Τα χωριά του Μυλοποτάμου μέσα από τα μάτια των μαθητών μας Λύκειο Περάματος Μυλοποτάμου Κρήτης

1. Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΚΡΗΤΗΣ
2017-2018

2. 1. ΤΑ ΑΒΔΕΛΛΑ
2. ΑΓΙΟΣ ΜΑΜΑΣ
3. ΑΓΓΕΛΙΑΝΑ
4. ΑΛΦΆ
5. ΑΠΛΑΔΙΑΝΑ
6. ΔΑΜΑΒΟΛΟΥ
7. ΕΠΙΣΚΟΠΗ
8. ΚΑΛΥΒΟΣ
9. ΛΙΒΑΔΙΑ
10. ΧΟΥΜΕΡΙ
11. ΠΕΡΑΜΑ

3. Μιχάλης Λυρώνης

4. ΤΑ ΑΒΔΕΛΛΑ
μικρό χωριό ορεινό του Μυλοποταμού

5. •Οι άνθρωποι ασχολούνται με την γεωργία κυρίως
της ελιάς και την κτηνοτροφία

6.  Τα Αβδελλά είναι ένα μικρό χωριό ορεινό του Μυλοποταμού.
Οι άνθρωποι ασχολούνται με την γεωργία κυρίως της ελιάς
και την κτηνοτροφία. Πολλοί νέοι άνθρωποι φεύγουν από το
χωριό για να σπουδάσουν και να βρουν δουλειά σε άλλες
περιοχές. Επίσης πολλοί δουλεύουν τις καλοκαιρινές
περιόδους σε ξενοδοχεία. Στο χωριό υπάρχουν τρία
καφενεία. Οι νέοι για να διασκεδάσουν πηγαίνουν στο
Ρέθυμνο ή το Ηράκλειο. Υπάρχει ένα μονοθέσιο δημοτικό
και δύο εκκλησίες. Το Πέραμα διαθέτει σχολείο,
φροντιστήρια και έτσι πολλά παιδιά πάνε εκεί. Το χωριό
είναι ήσυχο και είναι ένας λόγος που μου αρέσει εκεί.
Ευτυχώς η κάθε οικογένεια έχει το δικό της αυτοκίνητο και
έτσι όλοι μπορούν να φύγουν για τις κοντινές πόλεις να
κάνουν τις δουλειές τους να διασκεδάσουν και να ψωνίσουν.

7. ΤΑ ΑΒΔΕΛΛΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ

8. Στο χωριό υπάρχουν τρία καφενεία.

9. Υπάρχει ένα μονοθέσιο δημοτικό και δύο
εκκλησίες.

10. ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΑΡΧΟΝΤΑΚΗ

11.  Η ζωή στον Άγιο Μάμα είναι απλή και ενδιαφέρουσα
σαν τα άλλα χωριά. Είναι ένα μικρό χωριό στο οποίο
δεν μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα. Έχει πέντε
εκκλησίες τις οποίες γιορτάζουμε την κάθε μια
ξεχωριστά όταν είναι η γιορτή της.

17.  Ο Άγιος Μάμας Ρεθύμνης είναι ορεινό χωριό του
νομού Ρεθύμνης της Κρήτης. Είναι κτισμένος σε
απόσταση 37 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του
Ρεθύμνου και έχει πληθυσμό 213 κατοίκων.
Βρίσκεται σε υψόμετρο 460 μέτρων στο δρόμο που
οδηγεί από το Πέραμα προς τα Ανώγεια και οι
κάτοικοί του ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την
κτηνοτροφία και τη γεωργία.

23. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ ΜΑΡΙΑ Α3

24. Στα Αγγελιανά υπαρχουν καποια ξεχωριστά εθιμα για
παράδειγμα τις αποκριές οι μεσηλικοι, άντρες και
γυναίκες βγαίνουν με αποκριάτικα ρούχα στους
δρόμους, τραγουδούν και χορεύουν καθώς
επισκέπτονται και όλα τα σπίτια του χωριού.

25.  Τα πανηγύρια γίνονται σε ολη την Κρήτη αλλά και σε
άλλες περιοχές της Ελλάδος. Στα Αγγελιανα γίνονται 2
πανηγύρια μέσα στο χρόνο. Το ένα είναι το πανήγυρη
της Αγίας Τριαδος,που γιορτάζει στης 5 Ιουνίου, και το
άλλο λίγες μέρες πριν τον Δεκαπενταύγουστο.

26.  Στις 23 Ιουνίου το βραδύ στα Αγγελιανα άναβαν φωτιές σε
κάθε γειτονιά. Σκοπός ήταν κάθε γειτονιά να ανάψει την
μεγαλύτερη φωτιά από τις άλλες. Πάνω στις φωτιές έριχναν
τα στεφάνια της πρωτομαγιάς από την περασμένη χρονιά.
Κρατώντας μια πέτρα πάνω από το κεφάλι τους πηδάγανε 3
φορές πάνω από την φωτιά. Εκείνοι έλεγαν ότι αν το κάνουν
αυτό θα έφευγαν οι ψύλλοι και οι κατάρες του σπιτιού.

27.  Το χωριό μου είναι σχετικά μεγάλο, με περίπου 1000 κατοίκους. Το
όνομα του οφείλεται σε ένα αγγελιοφόρο τον Αγγελή. Οι πρώτοι
κάτοικοι κατάγονταν από τα Σφακια. Το χωριό αποτελείται από τους
συνοικισμούς Μετόχια και Σκλοπιανα.
 Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία
 Στο χωριό υπάρχουν περίπου 12 εκκλησιες,4 καφενεια,2 σουβλατζιδικα,2
κρεοπωλεια,1 κομμωτηριο,1 μαγαζί με νυφικα,1 βιβλιοθηκη,1 σούπερ
μάρκετ, ένα μινι μάρκετ και ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού που
γίνονται όλες οι εκδηλώσεις με την βοήθεια των κατοίκων του χωριού.
Επίσης κάτω από την κεντρική εκκλησιά υπάρχει μια αίθουσα που
μαζεύονται κάθε Κυριακή διαφορετικές ώρες άτομα από όλες τις ηλικίες
και τους κάνει ο παπάς κατηχητικό

28.  Στην τοποθεσία Λατζιμα υπάρχει ενας απόκρημνος βραχος,που
ονομαζεται<<Της γριάς ο Δετης>>. Το όνομα του το οφείλει στο ότι
κάποτε εκεί είχε σκοτωθεί μια γριά.
 Στο βράχο αυτό υπάρχει μια σπηλιά. Μια φορά τον χρόνο πέφτει μια
ακτίνα του ηλίου και δημιουργεί αντανάκλαση. Η παράδοση αναφέρει
ότι ένας κυνηγός την στιγμή που προσπαθούσε να βρει πέρδικες ,βγηκε
σ’ ένα βατο το εικονισμα της παναγιας της Περδικοπουλας. Εκεί
προσπάθησαν να χτίσουν εκκλησιά ,αλλά και τις 2 φορές που
προσπάθησαν έγιναν οι 2 παγκόσμιοι πόλεμοι και έτσι εγκαταλείφθηκε η
ιδέα του κτίσματος της.

29. ΒΕΡΓΙΑΝΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

35. Ευαγγελία Βαρδιάμπαση

38.  Δουλειά:
 Ασχολούνται κυρίως με:
 Κτηνοτροφία
 Γεωργία
 οι γυναίκες ασχολούνται με τα οικιακά.
 Διασκέδαση:
 Η ασχολία των αντρών μετά την δουλειά είναι το
καφενείο και η καφετέρια στην οποία τα πρωινά
πηγαίνουν οι ηλικιωμένοι και το βράδυ οι νέοι.

39.  Έχουμε Δημοτικό σχολείο και νηπιαγωγείο στα όπου
πηγαίνουν τα παιδιά του χωριού αλλά και από τα γύρω
χωριά.
 Στον πολιτιστικό σύλλογο γίνονται μαθήματα
αγγλικών.

43. ΑΝΕΖΙΝΑ ΤΖΙΤΖΑΛΗ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΒΑΣΣΑΛΟΥ

44.  Έχει υψόμετρο 245 μέτρα από την επιφάνεια της
θάλασσας
 έχει 120 κατοίκους.

45. Έχουν χτιστεί τρεις εκκλησίες και στην 1 από αυτές υπάρχει ένα
ηρώων αφιερωμένο σε αυτούς που πολέμησαν για την πατρίδα
και συγκεκριμένα στον β΄ παγκόσμιο πόλεμο και στην
γερμανική κατοχή.

47.  Στο χωριό υπάρχει ένας ποταμός που έχει πλύστρες τις οποίες
χρησιμοποιούσαν οι παλιές νοικοκυρές για να πλένουν τα
ρούχα της οικογένειας.
 Εκεί βρίσκονταν 9 μύλοι που οι άνθρωποι έφτιαχναν το αλεύρι
τους και ζύμωναν το ψωμί τους.

48.  Επιπλέον υπάρχουν πολλά σπηλιάρια στα οποία κρύφτηκαν οι
κάτοικοι του χωριού στον πόλεμο του ΄41 για να μην τους
βρουν οι γερμανοί και τους σκοτώσουν.
 Στον ποταμό υπάρχει ένα εκκλησάκι το οποίο ονομάζεται Άγιο
Πνεύμα και χτίστηκε περίπου το 1200 από μια βυζαντινή
οικογένεια που ονομάζεται Καλλέργηδες.
Ο ι μ ύ λ ο ι

49.  Γύρω στο 1915 χτίστηκε το πρώτο δημοτικό σχολείο που πήγαιναν
τα παιδιά για να μαθαίνουν να γράφουν και να διαβάζουν.
 Μετά από 45 χρόνια δηλαδή κάπου στο 1960 χτίστηκε κι άλλη μια
αίθουσα που κι εκεί γινόταν μάθημα
 τώρα λειτουργεί ως πολιτιστικός σύλλογος του χωριού που εκεί οι
άνθρωποι κάνουν κάποιες εκδηλώσεις ( γάμοι , βαπτίσεις κ.τ.λ.π )

50. Κατερίνα Κυρίμη

52. Έχει τρείς εκκλησίες και η μια από
αυτές είναι ο Άγιος Ιωάννης ή
αλλιώς Φραγκοκλησιά η οποία είναι
γκρεμισμένη επί τουρκοκρατίας
δηλαδή εδώ και 400 χρόνια περίπου
και είναι ενετική.

54.  Επίσης υπάρχει και ένας μύλος όπου άλεθαν το σιτάρι
παλιά οι άνθρωποι. Ακόμη έχει ένα καφενείο μία
ταβέρνα και δύο μικρά μουσεία.
 Στην κατοχωριά όπως λέγεται υπάρχει το παλιό σχολείο
το οποίο εδώ και πολλά χρόνια δεν λειτουργεί.

56. ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΑΚΗ
ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑΓΙΟΥΔΑΚΗ

57. Μικρό και όμορφο χωριό

58.  Ήρεμη χωρίς πολλές εντάσεις,
 Οι άνδρες του χωριού:
 είναι κτηνοτρόφοι και γεωργοί
 υπάρχουν άνδρες που ασκούν άλλα επαγγέλματα
συγχρόνως, όπως: χτίστες, υδραυλικοί κ.λπ.
 Οι γυναίκες του χωριού:
 μόλις ξυπνήσουν ετοιμάζουν τα παιδιά τους για το
σχολείο
 μετά γυρνάνε σπίτια τους και ασχολούνται με τις δουλειές
του σπιτιού.
 τα καλοκαίρια οι περισσότερες δουλεύουν σε ξενοδοχεία

59.  Τα παιδιά του χωριού
• Πάνε σχολείο και σχολάνε 13:15.
• Μετά από το σχολείο έχουν άλλες δραστηριότητες
αφού πρώτα διαβάσουν τα μαθήματα τους
• Κάποιες μέρες τις εβδομάδας τα παιδιά έχουν
παραδοσιακούς χορούς οι οποίοι γίνονται στο χώρο του
συλλόγου εκεί παρακολουθούνται και τα μαθήματα
αγγλικών από μια καθηγήτρια η οποία έρχεται από το
Ρέθυμνο.
• Κάποια παιδιά του χωριού κάνουν μαθήματα
μαντολίνου.

60.  Το βράδυ οι άνδρες του χωριού και τα μεγάλα αγόρια
πηγαίνουν στο καφενείο του χωριού για να
παρακολουθήσουν ποδόσφαιρο.

63. • . Το χωριό περιέχει:
• Ένα δημοτικό σχολείο
• Ένα νηπιαγωγείο
• ένα γήπεδο ποδοσφαίρου
• τον πολιτιστικό σύλλογο
• ένα ιατρείο
• την πλατεία
• υπάρχει η εκκλησία του Μιχαήλ Αρχαγγέλου όπου είναι
δίπλα στην πλατεία και εκεί τελούνται γάμοι, βαφτίσεις
αλλά και η χοροεσπερίδα του χωριού κάθε 15 Αυγούστου,

64.  Ωστόσο υπάρχει η εκκλησία της παναγίας που βρίσκεται
έξω από το χωριό και κάθε χρόνο από αρχές Αυγούστου
μέχρι της 14 Αυγούστου οι κάτοικοι του χωριού αλλά και
από τα γύρω χωριά πηγαίνουν με τα πόδια στην εκκλησία
κάθε απόγευμα, όσες έχουν τάξιμο πηγαίνουν ξιπόλητες.

66. ΜΑΡΙΑ ΣΤΡΙΛΙΓΚΑ

67. Τα Λιβάδια είναι ένα ορεινό χωριό του Μυλοποτάμου.
Η καθημερινή ζωή έχει αλλάξει με τη πάροδο του χρόνου
Στις μέρες μας ασχολούνται με την αγροτοκτηνοτροφία αυτοί που
ζουν στο χωριό και τηρούν ακόμα τον πρωτογενή τομέα του τόπου.
Οι περισσότεροι μεγάλοι σε ηλικία είναι κτηνοτρόφοι και :
 ξυπνούν κατά τις 6 π.μ και πηγαίνουν στο βουνό με τα πόδια,
 ταΐζουν και αρμέγουν τα πρόβατα και ζώα που έχουν.
 επιστρέφουν στα σπίτια τους, ξεκουράζονται και διασκεδάζουν
οι περισσότεροι νέοι φεύγουν από το χωριό για σπουδές και
αναπτύσσουν αλλού το επάγγελμα που θέλουν να ακολουθήσουν.

70. Το χωριό λοιπόν ονομάζεται Λιβάδια αλλά πίσω από αυτή
τη λέξη κρύβεται η κατοχή επί τουρκοκρατίας .Τότε
ονομαζόταν Λεβεντοχώρι , γιατί οι άντρες ήταν λεβέντες
και οι γυναίκες λεβέντισσες .Εκείνο τον καιρό το χωριό
δεχόταν πολλαπλές επιθέσεις για την κατάκτηση του .Οι
κάτοικοι αντιστάθηκαν αρκετά και με αυτό τον τρόπο
είχαν πολλές νίκες . Ο πασάς απογοητευμένος διέταξε οι
στρατιώτες του να κάψουν το χωριό .Οι στρατιώτες
τελικά το έκαψαν και όταν τους ρώτησε ο πασάς αν τα
κατάφεραν, εκείνοι του είπαν ότι το έκαναν Λιβάδια
(δηλαδή όλα έγιναν στάχτη και ότι το χωριό λεηλατήθηκε
) Από τότε το χωριό μας ,ονομάζεται έτσι.

71. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ
ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ.
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ
ΤΟΥ ΔΕΣΠΟΤΗ
ΧΡΙΣΤΟΥ.

72. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΡΟΛΟΙ ΤΗΣ
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

73. Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ.

75. Τα μονοπάτια και οι κεντρικοί
δρόμοι

76. Το Δημοτικό
Σχολείο
Λιβαδίων.

77. ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ ΤΟΥ
ΧΩΡΙΟΥ!

78. Το άγαλμα του
Ιωάννη Σωπασή.

79. Χνάρης Γιώργης

80. ΤΙΜΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ

81.  Οι άνθρωποι αρχίζουν στις 5 το πρωί για να βγουν
στη κορυφή και τους παίρνει συνολικά 2 ώρες
 αρχίζει η λειτουργία στην εκκλησία στην οποία
μεταλαβαίνουν
 όταν κατεβούν στον λάκκο του μυγαιρού τους
περιμένει τραπέζι και γλέντι στο οποίο είναι όλοι
καλοδεχούμενοι
 Τρώνε το πιλάφι και το λιβαδιώτικο αντικριστό

83. Μαίρη Δασκαλάκη
Αντιγόνη Κοσκινά
Μαρία Παπαδάκη
Μαρία Καβρού

84.  Ο Σταύρος Καλλέργης ήταν ένας από τους
προδρόμους του σοσιαλιστικού κινήματος στην
Ελλάδα, πληρεξούσιος της Κρητικής Πολιτείας και
εκδότης του εντύπου Σοσιαλιστής.
 είχε πολεμήσει στο Αρκάδι
Και για αυτό επικηρύχτηκε από τις Οθωμανικές αρχές.
 Ο Καλλέργης έγραψε διάφορα άρθρα και πραγματείες:
 Οδηγός παντός ανθρώπου (1892)
 Πραγματεία περί σοσιαλισμού, μηδενισμού, αναρχίας (1893)
 Εγκόλπιον του εργάτου (1893) κ.α.

87.  Το Περαμα το αποκαλούσαν και πόρο του Χάρου ή πόρο του
Σατανά.
 Εκει κατοικούσαν οι Οξούζηδες Τούρκοι
 Αιμοβόροι, άγριοι που επιτίθεντο στους Κρητικούς
 Τους βασάνιζαν, τους λήστευαν και έπειτα τους σκότωναν.
 Στην περιοχή του χωριού έχουν βρεθεί χάλκινα λατρευτικά
ειδώλια.

88. Το Πέραμα είναι μια κωμόπολη.
Έχει εκτός από Δημοτικό, Γυμνάσιο και ένα γενικό λύκειο στο οποίο φοιτούν
τουλάχιστον 200 μαθητές, οι περισσότεροι είναι από τα γύρω χωριά.
Υπάρχουν πολλά φροντιστήρια Αγγλικών αλλά και Ελληνικών.
Οι κάτοικοι συνήθως ξυπνάνε πρωί για να πάνε στα μαγαζιά τους να δουλέψουν.
Έχει 2 παιδικές χαρές, χοροδιδασκαλία, αρκετές καφετέριες, μαγαζιά με ρούχα, τάε-
κβο-ντο, πυροσβεστική, αστυνομία και γυμναστήριο
Κάθε χρόνο έρχεται το Λούνα Παρκ ‘Κατερίνα’ στο οποίο πάνε τα παιδιά και περνάει η
ώρα τους.
Επίσης υπάρχει ένα Κέντρο Υγείας αλλά και πολλές εκκλησίες.

89.  Μια σημαντική εκδήλωση που διοργανώνεται στο
Πέραμα το καλοκαίρι είναι η Γη Μυλοπόταμου.
 Συμμετέχουν άνθρωποι από τα γύρω χωριά.
 Σε αυτή την εκδήλωση συγκεντρώνονται διάφορα
περιπτεράκια που εκπροσωπούν όλα τα χωριά και ο
κάθε επισκέπτης μπορεί να αγοράσει κάτι από αυτά.

95. 1. ΑΝΩΓΕΙΑ
2. ΖΩΝΙΑΝΑ
3. ΚΡΑΝΑ
4. ΜΑΡΓΑΡΙΤΕΣ
5. ΜΕΛΙΔΟΝΙ
6. ΠΑΝΟΡΜΟ

96. ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΚΟΣΚΙΝΑ
ΜΑΡΙΑ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΥΡΙΜΗ

97. Ανωγεια
κρητησ
ΑΝΤΙΓΟΝΗ
ΚΟΣΚΙΝΑ
ΜΑΡΙΑ
ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΥΡΙΜΗ

100. ΑΝΤΙΚΡΙΣΤΟ
ΤΟ ΑΝΩΓΕΙΑΝΟ ΕΘΙΜΟ ΠΟΥ
ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕ ΚΑΘΕ
ΓΛΕΝΤΙ,ΓΑΜΟ,ΒΑΠΤΙΣΗ.
ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΒΓΑΙΝΕΙ ΑΠΌ ΤΟ
ΌΤΙ Η ΦΩΤΙΑ ΑΝΤΙΚΡΙΖΕΙ ΤΟ
ΚΡΕΑΣ ΚΑΙ ΕΤΣΙ ΣΙΓΑ ΣΙΓΑ
ΨΗΝΕΤΑΙ ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΑ.

105. ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΑΚΗ
ΑΝΝΗ ΤΖΙΤΖΑΛΗ

106. Τα Ζωνιανά είναι ορεινό χωριό και μοναδικός οικισμός της ομώνυμης
Κοινότητας της επαρχίας Μυλοποτάμου στην ανατολική πλευρά του νομού
Ρεθύμνης.
Το χωριό απέχει 43 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και 52 από το Ρέθυμνο.
Βρίσκονται στον Ψηλορείτη (όρος Ίδη) σε υψόμετρο απο 620 εως 725 μέτρα και
σε κοντινή απόσταση από τα γνωστά Ανώγεια. Κατά την απογραφή του 2011 το
χωριό είχε 1.117 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία
και τη γεωργία
Το χωριό είχε άλλες δύο ονομασίες πριν πάρει τη σημερινή ονομασία. Ονομάστηκε
αρχικά Ζουλιανά από το βοσκό Ζα (γεν. του Ζου), ο οποίος ανακάλυψε νερό στην
τοποθεσία αυτή και έπειτα πήρε την ονομασία Ζουτόλακκος (που σημαίνει στου Ζου το
λάκκο). Τέλος, η ονομασία ταυτίζεται με το θεό Δία (Ζευς). Το Ζωνιανά ονομάστηκαν
έτσι από την τοπική έκφραση "Ζώνε Θεέ"

107.  Το Σπήλαιο Σφεντόνι. Χαρακτηριστικές είναι οι
κατ΄ έτος εκδηλώσεις "Σφεντόνια" που
πραγματοποιούνται με θεατρικές παραστάσεις και
γιορτές με ντόπιους λυράρηδες.
Το σπήλαιο Σφεντόνη θεωρείται ένα από τα πέντε καλύτερα της Ελλάδας και το
πρώτο στην Κρήτη. Επειδή η περιγραφή του σταλαγμιτικού και σταλακτιτικού
διακόσμου δεν μπορεί να απεικονιστεί μέσα από αυτή την ιστοσελίδα ανάγλυφα,
σας προσκαλούμε να το επισκεφτείτε για να δείτε από κοντά αυτό το θαύμα της
φύσης.

108.  Το 1866, 17 Ζωνιανοί πολέμησαν στο Αρκάδι και σφάγησαν
στην τραπεζαρία του μοναστηριού όταν τελείωσαν τα
πολεμοφόδια τους. Από τους Βαλκανικούς Πολέμους το 1912
μέχρι τη Το 1821 οι Ζωνιανοί επαναστάτησαν κατά των
Τούρκων με επί κεφαλής τον Μαυρογιάννη. Μικρασιατική
Εκστρατεία το 1922, έπεσαν μαχόμενοι 13 Ζωνιανοί και 17 στον
Ελληνοϊταλικό πόλεμο το 1940.

 Τα Ζωνιανά απασχόλησαν τις διωκτικές αρχές το 2006, όταν
ένοπλοι δεν δίστασαν να βάλουν με καταιγισμό πυρών κατά
των αστυνομικών αρχών κατά τη διάρκεια οργανωμένων
επιχειρήσεων των τελευταίων από αέρος και γης

111. ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΑΡΧΟΝΤΑΚΗ
ΜΑΡΙΑ ΣΤΡΙΛΙΓΚΑ

112. Η Κράνα είναι ένα χωριό του δήμου
Μυλοποτάμου , στους πρόποδες
του Ψηλορείτη. Απέχει 43 χλμ από
το Ρέθυμνο και σύμφωνα με απογραφή έχει 193
κάτοικους.

113. Για την ιστορία του χωριού υπάρχουν δυο
εκδοχές
 1η πήρε την ονομασία του από μια αρχαία πηγή
που λεγότανε κρήνη….(αυτή είναι η
επικρατέστερη ονομασία)
 2η λέγεται ότι στο χωριό τα χρόνια της κατοχής
έφτιαχναν στρατιωτικά κράνη και έτσι πήρε το
όνομα του το χωριό.

114.  Είναι ένα από τα πιο αρχαία χωριά του
Μυλοποτάμου
 Λέγεται ότι ήταν οικισμός του βασιλιά της
Αξού.
 Αρχηγός του Μυλοποτάμου επί τουρκοκρατίας
ήταν ο Κόκκινος Νικόλαος ή παπακρανιώτης.
 Το σπίτι του το είχε μετατρέψει σε γενικό
νοσοκομείο για να θεραπεύονται οι
επαναστάτες.
 Το σπίτι του σήμερα συντηρείται στο χωριό και
έρχονται επισκέπτες για να το δούνε.

116.  Στο χωριό στεγάζεται το γυμνάσιο της
περιοχής.
 Σαν επισκέψιμος χώρος για τους τουρίστες
και τους ντόπιους είναι το σπίτι του βοσκού.
 το λαογραφικό μουσείο της ενορίας
Κράνας.
 Ακόμα το χωριό διαθέτει πολλά φλεβικά
πηγάδια.
 Η έδρα του ‘’πανεπιστημίου των ορέων’’
στεγάζεται στο παλιό δημοτικό σχολείο του
χωριού.

119. Οι κάτοικοι ασχολούνταν και ασχολούνται με
γεωργία και κτηνοτροφία.
1) Οι άντρες στον ελεύθερο τους χρόνο πηγαίνουν
στα καφενεία.
2) Οι γυναίκες ασχολούνται με τις δουλειές του
σπιτιού και το καλοκαίρι δουλεύουν σε
ξενοδοχειακές μονάδες.
3) Τα παιδιά αφού σχολάσουν κάνουν αθλητικές
δραστηριότητες στο γήπεδο του χωριού.
4) Οι ηλικιωμένοι την περισσότερη ώρα τους την
περνάνε στα καφενεία λέγοντας ιστορίες από
τη ζωή τους στους νεότερους.

120. ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΝΑΡΗΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΓΙΑΝΑΚΗΣ

121.  Κατά την Βενετοκρατία ήταν σημαντικό χωριό με
πολλά αρχοντικά μέγαρα, με ωραία θυρώματα.
Υπήρξε έδρα της επανάστασης των Καλλέργη -
Πρικοσιρίδη (1333) κατά των Βενετών.
 Μετά την καταστολή της επανάστασης οι Βενετοί
κατάκαψαν το χωριό. Από τις Μαργαρίτες καταγόταν
η πλούσια οικογένεια Μηλιώτη. Ο Ανδρέας
Μηλιώτης ήταν ο πρώτος Γραμματικός της Πόρτας
τα πρώτα χρόνια τουρκοκρατίας.

122.  Στις Μαργαρίτες, χωριό
φημισμένο για την
κεραμική του παράδοση
λειτουργεί εδώ και πολλές
δεκαετίες το εργαστήριο
κεραμικής της οικογένειας
Καυγαλάκη.

124.  Ο Στ. Ξανθουδίδης γράφει (Χάνδαξ - Ηράκλειον σ.28),
ότι το όνομα τού χωριού αυτού όπως και πολλών άλλων
(Γαβαλοχώρι - Αμάρι - Γερακάρι - Φουρφουράς κ.λπ.)
οφείλονται σε οικογενειακά επώνυμα βυζαντινών οίκων.
Του Δημητράκου αναφέρεται η μεσαιωνική λέξη
μαγαρίτης, που σημαίνει αρνησίθρησκος, αποστάτης
,που δεν αποκλείεται να έχει σχέση με την ίδρυση του
χωριού, από τον πρώτο οικιστή μαγαρίτη(αλλόθρησκο).

125.  κτίστηκε στα τέλη του 15ου – αρχές 16ου αιώνα
 Ο κτήτορας της μονής, ανήκε στην ενετοκρητική
οικογένεια των Δανδόλων. Μπροστά από την ωραία
πύλη υπάρχει τάφος με ανάγλυφο το οικόσημο των
Δανδόλων
 ξεκίνησε ως γυναικείο κατά την Οθωμανική κυριαρχία

127. ΤΟ ΧΩΡΙΟ

128. ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΑΡΔΙΑΜΠΑΣΗ
ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑΓΙΟΥΔΑΚΗ

129. το Μελιδόνι βρίσκεται 30 χιλιόμετρα από το
Ρέθυμνο σε υψόμετρο 90 μέτρων και έχει
περίπου 400 κατοίκους.

130.  Το χωριό περιέχει 5 εκκλησίες:
 Την Αγία Σοφία,
 την Αγία Βαρβάρα,
 τον Άγιο Γεώργιο,
 την Κοίμηση της Θεοτόκου και
 το Ευαγγελισμός της Θεοτόκου.
 Επίσης διαθέτει ένα σχολείο, δύο σούπερ μάρκετ,
καφετέριες, ταβέρνες, ένα μεγάλο γήπεδο και ένα
πάρκο. Ακόμη έχει νοικιαζόμενα δωμάτια όπου
λειτουργούν το καλοκαίρι.

131. Οι άνδρες του χωριού ασχολούνται κυρίως με την
γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ άλλοι έχουν δικά τους
καταστήματα.
Οι γυναίκες ασχολούνται περισσότερο με τα οικιακά, ενώ
άλλες εργάζονται σε ξενοδοχεία και σε άλλες
επιχειρήσεις.
Τα παιδιά κάθε πρωί σηκώνονται για να πάνε στο
σχολείο. Στην συνέχεια της υπόλοιπης ημέρας
απασχολούνται με άλλες δραστηριότητες.

133. Εκεί λατρεύονταν ο Ταλέως Ερμής
κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους
.Πρόκειται για μια τοπική λατρεία,
όπου ο μυθικός γίγαντας Τάλως
συνδέονταν με το θεό Ερμή
προγενέστερα κατά την νεολιθική
και μινωΪκή εποχή. Όπου
λατρεύονταν στο σπήλαιο μόνο ο
γίγαντας Τάλως, που σύμφωνα με
το μύθο είχε αναλάβει την
προστασία και την ασφάλεια της
Κρήτης από τους εξωτερικούς
εχθρούς.

134. • Στην είσοδο του σπηλαίου συναντάμε και
ένα παρεκκλήσι στο οποίο κατά την
επέτειο της σφαγής πραγματοποιείται
τελετή στην μνήμη των μαρτύρων.
• Μπαίνοντας στο σπήλαιο του Μελιδονίου
συναντάμε την κεντρική αίθουσα που
λέγεται και <<Αίθουσα των Ηρωών>>,
γιατί το σπήλαιο αυτό είναι συνδεδεμένο
με την ιστορία της Κρήτης και αποτελεί
σημαντικό ιστορικό μνημείο.
• Σήμερα στην <<Αίθουσα των Ηρωών>>
διατηρούνται τα οστά των μαρτύρων,
μέσα σε πέτρινο οστεοφυλάκιο .

135. ΜΑΡΙΑ ΚΑΒΡΟΥ
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ

137.  Λόγω του φρουρίου της (Καστέλλιον), η κωμόπολη πήρε
το όνομα Καστέλλι.
 Οι Ενετοί διατήρησαν την ονομασία της πόλη ως έδρα
καστελλάνου μέχρι το 1647
 Εκδιώχθηκαν από τους Τούρκους, οι οποίοι την
μισοκατέστρεψαν.
 Το Πάνορμο το 1206 καταλήφθηκε από τους Γενουάτες
με επικεφαλής τον Ενρίκο Πεσκατόρε.
 Λόγω του φυσικού λιμένα της, ο Πεσκατόρε οχύρωσε την
κωμόπολη με φρούριο.
 Δεν κατάφερε να εμποδίσει την κατάληψή του από τους
Ενετούς το 1212.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΟΡΜΟΥ.

138.  Η ιστορία της κωμόπολης τοποθετείται ήδη από την
εποχή του Πτολεμαίου. Δεν είναι επακριβώς βέβαιο αν
ταυτίζεται με το Παντομάτριο, το οποίο
ο Πτολεμαίος αναφέρει ως επίνειο της Ελευθέρνης.
 Δεν είναι, επίσης, εξακριβωμένο εάν ταυτίζεται με την
κωμόπολη Panormus που αναφέρει ο Πλίνιος.
 Η ύπαρξη, ωστόσο, σημαντικής παλαιοχριστιανικής
βασιλικής του 5ου - 6ου αιώνα, στη περιοχή Αγία
Σοφία, δείχνει ότι το Πάνορμο ήταν σημαντική
κωμόπολη της περιοχής.

140.  Η εκκλησία του χωριού έχει διπλή αφιέρωση
στην Ανάληψη του Σωτήρος' και στον Άγιο Γεώργιο.
 Εκκλησιαστικά υπάγεται στην Η΄ Αρχιερατική
Περιφέρεια της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και
Αυλοποτάμου, της Εκκλησίας της Κρήτης.
 Υπό κατασκευή τελεί μεγάλος ιερός ναός ο οποίος
πρόκειται να αφιερωθεί σε έναν από τους Αγίους Δέκα,
τον Άγιο Αγαθόποδα, ο οποίος σύμφωνα με την
παράδοση γεννήθηκε στο Πάνορμο.

142. Το Πάνορμο είναι ένα από τα χωριά του νομού Ρεθύμνης
που κάθε χρόνο διοργανώνουν την ημέρα των Θεοφανίων
Τα Θεοφάνεια είναι μεγάλη ετήσια χριστιανική εορτή
της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη
Ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή.
Εορτάζεται στις 6 Ιανουαρίου και είναι η τρίτη και
τελευταία εορτή του Δωδεκαημέρου (εορτών των
Χριστουγέννων).
Το όνομα προκύπτει από την φανέρωση των τριών
προσώπων της Αγίας Τριάδας που συνέβη σύμφωνα με
τρεις σχετικές ευαγγελικές περικοπές.

145.  Η καθημερινή ζωή των κατοίκων είναι απλή. Δεν έχουν ιδιαίτερα
έντονη ζωή όμως ξέρουν να περνάν την ώρα τους δημιουργικά.
 Οι περισσότεροι ασχολούνται με το ψάρεμα αφού είναι
παραθαλάσσια περιοχή. Άλλοι ξυπνάνε κάθε πρωί και πηγαίνουν
στα μαγαζιά τους (ταβέρνες, καφενεία, χώροι διασκεδάσεις
κ.λ.π.). Όμως τα περισσότερα είναι ανοιχτά μόνο το καλοκαίρι
λόγω του τουρισμού που γεμίζει το Πάνορμο, όχι μόνο τα μαγαζιά
αλλά και τις όμορφες παραλίες.
 Οι γυναίκες αναλαμβάνουν το ρόλο ως μητέρα αλλά και ως
νοικοκυρά.
 Τα παιδιά που δεν έχουν ολοκληρώσει το 18 έτος της ηλικίας τους
πάνε στο σχολείο του Πανόρμου αφού διαθέτει ακόμα και Λύκειο.
 Ο πληθυσμός φτάνει έως και 630 κατοίκους.

149.  Στην είσοδο του Μουσείου δεξιά υπάρχει τοπογραφικός
χάρτης που εισάγει τον επισκέπτη στον αρχαιολογικό
χώρο της Ελεύθερνας, καθώς και κείμενα με την
ιστορία του τόπου και των ανασκαφών.
 Μπροστά του στέκει μια προθήκη με το εμβληματικό αντικείμενο του
Μουσείου: μια χάλκινη ασπίδα που βρέθηκε στον τάφο των «πολεμιστών»
και χρονολογείται ανάμεσα στο 830/20 και το 730/20 π.Χ.
 Πρόκειται για το μοναδικό, έως σήμερα, καλά στρωματογραφημένο
αντικείμενο αυτού του τύπου, που ανάλογά του παραδείγματα είναι γνωστά
ως «ασπίδες τύπου Ιδαίου Άντρου», από μια σειρά μεγάλων, ως επί το
πλείστον, αντικειμένων που βρέθηκαν κατά καιρούς στο παγκρήτιο ιερό ή,
σπανιότερα σε άλλα ιερά και θέσεις της Κρήτης.

150.  Η αίθουσα Α περιλαμβάνει τα εκθέματα εκείνα που
επελέγησαν για μια πρώτη παρουσίαση της
διαχρονικής δημόσιας, πολιτικής, θρησκευτικής,
κοινωνικής και ιδιωτικής ζωής της Ελεύθερνας.
 Στα δεξιά αναπτύσσονται σε προθήκες τμήματα της Προϊστορίας και της
Ιστορίας της.
 Εργαλεία, όπλα και κοσμήματα, αγγεία και ειδώλια, αγάλματα και
επιγραφές, αρχιτεκτονικά μέλη και νομίσματα φανερώνουν ένα μικρό
μέρος από τα τέχνεργα όλων των εποχών.

151. Μέσα από αυτά ο επισκέπτης μπορεί να δει όχι μόνον
τις ύλες που Χρησιμοποιήθηκαν κατά την αρχαιότητα
αλλά και την πρόοδο και εξέλιξη της τεχνολογίας και της
τέχνης, την τεχνοτροπία κάθε περιόδου, τις μικρές και
μεγαλύτερες αλλαγές από τη μια περίοδο στην άλλη.

153.  Στην αίθουσα Β αναπτύσσεται η θρησκευτική και η
λατρευτική ζωή στην Ελεύθερνα, από την Πρώιμη
Εποχή του Σιδήρου έως και τα χριστιανικά χρόνια.
 Αριστερά της εισόδου στο βάθος εκτίθενται ευρήματα
από ιερά των ιστορικών χρόνων, ειδώλια, τμήματα
γλυπτών, ανάγλυφα, επιγραφές, αγάλματα και άλλα.

155.  Η αίθουσα Γ του είναι αφιερωμένη στις νεκροπόλεις
της Ελεύθερνας. Συνειδητή επιλογή, ωστόσο, αποτελεί
το γεγονός ότι σ’ αυτήν παρουσιάζονται μόνον
ευρήματα από τις ανασκαφές στη νεκρόπολη της
Ορθής Πέτρας.
 Η νεκρόπολη αυτή με τα ταφικά έθιμα της καύσης και
τα πλούσια ευρήματά της αποτελεί σημείο αναφοράς,
καθώς εδώ εικονογραφούνται αρχαιολογικά στίχοι της
Ιλιάδας που αναφέρονται στην ταφική πυρά του
Πατρόκλου.

157.  Στο τέλος της αίθουσας Α υπάρχει ειδικός χώρος με
καθίσματα όπου θα πραγματοποιούνται προβολές,
μικρές περιοδικές εκθέσεις, ημερίδες, συμπόσια και
παρουσιάσεις.

158. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ.