اصول کار مرجع

1. ‫دیجیتالی‬ ‫های‬‫کتابخانه‬ ‫در‬ ‫مرجع‬ ‫کار‬ ‫اصول‬
‫تنظیم‬ ‫و‬ ‫تهیه‬
‫عیوضی‬ ‫یحیی‬

2. ‫اول‬ ‫فصل‬:‫اجتماع‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
‫زما‬ ‫و‬ ‫ شوند‬‫ي‬‫م‬ ‫کتابخانه‬ ِ‫د‬‫وار‬ ‫که‬ ‫ دانند‬‫ي‬‫م‬ ‫افرادي‬ ‫همة‬ ‫را‬ ‫خود‬ ِ‫اصلي‬ ‫جامعة‬ ،‫مرجع‬ ‫کتابداران‬‫را‬ ‫ني‬
‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫صرف‬ ‫پاسخ‬ ‫و‬ ‫پرسش‬ ‫براي‬.
•‫مطالعه‬‫جامعه‬‫کتابخانه‬
‫خدمات‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫اطالعاتي‬ ‫خدمات‬ ‫انواع‬ ‫ارائه‬ ‫در‬ ‫مهمي‬ ‫نقش‬ ‫اند‬‫مطالعه‬ ‫اهل‬ ‫که‬ ‫افرادي‬ ‫بررسي‬
‫دارد‬ ‫مرجع‬.‫بررسي‬ ‫یا‬ ‫اطالعاتي‬ ‫منابع‬ ‫یا‬ ‫کتابخانه‬ ‫از‬ ‫جامعه‬ ‫استفاده‬ ‫عدم‬ ‫دالیل‬ ‫همینطور‬
‫است‬ ‫مهم‬ ‫اندازه‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫شاید‬ ‫هم‬ ‫ها‬‫نخوان‬‫کتاب‬.
•‫نمايي‬‫مرجع‬ ‫خدمات‬ ‫از‬
‫ کند‬‫ي‬‫نم‬ ‫مراجعه‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫به‬ ‫پرسش‬ ‫براي‬ ‫نفر‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫بیش‬ ،‫نفر‬ ‫ده‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫همیشه‬.
‫کنند‬‫مي‬ ‫انتخاب‬ ‫را‬ ‫نادرستي‬ ‫منابع‬ ،‫ اي‬‫ه‬‫غیرحرف‬ ‫افراد‬ ‫بیشتر‬.
‫با‬ ‫چگونه‬ ‫را‬ ‫شده‬‫اصالح‬ ‫وبیش‬‫کم‬ ‫و‬ ‫معمولي‬ ِ‫مرجع‬ ‫جستجوي‬ ‫یک‬ ‫که‬ ‫دانند‬‫مي‬ ‫کمي‬ ِ‫اشخاص‬‫انجام‬ ‫ید‬
‫دهند‬.

3. ‫دوم‬ ‫فصل‬:‫اجتماع‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
‫دنی‬ ‫یا‬ ‫پیرامون‬ ‫محیط‬ ‫از‬ ‫ شان‬‫ک‬‫در‬ ‫افزایش‬ ‫یا‬ ‫ گیري‬‫م‬‫تصمی‬ ‫براي‬ ‫ اي‬‫ه‬‫جرق‬ ‫عنوان‬‫به‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ،‫افراد‬ ‫از‬ ‫شماري‬‫ا‬
‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫استفاده‬.
•‫اطالعات‬ ‫گردآوري‬
‫گ‬ ‫چگونه‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫استفاده‬ ‫اطالعات‬ ‫از‬ ‫کسي‬ ‫چه‬ ‫اینکه‬ ‫دانستن‬ ،‫مرجع‬ ‫خدمات‬ ‫ تر‬‫ه‬‫گسترد‬ ‫بافتار‬ ‫در‬‫ردآوري‬
‫است‬ ‫ضروري‬ ،‫شود‬‫مي‬.
•‫اطالعات‬ ‫ بندي‬‫ه‬‫بست‬
‫است‬ ‫مهم‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫برای‬ ،‫محققان‬ ‫توسط‬ ‫آن‬ ‫بندی‬‫بسته‬ ‫سپس‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬ ‫تولید‬ ‫و‬ ‫آوری‬‫جمع‬ ‫نحوه‬ ‫دانستن‬.‫زیرا‬
‫بیاید‬ ‫محقق‬ ‫کمک‬ ‫به‬ ‫رفتارها‬ ‫این‬ ‫تحلیل‬ ‫با‬ ‫تواند‬‫می‬ ‫کتابدار‬.
–‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫کتاب‬ ‫یا‬ ‫مقاله‬ ‫یک‬ ‫نهایی‬ ‫انتشار‬ ‫از‬ ‫قبل‬ ‫اصلی‬ ‫مرحله‬ ‫سه‬:
(1‫پيام‬ ‫اوليه‬ ‫منشأ‬ ‫يا‬ ‫خاستگاه‬
(2‫پيام‬ ‫غيررسمي‬ ‫ارتباط‬
(3‫پيام‬ ‫رسمي‬ ‫ارتباط‬
‫شامل‬ ‫میشود‬ ‫آغاز‬ ‫پیام‬ ‫بندی‬ ‫بسته‬ ‫و‬ ‫تولید‬ ‫زنجیره‬ ‫تکمیل‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫اصلی‬ ‫وظیفه‬:
(1‫پيام‬ ‫سازماندهي‬ ‫و‬ ‫آوری‬ ‫فرآهم‬
(2‫و‬ ‫ نويسي؛‬‫ت‬‫فهرس‬ ‫و‬ ،‫ ها‬‫ي‬‫کتابشناس‬ ،‫ ها‬‫ه‬‫چکيد‬ ،‫ ها‬‫ه‬‫نماي‬ ‫کردن‬ ‫فراهم‬
(3‫سازما‬‫مرجع‬ ‫نظام‬ ‫ندهي‬(،‫داده‬ ‫های‬‫پايگاه‬،‫ها‬‫گاهنامه‬ ،‫گزارشها‬‫چکيده‬ ‫و‬ ‫سازی‬ ‫نمايه‬ ‫خدمات‬،‫نويسی‬
‫المعارف‬‫دايره‬ ‫های‬ ‫خالصه‬ ‫ها‬ ‫کتاب‬ ‫نقدوبررسی‬.)

4. ‫دوم‬ ‫فصل‬:‫اجتماع‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
•‫ارتباطي‬ ‫مختلف‬ ‫اشکال‬ ‫به‬ ‫کتابخانه‬ ‫دسترسي‬/‫اطالعات‬:
–‫اس‬ ‫کاربست‬ ‫و‬ ‫تهیه‬ ‫کتابدار‬ ‫اصلي‬ ‫وظیفة‬ ،‫آینده‬ ‫ هاي‬‫ل‬‫نس‬ ‫براي‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫احتمال‬ ‫این‬‫تانداردها‬
‫باشد‬ ‫اطالعات‬ ‫انباشت‬ ‫براي‬.‫نشر‬ ‫امکانات‬ ‫دیگر‬
•‫روميزي‬ ‫نشر‬
–‫اطالعاتي‬ ‫منابع‬ ‫تکثیر‬ ‫تا‬ ‫شد‬ ‫سبب‬ ‫ برداري‬‫ه‬‫نسخ‬ ‫هاي‬‫دستگاه‬(‫بعدها‬ ‫که‬ ‫چیزي‬ ‫یا‬«‫نشر‬‫رومیزي‬»
‫شد‬ ‫خوانده‬)‫شود‬ ‫مواجه‬ ‫انقالب‬ ‫با‬.
•‫نشر‬ ‫امکانات‬ ‫ديگر‬
–‫پایگاه‬ ‫تا‬ ‫پیایندها‬ ‫و‬ ‫کتاب‬ ‫از‬ ‫اطالعات‬ ‫انواع‬ ‫انتشار‬ ،‫اینترنت‬ ‫و‬ ‫الکترونیکی‬ ‫های‬‫محمل‬‫های‬
‫است‬ ‫ساخته‬ ‫متحول‬ ‫را‬ ‫مرجع‬ ‫منابع‬ ‫و‬ ‫اطالعاتی‬.
•‫اطالعات‬ ‫ العادة‬‫ق‬‫فو‬ ‫فراواني‬
–‫است‬ ‫زیاد‬ ‫بسیار‬ ‫آن‬ ‫مقدار‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫اطالعات‬ ‫زمینۀ‬ ‫در‬ ‫مشکل‬ ‫ ترین‬‫گ‬‫بزر‬ ،‫حاضر‬ ‫حال‬ ‫در‬.
‫آ‬ ‫وفور‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫دیگر‬ ‫برخی‬ ‫و‬ ‫اطالعاتی‬ ‫اضطراب‬ ‫تعدادی‬ ،‫اطالعاتی‬ ‫بار‬ ‫اضافه‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫بعضی‬‫شغال‬
‫خوانند‬‫می‬.

5. ‫دوم‬ ‫فصل‬:‫اجتماع‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
•‫اطالعات‬ ‫ميانجي‬ ‫عنوان‬‫به‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬
–‫ع‬‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ،‫اطالعاتي‬ ‫بار‬‫اضافه‬ ‫مشکل‬ ‫به‬ ‫مهم‬ ‫و‬ ‫اصلي‬ ‫ هاي‬‫خ‬‫پاس‬ ‫از‬ ‫یکي‬‫نوان‬
‫کرد‬ ‫خواهد‬ ‫عمل‬ ‫اطالعات‬ ‫میانجي‬.
–‫ر‬ ‫به‬ ،‫ترتیب‬‫بدین‬ ‫و‬ ‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫معرفي‬ ‫و‬ ‫انتخاب‬ ‫را‬ ‫است‬ ‫مرتبط‬ ‫که‬ ‫چیزي‬ ،‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ِ‫کردن‬ ‫ام‬
‫ رساند‬‫ي‬‫م‬ ‫یاري‬ ‫اطالعات‬ ‫غول‬.
•‫پرسش‬ ‫به‬ ‫دادن‬ ‫پاسخ‬ ‫هنگام‬ ‫به‬ ‫کتابدار‬ ‫های‬‫توانايی‬:
–‫ب‬ ‫از‬ ‫خاص‬ ‫حقیقتي‬ ‫سوي‬‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫و‬ ،‫پژوهش‬ ‫روند‬ ‫با‬ ‫آشنایي‬ ،‫ کننده‬‫ه‬‫مراجع‬ ‫هر‬ ‫نیاز‬ ‫درک‬‫انبوه‬ ‫ین‬
‫باشد‬ ‫باید‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫هاي‬‫توانایي‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫ها‬‫داده‬
–‫فرض‬ ‫راستاي‬ ‫در‬ ‫بسته‬‫چشم‬ ،‫دار‬‫ش‬َ‫س‬‫پر‬ ‫اشخاص‬ ‫بیشتر‬ ‫که‬ ‫بداند‬ ‫باید‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬‫کنند‬‫مي‬ ‫کار‬ ‫ي‬
‫ندارند‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫کاملي‬ ‫درک‬ ‫که‬.
•‫کارب‬ ‫درک‬ ‫ميزان‬ ‫مالحظه‬ ،‫پاسخ‬ ‫منابع‬ ‫معرفی‬ ‫يا‬ ‫پاسخ‬ ‫ارائه‬ ‫در‬ ‫بايد‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬‫و‬ ‫ر‬
‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫نيز‬ ‫را‬ ‫وی‬ ‫دانش‬ ‫زمينه‬‫پيش‬.

6. ‫دوم‬ ‫فصل‬:‫اجتماع‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
•‫ برداري‬‫ه‬‫نسخ‬ ‫حقوق‬
–‫نویسن‬ ‫توسط‬ ‫منابع‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫یا‬ ‫محدود‬ ‫برداری‬‫نسخه‬ ‫برای‬ ‫قانونی‬ ‫منصفانه‬ ‫استفادۀ‬‫بدون‬ ‫است‬ ‫ده‬
‫کند‬ ‫نقض‬ ‫را‬ ‫اصلی‬ ‫نویسنده‬ ‫یا‬ ‫ برداری‬‫ه‬‫نسخ‬ ‫حقوق‬ ‫دارندۀ‬ ‫حقوق‬ ‫آنکه‬.
–‫کتابخانه‬ ‫الکترونیکی‬ ‫ های‬‫ه‬‫داد‬ ‫فایل‬ ‫در‬ ‫کتاب‬ ‫و‬ ‫مقاله‬ ‫ سازی‬‫ه‬‫ذخیر‬ ،‫کشورها‬ ‫بیشتر‬ ‫در‬‫ بینی‬‫ش‬‫پی‬ ‫با‬
‫است‬ ‫غیرقانونی‬ ،‫آتی‬ ‫استفادۀ‬.
–‫منابع‬ ‫بخصوص‬ ‫الکترونیکي‬ ‫منابع‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫و‬ ‫برداري‬‫نسخه‬ ‫حقوق‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫قوانین‬‫وب‬ ‫تحت‬
‫بخصوص‬ ‫کتابداران‬ ‫همه‬ ‫است‬ ‫الزم‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫هایي‬‫پیچیدگي‬ ‫آنها‬ ‫کاربران‬ ‫و‬ ‫ها‬‫کتابخانه‬ ‫براي‬‫بخش‬
‫باشند‬ ‫داشته‬ ‫آگاهي‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫مرجع‬ ‫و‬ ‫سازي‬‫مجموعه‬.
–‫فرض‬ ‫راستاي‬ ‫در‬ ‫بسته‬‫چشم‬ ،‫دار‬‫ش‬َ‫س‬‫پر‬ ‫اشخاص‬ ‫بیشتر‬ ‫که‬ ‫بداند‬ ‫باید‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬‫کنند‬‫مي‬ ‫کار‬ ‫ي‬
‫ندارند‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫کاملي‬ ‫درک‬ ‫که‬.

7. ‫دوم‬ ‫فصل‬:‫اجتماع‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
•‫گذرگاه‬‫ هاي‬‫اطالعات‬( :‫و‬ ‫راحتي‬ ،‫مختلف‬ ‫رويکردهاي‬ ‫از‬ ‫کدام‬ ‫هر‬ ‫انتخاب‬ ‫در‬ ‫اصلي‬ ‫مالک‬
‫است‬ ‫آسايش‬).
.1‫با‬ ‫مکالمه‬‫دوستي‬(‫کارش‬ ‫و‬ ‫عادی‬ ‫مردم‬ ‫برای‬ ‫اطالعات‬ ‫منبع‬ ‫بهترین‬ ً‫ال‬‫احتما‬ ‫و‬ ‫نخستین‬‫ناسان‬
‫ شناسد‬‫ی‬‫م‬ ‫را‬ ‫بحث‬ ‫مورد‬ ‫موضوع‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫دوستی‬ ‫با‬ ‫مکالمه‬ ،‫خبره‬).
.2‫نامرئي‬ ‫دانشگاه‬/‫مجازي‬(‫با‬‫ي‬ ‫زياد‬ ‫احتمال‬ ‫به‬ ،‫رايانامه‬ ‫ارزاني‬ ‫و‬ ‫اينترنت‬ ‫مزاياي‬ ‫به‬ ‫توجه‬‫ک‬
‫است‬ ‫اطالعات‬ ‫به‬ ‫دسترسي‬ ‫براي‬ ‫واقعي‬ ‫ارتباطي‬ ‫و‬ ‫ اي‬‫ه‬‫شبک‬ ‫مجراي‬.)
.3‫شخصي‬ ‫کتابخانه‬
.4‫کتابخانه‬‫رسمي‬
•‫اطالعات‬ ‫اشاعة‬‫گزيده‬(Ingenta, ArticleFirst/ ContentsFirst, EBSCO Alert)
–‫ماهانه‬ ‫یا‬ ‫هفتگي‬ ،‫روزانه‬ ‫صورت‬‫به‬ ‫موجود‬ ‫جدید‬ ‫متون‬ ،‫ آي‬‫ي‬‫ د‬‫س‬‫ا‬ ‫یا‬ ‫گزیده‬ ‫اطالعات‬ ‫اشاعة‬ ‫در‬
‫با‬ ‫است‬ ‫جالب‬ ‫خاص‬ ‫شخصي‬ ‫براي‬ ً‫ال‬‫احتما‬ ‫که‬ ‫مطالبي‬ ‫کتابشناختي‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫جستجو‬‫و‬ ‫زیابي‬
‫ي‬‫م‬ ‫ارسال‬ ‫وي‬ ‫براي‬‫شود‬.

8. ‫دوم‬ ‫فصل‬:‫اجتماع‬ ‫و‬ ‫اطالعات‬
•‫اطالعات‬‫خدمات‬ ‫و‬‫ارجاعي‬
–‫نامرئي‬ ‫دانشگاه‬ ‫امروزه‬/‫ز‬ ‫احتمال‬ ‫به‬ ،‫رایانامه‬ ‫ارزاني‬ ‫و‬ ‫اینترنت‬ ‫مزایاي‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬ ‫مجازي‬‫یاد‬
‫است‬ ‫اطالعات‬ ‫به‬ ‫دسترسي‬ ‫براي‬ ‫واقعي‬ ‫ارتباطي‬ ‫و‬ ‫ اي‬‫ه‬‫شبک‬ ‫مجراي‬ ‫یک‬.
•‫تلفني‬ ‫خدمات‬
–‫نصب‬‫نشان‬ ‫یک‬ ‫ایجاد‬ ،‫اختصاصي‬ ِ‫ي‬‫تلفن‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬ ،‫هزینه‬ ‫با‬ ‫تلفني‬ ِ‫ي‬‫منش‬ ‫خدمات‬‫پست‬ ‫ي‬
‫خد‬ ‫ارائه‬ ‫براي‬ ‫راهکارها‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫ رساني‬‫ع‬‫اطال‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫بخش‬ ‫براي‬ ‫اختصاصي‬ ‫الکترونیکي‬‫مات‬
‫است‬ ‫دور‬ ‫راه‬ ‫کاربران‬ ‫به‬ ‫مرجع‬.
•‫پست‬‫الکترونيکي‬
–‫معت‬ ‫برخي‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫یافته‬ ‫مهمي‬ ‫بسیار‬ ‫نقش‬ ‫بزرگ‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫در‬ ‫الکترونیکي‬ ‫پست‬‫که‬ ‫قدند‬
‫خواهد‬ ‫تلفني‬ ‫خدمات‬ ‫جایگزین‬‫شد‬.
•‫اطالعات‬ ‫واسطة‬ ‫يا‬ ‫کارگزار‬
–‫درخواست‬ ‫یا‬ ‫پرسش‬ ،‫کارگزار‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫شکل‬ ‫این‬ ‫مرجع‬ ‫اطالعات‬ ‫کارگزار‬ ‫کار‬ ‫معمول‬ ‫فرایند‬‫را‬
‫کن‬ ‫ارائه‬ ‫را‬ ‫نیاز‬ ‫مورد‬ ‫فهرست‬ ‫یا‬ ‫اطالعات‬ ‫تا‬ ‫ دهد‬‫ی‬‫م‬ ‫انجام‬ ‫را‬ ‫ ای‬‫ه‬‫گسترد‬ ‫جستجوی‬ ‫و‬ ‫ گیرد‬‫ی‬‫م‬‫د‬.
‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫دو‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫ترکیبی‬ ‫یا‬ ‫درونخطی‬ ‫یا‬ ‫دستی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫جستجو‬.

9. ‫سوم‬ ‫فصل‬:‫مرجع‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫اينترنت‬
–‫است‬ ‫ضروري‬ ‫ اي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫هر‬ ‫براي‬ ‫اینترنت‬ ِ‫ي‬‫اطالعات‬ ‫مجراهاي‬.
–‫ترکیب‬‫م‬ ‫را‬ ‫ گذاري‬‫ه‬‫سرمای‬ ‫و‬ ‫مالي‬ ‫امور‬ ‫بلکه‬ ‫فناوري‬ ‫تنها‬ ‫نه‬ ،‫اینترنت‬ ‫و‬ ‫شخصي‬ ‫رایانة‬‫ ساالر‬‫م‬‫رد‬
(‫دموکراتیزه‬ ‫یا‬)‫است‬ ‫کرده‬.
–‫فناوري‬ ِ‫ي‬‫همگرای‬ ‫بر‬ ‫اینترنت‬ ‫اساس‬(‫تلفن‬ ‫خطوط‬ ‫و‬ ‫رایانه‬)‫بود‬ ‫اجتماعي‬ ‫نیاز‬ ‫و‬.
•‫اينترنت‬ ‫آمار‬
–‫کند‬ ‫مطالعه‬ ‫اینترنت‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫اطالعات‬ ‫کیف‬ ‫و‬ ‫کم‬ ‫زمینه‬ ‫در‬ ‫است‬ ‫الزم‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫یک‬.‫زیرا‬
‫پاسخگو‬ ‫و‬ ‫اینترنتی‬ ‫اطالعات‬ ‫به‬ ‫دسترسی‬ ‫برای‬ ‫بهتر‬ ‫گیری‬‫تصمیم‬ ‫موجب‬ ‫مطالعه‬ ‫این‬‫به‬ ‫یی‬
‫شود‬‫می‬ ‫کتابخانه‬ ‫به‬ ‫مراجعان‬ ‫اطالعاتی‬ ‫نیازهای‬.
•‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫تقسيم‬ ‫دسته‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫اينترنتي‬ ‫مختلف‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫ساي‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫اطالعات‬:
1)‫مرئي‬ ‫وب‬/‫آشکار‬/‫سطحي‬(‫کاوش‬ ‫موتورهای‬ ‫در‬ ‫جستجو‬ ‫قابل‬)
2)‫نامرئي‬ ‫وب‬/‫عميق‬/‫پنهان‬(‫کاوش‬ ‫موتورهای‬ ‫در‬ ‫جستجو‬ ‫غيرقابل‬.)

10. ‫سوم‬ ‫فصل‬:‫مرجع‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫اينترنت‬
•‫اينترنت‬ ‫غيراطالعاتي‬ ‫هاي‬‫جنبه‬
–‫سال‬ ‫در‬ ‫ سي‬‫ل‬‫ ا‬‫ي‬‫س‬ُ‫ا‬ ‫توسط‬ ‫دانشجویان‬ ‫مطالعة‬2006‫که‬ ‫است‬ ‫داده‬ ‫نشان‬40،‫تلویزیون‬ ‫از‬ ‫درصد‬
39،‫کتابخانه‬ ‫از‬ ‫درصد‬24،‫روزنامه‬ ‫خواندن‬ ‫از‬ ‫درصد‬19‫و‬ ‫رادیو‬ ‫از‬ ‫درصد‬14‫از‬ ‫درصد‬
‫داش‬ ‫را‬ ‫اینترنت‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫براي‬ ‫الزم‬ ‫زمان‬ ‫تا‬ ‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫نظر‬‫صرف‬ ‫خود‬ ‫خانوادگي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫مالقا‬‫ته‬
‫باشند‬ .
•‫ پراکني‬‫ت‬‫نفر‬ ‫و‬ ‫ نگاري‬‫ه‬‫هرز‬
–‫ آورن‬‫ي‬‫م‬ ‫پدید‬ ‫که‬ ‫طبیعي‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫پرس‬ ‫و‬ ‫ پراکن‬‫ت‬‫نفر‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫سای‬ ‫دربارة‬ ‫باید‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬‫آگاهي‬ ،‫د‬
‫باشد‬ ‫داشته‬.
•‫مرجع‬ ‫وراي‬:‫اينترنت‬ ‫در‬ ‫تجارت‬
–‫است‬ ‫درونخطي‬ ‫تجاري‬ ‫انقالب‬ ‫قلب‬ ،‫خرید‬.‫مجازي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫فروشگا‬(‫اطالعات‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫چیزي‬ ‫هر‬)
‫است‬ ‫اینترنت‬ ‫عصر‬ ‫عنصر‬ ‫چشمگیرترین‬ ً‫ال‬‫احتما‬.
–‫چگونه‬‫و‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫کاالها‬ ‫انواع‬ ‫فروش‬ ‫و‬ ‫خرید‬ ‫عرصه‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫تغییر‬ ‫به‬ ‫تواند‬‫مي‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬
‫آنها‬ ‫اطالعات‬ ‫به‬ ‫دسترسي‬(‫اطالعات‬ ‫خود‬ ‫جمله‬ ‫از‬)‫باشد‬ ‫توجه‬‫بي‬.

11. ‫سوم‬ ‫فصل‬:‫مرجع‬ ‫خدمات‬ ‫و‬ ‫اينترنت‬
•‫ ها‬‫ت‬‫ساي‬‫وب‬ ‫ارزيابي‬
–‫ک‬ ‫منابعي‬ ‫اندازة‬ ‫به‬ ‫چیز‬ ‫هیچ‬ ،‫جدید‬ ً‫ا‬‫نسبت‬ ‫یا‬ ‫جدید‬ ‫اطالعاتي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫پایگا‬ ‫مستمر‬ ‫ارزیابي‬ ‫براي‬‫خود‬ ‫در‬ ‫ه‬
‫نیست‬ ‫ رسان‬‫ي‬‫یار‬ ،‫ شود‬‫ي‬‫م‬ ‫یافت‬ ‫وب‬.
•‫وب‬ ‫در‬ ‫ ها‬‫ت‬‫ساي‬ ‫بررسي‬ ‫و‬ ‫نقد‬
–‫منابع‬ ‫بهترین‬ ‫یافتن‬‫منابع‬ ‫یافتن‬ ‫از‬ ‫مهمتر‬ ‫مشکلی‬ ‫بیشتر‬ ‫زمان‬ ‫صرف‬ ‫از‬ ‫پرهیز‬ ‫منظور‬ ‫به‬‫ارزیابي‬‫است‬.
– Maylaine Block (http://marylaine.com)
– The Scout Report (http://scout.cs.wisc.edu/report/sr/current)
– Librarians’ Index to the Internet (www.lii.org)
– The Argus Clearinghouse (www.clearinghouse.net)
– OCLC (www.oclc.org/oclc/menu/home1)
– C-Net (www.Cnet.com)
– www.albany.edu/library
– http://LCweb.loc.gov/global/search

12. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
–‫راه‬‫است‬ ‫درونخطي‬ ِ‫مرجع‬ ‫کتابخانة‬ ،‫اینترنت‬ ِ‫ي‬‫ نظم‬‫ي‬‫ب‬ ‫براي‬ ‫عالي‬ ِ‫ل‬‫ح‬.‫د‬ ،‫فناوري‬ ‫عصر‬ ‫در‬‫کاران‬‫انش‬
‫ اند‬‫ه‬‫برند‬ ‫مرجع‬ ‫کتابداران‬ ،‫باشید‬ ‫موافق‬ ‫اگر‬ ‫یا‬.
–‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫عمل‬ ‫مختلف‬ ‫مرجع‬ ‫منابع‬ ‫یا‬ ‫پیوندها‬ ‫راهنماي‬ ‫عنوان‬‫به‬ ‫درونخطي‬ ِ‫مرجع‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬.
–‫و‬ ‫دانشجویان‬ ،‫دانشگاهیان‬ ‫با‬ ‫مرتبط‬ ‫اینترنتي‬ ‫منابع‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫و‬ ‫معرفي‬ ،‫اینفوماین‬ ‫هدف‬‫پژوهشگران‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫ذکر‬:Infomine (http://infomine.ucr.edu)
–‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫ ها‬‫ج‬‫کال‬ ‫و‬ ‫ ها‬‫ه‬‫دانشگا‬ ‫در‬ ‫ویژه‬‫به‬ ‫و‬ ‫جا‬ ‫همه‬ ‫در‬ ‫مجازي‬ ‫کتابخانة‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫نمون‬.‫شبکه‬ ‫این‬
‫باشد‬ ‫چیز‬ ‫همه‬ ‫حاوي‬ ‫ تواند‬‫ي‬‫م‬:‫درونخطي‬ ‫مهم‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫نمای‬ ‫تا‬ ‫اینترنت‬ ‫به‬ ‫آزاد‬ ‫دسترسي‬ ‫از‬/‫ن‬ ‫دیسک‬‫وري‬
‫کا‬ ‫دسترس‬ ‫در‬ ‫رایگان‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫و‬ ‫ پردازد‬‫ي‬‫م‬ ‫را‬ ‫ ها‬‫ه‬‫هزین‬ ‫کتابخانه‬ ‫که‬ ‫ل‬‫دیجیتا‬ ‫مرجع‬ ‫آثار‬ ‫دیگر‬ ‫و‬‫ربران‬
‫ دهد‬‫ي‬‫م‬ ‫قرار‬ ‫شرایط‬ ‫واجد‬

13. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫کتابخانه‬ ‫ های‬‫ت‬‫ساي‬‫وب‬
–‫دارند‬ ‫هدف‬ ‫دو‬ ‫آنها‬ ‫یشتر‬:
.1‫ کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫ارائه‬ ‫عمومی‬ ‫خدمات‬:‫از‬ ‫روشی‬«‫ رسانی‬‫ی‬‫آگاه‬»‫برای‬ ‫ تواند‬‫ی‬‫م‬ ‫کتابخانه‬ ‫که‬ ‫آنچه‬ ‫دربارۀ‬
‫دهد‬ ‫انجام‬ ‫ کننده‬‫ه‬‫مراجع‬.
.2،‫ باشد‬‫ی‬‫م‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬ ‫تمام‬ ‫حاوی‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ‫اینترنتی‬ ‫خدمات‬ ‫این‬ ،‫دوم‬
•‫جهاني‬ ‫و‬ ‫پژوهشي‬ ‫درونخطي‬ ‫مرجع‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬
–‫پیوسته‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫بهترین‬«‫جهاني‬»‫اینهاست‬:
–‫کنگره‬ ‫کتابخانه‬http://LCweb.Loc.gov
–‫ سايت‬‫ن‬‫ سا‬‫ي‬‫برکل‬ ‫ديجيتالي‬ ‫کتابخانه‬http://SunSiteBerkeley.edu
–‫اينترنت‬ ‫عمومي‬ ‫کتابخانه‬/‫ ال‬‫ي‬‫ پ‬‫ي‬‫ا‬(The Internet Public Library) www.ipl.org/ref
–‫ميشيگان‬ ‫الکترونيکي‬ ‫کتابخانه‬http://mel.lib.mi.us
–‫ل‬ِ‫ب‬‫با‬(‫اطالعاتي‬ ‫خدمت‬)(Bubl) http://bubl.ac.uk
–‫مجازي‬ ‫کتابخانه‬(Virtual Library) http://vlibStanford.edu
–‫اسکاي‬ ‫اين‬ ‫اليبرري‬(Library in Sky) www.nwrel.org/sky/teacher

14. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫خاص‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫وب‬ ‫صفحات‬
‫کتابخانه‬ ‫سایر‬ ‫یا‬ ‫خودشان‬ ‫کتابخانة‬ ‫سایت‬ ،‫دانشجویان‬ ‫مراجعة‬ ‫براي‬ ‫مکان‬ ‫ ترین‬‫ت‬‫مناسب‬‫محلي‬ ‫ هاي‬
‫است‬.
–‫پژوهشگرانه‬ ‫اينترنتي‬ ‫منابع‬ ‫مجموعة‬ ،‫اينفوماين‬(Infomine) http://infomine.ucr.edu
–‫تي‬‫ال‬‫آي‬ ‫مجازي‬ ‫مرجع‬ ‫ميز‬ ،‫کلمبيا‬ ‫دانشگاه‬(ILT)
www.ilt.Columbia.edu/net/guides/ILTrefdesk
–‫نيويورک‬ ‫عمومي‬ ‫کتابخانه‬www.nypl.org
•‫تجاري‬ ‫اينترنتي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬
‫ي‬‫م‬ ‫دریافت‬ ‫ اي‬‫ه‬‫هزین‬ ،‫ تر‬‫ش‬‫بی‬ ‫و‬ ‫ تر‬‫ي‬‫کیف‬ ‫خدمات‬ ‫دریافت‬ ‫براي‬ ‫تجاري‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫سای‬ ‫بیشتر‬‫کنند‬.
–‫جيوز‬ ‫اسک‬(ask Jeeves) www.askjeeves.com
–‫الکترونيکي‬ ‫کتابخانه‬/‫اليبريري‬‫ئي‬www.elibrary.com‫تکالیف‬ ‫پروژههای‬ ‫برای‬:(1)‫کننده‬‫کمک‬
‫خانه‬ ‫تکالیف‬(www.homeworkhelper.com)،(2)«‫تحقیقاتی‬ ‫مقاالت‬»‫دانشگاه‬ ‫دانشجویان‬ ‫برای‬
(www.researchpaper.com)
–‫ويل‬ ‫کانتنت‬(Contentville) www.contentville.com
–‫هلپ‬ ‫وب‬(web help) www.webhelp.com
–‫ياهو‬!‫رفرنس‬www.yahoo.com/reference((Yahoo! Reference

15. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫ ها‬‫م‬‫معل‬/‫الکترونيکي‬ ‫مشاوران‬
‫پا‬ ‫آساني‬‫به‬ ‫و‬ ‫سرعت‬‫به‬ ‫و‬ ‫تلفن‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫ ها‬‫ه‬‫ داد‬‫خ‬‫ر‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫پرس‬ ،‫کتابدار‬ ً‫ا‬‫غالب‬‫ دهد‬‫ي‬‫م‬ ‫سخ‬.
•‫دارند‬ ‫وجود‬ ‫درونخطي‬ ‫مشاوره‬ ‫ هاي‬‫م‬‫سیست‬ ‫از‬ ‫اساسي‬ ‫نوع‬ ‫دو‬:
–‫نوع‬‫ شود‬‫ي‬‫م‬ ‫سرپرستي‬ ‫ ها‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫و‬ ‫آموزشي‬ ‫نهادهاي‬ ‫توسط‬ ،‫اول‬.
–‫نوع‬‫تجاري‬ ‫دوم‬‫است‬.
‫خدمات‬ ،‫عمومي‬ ‫و‬ ‫دانشگاهي‬ ‫متعدد‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬«‫ اي‬‫ه‬‫مشاور‬»‫را‬ ‫ اي‬‫ه‬‫يافت‬‫شکل‬ ‫تغيير‬
‫خانگي‬ ‫صفحات‬ ‫وسيله‬‫به‬‫خود‬ ‫اينترنت‬‫ دهند‬‫ي‬‫م‬ ‫ارائه‬.‫عالي‬ ‫مثال‬ ‫یک‬:‫اينترن‬ ‫مشاوره‬‫تي‬
‫آلباني‬ ‫دانشگاه‬ ‫کتابخانة‬(www.albany.edu/Library)‫است‬.
•‫مشاوره‬ ‫آموزشي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫ساي‬‫درونخطي‬:
‫فناوری‬ ‫انستیتوی‬‫استیونس‬:
http://K12science.ati.stevens tech.edu/askanexpert.html
‫از‬ ‫پرسشی‬‫مرکز‬‫ارجاعی‬IPL(‫کتابخانه‬‫عمومی‬‫اینترنت‬:)www.ipl.org/ref/que
‫سالن‬‫سخنرانی‬‫جهانی‬www.utexas.edu/word/Lecture

16. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫تجاری‬ ‫ های‬‫ت‬‫ساي‬‫ای‬‫مشاوره‬
‫کسب‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫اي‬‫مشاوره‬ ‫تجاري‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫سای‬ ،‫آینده‬ ‫در‬ ‫مالي‬ ‫منافع‬ ‫ انداز‬‫م‬‫چش‬ ‫و‬ ‫تبلیغات‬‫کار‬ ‫و‬
‫کرده‬ ‫تبدیل‬ ‫توسعه‬ ‫حال‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫خوب‬‫است‬.
‫براي‬ ‫هایی‬‫نمونه‬‫اي‬‫مشاوره‬ ‫سایت‬ ‫ایجاد‬‫کتابداران‬ ‫برای‬:
‫ابوز‬( /Abuzz (www.abuzz.com‫سایتی‬‫است‬ ‫تایمز‬ ‫نیویورک‬ ‫به‬ ‫وابسته‬.
‫سک‬َ‫ا‬‫ می‬( /ask me (www.askme.com‫به‬‫موضوعی‬ ‫ های‬‫ت‬‫فهرس‬ ،‫مراجعان‬
‫ای‬‫گسترده‬‫دهد‬ ‫می‬.
‫ تو‬‫ن‬‫لر‬( /Learn 2 (www.learn2.com‫بیشتر‬‫جستجوهای‬ ‫به‬ ‫ گویی‬‫خ‬‫پاس‬ ‫روی‬ ‫بر‬
‫به‬ ‫مربوط‬«‫دهید‬ ‫انجام‬ ‫چگونه‬»‫است‬ ‫شده‬ ‫متمرکز‬.

17. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫پژوهشی‬ ‫های‬ ‫مقاله‬
‫هایی‬‫سایت‬‫برای‬‫نوشت‬ ‫جهت‬ ‫دانشجویان‬ ‫گام‬‫به‬‫گام‬ ‫راهنمایی‬ ،‫سازی‬‫آماده‬ ،‫ها‬‫ایده‬ ‫راهنمایی‬‫و‬ ‫ن‬
‫پژوهشی‬ ‫مقالۀ‬ ‫ارائه‬:
(‫اینترنت‬ ‫عمومی‬ ‫کتابخانه‬:)www.ipl.org/ref/que
‫پیپر‬ ‫ریسرچ‬( /Reasearch paper (www.researchpaper.com
‫اینفوزون‬(/Info zone (www.inbnet.mb.Ca/nmstum.com
‫سیستانت‬َ‫ا‬ ‫رایتینگ‬ ‫آنالین‬ ‫پارادایم‬/(Paradigm on line Writing Assistant
(www.powa.org
‫سخنرانی‬ ‫نویسندگان‬/www.Speechwriters.Com

18. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫الکترونيکی‬ ‫استنادهای‬
‫ل‬‫ ا‬‫م‬‫ا‬ ‫ نامۀ‬‫ه‬‫شیو‬ ‫از‬ ‫الکترونیکی‬ ‫منابع‬ ‫به‬ ‫استناد‬ ‫شیوۀ‬‫ی‬ِ‫ا‬:www.mla.org/style/sources
•‫دانشجويي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫مقال‬ ‫ه‬‫فروشگا‬
‫ های‬‫ه‬‫مقال‬ ‫ نویس‬‫ش‬‫پی‬ ‫به‬ ‫دسترسی‬‫و‬ ‫دانشجویی‬‫و‬ ‫ ها‬‫ه‬‫مقال‬ ‫ نویس‬‫ش‬‫پی‬ ‫براي‬ ‫ هایي‬‫ي‬‫آگه‬
‫ شود‬‫ي‬‫م‬ ‫ارائه‬ ‫ ها‬‫ت‬‫سای‬ ‫و‬ ‫مجالت‬ ‫در‬ ‫ ها‬‫ش‬‫پژوه‬.

19. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫اينترنت‬ ‫در‬ ‫گروهي‬ ‫و‬ ‫فردي‬ ‫ارتباط‬
‫ هاي‬‫ن‬‫مکا‬ ‫یوزنت‬ ‫خبري‬ ‫هاي‬‫گروه‬ ‫و‬ ‫الکترونیکي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫فهرس‬ ‫هم‬ ‫و‬ ،‫بحث‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫گرو‬ ‫هم‬
‫است‬ ‫ارزشمند‬ ‫اینترنتي‬ ‫منابع‬ ‫مطالعة‬ ‫براي‬ ‫خوبي‬
‫مشارکت‬ ‫و‬ ‫يوزنت‬
‫عالئق‬ ‫درباره‬ ‫یکدیگر‬ ‫با‬ ‫مردم‬ ‫آنجا‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫محلي‬ ‫پستي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫فهرس‬ ‫و‬ ‫خبري‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫گرو‬
‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫صحبت‬ ‫خاصي‬.
‫ آيد‬‫ي‬‫م‬ ‫دست‬ ‫به‬ ‫افراد‬ ‫از‬ ،‫مرجع‬ ‫منابع‬ ‫جاي‬ ‫به‬ ،‫اطالعات‬ ‫بيشتر‬ ‫خبري‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫گرو‬ ‫در‬.

20. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫مرجع‬ ‫اطالعات‬ ‫براي‬ ‫خبري‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫گرو‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫در‬ ‫مهم‬ ‫نکات‬
.1‫همین‬ ‫آیا‬ ‫که‬ ‫شوید‬ ‫مطمئن‬ ‫خبري‬ ‫گروه‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫آوردن‬ ‫روي‬ ‫از‬ ‫پیش‬ ‫و‬ ‫چیز‬ ‫هر‬ ‫از‬ ‫قبل‬
‫کنی‬ ‫پیدا‬ ‫ تر‬‫ع‬‫سری‬ ‫استاندارد‬ ‫مرجع‬ ‫منابع‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬ ‫ توانید‬‫ي‬‫نم‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬‫د‬.
.2‫بخش‬ ‫داراي‬ ‫خبري‬ ‫گروه‬ ‫آیا‬ ‫که‬ ‫کنید‬ ‫بررسي‬ ‫همواره‬‫״‬‫پرتکرار‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫پرس‬‫״‬‫ با‬‫ي‬‫م‬‫یا‬ ‫شد‬
‫نه‬.
.3‫دربار‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫شناخت‬ ‫براي‬ ‫زمان‬ ‫قدري‬ ،‫ شناسید‬‫ي‬‫نم‬ ‫را‬ ‫مربوطه‬ ‫خبري‬ ‫گروه‬ ‫که‬ ‫وقتي‬‫ه‬
‫کنید‬ ‫صرف‬ ‫باید‬ ‫آن‬ ‫کارشناسان‬.
.4‫مي‬ ‫مربوطه‬ ‫پرسش‬ ‫ارسال‬ ‫براي‬ ‫گزینه‬ ‫بهترین‬ ،‫خبري‬ ‫گروه‬ ‫این‬ ‫که‬ ‫شوید‬ ‫مطمئن‬‫ باشد‬.
.5‫کنید‬ ‫پست‬ ‫را‬ ‫پرسش‬ ،‫دهد‬ ‫اجازه‬ ‫زمان‬ ‫اگر‬.‫بر‬ ‫و‬ ،‫سازید‬ ‫مطرح‬ ‫گروه‬ ‫آن‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫مسأله‬‫اي‬
‫باشید‬ ‫امیدوار‬ ‫موقع‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫درست‬ ‫پاسخ‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫دستیابي‬.
•‫خبری‬ ‫های‬‫گروه‬ ‫راهنمای‬ ‫منابع‬:
•‫دجا‬‫نیوز‬Deja News (www.deja.com)
•‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫انجمن‬‫پژوهشی‬(www.arl.org)

21. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫فهرست‬ ‫ دهندة‬‫ت‬‫خدم‬(‫ليست‬‫سرور‬)
‫ی‬ ‫مرکزي‬ ‫رایانه‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫الکترونیکي‬ ‫پست‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫پیام‬ ‫کاربر‬ ،‫ سرورها‬‫ت‬‫لیس‬ ‫در‬‫ دهندة‬‫ت‬‫خدم‬ ‫ا‬
‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫ارسال‬ ‫پستي‬.‫ شود‬‫ي‬‫م‬ ‫ارسال‬ ‫خاص‬ ‫گروه‬ ‫همان‬ ‫اعضاي‬ ‫براي‬ ‫فقط‬ ‫پیام‬ ‫این‬ ‫آنگاه‬.
•‫ سرور‬‫ت‬‫ليس‬ ‫يک‬ ‫به‬ ‫اشتراک‬ ‫تقاضای‬ ‫يک‬ ‫ارسال‬ ‫با‬‫در‬ ‫توان‬ ‫می‬‫فهرست‬ ‫يک‬‫اشتراک‬‫يا‬
‫عضويت‬‫يافت‬.‫دو‬‫برنامه‬‫اصلی‬:ListServ‫و‬Major domo
‫یکي‬‫است‬ ‫مناسب‬ ‫پستي‬ ‫فهرست‬ ‫یا‬ ‫مباحثه‬ ‫گروه‬ ‫انتخاب‬ ،‫اساسي‬ ‫مشکالت‬ ‫از‬.‫ان‬ ‫با‬ ‫زیرا‬‫تخاب‬
‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫کالفه‬ ‫را‬ ‫شما‬ ‫که‬ ‫کرد‬ ‫خواهید‬ ‫دریافت‬ ‫را‬ ‫الکترونیکي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫نام‬ ‫سیل‬ ‫نادرست‬.
‫کنيم؟‬ ‫پيدا‬ ‫را‬ ‫ ها‬‫ه‬‫گرو‬ ‫کجا‬
 ‫ه‬‫حرف‬ ‫و‬ ‫علمي‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫همای‬ ‫راهنماي‬‫اي‬
‫نت‬ ‫تایل‬:http://tile.net
‫لیزت‬:Liszt
•‫اعالنات‬ ‫تابلوي‬ ‫ هاي‬‫م‬‫سيست‬ ‫در‬ ‫نشر‬(‫ اس‬‫ي‬‫ ب‬‫ي‬‫ب‬)‫هاي‬‫گروه‬ ،‫خبری‬
•‫مي‬ ‫کار‬ ‫هم‬ ‫مانند‬ ‫که‬ ‫پستي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫فهرس‬ ‫و‬ ‫خبري‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫گرو‬ ‫با‬ ‫اعالنات‬ ‫تابلوي‬ ‫ هاي‬‫م‬‫سیست‬،‫ کنند‬
‫مترادفند‬.‫گاهي‬«‫الکترونیکي‬ ‫اعالنات‬ ‫تابلوي‬»‫گ‬ ‫براي‬ ‫پوششي‬ ‫واژه‬ ‫یک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬‫ هاي‬‫ه‬‫رو‬
‫ي‬‫م‬ ‫برده‬ ‫کار‬ ‫به‬ ‫پستي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫فهرس‬ ‫و‬ ‫خبري‬‫شود‬.

22. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫پرتکرار‬ ‫های‬‫پرسش‬
‫مو‬ ‫یا‬ ‫کلي‬ ‫ـ‬ ‫کوچک‬ ،‫جلدي‬ ‫یک‬ ِ‫المعارف‬ ‫دایره‬ ‫نوعي‬ ‫مانند‬ ‫پرتکرار‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫پرس‬ ‫بخش‬‫ضوعي‬
‫ دهد‬‫ي‬‫م‬ ‫اطالعات‬.
‫پرتکرار‬ ‫ های‬‫ش‬‫پرس‬ ‫کنسرسیوم‬‫اینترنتی‬www.faqs.org/faqs/index.html
•‫گپ‬ ‫ هاي‬‫ق‬‫اتا‬
‫جا‬ ‫اما‬ ،‫است‬ ‫اینترنت‬ ‫در‬ ‫ ها‬‫ت‬‫قسم‬ ‫ ترین‬‫ب‬‫محبو‬ ‫و‬ ‫ ترین‬‫ه‬‫پرمراجع‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫گپ‬ ‫ های‬‫ق‬‫اتا‬‫ی‬
‫نیست‬ ‫اطالعات‬ ‫گردآوری‬ ‫برای‬ ‫بزرگی‬.‫پس‬ ‫ های‬‫ت‬‫فهرس‬ ،‫خبری‬ ‫ های‬‫ه‬‫گرو‬ ‫با‬ ‫آن‬ ‫تفاوت‬‫و‬ ،‫تی‬
‫ تواند‬‫ی‬‫م‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫آن‬ ‫مانند‬«‫زنده‬»‫و‬«‫بالدرنگ‬»‫باشد‬.
‫محتوايي‬ ‫تا‬ ‫دارد‬ ‫مکالماتي‬ ‫ارزش‬ ‫بيشتر‬ ‫فناوري‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫حاضر‬ ‫حال‬ ‫در‬.‫اين‬ ‫اما‬‫بدان‬
‫باشد‬ ‫آينده‬ ‫در‬ ‫اطالعاتي‬ ‫مفيد‬ ‫منبع‬ ‫ تواند‬‫ي‬‫نم‬ ‫که‬ ‫نيست‬ ‫معنا‬.‫فناوري‬ ‫پيشرفت‬ ‫با‬‫مربوطه‬ ‫ هاي‬
‫حتي‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫بخش‬ ‫در‬ ‫مشاوره‬ ‫براي‬ ‫خصوص‬‫به‬ ‫ ها‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫آيندة‬ ‫به‬ ‫ توان‬‫ي‬‫م‬
‫کرد‬ ‫حساب‬ ‫مرجع‬ ‫مصاحبة‬.
‫گپ‬ ‫اتاق‬ ‫نمونه‬:Yahoo! chat (http://chat.yahoo.com)

23. ‫چهارم‬ ‫فصل‬:‫های‬‫کتابخانه‬‫اينترنتی‬ ‫مرجع‬
•‫هاي‬‫شبکه‬ ‫جديدتر‬ ‫هاي‬‫نسل‬‫اجتماعي‬
،‫وبالگ‬ ‫همچون‬ ‫ها‬‫گروه‬ ‫و‬ ‫افراد‬ ‫بین‬ ‫ارتباط‬ ‫ایجاد‬ ‫برای‬ ‫دیگری‬ ‫هایی‬‫فناوری‬ ‫از‬ ‫امروزه‬
‫سراس‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫نفر‬ ‫ها‬‫میلیون‬ ‫که‬ ‫شود‬‫می‬ ‫استفاده‬ ‫آن‬ ‫مانند‬ ‫و‬ ‫توییتر‬ ،‫ویکی‬ ،‫بوک‬‫فیس‬‫به‬ ‫جهان‬ ‫ر‬
‫و‬ ‫کنند‬‫می‬ ‫مبادله‬ ‫را‬ ‫اطالعاتی‬ ‫هرگونه‬ ‫الکترونیکی‬ ‫صورت‬‫به‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫کرده‬ ‫متصل‬ ‫هم‬‫به‬
‫اشتراک‬‫گذارند‬‫می‬.
‫اصطالحاتی‬‫مجازی‬ ‫مرجع‬ ‫های‬‫کتابخانه‬ ،‫دیجیتال‬ ‫مرجع‬ ،‫مجازی‬ ‫مرجع‬ ‫چون‬/‫دیجیتال‬/
‫دسترس‬ ‫در‬ ‫جدید‬ ‫ابزارهای‬ ‫وسیع‬ ‫کاربرد‬ ‫همین‬ ‫نشانگر‬ ‫دیگر‬ ‫واژه‬ ‫ها‬‫ده‬ ‫و‬ ‫الکترونیکی‬‫به‬ ‫ی‬
‫است‬ ‫مرجع‬ ‫اطالعات‬ ‫بخصوص‬ ‫اطالعات‬

24. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
‫ا‬ ‫متحرک‬ ‫حروف‬ ‫اختراع‬ ‫از‬ ‫پس‬ ،‫ارتباطات‬ ‫در‬ ‫تغییر‬ ‫ ترین‬‫م‬‫مه‬ ‫تا‬ ‫شدند‬ ‫سبب‬ ‫ ها‬‫ه‬‫شاهرا‬‫یجاد‬
‫تحقی‬ ‫زمینة‬ ‫در‬ ‫جهاني‬ ‫و‬ ‫گروهي‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫تال‬ ‫یابد؛‬ ‫تقلیل‬ ‫صفر‬ ‫حد‬ ‫تا‬ ‫مکان‬ ‫و‬ ‫زمان‬ ‫شود؛‬‫قات‬
‫شود؛‬ ‫ پذیر‬‫ن‬‫امکا‬‫تمام‬ ‫و‬‫شود‬ ‫برده‬ ‫بین‬ ‫از‬ ‫نیز‬ ‫اجتماعي‬ ‫و‬ ‫ اي‬‫ه‬‫حرف‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫محدودی‬.
‫ام‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫یکدیگر‬ ‫به‬ ‫ ها‬‫ن‬‫سازما‬ ‫و‬ ‫خاص‬ ‫ هاي‬‫ن‬‫مکا‬ ،‫ ها‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫اتصال‬ ‫موجب‬ ‫ ها‬‫ه‬‫شبک‬‫کان‬
‫سوي‬ ‫آن‬ ‫یا‬ ‫دیگر‬ ‫محلي‬ ‫در‬ ‫همکاري‬ ‫یا‬ ‫دوست‬ ‫براي‬ ‫را‬ ‫اطالعاتي‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫کرده‬ ‫فراهم‬ ‫را‬
‫کنیم‬ ‫ارسال‬ ‫خاکي‬ ‫نیمکرة‬.
‫است‬ ‫شده‬ ‫دیوار‬ ‫بدون‬ ‫کتابخانة‬ ‫ایجاد‬ ‫موجب‬ ،‫اینترنت‬.
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫اصلي‬ ‫شبکه‬ ‫نوع‬ ‫دو‬:‫غيرانتفاعي‬ ‫و‬ ‫تجاري‬.‫را‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫پردازش‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ‫اولي‬
‫به‬ ‫مالي‬ ‫و‬ ‫انتفاعي‬ ‫اهداف‬ ‫بدون‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ‫دومي‬ ‫اما‬ ،‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫عرضه‬ ‫تجاري‬ ‫اهداف‬ ‫براي‬
‫کند‬‫مي‬ ‫منتقل‬ ‫کاربر‬.
•‫است‬ ‫رايگان‬ ‫و‬ ‫تجاري‬ ‫اطالعات‬ ‫شامل‬ ‫هم‬ ‫که‬ ‫وب‬ ‫شبکة‬.
•‫به‬ ‫بستگي‬ ‫ المللي‬‫ن‬‫بي‬ ‫و‬ ‫ملي‬ ‫ هاي‬‫م‬‫سيست‬ ‫مثل‬ ،‫ اي‬‫ه‬‫منطق‬ ‫و‬ ‫محلي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬ ‫آيندة‬‫و‬ ‫زمان‬
‫دارد‬ ‫اطالعاتي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شاهرا‬ ‫گسترش‬.‫را‬ ‫آن‬ ‫که‬ ‫ دهند‬‫ي‬‫م‬ ‫ترجيح‬ ‫کتابداران‬ ‫از‬ ‫بسياري‬
‫بنامند‬ ‫ملي‬ ‫اطالعات‬ ‫زيرساخت‬.

25. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
•‫شبکه‬ ‫ي‬‫م‬ ‫ بندي‬‫ه‬‫دست‬ ‫هم‬ ‫دیگر‬ ‫گوناگون‬ ‫ هاي‬‫ل‬‫شک‬ ‫به‬ ‫ ها‬‫شوند‬:
.1‫شبکه‬‫کتابشناختي‬ ‫ابزارهاي‬ ‫يا‬ ‫ ها‬ ‫ل‬‫ ا‬‫ي‬‫س‬ُ‫ا‬ ‫مثل‬ ،‫س‬
.2‫اطالعات‬ ‫کارگزاران‬‫دایالوگ‬ ‫قبیل‬ ‫از‬ ،
.3‫وب‬ ‫شبکة‬‫است‬ ‫رایگان‬ ‫و‬ ‫تجاري‬ ‫اطالعات‬ ‫شامل‬ ‫هم‬ ‫که‬.
•‫استفاده‬‫اطالعات‬ ‫مهم‬ ‫ هاي‬‫ي‬‫نگران‬ ‫و‬ ‫مسائل‬ ‫جملة‬ ‫از‬ ‫ برداري‬‫ه‬‫نسخ‬ ‫حقوق‬ ‫و‬ ‫منصفانه‬
‫ هاست‬‫ه‬‫شبک‬ ‫در‬ ‫موجود‬.
•‫دربارة‬ ‫اساسي‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫پرس‬‫شبکه‬:
.1‫چه‬‫است‬ ‫چیزي‬ ‫چه‬ ‫مالک‬ ‫کسي‬‫؟‬
.2‫اس‬ ‫کوتاهي‬ ‫زمان‬ ‫براي‬ ‫که‬ ‫اطالعاتي‬ ‫خصوص‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫الکترونیکي‬ ‫اطالعات‬ ‫ توان‬‫ي‬‫م‬ ‫چگونه‬‫تفاده‬
‫نمود؟‬ ‫حفظ‬ ‫را‬ ‫ شوند‬‫ي‬‫م‬ ‫تولید‬ ‫و‬
.3‫کند؟‬ ‫کنترل‬ ‫را‬ ‫اطالعات‬ ‫انتقال‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫رسان‬ ‫باید‬ ‫کسي‬ ‫چه‬
.4‫سو‬ ‫یا‬ ‫ اي‬‫ه‬‫رایان‬ ‫سواد‬ ‫باید‬ ‫کنند‬ ‫استفاده‬ ‫اطالعاتي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫بزرگرا‬ ‫از‬ ‫مردم‬ ‫باشد‬ ‫قرار‬ ‫اگر‬‫مجازي‬ ‫اد‬
‫بیاموزند‬ ‫را‬.‫گذاشت؟‬ ‫خود‬ ‫حال‬ ‫به‬ ‫باید‬ ‫را‬ ‫کسي‬ ‫چه‬ ‫و‬ ‫شود‬ ‫سواد‬ ‫با‬ ‫باید‬ ‫کسي‬ ‫چه‬
‫خدمات‬ ‫ارائه‬ ‫براي‬ ‫مناسبي‬ ‫فرصت‬ ،‫اطالعاتي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫بزرگرا‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫مسائل‬ ‫و‬ ‫مشکالت‬
‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫فراهم‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬.‫راهبري‬ ‫نيازمند‬ ‫اطالعات‬ ‫تحويل‬ ‫ تر‬‫ع‬‫سري‬ ‫و‬ ‫بهتر‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫را‬
‫است‬ ‫کارشناسانه‬.‫است‬ ‫راهبر‬ ‫همان‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬.

26. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
•‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫و‬ ‫کتابخانه‬ ‫يک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫جهان‬
‫ هاست‬‫ش‬‫پرس‬ ‫به‬ ‫پاسخ‬ ‫همیشه‬ ‫کتابدارمثل‬ ‫اولیة‬ ‫وظیفه‬.‫میانجي‬ ‫هنوز‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬‫و‬ ‫فرد‬ ‫بین‬
‫یافته‬ ‫بهبود‬ ‫و‬ ‫بهتر‬ ‫روشي‬ ‫با‬ ‫البته‬ ‫است‬ ‫اطالعات‬.
‫اينتر‬ ‫روي‬ ‫بر‬ ‫خصوص‬‫به‬ ،‫پژوهشي‬ ‫الکترونيکي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫پايگا‬ ‫جستجوي‬ ‫آموزش‬ ‫اکنون‬‫نت‬
‫است‬ ‫کتابدار‬ ‫اصلي‬ ‫وظيفه‬.
‫دانش‬ ‫مديريت‬‫یک‬‫است‬ ‫ اي‬‫ه‬‫حرف‬ ‫وظیفه‬.
‫پاس‬ ‫يافتن‬ ‫براي‬ ‫پژوهش‬ ‫گروه‬ ‫از‬ ‫بخشي‬ ‫خود‬ ،‫پيچيده‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫موقعي‬ ‫در‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬‫هر‬ ‫به‬ ‫خ‬
‫است‬ ‫کليدي‬ ‫پرسش‬ ‫نوع‬
‫استفاده‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫بيشتر‬ ،‫بداند‬ ‫بيشتر‬ ‫الکترونيکي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫پايگا‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫کاربر‬ ‫هرچه‬‫در‬ ،‫ کند‬‫ي‬‫م‬
‫کند‬ ‫بيشتري‬ ‫هزينه‬ ‫نيز‬ ‫کتابخانه‬ ‫که‬ ‫ رود‬‫ي‬‫م‬ ‫انتظار‬ ‫نتيجه‬.
‫از‬ ‫تا‬ ‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫پیشنهاد‬ ‫مشکل‬ ‫این‬ ‫حل‬ ‫براي‬ ‫افراد‬ ‫از‬ ‫بسیاري‬‫״‬‫آتش‬ ‫دیوارة‬/‫فایروال‬‫״‬‫براي‬
‫شود‬ ‫استفاده‬ ‫ ها‬‫م‬‫پیا‬ ‫مبادلة‬.

27. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
•‫تجاري‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬
–‫دايالوگ‬
–‫جونز‬ ‫داو‬
•‫کتابشناختي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬
–‫ اي‬‫ه‬‫منطق‬ ‫مرزهاي‬ ‫از‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫غيرانتفاعي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬ ‫ سي‬‫ل‬‫ ا‬‫ي‬‫س‬ُ‫ا‬ ‫مثل‬ ‫کتابشناختي‬ ‫خدمات‬‫ملي‬ ‫و‬
‫ اند‬‫ه‬‫گذشت‬.
–‫آرلين‬ ‫شبکة‬(‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫اطالعاتي‬ ‫شبکه‬‫پژوهشي‬)‫و‬‫ش‬ ‫ادغام‬ ‫ سي‬‫ل‬‫ ا‬‫ي‬‫اس‬ ‫در‬ ‫آن‬ ‫اطالعات‬‫د‬ .
–‫اينجنتا‬(www.Ingenta.org:)‫ ها‬‫ن‬‫میلیو‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫حتی‬ ‫و‬ ‫چکیده‬ ،‫مطالب‬ ‫فهرست‬ ‫در‬ ‫جستجو‬
‫پ‬ ‫آن‬ ‫هزینۀ‬ ‫باید‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫دریافت‬ ‫برای‬ ‫اما‬ ‫است‬ ‫رایگان‬ ‫اینجنتا‬ ‫سایت‬ ‫این‬ ‫ های‬‫ه‬‫مجل‬ ‫مقالۀ‬‫رداخت‬
‫شود‬.
–OCLC / WLN(‫مرکز‬ ‫ث‬‫نور‬ ‫پاسيفيک‬ ‫خدمات‬‫ست‬ِ‫و‬:)‫چندین‬‫آمر‬ ‫ رسانی‬‫ع‬‫اطال‬ ‫بزرگ‬ ‫شبکۀ‬‫یکا‬
‫ه‬ ‫بزرگ‬ ‫شبکۀ‬ ‫این‬ ‫و‬ ‫شدند‬ ‫ادغام‬ ‫ سی‬‫ل‬‫ ا‬‫ی‬‫اس‬ ‫ پیکر‬‫ل‬‫غو‬ ‫شبکۀ‬ ‫در‬ ‫ترتیب‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫اروپا‬ ‫و‬‫اکنون‬ ‫م‬
‫ شود‬‫ی‬‫م‬ ‫روزآمد‬ ‫آن‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫ شود‬‫ی‬‫م‬ ‫ تر‬‫گ‬‫بزر‬ ‫و‬ ‫ تر‬‫گ‬‫بزر‬ ‫ثانیه‬ ‫هر‬.‫در‬ ‫چیز‬ ‫همه‬ ‫ظاهرا‬
‫ی‬‫م‬ ‫ختم‬ ‫دیگر‬ ‫غول‬ ‫چند‬ ‫و‬ ‫جا‬‫همین‬ ‫به‬ ‫ ها‬‫ه‬‫شبک‬ ‫دنیای‬‫شود‬.
–MELVYL(‫دانشگاه‬‫کالیفرنیا‬)http://www.melvyl.worldcat.org
–‫״‬Directory OPAC‫״‬‫عرضه‬‫پیوسته‬ ‫عمومی‬ ‫دسترس‬ ‫قابل‬ ‫ های‬‫ت‬‫فهرس‬ ‫ کنندۀ‬(‫اپک‬)‫اساس‬ ‫بر‬
‫است‬ ‫اطالعاتی‬ ‫ های‬‫ه‬‫پایگا‬ ‫نیز‬ ‫و‬ ‫ ها‬‫ت‬‫ایال‬.

28. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
•‫منابع‬ ‫اشتراک‬ ‫ اي‬‫ه‬‫منطق‬ ‫و‬ ‫استاني‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬
–‫م‬ ‫اشتراک‬ ‫بلکه‬ ،‫اطالعات‬ ‫به‬ ‫دستیابي‬ ‫براي‬ ‫راهي‬ ‫عنوان‬‫به‬ ‫تنها‬‫نه‬ ‫ ها‬‫ه‬‫شبک‬ ‫به‬ ‫کتابداران‬‫هم‬ ‫نابع‬
‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫فکر‬.
–‫دارد‬ ‫اهمیت‬ ‫بسیار‬ ‫ اي‬‫ه‬‫منطق‬ ‫شبکه‬ ،‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫براي‬.‫این‬‫کت‬ ‫محدودي‬ ‫تعداد‬ ‫از‬ ‫ها‬‫شبکه‬‫ابخانه‬
‫در‬ ‫یا‬ ‫نزدیک‬ ‫مناطق‬ ‫در‬‫چند‬‫شود‬‫مي‬ ‫تشکیل‬ ‫استان‬.
‫م‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫چنین‬ ‫ایجاد‬ ‫بدون‬ ‫جهاني‬ ‫کتابخانه‬ ‫ایجاد‬ ‫و‬ ‫ها‬‫کتابخانه‬ ‫یکپارچگي‬ ‫ادعاي‬‫وجود‬ ‫لي‬
‫داشت‬ ‫نخواهد‬ ‫خارجي‬.‫داخلي‬ ‫نیازهاي‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫و‬ ‫ملي‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫حداقل‬ ‫ها‬‫شبکه‬ ‫این‬ ‫ایجاد‬
‫است‬ ‫ضروري‬.
‫ر‬ ‫روزانه‬ ‫خدمات‬ ‫تنظیم‬ ‫بیشتر‬ ‫آنها‬ ‫کارکنان‬ ‫که‬ ‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫انتخاب‬ ‫را‬ ‫مدیراني‬ ‫ ها‬‫ه‬‫شبک‬‫انجام‬ ‫ا‬
‫و‬ ‫مسائل‬ ‫مورد‬ ‫در‬ ‫بحث‬ ‫براي‬ ‫منظمي‬ ‫جلسات‬ ‫نیز‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫راي‬ ‫یک‬ ‫شبکه‬ ‫عضو‬ ‫هر‬ ،‫ دهند‬‫ي‬‫م‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫مشکالت‬.
‫شبکه‬‫فهرستنويسي‬ ‫تا‬ ‫گرفته‬ ‫ اي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫بين‬ ‫امانت‬ ‫از‬ ‫چيز‬ ‫هر‬ ‫براي‬ ،‫اوليه‬ ‫ هاي‬‫يک‬ ‫در‬ ،
‫ اند‬‫ه‬‫شد‬ ‫سازماندهي‬ ‫استاني‬ ‫سطح‬.‫کتابخ‬ ‫بين‬ ‫ميانجي‬ ‫يک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫بسياري‬‫و‬ ‫ ها‬‫ه‬‫ان‬
‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫عمل‬ ‫ المللي‬‫ن‬‫بي‬ ‫و‬ ‫ملي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬.

29. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
•‫استاني‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬(‫ايالتي‬ ‫يا‬)
‫و‬ ‫ ها‬‫ه‬‫دانشگا‬ ‫در‬ ‫خصوص‬ ‫به‬ ‫ ها‬‫ه‬‫هزین‬ ‫در‬ ‫ جویي‬‫ه‬‫صرف‬ ‫باعث‬ ‫استاني‬ ‫اطالعاتي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬
‫ اند‬‫ه‬‫شد‬ ‫ تر‬‫گ‬‫بزر‬ ‫پژوهشي‬ ‫عمومي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬.‫است‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫تکراري‬ ‫منابع‬ ‫خرید‬ ‫حذف‬ ،‫هدف‬‫فاده‬
‫ندارند‬ ‫زیادي‬.‫ت‬ ‫را‬ ‫ تري‬‫ي‬‫تخصص‬ ‫و‬ ‫پراستفاده‬ ‫منابع‬ ‫ تواند‬‫ي‬‫م‬ ‫کتابخانه‬ ‫هر‬ ‫ترتیب‬ ‫بدین‬‫کند‬ ‫هیه‬.
‫نمونه‬‫به‬ ‫استان‬ ‫در‬ ‫کوچک‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫اتصال‬ ،‫استاني‬ ‫مرجع‬ ‫شبکه‬ ‫از‬ ‫مشخص‬ ‫ اي‬‫ک‬‫تابخانه‬
‫استان‬ ‫مرکزي‬‫است‬.
•‫شبکه‬‫محلي‬ ‫ هاي‬
‫ی‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫ ها‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫منابع‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫گرفته‬ ‫قرار‬ ‫مرکز‬ ‫یا‬ ‫محله‬ ‫یک‬ ‫در‬ ً‫ا‬‫طبیعت‬ ،‫محلي‬ ‫شبکه‬‫واحد‬ ‫ک‬
‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫وصل‬ ‫کشور‬ ‫یک‬ ‫مثل‬ ‫ تر‬‫گ‬‫بزر‬.‫را‬ ‫آن‬ ‫برخي‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫چیزي‬ ‫همان‬ ‫این‬‫״‬‫اطالعاتي‬ ‫شبکه‬
‫طبیعي‬‫״‬‫ نامند‬‫ي‬‫م‬.
‫شبکه‬‫منابع‬ ‫دیگر‬ ‫و‬ ‫اینترنت‬ ‫به‬ ‫دستیابي‬ ‫با‬ ‫الکترونیکي‬ ِ‫ي‬‫محل‬ ِ‫ي‬‫ ا‬‫ه‬‫منطق‬ ‫ هاي‬‫ هاي‬‫ه‬‫پایگا‬ ‫و‬
‫ شوند‬‫ي‬‫م‬ ‫کامل‬ ‫اطالعاتي‬.
•‫اجتماعي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شبک‬
‫اجتماعي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫امروزه‬(‫ک‬ ‫جدیدتري‬ ‫هاي‬‫برنامه‬ ‫و‬ ‫افزارها‬‫نرم‬ ‫معرفي‬ ‫با‬‫به‬ ‫ه‬
‫اند‬‫شده‬ ‫معروف‬ ‫اجتماعي‬ ‫افزارهاي‬‫نرم‬)‫خدمات‬ ‫در‬ ‫بیشتري‬ ‫کاربرد‬
‫است‬ ‫یافته‬ ‫آنها‬ ‫کاربران‬ ‫و‬ ‫کتابداران‬ ‫و‬ ‫ها‬‫کتابخانه‬ ‫رساني‬‫اطالع‬.

30. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
•‫هزينه‬‫اطالعات‬ ‫ هاي‬
‫شود‬‫مي‬ ‫عرضه‬ ‫پولي‬ ‫یا‬ ‫رایگان‬ ‫شکل‬‫به‬ ‫اینترنت‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫اطالعات‬.‫بس‬‫یاري‬
‫مراجع‬ ‫و‬ ‫رایگان‬ ‫اطالعات‬ ‫ارائه‬ ‫با‬ ‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫سعي‬ ‫اینترنتي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫شرک‬ ‫از‬‫ة‬
‫کنند‬ ‫کسب‬ ‫درآمدي‬ ،‫تبلیغ‬ ‫و‬ ‫ شان‬‫ت‬‫سای‬ ‫به‬ ‫افراد‬
‫براي‬‫منب‬ ‫یک‬ ‫یا‬ ‫تجاري‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫ نام‬‫ه‬‫نمای‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫چه‬ ‫قبول‬ ‫قابل‬ ‫و‬ ‫جاري‬ ‫اطالعات‬ ‫دریافت‬‫ع‬
‫شود‬ ‫پرداخت‬ ‫آن‬ ‫هزینة‬ ‫باید‬ ‫درونخطي‬ ‫استاندارد‬ ‫و‬ ‫جاري‬.
‫مب‬ ‫بايد‬ ‫فرد‬ ‫هر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫اين‬ ‫اينترنت‬ ‫در‬ ‫پولي‬ ‫اطالعاتي‬ ‫خدمات‬ ‫ارائه‬ ‫هاي‬‫روش‬ ‫از‬ ‫يکي‬‫لغي‬
‫بپردازد‬ ‫خدمت‬ ‫آن‬ ‫کننده‬‫ارائه‬ ‫شرکت‬ ‫به‬ ‫اطالعات‬ ‫دريافت‬ ‫براي‬ ‫ساالنه‬ ‫يا‬ ‫ماهانه‬ ‫را‬.‫اي‬ ‫اما‬‫ن‬
‫نيست‬ ‫مناسب‬ ‫زياد‬ ‫احتماال‬ ‫اطالعات‬.
‫کامل‬ ‫دورة‬ ‫اشتراک‬ ‫جاي‬ ‫به‬ ‫مقاله‬ ‫فروش‬ ‫و‬ ‫مجالت‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫مدرک‬ ‫تحويل‬ ‫خدمات‬ ‫ ارائة‬
‫است‬ ‫ريزپرداخت‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫ اي‬‫ه‬‫نمون‬ ‫آنها‬.
‫مرجع‬ ‫منابع‬ ‫واقعي‬ ‫قیمت‬ ‫هنوز‬ ،‫چاپي‬ ‫مرجع‬ ‫کتاب‬ ‫یا‬ ‫مجله‬ ‫یک‬ ‫اشتراک‬ ‫هزینة‬ ‫برخالف‬
‫معماست‬ ‫یک‬ ‫درونخطي‬.
‫دشو‬ ‫چنین‬ ‫موجب‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫درونخطي‬ ‫منابع‬ ‫ گذاري‬‫ت‬‫قیم‬ ‫زمینة‬ ‫در‬ ‫زیادي‬ ‫متغیرهاي‬‫اري‬
‫است‬ ‫شده‬.

31. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
•‫ گذاري‬‫ت‬‫قيم‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شيو‬
‫وجود‬ ‫پیوسته‬ ‫اطالعاتي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫پایگا‬ ‫براي‬ ‫زیادي‬ ‫ گذاري‬‫ت‬‫قیم‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫رو‬ ‫امروزه‬
‫دارد‬.
–‫باش‬ ‫بیشتر‬ ‫کاربران‬ ‫تعداد‬ ‫چه‬ ‫هر‬ ،‫کاربران‬ ‫تعداد‬ ‫قیمتگذاري‬ ‫روش‬ ‫اساس‬ ‫بر‬،‫د‬
‫ یابد‬‫ي‬‫م‬ ‫کاهش‬ ‫ ها‬‫خ‬‫نر‬.
–‫ شود‬‫ي‬‫م‬ ‫تعیین‬ ‫مذاکره‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫ ها‬‫ت‬‫قیم‬ ً‫ا‬‫تقریب‬.‫مذاکرات‬ ‫به‬ ‫نرخ‬ ‫بهترین‬‫فشردة‬
‫خو‬ ‫بستگي‬ ‫خاص‬ ‫کتابخانه‬ ‫موقعیت‬ ‫و‬ ‫اندازه‬ ‫یا‬ ‫ اي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫ائتالف‬ ‫اعضاي‬‫اهد‬
‫داشت‬.
‫ا‬‫ز‬‫م‬ ‫محاسبه‬ ‫ساعتي‬ ‫استفادة‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫ ها‬‫ه‬‫هزین‬ ،‫کارگزاران‬ ‫از‬ ‫برخي‬ ‫امروز‬ ‫تا‬ ‫ابتدا‬‫ کنند‬‫ي‬.
‫ های‬‫ه‬‫پایگا‬ ‫براي‬ ‫دانشگاهي‬ ‫و‬ ‫عمومي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫از‬ ‫بسیاري‬ ‫در‬ ‫ گذاري‬‫ت‬‫قیم‬ ‫نظام‬ ‫این‬‫ي‬
‫دارد‬ ‫کاربرد‬ ‫ تر‬‫م‬‫ک‬ ‫که‬ ‫ شود‬‫ي‬‫م‬ ‫استفاده‬.

32. ‫پنجم‬ ‫فصل‬:‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫شبکه‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫خدمات‬
•‫ گذاري‬‫ت‬‫قيم‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شيو‬
‫ترج‬ ‫را‬ ‫ گذاري‬‫ت‬‫قيم‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شيو‬ ‫عمومي‬ ‫و‬ ‫دانشگاهي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫در‬ ‫کتابداران‬‫يح‬
‫کنند‬ ‫ بندي‬‫ه‬‫بودج‬ ‫و‬ ‫کنترل‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫بتوانند‬ ‫که‬ ‫ دهند‬‫ي‬‫م‬.
‫بسياري‬‫دستياب‬ ‫براي‬ ‫که‬ ‫ اند‬‫ه‬‫دريافت‬ ‫دانشگاهي‬ ‫و‬ ‫عمومي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫از‬‫به‬ ‫ي‬
‫عنصري‬ ‫ديگر‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫با‬ ‫همکاري‬ ،‫الکترونيک‬ ‫عصر‬ ‫در‬ ‫قيمت‬ ‫بهترين‬‫مهم‬
‫است‬.‫ باشد‬‫ي‬‫م‬ ‫مناسب‬ ‫قيمت‬ ‫به‬ ‫رسيدن‬ ‫براي‬ ‫راه‬ ‫تنها‬ ‫اين‬ ‫گاه‬.
‫هيچ‬‫ ک‬‫ي‬‫راض‬ ‫ اي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫هيچ‬ ‫براي‬ ‫ تواند‬‫ي‬‫نم‬ ‫تنهايي‬ ‫به‬ ‫واحد‬ ‫ گذاري‬‫ت‬‫قيم‬‫ننده‬
‫باشد‬.‫است‬ ‫باقي‬ ‫همچنان‬ ‫پيچيدگي‬.
‫برخي‬‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫رايگان‬ ،‫ اي‬‫ه‬‫شبک‬ ‫اطالعات‬ ‫همة‬ ‫زودي‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫باورند‬ ‫اين‬ ‫بر‬.

33. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
‫حداکث‬ ‫تا‬ ‫است‬ ‫تجربه‬ ‫و‬ ‫تمرين‬ ،‫کاربران‬ ‫و‬ ‫کتابداران‬ ِ‫ي‬‫کاراي‬ ‫و‬ ‫شادابي‬ ‫راز‬‫توان‬ ِ‫ر‬
‫گردد‬ ‫تضمين‬ ‫کاري‬ ‫گوناگون‬ ِ‫شرايط‬ ‫با‬ ‫مواجهه‬ ‫در‬ ‫مرجع‬ ‫کتابداران‬.
‫جدیدت‬ ‫مقررات‬ ‫و‬ ‫قوانین‬ ‫تا‬ ‫قدیمي‬ ‫خطي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫نسخ‬ ‫از‬ ،‫منابع‬ ‫همة‬ ً‫ال‬‫احتما‬ ‫فردا‬‫در‬ ‫ر‬
‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫موجود‬ ‫ اي‬‫ه‬‫رایان‬ ‫ هاي‬‫م‬‫نظا‬.‫ر‬ ‫ مان‬‫ت‬‫دس‬ ‫و‬ ‫چشم‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫کافي‬ ‫فقط‬ ‫حاال‬‫ا‬
‫شود‬ ‫فراهم‬ ‫درخواستي‬ ‫منابع‬ ‫از‬ ‫بسیاري‬ ‫تا‬ ‫دهیم‬ ‫حرکت‬.
‫بگویید‬ ‫خوشامد‬ ‫الکترونیکي‬ ‫ متن‬‫م‬‫تما‬ ‫عصر‬ ‫به‬.‫و‬ ‫کتابداران‬ ،‫شک‬ ‫بدون‬‫خوانندگان‬
‫داشت‬ ‫خواهیم‬ ‫ تري‬‫ل‬‫فعا‬.

34. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
‫بگویید‬ ‫خوشامد‬ ‫الکترونیکي‬ ‫ متن‬‫م‬‫تما‬ ‫عصر‬ ‫به‬.‫خوانندگ‬ ‫و‬ ‫کتابداران‬ ،‫شک‬ ‫بدون‬‫ تري‬‫ل‬‫فعا‬ ‫ان‬
‫داشت‬ ‫خواهیم‬.
‫جمله‬ ‫از‬‫راهنماهای‬‫درونخطي‬ ِ‫ل‬‫کام‬ ‫متن‬ ِ‫منابع‬‫پژو‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫انجمن‬ ‫که‬‫هشي‬
‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫منتشر‬ ‫را‬ ‫آن‬:
Directory of Electronic Journals, Newsletters, and Academic
Discussion Lists.
‫دیگر‬ ‫راهنمای‬(The Full text Sources Online (FSO‫که‬ ‫است‬
Information Today‫ کند‬‫ی‬‫م‬ ‫منتشر‬ ‫را‬ ‫آن‬

35. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫چيست؟‬ ‫متن‬ ‫م‬‫تما‬
‫نیست‬ ‫روزنامه‬ ‫یا‬ ‫مجله‬ ‫یک‬ ‫کامل‬ ‫محتواي‬ ‫معني‬ ‫به‬ ً‫ا‬‫الزام‬ ‫دیجیتالي‬ ‫ متن‬‫م‬‫تما‬.
‫است‬ ‫تصویر‬ ‫بعالوه‬ ‫متن‬ ،‫گزینه‬ ‫بهترین‬ ،‫اغلب‬.‫م‬ ‫در‬ ‫ توانند‬‫ي‬‫م‬ ‫افراد‬ ،‫حالت‬ ‫این‬ ‫در‬‫جستجو‬ ‫تن‬
‫ا‬ ‫سایر‬ ‫و‬ ‫تصویر‬ ،‫نیاز‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫البته‬ ،‫کنند‬ ‫ذخیره‬ ‫را‬ ‫متن‬ ‫فقط‬ ‫طور‬‫همین‬ ‫و‬ ،‫کنند‬‫طالعات‬
‫کنند‬ ‫ذخیره‬ ‫ توانند‬‫ي‬‫م‬ ‫هم‬ ‫را‬.
‫چون‬ ‫محتوایي‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫حاوي‬ ،‫کامل‬ ‫متن‬ ‫ادعاي‬ ‫با‬ ‫و‬ ‫اینترنت‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫مجالت‬ ‫از‬ ‫برخي‬
‫که‬ ‫این‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫نیست‬ ‫آن‬ ‫مانند‬ ‫و‬ ‫ب‬‫کتا‬ ‫نقد‬ ،‫کوتاه‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫گزار‬ ‫و‬ ‫اخبار‬ ،‫سردبیر‬ ‫به‬ ‫نامه‬‫اینگونه‬
‫نی‬ ‫موجود‬ ‫پایگاه‬ ‫در‬ ‫آنها‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫اما‬ ‫ اند‬‫ه‬‫شد‬ ‫ نویسي‬‫ه‬‫چکید‬ ‫و‬ ‫ سازي‬‫ه‬‫نمای‬ ‫فقط‬ ‫محتواها‬‫ست‬.
•‫مشکالت‬
‫آن‬ ‫ناپایداري‬ ‫در‬ ‫درونخطي‬ ِ‫ل‬‫کام‬ ‫متن‬ ‫مشکل‬‫است‬.
‫در‬‫به‬ ‫گذشته‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شمار‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫اطالعات‬ ‫حضور‬ ‫به‬ ‫اطمینان‬ ‫عدم‬ ،‫تحقیقاتي‬ ‫کارهاي‬
‫است‬ ‫اساسي‬ ‫مشکل‬ ‫یک‬ ‫درونخطي‬ ‫صورت‬.

36. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫اينترنت‬ ‫در‬ ‫متن‬ ‫م‬‫تما‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫انتشارات‬ ‫نوع‬ ‫سه‬ ‫وب‬ ‫در‬:
–‫اول‬‫رايگان‬ ‫اغلب‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫الکترونيکي‬ ‫فقط‬ ‫که‬ ‫آنهايي‬ ،.
–‫نوع‬‫چاپي‬ ‫مجلة‬ ‫همان‬ ‫درونخطي‬ ‫نسخة‬ ،‫دوم‬(‫رايگان‬ ‫و‬ ‫عمومي‬ ‫مجالت‬ ‫و‬ ‫ها‬‫خبرنامه‬ ‫اغلب‬)
‫است‬.
–‫نوع‬‫کنند‬‫مي‬ ‫منتشر‬ ‫دانشگاهي‬ ‫ناشران‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫پولي‬ ‫درونخطي‬ ‫هاي‬‫ادواري‬ ،‫سوم‬.
‫اینهاست‬ ‫درونخطي‬ ‫مجالت‬ ‫بودن‬ ‫رایگان‬ ‫دلیل‬ ‫ترین‬‫مهم‬:
(1‫ابزار‬‫است‬ ‫تبليغ‬ ‫و‬ ‫پيام‬ ‫ارسال‬.
(2‫در‬‫هستند‬ ‫خود‬ ‫افزارهاي‬‫نرم‬ ‫و‬ ‫بازار‬ ‫مطالعه‬ ‫و‬ ‫تحقيق‬ ‫حال‬.
(3‫موضوع‬‫حف‬ ‫بازار‬ ‫و‬ ‫مخاطب‬ ‫از‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫سهم‬ ‫تا‬ ‫کنند‬‫مي‬ ‫فکر‬ ‫آينده‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫جديدي‬‫ط‬
‫کنند‬.
(4‫براي‬‫است‬ ‫موجود‬ ‫سنتي‬ ‫هاي‬‫روش‬ ‫و‬ ‫ها‬‫هزينه‬ ‫با‬ ‫جنگ‬ ‫نوعي‬ ‫برخي‬.

37. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫تجاري‬ ‫يا‬ ‫پولي‬ ‫پيايندهاي‬
‫ ک‬‫ي‬‫م‬ ‫منتشر‬ ‫دانشگاهي‬ ‫یا‬ ‫خصوصي‬ ‫ناشران‬ ‫که‬ ‫علمي‬ ‫ هاي‬‫ي‬‫ادوار‬ ‫بیشتر‬،‫نند‬
‫پیوست‬ ‫شدة‬‫شناخته‬ ‫و‬ ‫ارزشمند‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫مجل‬ ‫براي‬ ‫بزرگ‬ ‫ناشران‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫پولي‬‫حق‬ ،‫ه‬
‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫دریافت‬ ‫اشتراک‬.
‫هزين‬ ،‫مقاالت‬ ‫چکيده‬ ‫و‬ ‫مطالب‬ ‫فهرست‬ ‫به‬ ‫کاربران‬ ‫دسترسي‬ ‫براي‬ ‫ناشران‬ ‫بيشتر‬‫اي‬‫ه‬
‫کنند‬‫نمي‬ ‫دريافت‬.‫گي‬‫مي‬ ‫اشتراک‬ ‫هزينه‬ ‫ ها‬‫ه‬‫مقال‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫دريافت‬ ‫براي‬ ‫فقط‬ ‫آنها‬‫يا‬ ‫و‬ ‫رند‬
‫گيرند‬‫مي‬ ‫را‬ ‫مقاله‬ ‫همان‬ ‫هزينه‬ ‫فقط‬.
‫دریافت‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫مجله‬ ‫همان‬ ‫الکترونیکي‬ ‫نسخه‬ ،‫چاپي‬ ‫مجله‬ ‫ناشران‬ ‫از‬ ‫تعدادي‬
‫حدود‬30‫سازند‬‫مي‬ ‫پذیر‬‫دسترس‬ ‫بیشتر‬ ‫اشتراک‬ ‫هزینه‬ ‫درصد‬.
‫انجمن‬ ‫عضو‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫از‬ ‫متشکل‬ ،‫علمي‬ ‫منابع‬ ‫و‬ ‫دانشگاهي‬ ‫نشر‬ ‫اتحاديه‬
‫ت‬ ‫فني‬ ‫و‬ ‫علمي‬ ‫نشريات‬ ‫باالي‬ ‫هزينه‬ ‫با‬ ‫تا‬ ‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫تالش‬ ‫تحقيقاتي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬‫جاري‬
‫و‬ ‫چاپي‬ ‫مجالت‬ ‫انتشار‬ ‫به‬ ‫اعضا‬ ‫تشويق‬ ‫اتحاديه‬ ‫اين‬ ‫ هاي‬‫ش‬‫رو‬ ‫از‬ ‫يکي‬ ،‫کند‬ ‫مبارزه‬
‫است‬ ‫درونخطي‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫خود‬ ‫شخصي‬

38. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫غيرانتفاعي‬ ‫پولي‬ ‫پيايندهاي‬
‫غیرانتفاعي‬ ‫مجالت‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫ هاي‬‫ح‬‫طر‬ ‫مشهورترین‬ ‫از‬ ‫یکي‬
‫دانشگاهي‬‫״‬‫موس‬ ‫طرح‬‫״‬‫کتابخانة‬ ‫و‬ ‫هاپکینز‬ ‫جان‬ ‫دانشگاه‬ ‫انتشارات‬ ‫از‬‫ام‬.
‫اس‬.‫است‬ ‫آیزنهاور‬.
‫توس‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ديگري‬ ‫مستقل‬ ً‫ال‬‫کام‬ ‫آزمايشي‬ ‫تجربة‬ ‫ استور‬‫ي‬‫ج‬ ‫طرح‬‫بنياد‬ ‫ط‬
‫شد‬ ‫اجرا‬ ‫ملون‬ ‫آندرو‬.‫نيست‬ ‫مجالت‬ ‫جديد‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شمار‬ ‫روي‬ ‫بر‬ ‫آن‬ ‫تمرکز‬
‫است‬ ‫ تر‬‫ي‬‫قديم‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫شمار‬ ‫ذخيرة‬ ‫براي‬ ‫ اي‬‫ه‬‫شيو‬ ‫يافتن‬ ‫صدد‬ ‫در‬ ‫بلکه‬.
‫پیوسته‬ ‫الکترونیکي‬ ‫مجموعه‬/‫ه‬ ‫چند‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫حاوي‬ ‫ سي‬‫ل‬‫ ا‬‫ي‬‫س‬ُ‫ا‬ ‫از‬‫زار‬
‫است‬ ‫بزرگ‬ ‫ناشران‬ ‫مجلة‬.
‫اطالعات‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫ اي‬‫ه‬‫مقال‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫جستجوي‬ ‫براي‬ ‫خدمتي‬ ‫نام‬
‫دي‬ ‫کتابشناسي‬ ‫مرجع‬ ‫يک‬ ‫يا‬ ‫کتاب‬ ،‫مقاله‬ ‫يک‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫کتابشناختي‬‫ديده‬ ‫گر‬
‫است‬.‫م‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ،‫برنامه‬ ‫اين‬ ‫در‬ ‫اوليه‬ ‫کتابشناختي‬ ‫اطالعات‬ ‫ارائة‬ ‫با‬‫جالت‬
(‫حدود‬40‫مقاله‬ ‫ميليون‬)‫گيرد‬‫مي‬ ‫قرار‬ ‫وي‬ ‫اختيار‬ ‫در‬ .

39. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫غيرانتفاعي‬ ‫پولي‬ ‫پيايندهاي‬
‫الکتر‬ ،‫جاري‬ ‫شماره‬ ‫تا‬ ‫اول‬ ‫شماره‬ ‫از‬ ،‫آینده‬ ‫در‬ ‫نشریات‬ ‫کلیه‬ ً‫ا‬‫مطمئن‬‫ونیکي‬
‫شد‬ ‫خواهند‬.‫ان‬ ‫هم‬ ‫چاپي‬ ‫نسخه‬ ،‫الکترونیکي‬ ‫نسخه‬ ‫با‬ ‫همزمان‬ ‫اینکه‬ ‫اما‬‫تشار‬
‫دهد‬ ‫خواهد‬ ‫نشان‬ ‫آینده‬ ،‫یابد‬.
‫همکاري‬‫مجالت‬ ‫ناشران‬ ‫و‬ ‫تجاري‬ ‫ سازي‬‫ه‬‫نماي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫شرک‬ ‫بين‬ ‫بهتري‬
‫داشت‬ ‫خواهد‬ ‫وجود‬ ‫درونخطي‬ ‫علمي‬.‫گسترده‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫ نام‬‫ه‬‫نماي‬ ‫که‬ ‫هنگامي‬
‫کيفي‬ ‫و‬(‫تجاري‬ ‫ سازي‬‫ه‬‫نماي‬ ‫ هاي‬‫ت‬‫شرک‬ ‫به‬ ‫مربوط‬)‫باشد‬ ‫دسترس‬ ‫در‬،
‫ ثمر‬‫ي‬‫ب‬ ‫ سازي‬‫ه‬‫نماي‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫ افزار‬‫م‬‫نر‬ ‫طراحي‬ ‫براي‬ ‫ناشران‬ ‫تک‬‫تک‬ ‫اقدام‬‫به‬
‫ رسد‬‫ي‬‫م‬ ‫نظر‬.

40. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫غيرانتفاعي‬ ‫پولي‬ ‫پيايندهاي‬
–‫مشکالت‬
‫اس‬ ‫اين‬ ‫الکترونيکی‬ ‫مجالت‬ ‫از‬ ‫استقبال‬ ‫و‬ ‫انتشار‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫مشکالت‬ ‫جمله‬ ‫از‬‫که‬ ‫ت‬
‫دارد‬ ‫بيشتری‬ ‫پرستيژ‬ ‫و‬ ‫اعتبار‬ ،‫چاپی‬ ‫شکل‬ ‫هنوز‬.‫ک‬ ‫شود‬‫می‬ ‫تصور‬ ‫گاهی‬‫مجالت‬ ‫ه‬
‫شوند‬‫نمی‬ ‫ويرايش‬ ‫و‬ ‫داوری‬ ‫الکترونيکی‬.‫نيازمند‬ ‫آنها‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫طور‬‫همين‬
‫است‬ ‫اينترنت‬ ‫و‬ ‫رايانه‬ ‫به‬ ‫دسترسی‬.
‫ن‬ ‫عدم‬ ،‫کم‬ ‫فضای‬ ‫به‬ ‫نياز‬ ،‫الکترونيکی‬ ‫مجله‬ ‫چندين‬ ‫همزمان‬ ‫جستجوی‬‫ياز‬
‫جمله‬ ‫از‬ ‫مجالت‬ ‫اطالعات‬ ‫سازماندهی‬ ‫و‬ ‫وفهرستنويسی‬ ‫صحافی‬ ‫به‬
‫است‬ ‫الکترونيکی‬ ‫های‬‫نسخه‬ ‫های‬‫مزيت‬.
‫م‬‫سيست‬ ‫خرابی‬ ‫گاهی‬ ‫و‬ ،‫پايين‬ ‫سرعت‬ ‫با‬ ‫اطالعات‬ ‫ذخيرۀ‬ ‫و‬ ‫اينترنت‬ ‫مشکل‬‫و‬ ‫ها‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫نيز‬ ‫کاربران‬ ‫ تحملی‬‫م‬‫ک‬.‫م‬ ‫کاربر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫اين‬ ‫ديگر‬ ‫آشکار‬ ‫مشکل‬‫عمولی‬
‫ شود‬‫ی‬‫م‬ ‫مواجه‬ ‫آلوده‬ ‫اطالعات‬ ‫و‬ ‫اطالعاتی‬ ‫بار‬ ‫اضافه‬ ‫با‬ ‫ تجربه‬‫م‬‫ک‬ ‫و‬.‫ طاقتی‬‫ی‬‫ب‬
‫ا‬ ‫ديگری‬ ‫مشکل‬ ،‫دريافتی‬ ‫اطالعات‬ ‫مقدار‬ ‫بودن‬ ‫ناکافی‬ ‫هنگام‬ ‫به‬ ،‫جستجوگر‬‫ست‬.

41. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫اينترنت‬ ‫در‬ ‫کتاب‬
–‫چندی‬ ‫به‬ ‫بایستي‬ ‫اینترنت‬ ‫در‬ ‫ ها‬‫ب‬‫کتا‬ ‫به‬ ‫دسترسي‬ ‫براي‬ ‫کتابدار‬‫توجه‬ ‫نکته‬ ‫ن‬
‫کند‬:
.1‫حقوق‬ ‫آنها‬ ‫بيشتر‬ ‫که‬ ،‫ديجيتال‬ ‫کتاب‬ ‫جلد‬ ‫ ها‬‫ن‬‫ميليو‬ ‫اکنون‬
‫پ‬ ‫نبايد‬ ‫آن‬ ‫نويسنده‬ ‫يا‬ ‫ناشر‬ ‫به‬ ‫پولي‬ ‫هيچ‬ ‫و‬ ‫ندارند‬ ‫ برداري‬‫ه‬‫نسخ‬‫رداخت‬
‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫اينترنت‬ ‫شبکة‬ ‫در‬ ،‫شود‬.
.2‫روي‬ ‫بر‬ ‫کامل‬ ‫فصل‬ ‫حتي‬ ‫يا‬ ‫کتاب‬ ‫يک‬ ‫خواندن‬ ‫به‬ ‫مايل‬ ‫کمي‬ ‫افراد‬
‫ک‬ ‫چاپ‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫که‬ ‫ دهند‬‫ي‬‫م‬ ‫ترجيح‬ ‫نتيجه‬ ‫در‬ ،‫هستند‬ ‫رايانه‬ ‫نمايشگر‬‫نند‬.
.3‫خدم‬ ‫و‬ ‫چاپي‬ ‫برونداد‬ ‫هزينة‬ ،‫اشتراک‬ ‫حق‬ ‫دريافت‬ ،‫تبليغاتي‬ ‫درامد‬‫ات‬
‫است‬ ‫درآمد‬ ‫کسب‬ ‫براي‬ ‫راهبردها‬ ‫همين‬ ‫از‬ ‫بخشي‬ ‫همه‬ ،‫ديگر‬.

42. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫اينترنت‬ ‫در‬ ‫کتاب‬
‫اطال‬ ‫منابع‬ ‫کلیه‬ ‫درونخطي‬ ِ‫کردن‬ ‫دیجیتالي‬ ‫براي‬ ‫امریکا‬ ‫کنگره‬ ‫کتابخانه‬‫موجود‬ ‫عاتي‬
‫کتابخانه‬ ‫در‬(‫فیلم‬ ‫و‬ ‫نوار‬ ‫تا‬ ‫کتاب‬ ‫و‬ ‫مجله‬ ‫از‬) ‫ه‬‫برنام‬ ‫اجراي‬ ‫حال‬ ‫در‬‫״‬‫زیرساخت‬
‫ملي‬ ‫اطالعات‬‫״‬‫است‬.
‫ ه‬‫ه‬‫نسخ‬ ‫همه‬ ‫بلکه‬ ‫چاپي‬ ‫منابع‬ ‫فقط‬ ‫نه‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫واتیکان‬ ‫کتابخانه‬ ‫برنامة‬‫خطي‬ ‫اي‬
‫دهد‬ ‫قرار‬ ‫جهان‬ ‫تمام‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ ‫درونخطي‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫موجود‬.
 ‫به‬ ‫دسترسي‬ ‫امکان‬ ‫تا‬ ‫ کند‬‫ي‬‫م‬ ‫تالش‬ ‫محدودي‬ ‫حد‬ ‫در‬ ‫گوتنبرگ‬ ‫طرح‬[33000]
‫سازد‬ ‫فراهم‬ ‫درونخطي‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫کتاب‬.(http://Promo.net/pg)
Net Library‫کالسیک‬ ‫ های‬‫ب‬‫کتا‬ ‫هم‬ ‫ کند‬‫ی‬‫م‬ ‫تالش‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫تجاری‬ ‫فعالیت‬ ‫یک‬‫و‬
‫آورد‬ ‫در‬ ‫درونخطی‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫جاری‬ ‫هم‬ ‫و‬ ‫قدیمی‬.‫گوتنبرگ‬ ‫طرح‬ ‫برخالف‬ ‫اما‬
‫شود‬ ‫پرداخته‬ ‫هم‬ ‫ ای‬‫ه‬‫هزین‬ ‫باید‬( .www.netlibrary.com)

43. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫اينترنت‬ ‫در‬ ‫کتاب‬
•Questo Media‫از‬ ‫بيش‬ ‫حاوی‬ ‫اکنون‬[72000‫حدود‬ ‫و‬ ‫کتاب‬ ‫عنوان‬ 2‫ميليون‬
‫مقاله‬]‫ارائه‬ ‫برنامه‬ ‫و‬ ‫است‬250000‫است‬ ‫داشته‬ ‫را‬ ‫کتاب‬ ‫عنوان‬.
www.questia.com
•Ebrary‫نظامي‬‫ شود‬‫ي‬‫م‬ ‫ناميده‬ ‫هم‬ ‫ برداري‬‫ه‬‫نسخ‬ ‫روش‬ ‫که‬ ‫است‬.‫و‬ ‫ ها‬‫ن‬‫عنوا‬ ‫جستجوي‬
‫است‬ ‫رايگان‬ ‫صفحه‬ ‫دو‬ ‫يا‬ ‫يک‬ ‫خواندن‬.
www.ebrary.com
•Xlibris‫بنيان‬‫کتاب‬ ‫است‬ ‫مدعی‬ ‫که‬ ‫شد‬ ‫گذاشته‬ ‫هاوس‬ ‫ندوم‬َ‫ر‬ ‫انتشارات‬ ‫توسط‬ ‫آن‬
‫ نمايد‬‫ی‬‫م‬ ‫ پذير‬‫س‬‫دستر‬ ‫ديگر‬ ‫شکلی‬ ‫به‬ ‫با‬ ‫چاپ‬ ‫را‬ ‫نويسندگان‬.
www.xlibris.com

44. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫اينترنت‬ ‫در‬ ‫کتاب‬
‫براي‬ ‫آنها‬ ‫استفاده‬ ‫نتیجه‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫ندارند‬ ‫مؤلف‬ ‫حق‬ ‫که‬ ،‫احساسي‬ ‫منابع‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫مجموع‬
‫مورد‬ ‫ شان‬‫ي‬‫الکترونیک‬ ‫شکل‬ ‫به‬ ‫بیشتر‬ ،‫است‬ ‫آزاد‬ ‫ های‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫ناشران‬‫استقبال‬
‫ گیرد‬‫ي‬‫م‬ ‫قرار‬.‫ک‬ ‫مهیا‬ ‫را‬ ‫ادبیات‬ ‫بزرگ‬ ‫اطالعاتي‬ ‫پایگاه‬ ‫هیلي‬ ‫ـ‬ ‫چادویک‬ ً‫ال‬‫مث‬‫رده‬
‫است‬.
‫است‬ ‫سنتي‬ ‫مجدد‬ ‫چاپ‬ ‫وراي‬ ‫فناوري‬ ‫معجزه‬.‫و‬ ‫کتابخانه‬ ،‫محلي‬ ‫کتابفروش‬ ‫یک‬‫حتا‬ ‫یا‬
‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫خود‬ ‫نیاز‬ ‫مورد‬ ‫کتاب‬ ‫چاپ‬ ‫تجدید‬ ‫به‬ ‫قادر‬ ‫فرد‬ ‫یک‬.‫الکترون‬ ‫انتشار‬‫یکي‬
‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫سادگي‬ ‫همین‬ ‫به‬ ‫نیز‬ ‫آن‬ ‫انتقال‬ ‫و‬ ‫ذخیره‬ ‫و‬ ‫اینترنت‬ ‫در‬ ‫کتاب‬.
‫از‬ ‫بیش‬ ‫دور‬ ‫راه‬ ‫از‬ ‫سفارش‬ ‫به‬ ‫قادر‬ ‫شخص‬ ‫که‬ ‫آمد‬ ‫خواهد‬ ‫روزي‬100‫میلیون‬
‫مي‬ ،‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫دکمه‬ ‫یک‬ ‫فشار‬ ‫با‬ ‫تنها‬ ،‫کنگره‬ ‫کتابخانه‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫کتاب‬ ‫عنوان‬‫ تواند‬
‫کند‬ ‫چاپ‬ ‫یا‬ ‫ذخیره‬ ‫را‬ ‫آن‬

45. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫الکترونيکي‬ ‫کتاب‬
‫همرا‬ ‫ خوان‬‫ب‬‫کتا‬ ‫يک‬ ‫اما‬ ‫ رسد‬‫ي‬‫م‬ ‫نظر‬ ‫به‬ ‫چاپي‬ ‫کتاب‬ ‫شبيه‬ ‫الکترونيکي‬ ‫کتاب‬‫با‬ ‫ه‬
‫تلويزيون‬ ‫نمايشگر‬ ‫يک‬ ‫شبيه‬ ‫چيزي‬/‫است‬ ‫رايانه‬.
‫مي‬ ‫و‬ ‫بوک‬‫ئي‬ ‫راکت‬ ‫چون‬ ‫معروفي‬ ‫ هاي‬‫م‬‫نا‬ ‫با‬ ‫الکترونيکي‬ ‫ هاي‬‫ن‬‫ خوا‬ ‫ب‬‫کتا‬ ‫قيمت‬‫نيوم‬ِ‫ل‬
‫از‬ ‫آمازون‬ ‫شرکت‬ ‫از‬ ‫ بوک‬‫ل‬‫ کيند‬ ‫و‬ ،‫ بوک‬‫ت‬‫ساف‬ ،‫ريدر‬‫ئي‬100‫تا‬500‫است‬ ‫دالر‬.
‫ج‬ ‫و‬ ‫آمریکا‬ ‫در‬ ‫بزرگ‬ ‫و‬ ‫گسترده‬ ‫اي‬‫زنجیره‬ ‫کتابفروشي‬ ‫یک‬ ‫نوبل‬ ‫اند‬ ‫بارنز‬‫است‬ ‫هان‬
‫کند‬‫مي‬ ‫منتشر‬ ‫هم‬ ‫الکترونیکي‬ ‫کتاب‬ ‫که‬.‫شر‬ ‫این‬ ‫الکترونیکي‬ ‫کتابخوان‬‫نوک‬ ‫کت‬/
Nook‫دارد‬ ‫نام‬.
‫سال‬ ‫اوایل‬ ‫در‬ ‫هاوس‬ ‫ندم‬َ‫ر‬ ‫انتشارات‬2001‫و‬ ‫الکترونیکي‬ ‫ هاي‬‫ب‬‫کتا‬ ‫از‬ ‫فهرستي‬
‫کرد‬ ‫منتشر‬ ‫را‬ ‫پرفروش‬ ‫درونخطي‬ .‫سال‬ ‫تا‬ ‫آمازون‬ ‫شرکت‬2010‫تعداد‬450000
‫ شود‬‫ي‬‫م‬ ‫اضافه‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫مداوم‬ ‫که‬ ‫ کرد‬‫ي‬‫م‬ ‫عرضه‬ ‫را‬ ‫کتاب‬ ‫عنوان‬.
‫سال‬ ‫در‬ ‫آمریکا‬ ‫در‬ ‫الکترونیکي‬ ‫هاي‬‫کتاب‬ ‫فروش‬2011‫به‬ ‫نسبت‬2010‫برابر‬ ‫دو‬
‫شد‬(117‫رشد‬ ‫درصد‬.)‫الکترونیکي‬ ‫هاي‬‫کتاب‬ ‫فروش‬6/18‫بازار‬ ‫کل‬ ‫درصد‬
‫دارد‬ ‫اختیار‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫ها‬‫کتاب‬.

46. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫محور‬ ‫تقاضا‬ ‫چاپ‬
‫واژه‬‫״‬‫تقاضامحور‬ ‫چاپ‬/‫تقاضا‬ ‫اساس‬ ‫بر‬/‫درخواستي‬‫״‬‫مي‬ ‫اطالق‬ ‫فرايندي‬ ‫به‬‫ شود‬
‫را‬ ‫ناياب‬ ‫يا‬ ‫خاص‬ ‫ هاي‬‫ب‬‫کتا‬ ،‫کوتاه‬ ‫زماني‬ ‫در‬ ‫ناشر‬ ‫که‬(‫ي‬ ‫حتي‬ ‫محدود‬ ‫تعداد‬ ‫در‬‫ک‬
‫نسخه‬)‫نمايد‬ ‫چاپ‬.
‫مرج‬ ‫منابع‬ ‫سایر‬ ‫و‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬‫پایگاه‬ ‫در‬ ‫موجود‬ ‫منابع‬ ‫و‬ ‫مقاالت‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫تهیه‬‫ع‬
‫است‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫مرجع‬ ‫بخش‬ ‫در‬ ‫مطرح‬ ‫های‬‫درخواست‬ ‫و‬ ‫ها‬‫پرسش‬ ‫جمله‬ ‫از‬.
‫کارگزار‬ ‫و‬ ‫ها‬‫کتابخانه‬ ‫های‬‫روش‬ ‫و‬ ‫ها‬‫شیوه‬ ‫از‬ ‫حداقل‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ‫رود‬‫می‬ ‫انتظار‬‫ان‬
‫کند‬ ‫راهنمایی‬ ‫را‬ ‫کاربران‬ ‫و‬ ‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫آگاهی‬ ‫منابع‬ ‫این‬ ‫ارسال‬ ‫و‬ ‫تهیه‬ ‫در‬ .

47. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫مدرک‬ ‫تحويل‬
‫شده‬ ‫سبب‬ ‫اطالعاتي‬ ‫منابع‬ ‫سایر‬ ‫و‬ ‫مجالت‬ ‫وب‬ ‫تحت‬ ‫و‬ ‫الکترونیکي‬ ‫نشر‬ ‫رواج‬‫تا‬ ‫است‬
‫دیگران‬ ‫و‬ ‫سوئتز‬ ،‫ول‬‫بلک‬ ،‫الزویر‬ ‫رید‬ ‫مثل‬ ‫بزرگ‬ ‫ناشران‬ ‫همه‬ ‫تقریبا‬ ‫امروزه‬‫نیز‬
‫سم‬ ‫به‬ ،‫الکترونیکي‬ ‫و‬ ‫چاپي‬ ‫منابع‬ ‫ساالنه‬ ‫اشتراک‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫فروش‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬‫ت‬
‫کنند‬ ‫پیدا‬ ‫گرایش‬ ‫هم‬ ‫مدرک‬ ‫تحویل‬ ‫خدمات‬.
‫ شود‬‫ی‬‫م‬ ‫انجام‬ ‫زير‬ ‫روش‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫يکی‬ ‫به‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ‫سفارش‬:
(1‫کتابدار‬‫ کند‬‫ی‬‫م‬ ‫دریافت‬ ‫را‬ ‫درخواستی‬ ‫مقالۀ‬ ‫کتابشناختی‬ ‫اطالعات‬ ،.‫وی‬‫کلی‬ ‫فشار‬ ‫با‬‫د‬‫״‬‫درخواست‬
‫کامل‬ ‫مقالۀ‬‫״‬،‫از‬ ‫را‬ ‫مقاله‬‫دریافت‬ ‫الکترونیکی‬ ‫پست‬ ‫یا‬ ‫لیزری‬ ‫چاپگر‬ ‫یا‬ ‫دورنگار‬ ‫طریق‬ ‫ی‬‫م‬‫کند‬.
(2‫مدرک‬ ‫ای‬‫رایانه‬ ‫انتخاب‬‫از‬‫آنها‬ ‫مشابه‬ ‫چیزی‬ ‫یا‬ ‫الکترونیکی‬ ‫نامه‬‫نمایه‬ ،‫کتابشناسی‬ ‫یک‬‫استفاده‬
‫ی‬‫م‬‫شود‬.

48. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫مدرک‬ ‫تحويل‬
•‫پاي‬ ‫و‬ ‫ها‬‫نامه‬‫چکيده‬ ،‫ها‬‫نامه‬‫نمايه‬ ،‫کتابشناختي‬ ‫اطالعاتي‬ ‫هاي‬‫پايگاه‬ ‫بيشتر‬ ‫امروزه‬‫هاي‬‫گاه‬
‫جستجوي‬ ‫با‬ ‫همزمان‬ ‫که‬ ‫دهد‬‫مي‬ ‫خود‬ ‫کاربران‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫امکان‬ ‫اين‬ ‫ناشران‬ ‫اطالعاتي‬
‫کنند‬ ‫دريافت‬ ‫و‬ ‫مشاهده‬ ‫بالفاصله‬ ‫هم‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ،‫پايگاه‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬ .
•‫گزارش‬‫کنسرسیومي‬ ‫خریدهاي‬ ‫شدید‬ ‫تاثیر‬ ‫نشانگر‬ ‫پژوهشي‬ ‫اطالعات‬ ‫شبکه‬/‫ائ‬‫بر‬ ‫تالفي‬
‫بریتانیاست‬ ‫پژوهشي‬ ‫هاي‬‫موسسه‬ ‫در‬ ‫مجالت‬ ‫هاي‬‫مقاله‬ ‫به‬ ‫دسترسي‬.‫ذخی‬ ‫مثال‬ ‫براي‬‫متن‬ ‫ره‬
‫سال‬ ‫از‬ ‫ها‬‫مقاله‬ ‫کامل‬2003-2004‫تا‬2006-2007‫برابر‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫بیش‬(102‫میلیون‬
‫مقاله‬)‫است‬ ‫شده‬.‫به‬ ‫مقاله‬ ‫هر‬ ‫به‬ ‫دسترسي‬ ‫هزینه‬ ‫که‬ ‫حالي‬ ‫در‬0/08‫است‬ ‫یافته‬ ‫کاهش‬ ‫پوند‬
(‫مراکز‬ ‫از‬ ‫برخي‬ ‫در‬0/06‫پوند‬)

49. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫مدرک‬ ‫تحويل‬ ‫مشکالت‬
•‫که‬ ‫است‬ ‫قطعي‬ ‫مدرک‬ ‫تحويل‬ ‫و‬ ‫کاربر‬ ‫بين‬ ‫رابطه‬ ‫اين‬:‫بيشت‬ ‫منبع‬ ‫يا‬ ‫مقاله‬ ‫چه‬ ‫هر‬‫ري‬
‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫استفاده‬ ‫بيشتر‬ ،‫شود‬ ‫عرضه‬.
•‫شو‬ ‫آنها‬ ‫تحويل‬ ‫بيشتري‬ ‫سرعت‬ ‫با‬ ‫مقاله‬ ‫که‬ ‫داشت‬ ‫خواهند‬ ‫انتظار‬ ‫آنها‬ ،‫آن‬ ‫بر‬ ‫عالوه‬‫د‬.
•‫بزرگ‬ ‫ هاي‬‫ل‬‫فای‬ ‫و‬ ‫کتاب‬ ‫تحویل‬ ‫براي‬ ‫خوبي‬ ‫رهیافت‬ ،‫ اي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫بین‬ ‫امانت‬(‫مد‬‫ارک‬
‫زیاد‬)‫است‬.‫ی‬ ‫ش‬‫گزار‬ ،‫خاص‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫مقال‬ ‫تهیة‬ ‫براي‬ ‫روش‬ ‫ ترین‬‫ع‬‫سری‬ ،‫دیگر‬ ‫عبارت‬ ‫به‬‫ا‬
‫غیرانتفاعي‬ ‫یا‬ ‫تجاري‬ ‫کارگزاران‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ،‫دیگر‬ ‫مدارک‬ ‫یا‬ ‫و‬ ‫کمتر‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫جزو‬‫اس‬‫ت‬.
•‫سرعت‬‫است‬ ‫مهم‬ ‫هم‬ ‫دقيقه‬ ‫حتا‬ ‫و‬ ‫ساعت‬ ،‫برخي‬ ‫براي‬ ،‫است‬ ‫مهم‬ ‫همه‬ ‫براي‬ ‫تحويل‬.

50. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫کارگزاران‬‫مدارک‬
‫همه‬‫ کنند‬‫ي‬‫م‬ ‫ارائه‬ ‫هم‬ ‫مدرک‬ ‫تحويل‬ ‫خدمات‬ ،‫اطالعات‬ ‫کارگزاران‬ ‫بيشتر‬ ‫و‬ ‫ ها‬‫ه‬‫شبک‬.
•‫یعنی‬ ،‫آن‬ ‫ های‬‫ه‬‫ نام‬‫ه‬‫نمای‬ ‫و‬ ‫ ها‬‫ه‬‫ نام‬‫ه‬‫چکید‬ ‫خدمات‬ ‫با‬ ‫ سی‬‫ل‬‫ ا‬‫ی‬‫اس‬ ِ‫ل‬‫کام‬ ‫متن‬ ‫خدمات‬
‫دارد‬ ‫پیوند‬ ‫رچ‬ِ‫س‬ ‫ت‬‫رس‬ِ‫ف‬.‫ر‬ِ‫س‬ ‫ت‬‫رس‬ِ‫ف‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫ ها‬‫ه‬‫مقال‬ ‫کامل‬ ‫متن‬ ‫به‬ ‫دستیابی‬‫فراهم‬ ‫هم‬ ‫چ‬
‫است‬.
•‫خدمات‬ ،‫ملی‬ ‫های‬‫کتابخانه‬ ‫بخصوص‬ ‫و‬ ‫تحقيقاتی‬ ‫ تر‬‫گ‬‫بزر‬ ‫ های‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫از‬ ‫برخی‬
‫ دهند‬‫ی‬‫م‬ ‫انجام‬ ‫هزينه‬ ‫دريافت‬ ‫با‬ ‫را‬ ‫خود‬ ‫اطالعاتی‬.
•‫بريتانيا‬ ‫ملی‬ ‫کتابخانه‬ ‫خدمات‬ ،‫آنها‬ ‫ ترين‬‫ف‬‫معرو‬ ‫و‬ ‫بهترين‬ ‫از‬ ‫تا‬ ‫چند‬(‫ال‬‫بی‬)‫مؤس‬ ،‫سه‬
‫است‬ ‫غيره‬ ‫و‬ ‫ژاپن‬ ،‫هند‬ ،‫استراليا‬ ‫ملی‬ ‫کتابخانه‬ ،‫کانادا‬ ‫فنی‬ ‫و‬ ‫علمی‬ ‫اطالعات‬.

51. ‫ششم‬ ‫فصل‬:‫ متن‬ ‫تمام‬ ‫الکترونيکي‬ ‫منابع‬ ‫عصر‬
•‫ اي‬‫ه‬‫ کتابخان‬‫ن‬‫بي‬ ‫امانت‬
•‫به‬ ‫پاسخ‬ ‫براي‬ ‫ها‬‫کتابخانه‬ ‫سنتي‬ ‫خدمات‬ ‫از‬ ‫يکي‬ ‫اي‬‫کتابخانه‬‫بين‬ ‫امانت‬ ‫و‬ ‫همکاري‬‫همين‬
‫است‬ ‫کاربران‬ ‫ارضانشده‬ ‫نيازهاي‬.‫نسبت‬ ‫بايد‬ ‫تنها‬‫نه‬ ‫مرجع‬ ‫کتابدار‬ ،‫دليل‬‫همين‬‫به‬‫منابع‬ ‫به‬
‫اس‬ ‫الزم‬ ‫بلکه‬ ‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫شناخت‬ ‫رساني‬‫اطالع‬ ‫مراکز‬ ‫و‬ ‫ها‬‫کتابخانه‬ ‫ساير‬ ‫در‬ ‫موجود‬‫با‬ ‫ت‬
‫باشد‬ ‫آشنا‬ ‫هم‬ ‫منابع‬ ‫اين‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫مقررات‬ ‫و‬ ‫ها‬‫روش‬.
•‫ک‬ ‫از‬ ‫مدرک‬ ‫تحویل‬ ‫نظام‬ ‫ ترین‬‫ه‬‫ شد‬‫ه‬‫شناخت‬ ‫و‬ ‫ ترین‬‫ی‬‫قدیم‬ ،‫ ای‬‫ه‬‫ کتابخان‬‫ن‬‫بی‬ ‫امانت‬‫به‬ ‫ ای‬‫ه‬‫تابخان‬
‫دیگر‬ ‫کتابخانۀ‬‫است‬.
•‫ ه‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫به‬ ‫بيشتر‬ ،‫ پژوهشي‬‫ک‬‫کم‬ ‫ابزار‬ ‫يک‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ اي‬‫ه‬‫ کتابخان‬‫ن‬‫بي‬ ‫امانت‬‫اي‬
‫است‬ ‫وابسته‬ ‫دانشگاهي‬.‫ پ‬‫س‬‫دستر‬ ‫براي‬ ‫ابزاري‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫ اي‬‫ه‬‫ کتابخان‬‫ن‬‫بي‬ ‫امانت‬‫به‬ ‫ذيري‬
‫به‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ‫نيز‬ ‫مرجع‬ ‫ابزاري‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫نيز‬ ‫و‬ ‫عادي‬ ‫مردم‬ ‫عالقة‬ ‫مورد‬ ‫و‬ ‫عمومي‬ ‫منابع‬
‫است‬ ‫وابسته‬ ‫عمومي‬ ‫ هاي‬‫ه‬‫کتابخان‬ ‫بين‬ ‫همکاري‬.