คลังความรู้เปิด: KIDS-D AND BEYOND

1. คลังความรู้เปิด:
KIDS-D AND BEYOND
ดร.พงศ์ธวัช ชีพพิมลชัย

2. © 2010 Knowledge Sharing – Collaborative Thinking Project
Asian Institute of Technology
สงวนสิทธิ์บางประการภายใต้สัญญาอนุญาต
ครีเอทีฟคอมมอนส์ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกัน 3.0 ประเทศไทย
ท่านสามารถนาเนื้อหาไปใช้ แสดง ดัดแปลง เผยแพร่ โดยต้องอ้างอิงที่มา ห้ามใช้เพื่อการค้าและต้องใช้สัญญา
อนุญาตชนิดเดียวกันนี้กับงานดัดแปลงต่อยอดที่เผยแพร่ต่อ
Dr. Pongtawat Chippimolchai 2

3. 245 _aHello World
พงศ์ธวัช ชีพพิมลชัย, D.Eng (Computer Science)
Asian Institute of Technology
 Technical Resource, GMSARN Best Practice Project
 พัฒนาและดูแลระบบ, โครงการแบ่งกันรู้ ร่วมกันคิด
Email: pongtawat@ait.ac.th
3

4. Agenda
 แนะนา KIDS-D และโครงการแบ่งกันรู้ ร่วมกันคิด
 เครือข่ายคลังความรู้เปิด
 เครือข่ายคลังความรู้ สู่ เครือข่ายการเรียนรู้

5. รู้จักกับ KIDS-D

6. KIDS-D
K • Knowledge
I • Imagination
D • Discovery
S • Sharing
D • Digital

7. KIDS-D คืออะไร?
 เครือข่ายห้องสมุดดิจิทัลเพื่อการศึกษา
 เป็นส่วนหนึงของโครงการ “แบ่งกันรู้ ร่วมกันคิด”
่
 ริเริ่มโดย ศ.คร.วิลาศ วูวงศ์, สถาบันเอไอที
 เริ่มต้นอย่างเป็นทางการในปี 2550
 MOU: เอไอที-สพฐ.-มศว

8. เครือข่ายห้องสมุดดิจิทัล KIDS-D
 เครือข่ายห้องสมุดดิจิทัลเพื่อการศึกษา
 จัดเก็บสื่อการศึกษาในรูปแบบต่างๆ เช่น หนังสือ บทความ วีดิทัศน์
แฟ้มเสียง เป็นต้น ที่รวบรวมจากหน่วยงานต่างๆ ที่ต้องการเผยแพร่
เนื้อหาที่มีคุณค่าต่อสาธารณชน เช่น
 สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.)
 มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
 สานักหอสมุดแห่งชาติ
 สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)
 สานักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย (กศน.)
 ฯลฯ

9. เครือข่ายห้องสมุดดิจิทัล KIDS-D
 พัฒนาในรูปแบบเครือข่ายห้องสมุดดิจิทัล
 ผลักดันให้เกิดห้องสมุดดิจิทัลที่ได้มาตรฐานในหน่วยงานที่มี
ความพร้อม
 ผู้ผลิตสื่อ
 หน่วยงานสนับสนุน
 เชื่อมโยงห้องสมุดดิจิทัลเข้าเป็นเครือข่าย ที่สามารถสืบค้น
และแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกันได้

10. เครือข่าย KIDS-D
@ @
กกต สสวท
KIDS-D KIDS-D
@ AIT @ SWU
10

11. dl.kids-d.org

13. ที่มาของโครงการ

15. ปัญหาของประเทศไทย
ปัญหาการเมือง
ปัญหาสังคม
ปัญหาเศรษฐกิจ
…
ปัญหาการศึกษา

16. ปัญหาการศึกษา
 ขาดแคลนครู
 โดยเฉพาะด้านวิทย์-คณิต
 คุณภาพการสอน
 ครู “จาเป็น” ต้องสอนไม่ตรงตามวุฒิการศึกษา
 โอกาสในการเข้าถึงทรัพยากรการเรียนรู้ที่ดี
 ของครู และ นักเรียน

17. ปัญหาการศึกษา
เป็นปัญหาใหญ่ ที่ต้องช่วยกันแก้ไข

18. แล้วนักสารสนเทศ
จะช่วยแก้ปัญหาได้อย่างไรบ้าง?

19. ข้อสังเกต 1
 เด็กมีความสามารถในการเรียนรู้สูง สามารถเรียนรู้ได้
ตัวเองอย่างรวดเร็ว
 แต่ขาด “ทรัพยากร” ที่ดีสาหรับการเรียนรู้

20. แล้ว Internet กับ อ.กู้ ล่ะ?

23. คาค้นยอดนิยมปี 2552
 เกมส์
 hi5
 youtube
 hotmail
 ดูดวง
 ฟังเพลง
 4shared
 ดูหนังออนไลน์
 ผลบอล
 รถมือสอง
ที่มา: http://www.google.com/intl/th/press/zeitgeist2009/regional.html#thailand

24. กลับมาที่ข้อสังเกต

25. ข้อสังเกต 2
 เด็กมีความสามารถในการเรียนรู้สูง สามารถเรียนรู้ได้
ตัวเองอย่างรวดเร็ว
 แต่ขาด “ทรัพยากร” ที่ดีสาหรับการเรียนรู้
 ครูก็มีความสามารถในการเรียนรู้และการสอนสูง
 แต่ขาด “ทรัพยากร” ที่ดีสาหรับการเรียนรู้ และการสอน
 ครูที่สอนเก่ง ถ้านับรวมทั้งประเทศ มีเป็นจานวนมาก
 แต่มีไม่พอ และไม่ทั่วถึงทุกพื้นที่

26. ข้อสังเกต 3
 สื่อการสอนที่ดีมีเป็นจานวนมาก
 แต่กระจัดกระจาย และจัดเก็บไม่เป็นระบบ
 เข้าถึง และประยุกต์ใช้ได้ยาก
กระทรวงศึกษาธิการ

27. แล้วนักสารสนเทศ
จะช่วยแก้ปัญหาได้อย่างไรบ้าง?

28. แนวทางการร่วมแก้ปัญหา
 หาวิธีการจัดการ“ทรัพยากรการเรียนรู้” อย่างมี
ประสิทธิภาพ

29. โครงการฯ ระยะเริ่มต้น
 หาวิธีการจัดการ“ทรัพยากรการเรียนรู้” อย่างมี
ประสิทธิภาพ
เครื่องมือ (ระบบ) ที่ดี
ระบบห้องสมุดดิจิทัล
ระบบห้องสมุดคิดดี (DSpace)

30. ห้องสมุดดิจิทัล KIDS-D (2550)

31. สิ่งที่เราได้เรียนรู้
 ระบบที่ดีอย่างเดียวไม่ช่วยแก้ปัญหา
 สิ่งที่สาคัญคือ “เครือข่าย” และ “ทรัพยากรการเรียนรู้”
แบบเปิด
 ดิจิทัลอย่างเดียวไม่เพียงพอ (ณ ปัจจุบัน)
 ระบบรวมศูนย์มักไม่ยั่งยืนในประเทศไทย

32. โครงการฯ ในปัจจุบัน
เครื่องมือ (ระบบ) ที่ดี
ระบบห้องสมุดดิจิทัล
ระบบห้องสมุดคิดดี (DSpace)
เครือข่ายห้องสมุดดิจิทัล
เครือข่ายคลังความรู้เปิด

33. โครงการฯ ในปัจจุบัน
 โครงสร้างพื้นฐาน
 มาตรฐาน, มาทาดาทา, การเชือมโยงเครือข่าย
่
 ระบบต้นแบบ (ที่ใช้งานได้จริง)
 อ้างอิงโครงสร้างพื้นฐานที่วางไว้
 ระบบห้องสมุดผสม HyLib
 ความร่วมมือ
 เครือข่าย

34. เครือข่ายคลังความรู้เปิด

35. เครือข่ายคลังความรู้เปิด

36. เบื้องหลัง
Drupal HyLib
STKS KIDS-D
DSpace
AgDB
TU
KU
จินดามณี
Senayan
E-Prints ฯลฯ
36

37. เบื้องหลังเครือข่าย
Resources
DSpace Drupal AgDB HyLib
TU STKS KU KIDS-D
Open
Standard
Common Infrastructure

38. The Basis: Standard & Open
 Standard
 Standard Format
 Standard Metadata
 Standard Protocol
 Open
 Open Content
 Open System
 Open Source
 Open Mind (most important!)
38

39. Standard
 Format
 PDF, ODF, OOXML, HTML, EPUB, Daisy, SCORM,
MPEG-4, PNG, JPG, …
 Metadata
 Dublin Core, MARC, LOM, MODS, …
 Protocol
 Z39.50, OAI-PMH, OAI-ORE, SRU, SQI, Atom Pub, …

40. Open
 Open Content
 Creative Commons
 Open Source
 DSpace, Koha, Greenstone, Drupal, Senayan,
DokuWiki, …

41. เครือข่ายคลังความรู้
สู่
เครือข่ายการเรียนรู้

42. เครือข่ายการเรียนรู้
 คลังความรู้ เป็นเพียงแค่องค์ประกอบหนึ่งของการเรียนรู้
คลังความรู้

43. เราจะสร้าง “เครือข่ายการเรียนรู” ได้
้
อย่างไร?

44. การสร้างเครือข่ายการเรียนรู้
 เริ่มต้นจากเครือข่ายคลังความรู้เปิด
 แล้ว...
 ก็มาช่วยกันคิดหน่อยครับ 

45. ตัวอย่างเครือข่ายคลังความรู้เปิด /
เครือข่ายการเรียนรู้เปิด

46. ระดับประเทศ

47. KERIS

48. KERIS (2)
http://www.edunet4u.net

49. ระดับทวีป

50. European Schoolnet’s LRE
http://lreforschools.eun.org/LRE-Portal/Index.iface

51. European Schoolnet’s LRE (2)
 The Federal Ministry for Education,  Centre of Information Technologies of
Austria Education, Lithuania
 Cambridge Hitachi  INDIRE
 Cité des Sciences et de l'Industrie  Israeli Government Portal
 Contento  ARIADNE Foundation
 EDUCATIO  KlasCement
 FWU, Germany  Ministry of Education, Iceland
 National Board of Education Finland  OER Commons
 Promethean  Research Institute of Education in
 Skolavefurinn Prague
 Tiger Leap Foundation  Skolverket: The Swedish National
Agency for Education
 XTEC

52. ระดับโลก

53. OAIster

54. GLOBE

55. GLOBE (2)

56. GLOBE (3)

57. ประเทศไทย?

58. มาร่วมกันสร้างเครือข่ายการเรียนรู้เปิด
สาหรับประเทศไทย
National Open Source for Library Initiative
http://www.nstda.or.th/nosl
สมาชิก: STKS, AIT, SWU, SUT, KU, TU, KKU, NECTEC, CU, SIPA, หอสมุดแห่งชาติ และอีกมากมาย
58

59. เครือข่ายความร่วมมือ
ผู้ใช้ ห้องสมุด, ศูนย์ข้อมูล
ธุรกิจ, มหาวิทยาลัย บริการ สนับสนุน STKS, SIPA
มหาวิทยาลัย, ธุรกิจ พัฒนา วิจัย มหาวิทยาลัย, NECTEC

60. เครือข่ายความร่วมมือ
ผู้ใช้
บริการ สนับสนุน
พัฒนา วิจัย

61. “If you have knowledge,
let other light their candles at it.”
- Margaret Fuller
61

62. ระบบห้องสมุดผสม HyLib
ระบบต้นแบบสาหรับคลังความรู้เปิด

63. ระบบห้องสมุดผสมคืออะไร?
 ระบบห้องสมุดผสมคือระบบสาหรับ:
 บริหารจัดการทรัพยากร กายภาพ ของห้องสมุด
 บริหารจัดการทรัพยากร อิเล็กทรอนิกส์ ของห้องสมุด
 อานวยความสะดวกในการ ค้นพบ และ เข้าถึง ทรัพยากร
ทั้งหมด
63
Hybrid Library System

64. ระบบห้องสมุดผสม
Library Management Digital Repository Resource Discovery
Hybrid Library System
64

65. ระบบห้องสมุดผสม HyLib
Library Management Digital Repository Resource Discovery
Hybrid Library System
HyLib
65

66. ระบบห้องสมุดผสม HyLib
HyLib
 A Free Hybrid Library System from AIT
 Open Source
 Open Standard
 Open for Contributions
 สนับสนุนภาษาไทย
 Based on world-class open source software
66

67. ระบบห้องสมุดผสม HyLib
HyLib
 A Free Hybrid Library System from AIT
 Open Source
 Open Standard
 Open for Contributions
 สนับสนุนภาษาไทย
 Based on world-class open source software
67

68. องค์ประกอบของ HyLib
• ค้นหา
Resource • เรียกดู
Discovery • แลกเปลี่ยน
• หนังสือ/ วารสาร สิ่งพิมพ์
Library • ไมโครฟอร์ม
Management • CD-ROMs, ฯลฯ
Digital
• E-Books
• E-Journals/ E-Magazines
HyLib
Library • ไฟล์มัลติมีเดีย, ฯลฯ
Search via One
• E-Theses/ Dissertations Retrieve from All
Institutional • E-Research/ Papers
Repository • E-Courseware, etc.
68

69. การค้นหาใน HyLib
Search via One
Resource Discovery
Retrieve
from All
Library Management Digital Library Institutional Repository
69

70. สถาปัตยกรรมของ HyLib
Resource Discovery
Metadata Harvester
Library Digital Institutional Future
Management Library Repository Module
Standard Metadata, Format and Protocol
Open Open
Web 2.0
Source Standard
70

71. สถาปัตยกรรมของ HyLib
HyLib VuFind
HyLib Harvester
HyLib HyLib HyLib Future
Koha DSpace DSpace Module
Standard Metadata, Format and Protocol
Open Open
Web 2.0
Source Standard
71

72. เครือข่าย HyLib
HyLib 1 HyLib 2
Network
HyLib 5
HyLib 3
HyLib 4
Sharing between HyLib sites
72

73. Network of Hybrid Libraries
System B
System A
Network
HyLib 1
System C
HyLib 2
73 Standard Metadata, Format and Protocol

74. “If you have knowledge,
let other light their candles at it.”
- Margaret Fuller
74