Drogodependencias

DROGODEPENDENCIASDROGODEPENDENCIAS
EE
SAÚDESAÚDE
Adán Gonçalves

1.1. QUE SON AS DROGASQUE SON AS DROGAS??
A OMS define droga como toda substancia química que introducida no corpo por
calquera mecanismo (inxestión, inhalación, inxección...) é capaz de actuar sobre o
sistema nervioso central provocando algún tipo de alteración física ou psíquica
que predispón o consumo reiterado do produto.
Atendendo a esta definición, baixo esta denominación podemos englobar a un
número moi elevado de substancias, dende fármacos legais, pasando por
substancias nocivas, pero legais como o tabaco ou o alcohol ate substancias
ilegais como os derivados do cannabis ou a cocaína.

2.2. AS DROGAS NA HISTORIAAS DROGAS NA HISTORIA
Dende a antigüedade o home consome substancias estimulantes ou con
efectos alucinóxenos resultado do seu coñecemento das propiedades de
distintas plantas e fungos.
As razóns que levaron ás distintas culturas ao consumo de substancias
deste tipo son de diversa índole: relixiosa, medicinal, recreativa...
Xa civilizacións antigas como a india, a china,a exipcia ou os primeiros
poboadores de América consumían cáñamo, adormidera, opio e follas de
coca.
Na Idade Media, en Europa, as bruxas utilizaban nos seus aquelarres
substancias alucinóxenas.
Incluso, houbo e hai guerras motivadas polo importante volume de negocio
xerado polo consumo destas substancias; son exemplos a “Guerra do opio”
entre Gran Bretaña e China (1842) ou as actuais guerras de guerrillas dos
narcotraficantes entre eles mesmos e cos gobernos dos países onde se
cultivan as plantas que son a a materia prima de moitas destas drogas.

3.3. CARACTERÍSTICAS DAS DROGASCARACTERÍSTICAS DAS DROGAS
3.1. DEPENDENCIA3.1. DEPENDENCIA
É a necesidade de consumir periódicamente unha substancia para obter os
efectos psíquicos ou físicos desexados ou para evitar o malestar ocasionado
pola súa falta.
Pode ser:
 Psíquica:Psíquica: cando o suxeito precisa da administración continuada da
substancia para manter o nivel de benestar psicolóxico. Todas as drogas
causan dependencia psíquica en maior ou menor grao.
 Física:Física: débese a adaptación do organismo a substancia en cuestión, polo que
a súa falta provoca transtornos físicos, éstos só se palian coa administración
da droga ou dunha substancia similar.

3.3. CARACTERÍSTICAS DAS DROGASCARACTERÍSTICAS DAS DROGAS
3.2. TOLERENCIA3.2. TOLERENCIA
É a capacidade de adaptación do organismo ó consumo dunha droga
determinada.
Debido a ela o individuo co paso do tempo precisa aumentala dose para
experimentar o mesmo efecto.
A tolerancia varía segundo o tipo de droga, o individuo, e a frecuencia de
consumo.
3.3. SÍNDROME DE ABSTINENCIA3.3. SÍNDROME DE ABSTINENCIA
É o conxunto de trastornos físicos (suores, vómitos, delirios, convulsións...) que
sofre o suxeito debido ó cese ou a diminución brusca do consumo da droga.
Aparece nas drogas que xeran adicción e vulgarmente chámaselle “mono”.

4.4. COMO ACTÚANCOMO ACTÚAN
Como sabedes o funcionamento do noso sistema nervioso baséase na
transmisión do impulso nerviosoimpulso nervioso.
As neuronasneuronas, que son as células especializadas nesta función, transmiten os
impulsos grazas a unhas moléculas especiais chamadas neurotransmisoresneurotransmisores.
As drogas modificanmodifican a transmisióntransmisión destes impulsos alterandoimpulsos alterando a acción dos
neurotransmisoresneurotransmisores.
Os efectos poden ser diversos: excitación, relaxación, alteracións na
percepción...
Hai drogas que calman a dor (analxésicos), hainas que son somníferos, hainas
tranquilizantes e estimulantes.
O tempo que tardan en apreciarse os efectos depende de diveros factores,
entre os que destaca a vía de entrada: oral (máis lenta), inhalatoria ou
intravenosa (máis rápida e eficaz).

5.5. TIPOS DE DROGASTIPOS DE DROGAS
As drogas podémolas clasificar atendendo a diversos criterios:
 Segundo os seus efectosefectos sobre o Sistema Nervioso CentralSistema Nervioso Central:
- DepresorasDepresoras: relentizan ou inhiben o funcionamento do cerebro. Producen
dependencia física, síndrome de abstinencia, e tolerancia.
Efectos: somnolencia, dificultan a memoria, diminúen a presión sanguínea,
relentización do pulso cardíaco. Poden provocar coma ou a morte...
Son exemplos: os opiáceos (heroína, morfina, codeina e metadona), alcohol,
hipnópticos, sedantes e tranquilizantes.
- EstimulantesEstimulantes: aceleran o funcionamento cerebral producindo melloras
temporais da actividade neurolóxica e física.
Efectos: aumentan a presión sanguínea, incrementan a alerta e actividade en
xeral, euforia e diminución do apetito e o sono. Poden producir alteración graves
do sono, desenvolvemento de manías, convulsións e incluos a morte.
Son exemplos: as anfetaminas, drogas de deseño anfetamínicas, cocaína,
xantinas (café, cola, té...) e tabaco.

-- AlucinóxenasAlucinóxenas: producen cambios na percepción e na
consciencia.
Efectos: alucinaciones, privación sensorial, disociación, trance,
pérdida de memoria, delirios...
Son exemplos: os derivados do cannabis (haxix e marihuana),
alucinóxenos (LSD), drogas de deseño alucinóxenas (MAD ou pílula do
amor, MDMA ou extase) e disolventes e pegamentos.

 Atendendo a súa aceptación socialaceptación social:
- Drogas legaisDrogas legais: aceptadas socialmente. Son o alcohol, o tabaco e
medicamentos utilizados con fins terapéuticos (sedantes, ansiolíticos...).
Consecuencia do seu recoñecemento legal, a súa produción, venda e publicidade
están reguladas.
- Drogas ilegaisDrogas ilegais:: substancias prohibidas ás que se accede a través do
mercado negro. Afectan a un sector menor da poboación, pero crean maior
alarma social.
Esta clasificación non ten relación nin co dano, nin cos efectos, xa que hai
drogas legais moi perigosas.
Así mesmo, o seu estatus varía co tempo e incluso co lugar. Exemplo desto
último é a Lei Seca nos E.U.A. a principios do século XX (1919-1933) ou a
prohibición a distintos niveis do alcohol en distintos países musulmáns (Arabia,
Qatar...) na actualidade.

 Atendendo á capacidade para provocar síndrome de abstinencia:
- Drogas blandasDrogas blandas:: non causan síndrome de abstinencia ou e máis leve.
- Drogas durasDrogas duras:: xeran síndrome de abstinencia.
Esta clasificación induce a graves erros, pois drogas consideradas
brandas, como o LSD ou as “anfetas” son substancias realmente perigosas.
Ademais a dose é decisiva na determinación da súa perigosidade. Por
exemplo a cocaína, segundo a dose, pode actuar como anestésico,
euforizante ou alucinóxeno.

6.6. DROGADICCIÓNDROGADICCIÓN
A drogadicción é unha enfermidade crónica e de longa duración baseada na
dependencia de substancias que afectan ao Sistema Nervioso Central e as
súas funcións.
6.1. CAUSAS QUE FAVORECEN A DROGADICCIÓN6.1. CAUSAS QUE FAVORECEN A DROGADICCIÓN
É imposible citar unha causa que provoque drogadicción, pero sí poden darse
factores comúns que poden favorecer o inicio no consumo.
Neste punto, os adolescentes, sen dúbida son unha poboación de risco pola
confluencia de circunstancias favorables derivadas da etapa de
desenvolvemento na que se atopan (rebeldía, probar cousas novas, integración
no grupo...) cara o inicio no consumo de drogas.
Que unha persoa consuma unha droga, non quere decir que sexa
drogodependente. Por exemplo se pode tomar un vaso de viño ó día ou fumar
un cigarrillo nun momento dado e non ser adicto.
O problema é o hábito no consumo que pode xerar unha adicción.
Evidentemente probar calquera tipo de droga sempre supón un risco xa que
pode xerar unha adicción.

Entre os factores que máis inflúen na adquisición dunha drogodependencia
son:
 Factores individuaisFactores individuais::
- SexoSexo: máis frecuentes nos homes que nas mulleres, excepto en
sedantes.
- PersonalidadePersonalidade: os drogodependentes soen ter problemas de
socialización e dificultades para afrontar os problemas.
- CuriosidadeCuriosidade: a atracción do prohibido e das novas sensacións, moi
enfatizado nos adolescentes.
- ComunicaciónComunicación: problemas nas relacións sociais ou familiares.

 Factores sociaisFactores sociais::
- DisponibilidadeDisponibilidade: facilidade para conseguir a droga.
- PublicidadePublicidade: sobre todo nas drogas legais.
- InformaciónInformación: dos pais, educadores e autoridades sanitarias.
- ImitaciónImitación: de condutas dos pais, dos amigos, de ídolos...
CuestiónsCuestións::
1. Que factores consideras máis importantes, os individuais ou os sociais?
2. Cres que a imitación é unha causa real? Podes poñer algún exemplo.

6.2. CAMBIOS DA CONDUTA NA DROGADICCIÓN6.2. CAMBIOS DA CONDUTA NA DROGADICCIÓN
Segundo os expertos, hai unha serie de cambios na conduta dos
adolescentes que analizadas en conxunto poden poñernos sobre aviso
dun posible consumo de drogas.
Este punto é moi importante porque a detección precoz é fundamental
para desintoxicacióndesintoxicación (abandono do consumo).
Os cambios de condutas máis habituais son:
1. Descenso inxustificado do rendemento escolar e faltas de asistencia
que antes non existían.
2. Cambio de amizades, procurando que os pais non coñezan aos novos
amigos.
3. Pedir cartos constantemente aos pais e aos amigos.
4. Pequenos roubos na casa ou no centro escolar.
5. Despreocupación da apariencia ou abandono.

6.2. CAMBIOS DA CONDUTA NA DROGADICCIÓN6.2. CAMBIOS DA CONDUTA NA DROGADICCIÓN
6. Distanciamiento cos irmáns e pais.
7. Adelgazamento progresivo, ausencia de apetito, mala cor.
Debemos lembrar que estes cambios son só indicios e non probas dunha
drogodependencia. Algúns deles por separado son completamente normais e
máxime na adolescencia.

6.3. EFECTOS DA DROGADICCIÓN6.3. EFECTOS DA DROGADICCIÓN
6.3.1. Tabaco e Tabaquismo6.3.1. Tabaco e Tabaquismo
 Un pouco de historiaUn pouco de historia::
O tabaco obténse a partir das follas da planta Nicotiana tabacum e foi
introducida en Europa no século XVI.
Cristobal Colón veu fumar ós indíxenas na illa de El Salvador, pero o primeiro
europeo que probou o tabaco foi o francés Jacques Cartier (1535). O tabaco
foi introducido gradualmente en Europa: Francia (1556), Portugal (1558),
España (1559) e Inglaterra (1565).
Os mariñeiros españois e portugueses difundírono por todos os portos do
mundo, pero foi Jean Nicot o quen deu un paso definitivo na súa implantación
europea ó enviar rapé e sementes de tabaco á raiña de Francia, Catalina de
Médicis para o tratamento das migrañas do seu fillo.
Ate o século XIX o seu consumo era minoritario e realizábase aspirado polo
nariz (rapé) típico das clases aristocráticas, mastigado ou fumado en forma
de cigarros puros ou en cachimbas.

Coa aparición das industrias adicadas a fabricación de cigarrillos
estendeuse o seu consumo e tamén comezaron a xurdir as primeiras
sospeitas sobre os seus efectos prexudiciais na saúde.
Na actualidade o tabaquismo (adicción ao tabaco) é considerado o principal
problema de saúde pública mundial.
O tabaco é responsable da diminución da calidade de vida dos fumadores e
xera un gran número de enfermidades crónicas que son causa directa da
morte de millóns de persoas en todo o mundo.
As probas científicas neste sentido comezaron a rexistrase sobre todo a
partir do inicio dos anos 90.

A partir do 2004 as empresas tabacaleras vense obrigadas a etiquetar nos
seus produtos todos os aditivos que utilizan na fabricación do tabaco e
mostrar unha lenda de advertencia ó fumador.
En España, concrétase esta preocupación, igual que noutros países do noso
entorno, na famosa Lei antitabaco do 2005, cuxa eficacia na diminución do
consumo xa está demostrada.

 Algúns datos de intereseAlgúns datos de interese::
A OMS considera o tabaco a primeira causa de invalidez e morte
prematura no mundo.
1/3 da poboación mundial maior de 15 anos é fumadora ( datos de 2010),
esto supón uns 1250 millóns de fumadores.
O tabaco mata anualmente uns 4,9 millóns de persoas (datos 2004).
En Europa o tabaquismo provoca 1,2 millóns de mortes ao ano.
O tabaco está relacionado coa aparición de 29 enfermidades, entre elas
10 tipos de cancro e diversas de índole cardiovascular.
En España morren ao ano 50000 persoas polo consumo de tabaco, e dicir,
máis que se sumamos todas as que morren en accidentes de tráfico e as
que falecen polo consumo de drogas ilegais.

 Compoñentes tóxicos do tabacoCompoñentes tóxicos do tabaco::
NicotinaNicotina:: é unha substancia estimulante responsable da adiccón e a
tolerancia. Provoca danos no corazón, vasos sanguíneos e sistema
nervioso.
AlcatránAlcatrán:: substancia viscosa e espesa que deposita nos alveolos
pulmonares destruíndoos. Ademais impide a saída de mucosidade que
unha defensa natural contra os xermes. Provoca bronquite, cancro
nas vías respiratorias (boca, farinxe, larinxe e pulmóns).
Monóxido de carbonoMonóxido de carbono:: dificulta a osixenación porque é un gas que
compite co osíxeno para fixarse á hemoglobina. En consecuencia
produce fatiga e incrementa o ritmo cardíaco e pulmonar
provocando un desgaste co paso do tempo.
Gases irritantesGases irritantes:: alteran o movemento dos cilios nos bronquios
producindo tos e ronquera.

 Prexuízos para a saúdePrexuízos para a saúde::
En xeral, os efectos negativos do tabaco percíbense a longo prazo.En xeral, os efectos negativos do tabaco percíbense a longo prazo.
As patoloxías máis frecuentes son a bronquite e o enfisema pulmonar e coAs patoloxías máis frecuentes son a bronquite e o enfisema pulmonar e co
paso do tempo complicacións cardiovasculares que teñen múltiplespaso do tempo complicacións cardiovasculares que teñen múltiples
consecuencias: fatiga, dificultades para respirar, efectos negativos naconsecuencias: fatiga, dificultades para respirar, efectos negativos na
potencia masculina...potencia masculina...
En casos máis graves derivan cara distintos tipos de cancro das distintasEn casos máis graves derivan cara distintos tipos de cancro das distintas
vías respiratorias e tamén hai unha relación directa cos cancros de colón,vías respiratorias e tamén hai unha relación directa cos cancros de colón,
de pancreas, de fígado...de pancreas, de fígado...
Por último, os prexuízos incrementase durante o embarazo aumentando oPor último, os prexuízos incrementase durante o embarazo aumentando o
risco de sofrer embarazos ectópicos, hemorraxias vaxinales, alteracionesrisco de sofrer embarazos ectópicos, hemorraxias vaxinales, alteraciones
cardíacas ademais o feto pode ter baixo peso, morte súbita, infartos,cardíacas ademais o feto pode ter baixo peso, morte súbita, infartos,
leucemia infantil...leucemia infantil...

COMPARATIVA DO TABACO CON OUTRAS VINTE DROGASCOMPARATIVA DO TABACO CON OUTRAS VINTE DROGAS

 Fumadores pasivosFumadores pasivos::
O fume do tabaco non só é inhalado polos fumadores, senón tamén
polas persoas que están o seu arredor. Este fume de segunda man
posúe máis de 4000 substancias químicas.
Son os chamados fumadores pasivos.
Múltiples estudos científicos demostran que os efectos nocivos do
tabaco tamén se dan nos fumadores pasivos: cancro de pulmón,
infeccións respiratorias, enfermidades cardíacas...
Neste sentido constitúen unha poboación de risco, os nenos, as
mulleres embarazadas, os vellos e as persoas con problemas
respiratorios ou cardíacos.
En por esto, polo que en determinados países, entre eles España,
restrínxese o seu consumo en lugares públicos a través de diferentes
leis.

 Inicio do consumoInicio do consumo::
A maioría das enquisas e estudos establecen o inicio no consumo de
tabaco en España entorno aos 13 anos:
Nova doNova do xornalxornal “La Vanguardia” (31/05/2010)“La Vanguardia” (31/05/2010)
 Por que fumamosPor que fumamos??
Porque fumar prodúcenos pracer.Porque fumar prodúcenos pracer.
Cando fumamos a nicotina, que é a substancia aditiva do tabaco, tarda non máisCando fumamos a nicotina, que é a substancia aditiva do tabaco, tarda non máis
de 7 segundos en chegar o cerebro, aquí produce unha substancia chamadade 7 segundos en chegar o cerebro, aquí produce unha substancia chamada
dopamina que é a responsable da sensación de benestar.dopamina que é a responsable da sensación de benestar.
Ademais cando un fumador leva un tempo sen fumar ten un leve síndrome deAdemais cando un fumador leva un tempo sen fumar ten un leve síndrome de
abstinencia, e en parte a sensación de benestar tamén se debe pola supresiónabstinencia, e en parte a sensación de benestar tamén se debe pola supresión
desta sensación desagradable.desta sensación desagradable.

 Por que empezamos a fumarPor que empezamos a fumar??
O tabaco é unha droga accesible e aceptada socialmente, aínda que nos
últimos anos ven de sufrir un deterioro importante da súa imaxe grazas a un
aumento da conciencia social dos prexuízos do tabaco sobre a saúde con
estudos científicos irrefutables que relacionan o hábito con distintas
enfermidades.
O hábito de fumar adquirese habitualmente durante a adolescencia e logo
pode ou non manterse co tempo, enquisas establecen un período medio de
30 anos fumando.
A cuestión é por tanto, por que comezamos a fumar?

 Por que empezamos a fumarPor que empezamos a fumar??
Os propios fumadores establecen diversas razóns:
 Por influencia social 30,8%
Ofrecíanmo os amigos 26,6%
 Por que si 13,6%
 Para ser maior 10,2 %
 Por relacionarme 3,2%
Porque o vía na miña casa 1,9 %
 Porque facía algo prohibido 1,5 %
Fonte: Consumo de drogas en Galicia. Xunta de Galicia.
CuestiónCuestión: Cal pensas que poden ser as razóns polas que os adolescentes
comezan a fumar?

 Vantaxes de deixar de fumarVantaxes de deixar de fumar??
Deixar de fumar ten moitísimos beneficios e sempre é un bo momento:
 Beneficios para a saúde:
- Aos 20 minutos sen fumar diminúe a presión arterial.
- As 8 horas diminúen os niveis de monóxido e ascende o osíxeno
alcanzando os niveis normais.
- As 24 horas diminúe o risco de infarto.
-As 48 horas comezamos a recuperar o gusto e olfacto.
- Entre as dúas semanas e os 3 meses mellora considerablemente a
nosa circulación e sanan máis rapidamente as feridas.
- Nos primeiros 9 meses melloran moitos efectos do tabaquismo: tos,
dificultades ao respirar, fatiga, conxestión nasal...

 Vantaxes de deixar de fumarVantaxes de deixar de fumar??
 Beneficios para a saúde:
- Aos 5 anos a probabilidade de padecer cancro de pulmón e de boca
descenden case un 50% respecto aos fumadores dun paquete ao día.
- Aos 10 anos os riscos equipáranse aos dun non fumador.
 Outros beneficios para a saúde:
- Mellora a nosa pel, dentes e encías.
- Diminúe o risco de disfunción erectil e mellora a calidade do seme.
- Menor risco de enfermidades cerebrovasculares.
Por suposto, tamén eliminamos o risco para os fumadores pasivos, en especial para
nenos e mulleres embarazadas.
Mellora o noso alento, oleremos mellor, aforraremos cartos, mellorameos a nosa
imaxe (dentes e uñas limpas) e evitaremos ser exemplo dun mal hábito.

6.3.2. Alcohol e alcoholismo6.3.2. Alcohol e alcoholismo
 Un pouco de historiaUn pouco de historia
A nosa historia está ligada, en certa medida, o consumo de bebidas
alcohólicas. Incluso, algúns historiadores, citan o cultivo das vides como unha
das causas, xunto con outras do paso dunha sociedade nómada a unha
sedentaria.
As bebidas fermentadas, como o viño ou a cervexa, eran xa consumidas hai
uns 5000 anos, e rápidamente asocíaronse os efectos do seu consumo a
rituais místicos, relixiosos e sociais.
Os exipcios agradecían a Osiris o descubremento da fabricación do viño; os
gregos con Dionisio e os romanos con Baco posuían un Deus do viño.

Incluso Noé celebrou o fin do Diluvio Universal embriagándose de viño como
nos conta a Biblia.
Para os cristianos o viño é parte fundamental da eucaristía, pois representa a
sangue de Cristo.
As bebidas destiladas son posteriores. Proceden da tradición árabe e
alquimista., polo menos en canto a súa introdución en Europa. De feito, deles
proceden a palabra “al-khul”=alcohol e a ferramente utilizada para destilar, o
alambique.
As primeiras referencias a destilación alquimista datan do século XII e falan
da “aqua vitae” (auga de vida) e a consecución de licores mediciñais.

Foi o español Arnau de Villanova (S. XII-XIII) xunto co seu discípulo
Raimundo Lulio o primeiro en describir con detalle a destilación do chamado
“elixir da vida eterna” con fins curativos.
Esta tradición alquimista vese reflectida na nosa linguaxe, na actualidade
segue a utilizarse o termo bebidas espirituosasbebidas espirituosas para definir as bebidas
alcohólicas. Os alquimistas estaban fascinados polos vapores das bebidas
alcohólicas aos que atribuían propiedades máxicas, e de ahí derivou o termo.

Durante a Idade Media impulsouse a produción deste tipo de bebidas, grazas
en gran parte a labor de monxes cristianos, que por este camiño en moitos
casos, trataban de atopar esencias mediciñais. De feito, para mellorar o
sabor comezaron a aromatizalas con flores e froitos macerados.
A partir so século XV fórmanse os gremios de destilación, neste momento
xurden algúns dos licores máis coñecidos como o coñac, o ron ou o whisky.
A partir do século XIX a mediciña comeza a poñer de relevo os efectos
prexudiciais do alcohol.

Médicos como Thomas Trotter e Benjamín Rush establecen que o alcoholismo
(adicción ao alcohol) pode danar o fígado e producir disfuncións mentais.
Estos diagnósticos influiron de xeito determinate no establecemento da
famosa Lei Seca dos EUA a principios do século XX.
Segundo os especilaista é na época industrial cando o alcoholismo pasa a ser
un problema de saúde pública que vese agravado dende mediados do século
XX pola nosa forma de vida: publicidade, consumismo, estrés...

O alcohol etílico (etanol) é compoñente psicoactivo fundamental das bebidas
alcohólicas.
Constitúe a droga máis consumida e tamén a que máis problemas xera, a pesar
de non causar tanta alarma social como outras drogas.
Como xa comentamos, aínda que favorece condutas desinhibidas é un depresor
do sistema nervioso.
É responsable e boa parte dos accidentes circulatorios e tamén dunha elevada
porcentaxe de accidentes laborais.
 O alcohol é perigoso ?

 Efectos do alcohol
 A curto prazo:A curto prazo:
-Diminución dos reflexos.
- Falsa apreciación das distancias.
- Perturbación dos movementos.
- Euforia e falta de percepción do risco.
- Aumento do tempo de reacción.
- Descontrol e confusión.
-Fatiga e vómitos.
-Coma etílico. Morte. Accidentes.

 Efectos do alcohol
 A longo prazo:A longo prazo:
- Perda de facultades.
- Diminución das células sanguíneas.
- Gastrite e úlcera de estómago.
- Inflamación do páncreas.
- Trastornos na absorción intestinal.
- Impotencia. Trastornos na reprodución.
- Hipertensión e deterioro cardíaco.
-Ansiedade e depresión.
-Cirrose hepátita e cancro (hepatocarcinoma). Suicidio e accidentes.

 O alcohol, unha droga social
Como xa comentamos, o consumo de alcohol é unha costume tradicional.
Semella, en moitas ocasións, que non pode haber festa se non hai alcohol de por
medio.
Esta aceptación social tan xeralizada pode provocar que nos acostumemos, xa
dende nenos, e vexamos como normal actitudes cara o alcohol que son
altamente prexudiciais para a nosa saúde.
Na nosa sociedade existen tamén persoas que por distintos motivos non proban
nunca o alcohol, son os denominados abstemiosabstemios.

 O alcohol, unha droga social
Por suposto, tamén hai persoas que a longo da súa vida manteñen unha inxesta
lixeira de alcohol e non poden ser considerados adictos.
Incluso hai estudos que defenden que un consumo moderado de determinadas
bebidas, como a cervexa ou o viño, poden ter efectos beneficiosos.
Sen embargo, debemos ter sempre presente que a permisividade co alcohol
pode orixinar consecuencias desastrosas.

 Factores que inflúen na absorción do alcohol
Os efectos do alcohol vense influídos por diversos factores:
 Peso corporal: a menor peso máis rápidos son os efectos.
 Sexo: os homes degrádano máis fácilmente que as mulleres.
 O Xexún: a absorción aumenta co estómago baleiro.
 Frecuencia do consumo: a alta tolerancia do alcohol, fai que os seus
efectos sexan maiores coa falta de costume.
 Graduación: as bebidas de alta graduación absórbense máis rápido;
ademais a súa combinanción con bebidas gaseadas aumenta a súa absorción.
 Tempo dende a inxesta: o alcohol degrádase no fígado a uns 4-8 g de
alcohol por hora.

 Alcoholismo
O alcoholismo é unha enfermidade crónica e progresiva producida pola
inxesta excesiva de alcohol etílico. Caracterízase por unha dependencia
emocional e física que é a responsable, no caso de cesar o consumo, dun
forte síndrome de abstinencia chamado “delirium tremens”.
O alcoholismo provoca un dano progresivo en diversos órganos (cerebro,
fígado, riles, ...) que levan en último termo a morte.
A OMS considera que hai alcoholismo cando se produce unha inxesta diara
superior aos 50 g na muller e as 70 g no home.
Para facernos unha idea: un vaso de viño contén uns 19 g, un copa de coñac
ronda os 15 g e un cubata ou un whisky con xeo esta entorno aos 22 g.

 Alcohol e adolescencia
O xeito de consumir alcohol ven de variar moito nos últimos anos.
Mentres os nosos pais realizaban un consumo diario de bebidas de pouca
graduación (viño e cervexa) e copas de coñac, aguardente e licor café; os
adolescentes destas últimas décadas tenden a un consumo máis concentrado
nos fines de semana con un bo número de bebidas de alta graduación
(cubatas, chupitos...); de feito o adolescente pode chegar a ser totalmente
abstemio durante a semana e só consumir alcohol durante a fin de semana.
Estos hábitos tenden a fixar a idea do alcohol como unha práctica máis das
nosas horas de ocio e a relacionalo coa diversión e a festa.

 Alcohol e adolescencia
Este alto consumo débese en boa parte a unha aceptación social do alcohol,
a súa alta disponibilidade e o seu baixo custo fronte outro tipo de drogas.
Son moitos os rapaces que gastan o seu presuposto semanal case con
exclusividade en alcohol.
Pero como xa comentamos, as consecuencias do consumo do alcohol poden
ser devastadoras.
No caso do consumo de fin de semana os principais riscos son: o aumento de
accidentes de tráfico, as prácticas sexuais de risco (SIDA e outras ETS,
embarazos non desexados...) e intoxicacións que poden chegar o coma etílico
e incluso a morte.

 Taxa de alcoholemiaTaxa de alcoholemia

 Tratamento do alcoholismoTratamento do alcoholismo
Os tratamentos contra o alcoholismo perseguen a desintoxicación e deben ter
unha supervisión médica.
Despois da desintoxicación, normalmente o paciente sométese a terapias de
grupo que axúdano a comprender mellor a súa adicción e a superala.
Hai diversas organizacións sen ánimo de lucro en España que prestan este
servizo aos enfermos, como son alcoholicos anónimos ou a federación de
alcohólicos rehabilitados.

6.3.3. Automedicación6.3.3. Automedicación
A automedicación consiste en consumir fármacos sen ningún tipo de control
médico na dose, na frecuencia de uso ou na necesidade terapéutica.
É unha costume moi arraigada no mundo occidental.
As persoas consomen analxésico, tranquilizantes, antibióticos... sen ter en
conta ningunha prescripción médica, nin por suposto o prexuízo para a saúde
e, incluso na propia eficacia de algúns medicamentos (como sucede cos
antibióticos).
Débese ter en conta que a automedicación implica riscos importantes:
intoxicacións, alteracións nerviosas, lesión hepáticas e renais, perda de
eficacia, dependencia psicolóxica...

6.3.3. Automedicación6.3.3. Automedicación
É importante rexeitar o diagnóstico e o tratamento dado por xente que non
son especialistas: familiares, amigos, veciños..., incluso aínda que a eles lles
fose eficaz.
O diagnóstico e tratamento dunha doenza debe facelo un especialista.
O problema da automedicación parece incrementarse no ámbito dos
hipnosedantes como xa comentamos; na actualidade en España constitúen a
terceiro grupo de drogas máis consumidas e son as únicas que aumentan o seu
consumo no último ano.

6.3.4.6.3.4. Derivados do cannabisDerivados do cannabis
A Cannabis sativa é unha planta orixinaria de Asia Central que ven de
cultivarse dende hai uns 6000 anos nas zonas temperadas para o seu uso téxtil
(cáñamo) e polos produtos psicoactivos que posúe.
Na antigua China, se recomendaba para combater a malaria, o reuma ou o
insomnio.
Na India utilizouse para aumentar a axilidade mental, favorecer a lonxevidade,
ou aumentar o desexo sexual.
A maior parte destes efectos non son reais e incluso a súa administración é
contraproducente.

Xa no mundo clásico grego hai citas sobre o seu uso mediciñal (S.V. a.C.),
En Europa, Marco Polo (S.XIII) fala do uso do cáñamo no mundo árabe, e
moitos autores relacionan algunhas das súas descricións coa secta dos
hashishin ( a secta dos “asesinos” cuxa droga sería hashish).
A partir principalmente do século XVII ten unha gran difusión nos países
occidentais e a finais do XIX xurden salóns para fumar en diversas cidades
de EUA. Tamén é neste país onde comezan os procesos para ilegalizar o
cultivo desta planta.

A historia da ilegalización está chea de interses económicos, políticos e
sociais, pero non debe esquezerse que sexa legal ou ilegal os derivados do
cannabis teñen efectos prexudiciais sobre a nosa saúde.
Actualmente cultívase en todo o mundo e é a droga ilegal máis consumida e
cunha alta aceptación social.

 Que son os derivados do cannabis?Que son os derivados do cannabis?
O cannabis contén máis de 400 compoñentes dos cales 60 aproximadamente
son cannabinoides (os principios activos desta droga), entre eles o principal
é o tetrahidrocannabinol (THC) que está presente nas follas e nas flores
desta planta.
O cannabis pode usarse como:
 Haxix: elabórase a partir do prensado da resina das flores da planta
femia (cogollos). A resina ten cor marrón e preséntase en bloques.
Tradicionalmente o haxix presenta unha alta porcentaxe de THC (10-20%).
Os adulterantes máis habituais son goma arábiga, clara de ovo, leite
condensada...

 Que son os derivados do cannabis?Que son os derivados do cannabis?
 Marihuana: son as flores e follas da parte superior da planta, teñen unha
porcentaxe de THC arredor de 6-14%.
 Aceite de haxix: é un concentrado líquido que resulta da mezcla de resina
con disolventes (acetona, alcohol ou gasolina). Ten cor marrón escura. A súa
porcentaxe en THC soe ser elevada (15-60%).

 EfectosEfectos
É un depresor do SNC, aínda que pode chegar a ter efectos alucinóxenos.
Débese ter en conta, que os efectos de todos os porros no son iguais xa
que varían na cantidade, na porcentaxe de principios activos, forma de
fumar...
A doses baixas ou moderadas: relaxación, aumento da sociabilidade, risa
fácil, alteracións da percepción, da memoria e da concentración; boca
seca, ollos vermellos, aumento do apetito (sobre todo doces),
broncodilatación, pérdida da coordinación, diminución dos reflexos,
taquicardias e dores de cabeza.

 EfectosEfectos
Tamén posúe efectos paliativos das doencias propias de determinadas
enfermidades: SIDA, cancro, esclerose múltiple....; aínda que debemos
lembrar que na actualidade existen medicamentos cos principios activos que
teñen estos efectos beneficiosos, pero non os prexudiciais.
Un consumo elevado e prolongado pode ter riscos importantes: aumento da
tolerancia o THC, a mezcla haxix-tabaco supón o mesmo risco que o
tabaquismo, diminución da líbido, alteracións menstruais e do esperma,
problemas de aprendizaxe e taquicardias. Ademais, o seu consumo e
posesión en lugares públicos é un delito.

6.3.5.6.3.5. OpiáceosOpiáceos
Son unha serie de substancias (alcaloides) derivadas da planta do opio ou
adormidera (Papaver somníferum).
Os principais opiáceos son o opio, a morfina e a heroína.
Temos referencias do uso dos opiáceos dende a antigüedade, principalmente
como infusións.
A morfina (Morfeo: Deus do sono) aparece a principios do século XIX como un
potente analxésico con aplicacións médicas. Sen embargo, obsérvanse
importantes efectos adversos como unha gran aditividade e un elevado
síndrome de abstinencia.
Pescudando unha nova substancia a emprese Bayer elabora a heroína, pero
desgraciadamente, ademais dun excelente analxésico posuía unha maior
toxicidade e capacidade aditiva ca morfina.

Os opiáceos convértense nun negocio dende principio do s. XX co centro
neurálxico de operacións en Asia, posteriormente a Guerra de Vietnam dalle o
impulso definitivo para a súa introdución nos países occidentais.
Os consumidores europeos actuais de heroína son unha poboación envellecida
con graves problemas socias, psicolóxicos e sanitarios.
O seu consumo en España foi diminuíndo nos últimos anos e case inexistente
entra a xuventude.
A administración foi tradicionalmente intravenosa (polvo mesturado con limón
ou auga), pero a partir da difusión do SIDA tamén se fixo habitual fumala
(“fumar chinos” ou “fumar en plata”).

 Efectos:
Acción analséxica e depresora. Rápida tolerancia, elevada dependencia e forte
síndrome de abstinencia.
+ Opio: Nun principio maior imaxinación e gañas de falar, despois depresión,
lentitude respiratoria e confusión mental. O seu consumo continuado orixina a
alteración de todos os aparellos e sistemas: anorexia, estreñimento, hipotensión,
frío, illamento social...
+ Morfina: básicamente empregado en mediciña: alteración do estado de ánimo,
vómitos, nauseas, estreñimento...
+ Heroína: “flash” (pracer temporal), sedación e alivio das doencias. Estreñimento,
lentitude e incluso parada respiratoria, miosis (peche das pupilas), frío,
adelgazamento, amenorrea, lesión hepáticas, infeccións cutáneas, inflamación do
corazón, alteracións psiquiátricas e illamento social.

6.3.5.6.3.5. CocaínaCocaína
A cocaína é un alcaloide obtido das follas da planta de coca (en quechua:
kuka). É un estimulante do SNC.
Foi chamada a droga dos 70, 80 e 90 pola súa popularidade nestas décadas,
pero non é unha droga nova, existe hai máis de 100 anos. Ademais as follas
de coca, xa eran utilizadas como estimulante ou como herba mediciñal hai
miles de anos.
A mediados do s. XIX extráese pro primeira vez como cocaína, e a principios
do s.XX foi compoñente de moitos tónicos e elixires elaborados para “curar”
todo tipo de enfermidades ( A Coca-Cola retirouna da súa composición en
1903).
Na actualidade é unha substancia ilegal. Véndese no mercado negro como un
polvo branco e os traficantes, xeralmente, a mesturan con outras
substancias (talco, azúcre, anfetas...). Tamén se vende como “crack” (mezcla
con bicarbonato sódico) ou similares a xeito de “pedras” para fumar.

6.3.5.6.3.5. CocaínaCocaína
 Efectos:
 Inmediatos: aumento da autoestima e confianza, locuacidade e excitación.
Esta fase dura entre 30 e 60 minutos.
Despois aparece unha fase de forte ansiedade por outra dose.
 A longo prazo: adición forte, ataques de pánico, trastornos mentais como
paranoia, infarto de miocardio, derrame cerebral, trombose, impotencia... Se é
esnifada e característica a perforación do tabique nasal.
A morte soe sobrevir por sobredose ou suicidio.

6.3.6.6.3.6. Drogas de deseñoDrogas de deseño
As drogas de “deseño” ou síntese son psicofármacos sintéticos producidos
de xeito clandestino. Son estimulantes do SNC.
En xeral, son variantes das anfetaminas ás que se lles engaden outros
estimulantes como a cafeína, MDA, MDMA...
Non teñen unha composición determinada, depende do tipo de pílula, polo
que o consumidor nunca sabe o que inxire, nin en que concentración.
Son drogas asociadas o ocio e a diversión, sobre todo nocturna. E teñen
unha boa aceptación entre os xóvenes, xa que facilitan longas horas de
“marcha” sen cansancio e favorecen a comunicación.
As máis coñecidas son o “speed” (anfetas en po) que se inxere ou esnifa, o
“extase” (MDA, MDMA, MDE...siglas dos compostos químicos que posúen),
os ácidos (tripis)...

6.3.6.6.3.6. Drogas de deseñoDrogas de deseño
 Efectos:
-Actúan sobre os centros termorreguladores cerebrais, polo que en
ambientes cargados (como as discotecas ou pubs) poden ocasionar “golpes de
calor” que chegan a ser mortais.
- Psicoses agudas, alucinacións, paranoias, anisedade...
- Insuficiencias renais e hepáticas graves.
- Favorecen os accidentes de tráfico.

Bibliografía:
Ástor Camino, Xulio, et al. 1999. “Ciencias medioambientais e da saúde”.
Edicións Xerais de Galicia.Vigo.
Cabrera Calero, Antonio Mª e Sanz Esteban, Miguel. 2002. “Bioloxia e
Xeoloxía-3º Secundaria”. Proxecto Exedra. Oxford Educación. Madrid.
Webgrafía:
http://www.alcoholismo.galeon.com/alcohol.htm
http://www.alcoholismo.info/siglos_17-19.htm
www.autobild.es
http://consejosconducir.racc.es/es/alcohol_droga
www.circulaseguro.com
http://www.disfrutadeunconsumoresponsable.com/conocer/Antiguedad.aspx
www.edyhawk.com
http://www.enplenasfacultades.org/cannabis-y-derivados
http://www.elmundo.es/larevista/num193/textos/35.html
humorviral.wordpress.com
http://www.msc.es/campannas/campanas06/img/drogas300x280.jpg
http://www.msc.es/ciudadanos/proteccionSalud/tabaco/programaJovenes/co
nsumo_porque.htm
http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/spanish/ency/article/007532.htm
ocw.innova.uned.es

www.policiaguancha.com
http://www.profesorenlinea.cl/Ciencias/Alcoholismo.htm
http://www.saludalia.com/vivir-sano/opiaceos
http://www.tecnicoagricola.es/historia-de-la-ilegalizacion-del-cannabis/
https://es.wikipedia.org/wiki/Fumador_pasivo
www.uam.es
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/Rational_sc
ale_to_assess_the_harm_of_drugs_
%28mean_physical_harm_and_mean_dependence%29-es.svg/380px-
Rational_scale_to_assess_the_harm_of_drugs_
%28mean_physical_harm_and_mean_dependence%29-es.svg.png
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/02/Tobacco_consumpt
ion_against_cancer_incidence.jpg
http://webdelprofesor.ula.ve/ingenieria/marquezronald/wp-
content/uploads/Historia_del_alcohol1.pdf
https://es.wikipedia.org/wiki/Tabaquismo#Tabaco_y_salud
www.wikipedia.org

Drogodependencias

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Drogodependencias

Ähnlich wie Drogodependencias (20)

Mehr von Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia.

Mehr von Adán Gonçalves. Consellería de Educación. Xunta de Galicia. (20)

Drogodependencias