IEC regarding Family Planning, Safe Delivery, Diarrhea, Deworming, Rabies, Tuberculosis and Newborn Screening.

1. INFORMATION, and EDUCATION CAMPAIGN
February18,2015
8:00AM
Sagrada,Balatan,CamarinesSur
Republic of the Philippines
DEPARTMENT OF HEALTH
MUNICIPALITY OF BALATAN
wilmarmrnman

2. FAMILY
PLANNING
Ang FAMILY
PLANNING ay ang
pagtulong sa mga
mag-asawa o
indibidwal na
makamit ang
hustong bilang ng
pamilya na isang
katangian ng
pagiging
responsableng
magulang.
wilmarmrnman

3. Ang FAMILY PLANNING ay ang pagtulong sa
mga mag-asawa o indibidwal na makamit ang
hustong bilang ng pamilya na isang katangian
ng pagiging responsableng magulang.
Ang FAMILY PLANNING ay pag-aagwat ng
pagbubuntis (3 taon ang pagitan) para sa
kalusugan ng ina at ng kanyang anak.
wilmarmrnman

4. Ang FAMILY
PLANNING ay isang
programang pang-
kalusugan ng
DEPARTMENT OF
HEALTH (DOH) para
itaguyod ang
kabuuang kalusugan
ng mga ina at anak;
malaki ang
naitutulong sa
pagbawas ng bilang
ng namamatay na
mga ina at bata sa
bansa taun-taon.
wilmarmrnman

5. CONDOM
 98% na mabisa
 Isinusuot ng lalaki sa
kanyang ari bago
makipagtalik
Mabisa kung tama ang
pagsuot at pagtanggal nito
 Nakatutulong para
makaiwas sa mga sakit na
maaaring makuha sa
pakikipagtalik
INJECTABLES
 Progestin Only Injectable
 99.7% mabisa
 Isang inikson lang kada 3
buwan
 Walang epekto sa
pagpapasuso at
pakikipagtalik
 Pwedeng itigil anumang
oras na gustong muling
magka-anak
INTRAUTERINE
DEVICE (IUD)
 99.4% mabisa
 Hanggang 10 taon
ang bisa
 Maliit at malambot
na plastik na inilalagay
sa matris ng babae
 Walang epekto sa
pagpapasuso at
pakikipagtalik
wilmarmrnman

6. PILLS
 Mabisa
 Hindi sagabal sa pakikipagtalik
 Iniinom ng babae araw-araw sa
parehong oras
 Pwedeng itigil anumang oras na gustong
muling magka-anak
PILLS Progestin Only Pills (POPs)
 99.5% mabisa
May sangkap na Progestin na
pumipigil sa obulasyon ng babae
 Angkop sa nagpapasuso dahil
sa hindi nababawasan ang daloy,
dami at kalidad ng gatas ng
nagpapasusong ina
wilmarmrnman
PILLS Combined Oral Contraceptives (COCs)
 99.7% mabisa
 Pinipigilan ang obulasyon
 May sangkap na “Hormones” na
pumipigil sa pagbubuntis ng babae
 Hindi angkop sa nagpapasuso

7. STANDARD DAYS METHOD (SDM)
 95% mabisa
 Ginagamit ang CYCLE BEADS
para maging gabay ng babae o
mag-asawa sa pagtukoy ng
panahong mabunga (fertile) ang
babae upang maiwasan ang
pagtatalik para di mabuntis
 Angkop sa mga babae na may
26-32 araw na siklo
 Angkop sa mag-asawang may
kakayahang hindi magtalik sa
panahong mabunga ang babae
LACTATIONAL AMENORRHEA
(LAM)
 99.5% mabisa
 Pumipigil sa obulasyon ng
babae. Upang maging mabisa,
dapat mayroon lahat nitong
sumusunod ng mga kundisyon:
1. Tanging gatas ng
ina lamang ang ipinapasuso
2. Hindi pa muling
bumabalik ang regla ng ina
3. Wala pang anim
na buwan ang sanggol
 Alin man sa 3 kondisyon ang
mawala ay di na epektibo ang
LAM.
BASAL BODY TEMPERATURE
(BBT)
 99% mabisa
 Upang malaman ng babae na
siya ay mabunga at maaaring
mabuntis kapag nakikipagtalik,
kukunin nya ang kanyang
temperatura bago bumangon
pagkatapos ng tatlong oras na
tuloy-tuloy na pagtulog o higit
pa.
 Angkop sa mag-asawang
may kakayahang hindi magtalik
sa panahong mabunga ang
babae
wilmarmrnman

8. BILLINGS OVULATION/CERVICAL MUCUS
METHOD (CMM)
 97% mabisa
 Inoobserbahan ng babae ang klase ng
mucus na lumalabas sa kanyang pwerta
upang malaman kung sya ay mabunga at
maaaring mabuntis kapag nakipagtalik
 Angkop sa mag-asawang may
kakayahang hindi magtalik sa panahong
mabunga ang babae
SYMPTO-THERMAL METHOD (STM)
 98% mabisa
 Ito ay ang pag-obserba ng temperatura sabay ng
ilang sintomas ng pagiging mabunga ng isang babae
tulad ng lumalabas na mucus sa kanyang pwerta,
ang pagkirot ng puson, at iba pa.
 Angkop sa mag-asawang may kakayahang hindi
magtalik sa panahong mabunga ang babae
wilmarmrnman

9. BILATERAL TUBAL LIGATION
BILATERAL TUBAL LIGATION
(BTL)
 99.5% mabisa
 Tinatalian o pinuputol ang
kaliwa at kanang anurang-
itlog ng babae
 Hindi nakakaapekto sa
pakikipagtalik kay mister
NO SCALPEL VASECTOMY
NO SCALPEL VASECTOMY (NSV)
 99.9% mabisa
 Tinatalian o pinuputol ang kaliwa
at kanang anurang-punlay na
dinadaanan ng punlay
 Hindi nakakaapekto sa
pakikipagtalik kay misis at sa
pagkalalaki ni mister
wilmarmrnman

10. MATERNAL
HEALTH
MGA KARAPATAN NG
ISANG BUNTIS
1. Ang karapatang
mabuhay.
2. Karapatang maging
pantay sa iba at sa
oportunidad.
3. Karapatang
ipagsanggalang sa
anumang karahasan.
4. Karapatan sa
impormasyon at
edukasyon.
5. Ang karapatan ng ina na
mapangalagaan at
maproteksyunan ang
kanyang kalusugan.
wilmarmrnman

11. LIGTAS NA
PAGBUBUNTIS AT
PANGANGANAK
wilmarmrnman
MGA KARAPATAN NG ISANG
BUNTIS
6. Karapatang pumili ng kasama
sa panahon ng panganganak
sa loob ng paanakan.
7. Karapatang manganak sa
paraang maginhawa para sa
kanya.
8. Karapatang di magpa-ahit ng
balahibo sa maselang bahagi
ng katawan.
9. Karapatan ng inang ipalagay
kaagad ang kanyang sanggol
sa kanyang puson
pagkasilang sa kanya.
10. Karapatan ng ina na
pasusuhin ang kanyang
bagong siloang na sanggol
matapos manganak.

12. MGA PANGANIB NA PALATANDAAN
SA PANAHON NG PAGBUBUNTIS
wilmarmrnman
1. Minamanas ang paa, kamay o kaya’y ang mukha
2. Labis na pananakit ng ulo, pahkahilo, panlalabo ng
paningin
3. Pagdurugo o may bahid dugo sa puwerta
4. Pamumutla o Anemya
5. Lagnat at Panginginig ng katrawan
6. Nagsusuka
7. Mabilis at hirap sa paghinga
8. Labis na pananakit ng puson o tiyan
9. May lumalabas sa puwerta o may sugat sa ari
10.Nahihirapoan sa pag-ihi
11.Paglabas ng matubig na bagay sa puwerta
12.Paninigas o pagkawala ng malay
13.Kawalan ng/mahina ang paggalaw ng sanggol (kulang sa
10sipa sa loob ng 12 oras sa ika-4 o 5 buwan ng
pagbubuntis)

13. Ang Newborn
Screening (NBS) ay
isang simnpleng
pamamaraan upang
malaman kung ang
sanggol ay may
congenital metabolic
disorder. Kung ito ay
di agad maagapan,
maaaring itong
maging sanhi ng
mental retardation o
maagang
pagkamatay.
wilmarmrnman
NEWBORN SCREENING

14. BAKIT MAHALAGA ANG NBS?
wilmarmrnman
Karamihan sa mga sanggol na may congenital
metabolic disorders ay mukhang normal
pagkapanganak. Sa pamamagitan ng NBS, ang
mga kondisyong ito ay maaaring malaman na
bago pa lumabas ang mga sintomas. Dahil dito,
mabibigyan kaagad ng karampatang lunas upang
maiwasan ang mental retardation o maagang
pagkamatay.
Ang NBS ay nararapat na isagawa mula 48
hanggang 72 oras pagkapanganak. Subalit,
maaari na itong gawin 24 oras pagkapanganak.

15. wilmarmrnman
Kumukuha ng ilang patak ng dugo mula sa sakong
ng sanggol, inilalagay sa isang espesyal na papel
(filter card), at ipinadada sa Newborn Screening
Center (NSC).
Ang NBS ay maaring gawin ng sino man sa mga
sumusunod: mga doktor, nars, medical technologist
o nasanay na midwife.
Maaaring magpa-newborn screening sa mga ospital,
lying-in o paanakan, o health centers.
*Ang Newborn Screening ay bahagi ng PhilHealth
Newborn Care Package

16. DIARRHEA
wilmarmrnman

17. Paraan ng pagpasa nito:
Sa pagkain o pag-inom ng tubig na
madumi
MGA SINTOMAS:
Madalas na pagdumi ng matubig
Labis na pagka-uhaw
Mabilis na pagkatuyo (Hal. Lubog na mga
mata, tuyo at kulubot na balat)
wilmarmrnman

18. MGA PARAAN PARA MAIWASAN ITO:
1 2
wilmarmrnman

19. 3 4
wilmarmrnman

20. 5 6
wilmarmrnman

21. 7 8
wilmarmrnman

22. SANGKAP SA PAGGAWA NG ORESOL
1. Isang (1) kutsaritang asin
2. Tatlong (3) kutsaritang asukal
3. Walong (8) basong tubig o (1) litrong tubig
Bigyan ng Oral Rehydration Solution
(ORESOL), lugaw o ‘am’ upang mapalitan
ang mga nawalang tubig sa katawan
DAGLIANG LUNAS
Patuloy na pagpapakain sa pasyente.
wilmarmrnman

23. NATIONAL
SCHOOL
DEWORMING
DAY
wilmarmrnman
TAPAYAS ELEMENTARY
SCHOOL
JANUARY 27, 2016

24. ANG PAGPASOK NG BULATE SA KATAWAN
DEWORMING
ALBENDAZOLE400MG1TABSINGLEDOSE
KADA6NABUWANPARASA2-14ANYOSNABATA
Maaaring makapasok ang bulate sa
katawan sa pamamagitan ng …
wilmarmrnman

25. SINTOMAS NG BATANG MAY BULATE
wilmarmrnman
DEWORMING
ALBENDAZOLE400MG1TABSINGLEDOSE
KADA6NABUWANPARASA2-14ANYOSNABATA

26. KAHALAGAHAN NG PAGPUPURGA
Kailangan ng mga bata ang
mapurga upang …
wilmarmrnman
DEWORMING
ALBENDAZOLE400MG1TABSINGLEDOSE
KADA6NABUWANPARASA2-14ANYOSNABATA

27. IWASAN ANG BULATE SA PAMILYA
wilmarmrnman
DEWORMING
ALBENDAZOLE400MG1TABSINGLEDOSE
KADA6NABUWANPARASA2-14ANYOSNABATA

28. IWASAN ANG BULATE SA KOMUNIDAD
wilmarmrnman
DEWORMING
ALBENDAZOLE400MG1TABSINGLEDOSE
KADA6NABUWANPARASA2-14ANYOSNABATA

29. wilmarmrnman
1-2 years old = Albendazole 400mg
½ tab single dose
2-14 years old = Albendazole
400mg 1tablet
single dose
Siguraduhing mapupurga
2-3 beses sa isang taon ang
mga batang may edad 2-14
anyos.
DEWORMING
ALBENDAZOLE400MG1TABSINGLEDOSE
KADA6NABUWANPARASA2-14ANYOSNABATA

30. TUBERCULOSIS
ÜBOKABÜLARYO
Ang Tuberculosis
o TB ay isang
nakakahawang
sakit, sanhi ng
Mycobacterium
tuberculosis, na
karaniwang
umaatake sa baga.
Maaari itong
makamatay kung
hindi maagapan.
wilmarmrnman

31. PAANO NAKAKAHAWA ANG TB?
KUMONSULTAAGADSADOTSCENTERKUNG
MAYUBONAHIGITSA2LINGGO.
Ang Mycobacterium TB ay
lumulutang sa hangin kaya
madali itong makahawa sa
sinumang makalanghap nito.
Ito ay kumakalat sa
pamamagitan ng pagubo,
pagbahing, o pagdura ng isang
taong may TB. Nananatili ang
mikrobyo sa hangin kapag hindi
sapat ang bentilasyon o
masyadong siksikan ang isang
lugar.
wilmarmrnman

32. ANU-ANO ANG SINTOMAS NG TB?
KUMONSULTAAGADSADOTSCENTERKUNG
MAYUBONAHIGITSA2LINGGO.
• Ubo na higit sa dalawang
linggo, mayroon o wala
man ang mga sumusunod:
• Pag-ubo ng plema na may
bahid ng dugo
• Lagnat
• Pamamayat
• Pananakit ng likod at
dibdib na hindi sanhi ng
ibang sakit
wilmarmrnman

33. NAGAGAMOT BA ANG TB?
KUMONSULTAAGADSADOTSCENTERKUNG
MAYUBONAHIGITSA2LINGGO.
OO, ang TB ay nagagamot.
Directly Observed
Treatment, Shortcourse
(DOTS) o Tutok-Gamutan
ang mabisang paraan dito.
Sa Tutok-Gamutan,
mahalaga ang papel ng
treatment partner.
Madaling mapagaling ang
TB kung iinom ng tamang
gamot sa loob ng anim na
buwan.
wilmarmrnman

34. MGA DAPAT TANDAAN SA TUTOK-GAMUTAN
• Magpasuri ng plema kada 2 buwan upang
malaman kung ikaw ay gumagaling. Ulitin ito
pagkatapos ng 6 na buwang gamutan.
• Sa patnubay ng treatment partner, inumin ang
gamot araw-araw sa loob ng 6 na buwan. Mas
mahirap gamutin kapag umulit ang TB.
• Para gumaling, maging masigasig sa gamutan.
Kahit bumuti na ang pakiramdam, huwag itigil
ang pag-inom ng gamot sa loob ng 6 na buwan.
wilmarmrnman

35. UMUBO nang tama para maiwasan ang
pagkalat ng TB!
ÜMUBO AT BUMAHING GAMIT ANG PANYO O TISSUE. TAKPANG
MANUTI ANG BIBIG AT ILONH UPANG HINDI MALANGHAP NG
IBA ANG IYONG MIKROBYO.
MAGTAKIP NG ILONG AT BIBIG ‘PAG MAY UMUBO O
BUMAHING MALAPIT SA ‘YO. WALANG MASAMA SA PAG-
IINGAT SA SARILI.
ÜGALIING NASA TAMANG LUGAR AT PARAAN ANG PAGDURA. HUWAG
DUMURA SA KALSADA O SA LUPA UPANG HINDI KUMALAT ANG
MIKROBYO. GUMAMIT NG TISSUE O PAPEL AT ITAPON ITO SA BASURAHAN.
BIGYANG-HALAGA ANG PAGHUHUGAS NG KAMAY MATAPOS
UMUBO O BUMAHING. SABUNIN DIN ANG PAGITAN NG MGA
DALIRI.
OKAY LANG NA GAMITIN ANG MANGGAS O LOOB NG DAMIT
KUNG WALANG PANYO O TISSUE. KAKALAT ANG MIKROBYO
‘PAG UMUBO SA KAMAY AT HUMAWAK KUNG SAAN-SAAN.
wilmarmrnman

36. KUMONSULTAAGADSADOTSCENTERKUNG
MAYUBONAHIGITSA2LINGGO.
wilmarmrnman

37. IWASAN ANG
RABIS
MAGING P.R.O DOG (PINOY
RESPONSIBLE OWNER OF DOG)
Ang Pilipinas ay isa
sa mga bansa na
may mataas na
kaso ng rabis.
Tinatayang mga
350-400 Pilipino
ang namamatay
dahil sa rabis taun-
taon.
wilmarmrnman

38. ANO ANG RABIS?
KUNGIKAWAYNAKAGAT,OBSERBAHANANG
ASOSALOOBNG14NAARAW.
Ang RABIS ay iosang
mapanganib na sakit na
nakakahawa at nakamamatay.
Ito ay sanhi ng mikrobyo na
nakukuha sa laway ng hayop
na may rabis.
Ito ay naililipat sa tao sa
pamamagitan ng kagat ng
hayop na may rabis, karaniwan
ay aso, o kapag nalagyan ng
laway ng hayop na may rabis
ang sariwang sugat o gasgas.
wilmarmrnman

39. MGA DAPAT GAWIN KAPAG
NAKAGAT NG ASO
KUMONSULTAAGADSADOTSCENTERKUNG
MAYUBONAHIGITSA2LINGGO.
Obserbahan ang aso nang 14 na
araw kung may pagbabago sa
asal nito.
Hugasan agad ng sabon at
tubig ang sugat.
Kumusulta sa pinakamalapit na
Health Center Animal Bite Center
(ABC)
1
2
3
wilmarmrnman

40. MGA SINTOMAS NG ASONG MAY
RABIS
KUNGIKAWAYNAKAGAT,OBSERBAHAN
ANGASOSALOOBNG14NAARAW.
• Nagiging mabangis o
mabagsik
• Tumatakbo nang
walang direksyon
• nangangagat ng kahit
anong bagay
• naglalaway nang
labis
• hindi makakain o
makainom ng tubig
Kung ang aso ay kinakitaan ng ganitong sintomas,
ito ay kalimitang namamatay sa loob ng 3-7 araw.
wilmarmrnman

41. MAGING RESPONSABLENG
TAGAPAG-ALAGA NG HAYOP
Pabakunahan ang iyong alagang aso laban sa
rabis kapag ito’y 3 buwan na at taun-taon
pagkatapos.
Huwag pabayaan ang iyong alagang aso na
gumala sa kalsada.
Alagaan ang iyong aso: paliguan, bigyan ng malinis na pagkain at inumin, at panatilihing
malinis ang kanyang tulugan.
Kung sakaling ang nakakagat ay asong gala at hindi
maobsedrbahan, kumunsulta sa doktor sa lalong madaling
panahon para magpabakuna laban sa rabis.
wilmarmrnman

42. wilmarmrnman