DDF sem 4 Thanks to En Aizul, UTM

1. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
SUMBER:
JABATAN PERUMAHAN NEGARA
KEMENTERIAN PERUMAHAN DAN KERAJAAN TEMPATAN
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
1. PENGENALAN
Perlaksanaan Akta Bangunan dan Harta Bersama (Penyenggaraan dan
Pengurusan) 2007{Akta 663} bertujuan bagi memperkemaskan kaedah
mengawal selia penyenggaraan dan pengurusan semua jenis bangunan
yang dipecah bahagi dan dikeluarkan hakmilik strata bermula dari
peringkat penyerahan milikan kosong (Vacant Possession – VP) oleh
pemaju sehinggalah ke peringkat selepas Perbadanan Pengurusan MC
diwujudkan.
Akta 663 ini mula berkuatkuasa di seluruh Semenanjung Malaysia dan
Wilayah Persekutuan Labuan pada 12 April 2007 setelah mendapat
persetujuan daripada semua Pihak Berkuasa Negeri (PBN) di mesyuarat
Majlis Negara Bagi Kerajaan Tempatan (MNKT) ke-57 yang telah diadakan
pada 23 Mac 2007.
MNKT ke-57 juga telah bersetuju supaya PBN melantik Yang Dipertua
(YDP) bagi Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) sebagai Pesuruhjaya
Bangunan (COB) untuk menjalankan peranan dan bidang tugas sebagai
Pesuruhjaya Bangunan sepertimana yang diperuntukan di bawah Akta
663.
1

2. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Kawasan Pemajuan:
Merujuk kepada mana-mana tanah yang dipegang sebagai satu lot di bawah
hakmilik muktamad (sama ada hakmilik Pejabat Pendaftar atau Pejabat Tanah)
yang di atasnya bangunan atau tanah yang dicadangkang untuk dipecah bahagi
ke dalam petak dibina atau sedang dalam pembinaan.
Hakmilik Strata:
Hakmilik strata merupakan hak milik hanya dikeluarkan kepada unit di dalam
satu bangunan atau tanah yang dipecah bahagi. Apabita hakmilik strata
dikeluarkan, pemilik unit boleh meiakukan beberapa urusan yang dibenarkan di
bawah Kanun Tanah Negara, seperti memindah milik atau menggadai.
Bangunan:
Hakmilik strata boleh dikeluarkan hanya kepada bangunan yang mempunyai
sekurang-kurangnya dua tingkat. Definisi bangunan ialah termasuk bangunan
yang dibina di atas tanah atau di bawah tanah. Bangunan ini hendaklah
dipegang di bawah satu hakmilik tetap dan termasuk dalam satu sempadan lot.
Bagi bangunan satu tingkat di atas lot yang sama, ia boleh dipecah bahagi
kepada petak atau petak aksesori.
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Petak:
Unit yang dibeli atau dimiliki dinamakan petak dan satu hakmilik strata
berasingan didaftarkan dan dikeluarkan bagi setiap petak.
Petak Aksesori:
Merujuk kepada petak lain di dalam bangunan berbilang tingkat atau satu
tingkat atau sebahagian tanah seperti tempat letak kereta terbuka yang
digunakan secara eksklusif oleh petak yang mana hakmilik strata itu didaftarkan.
Petak aksesori ini tidak didaftarkan sebagai satu hakmilik strata yang
berasingan atau dipecahkan untuk dijadikan satu petak yang didaftarkan.
Dengan itu ia tidak boleh dijual tanpa petak utamanya.
2

3. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Blok Sementara:
Merujuk kepada bangunan yang masih berada di peringkat pembinaan atau
bangunan yang masih lagi belum dibina tetapi dinyatakan di dalam pelan yang
diluluskan oleh pihak berkuasa tempatan dan pelan akui yang telah diluluskan
oleh Pengarah Tanah dan Galian (PTG) dengan mengikut gambaran sebenar
bangunan yang akan disiapkan. Hakmilik strata bagi blok sementara boleh
dikeluarkan kepada lebih daripada satu blok. Walau bagaimanapun hanya satu
hakmilik strata sementara dikeluarkan bagi setiap blok sementara. Hakmilik
strata bagi blok sementara in tidak boleh dipindah milik, digadai atau dipajak
kepada mana-mana individu mahupun organisasi.
Pelan bangunan bagi blok sementara boleh dipinda. Walau bagaimanapun, ia
mestilah tidak melibatkan perubahan kepada jumlah petak, jumlah kawasan
keseluruhan petak (total floor area) atau jumlah unit syer bagi petak di dalam
bangunan. Sebarang pindaan hendaklah terlebih dahulu mendapat kelulusan
daripada PBT berkenaan.
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Harta Bersama:
Sebagai pembeli atau pemilik, mereka juga mendapat hak penggunaan ke atas
harta bersama.
Contoh Harta Bersama:
Tangga, laluan kecemasan, pintu masuk dan pintu keluar, koridor, lobi, lekapan
dan pemasangan, lif, pelongsor sampah, tong sampah, kawasan, parit, tangki air,
pembetung, paip, wayar, kabel dan saluran yang memberi kemudahan kepada
lebih daripada satu petak, bahagian luar semua bahagian bersama bangunan,
padang permainan dan kawasan rekreasi, jalan masuk, tempat letak kereta dan
kawasan meletakkan kereta, ruang terbuka, kawasan landskap, tembok dan
pagar, dan segala kemudahan dan pepasangan lain dan mana-mana bahagian
tanah yang digunakan atau boleh digunakan atau dinikmati bersama oleh semua
penghuni.
Pemilik Asal:
Pemilik asal (original proprietor) ialah pemilik terakhir sebelum berlakunya
pecah bahagian bangunan. Pemilik asal bertanggungjawab untuk memanggil
Mesyuarat Agung Tahunan MC selepas berakhirnya tempoh permulaan (initial
period).
3

4. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Tempoh Permulaan:
Tempoh yang bermula daripada tertubuhnya MC (apabila hakmilik strata
didaftarkan) dan berakhir apabila satu perempat daripada keseluruhan unit
syer dipindah milik kepada pemilik petak.
Pemaju:
Mana-mana orang atau kumpulan orang (dengan apa nama jua diperihalkan),
yang memajukan mana-mana tanah bagi maksud penempatan termasuk
penempatan bagi kegunaan komersial dan perindustrian dan termasuklah wasi,
pentadbir dan pengganti dalam hakmilik atau pemegang serah hak yang
dibenarkan orang atau kumpulan orang itu.
Pemilik Petak:
Pemilik yang namanya didaftarkan dalam hakmilik strata bagi petak berkenaan.
Pemilik petak mempunyai kuasa ke atas petaknya seperti kuasa yang telah
diberikan oleh KTN kepada seorang pemilik tanah. Pemilik petak juga mendapat
hak penggunaan harta bersama seolah-olah pemilik atau pemilik bersama
dengan pemilik lain.
Penghuni:
Orang yang menduduki bangunan itu dengan sebenarnya, tetapi ia tidak
termasuk penginap di premis yang digunakan bagi maksud penginapan.
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Perjanjian Jual dan Beli:
Semasa anda membeli petak ini, anda perlu menandatangani satu perjanjian jual
dan beli dengan penjual atau pemaju. Anda perlu memahami perjanjian ini
sepenuhnya kerana terdapat beberapa perkara penting yang menyentuh
tentang tanggungjawab pemaju dan anda dalam menyenggara dan mengurus
bangunan dan harta bersama. Misalnya pemaju bertanggungjawab menanggung
semua kos penyenggaraan termasuk intrastruktur sebeium miiikan kosong
diserahkan kepada anda.
4

5. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Badan Pengurusan Bersama:
Dengan berkuatkuasa Akta 663, pemaju dikehendaki menyerahkan
tanggungjawab penyenggaraan dan pengurusan kepada JMB tidak lewat
Penubuhan
JMB daripada dua belas (12) bulan daripada tarikh penyerahan milikan kosong. JMB
merupakan sebuah pertubuhan perbadanan (body corporate) yang kekal turun
temurun (perpetual succession) dan mempunyai suatu meterai perbadanan
biasa (common seal), serta boleh mendakwa dan didakwa, Ahli JMB terdiri
daripada pemaju dan semua pembeli.
Tujuan utama penubuhan JMB ialah untuk menyediakan peluang kepada
Tujuan pembeli bersama menyenggara dan menguruskan bangunan dan harta bersama.
Penubuhan Peluang ini diharapkan dapat digunakan oleh anda dan pemilik lain mendapat
JMB
pengalaman dalam seal penyenggaraan dan pengurusan serta menjalin
hubungan yang lebih rapat dengan pemaju.
Penubuhan JMB bermula pada tarikh mesyuarat pertama yang perlu diadakan
Mesyuarat
tidak lewat daripada dua belas (12) bulan daripada tarikh pembeli menerima
Pertama milikan kosong. Tugas memanggil dan menguruskan mesyuarat pertama ini
JMB terletak di bawah tanggungjawab pemaju. Sekiranya pemaju gagal berbuat
demikian dalam tempoh yang ditetapkan, COB boleh melantik satu pihak lain
untuk mengendalikannya.
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Badan Pengurusan Bersama:
Hanya pembeli yang sentiasa menjelaskan bayaran perkhidmatan layak
mengundi di mesyuarat JMB. Pembeli bersama tidak layak mengundi kecuali ia
Ahli Yang
dilantik sebagai proksi. Sebagai ahli yang layak mengundi, anda
Layak bertanggungjawab untuk menghadiri mesyuarat pertama bagi mengelak
Mengundi daripada mesyuarat tersebut terpaksa ditangguhkan. Kuorum bagi mesyuarat
pertama ini ialah kehadiran satu perempat daripada ahli yang layak mengundi,
iaitu pembeli yang telah menjelaskan bayaran perkhidmatan kepada pemaju.
Sekiranya selepas setengah jam ahli yang hadir tidak cukup untuk membentuk
kuorum, maka mana-mana ahli yang layak mengundi yang hadir boleh
membentuk suatu kuorum.
JMB perlu memilih Jawatankuasa Pengurusan Bersama atau Joint Management
Jawatankuasa
Pengurusan
Committee (JMC) untuk melaksanakan tugas JMB. Bilangan anggotanya terdiri
Bersama daripada pemaju dan 5-12 orang pembeli petak. Semua anggota JMC boleh
(JMC) memegang jawatan selama tempoh tidak melebihi tiga (3) tahun atau sehingga
pembubaran JMB, mengikut mana-mana yang terdahulu.
5

6. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Perbadanan Pengurusan:
MC tertubuh secara automatik apabila buku daftar strata dibuka. Dengan itu ia
tidak lagi perlu didaftarkan dengan Pendattar Pertubuhan atau Suruhanjaya
Syarikat Malaysia. MC juga ialah pemilik harta bersama dan sebagai penjaga
(custodian) dokumen hak milik keluaran bagi tanah di mana bangunan terdiri.
Semua pemilik petak ialah ahli kepada MC dan selepas pindah milik petak
disempurnakan, mereka mempunyai hak untuk mengundi di Mesyuarat Agung
Tahunan atau Mesyuarat Agung Luar Biasa MC.
Untuk melicinkan pengurusan, MC dikehendaki melantik sebuah majlis untuk
menjalankan tugas-tugasnya dan bertindak bagi pihaknya. Majlis ini dilantik
melalui Mesyuarat Agung Tahunan pertama MC. Bilangan minimum ahli majlis
ialah tiga (3) orang dan tidak lebih daripada 14 orang dan mereka dilantik di
dalam Mesyuarat Agung.
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Perbadanan Pengurusan bagi Kos Rendah:
Bangunan kos rendah ialah bangunan yang diklasifikasikan sebagai bangunan
kos rendah oleh PBN. (Blok sementara tidak boleh diklasifikasikan sebagai
bangunan kos rendah). Bagi bangunan kos rendah, MC tidak tertubuh secara
automatik apabila buku strata dibuka. Pemilik asal diberi tanggungjawab
menguruskan bangunan tersebut sementara menunggu MC diwujudkan.
MC bagi bangunan kos rendah boleh diwujudkan dalam dua keadaan iaitu
selepas kesemua petak telah dipindah milik kepada pembeli atau selepas
separuh dari jumlah syer unit telah dipindah milik dan permohonan dibuat
kepada PTG oleh pemilik-pemilik petak atau pemilik asal supaya arahan
dikeluarkan bagi MC diwujudkan. Jika PTG berpuas hati bahawa pemilik asal
telah gagal menjalankan tugas-tugasnya dengan sempurna atau pun wujudnya
alasan yang baik bagi menyokong permohonan oleh pemilik asal, PTG boleh
menyerahkan supaya MC diwujudkan. Kerajaan Negeri boleh menyerahkan
pengurusan dan penyenggaraan bagi bangunan kos rendah kepada ejen
pengurusan sama ada atas permohonan MC atau atas keputusan Kerajaan
Negeri sendiri. Ejen ini bertanggungjawab menjalankan kuasa dan
melaksanakan tugas MC dan segala perbelanjaan oleh ejen ini ditanggung
daripada tabung pengurusan.
6

7. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Caj:
Caj ertinya apa-apa wang yang dikutip oleh pemilik, pemaju, JMB, MC atau ejen
pengurusan daripada pembeli bagi penyenggaraan dan pengurusan bangunan
atau tanah yang dicadangkan untuk pecah bahagi ke dalam petak dan harta
bersama. Di bawah Jadual H, Peraturan Pemajuan Perumahan (Kawalan dan
Peiesenan)1989, Akta 118, pembeli dikenakan caj atau dinamakan bayaran
perkhidmatan sebaik sahaja mendapat miiikan kosong daripada penjual atau
pemaju. Selanjutnya mengikut Akta 663, pemaju tidak boleh mengutip caj ini
sehingga miiikan kosong diserahkan dan Akaun Penyenggaraan Bangunan (APB)
diwujudkan. Bagaimanapun sekiranya pemaju telah mengutip caj bagi sesuatu
kawasan pemajuan yang telah disiapkan pada atau sebelum permulaan
kuatkuasa Akta tersebut, pemaju boleh terus berbuat demikian sehingga JMB
ditubuhkan.
Di bawah pengurusan oleh MC, pemilik juga dikehendaki membayar caj yang
namakan caruman sebagai sumbangan kepada tabung pengurusan. Bayaran
sumbangan ini berkadaran dengan jumlah syer yang diluluskan dan didaftarkan
di dalam hakmilik strata.
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Unit Syer:
Merujuk kepada nilai syer yang diuntukkan kepada setiap petak oleh juruukur
tanah berlesen yang dilantik oleh pemaju dan yang didapati oleh PTG sebagai
saksama apabila meluluskan pecah bahagian bangunan tersebut. Unit syer
sementara pula diperuntukkan bagi blok sementara, manakala petak aksesori
tidak diberi unit syer tersendiri.
Unit syer ini penting kerana ia merupakan penentu kepada hak mengundi
pemilik petak; hak ke atas keuntungan daripada jualan tanah sekiranya berlaku
penamatan pecah bahagian bangunan dan ia juga menentukan jumlah caruman
yang perlu dibayar oleh pemilik kepada MC.
Unit syer juga menentukan jumlah bayaran yang dikenakan sekiranya MC secara
sah di sisi undang-undang mempunyai hutang akibat daripada apa-apa jua
keadaan dalam melaksanakan tugas dan kuasanya dan ia tidak mampu untuk
menjelaskan hutang tersebut. Satu lagi keadaan ialah apabila berlaku keputusan
atau perintah mahkamah yang memerlukan pemilik membayar atau menerima
sesuatu bayaran, maka unit syer akan digunakan menentukan jumlah bayaran
atau pengagihan apa-apa penerimaan.
Proksi:
Merujuk kepada wakil yang sah bagi pihak pemilik dalam Mesyuarat Agung
Tahunan atau Mesyuarat Agung Luar Biasa. Wakil ini perlu dilantik secara
bertulis dengan ditandatangani oleh orang yang membuat pelantikan atau
wakilnya.
7

8. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Akaun Penyenggaraan Bangunan:
Akaun Penyenggaraan Bangunan (APB) ialah satu akaun yang perlu dibuka dan
disenggarakan ofeh pemaju sebelum milikan kosong diserahkan. APB hendaklah
atas nama kawasan pemajuan itu dan perlu diuruskan dengan sempurna
sehingga penubuhan JMB. Akaun ini mengandungi segala caj atau bayaran
perkhidmatan yang diterima daripada pembeli dan caj yang perlu disediakan
oleh pemaju bagi penyenggaraan dan pengurusan petak yang tidak terjual.
Kumpulan Wang Penyenggaraan Bangunan:
Kumpulan Wang Penyenggaraan Bangunan (KWPB) ialah kumpulan wang yang
perlu dibuka dan disenggarakan oleh JMB untuk digunakan bagi pengurusan
dan penyenggaraan bangunan. la terdiri daripada segala caj yang diterima
daripada pembeli petak, apa-apa pendapatan JMB dan lebihan daripada APB
yang perlu diserahkan oleh pemaju apabila JMB diwujudkan.
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Tabung Pengurusan:
Tabung pengurusan, seperti juga KWPB, benujuan menyediakan dana bagi
menampung perbelanjaan pengurusan dan pentadbiran di bawah MC. Antara
perbelanjaan yang terlibat ialah kos pengurusan dan penyenggaraan harta
bersama, sewa, premium insurans dan perbelanjaan lain yang mungkin
dilakukan oleh MC dalam menyempurnakan tanggungjawabnya.
Bagi menentukan tabung ini sentiasa mencukupi, MC melalui mesyuarat agung
boleh menambah jumlahnya, menentukan kadar sumbangan yang wajar
daripada pemilik dan bayaran faedah yang boleh dikenakan ke atas pemilik
yang lewat membayar caruman. Bagaimanapun kadar faedah ini tidak boleh
melebihi sepuluh peratus (10%). Melalui ketetapan dalam mesyuarat agung
juga MC boleh menggunakan wang daripada tabung ini untuk membuat
pelaburan.
Kedua-dua akaun ini hendaklah diaudit setahun sekali oleh juru audit
profesional yang dilantik ofeh MC dan fi juru audit ini dibayar daripada akaun
penyenggaraan.
8

9. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Kumpulan Wang Perjelas:
Kumpulan Wang Penjelas (sinking fund) ialah suatu kumpulan wang khas yang
dibuka dan disenggarakan oleh pemaju, kemudian JMB dan MC bagi menghadapi
beberapa perbelanjaan seperti mengecat semula harta bersama atau
pembaharuan atau penggantian mana-mana harta bersama. Di bawah Jadual H.
Peraturan Pemajuan Perumahan (Kawalan dan Pelesenan)1989, Akta 118 ,
menjadi tanggungjawab pembeli untuk mencarum kepada sinking fund semasa
penyerahan milikan kosong petak. Amaunnya ialah sepuluh peratus (10%)
daripada bayaran perkhidmatan yang ditetapkan. Akta 663 pula menetapkan
agar sinking fund terus di senggara oleh JMB dan sebahagian daripada caruman
daripada pembeli kepada KWPB dimasukkan ke dalam sinking fund. Kadarnya
boleh ditetapkan oleh JMB.
Di bawah pengurusan oleh MC, dana ini dinamakan akaun khas iaitu satu
kumpulan wang yang mengandungi bahagian daripada caruman kepada tabung
pengurusan yang dikhaskan untuk menampung perbelanjaan tertentu seperti
juga semasa di bawah pemaju atau JMB. Akuan khas ini juga digunakan untuk
apa-apa perbelanjaan luar jangka. Bahagian caruman yang dimasukkan dalam
akaun ini boleh ditentukan oleh MC dari semasa ke semasa.
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Kaedah Dalaman:
Kaedah dalaman (house rules) merupakan peraturan yang ditetapkan untuk
dipatuhi oleh semua pembeli dan penghuni. Pemaju dan JMB boleh mengadakan
kaedah dalaman ini bagi menetapkan beberapa peraturan merangkumi aspek
seperti keselamatan, kebersihan, penggunaan harta bersama dan perkara-
perkara yang boleh dan tidak boleh dilakukan oleh pembeli petak dan penghuni.
Undang-undang Kecil:
Undang-undang kecil ialah peraturan yang ditetapkan di bawah Akta 318
(Jadual Ketiga) bagi mengawal selia dan menentukan pengurusan oleh MC dapat
dilaksanakan dengan licin dan segala kemudahan harta bersama dapat
dinikmati sewajarnya oleh semua pemilik petak dan penghuni.
Undang-undang kecil ini mengandungi huraian tentang tugas-tugas pemilik
petak, larangan-larangan yang dikenakan terhadap pemilik petak dan fungsi MC.
Ia perlu dipatuhi oleh semua pihak dan mula berkuat kuasa sebaik sahaja buku
daftar strata dibuka dan MC diwujudkan.
9

10. 4/20/2011
AKTA BANGUNAN DAN HARTA BERSAMA
(PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN) 2007
2. TERMINOLOGI DAN KONSEP PENTING
Pesuruhjaya Bangunan:
Pesuruhjaya Bangunan (COB) ialah sebuah entiti baru yang diperkenalkan di
bawah Akta 663. COB dilantik oleh PBN dan di beri kuasa di bawah Akta 663
untuk “menjaga pentadbiran Akta ini dan Bahagian VI dan VII Akta 318 dan
menjalankan apa-apa kuasa yang diberikan kepadanya oleh Akta 318".
Antara peranan utama COB ialah mengawal selia kesempurnaan penyenggaraan
dan pengurusan bangunan dan harta bersama, menyelesaikan pertelingkahan
yang timbul dan menguatkuasakan peruntukan undang-undang berpandukan
kuasa yang diberikan oleh kedua-dua akta di atas.
Ejen Pengurusan:
Ejen Pengurusan (EP) merujuk mana-mana prang yang dilantik oleh COB untuk
melaksanakan kuasa, tugas dan tanggung jawab pemaju, JMB atau MC apabila
COB mendapati mereka tidak melaksana tanggungjawab dengan sempurna
dalam menyenggara dan mengurus bangunan dan harta bersama. Malah EP ini
boleh dilantik oleh COB untuk menguruskan mesyuarat pertama penubuhan
JMB jika pemaju gagal berbuat demikian.
3. PENGURUSAN KEWANGAN
Semua undang-undang dan peraturan yang berkaitan memberi penekanan kepada
pengurusan kewangan sama ada oleh pemaju, JMB atau MC. Mereka perlu
membuka dan menyenggara semua jenis akaun dan semua bayaran perkhidmatan
oleh pembeli dan pemilik perlu dimasukkan ke dalam akaun ini. Walaupun nama
jenis bayaran perkhidmatan dan nama akaun berbeza, tujuannya adalah sama. (Sila
lihat Jadual 1). Akaun tersebut ialah:
– Akaun Penyenggaraan Bangunan (di bawah pemaju) atau Kumpulan Wang
Penyenggaraan Bangunan (di bawah JMB) atau kumpulan wang pengurusan (di bawah
MC). Akaun ini bertujuan membiayai perbelanjaan pentadbiran dalam menyempurnakan
tugas mengawal, mengurus dan mentadbir harta bersama seperti membayar cukai, kadar
dan premium insurans dan apa-apa obligasi lain yang periu. Di bawah MC, kumpulan
wang pengurusan boleh juga digunakan untuk pelaburan tetapi perlu diluluskan dalam
mesyuarat agung; dan
– Kumpulan wang penjelas atau sinking fund (di bawah pemaju dan JMB) atau akaun khas
(di bawah MC). Akaun ini bertujuan untuk membiayai penyenggaraan harta barsama yang
memerlukan perbelanjaan yang besar seperti mengecat mana-mana bahagian daripada
harta bersama, memperoleh apa-apa harta alih bagi kegunaan bersama atau membuat
pembaharuan atau penggantian kepada lekapan (fixture) atau lengkapan (fitting).
Semua akaun ini hendaklah diaudit setahun sekali oleh juruaudit profesional.
10

11. 4/20/2011
3. PENGURUSAN KEWANGAN
Jadual 1
Jenis Bayaran dan Akaun Bagi Penyenggaraan Bangunan dan Harta Bersama
Tempoh Jenis Bayaran Jenis Akaun
Pengurusan
Penyenggaraan
Di bawah pemaju Bayaran Akaun Kumpulan Wang
Perkhidmatan Penyenggaraan Perjelas (sinking
Bangunan fund)
Di bawah JMB Caj Kumpulan Wang Kumpulan Wang
Penyenggaraan Perjelas (sinking
Bangunan fund)
Di bawah MC Caruman Kumpulan Wang Akaun Khas
Pengurusan
3. PENGURUSAN KEWANGAN
Jenis bayaran yang dikenakan:
Salah satu tanggungjawab utama pembeli dan pemilik ialah membayar beberapa
jenis bayaran kepada pemaju, JMB dan MC untuk membiayai kos penyenggaraan
dan pengurusan bangunan dan harta bersama serta perbelanjaan lain yang
dibenarkan. Jadual 2 menunjukkan jenis bayaran, penentuan amaun dan
syarat-nyarat yang dikenakan.
11

12. 4/20/2011
3. PENGURUSAN KEWANGAN
Jenis bayaran yang dikenakan:
Jadual 2
Jenis bayaran, penentuan amaun dan syarat-nyarat yang dikenakan
Jenis Bayaran Amaun Syarat-syarat
Dalam tempoh di bawah pengurusan oleh Pemaju
Bayaran perkhidmatan (akan Ditentukan oleh pemaju mengikut unit Perlu dijelaskan dalam tempoh 14 hari
dimasukkan ke dalam Akaun syer sementara dari tarikh menerima notis bertulis
Penyenggaraan Bangunan) daripada pemaju.
Pembeli hendaklah membayar deposit Jika bayaran perkhidmatan tidak dibayar
satu (1) bulan dan tiga (3) bulan selepas tamat tempoh tersebut, faedah
pendahuluan bayaran perkhidmatan dan akan dikenakan yang dikira dari hari ke
bayaran selanjutnya hendaklah dibayar hari pada kadar tidak melebihi sepuluh
satu bulan terdahulu. peratus (10%) setahun mulai tarikh
luput tempoh berkenaan.
Bayaran caruman 10% daripada bayaran perkhidmatan Perlu dijelaskan dalam tempoh 14 hari
kepada kumpulan Wang penjelas (sinking dari tarikh menerima notis bertulis
funds) daripada pemaju. Caruman selanjutnya
hendaklah dibayar satu bulan terdahulu.
Premium insurans Ditentukan oleh pemaju mengikut unit Perlu dijelaskan dalam tempoh 14 hari
syer sementara dari tarikh notis bertulis daripada
pemaju.
3. PENGURUSAN KEWANGAN
Jenis bayaran yang dikenakan:
Jadual 2
Jenis bayaran, penentuan amaun dan syarat-nyarat yang dikenakan
Jenis Bayaran Amaun Syarat-syarat
Dalam tempoh di bawah pengurusan oleh JMB
Bayaran caj (akan dimasukkan ke dalam Ditentukan oleh JMB mengikut unit syer Perlu dijelaskan dalam masa empat belas
kumpulan Wang Penyenggaraan yang ditetapkan. (14) hari dari penerimaan notis.
Bangunan)(Selain untuk tujuan
pengurusan dan penyenggaraan harta Jika tidak dijelaskan dalam tempoh
bersama, seperti pembaikan; sebahagian tersebut, akan dikenakan faedah pada
akan digunakan sebagai premium kadar yang ditentukan oleh JMB tetapi
insurans dan sumbangan kepada tidak boleh lebih daripada 10 peratus
kumpulan wang setahun.
penjelas)
12

13. 4/20/2011
3. PENGURUSAN KEWANGAN
Jenis bayaran yang dikenakan:
Jadual 2
Jenis bayaran, penentuan amaun dan syarat-nyarat yang dikenakan
Jenis Bayaran Amaun Syarat-syarat
Dalam tempoh di bawah pengurusan oleh MC
Bayaran caruman(akan dimasukkan ke Ditentukan oleh MC mengikut unit syer Perlu dijelaskan dalam tempoh yang
Kumpulan Wang Pengurusan) petak. Keputusan di buat dalam ditetapkan oleh MC tetapi tidak kurang
Digunakan untuk perbelanjaan tadbiran mesyuarat agung. daripada dua minggu dari tarikh
bagi mengawal, penyampaian notis.
mengurus dan mentadbir
harta bersama, Jika tidak dijelaskan dalam tempoh
membayar cukai, kadar tersebut, notis kedua akan disampaikan
dan premium insurans, dan tempoh dua (2) minggu diberi.
dan menjalankan apa- Sekiranya masih tidak juga dijelaskan
apa obligasi lain). selepas tamat tempoh tersebut, MC boleh
mengambil tindakan mahkamah untuk
mendapat kembali hutang tersebut atau
menahan harta alih pemilik berkenaan.
Pemilik yang gagal membayar caruman
yang dituntut oleh MC adalah melakukan
suatu kesalahan dan apabila disabitkan
boleh didenda tidak melebihi lima ribu
ringgit dan didenda tambahan tidak
melebihi lima puluh ringgit bagi setiap
hari caruman itu terus tidak dibayar.
4. PENYENGGARAAN DAN PENGURUSAN BANGUNAN
Penyenggaraan dan pengurusan bangunan dan harta bersama di bawah Akta
663 meliputi semua jenis bangunan yang akan dan telah dipecah bahagi serta
dikeluarkan hakmilik strata; iaitu bangunan kediaman seperti kondominium,
rumah pangsa, pemajuan berkonsepkan komuniti berpagar (gated
community) dan pangsapuri; bangunan komersial seperti bangunan pejabat,
kompleks membeli belah, pangsapuri perkhidmatan (service apartment),
pemajuan bercampur (mixed development), dan bangunan industri.
Akta 663 memperkenalkan satu tempoh peralihan yang dikenali sebagai
tempoh interim di mana penyenggaraan dan pengurusan bangunan dan harta
bersama diletakkan di bawah Badan Pengurusan Bersama (Joint
management body-JMB) sementara menunggu hakmilik strata didaftarkan
dan MC diwujudkan. Ketiga-tiga tempoh tersebut ditunjukkan dalam Rajah 1.
13

14. 4/20/2011
(Joint management body-JMB) sementara menunggu hakmilik strata
didaftarkan dan MC diwujudkan. Ketiga-tiga tempoh tersebut ditunjukkan
dalam Rajah 1.
Rajah 1
Tempoh penyenggaraan dan Pengurusan Bangunan
Dan Harta Bersama
Penyerahan Sebelum Mesyuarat
Milikan Bulan Ke Pertama MC
Kosong 12
PEMAJU JMB MC
KAWALAN OLEH COB
5. TEMPOH PERMULAAN
Dalam sesuatu kawasan pemajuan bagi bangunan yang akan dipecah bahagi,
pemaju bertanggungjawab bukan sahaja menentukan bangunan dibina
dengan sempurna tetapi menyenggarakannya dengan baik; termasuk segala
kemudahan seperti infrastruktur yang diperlukan.
Sebelum tarikh pembeli mengambil milikan kosong, semua kos menyenggara
dan mengurus kawasan pemajuan ini ditanggung oleh pemaju. Pembahagian
tanggungjawab ini dinyatakan dalam perjanjian jual dan beli, iaitu di bawah
Jadual H, Peraturan Pemajuan Perumahan (Kawalan dan Pelesenan)1989,
Akta 118.
14

15. 4/20/2011
5.1 Tanggungjawab pemaju
Menyenggara dan mengurus bangunan dan harta bersama bermula sebaik
sahaja mereka menyerah milikan kosong kepada pembeli. Bagi membiayai
kos penyenggaraan dan pengurusan ini, pemaju boleh mengutip bayaran
perkhidmatan daripada pembeli. Antara tugas dan tanggungjawab ialah:-
a) Membuka dan menyenggara suatu Akaun Penyenggaraan Bangunan
(APB) serta kumpulan wang penjelas atau sinking fund sebelum
penyerahan pemilikan kosong petak kepada pembeli;
b) Mendepositkan dalam bentuk wang tunai atau jaminan bank apa-
apa jumlah wang yang ditetapkan oleh COB bagi maksud
menjalankan apa-apa kerja untuk membaiki apa-apa kecacatan
pada harta bersama di dalam kawasan pemajuan itu.
c) Menyenggara suatu daftar lengkap pemajuan yang mengandungi butir
seperti berikut:
i) Unit syer setiap petak
ii) Keluasan lantai petak berkenaan
iii) Nama dan alamat tiap-tiap pembeli dan jika pembeli bukan
seorang pemastautin Malaysia, alamatnya di Malaysia
iv) Nama dan alamat peguam cara yang bertindak bagi pihak
pembeli dan penjual dalam penjualan dan pembelian petak itu
v) Bilangan petak yang tidak terjual.
e) Mengadakan mesyuarat pertama melibatkan semua pembeli bagi
menubuhkan JMB;
f) Mengemukakan kepada COB suatu akaun tahunan yang diaudit oleh
juruaudit professional tidak lewat daripada enam (6) bulan daripada
permulaan kuat kuasa Akta 663 sekiranya bangunan telah siap
sebelum permulaan kuat kuasa Akta tersebut tetapi MC belum
ditubuhkan.
15

16. 4/20/2011
5.2 Tanggungjawab Pembeli
Pembeli juga mempunyai beberapa tanggungjawab untuk ditunaikan semasa
di bawah pengurusan oleh pemaju mengikut perjanjian jual dan beli yang
ditetapkan dalam Jadual H Akta 118. Tanggungjawab ini bermula daripada
tarikh pembeli menerima milikan kosong sehingga penubuhan MC. Antara
tanggungjawab pembeli adalah:-
a) Menjelaskan bayaran perkhidmatan bagi penyenggaraan dan
pengurusan harta bersama dalam tempoh 14 hari dan tarikh
menerima notis bertulis daripada pemaju;
b) Membayar deposit empat (4) bulan pendahuluan bagi
perkhidmatan penyenggaraan ini dan apa-apa bayaran
kemudiannya hendaklah dibayar satu bulan dahulu;
c) Membayar sumbangan kepada kumpulan wang penjelas bersamaan
sepuluh peratus(10%) daripada bayaran perkhidmatan dan apa-apa
bayaran kemudiannya perlu dibayar sebulan dahulu; serta
d) Membayar premium insurans berasaskan unit syer sementara
yang diberikan kepada petaknya.
6. TEMPOH INTERIM
• Tempoh interim diperkenalkan melalui Akta 663 bagi membolehkan pembeli
bersama-sama pemaju menyenggara dan mengurus bangunan mereka dan
harta bersama melalui JMB sementara menunggu MC diwujudkan.
• JMB hendaklah memilih suatu Jawatankuasa Pengurusan Bersama atau
Joint Management Committee (JMC) yang akan melaksanakan tugas JMB.
• JMC terdiri daripada 1 pemaju dan tidak kurang daripada lima (5) dan tidak
lebih daripada dua belas (12) pembeli. Mereka dipilih melalui mesyuarat
agung tahunan JMB dan boleh memegang jawatan selama tempoh tidak
melebihi tiga tahun atau sehingga pembuburan JMB mengikut mana-mana
yang terdahulu.
16

17. 4/20/2011
6.1 Tanggungjawab JMB
Dalam tempoh interim ini pihak utama yang bertanggungjawab ialah JMB. Antara tugas dan
tanggungjawab JMB adalah seperti berikut;-
a) Mendaftarkan nama JMB dengan COB dalam masa dua puluh lapan(28) hari
daripada tarikh mesyuarat pertama;
b) Menyenggara harta bersama dengan sempurna dan dalam keadaan yang baik;
c) Menyenggara suatu daftar yang mengandungi unit syer setiap petak,
keluasan lantai, nama dan alamat pembeli, nama dan alamat peguam cara dan
bilangan petak yang tidak terjual;
d) Menyimpan, menyenggara dan menguatkuasakan keadah-kaedah dalaman
(house rules) yang berkuatkuasa dari semasa ke semasa;
e) Mentadbir Kumpulan Wang Penyenggaraan Bangunan (KWPB) yang terdiri
daripada pelbagai sumber termasuk lebihan daripada APB yang diserahkan
oleh pemaju setelah JMB ditubuhkan;
f) Membuka dan menyenggara suatu kumpulan wang penjelas atau sinking fund
iaitu satu dana yang mengandungi sebahagian caruman daripada KWPB bagi
memenuhi liabiliti sebenar atau yang dijangkakan;
6.2 Hak dan Tanggungjawab Pembeli
Semasa penyenggaraan dan pengurusan bangunan di bawah JMB, pembeli
mempunyai beberapa hak sebagai ahli dan pada masa yang sama perlu
memenuhi beberapa tanggungjawab sebagai penghuni bersama bagi
menentukan bangunan dapat disenggarakan dan diurus dengan sempurna .
Antara hak dan tanggungjawab tersebut ialah:-
a) Boleh mendapatkan perakuan daripada JMB tentang perkara
yang berkaitan dengan caj, KWPB dan perbelanjaan yang dibuat
oleh JMB;
b) Membayar caj kepada KWPB bagi penyenggaraan dan pengurusan
harta bersama seperti yang ditetapkan oleh JMB iaitu berkadaran
dengan unit syer petak; serta
c) Membayar bunga sebagaimana ditentukan oleh JMB jika caj yang
dituntut tidak dibayar oleh pembeli setelah tamat tempoh yang
ditetapkan.
17

18. 4/20/2011
7. TEMPOH AKHIR
• Tanggungjawab JMB berakhir apabila mesyuarat pertama MC diadakan dan
majlis MC dilantik. MC akan mengambil alih pengurusan dalam tempoh akhir
ini.
• Walau bagaimanapun bagi membolehkan JMB menguruskan penyerahan
beberapa dokumen kepada MC, pembubaran rasmi di bawah Akta 663 ialah
tiga bulan dari tarikh mesyuarat pertama MC.
7.1 Tanggungjawab Perbadanan Pengurusan (MC)
Tanggungjawab utama MC ialah mengurus dan menyenggara dengan sempurna
harta bersama dan menjaganya dalam keadaan baik. Untuk maksud ini MC
diberi beberapa kuasa termasuk untuk mendapatkan bayaran caruman daripada
pemilik petak dan menguruskannya melalui kumpulan wang pengurusan.
Tanggungjawab MC dijelaskan di bawah seksyen 43 Akta 318 dan antara yang
utama ialah:-
a) Mengurus dan menyenggara dengan sempurna harta bersama dan
menjaganya dalam keadaan baik;
b) Menginsurankan dan sentiasa menginsurankan bangunan (struktur
bangunan dan harta bersama) sebanyak nilai gantiannya terhadap
kebakaran dan apa-apa risiko lain;
c) Mamatuhi apa-apa notis atau perintah yang diberi atau dibuat oleh
mana-mana pihak berkuasa menghendaki pemberhentian apa-apa
kacau gangu atas harta bersama, atau mengarahkan kerja-kerja
pembaikan atau kerja-kerja lain yang hendak dibuat berkenaan
dengan harta bersama itu atau mana-mana bangunan atau pembaikan
lain atas lot itu; serta
d) Menyediakan dan menyenggara suatu daftarai strata bagi bangunan
yang dipecah bahagi.
18

19. 4/20/2011
8. TANGGUNGJAWAB PESURUHJAYA BANGUNAN (COB)
Dengan berkuatkuasanya Akta 663, tanggungjawab mengawal selia kesempurnaan
penyenggaraan dan pengurusan bangunan dan harta bersama yang dijalankan oleh
pemaju, JMB dan MC akan dilaksanakan oleh COB.
Pada masa ini semua Kerajaan Negeri telah melantik Yang DiPertua Pihak
Berkuasa Tempatan sebagai Pesuruhjaya Bangunan. Tugas dan tanggungjawab
melaksanakan Akta ini diletakkan di bawah unit yang ditubuhkan khas sebagai
unit COB dan sebanyak 194 perjawatan diwujudkan bagi melancarkan pergerakan
jentera ini.
Peranan utama COB ialah menguatkuasakan peruntukan undang-undang berpandukan
kuasa yang diberikan oleh kedua-dua Akta 663 serta Bahagian VI dan VII Akta 318.
Antara kuasa dan tanggungjawab COB adalah seperti berikut;
a) Menyelesaikan pertikaian yang berbangkit berkenaan dengan APB;
b) Menetapkan tarikh baru bagi mesyuarat pertama JMB setelah dimaklumkan oleh
pemaju bahawa mesyuarat pertama JMB gagal diadakan;
c) Melantik seseorang untuk mengadakan mesyuarat pertama JMB jika pemaju gagal
mengadakan dan menentukan tarikhnya;
d) Melantik ejen pengurusan (EP) untuk menguruskan mesyuarat pertama JMB atau
menyenggara dan menguruskan bangunan jika COB berpuas hati tindakan tersebut
perlu dilaksanakan;
e) Mengeluarkan waran yang membenarkan penahanan apa-apa harta alih
kepunyaan pembeli sekiranya terdapat pemohonan daripada pemaju atau
JMB untuk mengenakan tindakan tersebut ke atas pembeli yang mempunyai
amaun caj tertunggak selama enam bulan;
f) Melantik seorang juruaudit syarikat yang diluluskan (jika perlu) untuk
menyiasat buku, akaun dan urus niaga sesuatu APB dan pemaju
hendaklah membayar segala perbelanjaan yang dilakukan bagi maksud itu;
g) Mengenakan kompaun apa-apa kesalahan terhadap Akta 663 ini
atau mana-mana peraturan yang dibuat di bawah Akta ini dengan memungut
daripada orang yang melakukan kesalahan itu sejumlah kompaun yang tidak
boleh melebihi denda maksimum yang ditetapkan bagi kesalahan itu.
19

20. 4/20/2011
8.1 Kategori Pesuruhjaya Bangunan(COB)
Kategori COB telah ditentukan berdasarkan bilangan petak bangunan yang
berstrata yang terdapat di sesebuah kawasan PBT atau Majlis Daerah di
setiap negeri dan dapat dikategorikan kepada 5 jenis seperti berikut;
a) Kategori 1(Amat Padat)
Mempunyai bilangan bangunan berstrata lebih daripada 50,000
petak di dalam kawasan pentadbiran PBT;
b) Kategori 2(Padat)
Mempunyai bilangan bangunan berstrata lebih daripada 10,000
petak tetapi tidak kurang 50,000 petak di dalam kawasan pentadbiran
PBT;
C) Kategori 3 (Sederhana)
Mempunyai bilangan bangunan berstrata lebih daripada 3,000 petak tetapi
kurang daripada 10,000 petak di dalam kawasan pentadbiran PBT;
d) Kategori 4 (Rendah)
Mempunyai bilangan bangunan berstrata kurang daripada 3,000
petak di dalam kawasan pentadbiran PBT;dan
e) Kategori 5 (Amat Rendah/Tiada Bangunan Berstrata)
Mempunyai bilangan bangunan berstrata yang amat kecil ataupun
tiada bangunan berstrata di dalam kawasan pentadbiran PBT.
9. BIDANG KUASA PIHAK BERKUASA NEGERI (PBN)
Kuasa utama PBN ialah untuk melantik COB dan pegawai lain yang perlu bagi mentadbir
dan menjalankan Akta ini. PBN boleh menentukan siapa yang layak dan sesuai
memegang jawatan tersebut dan bilangan pegawai untuk membantu entiti ini mengikut
kesesuaian dan keperluan masing-masing.
Satu lagi kuasa penting yang diberi kepada PBN ialah untuk menimbang rayuan mana
mana orang atau badan yang terkilan dengan apa-apa perbuatan atau keputusan COB dan
keputusan PBN adalah muktamad dan tidak boleh dipersoalkan dalam mana-mana
mahkamah. Kuasa ini perlu bagi melicinkan pelaksanaan Akta dan sudah tentunya
keputusan tersebut tidak akan dibuat dengan sewenang-wenangnya.
20

21. 4/20/2011
11. BIDANG KUASA MENTERI
Akta 663 memperuntukkan kuasa kepada Menteri, iaitu Menteri Perumahan dan
Kerajaan Tempatan untuk membuat apa-apa peraturan yang suai manfaat dan
perlu bagi perjalanan peruntukan Akta dengan lebih baik berkenaan dengan
perkara yang berikut;
a) Mengadakan peruntukan bagi standard penyenggaraan dan
pengurusan bangunan dan harta bersama;
b) Mengadakan peruntukan bagi pembayaran deposit oleh mana-mana
orang yang mendirikan atau membina sesuatu bangunan untuk
memastikan penyenggaraan dan pengurusan bangunan yang
sempurna;
c) Mengadakan kesalahan-kesalahan yang boleh dikenakan kompaun dan
borang-borang yang hendak digunakan serta kaedah dan tatacara bagi
mengenakan kompaun tersebut, serta
d) Mengadakan peruntukan am bagi pelaksanaan fungsi, perjalanan kuasa
dan penunaian kewajipan JMB di bawah peruntukan Akta 663.
12. PENUTUP
Penggubalan Akta 663 merupakan satu usaha untuk menyediakan kaedah yang lebih
berkesan bagi menyelesaikan beberapa masalah berkaitan dengan penyenggaraan dan
pengurusan bangunan bertingkat. Pewujudan satu entiti baru iaitu COB yang
bertanggungjawab bukan sahaja mengawal selia semua pihak yang terbabit tetapi juga
menyelesaikan apa-apa masalah yang dibangkitkan dan mengambil tindakan ke atas
mereka yang tidak mematuhi peruntukan Akta ini merupakan langkah penting dalam
menentukan tujuan di atas dicapai.
Akta ini juga menyediakan peraturan, garis panduan dan tatacara yang jelas bagi memandu
pengurusan JMB dan MC agar mereka dapat berfungsi dengan lebih tersusun dan mengikut
peruntukan undang-undang. Kementerian Perumahan Dan Kerajaan Tempatan melalui
Jabatan Perumahan Negara telah mengambil langkah untuk menyediakan Peraturan
dan Garis Panduan serta bengkel Akta Bangunan Dan Harta Bersama 2007 dan
dijangkakan dapat dimanfaatkan oleh semua badan pelaksana pertengahan tahun ini
supaya wujud satu keseragaman diantara semua PBT di seluruh negara. Peraturan-
peraturan yang dimaksudkan itu adalah seperti berikut:
i) Peraturan-peraturan Bangunan Dan Harta Bersama (Deposit Oleh Pemaju)
2007
ii) Peraturan-peraturan Bangunan Dan Harta Bersama
(Mesyuarat Badan Pengurusan Bersama & Jawatankuasa Pengurusan
Bersama) 2007
iii) Peraturan-peraturan Bangunan Dan Harta Bersama
(Caj Pungutan Bagi Mendapatkan Tunggakan) 2007
iv) Peraturan-peraturan Bangunan Dan Harta Bersama
(Pengkompaunan Kesalahan) 2007
21

22. 4/20/2011
SEKIAN
TERIMA KASIH
22