1. Mihiluze Uribe-KostaIkasketa materiala
1. atala:
HERRIAK

2. - Barrikako biztanleei barrikoztar edo barrikar esaten
zaie.
- Bizkaiko herririk zaharrenetakoa da. Etxeak han-hemen
sakabanatuta daude, erdigune zehatzik gabe. Elexalde, eta
Goierri dira auzoen izenak.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

3. - Ikusgarriak dira labarretako harrien
formak. Labarren tarteetan Barrikako
hiru hondartzak ageri dira: Barrika,
Meñakoz eta Muriola.
- Antzina, balearen arrantzan ibiltzen
ziren barrikoztarrak.
- Gainera, historia aztarna garrantzitsuak
aurkitu ziren Kurtzioko aztarnategietan.
- San Blas (otsailak 3), San Juan
(ekainak 24) eta San Andres (azaroak 30)
dira herriko zaindariak.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

4. Gorlizek Butroe ibaiaren
amaierako arroa hartzen du.
Paisaia leuna du, eta itsasertz
zatikatua, labar askokoa. Billano
lurmuturra eta irla aipagarriak
dira natura-parajeen artean.
Gorlizko hondartza
Plentziakoaren jarraian dago, eta
bertara isurtzen ditu urak
Gazatza izeneko errekak.
Auzoak: Urezarantza, Elexalde, Agirre-Areantza-
Guzurmendi eta Gandia
Gorlizen santiagoak (uztailak 25) eta andramariak
(abuztuak 5) ospatzen dira.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

5. Hirugarren sektorea da nagusi:
erietxea, jatetxeak, hotelak,
zerbitzuak… Sasoi batean itsasotik
bizi zen jende asko.
Azkorriagako gotorlekua Gorliz itsasotik etor
zitezkeen etsaiengandik babesteko eraiki zuten.
XIX. mendean industrializazioak eragindako osasun kalteak
sendatzeko kezka agertu zen, eta horregatik eraiki zuen Areilza
doktoreak Gorlizko erietxea.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

6. Andraka, Urizar eta Armintza dira
herriko auzoak.
Karmenak (uztailak 16) eta santomasak (urriak 17) ospatzen
dira Armintzan; Andra Mari (abuztuak 15) Urizarren; eta San
Frantziskoren omenez (urriak 4) egiten dira jaiak Andrakan.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

7. Rufino Arrola soinulariaren omenezko
enparantza Andrakan dago.
Lemoizen fama handikoa izan zen Rufino Arrola “Andrakako errementaria”. Lemoizko
Atauneta baserrian jaio zen 1909an, Lemoizko zentralaren azpian. Osaba baten soinua joten hasi
zen hamahiru bat urte zituela. Lanbidez errementaria, pertsona arteza eta gogorra ei zen.
Lanean zebilenean, mailukada kopuru bat erabiltzen zuen seme-alaba bakoitzari deitzeko.
Berrogeita hemezortzi urterekin berriz ere hartu zuen soinuaren martxa. Hainbat gazteri irakatsi
zion soinua jotzen eta berarekin batera eroaten zituen herririk herri.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

8. Auzoak sakabanatuta daude: Saratxaga, Isuskitza eta
erdigunea
Butroe ibaiko azken bihurgunearen ondoan
dago Plentzia, Plentzia-Gorliz badian.
Plentziako itsasadarra zubi azpian.
Plentziako jai nagusia Andolin deuna (irailak 2) da. Karmenak
(uztailak 16) eta Madalenak (uztailak 22) ere ospatzen dira.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

9. Nekazaritza eta arrantza garrantzitsuak izan
dira herriaren historian; pentsa, lehen
gabarrak bertan eraikitzen ziren! Orain,
zahartze prozesua nabaria da alor bi horietan.
Gaur egun hirugarren sektorea da nagusi,
ostalaritzari lotutakoa; trenak garrantzia
handia izan du horretan.
Erromatar aztarnak aurkitu izan dira Plentzian, baina herri
moduan 1299. urtean, Lope Díaz de Harok
sortu zuen. Orduan balearen arrantza garrantzitsua zen.
Herria harresi batek inguratzen zuen eta
hiru kale baino ez zituen: Barrenkale, Artekale eta
Goienkale. Plentziako portuak garrantzia handia
izan zuen bere garaian. Gainera merkataritza eta
komunikazio gune garrantzitsua izan zen, bideetan
bandidoak zebiltzanez, garraioa kostatik egiten zen-eta.
Nautika eskola ere ezarri zen herrian. Gerora ordea,
burgesia eta udatiarrentzako hiri bihurtu zen.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

10. Auzoak: Moreaga eta Ugeraga.
Sopelan egiten diren jaiak
hurrengoak dira: San Pedro
(ekainak 29), Karmengo
Ama(uztailak 16), Santa Mariñe
(uztailak 20) eta San Andres
(azaroak 30)
Sopela kostalde malkartsudun udalerria da.
Bertan bizi izandako Sopela leinutik datorkio izena.
Sopelako herritarrei sopeloztar esaten zaie.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

11. Sopelakoa inguru ederra da,
ikusteko moduko parajeak
ditu: Hondartzak, muino eta
tontorrak (Saiherri,
Munarrikolanda, Peña),
Gobela ibaia, bertara ura
isurtzen duten Kasarreina
eta Lemoso errekak, Santa
Mariñeko haitzak, Iturrieta
parkea, Balea aintzira,
Fernando Ansoleaga parkea
Arriatara, Atxabiribil, Barinatxe eta
Meñakotz dira Sopelako hondartzak
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

12. Urdulizko biztanleak urduliztarrak dira.
Auzoak: Dobaran, Elortza, Landa,
Mendiondo eta Zalbidea.
Andre Mari jaiak (irailak 8) ospatzen dira,
eta Santa Mariñe egunez (uztailak 20), izen
bereko ermitara egiten da erromesaldia.
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

13. Eraikin aipagarrien artean honako hauek
ditugu:
Andra Mari eliza, Santa Mariñe ermita edota
Torrebarri dorretxea, elizaldean.
Torrebarri dorretxea
Santa Mariñeko haitzak eta ermita
Mihiluze Uribe-Kosta Ikasketa materiala 1. Atala: HERRIAK

14. 1. FROGA:
ERANTZUNA
EMANDA
Eta
ikasitakoarekin,
mihiluze
lehiaketan
aurkituko duzuen
lehenengo froga
prestatu
dezakezue!!

15. 1. froga: ERANTZUNA EMANDA
Galdera bakoitzaren erantzun egokia aukeratu beharko
duzue guk emango dizkizuegun sei erantzunen artean.
HERRIAK
-Plentzia
-Sopela
-Barrika
-Urduliz
-Lemoiz
-Gorliz
Zei herritan ospatzen dira santiagoak,
uztailaren 25ean?
Zein herritan dago balea aintzira?
Zein herritan daude Barrika, Meñakoz eta
Muriola hondartzak?
Zein izan zen Lopez Díaz de Harok 1299
urtean sortu zuen herria?
Zein herritan dago Torrebarri dorretxea?
Zein herritako armarrian agertzen dira lau
arraun?

16. Erantzunak
Zei herritan ospatzen dira santiagoak,
uztailaren 25ean? Gorliz
Zein herritan dago balea aintzira? Sopela
Zein herritan daude Barrika, Meñakoz eta
Muriola hondartzak? Barrika
Zein izan zen Lopez Díaz de Harok 1299
urtean sortu zuen herria? Plentzia
Zein herritan dago Torrebarri dorretxea?
Urduliz
Zein herritako armarrian agertzen dira lau
arraun? Lemoiz