Boletín 1 de AENDA, sobre producción ecolóxica e espazos protexidos en Galicia, lexislación

1. AENDA INFORMA...
BOLETÍN DE MARZO
Volumen 1, nº 1
PRODUCIÓN ECOLÓXICA
No ano 2011 a poboación humana chegará ós 7.000 millóns de per- ción de las ciudades cercanas, la agricultura familiar
soas, a ONU estima que o crecemento demográfico acadará 10.000 de gran rendimiento ofrece resultados incomparables.
millóns de habitantes no 2050. Daranos de comer o noso planeta? As La agricultura familiar impulsa en gran medida el
grandes agroindustrias empéñanse en facernos crer que sen unha agri- desarrollo económico …”
cultura industrial non será posible. Pola contra, organizacións como Se estamos en crise! Non sería unha boa solución?
Vredesailanden (VECO), CSA, Oxfam Solidariteit, Wervel, RAD, “ … si este tipo de agricultura aplica métodos ecoló-
CPE, Acord, Global Society e PALA aseguran que a agricultura fami- gicos, también significa mayor respeto por el entorno.
liar pode alimentar a poboación mundial, din: La agricultura agroecológica reduce los elementos
“ Si bien la agroindustria a gran escala exprime al externos (pienso para los animales, fertilizantes y pes-
máximo a los agricultores y no se preocupa de la pobla- ticidas químicos) a prácticamente el mínimo.”
Sabías que...?
Só un 1,5 % da superficie cultivada en Galicia se adica á agricultura ecolóxica. Por que produción ecolóxica? Ainda que hai varias alterna-
tivas, hoxe en día a ecoloxía preséntase como unha salvación, pero será simplemente unha moda? Que vantaxes nos dan os produtos ecolóxi-
cos?
Son produtos saudables por non presentar residuos de pesticidas, antibióticos,
fertilizantes sintéticos, aditivos e conservantes; productos habituais na agricultura
convencional que poden chegar a ser perxudiciais para o noso organismo. Tamén
son máis nutritivos e asimilables ó manter todas as súas propiedades naturais e
nutritivas.
Logo español de producción  Non conteñen organismos xenéticamente modificados (transxénicos) xa que
agraria ecolóxica Logo de producción
supón diminuír a biodiversidade das variedades locais, ademáis de non estar ecolóxica (Alemania)
demostrado que sexan inofensivos.
 Respetuosos co benestar animal ao seguir o reglamento europeo no que se
establecen as medidas específicas de habitabilidade para evitar o estrés e poten-
ciar a vida en semiliberdade.
 Basease nun sistema de produción respetuoso co medio ambiente xa que está
Antiguo logo europeo de
agricultura ecolóxica ligado ó aproveitamento dos recursos naturais locais, así como unha reciclaxe da
materia orgánica. Así tamén reduce a contaminación dos acuíferos, a desertiza- Logo de agricultura
biolóxica (Francia)
ción do terreo por pérdida da materia orgánica do solo e os incendios provocados
polo abandono da actividade agrícola e gandeira, que son problemas ocasionados
pola produción intensiva.
Logo europeo actual de
producción ecolóxica
Onde podemos atopar estes productos? O escaso mercado e a competencia das grandes superficies fai que os agricultores se asocien en
cooperativas e vendan os seus produtos directamente ós consumidores. Noutros casos, poden atoparse produtos ecolóxicos en grandes super-
mercados, pese a que a súa oferta sexa reducida. A maior oferta podemos atopala en pequenas tendas especializadas e asociació ns de comer-
cio xusto.
Estas últimas constitúen unha alternativa ó modelo comercial actual, xa que establecen unhas relacións de intercambio
basadas no trato directo, o diálogo e o respeto mutuo, seguidas de criterios non só económicos, senón tamén sociais e
ambientais. Contribúen ó desenvolvemento sostible ofrecendo condicións comerciais favorables e asegura os dereitos de
produtores e traballadores, especialmente en comunidades empobrecidas. É por tanto unha potente ferramenta de coopera-
ción e desenvolvemento tanto no Norte coma no Sur. Logo de Comercio
Xusto
Máis info en:
Reglamento CE 889/2008; Reglamento CE 834/2007; www.agroecologia.net (Sociedad Española de Agricultura Ecológica);
http://ec.europa.eu/agriculture/organic (Comisión Europea)

2. Para cambiar as cousas é preciso coñecelas!!
Conservación. Espazos protexidos
Moitas veces imos de viaxe a un parque, unha reserva ou..., pero, valores naturais sobresaíntes ou de especial interese.
temos alguna idea do que realmente son? A conservación é a utili-
zación humana da biosfera para que rinda o máximo beneficio O 13,46% da superficie galega está protexida (ENP e RN20001), e hai,
sostible, á vez que se mantén o potencial preciso para as aspira- asimesmo 40.139 ha de superficie mariña protexida. Para iso, a lexisla-
cións de futuras xeracións. (IUCN). ción galega2 recolle 8 figuras de protección, 2 das cales non están iclui-
CONSERVACIÓN IN SITU: ÁREAS PROTEXIDAS: Aquelas das dentro da Rede Galega de espazos protexidos: espazos locais e pri-
nas que se pretende o mantemento da diversidade biolóxica, teñen vados. As outras son:
protección xurídica, e para a súa elección, búscase que conteñan
Esquema das áreas de protección en Galicia. Aparecen en subliñado as figuras que se corresponden coa lexislación do estado, e sen subliñar, as que únicamente
pertencen á lexislación galega. É importante saber que todas as competencias están transferidas ás autonomías.
A maiores da lexislación autonómica e estatal debemos como exemplo atopamos o complexo das praias, duna e
ter en conta varias redes internacionais que se atopan no lagoa de Corrubedo.
noso territorio. Entre elas, a máis importante hoxe en día, Rede de reservas naturais da biosfera: creada polo pro-
Máis info en:
a RN 2000. grama MAB da UNESCO no ano 1971. Son ecosistemas
Rede Natura 2000: Créase a partir da directiva aves terrestres, costeiro-mariños ou ambos, e contan con reco- Lei 4/1989 do 27 de
marzo (estatal, derogada,
(79/409/CE do ano 79) e da directiva hábitats (192/42/ ñecemento internacional. Nestas áreas é moi importante
de referencia)
CE do ano 98), pero atópase completamente integrada na a súa zonificación en 3 áreas concéntricas, onde as máis Lei 42/2007 de 13 de
lexislación de cada país. A pesar de que o funcionamento interiores gozan de maior protección. Un exemplo é a decembro (estatal)
e creación desta rede pode resultar moi complicado, é de Reserva Natural da Biosfera de Terras do Miño, que Lei 9/2001 do 21 de
agosto (autonómica,
vital importancia hoxe en día para a conservación no noso ocupa boa parte da provincia de Lugo, incluíndo a capi-
Galiza)
país. Actualmente en Galiza hai 73 espazos dentro desta tal. IUCN: http://www.org/es
rede, 14 dos cales son zonas ZEPA (de especial protec- EUROPARC: http://
ción para aves) e o resto son LICs (lugares de interese Na realidade, a lexislación resulta confusa: as figuras www.redeuroparc.org
comunitario). solápanse, non se desenrolan ou fano de distinto xeito, a Ministerio de medio
ambiente: http://
Rede de humidais do Convenio Ramsar: rede internacio- partir de convenios internacionais, leis estatais e auto-
www.marm.es
nal de humidais, entendido como hábitats de aves acuáti- nómicas.
cas. Entrou en vigor no 1975, e España adhírese no 1982;
Esquema de cómo se establece a Rede Natura 2000
1) Lei 9/2001, do 21 de agosto de conservación da natureza 2) Espazo natural protexido e rede natura 2000 3)Conservación dos Recursos Naturais