IDdagen 2013 - W4 - Criminalisering

1. ID-dagen ACW
Blankenberge
28.11.2013
SYNDICALE
ACTIE EEN
MISDRIJF?
Chris Serroyen
Studiedienst ACV

2. Outline



Het globale plaatje, genoemd
“verrechtsing”
Hoe bedreigend is dat voor
de vakbond?
Hoe in het verweer?

3. Het globale plaatje



Van collectivisering naar
criminalisering van het sociale
Decriminalisering van de
economisch sterksten
Tot en met criminalisering van
de sociale actie

4. Van collectivisering naar
criminalisering van het sociale (1)
 Stap
1: van collectief probleem naar individueel
probleem
 Stap 2: van individualisering naar culpabilisering,
stigmatisering en “demonisering”
 Stap 3: van demonisering naar responsabilisering
 Stap 4: van responsabilisering naar disciplinering
(geen lekkers, de roe)
 Stap 5: annex surveilleren (“Panopticon”)
 Stap 6: van disciplinering naar criminalisering

5. Van collectivisering naar
criminalisering van het sociale (1)
Alle remmen los
 controle op gas- en elektriciteitsrekening
gerechtigden op uitkering
 controle leefloners via facebook
 opbod inzake “workfare”: werken voor je uitkering
(naar Nederlands model)
 “patient blaming”
 verpaupering van de langdurig werklozen
 medische enkelband voor arbeidsongeschikte
werknemers
 van grondrechten naar streng geconditioneerde
uitkeringen

6. “Het college verlaagt in ieder geval de bijstand met
100% voor een periode van drie maanden ter zake
van het niet nakomen door de belanghebbende
van de volgende verplichtingen (..):
f. het naar vermogen verkrijgen, het aanvaarden of
het behouden van algemeen geaccepteerde
arbeid niet belemmeren door kleding, gebrek aan
persoonlijke verzorging of gedrag (…). Dit is
bijvoorbeeld het geval bij onverzorgde of
gelaatsbedekkende kleding of het vertonen van
sociaal onaangepast gedrag”
Nederlands wetsvoorstel „Wet maatregelen Wet
Werk en Bijstand en enkele andere wetten
(12.11.2013)

7. “Eenzaamheid kan mogelijk worden verminderd
door bijvoorbeeld ouderen te laten voorlezen op
de voorschoolse opvang voor kinderen met een
taalachterstand; of de gepensioneerde
boekhouder die rolstoelgebonden is, wordt
vrijwilliger in het kader van de gemeentelijke
schuldhulplverlening (…). De regering vindt het
(…) passend dat de gemeente de vraag stelt
naar de mogelijkheden in dit verband (…) en
spreekt de hoop uit dat de aanwezige kansen
(…) steeds meer zullen worden benut”.
Nederlands wetsvoorstel „Wet maatschappelijke
ondersteuning 2015‟ (16.8.2013)

8. Decriminalisering van economisch
sterkeren




vergoelijken van de witteboordcriminaliteit als
“noodweer” (zware belastingdruk, hoge loonkost, scherpe
concurrentie, regelneverij)
burgerlijke rechten opnieuw zeer belangrijk: bescherming
privacy, briefgeheim, eigendomsrecht
decriminalisering
 administratieve geldboeten (Sociaal Strafwetboek)
 minnelijke schikking in ruil voor versoepeling
bankgeheim
 schuldigverklaring zonder veroordeling, noch strafblad
(De Nul, Desimpel, Declerck)
 destabilisering handhavingsbeleid
de terugkeer van de “levende krachten” (de
hardwerkende Vlaming)

9. En de vakbonden?





(vooralsnog) weinig last van criminalisering in enge
zin
wel van de GAS-boetes
nog meer van het indringen van het burgerlijke recht
en het economisch recht in de actievrijheden
 procedures op eenzijdig verzoekschrift
 indringen van de figuur van het rechtsmisbruik
 toetsing van de actievrijheden aan het Europese
vrij verkeer
en op die basis ook meer last van schadeclaims dan
sancties
versterkt door aanhoudende pogingen om
rechtspersoonlijkheid op te dringen

10. Van analyse naar verweer
 aankloppen
bij de wetgever?
 of beroep op de hogere gerechtelijke
instanties: Grondwettelijk Hof, Europees Comité
voor de Sociale Rechten, Comité voor de
Syndicale Vrijheid en Commissie voor de
Toepassing van de Normen van de IAO, en
waarom niet het Europees Hof van Justitie
 (selectief) beroep of derdenverzet tegen
schadelijke gerechtelijke beslissingen (van
Carrefour tot Crown)
 alliantie met de progressieve advocaten en
andere middenveldorganisaties
 Europese en internationale aanpak

11. “Als ik die vakbondsdélégués bezig hoor met hun
“haal het geld waar het zit”, denk ik: is dat ook
niet de slogan van de maffia? (…) Verder heb ik
nogal wat sympathieën voor Bart De Wever. Ik
zie in hem een bloedbroeder die schopt tegen
het systeem dat corrupt en inefficiënt is (…)
Godverdomme, ga ik nu kleurpotloodjes kopen
of een kalasjnikov? Ik twijfel”
(interview met Urbanus in De Standaard
Magazine, 9.11.2013