Công tác xếp hạng tín dụng khách hàng cá nhân tại Agribank, 9đ
Tomtat 4
1. 1
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
LÊ TH HOÀI DI M
GI I PHÁP PHÒNG NG A VÀ X LÝ N
X U T I NGÂN HÀNG THƯƠNG M I
C PH N CÔNG THƯƠNG VI T NAM
CHI NHÁNH ĐÀ N NG
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.34.20
LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS LÂM CHÍ DŨNG
Đà N ng - Năm 2012
2
Công trình ñư c hoàn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS LÂM CHÍ DŨNG
Ph n bi n 1 : TS Võ Th Thuý Anh
Ph n bi n 2 : TS Võ Duy Khương
Lu n văn s ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t
nghi p Th c sĩ Qu n tr Kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng
vào ngày 12 tháng 08 năm 2012.
* Có th tìm hi u lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng.
- Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.
2. 3
M Đ U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
Qua nhi u năm hình thành và phát tri n NHTMCP Công thương
Vi t Nam chi nhánh Đà N ng ñã không ng ng ñ i m i c v ch t và
lư ng góp ph n không nh vào s ñ i m i c a h th ng ngân hàng
Công thương và s phát tri n c a thành ph Đà N ng. Tuy nhiên ho t
ñ ng tín d ng c a chi nhánh v n còn ti m n nh ng r i ro nh t ñ nh,
th hi n khía c nh n x u. Vì v y, yêu c u ph i h n ch ñ n m c
th p nh t n x u là m c tiêu hàng ñ u trong công tác qu n tr tín
d ng nói riêng cũng như ñi u hành kinh doanh t i NHTMCP Công
thương chi nhánh Đà N ng nói chung.
Xu t phát t nh ng lý do nêu trên, tác gi quy t ñ nh ch n ñ tài
“Gi i pháp phòng ng a và x lý n x u t i Ngân hàng thương
m i c ph n Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng” như
m t ñóng góp vào công tác qu n lý n x u t i ngân hàng.
2. M c tiêu nghiên c u c a ñ tài
- H th ng hóa, t ng h p và phân tích nh ng v n ñ lý lu n liên
quan ñ n n x u, phòng ng a và x lý n x u.
- Kh o sát, phân tích, ñánh giá th c tr ng phòng ng a và x lý n
x u t i NHTMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng trong
th i gian qua.
- Đ xu t h th ng các gi i pháp kh thi nh m hoàn thi n công tác
phòng ng a và x lý n x u t i NHTMCP Công thương Vi t Nam chi
nhánh Đà N ng.
3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u
- Đ i tư ng nghiên c u: nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n v
r i ro tín d ng; th c tr ng công tác phòng ng a và x lý n x u t i
4
NHTMCP Công thương chi nhánh Đà N ng, tìm hi u nguyên nhân
d n ñ n r i ro n x u, t ñó ñưa ra các gi i pháp nh m phòng ng a
và x lý n x u.
- Ph m vi nghiên c u:
+ V n i dung: t p trung vào n i dung phòng ng a và x lý
n x u, không bao g m t t c các v n ñ v qu n tr r i ro tín d ng.
+ Nghiên c u và thu th p s li u v công tác phòng ng a và
x lý n x u t i NHMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng
trong kho ng th i gian t năm 2009 ñ n năm 2011.
4. Phương pháp nghiên c u
Các phương pháp c th là: phương pháp t ng h p, thông kê,
phân tích di n gi i và quy n p ñ làm sáng t v n ñ nghiên c u.
5. Câu h i nghiên
- N x u là gi? N i dung phòng ng a và x lý n x u? Tiêu chí
ñánh giá k t qu phòng ng a và x lý n x u?
- Các nhân t nh hư ng ñ n công tác phòng ng a và x lý n
x u?
- Th c tr ng công tác qu n lý n x u t i NHTMCP Công
thương chi nhánh Đà N ng trong nh ng năm 2009-2011? Nh ng
phương pháp qu n lý n x u nào ñang ñư c s d ng? Tính hi u qu
c a các phương pháp này? Nh ng h n ch và nguyên nhân trong vi c
áp d ng các phương pháp phòng ng a và x lý n x u t i NHTMCP
Công thương chi nhánh Đà N ng trong nh ng năm qua?
- Các gi i pháp nào mà NHTMCP Công thương – CN Đà N ng
c n th c hi n nh m phòng ng a và x lý n x u.
6. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài
3. 5
- H th ng hóa và t ng k t nh ng lý lu n cơ b n v phòng
ng a và x lý n x u trong ho t ñ ng kinh doanh c a ngân hàng
thương m i.
- Đánh giá th c tr ng v tr ng công tác phòng ng a và x lý n
x u; phân tích các nguyên nhân d n ñ n n x u t i NHTMCP Công
thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng.
- Đ xu t các gi i pháp nh m phòng ng a và x lý n x u t i
NHTMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng.
7. K t c u c a lu n văn
Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, lu n văn g m 3 chương:
- Chương 1: Cơ s lý lu n v phòng ng a và x lý n x u
trong ho t ñ ng kinh doanh c a ngân hàng thương m i.
- Chương 2: Th c tr ng công tác phòng ng a và x lý n x u
t i NHTMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng.
- Chương 3: Gi i pháp phòng ng a và x lý n x u t i
NHTMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng.
CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ LU N V PHÒNG NG A VÀ X LÝ N X U
TRONG HO T Đ NG KINH DOANH C A NGÂN HÀNG
THƯƠNG M I
1.1. R I RO TÍN D NG VÀ N X U TRONG HO T Đ NG
KINH DOANH C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I
1.1.1. R i ro tín d ng
1.1.1.1 Khái ni m v r i ro tín d ng
Theo Quy t ñ nh 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/4/2005 c a
Th ng ñ c Ngân hàng Nhà nư c: “R i ro tín d ng là kh năng x y ra
6
t n th t trong ho t ñ ng ngân hàng c a t ch c tín d ng do khách
hàng không th c hi n ho c không có kh năng th c hi n nghĩa v c a
mình theo cam k t”.
1.1.1.2. Phân lo i r i ro tín d ng
Căn c vào nguyên nhân phát sinh r i ro, phân chia thành 2
lo i:
- R i ro nguyên nhân khách quan và r i ro ch quan.
Căn c vào tính ch t c a r i ro tín d ng, phân chia thành
hai lo i:
- R i ro ñ c thù và r i ro h th ng.
1.1.1.3. Đ c ñi m c a r i ro tín d ng
R i ro tín d ng mang tính gián ti p.
R i ro tín d ng có tính ch t ña d ng, ph c t p.
R i ro tín d ng có tính ch t t t y u luôn t n t i và g n li n
v i ho t ñ ng tín d ng c a Ngân hàng.
1.1.2. N x u trong ho t ñ ng c p tín d ng c a NH
1.1.2.1. Khái ni m v n x u (NPLs)
Theo ñ nh nghĩa chính th c c a IMF, m t kho n n ñư c coi
là x u khi vi c chi tr ti n lãi và g c quá h n 90 ngày ho c hơn, ho c
ít nh t 90 ngày k t ngày ti n lãi ñã ñư c v n hóa (capitalized),
ho c n ñư c gia h n ho c vi c thanh toán dòng ti n tr h n dư i 90
ngày nhưng có nh ng lý do xác ñáng ñ nghi ng kh năng thanh
toán ñ y ñ .
Vi t Nam, dư n theo Kho n 4 Đi u 2 c a Quy ñ nh v phân
lo i n , trích l p và s d ng d phòng ñ XLRR tín d ng trong ho t
ñ ng ngân hàng c a TCTD ban hành kèm theo Quy t ñ nh
493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/4/2005 c a NHNN Vi t Nam bao g m
4. 7
“các kho n cho vay, ng trư c, th u chi, cho thuê tài chính, chi t
kh u, tái chi t kh u thương phi u và gi y t có giá khác, bao thanh
toán và các hình th c tín d ng khác”.
N x u theo Kho n 6 Đi u 2 c a Quy ñ nh v phân lo i n , trích
l p và s d ng d phòng ñ XLRR tín d ng trong ho t ñ ng ngân hàng
c a TCTD ban hành kèm theo Quy t ñ nh 493/2005/QĐ-NHNN ngày
22/4/2005 c a NHNN Vi t Nam “là các kho n n thu c các nhóm n
dư i tiêu chu n (nhóm 3), n nghi ng (nhóm 4) và n có kh năng
m t v n (nhóm 5)”
N x u theo quy ñ nh t i Quy t ñ nh 493 và Quy t ñ nh 18
ñư c xác ñ nh theo các y u t : ñã quá h n trên 90 ngày, n cơ c u l i
th i gian tr n ho c có các nhân t khác làm nh hư ng ñ n kh
năng thu h i n g c, lãi.
Theo thông l qu c t , vi c phân lo i n x u bao g m nh ng
kho n n ñư c ñánh giá là n dư i tiêu chu n, n khó ñòi và n có
kh năng m t v n.
1.1.2.2. Các tiêu chí ñ nh n bi t n x u
a. Tiêu chí ñ nh lư ng: Theo thông l qu c t , n u áp d ng
phương pháp này, các kho n n ñư c x p vào m t trong năm nhóm
sau:
- Nhóm 1 - N ñ tiêu chu n, n t t
- Nhóm 2 - N c n chú ý.
- Nhóm 3 - N dư i tiêu chu n.
- Nhóm 4 - N nghi ng .
- Nhóm 5 - N có kh năng m t v n.
8
Theo tiêu chí ñ nh lư ng, các kho n n ñư c x p vào nhóm 3,
4 và 5 ñư c xác ñ nh là các kho n n x u.
b. Tiêu chí ñ nh tính: Là tiêu chí ñư c vi c các NHTM s d ng
ñ phân tích, ñánh giá kho n n d a trên cơ s kh năng tr n c a
khách hàng m t cách toàn di n.
1.2. PHÒNG NG A VÀ X LÝ N X U TRONG NGÂN
HÀNG THƯƠNG M I
1.2.1. N i dung phòng ng a và x lý n x u trong Ngân hàng
thương m i
Phòng ng a n x u trong NHTM là t ng th ho t ñ ng c a ngân
hàng nh m làm gi m thi u vi c phát sinh n x u hay kh năng xu t hi n
n x u thông qua v n d ng các công c , bi n pháp trư c, trong và sau
quá trình c p tín d ng.
1.2.1.1. Phòng ng a n x u
- Phòng ng a n x u thông qua vi c trích l p d phòng.
- Phòng ng a n x u thông qua vi c m r ng các nghi p v
phái sinh, nghi p v ch ng khoán hoá b ng t ng k t tài s n c a ngân
hàng:
+ Ch ng khoán hoá các kho n cho vay và các tài s n khác:
+ Các công c tín d ng phái sinh:
H p ñ ng trao ñ i tín d ng
H p ñ ng quy n tín d ng
H p ñ ng trao ñ i các kho n tín d ng r i ro
Trái phi u ràng bu c
- Phòng ng a r i ro thông qua vi c th c hi n t t quy trình tín
d ng nh m tránh các kho n n x u b ng cách t ch i c p h n m c
tín d ng n u th y khách hàng có r i ro m t kh năng thanh toán, l p
5. 9
d phòng v các t n th t liên quan ñ n các kho n n x u d a trên
ñánh giá và xem xét l i kho n vay theo ñ nh kỳ, ñ m b o m c ñ ñ y
ñ v n ñ i v i các kho n n x u ñ th c hi n các yêu c u v an toàn
v n theo quy ñ nh c a pháp lu t.
- Xây d ng h th ng c nh báo s m các kho n n x u phát sinh
bao g m các th t c và quy trình thích h p ñ xây d ng m t h th ng
c nh báo toàn di n.
1.2.1.2. X lý n x u trong ngân hàng thương m i
Nh ng ph n ng c a ngân hàng ñư c th hi n qua các bư c
sau:
- Bư c 1: Đánh giá kh năng tr n
- Bư c 2: Đánh giá kh năng t n t i.
- Bư c 3: Bi n pháp x lý
- Bư c 4: Phê duy t c a lãnh ñ o ngân hàng
- Bư c 5: Giám sát và ki m soát.
- Bư c 6: Thu n .
1.2.2. Tiêu chí ñánh giá k t qu phòng ng a và x lý n x u
1.2.2.1. Tiêu chí ñánh giá phòng ng a n x u
a. S thay ñ i trong cơ c u các nhóm n trong n x u
b. M c gi m t l n x u
1.2.2.2. Tiêu chí ñánh giá công tác x lý n x u
a. M c gi m t l xóa n ròng/t ng dư n x u
b. T l các kho n n x u ñã thu h i ñư c/t ng dư n x u
c. T l các kho n n x u ñã tái c u trúc/t ng dư n
1.2.3. Các nhân t nh hư ng ñ n ho t ñ ng phòng ng a và x lý
n x u
1.2.3.1. Nhóm nhân t môi trư ng bên ngoài ngân hàng
10
- Môi trư ng kinh t .; môi trư ng pháp lý; môi trư ng t
nhiên.
1.2.3.2 Nhóm nhân t n i t i ngân hàng
- Chi n lư c kinh doanh nói chung, kinh doanh tín d ng nói
riêng c a Ngân hàng.
- Chính sách tín d ng c a ngân hàng
- Các ngu n l c c a Ngân hàng: như ngu n nhân l c, tài
chính còn h n ch .
- Năng l c qu n tr r i ro c a Ngân hàng
- N n tham nhũng, h i l trong ho t ñ ng ngân hàng.
CHƯƠNG 2
TH C TR NG CÔNG TÁC PHÒNG NG A VÀ X LÝ N
X U T I NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VI T NAM
CN ĐÀ N NG
2.1. KHÁI QUÁT NHTMCP CÔNG THƯƠNG VI T NAM
CHI NHÁNH ĐÀ N NG
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n
Tháng 11/1988, theo Ngh Đ nh 53/HĐBT v chuy n ñ i
h th ng ngân hàng thành hai c p ñó là h th ng Ngân hàng Nhà
nư c và h th ng Ngân hàng thương m i, Ngân Hàng Công
thương ñư c thành l p cùng v i nh ng chi nhánh c a mình. Năm
1991, Ngân hàng Công thương Vi t Nam t i t nh Qu ng Nam ñ i
tên thành Ngân hàng Công thương Qu ng Nam - Đà N ng.
Ngày 01/01/1997, sau s ki n chia tách t nh, Chi nhánh Ngân
hàng Công thương Qu ng Nam - Đà N ng ñư c tách thành Chi
nhánh thành ph Đà N ng và Chi nhánh t nh Qu ng Nam.
6. 11
Ngày 03/07/2009, NHNN nư c ký quy t ñ nh s 14/GP-
NHNN thành l p và ho t ñ ng Ngân hàng TMCP Công thương Vi t
Nam, do v y chi nhánh NH Công Thương Đà N ng ñư c ñ i thành
CN NH TMCP Công Thương Đà N ng.
2.1.2 Mô hình t ch c
Trư c năm 2005 NHCT Đà N ng có cơ c u t ch c g m h i s ,
2 chi nhánh c p II (Chi nhánh NHCT Qu n Ngũ Hành Sơn, NHCT
Qu n Liên Chi u), 1 phòng giao d ch và 11 ñi m giao d ch. Năm 2005,
tri n khai hi n ñ i hóa ngân hàng và h th ng thanh toán INCAS
(Incombank Advanced System). Đ u năm 2007, chi nhánh chuy n ñ i
sang mô hình m t c p tr c thu c tr s chính NHCT Vi t Nam, tách hai
chi nhánh c p II, ch còn l i h i s tr c thu c NHCT VN. Hi n nay, CN
g m 8 phòng chuyên ñ , 11 phòng giao d ch.
NHCT Đà N ng th c hi n các d ch v tài chính ch y u: ti n
g i, thanh toán trong và ngoài nư c, cho vay, b o lãnh và tái b o
lãnh, tài tr thương m i, chuy n ti n, phát hành và thanh toán th , các
lo i th tín d ng qu c t , th n i ñ a, kinh doanh ngo i h i, ch ng
khoán…
2.1.3. Khái quát v ho t ñ ng kinh doanh c a Ngân hàng TMCP
Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng qua các năm 2009-
2011.
2.1.3.1 Huy ñ ng v n
Ngu n v n huy ñ ng c a chi nhánh qua các năm ñ u tăng
trư ng khá, tăng trên 20%, năm 2011 tăng ñ n 35,94% so v i năm
2010. Trong công tác huy ñ ng v n ngu n v n huy ñ ng t cá nhân
chi m t tr ng trên 50% t ng ngu n v n huy ñ ng c a chi nhánh qua
các năm và tăng ñáng k 190 t ñ ng t l tăng 29,55% năm 2010
12
và tăng 334 t ñ ng tương ng v i t l tăng 40% năm 2011 ñi u này
cho th y ngu n v n huy ñ ng t dân cư tăng tương ñ i n ñ nh và ñ t
hi u qu .
2.1.3.2 Ho t ñ ng tín d ng
Ho t ñ ng tín d ng c a chi nhánh tăng trư ng ñ u qua các
năm, năm sau tăng trư ng cao hơn năm trư c và phù h p v i ñ nh
hư ng NHNN quy ñ nh.
Tăng trư ng tín dung năm 2010 ñ t g n 34% so v i năm
2009; nhưng ñ n năm 2011 t l tăng trư ng tín d ng ch m l i do chi
nhánh th c hi n ch trương c a NHNN và NHTMCP Công thương
Vi t Nam v công tác h n ch tăng trư ng tín d ng ñ th c thi chính
sách ti n t th t ch t ch ng l m phát.
2.1.2.3 Các ho t ñ ng khác
Thu nh p t ho t ñ ng d ch v c a chi nhánh tăng trư ng cao
qua các năm, v i t l tăng trư ng trên 70%/ năm, ñây là t l tăng
trư ng thu d ch v khá n tư ng ñ i v i ho t ñ ng ngân hàng.
2.1.2.4 K t qu ho t ñ ng kinh doanh c a NHTMCP Công
thương CN Đà N ng
L i nhu n qua các năm c a chi nhánh ñ t khá, năm sau cao
hơn năm trư c, ñ c bi t trong năm 2010 chi nhánh ñ t m c tăng
trư ng l i nhu n 164.49% v i s ti n 48,690 tri u ñ ng; năm 2011
tuy m c tăng trư ng không cao nhưng s ti n l i nhu n tuy t ñ i ñ t
58,794 tri u ñ ng.
2.2. TH C TR NG CÔNG TÁC PHÒNG NG A VÀ X LÝ
N X U T I NHTMCP CÔNG THƯƠNG VI T NAM CHI
NHÁNH ĐÀ N NG QUA CÁC NĂM 2009-2011
7. 13
2.2.1. Th c tr ng công tác phòng ng a n x u t i NHTMCP
Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng
2.2.1.1. Nh ng bi n pháp NHTMCP Công thương Vi t Nam
chi nhánh Đà N ng ñã th c hi n ñ phòng ng a n x u
a. Quan tâm xây d ng và hoàn thi n chi n lư c qu n lý r i
ro
Ngân hàng ñã xây d ng chi n lư c qu n lý r i ro phù h p v i
chi n lư c kinh doanh c a b n thân ngân hàng trong t ng th i kỳ và
có th ñư c ñi u ch nh m t cách linh ho t tùy theo di n bi n th
trư ng tín d ng. Ngoài ra Ngân hàng cungc chú tr ng ñ n vi c ña
d ng hóa danh m c tín d ng trên cơ s phân b h p lý các ngu n v n
cũng như chi phí qu n lý r i ro s ñư c hình thành trên cơ s là m t
b ph n h u cơ phù h p và g n ch t v i chi n lư c kinh doanh t ng
th c a ngân hàng.
b. Xây d ng và th c hi n nghiêm quy trình qu n lý tín d ng
c. Thư ng xuyên chú tr ng nâng cao ch t lư ng c a khâu th m ñ nh
tin d ng nh m sàng l c, l a ch n khách hàng vay v n m i.
d. Th c hi n chương trình ki m tra, giám sát ho t ñ ng tín
d ng
2.2.1.2 Đánh giá k t qu công tác phòng ng a n x u t i
NHTMCP Công thương Vi t Nam - chi nhánh Đà N ng qua các
năm 2009-2011.
a. Tình hình n x u theo nhóm .
b. Tình hình gi m n x u qua các năm 2009-2011 .
c. Tình hình n x u theo ñ i tư ng vay v n qua các năm
2009-2011 .
14
d. Tình hình n x u theo th i h n vay v n qua các năm 2009-
2011
2.2.2. Th c tr ng công tác x lý n x u t i NHTMCP Công
thương VN chi nhánh Đà N ng
2.2.2.1. Các gi i pháp ñã th c hi n liên quan ñ n công tác x
lý n x u ñã tri n khai t i NH trong th i gian qua
a. Xây d ng phương án x lý n x u
Các phương án ñư c xây d ng chi ti t theo t ng kho n vay, t ng
khách hàng và phân thành t ng nhóm bi n pháp x lý c th , nh ñó NH
có th ch ñ ng tri n khai ch ñ o x lý n x u, d dàng theo dõi, ñôn ñ c
quá trình x lý n , giúp cho vi c t ng h p, báo cáo k t qu x lý n ñư c
thu n ti n.
b. Các bi n pháp x lý n x u ñã tri n khai t i Chi nhánh
- Thu h i tr c ti p và phát mãi tài s n ñ m b o n vay
- Áp d ng bi n pháp cơ c u l i n
- X lý n x u t d phòng r i ro tín d ng
Quy trình x lý n x u b ng d phòng r i ro t i chi nhánh
g m 3 bư c:
- Bư c 1: Cán b qu n lý tín d ng có trách nhi m ki m
tra, nghiên c u tham mưu ñ xu t danh m c các kho n vay ñ
ngh x lý, các bi n pháp x lý và l p t trình Trư ng phòng.
- Bư c 2: Trư ng phòng xem xét t trình c a cán b qu n lý
tín d ng n u ñ ng ý v i quan ñi m c a cán b qu n lý tín d ng thì ký,
n u không ñ ng ý thì ghi rõ quan ñi m c a mình và ký ñ báo cáo
Giám ñ c chi nhánh và thông qua H i ñ ng x lý r i ro c a chi nhánh
(trư c m t là H i ñ ng tín d ng).
8. 15
- Bư c 3: H i ñ ng x lý r i ro chi nhánh xem xét danh
m c x lý ñ trình NHTMCP Công thương Vi t Nam quy t ñ nh.
2.2.2.2 K t qu x lý n x u
a. T l xóa n ròng/ dư n x u
b. K t qu thu h i n x u c a Chi nhánh
2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG K T QU PHÒNG NG A VÀ X LÝ
N X U T I NHTMCP CÔNG THƯƠNG VI T NAM CHI
NHÁNH ĐÀ N NG
2.3.1. Nh ng k t qu ñ t ñư c
- Trong th i gian qua Ban lãnh ñ o NHTMCP Công
thương chi nhánh Đà N ng ñã có s quan tâm ñúng m c, nh n th c
ñư c t m quan tr ng c a công tác phòng ng a và x lý n x u, t ng
bư c ñ m b o an toàn và nâng cao ch t lư ng tín d ng.
- H ng tu n, hàng tháng Ngân hàng tri n khai t p hu n quy
trình nghi p v tín d ng cho t t c cán b tín d ng toàn chi nhánh.
- Áp d ng bi n pháp tri t ñ tuân th nghiêm ng t các v n ñ
có tính nguyên t c trong c p tín d ng.
- Thư ng xuyên th c hi n ch m ñi m tín d ng khách hàng ñ
có ñánh giá khách hàng k p th i.
- Phân c p phân quy n h p lý trong vi c c p tín d ng cho t ng
phòng ban và các phòng giao d ch tr c thu c.
- Trong công tác x lý n x u th c hi n các gi i pháp h p lý
trên cơ s phân tích tình hình c a t ng khách hàng c th .
- V cơ b n, s ti n trích l p DPRR ñã theo k p m c ñ r i
ro gia tăng c a các kho n n , ñ m b o kh năng bù ñ p khi có t n
th t x y ra. Trích l p và s d ng d phòng là m t gi i pháp t t cho
các chi nhánh trên các m t: X lý n x u và n t n ñ ng; Nâng cao
16
ch t lư ng tín d ng; Lành m nh hóa tình hình tài chính, năng cao
năng l c c nh tranh; Phù h p xu hư ng qu n tr r i ro trong h i
nh p, là l a ch n lâu dài cho công tác qu n tr r i ro t i ngân hàng
trong th i gian t i.
2.3.2. Nh ng v n ñ còn t n t i
2.3.2.1 Trong công tác phòng ng a n x u
- Chi nhánh chưa xây d ng quy trình nh n d ng r i ro và
c nh báo s m r i ro tín d ng; các thông tin v khách hàng chưa
ñư c thu th p, c p nh t ñ y ñ và k p th i.
- Chưa ch p hành nghiêm túc quy trình cho vay t khâu th m
ñ nh ñ n gi i ngân và ki m soát sau cho vay v n còn m t s h n ch .
- Trình ñ cán b còn nhi u b t c p h n ch , chưa ñáp ng
nhu c u c nh tranh hi n nay.
- Vi c th c hi n chính sách ñ m b o ti n vay còn nhi u h n
ch .
- Ki m tra, giám sát tín d ng ñ c l p chưa phát huy vai trò.
2.3.2.2. Trong công tác x lý n x u
- Công tác phân lo i n , trích l p và x lý r i ro d phòng còn
chưa ñư c th c hi n t t do m t s nguyên nhân khách quan và ch
quan sau:
M t là, vi c trích l p d phòng do NHNN và NHTMCP CT
Vi t Nam quy ñ nh ch trính l p ñ i v i nh ng kho n vay quá h n;
chưa quy ñ nh c th và ch t ch ñ i v i vi c phân tích ñánh giá
khách hàng mà trích l p d phòng.
Hai là, do áp l c v ch tiêu k ho ch kinh doanh c a
NHTMCP CT Vi t Nam giao cho chi nhánh ñ i v i ch tiêu l i
nhu n h ng năm nên n u trích l p d phòng r i ro ñ y ñ s nh
9. 17
hư ng ñ n tình hình tài chính, l i nhu n và thu nh p c a cán b nên
vi c trích l p d phòng t i chi nhánh chưa ph n ánh ñúng và ñ s d
phòng r i ro ph i trích l p.
- Chưa phân lo i n ñúng theo ñ nh kỳ.
- X lý, thu h i n x u ñã x lý r i ro còn h n ch ; chưa th c
hi n d t ñi m phương án thu h i n x u.
2.3.3. Nguyên nhân nh ng t n t i
- M t là, NHTMCP Công thương Vi t Nam CN Đà N ng chưa
xây d ng ñư c môi trư ng ki m soát m nh, quy trình và th t c ki m
soát ch m ñ i m i; vi c xây d ng quy ch , quy trình phòng ng a,
giám sát trong qu n lý r i ro tín d ng c a NHTMCP CT Vi t Nam
còn ch m, chi nhánh lúng túng trong vi c th c hi n công tác này.
- Hai là, ñ i ngũ cán b tín d ng còn thi u, trình ñ nghi p v
chưa cao. Trong khi ñó b ph n ki m tra giám sát ñ c l p chưa phát
huy ñư c vai trò c a mình.
- Ba là, do ch y theo ch tiêu l i nhu n s c ép v ch tiêu k
ho ch cho vay b ng m i giá; trong công tác cho vay chi nhánh
thư ng ch d a trên tên tu i, uy tín c a khách hàng và tài s n b o
ñ m n vay.
- B n là, công tác ch ñ o giám sát c a Ban lãnh ñ o chi nhánh
trong vi c th c hi n theo dõi qu n lý n , phân lo i n , trích l p d
phòng chưa k p th i ñ y ñ , kiên quy t và chính xác.
18
CHƯƠNG 3
GI I PHÁP PHÒNG NG A VÀ X LÝ N X U T I
NGÂN HÀNG THƯƠNG M I C PH N CÔNG THƯƠNG
VI T NAM CHI NHÁNH ĐÀ N NG
3.1. Đ NH HƯ NG V HO T Đ NG TÍN D NG VÀ QU N
LÝ N X U C A NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG
VI T NAM – CHI NHÁNH ĐÀ N NG
- Đi u ch nh cơ c u tài s n n - tài s n có theo hư ng: tăng
ho t ñ ng d ch v , ho t ñ ng ñ u tư v n, tăng tín d ng ng n h n
trong ñó t p trung vào tín d ng thương m i xu t nh p kh u, tín
d ng ngoài qu c doanh, tín d ng tiêu dùng….
- Th c hi n nghiêm túc quy trình tín d ng theo hư ng d n c a
s tay tín d ng trư c khi cho vay.
- Thu th p thông tin ñ y ñ , th c hi n công tác x p h ng tín
d ng ñ i v i t t c khách hàng trư c khi c p tín d ng.
- Th c hi n nghiêm túc quy trình, quy ch qu n lý r i ro c a
NHTMCP Công thương Vi t Nam ban hành. Tăng cư ng năng l c t
ki m tra giám sát.
- Th c hi n phân lo i n x u, ph n ñ u trích ñ d phòng r i
ro ñ i v i tín d ng thương m i; tăng cư ng ki m soát và h n ch n
x u phát sinh, nâng cao ch t lư ng s n ph m d ch v .
3.2 GI I PHÁP PHÒNG NG A VÀ X LÝ N X U T I
NHTMCP CÔNG THƯƠNG VI T NAM CN ĐÀ N NG
3.2.1. Nhóm gi i pháp v phòng ng a n x u
3.2.1.1. Xây d ng mô hình nh n d ng và quy trình c nh báo
s m r i ro tín d ng t i chi nhánh
10. 19
T lưu ñ nh n d ng r i ro tác gi xây d ng quy trình c nh
báo s m các kho n n x u phát sinh t i NHTMCP Công thương Vi t
Nam chi nhánh Đà N ng theo các bư c sau:
- Giám sát liên t c do cán b tín d ng th c hi n
- Rà soát các kho n vay theo l ch trình.
- Ki m tra, ki m soát t bên ngoài.
- Các d u hi u c nh báo kho n n x u phát sinh.
- X p h ng tín d ng, báo cáo các kho n vay gi m c p (xu ng
h ng) và phương án gi m thi u r i ro.
3.2.1.2. Ch p hành ñúng quy trình cho vay, tăng cư ng các
bi n pháp qu n lý và ki m tra các quy trình trong ho t ñ ng tín
d ng
- Th c hi n ñúng quy trình cho vay: Th c hi n quy trình th m
ñ nh các d án ñ u tư, phương án s n xu t, kinh doanh d ch v ñúng
theo các ñi u ki n cho vay; th c hi n thư ng xuyên vi c ki m tra sau
khi cho vay.
- Chi nhánh c n ph i giám sát ch t ch vi c ch p hành ñúng
quy trình nghi p v cho vay c a ñ i ngũ cán b tác nghi p.
- Thư ng xuyên c p nh t thông tin v khách hàng;
- Th c hi n vi c ñ nh kỳ h n n chính xác, phù h p v i chu kỳ
s n xu t kinh doanh c a khách hàng.
- Th c hi n vi c ñánh giá, phân lo i n ñ ñ nh hư ng m c ñ
r i ro và ph i ñư c th c hi n ngay khi xem xét cho vay.
- Th c hi n vi c t t công tác ch m ñi m, x p lo i khách hàng.
- Th m ñ nh ch t ch tài s n b o ñ m;
- Ki m tra giám sát sau khi cho vay;
20
- Tăng cư ng tính hi u qu , hi u l c c a công tác ki m tra,
ki m soát
3.2.1.3 Nâng cao trình ñ nghi p v và tiêu chu n hóa cán
b
Đ ñ m b o an toàn tín d ng và phòng ng a ñ n m c th p
nh t r i ro thì ñòi h i các cán b tín d ng ph i có trình ñ nghi p v
cao, có ñ o ñ c t t, am hi u th trư ng, am hi u v pháp lu t và ñ c
bi t ph i bi t yêu ngh . M i cán b tín d ng ph i có phương pháp
ti p c n khách hàng, thu th p thông tin c n thi t t b n hàng, t h sơ
vay v n c a khách hàng, t các t ch c tín d ng, t ngu n thông tin
c a Trung tâm phòng ng a r i ro và t các ngu n thông tin khác trên
th trư ng...
Ph i có ngh thu t th m ñ nh khách hàng và làm t t khâu th m
ñ nh ban ñ u, ñ c bi t ph i quan tâm ñ n vi c ñi u tra nghiên c u và
phân tích v năng l c s n xu t kinh doanh, năng l c qu n lý ñi u
hành c a Doanh nghi p, v phương án s n xu t kinh doanh và kh
năng tr n cho Ngân hàng.
Ph i s d ng ngh thu t cho vay t c là th c hi n vi c qu n lý,
giám sát và ki m tra các khía c nh vô hình, ñ xác ñ nh kh năng
thành công c a ngư i vay.
Đ i v i phân công công vi c cho cán b tín d ng c n ph i giao
trách nhi m c th , g n trách nhi m v i l i ích c a h khi hoàn thành
công vi c. Ngân hàng c n ph i có chính sách qu n lý cán b , khen
thư ng ñúng m c ñ i v i các cán b ngân hàng hoàn thành t t trách
nhi m, giúp ngân hàng b o toàn v n cho vay ñ ng th i có ch ñ k
lu t nghiêm kh c ñ i v i nh ng ngư i không hoàn thành nhi m v ,
gây thi t h i cho ngân hàng.
11. 21
Vi c qu n lý cán b c n t p trung vào: (i) Đ i v i lao ñ ng
m i, khi tuy n d ng ngân hàng c n th c hi n thông báo r ng rãi,
minh b ch ñ có th thu hút ñư c nh ng cán b có tri th c và ñ o
ñ c t t trên cơ s xây d ng b tiêu chu n cán b tín d ng cho công
tác tuy n d ng và b nhi m cán b ; (ii) V i ñ i ngũ lao ñ ng hi n
có, thư ng xuyên liên h v i các ngân hàng b n, các t ch c trong và
ngoài nư c ho c các trư ng Đ i h c ñ c cán b ñi h c ho c m các
l p chuyên ñ nh m c p nh t ki n th c và nâng cao trình ñ cho ñ i
ngũ cán b ; (iii) B trí cán b theo ñúng chuyên môn, nghi p v ñ
có th phát huy nh ng ki n th c ñã h c ñư c vào nghi p v chuyên
môn ñư c giao.
3.2.1.4. Gi i pháp hoàn thi n chính sách ñ m b o n vay
Ngân hàng nên áp d ng tài s n b o ñ m ti n vay theo m c ñ
r i ro c a d án ho c phương án s n xu t kinh doanh. Đi u này ñòi
h i chi nhánh ph i th m ñ nh ch c ch ñ i v i khách hàng vay v n
và d án ho c phương án s n xu t kinh doanh. Ph i xác ñ nh ñư c
m c ñ r i ro ñ có bi n pháp b o ñ m ti n vay phù h p. Ngoài ra,
th ch p ñư c xem là m t công c quan tr ng trong qu n lý ti n vay
c a ngân hàng, giúp cho ngân hàng có kh năng thu h i n vay m t
khi khách hàng không có kh năng tr n .
3.2.1.5. Gi i pháp nâng cao vai trò ki m tra, giám sát tín
d ng ñ c l p
Vi c ki m tra và giám sát tín d ng ñ c l p c n ñư c th c hi n
m t cách khách quan theo phương pháp ch n m u và ph i ñ m b o
các yêu c u:
(i) Ki m tra, giám sát và ñánh giá ñ c l p tính hi u qu c a qu n lý
r i ro tín d ng.
22
(ii) Phát hi n các v n ñ và báo cáo k p th i cho Ban Lãnh ñ o.
(iii) Báo cáo Ban Lãnh ñ o nh ng r i ro ñã xu t hi n cũng như r i ro
ti m n c a các kho n cho vay mà chưa ñư c qu n lý m t cách ñ y
ñ
Đ th c hi n t t các n i dung trên, ñòi h i NHTMCP Công
thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng c n gi i quy t t t nh ng v n
ñ sau:
Th nh t, NHTMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà
N ng c n xây d ng m t h th ng ki m soát n i b ñ m nh, theo ñó
c n t o môi trư ng ki m soát t t trong n i b ngân hàng.
Th hai, NHTMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà
N ng c n chú tr ng ñào t o chính quy, ñào t o thư ng xuyên cán b
làm công tác ki m tra, ki m soát n i b .
Th ba, b ph n ki m tra, ki m soát n i b t i NHTMCP Công
thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng c n ñư c trao quy n ñ c l p,
t ch hơn n a ñ h th c thi t t nhi m v c a mình. Đ ng th i, b
ph n ki m tra, ki m soát n i b c n ph i ñư c trang b ñ y ñ các
phương ti n làm vi c.
3.2.2 Nhóm gi i pháp x lý n x u t i chi nhánh.
3.2.2.1 Gi i pháp v phân lo i n và trích l p x lý qu d
phòng r i ro
Theo quy ñ nh v t l trích l p d phòng ñ i v i các nhóm n
quy ñ nh t i Kho n 6.1 Đi u 7, quy t ñ nh s 493/2005/QĐ-NHNN
ngày 22/4/2005 c a Th ng ñ c NHNN: Nhóm 1: 0%; Nhóm 2: 5%;
Nhóm 3: 20%; Nhóm 4: 50%; Nhóm 5: 100%.
Đ vi c phân lo i n và h ch toán n ñúng b n ch t ch t lư ng
tín d ng và ph n ánh ñúng tình tr ng tài chính c a khách hàng vay
12. 23
v n tác gi ñ xu t phương án khi phân lo i n và trích l p d phòng
r i ro chi nhánh nên tham kh o thêm phương pháp ñánh giá t c tr ng
tình hình c a khách hàng vay v n ñ ñưa ra bi n pháp trích l p d
phòng ñúng v i nguy cơ r i ro ñ có th bù ñ p r i ro khi khách hàng
không tr ñư c n .
3.2.2.2. Gi i pháp x lý r i ro tín d ng thông qua các cơ
ch c a chính ph và c a NHTMCP Công thương Vi t Nam
Th c hi n vi c x lý r i ro theo các chương trình ch ñ nh c a
Chính ph . Các hình th c x lý như xóa, mi n, khoanh, dãn n tùy
theo m c ñ r i ro. Chi nhánh c n ti p t c ñ ngh Chính ph , b Tài
chính, NHNN hư ng d n c th vi c khoanh n , dãn n , xóa n và
trích l p ngu n ñ x lý r i ro d t ñi m ñ i v i các kho n vay trên.
Đ ng th i chính sách x lý ti p theo ñó là xóa n , gi m n , khoanh
n c n ñư c v n d ng như chính sách mi n thu . Cơ ch bù ñ p c a
ngân sách Nhà nư c cho ngân hàng cũng c n k p th i ñ h n ch
nh ng thi t h i v tài chính cho chi nhánh.
3.2.2.3. Gi i pháp v x lý, thu h i n x u, n x lý r i ro
Th nh t: Xác ñ nh ñúng th c tr ng n x u v i các nguyên
nhân phát sinh ñ ñ ra các gi i pháp, cơ ch x lý n h p lý.
Th hai: Ngân hàng chuy n n thành v n góp, ti p nh n qu n
lý, khôi ph c ho t ñ ng doanh nghi p ñ tr c ti p kinh doanh; Ch ng
khoán hoá kho n n , chuy n như ng kho n n trên th trư ng.
Th ba: Tái ñ u tư (cho vay) ñ con n có th ho t ñ ng hi u
qu t ñó ngân hàng có ñi u ki n thu h i n x u.
Th tư: NHTMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng
c n ph i xây d ng m t cơ ch thư ng h p d n và x ph t nghiêm
minh trong vi c thu h i n t n ñ ng, n x u v i t t c các ñ i tư ng
24
bao g m cán b nhân viên ngân hàng cũng như các cá nhân và t
ch c khác có tham gia.
3.2.2.4. Th c hi n phương án x lý d t ñi m các kho n n
x u
Th nh t, ñ y m nh công tác thu h i n tr c ti p t con n . Đ
th c hi n ñư c vi c này ñòi h i chi nhánh c n rà soát l i toàn b các
kho n n , phân lo i, ñánh giá kh năng thu h i ñ có ñư c chính sách
cho t ng khách n .
Th hai, ch ñ ng x lý các tài s n b o ñ m n vay. Ngân
hàng c n xác ñ nh, ñ nh giá tài s n ñ m b o trên các phương di n:
tính s h u, tính pháp lý và giá tr luân chuy n trên th trư ng c a
t ng kho n n x u có tài s n ñ m b o ñ l a ch n hình th c x lý
phù h p.
Th ba, ñ i v i các kho n n x u không có tài s n ñ m b o,
ngân hàng c n nhanh chóng xác ñ nh kh năng tr n c a khách
hàng, kh năng thu n c a ngân hàng ñ ra các gi i pháp x lý thích
h p.
Th tư, v i các con n làm ăn kém hi u qu c n yêu c u khách
hàng s p x p l i doanh nghi p, trư ng h p doanh nghi p sau khi s p
x p l i mà không ho t ñ ng hi u qu , NHTMCP Công thương Vi t
Nam chi nhánh Đà N ng c n ch ñ ng kh i ki n ra Toà án ñ ngh
tuyên b phá s n doanh nghi p.
Th năm, ñ i v i các kho n n mà Chính ph , NHNN Vi t
Nam cho phép ñánh giá l i giá tr kho n n , NHTMCP Công thương
Vi t Nam chi nhánh Đà N ng c n nhanh chóng ph i h p v i các ñơn
v liên quan ñ ñ y nhanh quá trình ñánh giá n .
13. 25
3.3. KI N NGH
3.3.1. Ki n ngh v i Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam
3.3.2. Ki n ngh v i NHTM Công thương Vi t Nam
3.3.2.1. Xây d ng chi n lư c kinh doanh thích h p
3.3.2.2. ng d ng công ngh ngân hàng hi n ñ i trong qu n
lý và theo dõi tín d ng
3.3.2.3. Tăng cư ng s d ng d phòng r i ro ñ x lý n x u
theo các quy ñ nh c a NHNNVN
3.3.2.4. Hoàn thi n và nâng cao năng l c c nh tranh
K T LU N
Tình tr ng n x u chi m t tr ng l n và t n t i lâu trong danh
m c tài s n c a h th ng NHTM Vi t Nam nói chung, c a NHTMCP
Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà N ng nói riêng ñã làm cho tình
hình tài chính c a các NHTM tr nên y u kém, kh năng c nh tranh
gi m sút. Đi u này càng tr nên ñ c bi t quan tr ng trong b i c nh
hi n nay khi Vi t Nam ñã và ñang h i nh p v i c ng ñ ng tài chính
khu v c và qu c t . Vì v y, qu n lý n x u theo các thông l qu c t
nh m phòng ng a và x lý kho n n x u tr thành yêu c u c p thi t
ñ i v i các NHTM Vi t Nam.
Trong ph m vi nghiên c u, lu n văn ñưa ra nh ng gi i pháp cơ
b n nh m phòng ng a và x lý n x u trong ho t ñ ng kinh doanh
c a ngân hàng thương m i. V i n i dung này, Lu n văn ñã hoàn
thành các nhi m v :
Th nh t, h th ng hoá các lý lu n chung v n x u, qu n lý n
x u c a NHTM cũng như nguyên nhân phát sinh và bi n pháp qu n
lý n x u trong quá trình ho t ñ ng c a NHTM.
26
Th hai, t vi c nghiên c u th c tr ng v công tác phòng ng a
và x lý n x u t i NHTMCP Công thương Vi t Nam chi nhánh Đà
N ng, qua ñó ñánh giá th c tr ng ho t ñ ng qu n lý n x u c a chi
nhánh trong th i gian qua, trên cơ s ñó phân tích các k t qu ñ t
ñư c cũng như nh ng v n ñ còn t n t i, và nguyên nhân c a nh ng
t n t i trong vi c qu n lý n x u c a chi nhánh ñ có cơ s xây d ng
các các gi i pháp trong công tác qu n lý n x u.
Th ba, Lu n văn ñã xây d ng ñư c nh ng gi i pháp ñ hoàn
thi n t t hơn công tác phòng ng a và x lý n x u t i NHTMCP
Công thương chi nhánh Đà N ng. Đ ng th i, ñưa ra các ki n ngh ñ i
v i NHNNVN, NHTMCP Công thương Vi t Nam nh m t ng bư c
ñưa ho t ñ ng qu n lý n x u ngày càng hi u qu .
Tuy nhiên, ñây là m t n i dung nghiên c u khá ph c t p, v i
t m nhìn, s hi u bi t và kh năng c a tác gi có h n nên lu n văn
không tránh kh i nh ng khi m khuy t. Tác gi r t mong nh n ñư c
s quan tâm ñóng góp ý ki n c a các nhà khoa h c, các Th y giáo,
Cô giáo, các chuyên gia, ñ ng nghi p ñ có th ti p t c hoàn thi n ñ
tài nghiên c u.
Đ hoàn thành ñ tài này, Tác gi xin ñư c bày t lòng bi t ơn
sâu s c t i PGS-TS Lâm Chí Dũng cùng các Th y giáo, Cô giáo ñã
t n tình hư ng d n, giúp ñ hoàn thành lu n văn này. Xin g i l i c m
ơn t i Ban lãnh ñ o NHTMCP Công thương chi nhánh Đà N ng, các
ñ ng nghi p ñã t o ñi u ki n cho tác gi ñư c h c h i, trao ñ i ki n
th c, kinh nghi m và s li u trong su t th i gian h c t p, nghiên c u
ñ hoàn thành ñ tài.