2. WPROWADZENIE
W pomocy psychologiczno-pedagogicznej
termin “socjoterapia” pojawił się stosunkowo
niedawno. W literaturze przedmiotu pojawia
się w wielu znaczeniach.
3. WPROWADZENIE
Współcześnie socjoterapia polega
na celowym stwarzaniu dzieciom warunków
(doświadczeń społecznych) korygujących
zaburzenia zachowania, nadpobudliwości
i zahamowań oraz niektórych zaburzeń
emocjonalnych.
4. WPROWADZENIE
W trakcie zajęć w psychice dziecka powinny
nastąpić zmiany sądów poznawczych
i wzorców zachowań. Proces
socjoterapeutyczny powinien również
umożliwić dziecku odreagowanie
emocjonalne1.
1 Edyta Sieniuć, Socjoterapia, www.edukator.org.pl
5. PROJEKTY SOCJOTERAPEUTYCZNE
W NASZYM GIMNAZJUM
We współczesnej edukacji projekt jako
metoda pracy z uczniem stał się bardzo
popularny. Dostrzegając jego zalety, Ministerstwo
Edukacji Narodowej, wprowadziło go
obligatoryjnie do szkół.
Nasze gimnazjum jest przykładem tego, że ta
„nowość” towarzyszy działaniom nauczycieli
od wielu lat.
6. PROJEKTY SOCJOTERAPEUTYCZNE
W NASZYM GIMNAZJUM
W 2002 roku Publiczne Gimnazjum nr 1
im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego
w Prudniku, dzięki inicjatywie Pani dyrektor
Ludmiły Lisowskiej, rozpoczęło współpracę
z Fundacją Carl Richard Montag z Bonn. Jednym
z celów fundacji jest realizowanie projektów
socjoterapeutycznych z udziałem młodzieży
polskiej i niemieckiej.
7. PROJEKTY SOCJOTERAPEUTYCZNE
W NASZYM GIMNAZJUM
W naszej szkole docenci fundacji realizowali
projekty o charakterze artystycznym i sportowym.
W projektach brali udział zarówno uczniowie
mający problemy szkolne, nadpobudliwi,
zagrożeni marginalizacją i wykluczeniem
społecznym, zamknięci w sobie, nieśmiali,
upośledzeni w stopniu lekkim, z trudnościami
w nauce wynikającymi z różnych przyczyn,
jak i bardzo zdolni.
8. „OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Projekt plastyczny, w którym uczniowie tworzyli
własne maski z masy papierowej, budowali
wzajemne zaufanie, uczyli się współpracy w grupie,
komunikacji werbalnej i niewerbalnej.
Wykonywanie maski
9. „OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Czy zostanę z tym na zawsze?!
Celem projektu było również uświadomienie
uczestnikom, że każdy z nas nosi jakąś maskę,
w określonych sytuacjach przybieramy różne pozy
i różnie się zachowujemy.
10. „OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Po wykonaniu masek uczniowie przygotowali
wspólnie krótką inscenizację, odzwierciedlającą
ich emocje:
„Moja maska mieszka w oazie. Jest uśmiechnięta, ponieważ szła długo
przez pustynię, a w oazie odnalazła spokój i poczuła ulgę. W swoim
namiocie czuje się bezpieczna”.
„Chciałem, żeby moja maska żyła w rzece, gdzie pełno jest ryb, roślin
i kamieni. Mam nadzieję, że tam czułaby się dobrze”.
„Moja maska z wyrazistymi kolorami pasuje do tropikalnej wyspy”.
„Moja maska mieszka pod wodą i czuje się bezpiecznie wśród ryb.
Odnalazła tam spokój i harmonię”.
12. „OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
Udział w tym projekcie stworzył uczniom
możliwość pobudzenia swojej wyobraźni, twórczej
aktywności, otwarcia się na drugiego człowieka,
zrzucenia przybieranej na co dzień maski,
nauczenia się radzenia sobie z własnymi
emocjami, przekonania się, że człowiek musi być
odpowiedzialny za siebie i za innych.
Uświadomili sobie również, jak ważne
w życiu jest wzajemne zaufanie.
13. „OD CHAOSU DO PORZĄDKU”
A teraz – nasze prawdziwe oblicza
14. ”MÓWIĄCE KIJE” – RYTM I NIEWERBALNA
KOMUNIKACJA
Podczas projektu uczniowie mieli nauczyć się
komunikowania w sposób niewerbalny przy użyciu
bambusowych kijów. W grupach przygotowywali
pantomimę. Następnie prezentowali ją
z wykorzystaniem kijów i przedmiotów
codziennego użytku np. krzeseł, stołów.
Wystukując wymyślone przez siebie rytmy,
wyrażali własne myśli i uczucia.
15. ”MÓWIĄCE KIJE” – RYTM I NIEWERBALNA
KOMUNIKACJA
Rozumiemy się bez słów
16. ”MÓWIĄCE KIJE” – RYTM I NIEWERBALNA
KOMUNIKACJA
Uczestnicy uczyli się asertywności, współpracy
w grupie, stawali się bardziej pewni siebie.
Odkrywali swoje talenty, których wcześniej nie byli
świadomi. Kształcili umiejętność komunikowania
się w różny sposób.
18. „OD RYTMU DO MELODII”
Podczas projektu uczniowie tworzyli
z różnych dostępnych materiałów instrumenty
muzyczne, m. in.: bębny afrykańskie, grzechotki,
tamburyna, po czym uczyli się wydobywania
z nich dźwięków. Następnie stworzyli orkiestrę,
która musiała wspólnie zagrać różne rytmy.
W drugiej części projektu uczestnicy mieli
za zadanie wydobyć rytm z wnętrza swojego ciała
lub ciała kolegi i go wystukać.
19. „OD RYTMU DO MELODII”
Wbrew pozorom to nie takie proste!
20. „OD RYTMU DO MELODII”
Poprzez grę i wystukiwanie rytmów uczniowie
mogli wyładować swoje emocje, złagodzić napięcia,
zrelaksować się. Ćwicząc w parach, uczyli się
zaufania, współpracy, odpowiedzialności. Grając
w dużej orkiestrze, musieli nauczyć się wspólnego
działania. Prezentując się na forum szkoły, stawali
się bardziej pewni siebie i wzmacniali poczucie
własnej wartości.
21. „OD RYTMU DO MELODII”
Wspólne granie na podwórku Publicznego Gimnazjum nr
1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Prudniku
22. „PROJEKTWOCHE”
Projekt był realizowany w Niemczech. Brała
w nim udział grupa młodzieży z naszej szkoły
oraz uczniowie szkoły specjalnej z Kolonii.
Uczestnicy pracowali w podgrupach, zajmując
się różnymi dziedzinami, m. in. ekologią, biologią
i chemią, sztuką i sportem. Efekty pracy zostały
zaprezentowane podczas jednodniowego festynu,
w którym wzięli udział uczniowie, rodzice
i zaproszeni goście.
23. „PROJEKTWOCHE”
Zajęcia sportowe prowadził członek
Międzynarodowej Federacji Koszykówki
Niepełnosprawnych, który zdradził uczniom
tajniki trudnej sztuki gry w koszykówkę
na wózkach inwalidzkich. Największe wrażenie
na uczestnikach zrobił niezwykły mecz
w koszykówkę na dwóch kółkach.
25. „PROJEKTWOCHE”
Uczniowie, którzy na co dzień sprawiali
kłopoty wychowawcze, bardzo dobrze odnaleźli
się w nowych rolach. Stali się bardziej
odpowiedzialni za siebie i innych. Uważny
dorosły obserwator zajęć mógł dostrzec
przyczyny niewłaściwego zachowania,
co pozwoliło wyciągnąć wnioski do dalszej pracy
z uczniami.
26. PODSUMOWANIE
Udział w projektach socjoterapeutycznych
stanowił dla uczniów szereg doświadczeń
społecznych. W wyniku prowadzonych zajęć
u uczestników nastąpiła korekta zaburzeń
zachowania. Wielu z nich odblokowało swoje
emocje, wyraziło prawdziwe uczucia.
27. PODSUMOWANIE
Projekty umożliwiły dzieciom nieśmiałym,
zamkniętym w sobie, wycofanym otwarcie się,
pokazanie swojego wnętrza bez obawy przed
krytyką czy ośmieszeniem. Stały się pewniejsze
siebie, dowartościowane, bardziej ufne.
28. PODSUMOWANIE
Uczniowie nadpobudliwi nauczyli się
rozładowywać własne emocje i w twórczy
sposób wykorzystywać nadmiar energii.
We wszystkich projektach uczestniczyli
również uczniowie bardzo zdolni, którzy mogli
rozwinąć swoje talenty, pobudzić własną
kreatywność i nabyć nowe doświadczenia.
29. PODSUMOWANIE
Wszystkie zdjęcia i wypowiedzi uczniów
wykorzystane w niniejszej prezentacji pochodzą
z zasobów archiwalnych Publicznego
Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana
Wyszyńskiego w Prudniku.
Magdalena Kowalska
Barbara Srębacz
Anna Tuła-Nowacińska
Katarzyna Wołoszyn