1. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Оршил
Дэлхий нийтийн хөгжлийн чиг хандлага: Өнгөрсөн үеэ бид эргэн нэг харвал 20-р
зуун техник технологийн зуун байлаа. Энэ зуунд хүн төрөлхтөн техник технологийн
талаар их зүйл бүтээсэн. Тухайлбал, дэлхийг хэрсэн телефон сүлжээг суурилуулсан, радио
телевизийг зохион бүтээсэн. Үүнийг дагаад олон олон машин, техник үйлдвэрлэгч
компаниуд гарч ирсэн.
Тэгвэл 21-р зуун мэдээллийн зуун, хиймэл оюун ухааны зуун болно гэж эрдэмтэн
мэргэд, судлаачид санал бодлоо бичицгээж байна. Хүн төрөлхтөний мөнхийн хүсэл нь
“Орон зай, цаг хугацааны хамаарал”-ийг даван туулахад чиглэгдэж ирсэн.
Нийгмийн хөгжлийн явцад хүмүүсийн хэрэгцээ сонирхол улам бүр өөчлөгдсөөр
үүнийг дагаад бизнесийн, хувийн аль ч байгууллагууд удирдлагын арга барил, үйл
ажиллагааны хэлбэрээ цаг үетэйгээ нийцүүлэн өөрчилж байх хэрэгтэй. Байгууллагын
менежмент, удирдлагын ур чадвараас байгууллагын өнгө төрх хамаардаг. Хэрэв тухайн
компани цаг үеийн хэрэгцээ, шаардлагыг мэдэрч тулгарч буй асуудлуудаа шийдвэрлэж
чадахгүй бол өрсөлдөөнт зах зээлээс яалт ч үгүй гарах болно. Иймд байгууллага
компаниуд шилдэг менежментийн шийдлийг цаг ямагт эрэлхийлж байх хэрэгтэй юм.
Аливаа байгууллагын өөдлөн дэвжих нь чадварлаг удирдлагаас ихээхэн шалтгаалдаг.
Иймд цаг үе, дэлхийн чиг хандлагад нийцсэн менежментийн шийдлийг сонгож байх нь
маш чухал юм.
Гүйцэтгэх ажлууд:
-
Байгууллагын менежментэд тулгарч буй асуудлуудыг тодорхойлох
-
Байгууллагын удирдлагыг мэдээллийн системээр хангах
-
Байгууллагын үйлчилгээний зардлыг багасгах боломж
-
Байгууллагын үйлчилгээнд мэдээллийн технологид суурилсан үйлчилгээг бий
болгох, түүний ач холбогдол зэргийг судалсны үндсэн дээр цаашид гарах үр дүнг
тооцно.
Судалгааны обьектыг Монгол Шуудан ХХК –аар төлөөлүүлэн авч үзсэн.
Энэхүү эрдэм шинжилгээний ажлаар Монгол Улсын томоохон үйлчилгээний байгууллага
болох Монгол Шуудан ХХК-ны тулгамдсан асуудал, тэдгээрийг шийдвэрлэх арга замыг
тодорхойлоход өөрийн хувь нэмэрийг оруулахыг зорилоо.
1

2. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Сэдвийн үндэслэл
МШК -д цахим менежментийг нэвтрүүлэх
хэрэгцээ, шаардлагыг судалсны үндсэн
дээр энэхүү сэдвийг сонгосон болно.
“Цахим менежмент” сэдвийг сонгон авсан шалтгаан нь:
Нийгмийн хөгжлийн явцад хүмүүсийн хэрэгцээ сонирхол улам бүр өөрчлөгдсөөр
үүнийг дагаад бизнесийн, хувийн аль ч байгууллагууд удирдлагын арга барил, үйл
ажиллагааны шийдлээ цаг үетэйгээ нийцүүлэн шинэчлэх, өөрчилж байх шаардлага
хурцаар тавигдаж байна. Бусад улс орны жишгээс харахад байгууллагын удирдлага орчин
үеийн хөгжилд нийцсэн, мэдээллийн үнэн зөв байдлыг хангасан, орон зайн хамаарлыг
багасгах зорилгоор цахим менежментийг нэвтэрүүлээд байна.
Иймд МШК-ний хувьд ч Цахим менежмент буюу мэдээллийн технологид суурилсан
удирдлагын нэгдсэн мэдээллийн системийг бий болгох хэрэгтэй. МШК нь аймаг, хотыг
хамарсан үйл ажиллагаатай явуулдаг. Манай орны хүн ам таруу, газар нутаг томтойд
тооцогддог. Эндээс харахад МШК-д өөрийн салбар нэгжүүдэд сургалт семнар, мэдээллийг
цаг алдалгүй хүргэх бэрхшээл байнга тулгарч байдаг. Хол ойр байдгаас шалтгаалаад
салбаруудын үйл ажиллагааг хянах хяналт багатайгаас үйлчилгээний чанарт асуудал
гардаг. Эдгээр бүх асуудлыг шийдэхийн тулд байгууллагын удирдлагын мэдээллийн
системийг нэвтрүүлэх нь оновчтой юм.
Энэхүү цахим менежмент нь зөвхөн МШК-аар хязгаарлагдахгүй, аль ч салбарт ашиглаж
хэрэгжүүлж болно.
2

3. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Монгол Шуудан компаний өнөөгийн байдал
Монгол Шуудан компани нь улсын хэмжээнд шуудангийн үйлчилгээг бүхэлд нь
хариуцах чиг үүргийг 86 жилийн тэртээгээс өнөөг хүртэл хэрэгжүүлж байгаа бөгөөд 2003
онд батлагдсан шуудангийн тухай хуульд зааснаар монгол улсын шуудангийн үндсэн
сүлжээг ашиглагчийн хувьд “Шуудангийн бүх нийтийн үйлчилгээний үүргийг хариуцан
нийтдээ 20 гаруй төрлийн үйлдвэрлэл, үйлчилгээг эрхлэн явуулж байгаа 100% төрийн
өмчтэй байгууллага юм.
Монголшуудан ХХК аймаг, хотын шуудан холбооны 22 газар, нийслэлд 30 гаруй салбар
нэгж, 900 орчим ажиллагсадтай үйл ажиллагаагаа явуулж байна.
Монгол шуудан ХХК-ний удирдлагын зохион байгуулалтын бүтцийг зураг.2.т үзүүллээ.
Төлөөлөн удирдах зөвлөл
Ерөнхий захирал
Орлогч захирал
Ашиглалт,
үйлчилгээ
Аймгуудын
ШҮА
Маркетинг,
МТехнологи
Захиргаа,
хүний нөөц
Стратеги,
төлөвлөлт
Маркын газар
Санхүү
бүртгэл
Улаанбаатар
хотын салбар
Зураг.3.
Монгол Шуудан ХХК нь удирдлага зохион байгуулалтын дээрх бүтэцтэйгээр үйл
ажиллагаагаа явуулж байна. 80 гаруй жилийн түүхтэй Монгол шуудан компани нь
удирдлага зохион байгуулалтын хувьд тухайн цаг үеийнхээ байдалд зохицон хөгжигдсөөр
ирсэн. 2002 он гараад бие даан үйл ажиллагаагаа явуулж эхэлсэн цагаасаа шууданг
хөгжүүлэх мастер төлөвлөгөө, холбогдох төсөл, шууданг хөгжүүлэх талаар төрөөс барьж
байгаа бодлогыг тэргүүлэх байр суурьтай дэмжиж ирсэн. Аливаа байгууллага, компани
цаг үе, нийгмийн байдлыг мэдэрч түүнд зохицон хөгжиж байдаг. Тийм ч учраас өнөөдөр
шуудангийн байгууллага өнгө төрхөө өөрчлөх цаг болжээ.
Дэлхийн хөгжлийн чиг хандлага болсон мэдээллийн технологийн дэвшлийг үйл
ажиллагаандаа нэвтэрүүлж, бусад орны шуудангийн байгууллагуудтай ижил түвшинд
байх нь манай улсын шуудангийн салбарт маш чухал.
I. ТУЛГАМДАЖ БУЙ АСУУДЛУУД.
3

4. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
1.1 МШК-д “Цахим менежмент”-ийг нэвтрүүлэх хэрэгцээ, шаардлага.
1. МШК нь Монгол орны бүх нутаг дэвсгэрийг хамарсан үйл ажиллагаа явуулдаг.
Мэдээллийг хол ойр гэлтгүй бүх салбар нэгжүүдэд цаг алдалгүй хүргэх .
2. Мэдээллийн урсгал нь зөвхөн нэг чиглэлтэй. Мэдээллийн дороос дээш чиглэсэн
урсгалыг бий болгох.
3. Компаний бүх салбар нэгж, ажил үйлчилгээний нэр төрөл, ажлын явцын
дэлгэрэнгүй мэдээллийн санг бий болгох.
4. Орон нутаг, салбар нэгжүүдийн үйлчилгээний чанарыг нэг түвшинд байлгах,
хяналтыг сайжруулах асуудал.
5. Мэдээллийн сүлжээнд тулгуурлан цаасны хэрэглээг бууруулах
Бичгийн цаас гэхэд л 2007оны 1сарын байдлаар 57-боодлыг хэрэглэж байна.
Компаний дамжуулдаг цаасан болон аман мэдээлэл нь цаг хугацаа их шаарддаг,
мэдээллийн гажуудал бий болгодог зэргээс шалтгаалж уламжлалт системээс
татгалзаж мэдээллийн системийг нэвтрүүлэх.
Ж: мэдээ, тайлан, судалгаа ирүүлэх албан ёсны материалын тоо-27ш байна. энэ нь
бүх салбар нэгжээр ирүүлэх ёстой байдаг. Удирдлагаас ажилчидрүү урсах
мэдээллийг заавал биечлэн цаасан болон аман байдлаар дамжуулах байдал хэвээр
байна.
6.
Тус компани нь 7 хонгийн сургалт зохион байгуулахад багадаа л 1,100,000₮-г
аймагуудаас ирэх ажилтнуудын унаа хоолонд зарцуулдаг. Тэгвэл мэдээллийн
системийг хөгжүүлснээр зайн сургалтаар хийж болно.
7. Мэдээллийн технологид суурилсан үйлчилгээнүүдийг бий болгох,
энэ нь зардал нөхөх томоохон хэрэглүүр болно.
8. Удирдлага болон менежерүүдэд байгууллагын цаашдын үйл ажиллагааны
стратегийг төлөвлөхөд үнэн зөв, бодит мэдээлэл шаардлагатай.
Монгол Шуудан компани нь төрөөс хүлээсэн бүх нийтийн үйлчилгээний үүргийн дагуу
шуудангийн үйлчилгээг алдагдалтай байсан ч монгол улсын аль ч газар нутагт хүргэж
байх үүрэгтэй. Жишээлбэл, та Ховд аймгийн аль нэг багт амьдран суугаа аав, ээждээ захиа
явууллаа гэж бодьё. Таны явуулсан захиа
Улаанбаатар--Ховд аймаг-- Ховд аймгийн сум-- Баг--Аль нэг нутаг хошуу
* Энэ бүх замыг туулан хүргэж өгөх болно. Нэг захиа явуулахад 400₮ байдаг бол зардал
нь хэдэн мянгаар яригдана. Ийм төрлийн үйлчилгээг хэдэн арав, хэдэн зуугаар хийж
байгаа нь ойлгомжтой юм.
4

5. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Тэгвэл эдгээр зардлыг өөрөө өөрийгөө санхүүжүүлдэг Монгол шуудан компани хэрхэн
нөхөх вэ? гэсэн асуулт алхам тутамд тулгарч байдаг.
1.2 “Цахим менежмент”-ийг хэрэгжүүлэх орчин нөхцөл.
-
МШК нь 2003 онд дотооддоо компьютерийн сүлжээг 120 гаруй компьютертэйгээр
байгуулан
аймгуудын
шуудан
холбооны
газруудыг
холбож
дотоодын
хэрэглэгчиддээ E-mail хаяг олгосноор мэдээлэл дамжуулах системийн эхлэлийг
тавьсан. Энэ ажил 2005-2006 онд нэлээд эрчимтэй хэрэгжиж 300 гаруй
компьютертэйгээр Аймаг, хотын бүх салбаруудаа интернетийн сүлжээнд холбосон.
-
Компаний хотын бүх салбарууд, зарим аймгийн салбарт шилэн кабель тавигдсан.
-
2006 онд нийт салбарын ажилчдыг компьютерийн сургалтанд хамруулсан, салбар
бүрт мэдээллийн технологийн мэргэжилтний шинэ ажлын байр гаргасан.
-
Салбар, нэгжүүд тус бүрт 2-4 компьютертэй. өнгөрсөн онд зарим хуучин
компьютеруудыг акталсан. Одоогоор 400-аад компьютертэй.
-
Э- төслүүдийг анхны хувилбараар 2003онд боловсруулсан.
МШК-д ашиглагдаж байгаа программууд:
№
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Програмын нэр
Orders_pro
Summa21
Vinnica
PostNet
IPSLigth
Post.mn
Mongolpost.mn
Cossip
Зориулалт
Хэвлэл
Санхүү бүртгэл
Санхүү бүртгэл
Бүртгэл, солилцоо, хяналт
Бүртгэл, солилцоо, хяналт олон улсад
Дотоод сүлжээнд
Байгууллагын e-mail
Дотоод сүлжээнд
5
Хүснэгт№1
Хэрэгжилт
бүрэн
бүрэн
бүрэн
Эхлэх
Дунд
Дунд
бүрэн
Дунд

6. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Нэлээд олон төрлийн програм ашиглагдаж байгаа нь байгууллагад тийм ч сайн зүйл биш.
Учир нь ажилчдад олон янзын програм дээр ажиллахад төвөгтэй байдгийг ажиглалтын
судалгаагаар тогтоосон. Иймд МШК-д нэгдсэн нэг мэдээллийн системийг бий болгох
шаардлагатай юм.
II. ДЭВШҮҮЛЖ БУЙ САНАА.
2.1Мэдээллийн системийг нэвтрүүлэх.
Мэдээлэл нь удирдлагын мэдээллийн системийн нэг үүсвэр , өнөөгийн бизнесийн
орчинд ажиллах үндэс суурь нь юм. Мэдээлэл бол тодорхой агуулгын хүрээнд тодорхой
нэг утга илэрхийлсэн өгөгдөл мөн.
Мэдээллийн систем гэдэг нь тавигдсан зорилгод хүрэхэд шаардлагатай мэдээллийг
хадгалах,
боловсруулах,
гарган
авахад
ашиглагдаж
байгаа
арга
хэрэгсэл,
мэргэжилтнүүдийн харилцан уялдсан нийлбэр цогц юм.
Байгууллагын удирдлагын бүтэц:
Удирдлагын үйл ажиллагааны түвшин: олон дахин давтагдаж байгаа зорилт
ажилбаруудыг шийдвэрлэх болон цаг үеийн орох мэдээллийн өөрчлөлтийг хангана. Мөн
энэ түвшинд бүртгэлийн ажил ихээхэн хэмжээтэй байна.
 Анхан шатны ажилчдын жижиг бүлгүүдийг хариуцана.
 Компаний өдөр тутмын үйл ажиллагааг удирдаж, хянах
 Богино хугацаагаар (өдөр) жижиг бүлэгт үйлчлэх шийдвэрийг гаргана.
Системийн зориулалт.
Шуурхай түвшний мэдээллийн систем нь:
•
дасны тооцоо
•
Цалингийн тооцоо
•
Түүхий эд материал
•
Бэлэн бүтээгдэхүүний урсгал гэх мэтийн анхан шатны бүртгэл, мэдээллийн
өгөгдлүүдийг боловсруулалтыг хамриуцсан гүйцэтгэгч-мэргэжилтнүүдийн үйл
ажиллагаанд зориулагдсан.
Өөрөөр хэлбэл энэ түвшний мэдээллийн систем нь байгууллагыг тухайн цаг үеийн төлөв
байдлыг харгалзан шуурхай удирдлагаар хангахад тохирч байх ёстой.
МС-ийн шаардлага
1.
Ашиглахад хялбар
2. Тасралтгүй үйл ажиллагаатай байх
3. Үнэн зөв мэдээллийг өгөх
Мэргэжилтнүүдийн мэдээллийн систем:
6

7. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Зорилт нь:
Байгууллага дахь шинэ мэдээллийг нэгтгэх цаасан баримтуудыг боловсруулахад
дэмжлэг өгөх явдал юм. Энэ мэдээллийн системийг дотор нь
•
Офисын автоматжуулалтын МС
•
Мэдлэг боловсруулах МС гэсэн 2 бүлэгт хуваана.
Офисын автоматжуулалтын МС
МС-ийн зорилт нь:
•
Өгөгдлийг боловсруулах
•
Хэрэглэгч мэргэжилтнүүдийн ажлын бүтээжмийг дээшлүүлэх
•
Захиргааны болон бичиг хэргийн үйл ажиллагааг хөнгөвчлөхөд оршино.
Мэдээллийг цаасан бус, электрон хэлбэрээр солилцох болно. Ингэснээр компаний цаасны
хэрэглээг бууруулах боломжтой.
Удирдлагын тактикийн түвшин/ажил үүргийн түвшин/:
Анхдагч түвшинд бэлтгэгдсэн мэдээллүүдэд урьдчилан дүн шинжлэгээ хийсэн байх
шаардлагатай зорилтуудын шийдвэрийг хангадаг.
•
Голдуу хэд хэдэн үйл ажиллагааны менежерүүдийг хариуцана.
•
Дээд шатны удирдлагаас өгсөн стратегийн шийдвэрийг хэрэгжүүлэх хамгийн сайн
тактикийг олж, боловсруулах
•
Дээрээс ирсэн шийдвэрийг ХЭРХЭН, ЯАЖ хэрэгжүүлэх вэ? гэдэгт анхаарна.
Дунд түвшний менежерүүдэд зориулагдсан МС
Удирдлагын түвшний МС-үүд удирдлагын дунд түвшний ажлуудын мониторинг,
хяналт хийх, шийдвэр гаргах болон удирдан зохион байгуулах үйл ажиллагаанд
хэрэглэгдэнэ.
1. Удирдлагын МС
2. Шийдвэр гаргалтыг дэмжих МС гэсэн 2 хэлбэртэй.
7

8. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Эдгээр МС-үүдийн чиг үүрэг нь:
-
Цаг үеийн үзүүлэлтүүдийг өмнөх үеийнхтэй харьцуулах
-
Тодорхой хугацааны тайлангуудыг зохиох
-
Архивийн мэдээлэл рүү хандах
Удирдлагын МС
МС нь удирдлагыг ажил хэргийн явцын тухай өдөр, долоо хоног бүрийн мэдээллээр
хангана. Тэдгээрийн үндсэн дээр байгууллага дэх өдөр тутмын ажилбарыг зохицуулах,
болон улирлын нэгдсэн тайлангуудыг гаргахад зориулагдана. Ажилбарын буюу
удирдлагын доод түвшний үр дүнгийн мэдээлүүд нь энэ түвшний МС-д өгөгдөхөөр
зохион байгуулагдана.
•
УДИРДЛАГЫН ТҮВШИН
•
ОРЦ: Их хэмжээний өгөгдөл
•
БОЛОВСРУУЛАЛТ: Энгийн загварууд
•
ГАРЦ: Нэгдсэн тайлангууд
•
ХЭРЭГЛЭГЧИД : Дунд шатны менежрүүд
•
Жишээ: Жил бүрийн төсөв
Шийдвэр гаргалтыг дэмжих МС
Шийдвэр гаргалтыг дэмжих МС-DSS (Decision support system)
Энэ нь менежментийг дэмжих системийн хамгийн томоохон хэсэг. Шийдвэр гаргах явц нь
компьютерт суурилсан МС нь менежментийн дэмжих систем болдог.
Системд:
•
УДИРДЛАГЫН ТҮВШИН
•
ОРОЛТ: бага хэмжээний өгөгдөл
•
БОЛОВСРУУЛАЛТ: Шинжилгээнүүд, дүрслэлүүд
•
ГАРАЛТ: Шийдвэрийн шинжилгээ
•
ХЭРЭГЛЭГЧИД: мэргэжлийн хүмүүс, менежерүүд
ЖИШЭЭ: Компаний зардлын шинжилгээ
Стратегийн түвшин:
•
Байгууллагын хамгийн дээд шатны хүмүүс (компаний ерөнхийлөгч, дэд
ерөнхийлөгч)
•
Байгууллагад бүхэлд нь нөлөөлөх урт хугацааны шийдвэрийг гаргах
•
ЮУ хийх вэ? гэдэгт анхаарна.
8

9. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Аливаа байгууллагын хөгжил, амжилт түүний гаргаж байга стратеги /холч бодлого/-аас
ихээхэн хамаардаг.
Системийг яаж хэрэгжүүлэх вэ?
1. Өөрийн
системийг
боловсруулна.
Энэ
нь
байгууллагын
удирдлагаас
байгууллагын МТ-ийн мэргэжилтнүүдэд хүсч байгаа системийг санал болгоно.
2. Туршилтын загвар. Тавигдсан шаардлагуудыг тодорхойлж шинэ системийнхээ
гүйцэтгэх үүргийг тодорхойлох системийн туршилтын загварыг бий болгох юм.
3. Програм хангамжийн багц ашиглах. Хийгдсэн төлбөр тооцоо зэргийг хянах гэх
мэтээр ажил хэргийг урьдчилан бичигдсэн програм хангамжийн багцыг хэлнэ.
4. Програмчлагдсан техник хэрэгсэл ашиглах. Өөрийн системийн боловсруулах үе
шатуудыг хэрэгчлэн болон бүрэн автоматжуулсан хэрэгсэл ашиглахыг хэлнэ.
5. Хамтран боловсруулах. Байгууллагын удирдагч болон МТ-ийн мэргэжилтнүүд
хамтран шинэ систем боловсруулна.
Шинэ систем хэрэгжүүлэх үе шат
Cайжруулах
Support
Төлөвлөлт
Рlanning
Хамрах хүрээ
Scoping
Хэрэгжүүлэлт
Implementation
Шинжилгээ
Analysis
Техникийн загвар
Design
2.2 Байгууллагын МС-д тулгуурласан үйлчилгээг хэрхэн хэрэгжүүлэх вэ?
МШК-ний Мэдээллийн нэгдсэн системийг хэрхэн хэрэгжүүлэх талаар дээр
өгүүлсэн. Харин энд Мэдээллийн систем-д тулгуурлан шинэ үйлчилгээнүүдийг
нэвтрүүлэх боломжийг судаллаа.
Мэдээллийн системийг нэвтрүүлэхэд нэлээд хөрөнгө шаардагдана, тэгвэл энэ зардлыг
нөхөхийн тулд мэдээллийн технологи дээр суурилсан үйлчилгээнүүдийг бий болгох
хэрэгтэй. Үүний дүнд зардлыг хуваах сайн талтай.
Дэлхийн шуудангийн компаниудаас харъя:
Австралийн шуудан: Өнгөрсөн 3 жилд дотоод илгээлтийн солилцооны хэмжээ нэлээд
өссөн ба 3.4 хувь болжээ.

Энэхүү өссөн гол шалтгаан нь online худалдаа буюу жижиг болон дунд түвшний
бизнесийнхэн хувь хүмүүс нэлээд хэмжээний бараа материал явуулдаг ба ялангуяа
вино худалдаа зах зээлийн өсөлтөнд нөлөөлсөөр байна.
9

10. Цахим менежмент

Г.Уранчимэг
Их хэрэглээний зах зээлд бизнесийн байгууллагаас бизнесийн байгууллагад
хандсан үйлчилгээ ихэнхи хувийг эзэлдэг ба 8.7 хувийг бүрдүүлж байна.
Солонгосын шуудан: нь мэдээллийн технологид суурилсан бизнесийн өндөр ашиг бүхий
үйлчилгээг үзүүлдэг. Солонгосын шуудан нь Мэдээллийн технологийг үйлчилгээндээ
бүрэн нэвтрүүлэх зорилт тавин ажиллаж байна.
2009 он гэхэд ложистик үйлчилгээгээр тэргүүлэх зорилготой ажиллаж байна.
МШК-д хэрэгжүүлж болох үйлчилгээнүүд
-
Электрон худалдаа Хэрэглэгчдийн эрэлт хэрэгцээнд нийцсэн электрон кателоги
гаргана. Бизнесийн байгууллагуудад электрон лангуу түрээслүүлнэ.
-
Элекрон шуудангийн хайрцаг
-
Гибрид мэйл
-
Ложистик
-
Хэвлэлийн элеткрон хүргэлт зэрэг үйлчилгээг нэвтрүүлэх боломжтой.
-
Мөн хурал, сургалт зэргийг online-р хийх. Аймаг орон нутагт олон салбар, нэгжтэй.
Иймд хурал, сургалт зэргийг мэдээллийн технологийг ашиглан шийдэх нь
оновчтой юм. Тус компани нь 7 хонгийн сургалт зохион байгуулахад багадаа л
1,100,000₮-г аймагуудаас ирэх ажилтнуудын унаа хоолонд зарцуулдаг. Тэгвэл
мэдээллийн системийг хөгжүүлснээр зайн сургалтаар хийж болно.
Мэдээллийн системийг нэвтрүүлснээр байгууллагын хүрэх үр дүн:
10

11. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
 Мэдээллийн нэгдсэн системтэй болсноор удирдлагын бодлогыг илүү оновчтой
хувилбараар бодож, оновчтой шийдвэр гаргах боломжийг олгоно.
 Мэдээллийн үнэн зөв байдлыг хангана.
 Компьютер дээр мэдээллийг боловсруулах илүү үр ашигтай зохион байгуулалтад
шилжснээр цаасны хэрэглээг бууруулна.
 Байгууллага дахь мэдээллийн урсгал ба баримтын эрэлтийн системийг
боловсронгуй болгоно.
 Бүтээгдэхүүн үйлчилгээний зардлыг багасгана.
 Хэрэглэгчдэд тэдний шаардлагад нийцсэн үйлчилгээг үзүүлнэ.
 Электрон үйлчилгээнүүдийг нэвтрүүлснээр
-
Шуудан үүсдэг зардлуудыг нөхнө.
-
Бусад орны жишгээр бизнесийн үйлчилгээг явуулах боломжийг судаллаа.
Шуудангийн электрон үйлчилгээнүүдийг нэвтрүүлнэ.
 Энэ бүхний үр дүнд байгууллагын мэдээллийн урсгалыг зөв зохион байгуулалтад
орно.
Компаний мэдээллийн урсгал 2 талдаа болно гэсэн үг. Менежеүүдийн төлөвлөгөө
боловсруулах, шийдвэр гаргалтад ажилчдын оролцоог бий болгоно. Ажилчдын санал,
хүсэлт гэдэг нь байгууллагын маш чухал зүйл.
Дүгнэлт
11

12. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
Дэлхийн хамгийн баян хүн Microsoft корпорацын захирал Bill Gates-ийн бичсэн
“Business a the speed of trought“ номонд дэлхийн хурдацтай хөгжиж байгаа компаниуд
хэрхэн мэдээллийн технологийг үр ашигтай бизнес үйл ажиллагаандаа ашигласан талаар
дурьдъя.
Байгууллагын мэдээллийн технологийн чухал бүрэлдэхүүн хэсэг нь Э-мэйл буюу
электрон шуудан гэж тэрээр үздэг. Э-мэйл нь тухайн байгууллагын шатлан захирах ёсны
бүтцийг хавтгай болгож байгаа гэдэгт эргэлзээ байхгүй. Энэ нь менежерүүдийг бусад
хүмүүсийг сонгож сургахад дэмжлэг үзүүлдэг. Иймд мэдээллийн системээс хамгийн
түрүүнд ач холбогдол бүхий зүйлийг авч болох зүйл болон байгууллага доторх хамтын
ажиллагааг хөгжүүлэх зүйлийг хэлнэ үү гэсэн харилцагчдын асуултанд би үргэлж: “Эмэйл” гэж хариулдаг.
Ажилтнуудаас надад ирүүлсэн бүх Э-мэйлийг уншиж, холбогдох хүмүүст
дамжуулдаг. Ажилтнуудын сайн дурын Э-мэйл нь Microsoft дээр ажиллаж байгаа
хүмүүсийн чиг хандлагыг тодорхойлох хамгийн сайн арга зам гэдгийг ойлгож авсан.
Миний гүйцэтгэх захирлын чухал ажлуудын нэг бол муу мэдээг сайтар сонсох явдал гэж
би заримдаа боддог. Хэрэв та муу мэдээнд анхаарлаа хандуулахгүй бол танай ажиллагсад
танд муу мэдээлэл аажим аажмаар явуулахаа болино.
Ингэхлээр байгууллага компаний нэг чухал зүйл бол удирдлага, менежерүүдийг
ажилчдынхаа санал, хүсэлтийг сонсдог болох мэдээллийн доороос дээш чиглэсэн урсгал
юм. Энэ мэдээллийн урсгал манай улсын хувьд тун тааруу байдаг. Байгууллагад
мэдээллийн системийг нэвтрүүлж энэхүү энгийн асуудлаас эхлээд, байгууллагын үйл
ажиллагааг хялбараар хянах, нэгдсэн нэг мэдээллийн баазтай болох зэрэг асуудлыг нэг
дор шийдэж болно.
Энэхүү системийг зөвхөн Монгол шуудан компанид төдийгүй аль ч салбарт, аль ч
байгууллага, компани нэвтрүүлж болох давуу талтай.
Номзүй
12

13. Цахим менежмент
Г.Уранчимэг
1. Шууданг хөгжүүлэх мастер төлөвлөгөө 2002он.
2. Цахим монгол хөтөлбөр
3. Kenneth C.Lauden “Management Information System”
4. Bill Gates “Business a the speed of trough”
5. www.google.com/management information system/
13