ศ ดร กาญจนา กาญจนสุต - จากโลกอินเตอร์เน็ต สู่ โลกดิจิทัล การเสวนาวิชาการ เรื่อง “ประเทศไทยกับความท้าทายในการเปลี่ยนผ่านสู่โลกดิจิทัล (Digital Transformation Challenges for Thailand)”

1. จากโลกอินเทอร์เน็ต
สู่
โลกดิจิทัล
กาญจนา กาญจนสุต
สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเซีย
๒๘ สิงหาคม ๒๕๖๒

2. Outline
• เรียนรู้จากโลกอินเทอร์เน็ต
• Enabling Technologies สู่สังคมดิจิทัล
• Internet
• Smart phone
• GPS
• RFID and Sensors
• Deep learning
• Block Chain
• เตรียมเข้าสู่โลกดิจิทัล
ฺ

3. เรียนรู้จากโลกอินเทอร์เน็ต

4. !
ก่อนยุคอินเทอร์เน็ต
วิทยาการคอมพิวเตอร์ (Computer Science)
• ภาคทฤษฎี (Theory) การคำนวณ (Computation) ภาษา (Formal and
Programming Languages) โครงสร้างข้อมูล (Data Structures and
Algorithms) Coding and Information Theory
• ภาคระบบ (Systems) สถาปัตยกรรมและวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ ระบบปฎิบัติ
การ(Operating System) ระบบกระจาย (Distributed System) ระบบฐานข้อมูล
(Database System) ความปลอดภัยระบบคอมพิวเตอร์และ Cryptography
• ภาคประยุกต์ (Applications) ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence)
Computer Graphics and Visualization Human-Computer Interface (รวม
หุ่นยนตร์ Robotics)

5. ก่อนยุคอินเทอร์เน็ต
•
PSTN (Public Switched Telephone Network)
Circuit Switching

6. ก้าวสู่โลกอินเทอร์เน็ต
mail kk@ait.th
telnet
finger ftp
chat
•
IP Network
Packet switching

7. การเปลี่ยนผ่าน ช่วงเริ่มต้น (1)
• สำเร็จด้วยมวลชนที่ต้องการใช้บริการสื่อสารโทรคมนาคม
โดยเฉพาะวงการวิจัย
• ขับเคลื่อนด้วยภาคการศึกษา ด้วยการสนับสนุนจาก National
Science Foundation ในช่วงแรกๆ อาศัย network of trust
• Internet Engineering Task Force (1986) เป็นที่ทำการ
ตกลงกฎเกณฑ์ทางเทคนิค
• Commercial Internet (early ‘90s) ทำให้เกิดการขยายตัว
แบบยั่งยืน

8. !
การเปลี่ยนผ่าน ช่วงเริ่มต้น (2)
• กลุ่มผู้บุกเบิกมีวิสัยทัศน์ไกล สร้างชุมชนช่วยผลัดดันการขยายตัว
ของอินเทอร์เน็ต ทั่วโลก ก่อตั้งองค์กรณ์ Internet Society
(1992)
• การบริหารจัดการทรัพยากร IP address และ Domain Names
โดย ICANN พร้อมด้วยหน่วยงานที่จัดตั้งขึ้นในแต่ละภูมิภาค
โดยคนในภูมิภาคเอง ARIN, RIPE, APNIC, AFRINIC,
LACNIC และ ccTLDs
• บทเรียน หลังเปิดสู่ตลาด เกิดภาวะ dot Com boom and crash

9. การเปลี่ยนผ่าน ช่วงเติบโต
• ไม่มีเจ้าของ หาที่เชื่อมได้ก็เข้าสู่โลกอินเทอร์เน็ต
• ไม่ต้องขออนุญาติใคร หากจะเสนอบริการบนเน็ตทำให้เกิด นวัตกรรม
• Web, Search Engines, Data Analytics
• Social Networks
• Cloud services (จาก nomad users/mobility)
• VOIP, Streaming
• Games
• Cryptocurrency เช่น Bitcoin

10. => โครงสร้างพื้นฐานสังคมข้อมูล
ข่าวสาร
• อินเทอร์เน็ตตอบสนองต่อความต้องการการสื่อสารที่มี
ประสิทธิภาพ จึงทำให้เป็นที่ยอมรับอย่างกว้างขวาง
• การขยายตัวครอบคลุมพื้นที่ทั่วโลกเป็นยุทธศาสตร์ที่สำคัญ
• เน้นการสร้าง ecosystem เพื่อรองรับการเติบโต และ ใช้หลักการ
multistakeholders สำหรับ Internet Governance โดยมีภาค
รัฐเป็นส่วนหนึ่ง อันต่างจากการให้บริการโทรคมนาคมในอดีต
• เน้นการแสวงหาความเข้าใจจากภาครัฐ อันมีความสำคัญต่อการ
ขยายอินเทอร์เน็ต

11. Enabling Technology

12. Enabling Technologies สู่สังคมดิจิทัล
•
วิทยาการคอมพิวเตอร์ (Computer Science)
• ภาคทฤษฎี (Theory) การคำนวณ (Computation) ภาษา (Formal and
Programming Languages) โครงสร้างข้อมูล (Data Structures and
Algorithms) Coding and Information Theory
• ภาคระบบ (Systems) สถาปัตยกรรมและวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ ระบบ
ปฎิบัติการ(Operating System) ระบบกระจาย (Distributed System)
ระบบฐานข้อมูล (Database System) ความปลอดภัยระบบคอมพิวเต
อร์และ Cryptography เครือข่ายคอมพิวเตอร์ (Computer Networks)
• ภาคประยุกต์ (Applications) ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence)
Computer Graphics and Visualization Human-Computer
Interface (รวม หุ่นยนตร์ Robotics)

13. Internet
•เชื่อมคนเข้าหากันด้วย Broadband and WIFI ปลายทางเป็น
คอมพิวเตอร์ เข้าถึง PC หรือ laptop
•เป็นพื้นฐานที่ทำให้ distributed systems, data analytics,
deep learning ถูกนำมาใช้จริง ผนึกกำลังในการคำนวณสวน
กระแสที่ Moore’s Law ใกล้สิ้นสุด
•เป็นผู้ประสานให้ผลงาน Computer Science ที่อยู่บนหิ้ง ได้
ลงมาผสมกลมกลืนผลักดันนวัตกรรมต่างๆ ออกมาอย่างไม่มีที่
สิ้นสุด
•Enabling Technology ที่สำคัญที่สุด

14. Smart Phone
• ค่ายโทรคมนาคม ได้นำโทรศัพท์ มือถือ รุ่นแรกๆ สู่ตลาดในช่วง กลาง
’80s
• European Telecommunications Standards Institute (ETSI) ได้พัฒนา
มาตรฐาน Global System for Mobile Communications (GSM) ขับเค
ลื่อนสู่ convergence กับ IP network (2G, 3G and 4G (not ETSI))
• Apple released IPhone with IOS เป็นนวัตกรรม smart phone แรก
ประมาณ 2007
• ทำให้มวลชนเข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้อย่างสะดวกสบาย ขยายฐานผู้เข้าถึงอิน
เทอร์เน็ต เกิดการประยุกต์ส้างสรรค์ platform ต่างๆ อย่างรวดเร็วตามมา

15. Global Position System
(GPS)
• ใช้ global navigation satellite system (GNSS)
• ให้บริการ ตำแหน่ง geolocation and time information
• location based applications
• tracking
• positioning based services
• Enabling tech สำหรับ Geo-location based apps บนมือถือ

16. RFID and Sensors
• การใช้ RFID passive tags มาป้อนข้อมูลเข้าอินเทอร์เน็ต เป็นจุด
เริ่มต้นของ Internet of Things (IoT)
• ต่อมาได้มีใช้ sensor ทำหน้าที่ป้อนข้อมูล หรือสร้าง sensor
network
• เป็นการนำ Real space เข้ามาในวงการอินเทอร์เน็ต ซึ่งเดิม
Cyber space

17. Deep Learning
• อินเทอร์เน๊ตทำให้การสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารจำนวน
มหาศาลได้สะดวก
• การขุดหาสาระเพื่อการตลาดโดยผู้ให้บริการเป็นเรื่องที่ทำกัน
มาเป็นเวลาช้านาน
• จากการตลาด พัฒนาการด้าน Deep Learning จะยิ่งเข้มข้นขึ้น
เป็นเครื่องมือที่สำคัญในยุคดิจิทัล
• การเข้าถึงข้อมูล จะกลายเป็นทรัพย์สิน

18. Block Chain
• Bitcoin: a cryptocurrency innovation in 2009 by Satoshi
Nakamoto
• Block Chain เป็นฐานข้อมูลที่บันทึกแล้ว แก้ไขข้อความไม่ได้
เหมาะสมกับการทำ digital ledger.
• Computer Science on the Internet: Data Structures,
Crypto, Distributed Systems, Fault Tolerance
• จะเป็น platform หลักที่ enable digital economyทำให้ ทำธุ
รกรรมโดยตรง ไม่ต้องพึ่งบุคคลที่สาม เป็นสิ่งที่ อินเทอร์เน็ตขาด

19. เคลื่อนเข้าสู่โลกดิจิทัล

20. การเปลี่ยนผ่าน
•การเกิดและดับของนวัตกรรมดิจิทัล
•เข้าสู่ผู้ใช้ในช่วงเวลาอันเหมาะสม
•มีโครงสร้างพื้นฐานรองรับที่พร้อม
•ทุนสนับสนุน vs การขยายตัวของฐานผู้ใช้งาน
•ปัญหาการ นวัตกรรมดิจิทัลเป็นที่ยอมรับในโลกกว้าง
•ใช้การสร้างฐานมวลชน สร้าง brand
•ใช้กลไกของ กฏหมาย รองรับ
•ใช้ Block Chain

21. เพื่อความยั่งยืน
• Governance เป็นเรื่องจำเป็นและสำคัญ
•Block Chain
•IoT
•Digital ID
• Universal Access
•Access
•ภาษา
•User Interface
• ควรคำนึงถึงสมดุลย์ ระหว่าง คน (human) และ เครื่อง (machine)

22. Block Chain
•สร้าง trust บนอินเทอร์เน็ต ทำให้เกิด
ความมั่นใจการทำธุรกรรมดิจิทัล
•จะเติบโตเป็นโครงสร้างพื้นฐานใน สัง
คมดิจิทัลหรือไม่?

23. ขอบคุณค่ะ