2. Bir ağaca dikkatle baktığınızda, onun yalnızca
dal, yaprak ve gövdeden oluşmadığını hemen
anlarız.
Ağaçta görünenlerin ötesinde bazı özellikler de
vardır; hayat gücünü temsil etmesi ve
üzerimizde bir güven duygusu yaratması gibi
nitelikleri bizi daha ilk anda etkiler.
Ama ağacın ekonomik önemi ve değerinden
söz edildiğinde, bu duygusal yanları unutulur.
2
3. Bir ağacın maddesel değeri;
odun olarak sağladığı gelir ile ölçülür.
Bu nedenle, iş adamları ve politikacılar ağaçlara
“gerçekçi” dedikleri bu açıdan bakmayı tercih
ederler.
Oysa, bir ağaç para ile ölçülen değerinin çok
ötesinde bir takım fonksiyonlara ve öneme sahiptir.
Gelin şimdi, bir ağacın dünya gezegeninde
üstlendiği gerçek önem ve değerine birlikte
bakalım…
3
4. 1- ODUN DEĞERİ:
25m boyunda ve 100 yaşında
bir kayın ağacının 1m3 odun değeri
70.00 tl
* Bizim burada ele aldığımız ağaç,
10x10 metrelik alanda yer alan yaklaşık 100 yaşında bir kayın ağacıdır.
4
5. 2- FOTOSENTEZ:
Örnek aldığımız kayın ağacı bünyesinde
milyarlarca solar hücre ve fotosentez işlemi
gerçekleştiren “ antenler” ile her yıl 6.3 ton
karbondioksit işler ve 4.6 ton oksijen üretir.
3.675.00 tl/yıl
5
6. 3- ORGANİK MADDE:
Dökülen yapraklar, ağaç kabukları, kökler, reçineler,
çiçek tozları ..
Yılda yaklaşık 55 kg.lık organik madde toprağın
en bereketli tabakası olan “humus’u” meydana
getirir.
188.00 tl/yıl
6
7. 4- SU DEPOLAMA:
Bir ağaç kökleri ve kılcal damarları
vasıtası ile yılda 30.000 litre su çeker.
3.750.00 tl/yıl
7
8. 5- TOPRAK HAYATI:
Ağaç, toprağı canlı ve verimli olarak tutar.
Organik atıkların parçalanıp
doğaya dönmesine yardımcı olur,
mineralleri çözüp azot bağlantılarının
kurulmasına yardımcı olur.
750.00 tl/yıl
8
9. 6- HAYAT ALANI:
Bir ağaç; mantarlar, yosunlar ve
diğer binlerce çeşit toprak bitkisi ile
böcekler, kuşlar, karıncalar, solucanlar ve
yaban hayatı içi doğal bir “hayat alanı”
oluşturur.
125.00 tl/yıl
9
14. Odun değeri : 70.00 tl/yıl
Fotosentez : 3.675.00 tl/yıl
Organik madde: 188.00 tl/yıl
Su depolama : 3.750.00 tl/yıl
Toprak Hayatı : 750.00 tl/yıl
Biyotik ilişki : 125.00 tl/yıl
Filtre ve Alarm : 5.500.00 tl/yıl
Dinlenme : 100.00 tl/yıl
TOPLAM : 14.158.00tl /yıl
14
15. Bir ağaç tek başına oluşturduğu değerlerden
çok daha fazlasını
orman halini aldığında gerçekleştirir.
15
18. * Bir ağaç yılda 50m3 temiz su üretir; değeri 40.148.00 tl
* Yıllık elektrik tüketiminden yaklaşık 13.030.00 tl tasarruf.
* Fotosentez olayı ile temiz hava üretimi sırasında yaptığı
kimyasal dönüşüm katkısı 6.425.00 tl/yıl
18
19. 19
14- HUMUS ve GIDA ÜRETİMİ:
Ekolojik sistemin bir parçası olan orman,
ağaçsız bir alanın 8 katı
fazla humus oluşturur ve
toprak canlılarının yaşamasını sağlar.
7.987.00 tl/yıl
25. Önceki TOPLAM : 14.158.00 tl /yıl
Su üretme katkısı : 40.180.00 tl/yıl
Enerji tasarrufu katkısı : 13.030.00 tl/yıl
Kimyasal dönüşüm katkısı : 6.425.00 tl/yıl
Humus ve gıda üretimi : 7.987.00 tl/yıl
Erozyon, sel ve çığa karşı korunma : 5.600.00 tl/yıl
Toplam : 87.380.00 tl/yıl
25
26. 20- EKONOMİK ÇEVRE:
Bir ülkede ağaç sayısı ve onların fonksiyonları
ekonomi açısından çok önemlidir.
Ormanların yokluğu halinde, toprak değersiz ve
verimsiz hale dönüşür.
O bölgeye ilgi azalır, tarım ve endüstri
oradan uzaklaşır.
26
27. 21- ÇEVRE POLİTİKALARI:
Tabiatın giderek yok olmaya yüz tutması, toplumun
her kesiminde tepkiler yaratmakta ve
çevreci kararların alınmasındaki baskısı artmaktadır.
27
28. Hesaplamalarda daha bir çok eksikliğin olduğunu
biliyoruz..
Hatta, bunlardan bazılarının doğru olup olmadığını tespit
etmek bile mümkün değil.
Ama biz yine de bütün bu rakamları toplayıp bir
sonuç bilançosuna varmak istiyoruz.
Çünkü; her gün sınırlarını zorladığımız doğa,
günün birinde böyle bir sonucu çıkaracak.
Tespit edemediğimiz gerçekleri ve
değerleri görmezlikten geldiğimiz anlamını
taşınmamalı.
28
30. Hasta bir ağacı görünce üzülmek ve sağlıklı bir ormanda
mutluluk duymak, aslında bir ağacı yalnızca ekonomik ve
parasal değer taşıyan bir nesne olarak bakmaktan çok
daha gerçekçidir. Çünkü doğru olan budur.
Ağacı,
doğanın ve ekolojinin bir parçası olarak görmeliyiz.
Bütünsel sistemin içinde yer alan ögelerden birinin yok
edilmesi, gözle görülmeyen binlerce küçük bağlantının
ortadan kalkmasına yol açar.
Kaynak : Frederic Vester / Yok Olan Yalnızca Ağaçlar mı?
Arıtan yayınevi istanbul/1994
Derleyen : baytema Engin Özdemir / Mart 2014 Alanya
30