2. Zarys: Sytuacja mieszkaniowa w Polsce jest wyjątkowo zła, ponieważ kraj przekształcił się z państwa o gospodarce centralnie sterowanej, z szeroką opieką socjalną, w państwo demokratyczne, z rynkową gospodarką. Oficjalnie, w Polsce jest 300.000 bezdomnych, jednakże szacunki mówią o 3 razy większej ich liczbie. SYTUACJA MIESZKANIOWA W POLSCE
3. SYTUACJA MIESZKANIOWA W POLSCE Barka jest zaangażowana w renowację porzuconych i zaniedbanych domów od 1989, od kiedy tylko zaczęła swoją działalność. Fundacja dostarcza pomoc socjalną, prawną, administracyjną i operacyjną. Domy zakupione przez Barkę są w większości w warunkach surowych, zazwyczaj brakuje podłóg, instalacji kanalizacyjnych, elektrycznych, mają dziurawe dachy. Grupy samopomocowe, stworzone przez Barkę, w większości remontują domy samodzielnie. Gdy już mają dom, podejmują jakąś formę generowania przychodów – wg formy zaproponowanej przez Barkę. W sumie Barka założyła 30 takich miejsc w całej Polsce, z grupami samopomocy, które składają się z 750 ludzi. Gdy już wstępne inwestycje są pokryte, takie miejsca działają na zasadzie samowystarczalności. Mieszkańcy zajmują się ekologicznym rolnictwem lub pracują w zakładach rzemieślniczych, aby pokryć koszty.
4. POPRZEDNIE PROGRAMY MIESZKANIOWE BARKI Wśród projektów Barki są następujące: W Chudopczycach (k/Poznania), 2 budynki zakupione w surowym stanie, zostały wyremontowane i zapewniają mieszkanie dla 60 osób oraz zakwaterowanie dla osób, które przyjeżdżają uczyć się i pracować w charakterze wolontariuszy Barki. Dworek o historycznym znaczeniu, wyremontowany wg norm polskiego dziedzictwa narodowego, działa jako „uniwersytet ludowy”. W charakterze pilotażowym, Barka zamierza wykorzystać cegły z gliny oraz słomę dla budownictwa tak, aby wykorzystywać najtańsze technologie budowlane, dostępne z lokalnych surowców. Podstawą jest używanie lokalnych surowców i pracy w maksymalnym wymiarze, aby wyprodukować tanie, przyjazne środowisku domy.
5. SZKOŁA BARKI IM. H. CH. KOFOEDA – Centrum Integracji Społecznej 1 września 2004r. Barka otworzyła pierwszy z pięciu budynków zaplanowanych na lata 2004-2006. Otwarcie tego budynku inicjuje proces kształcenia ustawicznego w Polsce i jako pierwsze Centrum Integracji Społecznej kreuje model dla innych takich miejsc. Szkoła Barki przygotowuje ludzi z niskimi kwalifikacjami zawodowymi do pracy w spółdzielniach socjalnych, przedsiębiorstwach socjalnych oraz do pracy w innych miejscach na wolnym rynku. Nowy budynek został zbudowany dzięki hojnemu wkładowi Fundacji Grete Mikaelsen – Prywatnej Duńskiej Pomocy dla Bezdomnych Rodzin w Polsce.
6. Czwarty Program Fundacji Pomocy Wzajemnej „BARKA” - program dostępnego budownictwa „ Do realizacji tego programu przygotowywaliśmy się przez lata remontując, adaptując zrujnowane obiekty na schronienie dla bezdomnych oraz budując zaplecze magazynowo-gospodarcze dla ich edukacji i aktywizacji zawodowej.” Tomasz i Barbara Sadowscy
7. Twórcy programu dostępnego budownictwa oraz osiedla „DARZYBÓR” Tomasz Sadowski Założyciel Barki, po wielu latach budowania modelu zaangażowany obecnie jest w prace Komisji przy Ministrze Pracy i Polityki Społecznej oraz Premierze RP do budowania narodowej strategii przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Piastuje funkcję przewodniczącego Ogólnopolskiej Konfederacji na rzecz Zatrudnienia Socjalnego, jest członkiem wielu międzynarodowych gremiów. Barbara Sadowska Zaangażowana w rozwój placówek socjalno- edukacyjnych w Polsce, zaangażowana we współpracę międzynarodową oraz rozpowszechnianie programów Barki do innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej.
8. Twórcy programu dostępnego budownictwa oraz osiedla „DARZYBÓR” W 2001 roku Rada Miasta Poznania przeznaczyła 5 ha ziemi na Osiedle Darzybór a w 2002 r władze lokalne poznania użyczyły Fundacji Barka gruntu pod budowę mieszkań socjalnych. Działania nabierały tempa: powstały zespoły architektów i specjalistów, którzy zaangażowali się społecznie w wykonanie projektów, rozpoczęta została kampania w kraju i zagranicą, by zgromadzić fundusze pod budowę. To był też czas bardzo intensywnego zaangażowania Barki w lobbowanie na rzecz nowej ustawy o finansowym wsparciu i budowie domów socjalnych, którą udało się wprowadzić w życie w 2004r. praca wolontariuszy Twórcy planów osiedla „DARZYBÓR” architekci: mgr inż. arch. Hanna Kulczak-Misiak mgr inż. arch. Magda Masełkowska Dyrektor programu dostępnego budownictwa Fundacji Pomocy Wzajemnej „ BARKA” Jarosław Południkiewicz
9. OSIEDLE DARZYBÓR Cel Główny cel tego projektu to rozwój pomysłu współpracy organizacji pozarządowych, władz lokalnych, beneficjentów oraz wolontariuszy tak, aby stworzyć model dla innych możliwych programów dostępnego budownictwa. Po raz pierwszy w Polsce budownictwo socjalne podejmowane jest przez organizację pozarządową. Zazwyczaj, polskie organizacje pozarządowe ciągle koncentrują się na dawaniu okazjonalnej pomocy, takiej jak schronienie, posiłki, ubrania, ale nie dostarczają całościowego zrównoważonego rozwiązania.
10. OSIEDLE DARZYBÓR Po wielu dyskusjach, przeróbkach projektów i technologii zrodziła się ostateczna koncepcja osiedla Darzybór składającego się z 32 mieszkań ułożonych po cztery w kształcie litery L.
12. OSIEDLE DARZYBÓR System budowy składa się z elementów murowanych oraz z lekkiej drewnianej technologii panelowej. Stąd istnieje możliwość wykonania wielu elementów w warsztatach Barki. Osoby zainteresowane uczestniczą w programie edukacyjno-przedsiębiorczym, którego jednym z elementów jest praca nad osiedlem pod okiem specjalistów.
13. OSIEDLE DARZYBÓR Osiedle to oferuje miejsce dla życia, pracy, nauki, integruje z otoczeniem oraz zapewnia rozrywkę rekreacyjną i sportową. Plan zakłada zorganizowanie miejsca spotkań, powstanie punktów drobnej przedsiębiorczości, usługowych, rzemieślniczych, przedszkoli oraz miejsc dla sportu i rekreacji.
14. Lokalizacja Osiedle jest zlokalizowane w Poznaniu. Lokalna administracja przekazała 5 hektarów gruntów dla programu budownictwa socjalnego. „Darzybór” będzie oferował mieszkania dla około 400-500 osób (100 rodzin). Jego realizacja będzie wykonana w okresie 5 lat i będzie składała się z 3 etapów. Pierwszy będzie zajmował 0,6 ha gruntu - dla 32 mieszkań. Pierwsze rodziny wprowadzą się do nowych domów przed Bożym Narodzeniem 2005r. OSIEDLE DARZYBÓR
15.
16. Wkład beneficjentów: Projekt jest wprowadzany w życie z aktywnym uczestnictwem ludzi „społecznie wykluczonych” – we wszystkich jego etapach, zarówno na poziomie planowania jak i prac budowlanych. Z jednej strony, to uczestnictwo ma charakter edukacyjny i rehabilitacyjny, a z drugiej strony – redukuje koszty budowy. Tak nabyte kwalifikacje umożliwią mieszkańcom dbanie o swoje domy, nauczą dokonywać niezbędnych napraw, utrzymywać je w należytym stanie i w niektórych przypadkach – zarabiania na życie lub uzyskiwania dodatkowych dochodów. OSIEDLE DARZYBÓR
17. Ciągłość projektu: Ciągłość projektu będzie wsparta przez możliwości generowania przychodów i przez nowe „Prawo Finansowego Wsparcia dla Budownictwa Socjalnego, Schronisk i Domów dla Bezdomnych” w okresie 2004 – 2005. Kluczową rolę w lobbowaniu na rzecz nowych form budownictwa i współpracy odgrywa Stowarzyszenie na Rzecz Dostępnego Budownictwa Barka-Darzybór, które powstało, aby wzmocnić dotychczasowe działania Fundacji Barka w tym obszarze. OSIEDLE DARZYBÓR
18. Kształtowanie polityki mieszkaniowej w Polsce Głównym celem projektu Darzybór jest wypracowanie modelu współpracy opartego na partnerstwie publiczno-społeczno-prywatnym. Model ten ma doprowadzić do rozwoju projektów budownictwa socjalnego w większej skali a całej Polsce. Zważywszy na fakt, że w Polsce i na świecie wzrosła liczba osób dla których dostępne mieszkanie nie jest realne a wykluczenie społeczne staje się problemem całego społeczeństwa, powołane zostało Stowarzyszenie Dostępnego Budownictwa Barka-Darzybór, które odwołuje się do dorobku i osiągnięć wypracowanych przez Fundację Pomocy Wzajemnej BARKA, a w szczególności do czwartego programu dostępnego budownictwa. OSIEDLE DARZYBÓR
19.
20. Polityka mieszkaniowa państwa „ władze publiczne prowadzą politykę sprzyjającą zaspakajaniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałają bezdomności, wspierają działania obywateli zmierzające do uzyskania własnego mieszkania” art. 75 KONSTYTUCJA Rzeczpospolitej Polskiej
24. PROGRAM INTENSYWNYCH DZIAŁAŃ SOCJALNYCH Program ten będzie funkcjonował na 20 hektarach rejonu „Darzyborska-Borówki”. Będzie współpracował z następującymi instytucjami i firmami zlokalizowanymi na tym terenie:
