Β Γυμνασίου, θεματική ενότητα 1. Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν τον Θεό; II.ii. Οι πρώτες εικόνες της Εκκλησίας (εικόνες του Χριστού και της Παναγίας) [Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Γυμνασίου]

1. Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Θεματική ενότητα 1: Μπορούν οι άνθρωποι να εικονίζουν τον
Θεό;
ΙΙ. Η απεικόνιση του Θεού στον Χριστιανισμό
ii. Οι πρώτες εικόνες της Εκκλησίας
ΘΕΜΑΤΑ
1. Η αχειροποίητη εικόνα του Χριστού
2. Οι πρώτες εικόνες της Παναγίας
3. Πρωτοχριστιανικά εικονίδια και χαράξεις (βλ. παρουσίαση «Κατακόμβες»)
Παρουσίαση-σχεδιασμός: Ρόη Ακανθοπούλου

2. Το Άγιον Μανδίλιον, Μονή Διονυσίου Άγιον Όρος, 17ος αι. Νωπογραφία
1. Η αχειροποίητη εικόνα του Χριστού στον βασιλιά της Έδεσσας Άβγαρο

3. 2. Οι πρώτες εικόνες της
Παναγίας από τον
ευαγγελιστή Λουκά
Παρατηρήστε την εικόνα και
απαντήστε στις ερωτήσεις.
1. Τι βλέπεις;
2. Τι σκέφτεσαι γι’ αυτό που βλέπεις;
3. Τι είναι αυτό που σε κάνει να
αναρωτιέσαι;

4. Η εικόνα βρίσκεται στην Ιερά Μονή Μεγάλου
Σπηλαίου και απέχει 10 χλμ. από τα
Καλάβρυτα (Πελοπόννησος)

6. ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΚΥΚΚΟΥ (Κύπρος)
Την εικόνα αυτή του Αποστόλου
και Ευαγγελιστή Λουκά, κατέχει η
ομώνυμη Μονή της Παναγίας,
στην περιοχή Μαραθάσας,
Κύπρου. Η Μονή αυτή είναι
χτισμένη στην κορυφή του βουνού
Τροόδος, σε υψόμετρο 1318
μέτρων. Η θαυματουργή εικόνα
της Παναγίας, σκεπασμένη με
ασημένιο κάλυμμα, βρίσκεται σε
θήκη στο τέμπλο του Καθολικού
της Μονής. Η Ιερά εικόνα είναι
γνωστή και με την ονομασία
“Παναγία η Ελεούσα”, και το
πρόσωπό της είναι πάντοτε
σκεπασμένο και δεν
αποκαλύπτεται.

7. Η ιστορία των τριών αυτών Εικόνων της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι η ακόλουθη:
Κάποια μέρα ο Άγιος Ευαγγελιστής Λουκάς ένιωσε την επιθυμία να Την
ζωγραφίσει, της το ζήτησε και πήρε την Ευλογία Της. Τότε Άγγελος Κυρίου του
έδωσε τρία ξύλα και πάνω σε αυτά έφτιαξε τις τρεις πρώτες Εικόνες. Όταν
τελείωσε την πρώτη Εικόνα, την οποία έκανε με χρώματα επάνω στο ένα από τα
τρία ξύλα που πήρε από τον Άγγελο, πήγε να την δείξει στην Παναγία για να
ακούσει την άποψή Της.
Εκείνη είδε την Εικόνα και του είπε ότι ήταν πολύ καλή, όμως είχε ένα έλλειμμα
πολύ σημαντικό. Εικονιζόταν μόνη, δεν είχε ζωγραφίσει δηλαδή ο Άγιος τον
Ιησού Χριστό ως Βρέφος.
Αφού συμπλήρωσε την πρώτη αυτή Εικόνα, σύμφωνα με το Θέλημα της
Παναγίας, ο Ευαγγελιστής Λουκάς έφτιαξε και δεύτερη Εικόνα, αυτή τη φορά με
την τέχνη του κεριού και της μαστίχας, στο ένα από τα δύο ξύλα που έμειναν
από αυτά που του έδωσε ο Άγγελος. Την μετέφερε δε και αυτή (όπως και την
πρώτη) για να τη δείξει στην Παναγία. Τέλος, στο τελευταίο ξύλο που του είχε
μείνει, έκανε με χρυσό και ασήμι την τρίτη Εικόνα.

8. ΠΗΓΕΣ
1. http://www.elpenor.org/athos/gr/g218aa9.asp
2. https://fdathanasiou.wordpress.com/2012/10/18/%CE%BF-
%CE%B5%CF%85%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CF%8
3%CF%84%CE%AE%CF%82-
%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%AC%CF%82-%CF%89%CF%82-
%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B
9%CE%BA%CF%8C/
3. http://agiabarbarapatras.blogspot.gr/2010/08/blog-post_3246.html
4. http://www.diakonima.gr/2014/08/15/%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B1%
CE%B3%CE%AF%CE%B1-
%CF%83%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%AC-2/
5. http://www.iaathdigitalmuseum.gr/Default.aspx?id=14&catId=4&subCatId=
17&artId=528
6. https://imkykkou.wordpress.com/category/%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%
B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-
%CE%BA%CF%8D%CE%BA%CE%BA%CE%BF%CF%85/
7. http://www.sophia-ntrekou.gr/2015/10/apostoloy-eyaggelisti-Loyka.html