Source: www.nationalguard.mil

7. Change Agent Changes What?
• Thailand 1970s – Rural Health
• Thailand 2010s – ???
“ทำอะไร? และสื่อสารอย่างไร?”

8. Change Agent Changes What?
Pix Source: https://www.facebook.com/supachai.krobtrakulchai?fref=photo
Community Health

9. Pix source: www.rdic.cdd.go.th/E-book/book_city.pdf
Change Agent Changes What?
Primary Health Care

10. Pix source: www.bangkokhospital.com/
Change Agent Changes What?
Primary Care

11. Source: Macagba, R. L. (1985). Hospitals and Primary Health Care: An International Study from the International
Hospital Federation. In M. Hardie (Ed.), World-wide survey on the Role of Hospitals in Primary Health Care. London:
International Hospital Federation.
Change Agent Changes What?

12. Pix source: Acad Med. XXXX;XX:00–00. doi: 10.1097/ACM.0000000000000679
Change Agent Changes What?
Primary Care
Health Systems Innovation

13. Pix: B Leerapan. Lutsen Mountain, MN. Oct 2009.
Patient Safety
Change Agent Changes What?

14. Pix source: Sung et al. JAMA. 2003;289(10):1278-1287
Change Agent Changes What?
Translational Medicine
“T1” “T2”

15. Pix source: คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล (2558). ร่างข้อเสนองบประมาณโครงการศูนย์ความเป็นเลิศพันธุกรรมเฉพาะบุคคลและเวชพันธุรักษ์
Change Agent Changes What?
Informatics & Care Coordination

16. Pix source: Lewis G. Sandy (2010). AcademyHealth 2010 Annual Research Meeting June 29, 2010
Change Agent Changes What?
Informatics & Care Coordination

17. Middle-class,
Urban Lifestyle
Source: http://www.facebook.com/www.jantrai
Change Agent Changes What?

18. Pix Source: www.bangkokpost.com, www.kapook,com
Change Agent Changes What?
Middle-class,
Urban Lifestyle

19. Change Agent Changes What?
Thai UHC
Pix Source: www.hfocus.com

20. Change Agent Changes What?
Pix Source: www.hfocus.org/contrast
Policy Debates

21. Change Agent Changes What?
Pix Source: www.hfocus.org/contrast
Policy Debates

22. Health System’s Performance
Pix source: WHO (2000). World Health Report 2000.
Change Agent Changes What?

23. Change Agent Changes What?

24. • Global Health Issues:
– PMAC2007: Improving Access to Essential Health Technologies:
Focusing on Neglected Diseases, Reaching Neglected Populations
– PMAC2008: Three Decades of Primary Health Care: Reviewing the
Past and Defining the Future
– PMAC2009: Mainstreaming Health into Public Policies
– PMAC2010: Global Health Information Forum
– PMAC2011: 2nd Global Forum of Human Resources for Health:
Reviewing Progress, Renewing Commitments to Health Workers
towards MDGs and Beyond
Pix source: www.pmaconference.mahidol.ac.th
Change Agent Changes What?

25. • Global Health Issues:
– PMAC2012: Moving Towards Universal Health Coverage:
Health Financing Matters
– PMAC2013: A World Against Infectious Diseases: Cross-sectoral
solutions (“One Health”)
– PMAC2014: Transformative Learning for Health Equity
– PMAC2015: Global Health Post 2015 Accelerating Equity
– PMAC2016: Priority Setting for Universal Health Coverage
Pix source: www.pmaconference.mahidol.ac.th
Change Agent Changes What?

26. Source: www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMp1510082?query=featured_home&
Change Agent Changes What?

27. What Exactly Is Community Medicine?
Q: What do you mean by Community Medicine?
①Health Assessment/Interventions in Community Settings
②Preventive Medicine: Occupational Med, Travel Med, etc.
③Health Promotion at the Population Level
④Healthcare Management, Healthcare Organization Study,
Health Policy Analysis, Health Systems Governance
⑤EBM/Epidemiology/Biostatistics, Qualitative Research,
Modeling, MMR, Decision Science, Economic Evaluation
= “Health Systems, Population/Global Health”

28. What Exactly Is Community Medicine?
Care Delivery
Design &
Systems Mgmt
SDH &
Health Promotion
Clinical
Medicine
KM & Research
Methodology

30. Different Levels of Health Systems
Pix source: de Savigny & Adam (2009); Reich & Takemi (2015)

31. การศึกษาระดับหลังปริญญา การวิจัย
และการบริการวิชาการ ด้านเวชศาสตร์ชุมชน :
What & How
Pix source: online.wsj.com

32. Understanding
population health
Assessing/Analyzing
population health
Improving
population health
RACM3XX:
Community Health and
Primary Health Care
RAID6XX:
Practicum in Healthcare
Management
RAID5XX:
Health Promotion in
Clinical Practices and in
National/Global settings
RAID4XX:
Health Promotion &
Healthcare Management
in Community Hospital
Settings
• Epidemiology
• Sociology
• Anthropology
• Systems Thinking
• Preventive Med
• Patient Safety
• Research Methods
(QUAN/QUAL/MMR)
• Org Theory
• Org Behavior
• Systems
Engineering
• Informatics
• EBM
• Political Economy
• Health Law
• Health Economics
• Health Technology
Assessment

33. Post-grad Training: How
Health Promotion
at the Individual
Health Level
• Preventive
medicine
specialties
Health Promotion
at the Population
Health Level
• Practices of
community
health
• Health policies
Healthcare
Management
• Healthcare
governance
• Quality and
patient safety
• Informatics
• HTA
Research
Methodology
• QUAN
• QUAL
• MMR
Postgrad?:
• MD
Residency
• Master’s
• PhD
• Post-doc

34. Evidence-informed Health Policy-making in Thailand
Source: Green & Bennett (2007). Sound choices: enhancing capacity for evidence-informed health policy.
2013/7/15

35. What Are Our Academic Services?
• WhyWisdom
• HowKnowledge
• What, Who, When, WhereInformation
• Number, Text, Picture, Sound, etc.Data

36. New Health Research Mapping?
Source: Hoffman et al. (2012). A Review of Conceptual Barriers and Opportunities Facing Health Systems Research to Inform a Strategy from

37. New Health Research Mapping?
Source: Hoffman et al. (2012).
Ø Different kinds of
knowledge needed?

38. MD Training in Quality & Patient Safety
Pix source: www.who.int/patientsafety/en; de Savigny & Adam (2009); Scheerens and Bosker (1997)
“Undergrad?” “Postgrad?”

39. Pix source: www.hms.harvard.edu/hfpsq/
MD Training in Quality & Patient Safety

40. Source: www.hopkinsmedicine.org/armstrong_institute
MD Training in Quality & Patient Safety

41. Source: residency.medicine.duke.edu/duke-program/training/management-and-leadership
MD Training in Quality & Patient Safety

42. • วว., อว. เวชศาสตร์ป้องกัน
– สาขาเวชศาสตร์ป้องกัน (แขนงระบาดวิทยา)
– สาขาเวชศาสตร์ป้องกัน (แขนงเวชศาสตร์การบิน)
– สาขาเวชศาสตร์ป้องกัน (แขนงเวชศาสตร์ป้องกันคลินิก)
– สาขาเวชศาสตร์ป้องกัน (แขนงสาธารณสุขศาสตร์)
– สาขาเวชศาสตร์ป้องกัน (แขนงสุขภาพจิตชุมชน)
– สาขาเวชศาสตร์ป้องกัน (แขนงอาชีวเวชศาสตร์)
– สาขาเวชศาสตร์ป้องกัน (แขนงเวชศาสตร์การเดินทางและการท่องเที่ยว)
Residency Training in Preventive Med
Source: http://www.tmc.or.th/train05_1.php

43. Pix source: www.facebook.com/piyawan.limpanyalert

44. Master’s/PhD in Health Policy
Source: http://healthpolicy.fas.harvard.edu/curriculum/

45. Master’s/PhD in Health Policy & Systems Research
Source: http://www.sph.umn.edu/academics/programs/phd/hsrpa/

46. Source: http://globalhealth.washington.edu/education-training/phd-gh
Master’s/PhD in Global Health

47. Beyond New Degree Programs?
Old Paradigm New Paradigm
Relying on interest and capacity of
individual faculty members
Building an organizational capacity
อ.ไพบูลย์ - Health Systems
Perforamnce, Road Safety, EMS
อ.วิชัย -- The Thai National Health
Examination Survey
อ.วิชช์ -- NCD, Health Promotion
• Fellowship in Injury Prevention
• Evaluation Research Fellowship
• Fellowship in Cohort Study
• Fellowship in HIV/ADIS P&P
• Fellowship in NCD P&P

48. Food-for-Thought
Pix source: online.wsj.com

49. • “ข้อได้เปรียบของการวิจัยในมหาวิทยาลัย คือ
การมีนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษาเป็นกำลังสำคัญ”
• “บัณฑิตศึกษา โดยทั่วๆ ไปมี 3 แบบ:
1) เพื่อสร้างนักวิจัยหรือสร้างนักสร้างความรู้ ต้องเลือกชักจูง
นักศึกษาที่มีสติปัญญาสูงมาเรียน และต้องจ้างเรียน
2) เพื่อสร้างผู้มีความรู้เพิ่มขึ้นจากระดับปริญญาตรี
3) เพื่อให้ได้ “กระดาษ” แสดงวิทยฐานะไว้เชิดชูหน้าตา”
Source: วิจารณ์ พานิช (2539). บริหารงานวิจัย: แนวคิดจาดประสบการณ์; Pix source: http://th.wikipedia.org/

50. • “แนวคิดอีกอย่างที่ผมไม่ค่อยเห็นด้วย คือ พวกเราชอบ
เปิดสอนปริญญาโทและปริญญาเอกเร็วเกินไป ถ้า
อาจารย์เรายังไม่มีวิชาการที่เข้มแข็งก็ไม่ต้องรีบเปิด
ปริญญาโทและปริญญาเอก เพราะว่าจะเป็นบาป
อาจารย์จบใหม่ต้องพัฒนาตัวเองให้แข็งก่อน โดยทำ
วิจัยและลงพื้นที่เป็นหลัก ไม่ใช่จัดการสอนเป็นหลัก ถ้า
ไม่ระวังเรื่องนี้ อาจเป็นการสิ้นสุดความสามารถทาง
วิชาการตั้งแต่เริ่มตั้งตัว”
Source: วีระศักดิ์ จงสู่วิวัฒน์วงศ์ (2550). แนวคิดและทิศทางการพัฒนาสถาบันการศึกษาสาธารณสุข; Pix source: www.manager.co.th/campus/

51. “มหาวิทยาลัยทั่วไปโดยทั่วไปมักอยากให้เด็กจบออกไปหางาน
แต่ที่นี่เราประกาศศักดาเลยว่า เราสร้างคนให้ออกไปสร้างงาน
มันจะตกงานก็เรื่องของมัน แต่ในความเป็นจริงเราสร้างให้มันมี
ความคิดสร้างสรรค์ คือให้เขาพบตัวเขาเอง”
--สุกรี เจริญสุข
Source: artbangkok.com; Pix Source: sarakadee.com

52. “If I had asked people what they wanted,
they would have said faster horses.”
--Henry Ford
Pix source: en.wikipedia.org/wiki

53. Pix: B Leerapan. Lutsen Mountain, MN. Oct 2009.
• เรากำลังอยู่ที่ไหน?
(Where are we now?)
• เรากำลังเดินทางไปที่ไหนและเมื่อไหร่?
(Where are we going to, and when?)
• เราจะเดินทางไปสู่จุดหมายได้อย่างไร?
(How are we going there?)
• เราต้องทำอะไรบ้างที่จะไปถึงจุดหมาย?
(What do we need to do to be there?)
• รู้ได้อย่างไรว่าเราไปถึงจุดหมายปลายทางแล้ว?
(How do we know if we arrive there?)
การเรียนและการทำงาน
เปรียบเสมือนการเดินทาง

54. การสะท้อนประสบการณ์ส่วนตัว
Self-Reflection
Pix source: B Leerapan, Rayong , Dec 2013

55. Pix source: www.facebook.com/Openworlds/photos/
ชีวิตที่มีคุณค่าและมีความหมาย
Begin with the End in Mind

56. Pix source: www.noogenesis.com/pineapple/blind_men_elephant.html
John Godfrey Saxe's ( 1816-1887) version of the famous Indian legend
ท่านมองเห็นตัวอะไร?
“What has you seen?”

57. Pix source: www.simoncamilleri.com/the_truth_of_the_elephant/
การคิดเชิงระบบ
Systems Thinking

58. Q&A
borwornsom.lee@mahidol.ac.th
Pix source: online.wsj.com