2. Հայաստանի պատմության թանգարան,
պատմամշակութային, գիտահետազոտական և
տեղեկատվական խոշոր կենտրոն է։ Հիմնադրվել է 1919 թ-ին,
Երևանում։
Հայաստանի պատմության թանգարանը հիմնադրվել է Հայաստանի Առաջին
Հանրապետության պառլամենտի օրենքով (N 439, 09.09.1919թ.)։ Կոչվել է Ազգագրական-
մարդաբանական թանգարան-գրադարան։ Առաջին տնօրենն էր Երվանդ Լալայանը։
Այցելուների համար բացվել է 1921թ. օգոստոսի 20-ին։ Ժամանակի ընթացքում կրել է
անվանափոխություններ.
Հայաստանի պետական կենտրոնական (1922թ.)
Կուլտուր-պատմական (1931թ.)
Պատմական (1935թ.)
Հայաստանի պատմության պետական թանգարան (1962թ.)
Հայաստանի պատմության թանգարան (2003թ.)
Թանգարանը կազմավորվել է Կովկասի Հայոց ազգագրական ընկերության, Նոր
Նախիջևանի Հայկական հնությունների թանգարանների, Անիի Հնադարանի,
Վաղարշապատի Մատենադարանի հավաքածուների հիման վրա (15.289 առարկա)։
Հայաստանի պատմության թանգարանը հիմնադրվել է Հայաստանի Առաջին
Հանրապետության պառլամենտի օրենքով (N 439, 09.09.1919թ.)։ Կոչվել է Ազգագրական-
մարդաբանական թանգարան-գրադարան։ Առաջին տնօրենն էր Երվանդ Լալայանը։
Այցելուների համար բացվել է 1921թ. օգոստոսի 20-ին։ Ժամանակի ընթացքում կրել է
անվանափոխություններ.
3.
4. Թանգարանում պահպանում է շուրջ 400 000 առարկայից
բաղկացած ազգային հավաքածու հետևյալ բաժիններով.
հնագիտություն (հիմնական հավաքածուի 35%,) ազգագրություն
(8%), դրամագիտություն (45%), վավերագրեր (12%)։ Թանգարանի
հավաքածուները համալրվում են հիմնականում Հայաստանի
տարածքի հնավայրերից հայտնաբերված գտածոներով,
գնումներով, նվիրատվություններով։ Թանգարանը ներկայացնում
է Հայաստանի մշակույթի և պատմության ամբողջական
պատկերը նախապատմական ժամանակներից՝ մեկ միլիոն տարի
առաջ, մինչև մեր օրերը։ Ցուցադրում է Հայկական
լեռնաշխարհում Հին Արևելքի երկրների (Եգիպտոս, Միտանի,
Խեթական թագավորություն, Ասորեստան, Իրան, Սելևկյան
պետություն, Հռոմ, Բյուզանդիա) մշակութային
փոխառնչությունների հազվագյուտ հետքերը։