Het lijkt wel alsof ieder jaar turbulent te noemen is. Ook in 2011 zijn er dit keer een aantal
majeure gebeurtenissen te noemen. Gebeurtenissen die in meer of mindere mate het reilen en zeilen van het CNV en Vakcentrale beïnvloeden.
Bijlage 3 bij afronding Sociaal Akkoord brief aan dec cao partijen 24 nov 201...
Jaarverslag 2011
1. 68e Verslag
van het
Christelijk Nationaal Vakverbond in Nederland
1 januari – 31 december 2011
2. 1. Inleiding
Het lijkt wel alsof ieder jaar turbulent te noemen is. Ook in 2011 zijn er dit keer een aantal
majeure gebeurtenissen te noemen. Gebeurtenissen die in meer of mindere mate het reilen en
zeilen van het CNV en Vakcentrale beïnvloeden.
Maar eerst wil ik even stil staan bij het feit dat 2011 het jaar is waar binnen de CNV Vakcentrale
een aantal zaken goed zijn gegaan. Financieel is de organisatie op orde gekomen, maar ook heeft
de organisatie op een goede manier het opknippen in een bestuurs- en dienstencentrum vorm
gegeven.
Een aantal managers is vertrokken en nieuwe collega's zijn binnengekomen. Het ontwikkelen van
het potentieel van de managers was een beleidsvoornemen voor 2011 en dat voornemen is goed
geconcretiseerd. Samen met TNO is begonnen met de introductie van Prestatiemanagement door
middel van de zogenoemde A3 systematiek. Ook een aantal bonden is hierbij aangehaakt.
Daarnaast is er veel aandacht geweest voor de ontwikkeling van onze medewerkers. Voor het eerst
in jaren is het beschikbare scholingsbudget ook daadwerkelijk besteed, zijn alle
functioneringsgesprekken op tijd gehouden en lijkt het ziekteverzuim duurzaam gedaald. Bij een
onderzoek door de Arbo Unie naar de psychosociale arbeidsbelasting onder onze medewerkers
blijkt dat met name het sociaal klimaat, de tevredenheid en de waardering hoog scoren.
Ook in de wijk Overvecht, waar de Vakcentrale is gehuisvest, gaat het nieuwe elan van de
Vakcentrale niet ongemerkt voorbij. Een week lang hebben verschillende afdelingen projecten
uitgevoerd in de wijk samen met en voor bewoners.
De gebeurtenissen in ons land zijn wel van dien aard om even bij stil te staan. 2011 is het jaar van
het pensioenakkoord en van de gevolgen daarvan. De spanning die binnen de FNV ontstond, ging
ook niet aan het CNV voorbij.
Ook is 2011 het jaar van de eurocrisis. De tv-beelden met staatshoofden en regeringsleiders die de
media uitleggen welke besluiten zijn genomen om de crisis te bezweren, staan ons nog helder voor
de geest. De crisissfeer die uit die beelden sprak, had onmiskenbaar invloed op het gedrag van
mensen. Aankopen werden uitgesteld en de huizenmarkt leek op slot te schieten. Dat heeft ook zo
zijn gevolgen voor bijvoorbeeld CNV Rechtshulp. Een krimpende economie betekent minder werk
voor deze afdeling.
In politiek opzicht werd steeds duidelijker dat er nieuwe en omvangrijke bezuinigingen dreigen.
2011 is het jaar waarin de voorzichtige ledengroei van het CNV weer tot stilstand kwam; op
1 januari 2012 is het aantal CNV-leden minder dan op 1 januari 2011. Blijkbaar zijn bonden en
Vakcentrale er nog niet in geslaagd de noodzaak van een vitale vakorganisatie bij velen ingang te
doen vinden. Dat is jammer en baart voor de toekomst wel enige zorgen. In dit licht wil ik even stil
staan bij een opmerkelijk en droevig feit. Eind van het jaar lieten ACP en ACOM weten dat zij
voornemens zijn per 1 juli 2012 het CNV te verlaten.
Pieter de Vente
algemeen secretaris
68e Verslag (2011) 2
3. Inhoudsopgave
1. Inleiding 2
2. Het jaar in vogelvlucht 4
3. Mission statement 11
4. Beleid & Communicatie 12
4.1. Beleid 12
4.1.1. Beleidsontwikkeling 12
4.1.2. Ondersteuning vereniging 16
4.1.3. Onderzoek 16
4.2. Communicatie 17
4.2.1. Supercollega 17
4.2.2. Internet 18
4.2.3. Overig 18
5. CNV Internationaal 19
5.1. Algemeen 19
5.2. Programma Sterke Partnerorganisaties voor Fatsoenlijk Werk 19
5.3. Lobby en Beleid voor Fatsoenlijk Werk 20
5.4. Draagvlakversterking voor Fatsoenlijk Werk 20
5.5. Inzet van bestuursleden 21
6. Dienstverlening 22
6.1. CNV Ledenservice 22
6.1.1. Opleiding en Training 22
6.1.2. CNV Vertrouwenspersonen WAO/WIA 22
6.1.3. CNV Belastingservice 23
6.1.4. CNV Jubilarissen 23
6.1.5. CNV Vertegenwoordigingen 23
6.1.6. HRM Vrijwilligers 24
6.1.7. Onder Dezelfde Paraplu 24
6.2. CNV Rechtshulp 24
6.2.1. Rechtshulpverlening 24
6.2.2. Onderlinge Verzekeringsmaatschappij Rechtshulp CNV u.a. 25
7. Dienstencentrum 27
7.1. CNV Beheerorganisatie ICT 27
7.1.1. Wijze van werken binnen SSC-ICT 27
7.1.2. Projecten 2011 27
7.2. CNV Info 29
7.3. SSC Financiën 29
7.4. Facilitaire ondersteuning 30
8. Vereniging 32
8.1. Rechtsvorm en doel 32
8.2. Algemeen en Dagelijks Bestuur 33
8.3. Organisatie 34
8.3.1. Organisatorische opbouw van de Vakcentrale 34
8.3.2. Personele ontwikkelingen 34
8.4. De financiering 36
8.5. Samenwerking 36
8.6. Methoden 36
8.7. Communicatie 37
8.8. Jaarverslag 37
9. Ledenontwikkeling 38
10. Financiën 39
68e Verslag (2011) 3
4. 2. Het jaar in vogelvlucht
10 januari
In zijn nieuwjaarstoespraak pleit CNV-voorzitter Jaap Smit voor een vakbeweging die zich niet
voortdurend richt op het behoud van verworven rechten, maar zich sterk maakt voor het behoud
van verworven waarden. ‘Hameren op verworven rechten zet de zaak op slot, spreken over
verworven waarden geeft ruimte om in te spelen op een veranderende arbeidsmarkt en ervoor te
zorgen dat die waarden in moderne rechten worden vertaald.’
1 februari
CNV Internationaal presenteert de documentaire The Worker can wait. Deze documentaire is een
onderdeel van de campagne voor eerlijke kleding.
7 februari
Het CNV neemt krachtig afstand van mediakritiek op het beleggingsbeleid van pensioenfondsen.
Ondanks de huidige problemen, zo meent het CNV, kent Nederland in internationaal perspectief
gezien een heel goed en relatief goedkoop pensioenstelsel.
14 februari
Jaap Smit en Agnes Jongerius vragen de Europese Unie om Egypte en Tunesië te herinneren aan
hun internationale verplichtingen en om vakbondsrechten en fundamentele mensenrechten te
garanderen en beschermen. Deze zijn in de knel geraakt en de bevolking van deze landen verzet
zich dan ook steeds krachtiger tegen hun regimes.
15 februari
Tweede Kamerleden moeten zorgvuldig met het voortbestaan van product- en bedrijfschappen
omgaan. Dat stelt Jaap Smit, die niet uitsluit dat in de Tweede Kamer een motie zal worden
ingediend voor opheffing van de schappen. Minister Kamp van Sociale Zaken heeft een voorstel
gedaan dat recht doet aan het belang van een goede afweging, voordat er een besluit wordt
genomen. Daarnaast geeft een dergelijke zorgvuldige afweging ook blijk van behoorlijk bestuur.
Het CNV dringt er dan ook op aan dat de minister de ruimte krijgt om het scenario zoals hij heeft
voorgesteld ook daadwerkelijk tot uitvoering te brengen.
28 februari
Het CNV maakt duidelijk grote bezwaren te hebben tegen een wetsvoorstel Wet Werken naar
Vermogen. Dit kabinet wil dat iedereen werkt naar vermogen. Op zich is daar niets mis mee en het
CNV kan deze oproep onderschrijven vanuit de gedachte dat volwaardige deelname aan de
maatschappij in de vorm van werk voor elk mens goed is. De zorg van het CNV ligt echter in het
feit dat tegelijkertijd fors bezuinigd wordt op integratietrajecten, sociale werkvoorzieningen en
andere stimulerende maatregelen om die mensen die een stimulans of een zetje in de rug nodig
hebben, daadwerkelijk een kans op de arbeidsmarkt te geven. Zo wordt het paard achter de wagen
gespannen.
28 februari
Jaap Smit ontvangt het eerste exemplaar van 'De rode dominee A.S. Talma' (uitgeverij Boom). In
deze biografie werpen de historici Lammert de Hoop en Arno Bornebroek nieuw licht op de
betekenis van A.S. Talma als christelijk-sociale grondlegger van het CNV en vernieuwer van
Nederlandse sociale politiek aan het begin van de twintigste eeuw.
4 maart
De media berichten over de voortgang van de uitwerking van het in 2010 gesloten
pensioenakkoord. De media trekken echter te vroeg conclusies. Er wordt nog onderhandeld. Smit
stelt: ‘Voor nu zet het CNV alles op alles voor een goed totaalpakket van de beste
werkgelegenheidsafspraken en de beste afspraken voor uw pensioen!’
7 maart
Het CNV start een campagne onder het motto Werken met hart en ziel. In dat kader wordt ook het
startsein gegeven voor een zoektocht naar de supercollega van het jaar. Op 2 februari 2012 wordt
de uiteindelijke winnaar van deze campagne bekend gemaakt.
9 maart
68e Verslag (2011) 4
5. Het kabinet wil illegaal verblijf van migranten strafbaar stellen. Ook wil het kabinet het onmogelijk
maken dat mensen die zonder verblijfspapieren in Nederland worden aangetroffen ooit nog legaal
verblijf kunnen verkrijgen. Het CNV en de andere ondertekenaars van een pamflet spreken zich uit
tegen deze plannen. ‘Strafbaarstelling van illegaal verblijf is buiten alle proporties en slecht voor de
samenleving.’
10 maart
De geruchtenstroom in de media over een mogelijk pensioenakkoord houdt aan. Het CNV tracht
duidelijk te maken dat er nog geen akkoord is en dat het verspreiden van geruchten daar ook niet
aan bijdraagt.
De drie Vakcentrales verzetten zich tegen het kabinetsvoornemen de griffierechten aanzienlijk te
verhogen. Voor werknemers met een lager- of middeninkomen wordt het straks vrijwel onmogelijk
om nog naar de rechter te stappen.
15 maart
CNV-voorzitter Smit pleit voor het behoudt van een collectieve rustdag. ‘Wanneer we willen
investeren in een duurzame samenleving dan is het noodzakelijk vast te houden aan die ene
rustdag per week om zo paal en perk te kunnen stellen aan de grenzeloosheid van deze tijd.’
22 maart
Smit verzet zich tegen het opnieuw de kop op steken van de bonuscultuur n.a.v. een bericht over
de bonussen van de ING-top. Smit: ‘Ik heb niets tegen een goede beloning van mensen met
bijzondere kwaliteiten en grote verantwoordelijkheden. Maar dan wel binnen proporties en het
moet uit te leggen zijn. Dat was het in dit geval duidelijk niet! En al helemaal niet wanneer op
hetzelfde moment wordt aangekondigd dat de pensioenen van de werknemers bevroren worden en
er voor hen geen loonsverhoging in zit dit jaar.’
4 april
Smit dringt aan op een spoedig akkoord over de uitwerking van het pensioenakkoord van juni
2010. Smit: ‘Van groot belang in het nieuwe akkoord is daarbij een versterking van de AOW die
gekoppeld zal worden aan de werkelijk verdiende lonen. Voor de meeste mensen is die eerste
pijler, de aow, een zeer belangrijk deel van de oudedagsvoorziening.’
Een ander belangrijk CNV-punt in het voorliggende concept akkoord zijn de aanbevelingen voor het
versterken van de ouderenparticipatie, zodat ouderen ook echt de mogelijkheid krijgen om langer
door te kunnen werken waar dat kan.
12 april
Het CNV maakt bezwaar tegen het beleid van het UWV waardoor mensen met een vaste baan
kunnen worden vervangen door mensen met een tijdelijk contract. CNV vice-voorzitter Maurice
Limmen: ‘Via een achterdeur wordt het ontslagrecht fundamenteel uitgehold. Een werkgever hoeft
nu alleen maar bij het UWV aan te tonen dat hij kosten kan besparen, door vaste krachten te
vervangen voor uitzendkrachten. En dat terwijl het kabinet in het regeerakkoord vastlegde het
ontslagbeleid onveranderd te laten.’
18 april
De adempauze in de onderhandelingen over de uitwerking van het pensioenakkoord zijn achter de
rug, maar het is nog onduidelijk wat die pauze de FNV heeft opgeleverd.
Smit wijst er in een blog op dat de ACP belangrijke bezwaren heeft tegen de mogelijke
onderhandelingsresultaten. Hij wijst er op dat er recent afspraken zijn gemaakt om langer
doorwerken van oudere werknemers beter mogelijk te maken.
Smit: ‘Het is echter jammer te moeten constateren dat de ACP in de afgelopen periode op geen
enkele wijze heeft bijgedragen en deel genomen aan de discussies die in het Algemeen Bestuur
van het CNV over de voortgang van de onderhandelingen hebben plaatsgevonden.’
1 mei
Jaap Smit komt tot de conclusie dat de nu bekende resultaten van de uitwerking van het
pensioenakkoord de toets der kritiek kunnen doorstaan. Smit noemt de resultaten dan ook
‘acceptabel en verdedigbaar’. Wel maakt hij zich grote zorgen over de ontwikkelingen binnen de
FNV, waar FNV Bondgenoten zich heftig verzet tegen de resultaten en feitelijk lijkt terug te komen
op het in 2010 gesloten akkoord.
13 mei
68e Verslag (2011) 5
6. Smit stelt vast dat de problemen binnen de FNV zijn opgelost en dat de pensioenafspraken nu
gemaakt kunnen worden. Hij wijst er wel op dat partijen er nog niet uit zijn. Er moeten met het
Kabinet nog afspraken worden gemaakt over de verbeterde aow. Maar ook over de wetgeving die
nodig is om pensioen te kunnen opbouwen. En werkgevers en werknemers zullen in de cao's echt
duidelijke afspraken moeten maken over langer werken.
17 mei
Het CNV heeft moeite met de eenzijdigheid van een resolutie van de vakbonden in de EU, verenigd
in de ETUC (European Trade Union Confederation). Jaap Smit: ‘ We kunnen ons best vinden in de
aanbeveling dat we Griekenland meer tijd geven schulden af te lossen. Maar we mogen ook van de
Grieken verwachten dat ze moeilijke keuzes niet uit de weg gaan en hun verantwoordelijkheid
nemen.’
25 mei
De medewerkers van het CNV nemen gedurende een week deel aan de festiviteiten in verband met
het vijftigjarig bestaan van Utrecht Overvecht, de wijk waarin het CNV-kantoor is gevestigd.
De Tweede Kamer bespreekt de hoofdlijnennotitie over de nieuwe Wet Werken naar Vermogen,
waarin de staatssecretaris de contouren schetst van deze nieuwe wet. Volgens het CNV is de Wet
Werken naar Vermogen ingegeven door bezuinigingsdoelstellingen en bieden deze
maatregelen niet voldoende aanknopingspunten om de gedeelde ambitie - mensen te laten werken
naar vermogen - te bereiken.
9 juni
Het CNV verzet zich tegen het kabinetsvoornemen de partnertoeslag in de aow te korten. De aow-
partnertoeslag is voor partners - jonger dan 65 jaar - van mensen die recht hebben op aow (boven
de 65 jaar). Als deze partners zelf geen of weinig inkomen hebben, dan krijgt die partner nu nog
aow-partnertoeslag. Daarover zijn in het verleden sluitende afspraken gemaakt en het kabinet
dreigt de gemaakte afspraken te schenden met het voorstel.
10 juni
De uitwerking van het pensioenakkoord van 2010 is gereed. Het CNV kondigt aan zijn achterban
over de onderhandelingsresultaten te gaan raadplegen. ‘Duurzaam, sociaal en met oog voor
iedereen’, zo duidt Jaap Smit de uitwerking van het pensioenakkoord.
20 juni
De CNV-leden willen dat het kabinet de komende bezuinigingen eerlijk verdeelt, zodat de sterkste
schouders de zwaarste lasten dragen. De Algemene Vergadering van het CNV doet deze oproep
in een brief aan het kabinet.
De Algemene Vergadering maakt zich ernstige zorgen over een mogelijke tweedeling die dreigt te
ontstaan; een rijke bovenlaag en een arme onderlaag, die mijlenver van elkaar afstaan.
In Utrecht vindt de eerste van tien ledenraadplegingen inzake het pensioenakkoord plaats. De toon
was kritisch, maar de leden gaven aan achter het gesloten akkoord te staan.
22 juni
Jaap Smit roept jongeren op zich aan te sluiten bij een vakbond. Zeker nu de discussies over de
toekomst van de pensioenen een hoogtepunt lijken te bereiken is het van belang dat ook de stem
van jongeren wordt gehoord.
23 juni
De drie Vakcentrales verzetten zich heftig tegen de plannen van minister Kamp om het
ontslagrecht verder uit te hollen. Kamp is van plan de uitvoeringsinstructies aan de UWV aan te
passen. Deze nieuwe regels maken het mogelijk dat vaste werknemers worden ingeruild voor
flexibele krachten terwijl er (nog) geen sprake is van structureel verlies van arbeidsplaatsen.
27 juni
Het CNV presenteert een nota waarin zeven mythes rond het pensioenakkoord worden
weersproken. Daarmee wil de Vakcentrale inzicht geven in de feitelijke betekenis van veel
besproken onderdelen van het akkoord.
29 juni
Maurice Limmen is tevreden over het feit dat de Tweede Kamer minister Kamp heeft teruggefloten
rond zijn plannen het ontslagbeleid te veranderen.
68e Verslag (2011) 6
7. De aow-partnertoeslag gaat met ingang van 1 augustus 2011 met 10 procent omlaag, voor
huishoudens met een inkomen boven de 30.000 euro. Het CNV is niet gelukkig met de maatregel.
Het Verbond is wel tevreden met het feit dat er rekening is gehouden met de suggestie om de
huishoudens met inkomens tot 30.000 euro te ontzien.
5 juli
Limmen betreurt dat de bedrijfsartsen niet in staat zijn werknemers vakkundig te begeleiden bij
gezondheidsvragen. ‘De bedrijfsarts staat teveel onder druk van de werkgever en in het verlengde
daarvan de arbodienst. Daardoor is de bedrijfsarts meer een werkgeversarts geworden in plaats
van een vertrouwensarts van de werknemer.’
7 juli
Het CNV verzet zich tegen het voornemen van het kabinet om de overdrachtsbelasting te verlagen
ten koste van de spaarloonregeling. Mensen met een gewoon inkomen draaien op voor kosten die
mensen met hoge inkomens door de aankoop van een nieuw huis maken. De rijken hebben dus
een meevaller op kosten van werknemers. In combinatie met bijvoorbeeld de drastische ingrepen
in de bijstand roept dit het beeld op van een nogal eenzijdig inkomensbeleid.
13 juli
Het Algemeen Bestuur van het CNV besluit - gehoord de leden - onder drie voorwaarden in te
stemmen met het pensioenakkoord. De nieuwe pensioensystematiek moet geen onevenredig
beroep doen op de solidariteit tussen generaties. Duidelijk moet zijn dat jong niet onevenredig veel
meer voor de pensioenen van oudere generaties betaalt.
Het tweede cruciale punt voor het CNV is dat er ook daadwerkelijk een hoger percentage 55-
plussers aan het werk komt. In de beleidsagenda 2020 (onderdeel pensioenakkoord dat met
werkgevers en vakbeweging is overeengekomen) wordt als doel gesteld dat ‘hetzelfde percentage
onder de 55-jaar als boven de 55-jaar in 2020 aan het werk is’.
Het derde punt van de CNV-leden is de zware beroepen. Smit: ‘De CNV-bonden erkennen het
probleem van de werknemers met zware beroepen. En dat is tevens het laatste voorbehoud wat
het CNV op tafel legt.’ Het Kabinet zal gestand moeten doen aan de uitkomst van het akkoord van
2010. Dat betekent dat mensen met een zwaar beroep, gekoppeld aan een groot aantal
dienstjaren en een laag salaris, uit moeten kunnen treden op 65 jaar met een aow-uitkering die
gelijkwaardig is aan de aow-uitkering van vandaag op 65 jaar (geïndexeerd via aow-verhoging).
13 juli
Limmen komt tot de conclusie dat de voorstellen van minister Kamp om te komen tot een
vitaliteitsregeling nog onvoldoende zijn. De voorstellen sluiten wel aan bij het akkoord dat daarover
tussen sociale partners is bereikt, maar het CNV is niet gelukkig met het afschaffen van de
spaarloonregeling ten behoeve van een verlaging van de overdrachtsbelasting. ‘Daarnaast kan het
wat ons betreft ook niet de bedoeling zijn dat de vitaliteitsregeling of het van-werk-naar-werk-
budget bijvoorbeeld het recht op WW negatief beïnvloedt.’
16 augustus
Smit pleit er voor dat de Europese leiders nu echt doorpakken om de eurocrisis op te lossen.
‘Kijkend naar Europa en de wanhopige pogingen dit ‘project’ overeind te houden, kom ik tot de
conclusie dat wij toe zijn aan echte oplossingen en moeten stoppen met het plakken van pleisters.
Wekelijks wordt het noodfonds aangevuld en in de strijd tegen de schulden vinden we de oplossing
in het verhogen van die schuld. Een vreemde gedachte’, aldus Smit.
5 september
Het CNV maakt zich grote zorgen over de plannen van het kabinet om te bezuinigen op de
arbeidsinspectie. Vice-voorzitter Maurice Limmen: 'Als maatschappij hebben we een ondergrens
voor wat we minimale arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden vinden. Als we die
ondergrens niet bewaken, dan wordt die ondergrens poreus.’
16 september
Het CNV opent zijn commentaar op de Miljoenennota als volgt: ‘Onze samenleving draagt de lasten
van de economische crisis, daar is geen ontkomen aan. Maar de kwaliteit van een samenleving
blijkt uit de wijze waarop lasten worden verdeeld. De actuele kabinetsplannen ondermijnen de
kwaliteit van onze samenleving, doordat de lasten structureel en eenzijdig worden afgewenteld op
de zwakkeren in onze samenleving – de uitkeringsgerechtigden verliezen meer koopkracht dan de
werkenden.’ In de plannen van het kabinet dragen de sterkste schouders niet de zwaarste lasten,
maar zij die haast niets hebben, wordt ook dat wat zij nog hebben ontnomen. Zo ontstaat een
68e Verslag (2011) 7
8. tweedeling, terwijl wij toch één samenleving willen en horen te zijn. Blijkbaar wordt daarbij
vergeten dat mensen met een uitkering altijd duurder zijn dan mensen die productief bijdragen aan
de opbouw van onze samenleving. Het CNV meent dan ook dat de kabinetsplannen grondig moeten
worden aangepast.
In de Arbeidsvoorwaardennota 2012 eist het CNV de hele loonsom op. Deze moet worden
aangewend voor harde werkgelegenheidsafspraken en inflatiecorrectie. Als werkgevers niet of
onvoldoende bereid zijn werkgelegenheidsafspraken te maken, verhoogt het CNV de looneis voor
de werknemers. Het CNV richt zich vooral op afspraken over de duurzame inzetbaarheid van
werknemers.
19 september
Op maandag 19 september, de dag voor Prinsjesdag, komt het CNV gezamenlijk met FNV, de CG
Raad en de Raad van Kerken in actie met een manifestatie in Den Haag. Het maatschappelijk
middenveld laat op die dag zijn stem horen met betrekking tot de bezuinigingsplannen van het
kabinet.
’s Morgens vindt een manifestatie in eigen kring plaats, waarin het CNV duidelijk maakt grote
bezwaren te hebben tegen de opstapeling van maatregelen die voor mensen aan de onderkant van
het inkomensgebouw grote nadelige gevolgen heeft.
’s Middags is er een demonstratieve bijeenkomst op het Haagse Malieveld waar de organisaties
samen de politiek oproepen om de lasten van de bezuinigingen eerlijk te verdelen.
26 september
Professor dr. Wil Albeda is door CNV-voorzitter Jaap Smit gehuldigd omdat hij 60 jaar lid is van
CNV Publieke Zaak. Albeda werkte in de jaren ’50 bij de toenmalige Hout- en Bouwbond en hij was
in de jaren ’60 bestuurslid van de Vakcentrale. Tussen 1978 en 1981 was hij minister van Sociale
Zaken.
29 september
De tijdelijke parlementaire onderzoekscommissie ‘Lessen uit recente arbeidsmigratie’ concludeerde
dat Nederland niet in staat is geweest de toestroom van arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-
Europa goed op te vangen. Het aantal arbeidsmigranten in Nederland is jarenlang onderschat en
bedraagt op dit moment naar schatting rond de 200.000, zo blijkt uit het rapport. Maurice Limmen:
‘Deze bevindingen van de commissie onderstrepen het belang juist nu van een adequate controle
op onwettige arbeidsomstandigheden en onwettige arbeidsvoorwaarden in Nederland. Gelijk werk
moet gelijk betaald worden. Het is van groot belang misstanden of onwettige concurrentie op
arbeidsvoorwaarden te voorkomen.’
4 oktober
Voorzitter Jaap Smit heeft sterke kritiek op de zogenoemde ‘huishoudinkomenstoets’ en de
voorgestelde ‘tegenprestatie naar vermogen’: ‘Een bezuiniging helpt mensen niet aan het werk. En
het lijkt me niet goed dat bijstandsgerechtigden straks het werk van anderen gratis gaan doen.’
Smit doelt hier op de door het kabinet voorgestelde wijzigingen in de Wet Werk en Bijstand.
5 oktober
Het CNV is teleurgesteld over het kabinetsstandpunt dat vandaag is gepresenteerd over de
toekomst van de product- en bedrijfschappen (PBO’s). Maurice Limmen: ’We maken ons grote
zorgen dat in de toekomst taken die in het algemeen belang zijn niet meer worden uitgevoerd. De
minister zegt wel dat hij de sterke kanten van de product- en bedrijfschappen wil handhaven, maar
dat doet hij niet. De schappen worden in de visie van de minister een uitvoeringsorganisatie van de
overheid. En dat is in strijd met de bedoelingen van de PBO.’
10 oktober
Het kabinet stelt voor een aow-uitkering pas te laten ingaan op dag dat iemand 65 jaar wordt. Het
CNV vindt het een slecht plan. Mensen die in de tweede helft van de maand jarig zijn, lopen
honderden euro’s mis.
Het CNV reageert afwijzend op het voorstel van CDA-kamerlid Eddy van Hijum voor meer vrijheid
om af te wijken van cao's. Zo zouden bedrijven in zwaar weer mogen afzien van afgesproken
loonstijgingen. ‘Voorstellen voor een loonsverlaging in slechte tijden zijn een ondergraving van de
cao en van het poldermodel’, aldus Maurice Limmen.
17 oktober
68e Verslag (2011) 8
9. De Kamers van Koophandel houden in de huidige vorm op te bestaan en gaan verder als
ondernemerspleinen. In deze nieuwe organisatie wordt de rol van werknemers kleiner.
Werknemers krijgen een rol in de adviesraad van de ondernemerspleinen, niet in het bestuur. Het
CNV vindt dat geen wenselijke ontwikkeling.
20 oktober
Het is belangrijk dat de rechten van Griekse werknemers en vakbonden worden gerespecteerd,
wanneer Europa de voorwaarden opstelt voor het noodfonds voor Griekenland. Dat schrijft Jaap
Smit in een brief aan minister-president Rutte. Smit is bezorgd over de rechten van werknemers in
landen die door de crisis worden getroffen: ‘In verband met de ondersteuning vanuit Brussel heeft
Athene permanente maatregelen getroffen die de rechten van werknemers schaden. Het is
belangrijk dat werknemers én werkgevers hun verantwoordelijkheid nemen in tijden van crisis. Dus
dat zowel werkgevers als werknemers zich gaan inspannen om de Griekse economie gezond te
maken.’
De dekkingsgraden van de grootste pensioenfondsen in Nederland zitten nu onder de kritische
grens van 105 procent. Volgens de fondsen is dit een gevolg van de Europese schuldencrisis en
verslechterde economische vooruitzichten. Voorzitter Jaap Smit: ‘Het is een buitengewoon
vervelende situatie, maar de pensioenfondsen kunnen hier weinig aan doen. Belangrijk is dat euro-
leiders een overtuigend antwoord formuleren op de schuldencrisis. Doen ze dit, dan ziet over een
maand de wereld er weer heel anders uit en vermindert wellicht de noodzaak tot korten. Laten we
dus wel alert blijven, maar er is geen reden tot paniek.’
27 oktober
CNV-voorzitter Jaap Smit vraagt in een brief alle Nederlandse gemeenten om alert te zijn op
mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Met ingang van 1 januari wordt de Wet Werken
naar Vermogen veranderd. Gemeenten krijgen veel met die wet te maken en zijn nu al bezig om
hun begroting op te stellen.
Smit vraagt in de brief om meer geld vrij te maken voor mantelzorgers van Wajongeren. Hij is ook
bezorgd over verdringingseffecten als er een tegenprestatie naar vermogen verplicht wordt voor
mensen met een bijstandsuitkering. Smit spreekt in de brief de hoop uit dat gemeenten zich bij de
lastige keuzes rond de WSW laten leiden door medemenselijkheid. Tot slot roept hij ook op om
voorbereidingen te treffen zodat jonggehandicapten met arbeidsvermogen aan het werk geholpen
kunnen worden, bijvoorbeeld via jobcoaching.
8 november
‘Het gepeuter aan het ontslagrecht moet nu maar eens afgelopen zijn. Er moet gekeken worden
naar een totale arbeidsmarktherziening, en niet naar het aanpakken van fragmenten daarvan,
zoals het ontslagrecht.’ Dat zegt CNV-voorzitter Jaap Smit in reactie op het wetsvoorstel van D66-
Kamerlid Koser Kaya om ontslag gemakkelijker te maken voor werkgevers.
9 november
Het CNV is vanaf vandaag lid van de Europese Zondagsalliantie. Dit is een groot Europees netwerk
van organisaties die zich samen sterk maken voor het belang van gezamenlijke vrije tijd. Maurice
Limmen: ‘De zondag als rustdag en, meer in het algemeen, fatsoenlijke arbeidstijden, zijn van
unieke waarde voor de samenleving. Het bewustzijn hiervan moet worden vergroot en daarom
ondersteunt het CNV de Europese Zondagsalliantie.’
11 november
De Wet Werk en Bijstand moet door de Eerste Kamer ingrijpend worden veranderd. Dat schrijft
CNV-voorzitter Jaap Smit in een brief aan de senatoren. ‘Deze wet helpt mensen onvoldoende
daadwerkelijk aan een plek op de arbeidsmarkt en is te eenzijdig gericht op het behalen van
bezuinigingsdoelstellingen’, schrijft Smit. Hij wijst op vier grote bezwaren tegen de wet.
Mensen die een bijstandsuitkering krijgen moeten een tegenprestatie gaan verrichten. Smit is
bezorgd dat deze werkzaamheden andere bestaande banen onder druk gaan zetten.
De wet gaat uit van een huishoudinkomenstoets: wie als huishouden teveel inkomen of vermogen
bezit, krijgt een lagere uitkering of zelfs helemaal niets.
Wie jonger is dan 27 jaar, kan pas na vier weken een uitkering aanvragen. In die tussentijd kunnen
ze zonder inkomen komen te zitten.
Het kabinet wil de wet snel laten ingaan. Smit voorziet dat daardoor veel mensen en gemeenten in
de problemen komen.
In brede zin waarschuwt Smit voor een stapeling van effecten ‘door bezuinigingen op terreinen als
AWBZ, WMO en jeugdzorg. Hierdoor komen mensen onder het bestaansminimum te vallen.’
68e Verslag (2011) 9
10. 28 november
In een brief kondigt de minister aan, dat hij wil gaan onderzoeken of er in tijden van crisis kan
worden afgeweken van de cao. ‘Ook in tijden van crisis zijn de werkgevers en werknemers in
Nederland prima in staat om samen tot goede oplossingen te komen.’ Dat zegt Jaap Smit in reactie
op de brief.
5 december
In een reactie op de ontwikkelingen binnen de FNV als gevolg van het hoogopgelopen conflict over
het pensioenakkoord bendadrukt Smit het belang van een sterke vakbeweging in Nederland en
hoopt dat er snel orde op zaken komt: ‘En het CNV gelooft daarbij in de kracht van de eigen
christelijke sociale identiteit.’
Smit schaart zich achter de analyse en het advies aan de FNV om op te gaan in een nieuwe
vakbond. Hij is blij dat ze er bij de FNV zo uitkomen en werken aan de toekomstbestendigheid. ‘Het
is van belang ervoor te zorgen dat er juist nu een sterke vakbeweging is. Die is hard nodig in een
tijd waarin de positie van werknemers er niet sterker op wordt’, aldus de CNV-voorzitter.
7 december
Het inkomenseffect voor mensen met een laag inkomen en een lang arbeidsverleden die vanaf
2025 op hun 65e willen stoppen met werken, wordt beperkt tot -3%. Daarmee komt minister
Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tegemoet aan de wens van de Tweede Kamer en de
vakbonden. Vice-voorzitter Maurice Limmen: ‘Hiermee krijgen mensen met zware beroepen en een
laag inkomen een financiële steun in de rug, zodat de inkomensachteruitgang als zij op hun 65ste
stoppen met werken, wordt verzacht.’
9 december
‘Verlies de sociale rechten en het belang van burgers en werknemers niet uit het oog bij een
Europees toekomstplan.’ Dat is de kern van de oproep van de drie Vakcentrales in een brief aan
minister-president Rutte. CNV-voorzitter Jaap Smit: ‘Zorgvuldigheid en transparantie staan ook bij
snelle maatregelen voorop. De grondslag van de Europese samenwerking en toekomst is meer dan
alleen het herstellen van rust op de financiële markten. Het sociaal belang van werknemers en
burgers mag daarbij niet sneuvelen.’
9 december
‘Juist op de punten waar de Corporate Governance Code voor het CNV het belangrijkst is, wordt
deze code het minst nageleefd’, aldus Maurice Limmen, vice-voorzitter van de CNV Vakcentrale. Zo
concludeert hij uit het Monitoring Rapport Corporate Governance Code 2011. Limmen: ‘Een
vertrekkende topfunctionaris hoeft überhaupt geen ontslagvergoeding te worden uitgekeerd. Het
risico voor ontslag wordt vaak al in het salaris van een bestuurder meegewogen.’
9 december
Na drie tijdelijke contracten moet je gewoon weer een vast contract aangeboden krijgen. Een
tijdelijke wet die werkgevers toestaat jongere werknemers een vierde tijdelijk contract aan te
bieden, loopt per 1 januari af. Minister Kamp liet op 9 december weten dat hij de regeling niet
verlengt.
12 december
Het CNV is tegen de wijzigingen in de Ziektewet, zoals het kabinet die voorstelt. Het vangnet bij
ziekte wordt in deze plannen ernstig afgebroken. Maurice Limmen: ‘Zieke werknemers moeten
recht houden op een stevig vangnet. Deze aanscherping betekent echter dat zieke werknemers al
snel zonder uitkering komen te zitten of na korte tijd te maken krijgen met een grote verlaging van
hun inkomen.’
68e Verslag (2011) 10
11. 3. Mission statement
Het mission statement van het CNV luidt als volgt:
Belangen behartigen als roeping en taak
Het Christelijk Nationaal Vakverbond heeft als taak de belangen van mensen te behartigen op het
gebied van werk en inkomen. Met een open, deskundige en persoonlijk betrokken stijl werken wij
primair voor CNV-leden.
Het CNV vindt inspiratie in het christelijk sociaal denken dat zijn wortels heeft in het evangelie. Van
daaruit geloven wij dat ieder mens als streven en doel heeft om ‘tot bestemming te komen’. In
onze prestatiegerichte en steeds complexere samenleving wil het CNV hieraan bijdragen door
mensen weerbaar en wendbaar te maken bij het verrichten van werk. Dit zowel op materieel als
immaterieel gebied.
Het CNV streeft naar een samenleving waarin mensen zoveel mogelijk gelijke kansen hebben en
duurzaamheid een centraal begrip is. Medewerkers, vrijwilligers en leden van het CNV wenden hun
talenten aan om deze idealen om te zetten in diensten op maat, aansprekende producten en
opvallende acties. Om dit te bereiken voert het CNV een permanente dialoog met de leden, de
samenleving en internationale organisaties op het gebied van mens en werk.
Het CNV wil een herkenbare beweging zijn en blijven. Voor iedereen die zich inzet voor het CNV
willen wij een inspirerende en uitdagende omgeving vormen waarin ieder zijn talenten kan
ontwikkelen.
Recent is dit mission statement als volgt samengevat:
‘Het CNV is een vakbeweging die vanuit christelijk sociaal denken mensen helpt wendbaar en
weerbaar te zijn op het terrein van werk en inkomen ten behoeve van een plek in een
rechtvaardige en duurzame samenleving.’
Voor de Vakcentrale kan de missie als volgt worden verwoord:
De Vakcentrale CNV is een financieel gezonde organisatie, met betrouwbare leveranciers /
afdelingen die de CNV-bonden en -leden een kwalitatief goed product biedt en continuïteit
waarborgt. Dat maakt dat de Vakcentrale, als het gaat om dienstverlening, de eerste keus van de
vakbonden is.
Tevens is de Vakcentrale in politiek Den Haag en in de polder op het gebied van werk en inkomen
gezaghebbend en dwingt respect af.
De Vakcentrale werkt met competente en betrokken medewerkers in een sfeer van openheid,
samenwerking en creativiteit.
68e Verslag (2011) 11
12. 4. Beleid & Communicatie
4.1. Beleid
4.1.1. Beleidsontwikkeling
* Pensioen
Ook in 2011 wordt veel gesproken over de toekomst van het Nederlands pensioenstelsel. De
discussie over het pensioenakkoord speelt zich voor een groot deel in de Stichting van de Arbeid af,
maar er wordt ook overleg gevoerd met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Vanuit de afdeling Beleid worden de bonden op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen, zowel
via de pensioenwerkgroep als in bondsbrede bijpraatsessies.
Iets meer dan een jaar na het door sociale partners in juni 2010 gesloten pensioenakkoord wordt
door sociale partners op 10 juni 2011 overeenstemming bereikt over het Uitwerkingsmemorandum
pensioenakkoord 2010. Ook worden maatregelen aangekondigd om de arbeidsparticipatie van
ouderen te verbeteren. Dit laatste onderdeel krijgt de titel: ‘Beleidsagenda 2020: investeren in
participatie en inzetbaarheid’.
In een reeks bijeenkomsten wordt het akkoord voorgelegd aan de leden. Onderhandelaars namens
het CNV zijn aanwezig om tekst en uitleg te geven. Het CNV stemt op 13 juli 2011 onder drie
voorwaarden in met het pensioenakkoord: vervroegde uittreding voor zware beroepen en een groot
aantal dienstjaren moet mogelijk blijven, een eerlijke verdeling over generaties en een aanwijsbare
verhoging van de arbeidsparticipatie van 55-plussers.
Zowel in de aanloop naar het pensioenakkoord als in de periode daarna worden diverse
communicatiematerialen zoals persberichten en veelgestelde vragen aan de bonden ter beschikking
gesteld.
Het Uitwerkingsmemorandum 2010 kent nog een aantal losse eindjes en in het najaar 2011 zijn er
een aantal werkgroepen hiermee aan de gang gegaan. Voorbeelden zijn de discontovoet en het
invaren van oude rechten. In deze werkgroepen zitten de vertegenwoordigers van de Stichting van
de Arbeid en van het Ministerie van Sociale Zaken en een aantal externe pensioendeskundigen. In
het voorjaar van 2012 komen deze werkgroepen met hun resultaten.
Hoewel de uitwerking van het pensioenakkoord het belangrijkste pensioenonderwerp is in 2011,
zijn er ook nog andere pensioenonderwerpen die het CNV niet aan zich voorbij heeft laten gaan. Zo
heeft het CNV zich in de media en in de Tweede Kamer sterk verweerd tegen het wetsvoorstel
‘Verschuiving Ingangsdatum AOW’. Door dit wetsvoorstel gaat de aow niet meer in op de eerste
van de maand waarin iemand 65 wordt, maar pas op de dag dat iemand 65 jaar wordt.
Andere belangrijke onderwerpen in 2011 zijn het wetsvoorstel Versterking bestuur
pensioenfondsen en de Bijbetalingproblematiek waardeoverdracht.
* Arbeidsongeschikten
In de Stichting van de Arbeid wordt in 2011 ook aandacht besteed aan de positie van mensen die
arbeidsongeschikt zijn. Dit leidt in april 2011 tot aanbevelingen aan werkgevers en werknemers en
adviezen over de positie van mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn. Daarnaast meldt
de Stichting van de Arbeid per brief haar bevindingen naar aanleiding van de evaluatie van de WIA
(de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) aan de Tweede Kamer.
* Product- en bedrijfschappen
In juni verschijnt de visie van de Stichting van de Arbeid op de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisaties (de product- en bedrijfschappen) in de nota: De toekomst van de product- en
bedrijfschappen: het belang van een moderne Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie voor de
Nederlandse economie. Deze nota wordt uitgebracht terwijl met spanning wordt gewacht op het
kabinetsstandpunt over de publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties. Het kabinet heeft toegezegd met
een standpunt te zullen komen naar aanleiding van een door de Tweede Kamer aangenomen motie
van de Kamerleden Aptroot / Koopmans / Van den Besselaar. Daarin is de regering verzocht om
een onderzoek te doen naar de taken van de product- en bedrijfschappen en de (on)misbaarheid
daarvan.
68e Verslag (2011) 12
13. Op 5 oktober verschijnt het kabinetsstandpunt. Het kabinet is van oordeel dat de taken van de
product- en bedrijfschappen moeten worden beperkt tot de kerntaken.
Het CNV wijst in een persbericht op het gevaar dat voor het bedrijfsleven en samenleving
belangrijke taken van product- en bedrijfschappen op het gebied van arbeidsomstandigheden,
scholing en ontwikkeling en duurzaamheid, in de toekomst niet meer zullen worden uitgevoerd.
Ook andere organisaties werpen zich in de hoorzitting van de Tweede Kamer in november en in de
aanloop naar het Kamerdebat op 8 december, op als pleitbezorger voor een gemoderniseerd pbo-
stelsel. Dit mag niet baten. Een motie waarin wordt gevraagd om de Wet op de Publieke
Bedrijfsorganisaties zo aan te passen dat de schappen geheel verdwijnen wordt echter eind
december door de Tweede Kamer aangenomen. Of en hoe de motie wordt uitgevoerd zal pas in het
voorjaar van 2012 duidelijk worden.
* Algemeen verbindend verklaren van cao’s
De Stichting houdt zich in 2011 ook bezig met de discussie die in Tweede Kamer wordt gevoerd
over de algemeen verbindend verklaring van collectieve arbeidsovereenkomsten. De Kamer maakt
zich zorgen over het achterblijven van de arbeidsparticipatie van kwetsbare groepen. In moties
wordt opgeroepen om cao’s, waarin geen afspraken worden gemaakt over de inzet van mensen
met een afstand tot de arbeidsmarkt, niet meer algemeen verbindend te verklaren. Op 7 december
stuurt de Stichting van de Arbeid een zeer uitgebreide brief aan de Tweede Kamer waarin de
inspanningen die werkgevers en werknemers hebben geleverd om kwetsbare groepen te laten
participeren worden beschreven en tot welke resultaten dat heeft geleid.
* Uitzendrichtlijn
In 2011 wordt door de beleidsbestuurder en beleidsmedewerkers van het CNV gewerkt aan de
zogenaamde ‘heroverweging’ van cao-bepalingen. De heroverweging is noodzakelijk als gevolg van
de implementatie van de Uitzendrichtlijn. Op grond van deze richtlijn moeten uitzendkrachten
zoveel mogelijk gelijk behandeld worden met werknemers die rechtstreeks in dienst zijn van het
bedrijf. In de heroverweging wordt bekeken of afspraken die ter bescherming van uitzendkrachten
zijn gemaakt door de richtlijn niet overbodig zijn geworden. De Stichting publiceert op
29 november een eerste analyse en vraagt decentrale cao-partijen op basis daarvan de in
aanmerking komende cao-bepalingen voor 1 november 2012 te heroverwegen.
* Payroll
Ook wordt in de Stichting hard gewerkt aan een advies over payroll. Payroll is een relatief nieuw
verschijnsel. Bij payroll wordt een werknemer door een bedrijf geworven en geselecteerd. Hij komt
vervolgens niet rechtstreeks in dienst van dat bedrijf, maar komt formeel in dienst van een ander
bedrijf: het payrollbedrijf. Dat payrollbedrijf zorgt voor loonbetaling, begeleiding bij ziekte etc.
Deze constructie kan nadelige gevolgen hebben, vooral bij ontslag. In dat geval heeft een
werknemer die via een payrollbedrijf bij een werkgever werkt een andere (mindere) rechtspositie
dan een werknemer die rechtstreeks in dienst is van een bedrijf. De minister van Sociale Zaken
heeft aan de Stichting van de Arbeid gevraagd om over deze problematiek een advies te geven.
* Ziektewet
In december verstuurt de Stichting van de Arbeid een brief aan de Tweede Kamer over de
Ziektewet. In de brief wordt gemotiveerd waarom er bij sociale partners geen draagvlak is voor de
plannen van het kabinet om de Ziektewet te moderniseren. Het CNV uit ook in de media
fundamentele kritiek op de plannen omdat daarmee ongelijkheid ontstaat in de (inkomens)positie
van mensen met een contract voor onbepaalde tijd en mensen die dat niet (meer) hebben zoals
uitzendkrachten of mensen die ziek zijn als hun contract voor bepaalde tijd afloopt. Vooral
uitzendkrachten en jongeren die vaak tijdelijke contracten hebben zullen er door de plannen snel in
inkomen op achter uitgaan.
Over alle thema’s hebben beleidsmedewerkers en bestuurders in informele of formele contacten
gehad met Kamerleden, ambtenaren van ministeries en andere betrokken partijen.
* SER-adviezen
De afdeling Beleid heeft het CNV, behalve in de Stichting van de Arbeid, ook vertegenwoordigd in
de Sociaal-Economische Raad. In 2010 zijn een aantal adviezen uitgebracht:
Strategische agenda hoger onderwijs, onderzoek en wetenschap, Tijden van de samenleving, Werk
maken van baan-baan mobiliteit en Ontwikkeling door Duurzaam Ondernemen.
In het advies Tijden van de samenleving heeft het CNV de vrije zondag benadrukt als collectieve
rustdag.
68e Verslag (2011) 13
14. Het advies over baan-baanmobliteit heeft ruim een jaar voorbereiding gekost. In het advies wordt
aandacht gevraagd voor een mobiliteitscultuur, scholing en inzetbaarheid en voor faciliteiten die
werknemers moeten ondersteunen bij hun mobiliteit op de arbeidsmarkt.
Het advies Ontwikkeling door Duurzaam Ondernemen stelt dat economische groei een belangrijke
bijdrage kan leveren aan armoedebestrijding in ontwikkelingslanden, mits aan een aantal
voorwaarden kan worden voldaan, zoals ontwikkeling van het lokaal ondernemerschap en de rol
van sociale partners. Dit advies heeft er in belangrijke mate aan bijgedragen om het internationale
werk van het CNV bij de staatssecretaris van Ontwikkelingssamenwerking op de kaart te krijgen. In
de kabinetsreactie op het advies wordt aangegeven dat de steun voor het internationale werk van
het CNV die in 2012 zou aflopen, gecontinueerd zal worden. Het advies is ook in de Tweede Kamer
niet onopgemerkt gebleven en heeft een aanzienlijk aantal moties tot gevolg gehad, o.a. ten
aanzien van de criteria voor overheidssteun aan het bedrijfsleven op het gebied van
ontwikkelingssamenwerking of internationaal ondernemen.
Medio juli stuurt minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een brief aan de SER
waarin zij vraagt om een advies over de betaalbaarheid van de zorg op de langere termijn. In
november start het traject, nadat daaraan een intensieve voorbereiding binnen de SER aan vooraf
is gegaan. De planning is dat het advies in het voorjaar van 2013 gereed zal zijn.
Op 30 augustus start het SER-traject Verschuivende Economische Machtsverhoudingen. De
regering heeft de SER gevraagd om te adviseren over het vestigingsklimaat in Nederland en voor
Nederlandse bedrijven in het buitenland, dit in het licht van de veranderingen na de crisis van
2008. Het CNV wil in dit adviestraject nadrukkelijk ook kijken naar de effecten voor werknemers in
Nederland en in het buitenland. Het adviestraject zal naar verwachting in het tweede kwartaal van
2012 worden afgerond.
* Arbeidsomstandigheden
Het jaar 2011 staat in het teken van drie evaluatietrajecten van: de Arbeidsomstandighedenwet,
van de Arbeidstijdenwet en van de rol en positie van de bedrijfsarts. Het CNV heeft in de
verschillende klankbordgroepen geparticipeerd.
De evaluatierapporten over de Arbeidsomstandighedenwet en de Arbeidstijdenwet zullen het eerste
kwartaal van 2012 aangeboden worden aan de leden van de Tweede Kamer.
In het kader van de evaluatie van de rol en positie van de bedrijfsarts benadrukt het CNV dat het
van groot belang is dat bedrijfsgezondheidszorg toegankelijk is voor iedereen die werkt. Uit de
evaluatie blijkt dat dit lang niet altijd het geval is. Via het tripartiete maatschappelijk overleg
arbeidsomstandigheden (MAPA) is aandacht besteed aan monitoring van de
arbeidsomstandigheden. Dit gebeurt via de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) onder
werknemers, de Werkgevers Enquête Arbeid (WEA) onder werkgevers en in de Arbobalans.
Ook wordt aandacht besteed aan de ontwikkeling van digitale instrumenten voor branches en
bedrijven zoals de digitale RIE (Risico Inventarisatie en Evaluatie), stoffenmanager (die gebruikt
kan worden bij het werken met gevaarlijke stoffen) en het meetinstrument fysieke belasting. Ook
wordt een opzet gemaakt voor een meetinstrument om werkdruk en stress te kunnen meten. Op
verzoek van het CNV wordt extra aandacht besteed aan het beter positioneren van de
preventiemedewerker binnen bedrijven.
Omdat het kabinet in 2012 aankondigt dat de ARIE-regeling, die wordt gebruikt voor het
controleren van bedrijven met gevaarlijke stoffen per 1 januari 2012 komt te vervallen, wordt het
SER-advies over de cultuuraspecten van veilig en gezond werken op verzoek van CNV en FNV
tijdelijk opgeschort totdat de Arbeidsinspectie een alternatief heeft bedacht voor deze ARIE-
regeling.
Aan CNV Vakmensen en CNV Rechtshulp wordt regelmatig bijstand verleend over vragen over
arbeidsomstandigheden, arbeidstijden en beroepsziekten.
* Politiek en wetgeving
Gedurende het jaar worden de ontwikkelingen in de politiek zorgvuldig gevolgd. Na het aantreden
van het kabinet Rutte in het najaar 2010 gaat het kabinet voortvarend van start door het
aankondigen van een groot aantal maatregelen op het terrein van de sociale zekerheid.
In maart wordt aangekondigd dat de Ziektewet ingrijpend zal worden gewijzigd. De wijzigingen
zullen ertoe leiden dat er verschil in uitkering zal ontstaan tussen werknemers die een vaste baan
hebben enerzijds en uitzendkrachten en mensen met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd
anderzijds. Het CNV is daar om principiële redenen tegen. Hiermee worden twee categorieën
werknemers gecreëerd. Daarom laat het CNV gedurende het jaar zijn protest zowel in de contacten
met Kamerleden en ambtenaren als in de media horen.
68e Verslag (2011) 14
15. Staatssecretaris De Krom kondigt aan in 2011 te zullen komen met een wetsvoorstel dat voorziet
in één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt (de Wet Werk en Bijstand, de WAjong en
de Wet Sociale Werkvoorziening). De wet zal de titel Wet Werken naar Vermogen krijgen. De
hoofdlijnen van het wetsvoorstel worden in het voorjaar bekend gemaakt en worden vervolgens
aan de Tweede Kamer aangeboden. Ofschoon het CNV op zich geen bezwaar heeft tegen het onder
een noemer brengen van de verschillende wetten zijn er zeer grote bezwaren tegen de wijze
waarop de wet zal worden ingevuld. Niet alleen wordt de inkomenspositie van mensen aan de
onderkant van de arbeidsmarkt aangetast, maar ook worden de kansen op het vinden en houden
van werk voor deze groep werknemers door de voorstellen verkleind. Het CNV heeft intensief
contact met ambtenaren, de Vereniging Nederlandse Gemeenten en tal en verschillende
belangengroeperingen zoals de Chronisch Zieken en Gehandicaptenraad. Ook worden gesprekken
gevoerd met Kamerleden om ons standpunt kracht bij te zetten. Op 19 september – de dag voor
Prinsjesdag - vraagt het CNV, samen met andere maatschappelijke organisaties, tijdens de
Manifestatie Wij zijn een samenleving speciaal aandacht voor deze groep werknemers.
Vooruitlopend op het wetsvoorstel Wet Werken naar Vermogen dat in 2012 zal worden behandeld,
wordt een aanscherping van de Wet Werk en Bijstand behandeld in de Eerste en Tweede Kamer.
Het CNV vraagt aandacht voor de negatieve maatschappelijke gevolgen van deze wijzigingen. Er
zijn grote bezwaren tegen de huishoudinkomenstoets en zorgen over tegenprestatie die van
uitkeringsgerechtigden wordt gevraagd. Verdringing van reguliere arbeid ligt daarbij op de loer. In
de media en in contacten met Eerste en Tweede Kamerleden probeert het CNV invloed uit te
oefenen op de besluitvorming. Helaas zonder het gewenste resultaat. In december wordt het
wetsvoorstel, met wat kleine wijzigingen, die niet aan de bezwaren van het CNV tegemoet komen,
aangenomen.
In 2011 is het CNV als een van de eerste organisaties in het nieuws om te reageren op de –
uitgelekte - stukken voor Prinsjesdag. Met de slagzin ‘Verdeel de lasten, niet de samenleving’ komt
het CNV bij monde van voorzitter Jaap Smit op 15 september naar buiten. De daarop volgende dag
volgt een inhoudelijk commentaar op de miljoenennota, macro-economische verkenningen,
begrotingen en het belastingplan. In de daarop volgende periode worden zowel in de media als in
contacten met Kamerleden de standpunten van het CNV over de begroting van sociale zaken naar
voren gebracht. Dit geldt ook voor het belastingplan. Het belastingplan is een vertaling van de
departementale begrotingen naar concrete fiscale maatregelen. Voor het CNV is de vertaling van
het vitaliteitspakket van belang. In gesprekken met en e-mails aan individuele Kamerleden en de
Vaste Commissie van Financiën wordt de mening van het CNV onder de aandacht gebracht. Vooral
het beperkte fiscale voordeel van vitaliteitssparen en de overgangsregeling voor de
levensloopregeling komt aan de orde. De inbreng van het CNV in de discussie heeft mede tot
gevolg dat de discussie over het vitaliteitspakket in 2013 in de Tweede Kamer zal worden
voortgezet.
Vrijwel geheel 2011 is het CNV actief bezig met het beïnvloeden van de discussie in de Tweede
Kamer over de Uitvoeringsinstructies UWV. Het UWV bepaalt op basis van deze
Uitvoeringsinstructies of een werkgever een ontslagvergunning krijgt. Omdat deze instructies zo
dreigen te worden gewijzigd dat het voor werkgevers gemakkelijker wordt gemaakt om vaste
medewerkers in te ruilen voor flexibele arbeidskrachten, dwingt de Kamer de minister openheid
van zaken te geven. In diverse brieven van de drie vakorganisaties worden de bezwaren tegen de
voorstellen uitvoerig uiteen gezet. Onder druk van de Tweede Kamer past de minister zijn
voorstellen uiteindelijk ingrijpend aan.
* Internationaal
Niet alleen de nationale politiek houdt het bestuur en de beleidsmedewerkers van de Vakcentrale in
2011 bezig.
De politieke situatie rondom de eurocrisis leiden tot regelmatige mediaoptredens van voorzitter
Jaap Smit. Tijdens het congres van het Europees Verbond van Vakverenigingen in Athene roept
Jaap Smit in mei op tot steun aan de Grieken. Tegelijkertijd onderstreept hij dat ook de Grieken
zelf en de Griekse vakbonden hun verantwoordelijkheid moeten nemen.
Naast de eurocrisis vragen diverse Europese wetgevingstrajecten de aandacht van het CNV. In
diverse werkgroepen en de executive committee van de EVV zijn beleidsmedewerkers van het CNV
actief. Onderwerpen die in 2011 aan de orde komen zijn: de gevolgen van de economische crisis
voor de sociale grondrechten van werknemers zoals het collectief onderhandelingsrecht, het recht
op informatie en consultatie en het stakingrecht. Ook de aanscherping van de Detacheringsrichtlijn,
het Witboek Pensioenen, Europese wetgeving met betrekking tot arbeidsmigratie en de herziening
68e Verslag (2011) 15
16. van de Arbeidstijdenrichtlijn komen op diverse plaatsen in de Europese polder ter sprake. Die
polder is overigens zeer uitgebreid. Naast de EVV is het CNV o.a. vertegenwoordigd in het
Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC), de EZA (Europaieschen Zentrum fur
Arbeitnehmerfragen) en verschillende raadgevende comités van de Europese Commissie (o.a. met
betrekking tot de Interne Markt). Daarnaast zijn er uiteraard contacten met de permanente
vertegenwoordiging van Nederland bij de EU en Europese afdelingen van de ministeries van SZW
en EL&I, teneinde de Nederlandse standpunten in de Europese Raad te beïnvloeden. Ook is er
regelmatig contact met Europarlementariërs. Begin december heeft Jaap Smit een toespraak over
‘sociale inclusie’ gehouden voor de EZA, en marge van het congres van de Europese Volkspartij.
In internationaal verband gaat het om de ILO en de ITUC (International Trade Union
Confederation). Tijdens het ILO congres in juni was het CNV lid van de commissie die zich richtte
op een ‘strategische discussie over sociale zekerheid’. Het werk van deze commissie heeft ervoor
gezorgd dat er tijdens de ILO commissie van 2012 een Aanbeveling zal worden opgesteld met
betrekking tot een basisniveau van sociale zekerheid (social protection floor). De discussie binnen
de ILO over sociale zekerheid heeft er toe bijgedragen dat het belang hiervan ook in andere
internationale organisaties als de G-20 en de Wereldbank (die dit voorjaar met een nieuwe
strategie t.a.v. sociale zekerheid komt) op de agenda staat. De ILO draagt hiermee bij aan haar
doelstelling te werken aan een sociaal rechtvaardige globalisering.
Andere activiteiten van Beleid zijn het uitbrengen van vijftien Polder Ins en Outs, met als doel
bonden inzicht te geven in de relevante ontwikkeling op de dossiers van de afdeling Beleid en
Communicatie. In september verschijnt een special over de Vitaliteitsregeling.
Ook verzorgen medewerkers presentaties, onder andere aan een delegatie van werknemers,
werkgevers en de arbeidsinspectie uit Indonesië over het overleg en de samenwerking met de
Arbeidsinspectie in Nederland.
4.1.2. Ondersteuning vereniging
In 2011 komt de commissie Sociaal Politieke Aangelegenheden (SPA) elf keer bijeen. Het
Coördinatorenoverleg Arbeidsvoorwaarden (CCA) komt drie keer bijeen. De afdeling Beleid verzorgt
het secretariaat van deze commissies. Ook wordt er in 2011 gestart met een nieuw overleg, het
Europa/Internationaal overleg (EIO), waarin actuele Europese en Internationale dossiers worden
toegelicht. Het EIO kwam in 2011 twee keer bijeen. Medewerkers van de afdeling Beleid verzorgen
presentaties voor onder andere de leden van de Ontslagadviescommissies (OAC) en voor de
vrijwilligersdag van het CNV in december 2011.
* Projecten
Het Kenniscentrum Werk & Vervoer, gericht op het bevorderen van afspraken op het gebied van
mobiliteitsmanagement is ook in 2011 actief. Het Kenniscentrum Werk & Vervoer, waarvan CNV de
voortrekker is, heeft in 2011 in een vijftigtal bedrijven vakbondsbestuurders en
ondernemingsraden ondersteund in projecten over Het Nieuwe Werken, thuiswerken, flexibele
arbeidstijden en slim of duurzaam reizen. In de arbeidsvoorwaardennota van het CNV zijn de
thema’s geagendeerd. In samenwerking met de bonden wordt dit vertaald in concrete
instrumenten zoals een cao-waaier met voorbeeldafspraken over Het Nieuwe Werken, de monitor
van Het Nieuwe Werken (HNW) en cursussen voor kaderleden. De monitor van HNW wordt in 2011
door ongeveer 7.000 werknemers ingevuld. Dat levert veel informatie op over wensen van
werknemers betreffende werkplek, werktijden, samenwerken, resultaatgericht werken en werk-
privé. De uitkomsten worden beschreven in de publicatie De nieuwe werker aan het woord die in
het najaar verschijnt.
Ook zelfroosteren is een thema. In vijf openbare bibliotheken worden pilots zelfroosteren
uitgevoerd. De uitkomsten worden gebundeld en verspreid. In diverse landelijke bijeenkomsten
voor ondernemingsraden biedt het Kenniscentrum workshops aan over HNW, thuiswerken en
arbeidsomstandigheden. De handreiking HNW hoe blijf je er gezond bij wordt zelfs besproken in de
Tweede Kamer en heeft eraan bijgedragen dat de focus is verschoven van aanpassen van de
Arbeidsomstandighedenwet naar goede uitleg over het invullen van de zorgplicht. Eind 2011 wordt
besloten dat het Kenniscentrum nog één jaar doorgaat om kennis en ervaring bij de vakbonden te
verankeren en nog meer leden te bereiken in vijftig nieuwe projecten. De producten van het
Kenniscentrum zijn te vinden op www.werkenvervoer.nl
4.1.3. Onderzoek
* Ledenpanel
68e Verslag (2011) 16
17. Het CNV heeft met het digitale CNV Panel (ruim 2.000 panelleden) een instrument om op een
snelle, betrouwbare en structurele manier de mening van zijn leden te peilen. Het biedt de
mogelijkheid om een scala aan inhoudelijke thema’s te onderzoeken, van meningen over
medezeggenschap tot de tevredenheid met het lidmaatschap. Deze informatie kan bijdragen aan
strategische beleidsvorming, media-aandacht, en bijvoorbeeld inzichten bieden in determinanten
van (opzeg)gedrag of duur van het lidmaatschap. In 2011 zijn zes panelonderzoeken uitgezet over
onder andere: werken op zon- en feestdagen, mantelzorg, flex-werk, pensioen/AOW,
bezuinigingen, vitaliteitsregeling en CNV Internationaal.
* Monitoren ledenontwikkeling
In 2010 heeft het Secretarissenoverleg besloten tot het monitoren van de ledenontwikkelingen. In
2011 worden door de afdeling onderzoek vier rapportages (elk kwartaal één) opgeleverd.
* De klant centraal – meting klanttevredenheid
De kwaliteit van de verschillende diensten wordt vanaf januari 2009 op een uniforme manier
gemeten. Ook in 2011 worden rapportages opgeleverd.
De afdelingen waar het om gaat zijn: CNV Info (4 x per jaar), Rechtshulp Plus (2 x per jaar),
Belastingservice (1 x per jaar), CNV Internationaal (1 x per jaar), Opleiding en Training (1 x per
jaar), Jubilarissen (1 x per jaar) en Vertrouwenspersonen (1x per jaar).
* Beleidsonderzoek
Het bestuur van het CNV is op zoek naar een nieuwe koers en een nieuw elan voor het CNV. Het
CNV wil een vernieuwende en eigentijdse beweging zijn die erkent dat verandering nodig is. Het
CNV wil geen vakbeweging zijn, die alléén bezig is om oude rechten te verdedigen, maar één die
moderne waarden van maatschappelijk belang en behoeften van de Nederlandse beroepsbevolking
(jong én oud) onderkent en waarborgt. Een onderzoek onder de Nederlandse beroepsbevolking
(CNV leden en niet-leden) zal hier inzicht in geven.
In samenwerking met het onderzoeksbureau MWM2 wordt in de periode september-december 2011
een kwalitatief en kwantitatief onderzoek uitgevoerd onder CNV-leden en niet-leden. De resultaten
van het onderzoek werden gepresenteerd op de nieuwjaarsreceptie van het CNV op 19 januari
2012.
* Levenscyclus vakbondslidmaatschap
In januari 2011 stemt het Secretarissenoverleg in met het voorstel ‘onderzoek levenscyclus
vakbondslidmaatschap’. In dit onderzoek wordt een groep (nieuwe) leden een aantal jaren gevolgd
om inzicht te krijgen in hoe de levenscyclus van het vakbondslidmaatschap verloopt. Wat zijn
overwegingen om lid te worden en te blijven, wat zijn de verwachtingen en wat beïnvloedt
uiteindelijk het gedrag (lid blijven of opzeggen) van leden (momenten van de waarheid)?
Leden ontvangen één keer per jaar een korte (zo’n twaalf vragen) vragenlijst via internet. Op basis
van de gegevens uit de vragenlijsten en de achtergrondgegevens uit het ledenbestand kunnen
antwoorden op bovenstaande vragen worden gegeven.
In 2011 wordt het voorstel verder uitgewerkt en worden voorbereidingen getroffen om in januari
2012 van start te gaan.
4.2. Communicatie
4.2.1. Supercollega
Met de CNV Supercollega Award 2011 wil het CNV duidelijk maken dat werk meer is dan alleen
geld verdienen. De campagne brengt dat positief door mensen die met hart en ziel werken in het
zonnetje te zetten. Tijdens acht voorrondes in 2011 zijn kandidaten opgegeven die volgens
collega’s in aanmerking komen voor de titel Supercollega. In totaal zijn er negen voorrondes in
acht verschillende sectoren. De prijswinnaars uit de voorrondes worden gehuldigd op hun
werkplek. De negende voorronde staat open voor iedereen, ongeacht de sector. De finaleronde is
in december 2011. Tijdens de feestelijke prijsuitreiking op 2 februari 2012 in Utrecht wordt
bekendgemaakt wie de uiteindelijke Supercollega 2011 is. Ook worden op die dag de nummers
twee en drie gehuldigd.
Fred Panneman, werkzaam in de beveiliging (CNV Dienstenbond) wint de campagne en verdient
daarmee de titel CNV Supercollega 2011. Elly Schapendonk, werkzaam in het basisonderwijs (CNV
68e Verslag (2011) 17
18. Onderwijs) wint de tweede en Marscha Gennissen, werkzaam in de uitzendbranche (CNV
Dienstenbond) wint de derde prijs.
4.2.2. Internet
In 2011 daalt het aantal bezoekers van de website (met 24%, in 2011 bezoeken 471.556 leden de
site). Daarvoor zijn diverse verklaringen:
- door herziening van de website is de site een tijd minder vindbaar geweest voor zoekmachines.
- door de verbetering van de bondssites wordt cnv.nl minder gebruikt als portaal naar de
bondssites.
- achtergrondinformatie, waar bezoekers vroeger voor op de CNV-site kwamen, is tegenwoordig op
andere pagina's (o.a. Wikipedia) uitgebreider beschikbaar.
Hoewel er in kwantitatieve zin dus een daling is, zijn de kwalitatieve resultaten van de website
sterk verbeterd. Het aantal nieuwe leden via cnv.nl is gestegen. Maar ook het nieuws (in blogvorm)
wordt beter gelezen dan ooit en leidt regelmatig tot aandacht in de media. Met name de blogs van
Jaap Smit leveren regelmatig pers op. Zelfs in Kamerdebatten wordt verwezen naar publicaties op
cnv.nl.
De digitale CNV-nieuwsbrief wordt verzonden naar 21.830 abonnees.
Social media is in 2011 een factor van belang voor de CNV website geworden. Bijna de helft van de
lezers van nieuwsberichten, komt daar via twitter/linkedin/facebook.
Ook mobiel internet neemt een enorme vlucht. De vernieuwde mobiele website (geïntroduceerd na
de zomer) staat op de twaalfde plek van best bezochte pagina's van heel 2011. Er zijn dagen dat
ruim 15% van de bezoekers dat met een telefoon of tablet doet.
Inhoudelijk gezien blijven de praktische zaken voor leden het populairste. Het gaat dan om de
onderdelen contract, lid worden en de belastingservice en de berichtgeving daarover.
De aanmelding van nieuwe leden via cnv.nl loopt steeds beter. In 2011 worden verbeteringen
doorgevoerd en door een goedlopende advertentiecampagne aan het eind van het jaar groeit het
aantal nieuwe leden flink (een stijging van 20% tot 3.307 leden).
4.2.3. Overig
Een aantal ledenproducten van afdeling Dienstverlening is dit jaar gerestyled, en ook de magazines
van CNV Jongeren zijn in een nieuw jasje gestoken. Voor deze organisatie is ook een
trainingspakket ontworpen speciaal voor Wajongers en hun begeleiders op de werkvloer. Voor de
zichtbaarheid van het CNV in de wijk Overvecht is een serie posters en flyers gemaakt. Grafische
vormgeving vanuit de CNV Vakcentrale voor CNV Internationaal en andere CNV-bonden is in trek,
en goed voor het behoud van een uniforme CNV-huisstijl.
68e Verslag (2011) 18
19. 5. CNV Internationaal
5.1. Algemeen
In december 2010 kondigde het Ministerie van Buitenlandse Zaken een korting aan op de subsidie
van CNV Internationaal van 12,5 procent in 2011. Dit leidde tot een aangepast jaarplan dat in juni
bij het ministerie werd ingediend. In december 2011 heeft het ministerie dit plan goedgekeurd.
De aangekondigde veranderingen op het gebied van subsidies van het Ministerie van Buitenlandse
Zaken, hebben ertoe geleid dat CNV Internationaal een strategieonderzoek heeft uitgevoerd.
Daarvoor is adviesbureau Birch Consultants ingehuurd die het team van CNV Internationaal onder
meer begeleidde bij verkennende gesprekken met externe partijen (potentiële
samenwerkingspartners). In augustus is een grote strategiebijeenkomst georganiseerd met CNV-
bonden om ook de interne inbedding van het internationale werk te toetsen en verder uit te
diepen. Vertegenwoordigers van CNV Vakmensen, CNV Dienstenbond, CNV Onderwijs, CNV
Kunstenbond, CNV Publieke Zaak en CNV Vakcentrale waren hierbij aanwezig. In het najaar is de
strategienota verschenen en door de Commissie Internationaal goedgekeurd. In 2012 volgt de
uitwerking van deze strategienota in jaarwerkplannen.
In 2011 nam het team afscheid van twee medewerkers: Rinze Tjeerdsma (beleidsmedewerker) en
Martijn Hordijk (advocacy-medewerker) en verwelkomde drie nieuwe medewerkers: Hanneke
Smits (projectmedewerker Latijns-Amerika), Marjon van Emous (medewerker management
informatie) en Martine Kersten (lobbymedewerker/fondsenwerver).
Jan Gerrit van Norel (manager van het team CNV Internationaal) is in 2011 vertrokken. Als interim
manager werd Roel Rotshuizen (algemeen secretaris van CNV Dienstenbond) aangesteld. In 2011
waren er twee langdurig zieken: Marionne Lips (projectmedewerker Latijns-Amerika) en Rinze
Tjeerdsma (beleidsmedewerker).
5.2. Programma Sterke Partnerorganisaties voor Fatsoenlijk Werk
Dit programma vormt het hart van CNV Internationaal: het steunen van vakbonden in Latijns-
Amerika, Afrika, Azië en Oost-Europa zodat zij op een goede wijze hun vakbondswerk kunnen doen
om armoede te bestrijden.
Om het werk van partnervakbonden goed te kunnen volgen en beoordelen zijn er door
medewerkers van CNV Internationaal een aantal werkbezoeken gebracht aan Costa Rica,
Honduras, Guatemala, El Salvador, Cuba, Colombia, Indonesië, Cambodja, Macedonië en Moldavië.
In 2011 werd een organisatieanalyse uitgevoerd op de partnervakbonden in Moldavië, Honduras,
Costa Rica, Niger en Zuid-Afrika. Ook werden landenonderzoeken uitgevoerd in Costa Rica,
Nicaragua, Niger, Zuid-Afrika, Kameroen en Sri Lanka, waarbij onder andere in kaart is gebracht
met welke maatschappelijke krachten en ontwikkelingen de partnervakbonden te maken hebben.
Dergelijke onderzoeken geven een goed beeld van de context waarin partnervakbonden moeten
opereren en vormen een van de ingrediënten op basis waarvan de partnervakbonden in
samenwerking met CNV Internationaal een strategisch meerjarenplan ontwikkelen.
In samenwerking met Fairfood Nederland werkt CNV Internationaal aan het verduurzamen van de
voedselketen. Daarbij wordt de expertise van partnervakbonden ingezet. In 2011 is deze
samenwerking verder ontwikkeld tijdens een bijeenkomst van een week in Amsterdam en Utrecht,
in aanwezigheid van vakbondsvertegenwoordigers uit Indonesië, Ghana, Zuid-Afrika, Colombia en
Costa Rica.
Vanuit het team CNV Internationaal werden werkbezoeken gebracht aan het ondersteunende
bureau BCPA in Benin om nadere werkafspraken te maken. Ook is deelgenomen aan een
bijeenkomst in Vietnam van de internationale vakbondsorganisatie ITUC. Deelname is door de EU
gefinancierd. Voorts was CNV Internationaal aanwezig op de International Labour Conference 2011
van de VN-arbeidsorganisatie ILO in Genève, ter ondersteuning van de partnerorganisaties.
Aansluitend organiseerde CNV Internationaal in samenwerking met het Ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid en FNV de conferentie ‘Friends of the ILO’.
Vertegenwoordigers van een aantal partnerorganisaties brachten in 2011 een bezoek aan CNV:
CGTB (Benin), CSNM (Moldavië) en CNTG (Guinee). Tijdens elk bezoek werd er tijd gereserveerd
68e Verslag (2011) 19
20. voor gesprekken met het Dagelijks Bestuur van CNV Vakcentrale. Ook vonden er ontmoetingen en
gesprekken plaats met collega’s van diverse afdelingen van CNV Vakcentrale.
Bestuurders van CNV Dienstenbond en CNV Vakmensen hebben twee trainingen verzorgd op het
gebied van onderhandelingsvaardigheden aan de Macedonische partnervakbond UNASM (in
februari) en de Moldavische vakbond CNSM (in november). CNV Jongeren heeft een bezoek
gebracht aan de Cambodjaanse jongerenorganisatie van de CLC. CNV Internationaal ontving
tevens bezoek uit Oman en wisselde kennis uit op het gebied van de sociale dialoog. Het betrof
hier een voorbereidingsbezoek op het staatsbezoek aan Oman, dat in januari 2012 plaats zou
vinden.
El Salvador werd in oktober zwaar getroffen door zware neerslag en modderstromen. De
partnervakbond CATS heeft daarop een bedrag van 2.500 euro ontvangen voor hulp aan getroffen
vakbondsleden.
5.3. Lobby en Beleid voor Fatsoenlijk Werk
Via lobby-activiteiten in Nederland wil CNV Internationaal het thema Fatsoenlijk Werk in
ontwikkelingslanden hoog op de politieke agenda zetten en houden. In 2011 heeft CNV
Internationaal zich actief ingezet op de SER-adviesaanvraag inzake private sectorontwikkeling in
ontwikkelingslanden. In september leidde dit tot het SER-advies ‘Ontwikkeling door duurzaam
ondernemen’.
Ook participeerde CNV Internationaal in onder meer het Colombia-platform, het Cuba-platform en
het MVO-Platform. In reactie op nieuwe beleidsvoornemens van staatssecretaris Knapen heeft het
CNV, samen met de FNV, een brief geschreven. Op 24 januari ontmoette Jaap Smit de
staatssecretaris in een persoonlijk gesprek en heeft hij namens CNV gepleit voor het blijvende
belang van vakbondsontwikkelingssamenwerking door Nederlandse vakbonden in het OS-
instrumentarium van de rijksoverheid.
5.4. Draagvlakversterking voor Fatsoenlijk Werk
* ‘Eerlijke Kleding? Draag het uit!’
De publiekscampagne van 2010 ‘Eerlijke Kleding? Draag het uit!’ werd in 2011 voortgezet. De
documentaire ‘The Worker Can Wait’ (over arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie in
Cambodja) kwam gereed en werd in februari voor het eerst vertoond aan CNV-medewerkers op de
Tiberdreef. Eind maart werd een CNV-avond georganiseerd op het filmfestival Movies that Matter in
Den Haag. Ook daar was de documentaire ‘The Worker Can Wait’ te zien, met aansluitend een
publieksdebat tussen CNV-voorzitter Jaap Smit, Christiaan Rebergen
(Millenniumdoelenambassadeur) en Bernedine Bos (MVO Nederland). De avond werd bezocht door
ruim 200 belangstellenden. Verder heeft CNV Jongeren een groot aantal schoollessen over Eerlijke
Kleding verzorgd. Een groep van zo’n tien vrijwillige jongeren is van mei tot en met november
scholen langs gegaan om voorlichting te geven over het thema. Daarmee zijn ruim 1.000 leerlingen
bereikt.
In dagbladen Metro en De Pers is een aantal keren geadverteerd, waarbij Eerlijke Kleding als
thema centraal stond. Zo is eind september in de Metro een pagina-grote advertentie verschenen
waarin aandacht werd gevraagd voor de campagne ‘Eerlijke Kleding? Draag het uit!’. Diezelfde
advertentie werd ook gebruikt om de landelijke CNV-actiedag ‘Wij zijn één samenleving’ onder de
aandacht te brengen.
Op 7 oktober (Werelddag voor Fatsoenlijk Werk) werd de campagne officieel afgesloten door een
gezamenlijke actie met StoereVrouwen. Zij hebben StoereLintjes uitgedeeld aan kledingzaken in
Amsterdam die Eerlijke Kleding verkopen.
* IC cao’s
Via cao-onderhandelingen worden geregeld concrete bedragen of een deel van de loonruimte
gereserveerd om projecten van partnervakbonden van CNV Internationaal te steunen. Deze
afspraken worden Internationale Collegialiteit in cao’s (IC cao’s) genoemd. In 2011 werd op die
manier 138.290 euro binnengehaald. Om IC coa’s te promoten onder cao-onderhandelaars is het
hele jaar door voorlichting gegeven tijdens kaderdagen van onder meer CNV Vakmensen en aan
het management-team van CNV Publieke Zaak. Contacten zijn gelegd met de cao-onderhandelaars
bij de Gasunie (CNV Vakmensen), waterschappen (CNV Publieke Zaak) en crematoria (CNV
Dienstenbond).
* Particuliere fondsenwerving
In 2011 zijn alle circa 20.000 particuliere relaties van CNV Internationaal twee keer benaderd met
een fondsenwervende direct mailing. In 2011 is aan particuliere giften 114.191 euro ontvangen,
iets meer dan het jaar daarvoor.
68e Verslag (2011) 20
21. In december 2011 werd een decemberactie georganiseerd, waarbij een informatiefolder werd
gestuurd aan alle leden van de CNV Dienstenbond, CNV Publieke Zaak en CNV Onderwijs. De
voorzitters van de betreffende bonden en voorzitter Jaap Smit van CNV Vakcentrale steunden deze
actie met een gezamenlijk oproep in de folders.
* Handtekeningenactie Guatemala
In mei startte een handtekeningenactie tegen de moorden op vakbondsmensen in Guatemala. De
actie liep het hele jaar door en werd vanaf november ook door Amnesty International gesteund. In
totaal werden ruim 9.300 handtekeningen opgehaald. Op 9 december (aan de vooravond van de
Mensenrechtendag) overhandigde Jaap Smit een grote stembus vol handtekeningen aan de
Guatemalteekse ambassadeur in Den Haag. Daarbij was ook een vertegenwoordiger van de
vakbond CGTG uit Guatemala aanwezig. Een week eerder werden de handtekeningen symbolisch
overhandigd door projectmedewerker Marjolein Groenewegen aan het hoofd van het Openbaar
Ministerie in Guatemala en aan de nieuwe minister van Arbeid.
* CNV Internationaal Loket
Het internationale werk van CNV wordt niet uitsluitend uitgevoerd door CNV Internationaal. Veel
CNV-bonden onderhouden ook nauwe contacten met partnervakbonden in andere delen van de
wereld. Eind 2011 heeft CNV Internationaal toestemming gekregen van het Ministerie van
Buitenlandse Zaken om dergelijke projecten ook te steunen, mits die aan voorwaarden voldoen die
door het ministerie zijn gesteld. De nieuwe regeling heet CNV Internationaal Loket en zal in 2012
als pilot van start gaan.
5.5. Inzet van bestuursleden
Voorzitter Jaap Smit is in april op bezoek geweest bij partnervakbonden CGT in Colombia en de
CMTC in Costa Rica. Vice-voorzitter Maurice Limmen bracht een bezoek aan de SBSI in Indonesië,
als gast van een groot congres van de partnervakbond.
De voorzitters van CNV Publieke Zaak (Eric de Macker), CNV Dienstenbond (Dirk Swagerman) en
CNV Onderwijs (Michel Rog) hebben in december 2011 een actie ondersteund waarbij aandacht en
steun werd gevraagd voor de partnervakbond CTN in Nicaragua die in 2012 veertig jaar bestaat.
CNV Vakmensen zal deze actie in februari 2012 onder de aandacht van haar leden brengen.
68e Verslag (2011) 21
22. 6. Dienstverlening
6.1. CNV Ledenservice
6.1.1. Opleiding en Training
CNV Opleiding en Training organiseert in opdracht van de bonden een beperkt bondsbreed
scholingsprogramma. In 2011 zijn volgens afspraak zo’n 50 trainingen uitgevoerd. In totaal hebben
494 leden deelgenomen. Vooral de trainingen Social Networks en Loopbaancheck waren populair.
Maar ook de andere thema’s konden rekenen op voldoende belangstelling. Bijvoorbeeld: profileren,
timemanagement, netwerken, verantwoord leidinggeven, persoonlijke effectiviteit, communiceren,
leren onderhandelen, loopbaanoriëntatie, emotionele intelligentie.
Naast de trainingen is er ook een retraite georganiseerd met als thema: Stilstaan bij je loopbaan.
De deelnemers waardeerden de trainingen positief. Ze gaven een gemiddeld rapportcijfer van 7,7.
* Opleiding en Training Maatwerk
De CNV-bonden kunnen Opleiding en Training ook inzetten voor scholing en training van hun
kaderleden/vrijwilligers of een bepaalde doelgroep.
In 2011 is er veel gebruik gemaakt van deze maatwerkvariant. In totaal hebben 1.010 leden
deelgenomen aan een workshop of training. Dit is een verdubbeling ten opzichte van 2010.
Thema’s zijn o.a.: Loopbaanperspectief 50+ voor ACP-leden, startdagen voor de regioplatforms
van CNV Vakmensen waarbij vergaderen en samenwerken centraal staan, met pensioen, wat nu te
doen voor leden van CNV Vakmensen, sociale zekerheid voor Anders Aktieven van CNV
Dienstenbond.
Ook een groep vrijwilligers van CNV Vakcentrale heeft een training gevolgd, met thema’s als
klantgericht handelen en beïnvloeden.
In 2011 is de training ‘Vrijwilliger als Ambassadeur’ ontwikkeld. Deze wordt in 2012 aangeboden
aan diverse vrijwilligersgroepen van CNV Vakcentrale. Daarnaast zijn de voorbereidingen gestart
voor een training ‘Grip op de Knip’.
Financieel heeft het onderdeel Opleiding en Training ook goed gedraaid. Doordat er meer
deelnemers waren in het bondsbrede programma en het aantal maatwerkopdrachten flink is
toegenomen zijn er in het variabele kostendeel meer opbrengsten gegenereerd dan dat er kosten
zijn gemaakt.
6.1.2. CNV Vertrouwenspersonen WAO/WIA
De Vertrouwenspersonen begeleiden leden bij de keuring en geven informatie. Daarnaast
begeleiden zij leden in de eerste twee ziektejaren.
Het was een druk jaar voor CNV Vertrouwenspersonen. In 2011 zijn er 498 intakes geweest voor
deze dienst (in 2010 waren dit er 341).
De stijging is deels te danken aan de samenwerking met CNV Onderwijs om leden bij te staan
tijdens het onzekere ziekteverlof. Maar ook de samenwerking met de juristen van CNV Vakmensen
leverde meer hulpvragen op. Van de hulpvragen ging 46% over de ziektetijd. In 2010 was dit nog
maar 25%.
De intensieve samenwerking met beide bonden verbetert de dienstverlening, maar zorgt ook voor
meer complexe hulpverzoeken. Het is geen probleem gebleken om deze verzoeken op te pakken.
Samen met enkele ervaren CNV Vertrouwenspersonen is gewerkt aan een nieuw
inwerk/stageprogramma voor aankomend Vertrouwenspersonen. Voordeel van het nieuwe
programma is dat de opleiding voor aankomend Vertrouwenspersonen sneller verloopt. Naast een
scholing op het gebied van sociale zekerheid bestaat het inwerkprogramma uit een stage bij
verschillende ervaren Vertrouwenspersonen.
Het afgelopen jaar zijn er twee landelijke bijeenkomsten gehouden en een startbijeenkomst voor
de pilot met CNV Onderwijs, waarbij de wet- en regelgeving tijdens de Poortwachterperiode met de
daarbij bijzondere regels binnen het onderwijs, centraal stond.
Ondanks het groeiende aantal hulpvragen, is het gelukt om binnen het budget te blijven.
68e Verslag (2011) 22
23. 6.1.3. CNV Belastingservice
In 2011 zijn er ruim 34.000 aangiftes voor leden (inclusief fiscaal partners) ingevuld door CNV
Belastingservice. Alleen al op de zittingen in het voorjaar zijn 20.000 leden geweest voor hulp bij
de aangifte. De zittingen zijn verspreid over het land georganiseerd. In totaal op 563 dagdelen,
verdeeld over 192 verschillende locaties. De leden kunnen zelf online een afspraak maken of bellen
met CNV Info voor het maken van een afspraak.
De leden zijn erg tevreden over deze dienstverlening. Gemiddeld wordt een rapportcijfer gegeven
van 8,1.
Ook buiten de zittingen om worden het hele jaar door aangiften ingevuld. Naast de gewone
aangifte (inkomstenbelasting) worden ook aanvragen voor toeslagen verzorgd, buitenlandaangiften
ingevuld en hulp geboden bij aangiften in geval van overlijden.
Als leden naar aanleiding van de ingevulde aangifte nog vragen of aanvullingen hebben, dan
worden leden geïnformeerd en verder geholpen.
Voor CNV Belastingservice zijn jaarlijks zo’n 1.000 vrijwilligers actief. De kwaliteit staat hoog in het
vaandel. Alle invullers worden jaarlijks geschoold. Daarnaast wordt elke ingevulde aangifte door
een speciale vrijwilliger (controleur) gecontroleerd.
In de jaarlijkse training wordt naast het inhoudelijke deel ook aandacht besteed aan sociale
vaardigheden. Ook is een groep vrijwilligers extra getraind op klantgericht handelen.
Op twee locaties is een pilot gehouden voor het werken met de VIA (Vooringevulde Aangifte). Deze
ontwikkeling bij de Belastingdienst vraagt een andere manier van werken (de aangifte wordt op de
laptop digitaal verwerkt). Hiervoor is het ook noodzakelijk dat alle locaties voorzien zijn van
draadloos internet. In 2011 is hiermee een start gemaakt, zodat we voorbereid zijn op de komende
ontwikkelingen inzake de VIA.
Daarnaast gaat de Belastingdienst werken met een nieuw Toeslagensysteem. Samen met de
Belastingdienst en de andere intermediairs wordt gezocht naar een oplossing om leden te kunnen
helpen bij het aanvragen en wijzigen van huur- en zorgtoeslag, alsmede kinderopvangtoeslag.
Naast de gewone aangiften zijn er ook 85 aangiften ingevuld voor Poolse werknemers en zijn er in
samenwerking met CNV Vakmensen ruim 200 aangiften ingevuld op scholen alsmede 450
aangiften voor instellingen.
In 2011 is er bij de vrijwilligers nog meer gestuurd op het bijhouden van een juiste administratie.
Hierdoor zijn de kosten en opbrengsten (bijdrage van leden) nog beter in kaart gebracht.
Daarnaast is nog meer gestuurd op kostenbesparing. In totaal zijn de variabele kosten minus de
opbrengsten 112.000 lager dan begroot.
6.1.4. CNV Jubilarissen
CNV Vakcentrale heeft in 2011 huldigingen georganiseerd voor jubilarissen van CNV Dienstenbond,
CNV Publieke Zaak en CNV Vakmensen. In totaal hadden deze bonden 6.448 jubilarissen. Alle
jubilarissen hebben een speciale vooraankondiging ontvangen, alsmede een speciale uitnodiging
voor een huldigingsbijeenkomst. Er zijn 108 bijeenkomsten georganiseerd. Jubilarissen die niet op
de bijeenkomst zijn gekomen, hebben het gouden insigne en de oorkonde per post thuis
ontvangen. De leden met een 60- en 70-jarig lidmaatschap zijn thuis gehuldigd en vaak ook nog
op een viering geweest.
Van de jubilarissen die op een bijeenkomst zijn geweest is 98,5% tevreden tot zeer tevreden.
Hoewel het aantal jubilarissen en bijeenkomsten meer waren dan begroot, is er toch binnen het
budget gebleven.
In 2011 is een aandenken gemaakt voor de 75-jarige jubilarissen. Er zijn 100 borden met een
speciaal ontwerp ingekocht.
6.1.5. CNV Vertegenwoordigingen
De zittingstermijn voor onze vertegenwoordigers in de ontslagadviescommissies zat er, na vier jaar
op. Degenen die door wilden gaan en aan de benoemingscriteria voldeden, zijn opnieuw voor vier
jaar bij het UWV voorgedragen. Van een aantal leden is tijdens een bijeenkomst afscheid genomen.
Via oproepen op de website, via bestuurders van bonden en via Linked-in hebben we goede,
nieuwe vertegenwoordigers aan ons kunnen binden.
68e Verslag (2011) 23
24. De Kamer van Koophandel is, op aandringen van de politiek, bezig met een grote reorganisatie. De
nieuwe organisatie moet op 1 januari 2014 formeel van start gaan. Om die reden is de
zittingstermijn, die in 2011 zou aflopen, van onze bestuursleden in de Algemeen Besturen verlengd
tot die datum. In 2011 vonden enkele bijeenkomsten met de vertegenwoordigers van CNV, FNV en
MHP plaats om bij te praten over de ontwikkelingen en om input te verzamelen. Op centraal niveau
vond overleg plaats met het Ministerie van EL&I, met KvK-NL en met de SER over met name de
positie van de vakbeweging in de nieuwe organisatie.
Aan de CNV-leden in Lokale Adviesraden is in november een training ‘Beïnvloeden’ aangeboden,
verzorgd door CNV Opleiding & Training.
Met onze CNV-ers in de Interregionale Vakbondsraden vond begin van het jaar een ontmoeting
plaats in Utrecht. Over en weer is bijgepraat en er is kennis gemaakt met de nieuwe vice-voorzitter
van het CNV.
6.1.6. HRM Vrijwilligers
In 2011 vond een introductiebijeenkomst voor nieuwe vrijwilligers plaats. Tijdens de bijeenkomst
kreeg men o.a. informatie over de CNV-organisatie, over geschiedenis en identiteit en het
vrijwilligersbeleid. Doel van de bijeenkomsten is een bijdrage leveren aan de toerusting van de
vrijwilligers. Gemotiveerde vrijwilligers zijn een belangrijk visitekaartje voor het CNV.
Het Vrijwilligersjournaal heeft tot doel het versterken van de band met de vrijwilligers en hen
betrokken te houden bij de organisatie. Het magazine, met daarin o.a. interviews met vrijwilligers
en ontwikkelingen binnen en buiten het CNV, verscheen volgens plan drie keer: een keer in het
voorjaar, een keer vlak voor de zomervakantie, en de laatste in december. In het
decembernummer werd ook de kerst- en nieuwjaarswens opgenomen, zodat bespaard kon worden
op de kerstkaart.
In november ontvingen de vrijwilligers, zoals gebruikelijk, de CNV-zakagenda.
Jaarlijks organiseert de Vakcentrale een feestelijke vrijwilligersbijeenkomst voor zijn vrijwilligers in
één bepaalde regio. Ontmoeting en overbrengen van waardering aan de vrijwilliger zijn de
voornaamste doelen. Dit jaar waren de vrijwilligers uit de provincies Noord- en Zuid-Holland,
Flevoland en Utrecht uitgenodigd. De opkomst was boven verwachting. Zo’n 140 enthousiaste
vrijwilligers bezochten op zaterdag 10 december de bijeenkomst in het Kontakt der Kontinenten in
Soesterberg. Met een gebalanceerde mix tussen informatie, ontmoeting en entertainment
beleefden de vrijwilligers een aangename en inspirerende middag.
De Vakcentrale besteedde op de volgende wijze aandacht aan het Europees Jaar Vrijwilligerswerk:
in april, op de Landelijke Complimentendag, ontvingen onze vrijwilligers (evenals die van CNV
Dienstenbond en CNV Onderwijs) als bedankje een mooie ansichtkaart. In september, tijdens de
‘Week van het Applaus’ werden ze verrast met een doosje CNV-bonbons. Daarnaast werden de
vrijwilligers in de gelegenheid gesteld collega-vrijwilligers voor te dragen voor de titel ‘CNV-
Supervrijwilliger’, analoog aan de campagne ‘CNV-Supercollega’. Uit de vele nominaties koos de
jury Jan Potze als Supervrijwilliger. In januari ontving hij uit handen van Jaap Smit een cheque
voor een arrangement in het Hotel van de Toekomst in Rhenen.
6.1.7. Onder Dezelfde Paraplu
In het najaar van 2011 heeft de groep ‘Onder Dezelfde Paraplu’ zestien bijeenkomsten voor
seniorenleden georganiseerd. De bijeenkomsten waren verspreid over het hele land. Dit jaar
stonden ze in het teken van de bezuinigingen in de gezondheidszorg. Daarnaast werd algemene
informatie gegeven over het pensioenbeleid en belastingzaken.
In totaal hebben 465 leden deze bijeenkomsten bezocht.
6.2. CNV Rechtshulp
6.2.1. Rechtshulpverlening
In het verslagjaar is het aantal nieuwe dossiers opnieuw gedaald. In 2010 werden 3.629 nieuwe
dossiers gemeld; in 2011 was dat aantal 3.088. Daarnaast werden in 2011 - via CNV Info - bijna
4.500 telefonische juridische vragen beantwoord. De daling van het aantal meldingen - voor het
derde jaar op rij - is enerzijds toe te schrijven aan de wijziging van de verzekeringsvoorwaarden
68e Verslag (2011) 24
25. per 1 januari 2010 waarin - voor het eerst - een franchise werd opgenomen, anderzijds laten de
gevolgen van de financiële en economische crisis zich voelen. Daar waar - breed gesproken -
minder transacties plaatsvinden, ontstaan er - nominaal - minder problemen of geschillen. De
daling laat zich - conform de verwachting - het meest duidelijk zien in de civiele sector.
Per 1 juli 2011 werd de zogenaamde kantonrechtersgrens verhoogd van € 5.000 naar
€ 25.000. Daarmee werd het werkgebied van CNV Rechtshulp aanmerkelijk vergroot nu voortaan
ook in zaken met een belang tussen de € 5.000 en € 25.000 voor een cliënt (bij de kantonrechter)
kon worden geprocedeerd. In het verleden dienden dergelijke zaken aan een advocaat te worden
uitbesteed. Met het oog daarop is aan de medewerkers van CNV Rechtshulp extra scholing
aangeboden in de vorm van een in-house opleiding waarin specifieke aandacht werd besteed aan
de techniek van het voeren van een procedure bij de kantonrechter. Naast deze specifieke
opleiding is door de medewerkers in ruime mate gebruikgemaakt van de geboden mogelijkheden
tot het volgen van relevante cursussen en opleidingen. Van de medewerkers van CNV Rechtshulp
mag kwalitatief hoogstaande dienstverlening worden verwacht; opleiding is daarvan een
belangrijke pijler.
In de aanloop naar de in gebruik stelling van de nieuwe kernprogrammatuur zijn de interne
werkprocessen kritisch bezien en daar waar nodig aangepast. Met de ingebruikname van die
nieuwe programmatuur (in de eerste maanden van 2012) zullen grote stappen voorwaarts worden
gezet, met name op het terrein van de financiële beheersbaarheid van CNV Rechtshulp.
CNV Rechtshulp maakte in 2011 de overstap naar ‘integraal tijdschrijven’. Alhoewel er sprake is
van een groeiproces is nu reeds duidelijk dat deze overstap zal leiden tot een verbeterd inzicht in
de activiteiten die de medewerkers van CNV Rechtshulp verrichten.
Met het Verbond van Verzekeraars is overleg gevoerd over de mogelijkheid tot toetreding tot de
Regeling Buitengerechtelijke Kosten Letsel. Dit overleg heeft ertoe geleid dat CNV Rechtshulp per
1 januari 2012 is toegetreden tot die regeling. De verwachting is dat daarmee nodeloze discussie
over de vergoeding van buitengerechtelijke kosten in letselzaken wordt voorkomen. Daarmee
wordt een plezieriger klimaat geschapen waarin - op verantwoorde wijze - tot een regeling van de
kwestie kan worden gekomen en wordt daarnaast aanzienlijke tijdwinst geboekt.
CNV Rechtshulp geeft klanttevredenheid een belangrijke plaats in haar werkzaamheden. Evenals in
vorige jaren zijn er derhalve klantenonderzoeken uitgevoerd. Uit de verzamelde uitkomsten blijkt
dat de klantentevredenheid opnieuw is gestegen. Daarnaast daalde het aantal ingediende klachten.
Op basis van de onderzoeken mag de conclusie worden getrokken dat de leden van het CNV
‘Rechtshulp’ als een belangrijk onderdeel zien van het door het CNV aangeboden dienstenpakket.
Management en medewerkers van CNV Rechtshulp ervaren dat als een waardevol compliment.
6.2.2. Onderlinge Verzekeringsmaatschappij Rechtshulp CNV u.a.
De wereld van de financiële instellingen is in 2011 andermaal sterk in beweging geweest. De
voortdurende onrust op de financiële markten maakt dat de banken en verzekeraars onder een
vergrootglas liggen en er sprake is er van de wens tot regulering van hun activiteiten.
Voor de OVM zijn de verdere ontwikkelingen rond het Solvency II basic regime vanzelfsprekend
koers bepalend. Het moment waarop de OVM aan de nieuwe regels dient te voldoen nadert en
alhoewel de Solvency II regels voor de niet Basic verzekeraars steeds duidelijker worden,
constateert de OVM dat op veel gebieden er voor de Basic maatschappijen nog onduidelijkheid is.
De verwachting is overigens wel dat in 2012 op dat punt de nodige stappen zullen worden gezet;
de OVM participeert daar waar mogelijk in het overleg daarover.
In het kader van Compliance en Risk Management werden nieuwe beleidsstukken ontwikkeld,
waaronder een beleidsplan voor de jaren 2011 en 2012. Alhoewel de OVM geen beursgenoteerde
onderneming is, is - in het kader van goed bestuur - een scan gemaakt van de Nederlandse
Corporate Governance Code. Eveneens is uitgebreid stilgestaan en bij in de in 2011 ingevoerde
‘Code Verzekeraars’ . Beide codes leiden tot een - terechte - scherpe focus op goed bestuur.
De OVM heeft zich voorbereid op de nieuwe eisen van De Nederlandsche Bank ter zake van de
deskundigheid van directie en commissarissen. In het kader van permanente educatie is op
planmatige wijze gebruikgemaakt van het beschikbare cursusaanbod.
68e Verslag (2011) 25
26. De premie-inkomsten van de OVM zijn in 2011 gedaald omdat één van de voormalige leden-
verzekeringnemers de gesloten verzekering heeft beëindigd. In het overleg over het vertrek
hebben de belangen van de verzekerden centraal gestaan; ten aanzien van hen geldt dat
afwikkeling van hun rechten - uiteraard - geheel volgens de verzekeringsvoorwaarden zal verlopen.
68e Verslag (2011) 26
27. 7. Dienstencentrum
7.1. CNV Beheerorganisatie ICT
7.1.1. Wijze van werken binnen SSC-ICT
Als snel na het aantreden van de nieuwe manager SSC-ICT per 1 oktober 2011 is er een begin
gemaakt met het herstructureren van de afdeling qua processen en werkwijze. Er is afgesproken
dat de afdeling voor het technisch beheer gebruik gaat maken van ITILv3, een erkende werkwijze
binnen de ICT-branche. Daartoe zullen alle medewerkers van SSC-ICT begin 2012 een
certificeringstraject gaan volgen voor het basisdeel van de methodiek. Daarnaast gaat gebruik
gemaakt worden van Prince2 voor het uitvoeren van projecten. Ook daarvoor geldt dat de
medewerkers van de afdeling in het eerste kwartaal van 2012 zullen worden opgeleid.
De opgedane kennis zal dan direct worden ingezet voor de oprichting van een
‘project management office’ (PMO) teneinde er in de toekomst zorg voor te dragen dat alle ICT
gerelateerde projecten op een adequate manier worden afgewerkt binnen het vastgestelde budget
en binnen de afgesproken tijd. Daarnaast zal ook sterker dan voorheen aandacht zijn voor de
afgesproken resultaten. De beslissing om dit te gaan realiseren is met name genomen omdat
projecten binnen de CNV-organisatie als geheel meestal niet conform afspraken worden uitgevoerd
en beoogde resultaten niet worden gerealiseerd. SSC-ICT acht het haar taak om enerzijds de
regiefunctie van de afdeling sterker voor het voetlicht te brengen en anderzijds de CNV-organisatie
als geheel te ondersteunen bij het op een professionele wijze realiseren van de afgesproken
doelen.
Een ander speerpunt van de afdeling wordt gevormd door het informatie-beveiligingsbeleid
(Security). Tot nu toe is hieraan binnen de organisatie niet doelgericht aan gewerkt.
Vanzelfsprekend is er tot nu toe wel degelijk sprake van een beveiliging, maar de inrichting en
handhaving daarvan gebeurt op een versplinterde manier waarbij op een ad-hoc basis wordt
gekeken wat er moet gebeuren. Dit gaat veranderen in 2012. Er komt een integraal informatie
beveiligingsbeleid, gedragen door het management van de organisatie en ondersteund vanuit SSC-
ICT.
Daarnaast is de leveranciersselectie tegen het licht gehouden. In 2011 is er een begin gemaakt
met de evaluatie van de bestaande leveranciersportfolio en het maken van een ‘shortlist’. Dit heeft
ertoe geleid dat met een aantal leveranciers al gesprekken zijn gestart over het herijken of
beëindigen van de dienstverlening a.g.v. de geleverde diensten en de gehanteerde prijs/kwaliteit
verhouding daarbij.
Qua interne procesbewaking en het stellen van doelen, maakt de afdeling nu gebruik van de A3-
methode zoals ontwikkeld door TNO. Verder zijn er afspraken gemaakt binnen het CNV om op
regelmatige basis managementrapportages over het reilen en zeilen van de afdeling aan te leveren
aan het management van de aangesloten bonden.
7.1.2. Projecten 2011
* BRS
2011 was voor BRS een turbulent jaar. Er zijn door SSC-ICT drie notities opgesteld over de BRS-
ontwikkelingen. Deze notities handelen i.h.b. over de BRS positiebepaling en het strategisch
perspectief daarvan. Aanleiding voor het uitbrengen van de notities was de steeds slechtere
verstandhouding tussen het CNV en Piramide, de leverancier van BRS. Door de verdere
ontwikkelingen staat deze verstandhouding nog steeds onder druk. Zo is in de eerste helft van het
jaar veel aandacht besteed aan het live brengen van het Distributie Platform. Dit is uiteindelijk
begin september gelukt met de kanttekening dat lang niet alles is opgeleverd wat er was gevraagd.
Mede hierdoor heeft de manager SSC-ICT besloten om in overleg met de bonden een ‘quick scan’
op BRS uit te laten voeren door een aantal onafhankelijke derde partijen.
De uitkomsten van deze ‘quick scan’ waren niet onverdeeld positief. Zowel qua database als qua
programmatuur van BRS zelf bleek dat er nog behoorlijk veel ruimte voor verbetering mogelijk
was. Dit kwam met name doordat a) de architectuur van BRS niet optimaal was en b) de
verschillende ondersteunende software componenten waar BRS gebruik van maakt bij lange na niet
68e Verslag (2011) 27