2. Bijg‘ish jarayoni.Bijgʻish, bijgʻitish, achish, achitish,
fermentatsiya — mikroorganizmlar yoki ular
ajratadigan fermentlar ishtirokida organik
moddalarning (asosan, uglevodorodlarning)
parchalanish jarayoni. Bunda bijgʻiydigan
mahsulotning bir qismi oksidlansa, ikkinchi qismi
qaytariladi, natijada energiya ajraladi. Spirtli bijg‘ish
jarayoni tirik organizmlar ishtirokida borishini, ya‘ni
biologik jarayon ekanligini Lui Paster 1858-yilda
ko‘rsatib berdi.Bu davrgacha spirtli bijg‘ish jarayoni
kimyoviy reaksiyalardan iborat hodisa deb qaralgan.
3. Alkogolli ichimliklar —
tarkibida vino spirti boʻlgan
ichimliklar — aroq, uzum
vinolari, mevadan qilingan
vinolar, boʻza, musallas,
pivo va boshqa spirtli
ichimliklar kiradi.
4. Bu mahsulotlarni ishlab
chiqarishda asosan
uzum,qand lavlagi,
shakar qamish, donli
mahsulotlar, kartoshka,
melassa va uglevodli
boshqa xom ashyolar
qo‘llaniladi.
5. Alkagolli ichimliklar.
Sharob uzumda mavjud bo‘lgan tabiiy shakarni
fermentatsiyalash orqali ishlab chiqariladi
Konyak mevali fermentlangan ichimliklarni
distillash orqali ishlab chiqariladi
Mead asal tarkibidagi tabiiy shakarni
fermentatsiyalash natijasida hosil bo‘ladi.
6. Vinochilikda fermentatsiya.
Vinochilikda fermentatsiya jarayoni uzum
sharbatini alkagolli ichimlikka
aylantiradi.Fermentatsiya jarayonida
xamirturushlar sharbatda mavjud bo‘lgan
shakarni etanol va karbonat angidridga
aylantiradi.Vinochilikda fermentatsiyaning
harorati,tezligi,shuningdek fermentatsiya
boshlanishida mavjud bo‘lgan kislorod miqdori
muhim ahamiyatga ega
7. Oq sharob.
Oq sharob 18-20C da
fermentlanadi,ammo sharob
ishlab ishlab chiqaruvchisi
sharobning murakkabligini
aniqlash uchun yuqori
haroratni aniqlash
mumkin.Qizil sharob odatda
20-30C dan yuqori haroratda
fermentlanadi.
8. Pivo eng qadimgi va
eng ommaviy
alkogolli ichimlik
bo‘lib,kraxmalli
mahsulotlar-
solod,g’alla,makkajo’
xori,guruch kabilarni
achitib tayyorlanadi.
9. Alkogolizm — tibbiyot nuqtai nazaridan spirtli
ichimliklarni mudom ichaverish oqibatida roʻy
beradigan surunkali kasallik; ashaddiy
ichkilikbozlik. Keng maʼnoda — spirtli
ichimliklarni meʼyoridan ortiq ichishning
kishilar sogʻligʻi va mehnat qobiliyatiga,
maʼnaviy va maishiy hayotiga, shuningdek
jamiyat farovonligiga yetkazadigan zararlari
majmui. Alkogolizm individual va ijtimoiy
hayotning hamma shakllariga taʼsir koʻrsatadi.
10. Spirtli ichimliklarning
foydali xususiyatlari
haqida buyuk ma‘ruzachi
Avitsenna davridan beri
aytilgan. 18-asrda olimlar
o‘zlarining tajribalari bilan
tanani alkogolga nima
uchun kerakligini rasman
isbotladilar
11. Har kuni 25 mililitr spirtli ichimliklarni iste‘mol
qiladigan odamlar shishishni kamaytiradi va asab
tizimini tiklaydi. Spirtli ichimliklardan oqilona
foydalanish miyaning ishiga yaxshi ta‘sir qiladi,
odamda ijodiy kuch kuchayadi, limfomaning
oldini olish, immunitet kuchayadi va yuqumli
kasalliklar soni kamayadi. Agar biror kishi mast
qiluvchi ichimliklardan oqilona foydalanishni rad
etgan bo’lsa, unda u hech qanday salbiy ta’sir
ko’rsatmaydi.