Nos últimos años vivimos un cambio profundo na forma na
que os cidadáns, empresas e Administracións relacionánse
entre sí. Internet cambiou xa de xeito permanente a forma en
que traballamos, vivimos e nos relacionamos.
En poucos anos Internet deixou de ser un sitio onde era
conveniente estar para ser un sitio onde é imprescindible
traballar.
Cidadáns e empresas atopan facilidades e vantaxes no uso da
Rede que lles fai mais doado realizar algunhas das suas
actividades neste novo medio que no mundo físico
tradicional.
Na súa orixe a Rede se comportou como una simple
extensión do mundo físico pero xa non é así. Internet
demostrou unha capacidade abraiante para almacenar e
difundir todo tipo de informacións de xeito inmediato.
Máis aló da sua capacidade como fonte de información,
Internet é un espacio axeitado para a realización de
determinadas transaccións e así apareceron negocios como a
banca, o comercio ou a distribución de determinados bens
por vía electrónica.
Tamén se consolida como o medio preferido polos mozos
para potenciar as relacións persoais e colectivas. A aparición
das redes sociais e a Web 2.0 abriron unha nova forma de
relación que permite a colaboración e cooperación masiva
nunca antes coñecida.
Agora a Internet permitenos ser máis creativos e aumentar a
transparencia e a participación de todos.
Os AAPP levan años invertindo para mellorar o seu
funcionamento interno, coa idea de que o aforro económico
conseguido co incremento da sua eficacia trasladaríase a os
ciudadáns e empresas.
Nesta búsqueda da eficacia, as AAPP realizaron importantes
investimentos para incorporar o uso das TIC nas suas tarefas
cotiáns.
En paralelo co uso das TIC para mellorar os procesos
internos, o desenvolvemento de internet xerou unha
demanda importante sobre empresas e Administracións para
que estas usasen a nova canle para facilitar aos seus usuarios
a información e ao acceso electrónico aos seus servizos.
Pídese, basicamente, transformar unha Administración cuxa
misión principal era garantir que se cumpría a Lei a unha
Administración cuxa misión é poñerse ao servizo de cidadáns
e empresas para que estes desenvolvan do mellor xeito
posible os seus traballos.
Para empezar reclama non ter que achegar datos que xa
obren en poder de calquera Administración; non ter que
coñecer a estrutura administrativa da Administración para
relacionarse con ela.
É neste novo marco no que o Parlamento español aproba, en
xuño de 2007, a Lei 11/2007 de Acceso Electrónico dos
Cidadáns aos Servizos Públicos co obxectivo de atender estas
novas demandas.
O aspecto máis destacable desta Lei é o recoñecemento do
dereito dos cidadáns a relacionarse electronicamente coas
Administracións, o que leva consigo a obriga para estas de
dotarse dos medios necesarios para iso.
A lei non se limita a recoñecer o dereito á relación electrónica
entre a cidadanía e a administración. Tamén recoñece o
dereito a non achegar os datos e documentos que obren en
poder das AAOO, obrigando a esta a usar medios electrónicos
para solicitalos da Administración que os custodie e a esta
última a facilitar o acceso aos devanditos datos, con respecto
ao establecido na LOPD. Deste xeito, obrígase a que sexa a
Administración a que colabore entre os seus departamentos e
órganos e que non teña que ser o cidadán que teña que
percorrer distintas xanelas para achegar documentación que
xa posúe a Administración Pública.
Os principios que reforzan o seu impacto na cidadanía son os
seguintes:
*O respeto ó dereito á protección de datos de carácter
persoal.
*O compromiso de igualdade . Nunca poden existir
restriccións o discriminacións para os cidadáns que elixan
outros procedementos.
*A neutralidade tecnolóxica. Nunca unha AAPP pode imponer
a ningún cidadán o xeito para relacionarse con ela.
*Proporcionalidade. Non impoñer condicións excesivas e
facilitar o desenvolvemento dos servicios electrónicos.
A lei pretende facilitar o exercicio de dereitos e o
cumprimento de deberes por medios electrónicos.
Impulsar o desenvolvemento da sociedade da
información e aumentar a confianza no uso dos
medios electrónicos.
Aumentar a transparencia e proximidade da
Administración.
Contribuír á mellora do seu funcionamento interno
e á simplificación dos procedementos
administrativos.
Que é a Administración Electrónica?
Definicións:
Comisión Europea da UE: "A administración
electrónica é o uso das TIC nas AAPP, combinado con
cambios organizativos e novas aptitudes, co fin de
mellorar os servizos públicos e os procesos
democráticos e reforzar o apoio ás políticas públicas“
“É o uso das tecnoloxías da información e as
comunicacións na Administración para que,
combinadas con certos cambios organizativos e
novas capacidades dos empelados públicos, melloren
a eficacia, a produtividade, a axilidade e a
comodidade na prestación de servizos aos cidadáns"
A idea clave sobre a administración electrónica é que
non se trata simplemente de levar as TIC á actividade
administrativa, senón que constitúe un elemento
fundamental nos procesos de modernización
administrativa dentro dos cales se enmarca que debe
levar á mellora e simplificación dos servizos.
Dito doutro xeito: quérese menos burocracia non
unha burocracia por Internet.
Esta idea constitúe polo tanto un dos grandes eixes
da Lei 11/2007.
Vantaxes:
* Rapidez e comodidade para os usuarios (a calquera hora):
-Evitar colas, desprazamentos e horarios.
-Acceso á información máis cómodo, doado e rápido.
-Acceso universal. A situación xeográfica e proximidade de
oficinas administrativas deixa de ser un problema, algo
especialmente importante nun país como España.
*Fomento da participación dos cidadáns (caixas de correo,
cuestionarios, etc.), fomentar unha relación interactiva e máis
positiva.
*Impulso da sociedade da información: estimula a participación e
aprendizaxe do cidadán
*Simplificación dos procedementos e integración transparente de
diferentes administracións (solucións de xanela única).
*Para a Administración:
-Redución de custos, tempos de tramitación, menos erros ->mellor
eficiencia e produtividade.
-Mellora de relacións e imaxe, transparencia: co cidadán
*Impacto na economía:
-"os países que máis destacan en canto a apertura e eficiencia do
sector público e en preparación para a administración electrónica son
tamén os primeiros en canto a rendemento económico e
competitividade. “
-Impulso económico en rexións xeograficamente desfavorecidas.
-Menos carga para as empresas, redúcelles custos e aumenta a súa
produtividade: contratación electrónica, factura electrónica, modelos
de cotización electrónicos na seguridade social, etc.
Barreiras:
. Insuficiente penetración das TIC na poboación española.
. Accesibilidade e falta de experiencia no uso das TIC.
. Desconfianza nos medios electrónicos de intercambio de información.
. Descoñecemento da existencia da Administración online.
. Receo da administración coa seguridade electrónica.
. Falta de integración entre as diferentes administracións.
. Problemas de financiamento e de medios, especialmente para as EELL
(concellos pequenos, etc.)
Para poder cumprir as finalidades establecidas usando os
principios enumerados anteriormente, a lei desenvolve o réxime
xurídico da Administración electrónica, definindo o concepto de
"sede electrónica" como pedra angular dende a que se prestarán
os servizos electrónicos da Administración Pública, esixindo
para estas sedes as condicións necesarias para garantir a
seguridade e a responsabilidade da Administración Pública
sobre todo o seu contido e sobre as actuacións realizadas a
través desta.
Unha vez establecido o concepto de sede, a Lei define os
distintos mecanismos de identificación e autenticación no
mundo electrónico para que poidan realizarse transaccións con
todas as garantías, á vez que se flexibilizan (usando o principio
de proporcionalidade) as esixencias de seguridade para que
poidan adaptarse os procesos ás necesidades dunha xestión áxil
e eficaz.
Un dos apartados máis importante da Lei é o relativo á
cooperación entre Administracións. Prestar servizos
avanzados á cidadanía require dunha colaboración intensa
entre todas elas. Por esta razón, a Lei establece fortes
estruturas de cooperación que permita a interoperabilidade
dos sistemas desenvolvidos por cada unha delas. Destaca a
esixencia que fai a Lei para que se cree o Esquema Nacional
de Interoperabilidade e o Esquema Nacional de Seguridade,
pezas clave na cooperación entre Administracións.
Tamén se crea a Rede de comunicacións das Administracións
Públicas españolas, a Rede integrada de Atención ao
Cidadáns, os mecanismos de cooperación para o
desenvolvemento de aplicacións e para o intercambio destas,
o Centro de Transferencia de Tecnoloxías e a plataforma de
validación de certificados dixitais da Administració Pública.
En primeiro lugar pódese citar polo seu carácter básico a rede de comunicacións
SARA que permite a comunicación electrónica segura entre todas as
Administracións do Estado, e que serve de punto de conexión destas á Rede
común europea TESTA. A rede SARA conectaba xa en xaneiro de 2009 a toda a
AGE e a todas as Comunidades Autónomas, Ceuta e Melilla ademais da un total de
1087 municipios.
A plataforma de validación de certificados dixitais @firma, que pon a disposición
de todas as Administracións unha plataforma para validade a firma electrónica e
os diferentes certificados admitidos polas Administracións, incluído en DNIe.
Ofrece igualmente servizos de selado de tempo.
A Plataforma de Intermediación de Datos ten por obxecto facer viable a difícil
tarefa de poñer a disposición de cada trámite os datos necesarios en poder de
unidades diferentes da que tramita. Posiblemente este servizo sexa a maior
achega da Administración electrónica xunto con evitar o desprazamento físico ás
oficinas da Administración.
Desenvolvéronse outros moitos servizos comúns: pasarela de pagamento,
plataforma de notificación, rexistro virtual, apoio ao redeseñar de procedementos,
plataforma de tradución, servizo de comunicación de cambio de domicilio,
arquivo electrónico, etc.
Confidencialidade:
gardar o segredo fronte a terceiros sobre
unha determinada información, xa sexa un
documento, comunicación, etc. A
ferramenta principal para lograr este
obxectivo é a criptografía.
Dispoñibilidade:
refírese á dispoñibilidade en todo momento
da información e/ou servizos. Isto implica
servizos de alta dispoñibilidade, servidores
redundados, centros de respaldo, etc.
Conservación:
a correcta conservación e arquiva da
información de modo que se encontre
dispoñible e integra aínda despois de que
teñan longos períodos de tempo.