2. H δημιουργία κεντρικής τράπεζας και τραπεζικού
συστήματος ανάλογων της Δυτικής Ευρώπης,
αποτέλεσε βασικό ζητούμενο των κυβερνήσεων μετά
την ανεξαρτησία.
Γιάννου Βασιλική
Εξυπηρέτηση
κυβερνητικών
αναγκών
Διαχείριση κρατικών
δανείων
Έκδοση
χαρτονομίσματος
Πιστωτικές ανάγκες
(κεφάλαια προς
επιχειρήσεις, χωρίς όρους
τοκογλυφίας)
Τι θα εξασφάλιζε
μια κεντρική
τράπεζα
3. Πρωτόγονη κατάσταση.
Ήταν συνδεμένο με το εμπόριο των αγροτικών
προϊόντων.
Οι έμποροι λειτουργούσαν και ως πιστωτές (με
τοκογλυφικές διαθέσεις και όρους).
Οι παραγωγοί δανείζονταν με δυσβάστακτους όρους,
κυρίως με τη μέθοδο της προαγοράς της παραγωγής σε
χαμηλές τιμές.
Γιάννου Βασιλική
4. Άλλοι παραγωγικοί κλάδοι, εκτός του αγροτικού, δεν
μπορούσαν να έχουν πιστώσεις και η επιχειρηματικές
πρωτοβουλίες περιορίζονταν.
Οι Έλληνες του εξωτερικού αποθαρρύνονταν να
επενδύσουν.
Πολλές και έντονες οι προσπάθειες για άρση των
εμποδίων.
Το πιστωτικό σύστημα που θα δημιουργούνταν δε θα
εξαφάνιζε την τοκογλυφία, αλλά θα βοηθούσε την
ανάπτυξη των συμφερόντων διαφόρων κοινωνικών
ομάδων.
Γιάννου Βασιλική
5. Γιάννου Βασιλική
Ίδρυση
• 1841
Κεφάλαια
• Εξωτερικό
• Ελληνικό κράτος
Μέτοχοι
• Εϋνάρδος
• Έλληνες έμποροι και επιχειρηματίες της διασποράς
• Ξένοι από το χώρο της οικονομίας και πολιτικής
• Αργότερα: Έμποροι του ελληνικού χώρου (Σκουζές, Ράλλης)
6. Γιάννου Βασιλική
Το Βασιλικό διάταγμα
για την ίδρυση της
Εθνικής Τράπεζας
Ο μέτοχος της Εθνικής
Τράπεζας και φιλέλληνας
Jean- Gabriel Eynard
7. Πρώτος
διοικητής
• Γεώργιος Σταύρου
Δραστη
ριότητα
• Αρχικά χωρίς σαφή προσανατολισμό
• Οι συνθήκες ανάπτυξης ελλην. οικονομίας = βραδείς
Πλεονέ
κτημα
• Έκδοση και κυκλοφορία εθνικού χαρτονομίσματος
• Κύρια πηγή εσόδων
Γιάννου Βασιλική
8. Γιάννου Βασιλική
Ο πρώτος διοικητής της
Εθνικής Τράπεζας,
Γεώργιος Σταύρου
Χαρτονόμισμα που
εξέδιδε η εθνική Τράπεζα
9. Οι εργασίες της εξαπλώθηκαν από την Αθήνα στις
κύριες επαρχιακές πόλεις (Ερμούπολη 1845, Πάτρα
1846 κ.λπ.)
Αυτό βοήθησε στον περιορισμό των αρνητικών
επιρροών του τοκογλυφικού συστήματος.
Η Τράπεζα κέρδισε την εμπιστοσύνη της ελληνικής
κοινωνίας.
Συνέπεια = διαδοχικές διευρύνσεις του μετοχικού της
κεφαλαίου.
Η Εθνική Τράπεζα παρέμεινε για πολλές δεκαετίες το
κυρίαρχο τραπεζικό συγκρότημα του ελληνικού χώρου.
Γιάννου Βασιλική
10. Από τη δεκαετία του 1860 άρχισαν να
πολλαπλασιάζονται τα τραπεζικά και ασφαλιστικά
ιδρύματα.
Τα πιο σημαντικά απ' αυτά ήταν η Ιονική Τράπεζα
(ιδρύθηκε το 1839 στα υπό αγγλική κατοχή τότε Ιόνια
νησιά), η Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας, η Γενική
Πιστωτική Τράπεζα, η Τράπεζα Βιομηχανικής Πίστεως
κ.λπ.
Γιάννου Βασιλική
11. Γιάννου Βασιλική
Κεντρική Τράπεζα (και
διαχείριση κρατικού
δανεισμού)
Τράπεζα η οποία
αναλαμβάνει ορισμένες
θεμελιώδεις οικονομικές
λειτουργίες του κράτους,
όπως η έκδοση
χαρτονομίσματος και η
διαχείριση του κρατικού
δανεισμού (την
ανεύρεση, δηλαδή, πόρων
για την αποπληρωμή των
δανείων του κράτους.
12. Γιάννου Βασιλική
Προαγορά της επικείμενης
παραγωγής
Οι αγρότες συχνά
αναγκάζονταν να δανειστούν
με ιδιαίτερο τρόπο από τους
τοκογλύφους για να
εξασφαλίσουν την παραγωγή
τους. Συμφωνούσαν να
αποπληρώσουν το χρέος τους
σε είδος, σε προϊόντα, όταν η
παραγωγή τους θα ωρίμαζε .
Η τιμή, όμως , που καθόριζαν
για το προϊόν, ήταν μικρότερη
από αυτή που θα έπαιρναν
όταν αυτό θα πωλούνταν
ώριμο.
13. Γιάννου Βασιλική
Διεύρυνση μετοχικού
κεφαλαίου
Αύξηση κεφαλαίων μιας
επιχείρησης μέσω της
έκδοσης και πώλησης των
μετοχών της. Όταν μια
εταιρία χρειάζεται νέα (ή
περισσότερα) κεφάλαια για
να επενδύσει, εκδίδει
μετοχές τις οποίες πουλάει
στους ενδιαφερόμενους
μέσω του χρηματιστηρίου.
Έτσι η εταιρία αποκτά τα
αναγκαία κεφάλαια, ο δε
αγοραστής γίνεται μέτοχος,
συμμετέχει, ανάλογα, στα
κέρδη ή τις ζημίες της