YILLIK RAPORU 2021 YILI ÇOCUKLAR VE GENÇLER İÇİN SOS TELEFONU DÜNYANIN İLK ...
Sosyal hizmetler ve çocuk esirgeme kurumu
1. T.C.
SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
19- Nisan - 2013
Oğuzhan Şimşek
Mehmetcan Özkan
Selda Şenol
Ece Kazımoğlu
Elif Kaya
Ömer Celep
2. 22
Günümüzde toplumlar çok hızlı bir değişme sürecinden geçmektedir.
Bu gelişmeler beraberinde
•Köyden kente göç ve sağlıksız yerleşim merkezlerinin oluşması
•Nüfus artışı ve eğitimsizlik,
•Bulunduğu topluma uyumsuzluk
•Kuşaklar arası çatışma,
•Aile bağlarının ve komşuluk ilişkilerinin zayıflaması,
•Toplumsal değerlerde çözülme,
•Suça yönelme ve zararlı alışkanlıkların artması
gibi pek çok sorunu ortaya çıkarmakta ve bu sorunlar toplumun her
kesimini ve özellikle de aile bütünlüğünü olumsuz yönde etkilemektedir.
Bu nedenle ülkemizde aile kurumu, korunması ve güçlendirilmesi
Devletin ana sorumluluklarından kabul edilerek Anayasa ile teminat
altına alınmıştır.
Ailelere Yönelik Koruyucu Önleyici
Sosyal Hizmetler
3. 3
Hızlı değişim sürecine bağlı olarak gelişen yeni toplumsal şartlara;
yaşanmakta olan hızlı kentleşme ve kalkınma sürecine aile
kurumunun sosyal, ekonomik ve kültürel yönden hazırlanması,
güçlendirilmesi için aileler çeşitli destek mekanizmalarına ihtiyaç
duymaktadırlar.
Bu ihtiyaçtan hareketle Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
Kurumu Genel Müdürlüğüne bağlı olarak Toplum Merkezleri ve Aile
Danışma Merkezleri hizmet vermektedir.
3
4. 4
TOPLUM MERKEZLERİ
“Toplum merkezleri” hızlı toplumsal değişme, kentleşme ve göçün
yarattığı sorunlar doğrultusunda, bireylerin, grupların, ailelerin ve
toplumun sorunlarla baş edebilmeleri ve bireylerin katılımcı, üretken
ve kendine yeterli hale gelmesi amacıyla; koruyucu-önleyici- eğitici-
geliştirici, rehberlik ve rehabilite edici işlevlerini, bir arada ve en kolay
ulaşılabilir biçimde sunmakla yükümlü bulunan gündüzlü sosyal
hizmet kuruluşlarıdır.
Genel Müdürlüğümüze bağlı olarak 117 Toplum Merkezinde 2012
yılı sonu itibariyle 98.190 kişiye hizmet verilmiştir.
4
5. 5
-Yöre halkının bilgi ve bilinç düzeyinin arttırılması,
-Bireyin üretken hale getirilmesi,
-Özellikle kadının aile ve toplum içindeki statüsünün yükseltilmesi,
-Kadının sağlık, beslenme, çocuk gelişimi ve eğitimi, aile planlaması ve
ev ekonomisi konularında bilgilendirilmesi,
-Kadın, çocuk ve gençlere vatandaşlık hakları,insan hakları ve çocuk
hakları ve bu hakların nasıl kullanılacağını öğretilmesi
-Çeşitli konularda rehberlik yapılması,
-Sosyal kültürel açıdan çok boyutlu ilgi alanlarının geliştirilmesi,
çalışmaları yapılmaktadır.
5
Toplum Merkezleri Hizmetleri
6. 6
AİLE DANIŞMA MERKEZLERİ
Ailelerin ekonomik, toplumsal, kültürel ve psikolojik sorunlarının
çözümlenmesi konusunda destek sağlanması amacıyla, koruyucu-
önleyici, eğitici-geliştirici, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerin yanı
sıra rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin de verildiği merkezlerdir.
SHÇEK Genel Müdürlüğüne bağlı olarak 41 Aile Danışma Merkezi
hizmet vermektedir.
6
7. 7
Aile Danışma Merkezleri Hizmetleri
Aile hayatının geliştirilmesi ve güçlendirilmesi yoluyla ailenin refahı,
mutluluğu ve bütünlüğünün sağlanması,
Uyumlu aile ilişkilerine katkıda bulunulması, aileyi bir arada tutan
bağların kuvvetlendirilmesi,
Aile üyelerinin kişiliklerinin sağlıklı biçimde gelişmesi, birey olma
potansiyellerinin güçlendirilmesi ve toplumsal yaşama uyumlarının
sağlanması,
Sağlıklı çocuk yetiştirme bilgi ve becerilerinin geliştirilmesi ile aile
sisteminde özgürlük, sorumluluk ve toplumsal değerler arasında bir
denge sağlanması
çalışmaları yapılmaktadır.
7
8. 8
Aile Yanında Destek Uygulaması
•Son yıllarda bütün dünya üzerinde çocuk koruma hizmetlerinde ön plana
çıkan yaklaşım, aile birliğinin korunması yaklaşımıdır.
Ekonomik, sosyal ve kültürel yönden gelişmiş olan ülkelerde korunmaya
muhtaç çocuklara aile yanında bakım hizmeti sağlanmakta, kuruluş bakımı
çok acil durumlarda ve aile yanında bakılamayacak durumda olan çocuklar
için uygulanmaktadır.
•Ülkemizde ise korunmaya muhtaç çocuklara verilen hizmetlerin kuruluş
bakımında yoğunlaştığı görülmekte iken bu modelin çocukların fiziksel,
duygusal ve zihinsel gelişimlerini ve sağlıklı sosyalleşmelerini sağlamakta
yetersiz kaldığı bilinmektedir.
Bu nedenle son yıllarda ülkemizde aile yanında bakım hizmeti
uygulamaları hızlı bir şekilde geliştirilmiştir.
8
ÇOCUK HİZMETLERİ
9. 9
Çocukların ailesi yanında bakım hizmeti
Kuruluş bakımında korunma kararlı 5.850 çocuğumuz, 2005 yılı nisan
ayından bu yana sosyal yardım ve sosyal hizmetlerle güçlendirilerek aile
veya yakınlarının yanına döndürülmüştür.
2008 yılında Kuruluş hizmetlerinden yararlanmak isteyen 18.081
çocuğumuz, koruma kararı alınmadan aile veya yakınları yanında
desteklenmiştir.
Koruyucu aile hizmeti
Koruyucu aile hizmeti korunma kararlı çocuklarımızdan durumları uygun
olanların, kısa veya uzun süreli, gönüllü veya ücretli olarak çocuk
bakımını üstlenebilecek niteliklere sahip kişi ve ailelerin yanında
bakımlarının sağlanmasıdır.
Halen 1.103 çocuğumuz koruyucu aile yanında bakılmaktadır. Giyim,
eğitim, kurs ve servis için de ayrıca ücret ödenmektedir.
Evlat Edindirme Hizmeti
Evlat edinmek isteyen, kişi/aile ile yasal konumu evlat edindirilmeye
uygun çocuklar arasında hukuki bağ sağlanarak çocuk-ebeveyn ilişkisinin
kurulmasıdır.
Bu güne kadar 9.895 çocuk evlat edindirilmiştir.
Çocuk Bakım Hizmetleri Öncelikleri
10. 10
Özürlülerin Evde Bakım Hizmetleri
Bakıma muhtaç özürlüye sahip kanunla belirlenen ekonomik
yoksunluk içindeki ailelere kurumumuz tarafından bakım
hizmetlerinin karşılığında bir asgari ücret (477 TL) tutarında bakım
ücreti her ay için ödenmektedir.
11. 11
AİLE DANIŞMA VE TOPLUM MERKEZLERİNDE
UYGULANAN
AİLE BİREYLERİNE YÖNELİK EĞİTİM PROGRAMLARI
12. 12
Kadının İnsan Hakları Eğitim Programı (KİHEP)
Anne Çocuk Eğitim Programı (AÇEP)
Benim Ailem ve Etkili Ebeveyn (0-6 ve 7-19 yaş) Eğitim Programları
0-6 yaş Aile Eğitim programı
7-19 yaş Aile Eğitim programı
Baba Destek Eğitimi Programı (BADEP)
Çocuk ve gençlere yönelik programlar
Yurttaşlık ve Çocuk Hakları Eğitim Programı
Erken çocukluk gelişimini destekleme programı
Okul başarısını destekleme programları
12
15. 15
Aile Eğitim Programlarının
Anneler Üzerindeki Etkileri
Programa katılan annelerin;
Kendilerine güvenlerinin arttığı,
Çocuklarını daha iyi tanıdıkları,
Çocuklarıyla daha iyi iletişim kurdukları,
Eşlerinin kendilerine daha çok fikir danıştığı,
Eşleri ile ilişkilerinin daha olumlu olduğu,
Daha hızlı ve kolay okumaya başladıkları,
Sosyal ilişkilerinin geliştiği, daha bağımsız oldukları,
Aile hayatlarının çok daha huzurlu olduğu görülmüştür.
15
17. 17
Aile Eğitimlerinin
Aile Yaşamına Etkisi
Demokrasi kültürü geliştirmesine katkı sağlamaktadır,
Aile içi şiddetin önlenmesinde rol oynamaktadır ,
Ailenin parçalanmasını zorunlu hale getirebilecek koşulların ortadan
kaldırılmasına destek olmaktadır,
Aile içinde sağlıklı bir ortamın geliştirilmesi ve ailenin ekonomik olarak
desteklenmesi yoluyla Kurum bakımından aile yanına dönüşün
sağlanabilmesine destek olmaktadır,
Ebeveynlerin sorun çözme bilgi ve becerilerini geliştirmesine katkı
vermektedir,
Ailelerin gereksinim duydukları diğer sosyal hizmetlere aile bütünlüğü
bozulmadan ulaşabilmelerinin sağlamasına yol açmaktadır.
17
19. 19
Sonuç
Kurumsal bakım hizmetlerinin maliyetlerinin aile bütünlüğünü
korumaya, aile içi şiddeti önlemeye, çocukların aile içerisinde
yetiştirilmelerine yönelik koruyucu önleyici hizmetlerin
maliyetlerinden yüksek olması ve beklenilen sonucun alınamaması
nedeniyle ailelere yönelik hizmetlere öncelik ve ağırlık verilmesi
Kurumun öncelikleri arasında yer almaktadır.
19
20. 20
Korunma altına alınması gereken çocuk sayısında,
Kadın konuk evine ihtiyaç duyan kadın sayısında,
Sokakta çalıştırılan/ yaşayan çocuk sayısında, o oranda azalmaya
neden olmaktadır.
Toplum Merkezlerinin etkinliğinin artırılması durumunda;
20
21. 2121
Bu kapsamda; ailenin güçlendirilmesi ve bütünlüğünün
korunmasına yönelik hizmetlerin sunumunda, diğer kamu kurum
ve kuruluşları, yerel yönetimler, üniversiteler ve sivil toplum
kuruluşları ile işbirliği yapılmaktadır.
Tüm çalışmalarda, iş ve güç birliği sağlanmasına büyük önem
verilmektedir.