Je droomt over natuurlijk speelruimteontwerp, hebt een beperkt budget maar denkt groots. Jo Ampe van SpeelsR geeft je voorbeelden hoe je jouw ideeën kan omzetten in de praktijk. Hoe jan je de norm gebruiken om zelf spelaanleidingen te bouwen op een eenvoudige manier? Kerndoel van zijn verhaal: speelwaarde integreren in het verdichte stedelijk weefsel van vandaag.
2. Agenda:
• Voorstelling
• Over wie, over wat
Belang van het spelen
Belang van de ruimte
Het kind, het spel en de ruimte
Enkele basisbegrippen
Risicoanalyse
• Hoe doen we het zelf
• Voorbeelden en Vragen?
4. Doelstelling SpeelsR:
Kennis over spelen, spelaanleidingen, speeltoestellen,
speellandschappen en specifieke Norm EN 1176-1177
vergroten en doorgeven.
De aanzet geven tot ontwikkeling van maximale
spelaanleidingen op openbare speelplekken,
binnen de beschikbare budgetten,
ontwerpen,
renoveren,
adviseren beheren.
5. Het KIND:
Andere cultuur
Anders denkend
Andere origine
Andere taal Denkers
Dromers
Douwers
Schouwers
Bouwers
Jongens
Andere opvoeding
Andere sociale milieu
Meisjes
Tijdelijk gebruiker
Veel gebruiker
Snelle
Trage
Met of zonder beperking
DIVERSITEIT IS DE NORM
Trekkers
6. Even voorstellen
SPELEN = LEREN
SPELPRIKKEL = 1e LEERPRIKKEL
EERST IS ALLES SPELEN
SPELEN GEBEURT SPONTAAN
Het SPEL:
8. SPELEN = BEWEGEN
Wapen tegen OBESITAS
Contact maken met anderen
Niet beperkt tot de ‘klas’ ruimte
Contact maken met de natuur
Ontwikkelen van risicocompetentie
Versterken van het welbevinden
10. OEFENING: 1a
Welke definities zou je aan deze spelvorm geven?
1. Sociaalspel
2. Receptiefspel
3. Rollenspel
4. Constructiespel
5. Fantasiespel
6. Uitdagingsspel
7. Explorerendspel
8. Herhalend
bewegen
9. Regelspel
11. OPLOSSING : 1a
Welke definities zou je aan deze spelvorm geven?
1. Sociaalspel
2. Receptiefspel
3. Rollenspel
4. Constructiespel
5. Fantasiespel
6. Uitdagingsspel
7. Explorerendspel
8. Herhalend
bewegen
9. Regelspel
12. OEFENING: 1b
Welke definities zou je aan deze spelvorm geven?
1. Sociaalspel
2. Receptiefspel
3. Rollenspel
4. Constructiespel
5. Fantasiespel
6. Uitdagingsspel
7. Explorerend pel
8. Herhalend
bewegen
9. Regelspel
13. OPLOSSING: 1b
Welke definities zou je aan deze spelvorm geven?
1. Sociaalspel
2. Receptiefspel
3. Rollenspel
4. Constructiespel
5. Fantasiespel
6. Uitdagingsspel
7. Explorerendspel
8. Herhalend
bewegen
9. Regelspel
14. OEFENING: 1c
Welke definities zou je aan deze spelvorm geven?
1. Sociaalspel
2. Receptiefspel
3. Rollenspel
4. Constructiespel
5. Fantasiespel
6. Uitdagingsspel
7. Explorerendspel
8. Herhalend
bewegen
9. Regelspel
15. OPLOSSING : 1c
Welke definities zou je aan deze spelvorm geven?
1. Sociaalspel
2. Receptiefspel
3. Rollenspel
4. Constructiespel
5. Fantasiespel
6. Uitdagingsspel
7. Explorerendspel
8. Herhalend
bewegen
9. Regelspel
16. OEFENING: 1d
Welke definities zou je aan deze spelvorm geven?
1. Sociaalspel
2. Receptiefspel
3. Rollenspel
4. Constructiespel
5. Fantasiespel
6. Uitdagingsspel
7. Explorerendspel
8. Herhalend
bewegen
9. Regelspel
17. OEFENING: 1d
Welke definities zou je aan deze spelvorm geven?
1. Sociaalspel
2. Receptiefspel
3. Rollenspel
4. Constructiespel
5. Fantasiespel
6. Uitdagingsspel
7. Explorerendspel
8. Herhalend
bewegen
9. Regelspel
18. BINNEN:BUITEN:
Strakke regeling
Spelen wordt sterker, meer
begeleid
Kinderen volgen de
opdrachten
Minder afhankelijk van regels
Meer kansen, opportuniteiten
om zelfstandig te ontwikkelen
Gevarieerder en creatiever spel
is mogelijk
Alle zintuigen worden
geactiveerd
19. Een GOED INGERICHTE
SPEELRUIMTE
=
RIJKE KRACHTIGE
LEEROMGEVING
De SPEELTUIN als uitdagende en boeiende speelplek
als preventiemiddel tegen pesten
De omvorming als sociaal bindmiddel
De omvorming als boeiend leerproces voor de kinderen...
De BUITEN RUIMTE:
20. Begrijpen SPEELZONES:
RUIGE ZONES (KAMPEN BOUWEN, AVONTUREN, NATUURBELEVING)
ZAND ALS SPELMATERIAAL
SPORTSPEL
TERRAS POLYVALENT
GRASVELD VLAK POLYVALENT
ZONES (EN LIJNEN) VOOR ROLLEND MATERIAAL
ZONES VOOR KLIMMEN, KLAUTEREN, …
HOEKJES EN KANTJES (GEZELLIGHEID)
…
22. Kindertoets:
• Een overzichtelijk gebied
• Duidelijke grenzen
• Verrassende elementen
• Vertrouwde elementen
• Ergens kunnen zitten of liggen
• Ergens kunnen rond lopen
• Lopen op en langs een lijn
• Niveauverschillen om te springen en te klauteren
• Ergens een vlak stuk voor wielen , tekeningen
Krachtige leeromgeving
23. 4 Dimensies van TOEGANKELIJKHEID
Fysieke toegankelijkheid
Kan ik er komen? Kan ik de voorzieningen gebruiken?
Sociale toegankelijkheid
Voel ik me welkom? Kan ik meedoen aan activiteiten?
Leesbaarheid
Vind ik de informatie die ik nodig heb? Kan ik mijn weg vinden?
Bespeelbaarheid
Kan ik spelen? Kan ik samen spelen?
25. • bereikbaar
• betreedbaar
• bruikbaar voor iedereen
Drempelloze overgangen
Op maat van de doelgroepen
Natuurlijke gidslijnen
Met voldoende brede gangpaden
Met fysieke handgreep begeleiding op maat
Integrale Toegankelijkheid =
28. Betrokkenheid: iedereen betrokken partij
Samen ontwerpen, aanleggen en onderhouden
Dynamische omgeving die gebruikers zelf mee vormgeven
(directie, leerkrachten, leerlingen, onderhoudspersoneel,
preventieadviseur, oudercomité, …)
Ontkiemen van actief BURGERSCHAP
29. Speelterrein: Vroeger
Geen visie rond spelen
SURVIVAL
Alles kon, de speelplekken werden ‘gevonden’
Geen specifieke regelgeving veiligheid
32. Basis KB van 28 maart 2001 betreffende de veiligheid van
speeltoestellen
VEILIGHEID VAN SPEELTERREINEN
Aangevuld met KB’s 2003
– 2004 – 2015 - 2017
Norm EN 1176-1177
Nu: wetgeving
35. Spelaanleiding:
Een element
• dat op het eerste gezicht geen
duidelijk aanwijsbaar gebruik
veronderstelt.
• dat aanleiding geeft tot fantasiespel
• dat geen bewerking ondergaan heeft
en de speelwaarde verhoogt.
• dat creativiteit stimuleert.
36. Speeltoestel:
Een element
• dat duidelijk aanwijsbaar gebruik
veronderstelt.
• dat aanleiding geeft tot spelletjes
en fantasiespel
• dat een bewerking ondergaan
heeft die de speelwaarde
verhoogt.
42. Speeltoestellen =
KEURING
keurinstantie.
Spelaanleidingen en algemene voorzieningen =
RISICOANALYSE
Als een ‘goede huisvader’
Project = werken volgens norm EN 1176
vermijden grote risico’s .
Een risico geldt als aanvaardbaar als:
- het geen aanleiding geeft tot ernstige ongevallen,
- het duidelijk te herkennen is,
- het de speelwaarde verhoogt
43. Risico Analyse =
Een uitgebreid technisch onderzoek van;
• een speelruimte (geen normen aanwezig)
• een speeltoestel wanneer de normen niet toereikend zijn,
niet volledig of bij een afwijking v.d. normen
• Door o.a. de hoge mate van subjectiviteit verlangt een
risicoanalyse een zeer hoge gespecialiseerde deskundigheid.
45. OEFENING: 4
1. Is dit speeltoestel conform de norm?
2. Zou je dit speeltoestel op je schoolspeelplaats mogen plaatsen?
46. OEFENING: 4 Tussenafstanden
niet conform
Harde schommel zit
Hoofd Klemgevaar
Zacht touw
Metalen staaf ophanging
en harde uiteinden
Zijwang van de glijbaan
niet aangepast
Romp-armen –
vinger - klemgevaar
Eindstuk
niet
conform
Touwtjestest
Lichte dragende
constructie
Hoofd Klemgevaar
48. SPEELRUIMTE van de toekomst
Een combinatie van STANDAARD SPEELTOESTELLEN
en NIET VOORGEKAUWDE SPELAANLEIDINGEN
KINDEREN MOETEN ZELF HET SPEL MAKEN
49.
50. 2. Toestellen - Elementen van inrichting
3. Ondergronden
ORGANISEER JE SPEELRUIMTE
Hoe doen we dat,
1. Beplanting en de omgeving
51. 1. Beplanting en niveau verschillen:
Sierstruiken/bomen/kruiden
ORGANISEER JE SPEELPLAATS
52. Beplanting:
Giftige niet giftige planten
bladeren
vruchten
Planten met stekels of zonder
Planten zon of schaduw minnend , schaduw gevend
Bloeiend of vruchtengevend
Als wand, vloer, ……
Als spelelement, ……
53. 2. FSC gelabeld hout: voor constructies
Kastanje/Robinia (klasse 1)
Larix /Douglas (klasse 2)
Eik
Ander hout: opgelet voor het rotten en insectenvraat
1. Beplanting:
Sierstruiken/bomen/kruiden
ORGANISEER JE SPEELRUIMTE
65. OEFENING : 6
+/-
5,50 m
Hoe verklaar je dat dit speeltoestel norm conform is ?
Het spelende kind op de hoogste horizontale balk: is dit ‘oneigen gebruik’ van
het speeltoestel?
+/-
7,00 m
