[Ringkasan] Kekayaan alam sekitar Negeri-Negeri Melayu menarik minat British untuk campur tangan. Ketidakstabilan politik dan perebutan kuasa di kalangan pemerintah tempatan memberi peluang kepada British untuk menguasai negeri-negeri tersebut melalui Perjanjian Pangkor dan penubuhan Negeri-Negeri Melayu Bersekutu di bawah pentadbiran Residen Jeneral.

1. KEKAYAAN HASIL BUMI MENDORONG
CAMPUR TANGAN BRITISH

2. 2.1 DASAR CAMPURTANGAN BRITISH DI NEGERI-
NEGERI MELAYU.
2.2 KEADAAN DI PERAK, SELANGOR, NEGERI
SEMBILAN DAN PAHANG MEMBERI PELUANG
CAMPURTANGAN BRITISH.
2.3 RESIDEN MENGGUGAT KUASA SULTAN DAN
PEMBESAR.
2.4 PENGUKUHAN KUASA BRITISH MELALUI
PEMBENTUKAN NEGERI-NEGERI MELAYU
BERSEKUTU.
2.5 PEMBENTUKAN PERSEKUTUAN MENCABAR
KEWIBAWAAN SULTAN

3. (a) Kekayaan Hasil Bumi Negeri-Negeri Melayu Menarik
Perhatian British
• Negeri-Negeri Melayu kaya dengan bijih timah,
emas, bijih besi dan arang batu.
• British ingin segera menguasai Perak, Pahang,
Selangor dan Negeri Sembilan.
• British bimbang negeri-negeri tersebut jatuh ke
tangan kuasa Barat lain.(Perancis, Amerika dan
Belanda)

4.  Revolusi perindustrian memerlukan bijih timah.
 Negeri-negeri yang kaya dengan bijih timah perlu
dikuasai segera.
(c) Terusan Suez dan kapal wap
merancakkan persaingan
 Penciptaan kapal wap dapat mempercepatkan
perjalanan dengan muatan yang banyak.
 Pembukaan Terusan Suez memendekkan
perjalanan dari England ke Tanah Melayu.

5.  British bimbang dengan kemaraan kuasa Eropah lain
di Asia Tenggara.
 Belanda berkuasa di Hindia Timur, Perancis di Indo China
dan Sepanyol di Filipina.
(e) Pertukaran Kerajaan Mengubah dasar British
 Parti Konservatif mengambil alih pucuk pimpinan British.
 Mengamalkan Dasar Campurtangan British di negeri-
negeri Melayu.
(f) Desakan pedagang mempercepat campur tangan
 Pertelingkahan antara pembesar dan pergaduhan kongsi
gelap menyebabkan keadaan huru hara.
 Pedagang-pedagang Negeri-Negeri Selat mendesak
Britis campurtangan.

6. Ketidakstabilan di Perak
 Long Jaafar membawa masuk buruh Cina untuk bekerja
di lombong-lombong bijih timah.
 Kemasukan buruh Cina mencetuskan pergaduhan.
 Buruh-buruh Cina terlibat dengan kegiatan kongsi gelap
iaitu Kumpulan Ghee Hin dan Hai San.
 Pergaduhan mencetuskan Perang Larut.
 Ngah Ibrahim, Menteri Larut melantik Kapten Speedy
membantu menamatkan kekacauan di Larut.

7.  Keadaan menjadi semakin buruk dengan masalah
perebutan takhta di kalangan kerabat di raja.
 Perebutan takhta berlaku antara Raja Ismail dengan
Raja Abdullah.
 Raja Abdullah mahu ditabalkan sebagai Sultan Perak
dengan meminta bantuan British.
 British mengambil kesempatan ini untuk campurtangan
di negeri Perak.
 Gabenor Negeri Selat iaitu Sir Andrew Clarke
mengadakan rundingan antara Raja Abdullah, Ngah
Ibrahim, Dato’ Sagor, pemimpin kongsi gelap Haisan
dan Ghee Han.
 Rundingan diadakan di Pulau Pangkor. Hasil rundingan
membawa kepada Perjanjian Pangkor 20 Januari 1874.
 Perjanjian Pangkor membawa kepada penguasaan
sepenuhnya British ke atas Perak.

8.  Perang Klang berlaku di masa pemerintahan Sultan Abdul
Samad (1857).
 Daerah Klang dikuasai oleh Raja Sulaiman.
 Setelah Raja Sulaiman mangkat, daerah Klang diserahkan
kepada Raja Abdullah.
 Raja Mahadi, putera Raja Sulaiman tidak puashati.
 Raja Abdullah membawa masuk buruh-buruh Cina untuk
bekerja di lombong-lombong bijih timah.
 Lombong-lombong bijih timah dibuka di Kuala Lumpur dan
Ampang.
 Klang berkembang maju sebagai pusat pengeluaran bijih
timah.
 Raja Mahadi ingin memiliki daerah Klang. Perbalahan telah
mencetuskan perang saudara dikenali sebagai Perang
Klang.

9.  Perang Klang semakin buruk apabila ahli-ahli kongsi
gelap turut terlibat.
 Kegiatan perdagangan di Selangor terjejas.
 Tengku Kudin, menantu Sultan Abdul Samad meminta
meminta bantuan British bagi menamatkan kekacauan.
 Peristiwa serangan kapal dagang British dan
pencerobohan rumah api di Tanjung Rachado
membawa kepada campurtangan British sepenuhnya di
Selangor.
 J.G. Davidson dilantik sebagai Residen pertama dan
Frank Swettenham sebagai Penolong Residen.

10.  Sungai Ujong kaya dengan bijih timah.
 Dato’ Kelana Syed Abdul Rahman memerintah daerah
Sungai Ujong.
 Dato’ Bandar Kulop Tunggal juga berkuasa di Sungai
Ujong.
 Berlaku persengketaan untuk mengekalkan kekuasaan.
 Pertelingkahan berpunca daripada perebutan
menguasai Sungai Linggi antara Dato’ Kelana dengan
Dato’ Bandar.
 Dato’ Bandar mendapat sokongan kuat penduduk
tempatan dan pelombong-pelombong Cina.
 Dato’ Kelana meminta bantuan British untuk
mengukuhkan kedudukannya

11.  British menggunakan peluang ini untuk menguasai
daerah tersebut.
 Dato’ Kelana diiktiraf oleh British sebagai pemerintah
Sungai Ujong.
 British berkuasa penuh mengutip cukai di Sungai Linggi
dan melantik P.J. Murray sebagai Residen British
pertama di daerah Sungai Ujong.
 Dato’ Bandar menentang tindakan British mengutip
cukai di Sungai Linggi.
 British membantu Dato’ Kelana menewaskan Dato’
Bandar lalu dibuang ke Singapura.
 British seterusnya menguasai daerah-daerah lain seperti
Rembau, Jelebu dan Seri Menanti.
 Akhirnya Negeri Sembilan dikuasai sepenuhnya dengan
perlantikan Martin Lister sebagai Residen British.

12.  Sultan Ahmad membawa masuk pelabur-pelabur Eropah lain
seperti Perancis dan Jerman untuk memajukan Pahang.
 British bimbang pertapakan kuasa Eropah lain di Pahang.
 British berusaha meluaskan pengaruhnya di Pahang.
 Frank Swettenham dan Frederick Weld iaitu Gabenor Negeri-
Negeri Selat memujuk Sultan Ahmad menerima Residen
British tetapi gagal.
 British mendapatkan bantuan Sultan Abu Bakar memujuk
Sultan Ahmad.
 Hugh Clifford dilantik sebagai wakil British.

13.  British menggunakan peristiwa pembunuhan Go Hui,
warganegara British berbangsa Cina untuk mendesak
Sultan Ahmad menerima Residen British.
 Sultan Ahmad akhirnya bersetuju menerima J.P. Rodger
sebagai Residen British yang pertama.
 Kedaulatan Pahang berakhir setelah British
campurtangan.

14.  Kelemahan Sistem Residen menyebabkan negeri-negeri Perak,
Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang disatukan di bawah sebuah
pentadbiran iaitu Negeri-Negeri Melayu Bersekutu.
 Faktor lain yang membawa kepada pembentukan Negeri-Negeri
Melayu bersekutu ialah
(a) Perkongsian perkhidmatan pakar
 Menjimatkan bayaran perkhidmatan pakar seperti jurutera,
juruukur dan doktor.
(b) Krisis kewangan Pahang
 Perbelanjaan meningkat.
 Pahang banyak menanggung hutang.
 Penggabungan dengan negeri yang kaya seperti Perak dan
Selangor dapat mengurangkan masalah hutang.

15. (c) Faktor keselamatan
 Mengukuhkan kekutan dan pertahanan ketenteraan.
(b) Sistem perhubungan
 Sistem Perhubungan seperti jalan raya dan keretapi dapat
dimajukan.
 Tahun 1895, Perjanjian Persekutuan ditandatagani.
 Pusat Pentadbiran Persekutuan terletak di Kuala Lumpur.
 Pentadbirannya dikuasai oleh Residen Jeneral.
 Frank Swettenham adalah Residen Jeneral yang pertama.