Het jeugdhuiswerk van de toekomst? Formaat identificeerde vier speerpunten voor een eigentijds en relevant jeugdhuislandschap. Welke invloeden hebben ze op de rol en opdracht van beroepskrachten in het jeugdhuis? Samen met jou concretiseren ze deze rol en opdracht. Speciale aandacht gaat naar een goede samenwerking tussen de jeugdhuiswerker en de jeugdambtenaar. Hoe kunnen ze complementair aan elkaar werken aan een sterk lokaal jeugdbeleid?

1. De jeugdhuiswerker van de toekomst
VVJ-tweedaagse – 8 maart 2018

2. De jeugdhuiswerker van de toekomst
 Wie is wie?
 Formaat en de jeugdhuismethodiek
 Toekomstverkenning: dromen & trends
 4 verhaallijnen voor de toekomst
 10u30 PAUZE
 Verhoudingen op het middenveld
 6 trends, 18 competenties
 12u15 ETEN

3. Wie is wie?
 Wie ben je?
 Waar hoop je op? Wat zijn je verwachtingen vandaag?

4. Formaat
Federatie voor jeugdhuiswerk
Belangenbehartiger
Advies & ondersteuning
Vorming & opleiding

5. Formaat
Maar ook…
Jeugdhuizen in Antwerpen
Baanbrekers
Haven

6. Jeugdhuizen
430 leden – 80 met tewerkstelling
Jeugdhuiswerk, maar ook pleinwerk, vindplaatsgericht werk,
artistieke projecten, ondernemerschapsprojecten, meeting
points,…
Autonome zelforganisaties: voor & door jongeren

7. De Jeugdhuismethodiek
Ontmoeting/Ont-Moeting
Activering/Actie/Actief
Samen
Educatie

8. Toekomstverkenning & dromen (30’)
 6 gesprekstafels
 WIE ben je – Wat vind je belangrijk?
 WAT zijn de belangrijkste toekomsttrends voor de
komende 5 jaar?

9. #trending

10. Veiligheid
• Risicovermijding
• Dreiging permanent op agenda
• Inzet op wat ‘gegarandeerd werkt’
• (en geen problemen oplevert)

11. Nieuwe wereldorde?
• Electorale verschuivingen in heel Europa?
• Brexit?
• Het Europese consensusmodel als relict uit het verleden
• China, VS en Rusland…
• Conflicten wereldwijd
• Wat in de wereld gebeurt, gebeurt ook in de leefwereld van
jongeren

12. Tijd
• Tijd & vrije tijd onder permanente druk
• Vrije tijd van jongeren meer en meer ‘geformatteerd’
• Geen ruimte meer voor ‘vrij spel’ en ‘rondhangen’

13. Nieuwe vrijwilligers
• Digitalisering vrijwilligerswerk
• Hoogopgeleide, mondige vrijwilligers
• Vrijwilligers ‘op leeftijd’
• Andere vormen van engagement

14. New Public Management
• Terugtredende overheid
• ‘Vermaatschappelijking’
• Bezuinigende overheid
• Privatisering
• Vermarkting
• Decentralisatie
• Managerialism in het middenveld
• Commercialisering in het middenveld
• Indicatorendrang
• Deregulering lokaal jeugdbeleid

15. Ideologische strijd
• Polarisering
• Het centrum onder vuur
• Het middenveld onder vuur
• Populisme
• Nieuwe vormen van emancipatie
• Clicktivism & Hacktivism
• Breuklijnen lopen ook door de leefwereld van jongeren

16. Nieuwe economie
• Post-industrieel
• Van klant naar mede-eigenaar
• Van consument naar producent
• Open source
• Circulaire economie
• Veranderende arbeidsmarkt & nood aan permanente
omscholing/bijscholing
• Self-employment & ondernemerschap in de lift

17. Digitalisering
• The internet of things
• Online & offline lopen in elkaar over
• Big Data & Algorythmisering
• Regulering big data
• Digitalisering van dienstverlening
• Digitalisering vrijwilligerswerk
• Digital natives op de arbeidsmarkt
• Digitalisering van sociale actie
• Digitalisering van sociale relaties

18. Ecologische vraagstukken
• Biodiversiteit neemt af
• Vervuiling neemt toe
• Overbevolking zet planeet onder druk
• Rechtstreekse effecten zullen voelbaar zijn voor wie
vandaag jong is
• Nog niet iedereen is wakker. Ook jongeren niet.

19. Ongelijkheid
• Kloof tussen haves & have nots
• Economisch, sociaal & cultureel kapitaal ongelijk verdeeld
• Toegang tot voorzieningen, subsidies,erkenning,… ongelijk
verdeeld

20. Verstedelijking
• Publieke ruimte & infrastructuur onder druk
• Verschraling plattelandsaanbod
• Fusiegolf
• Suburbanisering
• Vergrijzing + vergroening
• Politieke machtsverschuiving naar grootstedelijk niveau

21. Superdiversiteit
• Migratie
• Emancipatie 3e (en 4e) generatie
• Effecten recente migratiestromen
• Onvoorspelbaarheid nieuwe migratiestromen
• Nood aan nieuwe vormen van/basis voor solidariteit

22. 4 verhaallijnen voor de toekomst
 Onafhankelijk jeugdhuiswerk
 Verbindend jeugdhuiswerk
 Herverdelend jeugdhuiswerk
 Uitbrekend jeugdhuiswerk

23. Vervolgtraject 2018: Lokaal beleid
• Inkomstenmodel jeugdhuizen + impact op de werking
• Gunstige voorwaarden voor jeugdhuiswerk?
• De rol van de jeugdwerker vs. De rol van de
jeugdambtenaar (van de toekomst)
• Armoede & diversiteit buiten de grote stad – wat kan
jeugdhuiswerk betekenen?
• Impactmeting: 5 jaar bovenlokale projecten

24. Vervolgtraject 2018: Lokaal beleid
SAVE THE DATE: 29 NOVEMBER - MECHELEN

25. PAUZE

26. Op naar een verdeling van de rollen:
Burger, Markt & Staat

27. Wat is ‘het middenveld’?
3 brillen
• FORMEEL
Spelers niet exclusief aan markt, staat of gezin verbonden
• NORMATIEF
Good society – spelers die vertrekken vanuit waarden &
normen
• POLITIEK
Publieke sfeer – waar verenigingen en instituties elkaar
ontmoeten / conflict & macht

28. Voorbeelden
• Zelforganisaties van jongeren
•
• Particuliere jeugdhuizen
• Particuliere jeugdhuizen in commerciële infrastructuur
• Jongerencafés
• Jeugdhuizen in openbare infrastructuur
• Jeugdhuizen die worden aangestuurd vanuit EVA’s
• Jeugdhuizen die worden georganiseerd vanuit landelijke
jeugdwerkorganisaties
• Jeugdhuisinfrastructuur en jeugdconsulent van de gemeente

29. Over welke rollen gaat het?
Sociaal-economische rollen
• Financieel & infrastructureel kader
Sociaal-pedagogische rollen
• Begeleiden, coachen, activeren,
• Educatie
• knowhow
Politieke rollen
• Beleid, sociaal-politieke verhoudingen, wetgeving, netwerken van gemeenschappen
• Versterken participatie, politisering,…
• Belangenbehartiger
• Mee voorbereiden, uitrollen,… en uitvoeren van beleid
• sociaal kapitaal
Faciliterende rollen
• Administratieve rollen
• Infrastructuur
• Dagelijkse werking & activiteiten….

30. Selectie: 6 trends
We formuleren acties & competenties die belangrijk zijn voor de
jeugdhuiswerker van de toekomst.
Welke 6 trends dragen jullie voorkeur?

31. 6 trends, 18 acties/competenties (30’)
Wat moet de jeugdhuiswerker doen & wat moet hij daarvoor
kunnen?
Elke tafel formuleert 1 algemene actie/competentie
Elke tafel formuleert 2 acties/competenties die bij hun trend
horen.

32. Besluit?
Wat moet de jeugd(huis)werker doen & wat moet hij daarvoor
kunnen?

33. Wie doet/kan wat?
Jeugd(huis)werker Jeugdambtenaar
Gezamenlijke verantwoordelijkheid

34. Uit literatuurstudie ‘middenveldinnovaties’
• (1) het analyseren, inschatten en signaleren van noden en
vragen
• (2) samenwerken in interdisciplinaire teams
• (3) netwerken en versterken van gemeenschappen
• (4) coachen, empoweren, activeren en versterken van de
participatie en persoonlijke verantwoordelijkheid van
individuen
• (5) overtuigingskracht en doorzettingsvermogen
• (6) creativiteit en innovatie
• (7) zelfontwikkeling en reflexiviteit

35. Uit memorandum Formaat
• Jongeren betrekken bij het creëren van open, transparante
ondersteuningsinstrumenten
• Participatieprocessen opzetten met jongeren: Bottom up & cocreatief
• Inzetten op particulier jeugd(huis)werk en onafhankelijke jeugdwerkers
• Inzetten op dialoog met jongeren en jeugdwerkinitiatieven
• Go-between tussen jongeren en beleid – Aanspreekpunt & spreekbuis
• Bewustmaken van impact van beleidskeuzes
• Communiceren op maat van jongeren