Buddha To Jesus,E-K,03-06-2012,TranslatedbyChea,Final.docx
- 2. អ�ីែដលអ�កដឹកនាំកំពុងនិយា
“េនក�ុងេសៀវេភ�សវ្រជាវរបស់គាត់ែដល្រត�វបានសរ ’ពី្រពះពុទ�េទ្រពះេយ’ ស�ីវ
បានផ�ល់ឧបករណ ៍សក�ីកម�ដ៏មានតៃម�េនក�ុងៃដរបស់្រក�មជំនុំក�ុងម ូលដ�ន។ ខ�ុំសូមែណ
ខ�ំងឲ្យអនេសៀវេភរបស់គាត់ េហយខ�ុំមានេយាបល់ថា អ�កែដលពក់ព័ន�នឹង
្របេទសគួរអនេសៀវេភេនះ េដម្បីមានព័ត៌មានែដលេរៀបចំរួ”។
Col Stringer
អ�កនិពន�េសៀវេភែដលលក់ដច់បំផុត និងជា្រICFM ្របចំ្របេទសអូ�ស
“េសៀវេភេនះផ�ល់នូវករយល់ដឹងសុីជេ្រម អស�រ្យ... ខ�ុំនឹង េ្រប្របាស់វស្រមា
មហវិទ្យោល័យ្រពះគម�ីរប៊ីបរបស់”។
បណ�ិត Wayne Cordeiro
្រគ�គង�លៃន្រក�មជំនុំែដលមានសមាជិកេ្រ១០.០០០នាក់ េនរដ�ហៃ
“បនា�ប់ពីអនេសៀវេ ‘ពី្រពះពុទ�េទ្រពះេយ ’ េយង្រត�វប ជំរុញេដយប� �្របឈម
អរម�ណ ៍ថា្រត�វបានបំពក់ឧបករណ៍កន់ែត្របេសរេឡងជាមួយព័ត៌មានដ៏្រតឹម្រត�វ
ជាេ្រច... ្រត�វបានែកត្រម�វ។ េយងមិនបានដឹងថា េយងមានករយល់្រចឡំជាេ្រច
្រពះពុទ�សេឡយ។ េយងក៏មិនដឹងផងែដរថា មានេសចក�ីបេ្រង�នជាេ្រចនអំពី្រពះព
ែដលអចជួយេយងយា៉ងពិត្របាកដក�ុងករបង�ញជូនពុទ�បរិស័ទនូវេសចក�ី្រត�វកររបស់ព
្រពះេយស៊ូ ែដលជា្រពះសេ �”។
Tony & Patsy Cameneti
នាយកRHEMA អូ�ស�លី អ�កផ្សព�ផ្សោយសសនា្របចំ្របេទសសិង�បុរី និ
“្រពះពុទ�សសនា គឺជាអថ៌កំបាំងចំេពះ្របជាជន េ្រចន ប៉ុែន� ្របជាជនអូ�ស
កន់ែតេ្រចនេឡងកំពុងែតេសុបអេង�ត្រពះពុទ�សសនាជាជេ្រមសមួយស្រមា Steve
Cioccolanti បានផ�ល់ឲ្យេយងនូវកិច�ករបេ្រម្រពះ េដយេធ�ឲ្យេយងទទួលបានខ�ឹមសរអំ
សសនា។ េសៀវេភេនះ គឺជា្របភពកន់ែតសំខន់ស្រមាប់បុគ�លទំងឡា
ចង់េលកស�ួយ្រពះេយស៊ូ។ ពន�ឺេនក�ុងករយល់ដឹងរបស់បុគ�លទ ណាែដលគិតថាខ�
ឯងចប់អរម�ណ៍ចំេពះ្រពះព‘្រពះែដលបាន្រតស’”។
Allan Meyer
ម�ន�ីសង្ឃជាន់ខ�ស់ៃន្រក�មជំនCareforce Church, Mt. Evelyn
- 3. “’ពី្រពះពុទ�េទ្រពះេយ ’ គឺជាេសៀវេ មួយែដលមានតៃម�ស្រមាប់ករអន និងផ្សព�
្រគិស�បរិស័ទដៃទេទៀត។ វផ�ល់នូវករយល់ដឹងដ៏មានតៃម�បំផុតអំពីមូលេហតុែដលពុទ�បរិស័ទ
និងអនុវត�រេបៀបែដលពួកេគេធ�។ ដូេច�ះ េនេពលទទួលព័ត៌មាន្រគប់្រគាន់ ្រគិស�បរិស័ទ
កន់ែត្របេសរក�ុងករែចករំែលកដំណឹងល�ជាមួយពុទ�បរិស័ទ្របកបេដយភាពឈ�សៃវ
ប៉ូល បានេធ�ជាមួយអ�ក្រក�ងអែថន េនគម�ីរកិច�ករ១៧”។
“េសៀវេភេនះក៏បានជួយល បំបាត់ករយល់ខុសអំពី្រពះពុទ�សសនា ែដល្រត�វបាន
ទូេទេនសង�មបស�ិម្រប រួមទំងករយល់ខុសរបស់ខ�ុំផា�ល់អំពីករចប់ជាតិ។ េសៀ
បានផ�ល់ឲ្យខ�ុំនូវករយល់ដឹងដ៏មានតៃម�មិនអចកត់ៃថ�បានអំពី្រពះពុទ�សសនា
ខ�ុំមិនបានទទួលពីេសៀវេភេផ្សងេទៀតអ សសនានានាេនក�ុងពិភពេលក។ េសៀវេភ
បានសរេសរេឡងតមរេបៀបែដលងយ�ស�លអនយា៉”។
Peggy Ong
េរៀមច្បង្រក�មជំនុFull Gospel Assembly ទី្រក�មែមលប៊ន
“ជាេសៀវេភស្រមាប់បេ្រង�ន និងមានព័ត៌មាន្រតឹម្រត�វអំពី្រពះពុទ�សសនាជ
និងករេ្រប�បេធៀបជាេ្រចនេទនឹង្រគិស�សសនា។ េសៀវេភេនះគឺជាឧបករណ៍ដ៏
េដម្បីផ្សព�ផ្សោយមិន្រតឹមែតចំេពះពុទ�បរិស័ទនូវេសចក�ីពិត ប៉ុេណា�ះេទ ប៉ុែន�ែថមទំង
ដៃទេទៀតជាេ្រចនែដលយល់្រចឡំេនក�ុងសសនា”។
Tom Inglis
ស បនិកៃន Psalmody អតីតនាយកែផ�កត�ន�ីៃ RHEMA អ�ហ�ិកខងត្ប
“អ�កនិពន�មិន្រតឹមែតេបកបង�ញេសចក�ីបេ្រង�នពិត្របាកដរបស់្រពះពុទ�ប៉ុេណា�ះេទ ប៉ុែន
បេ្រង�នេសចក�ីពិតជាេ្រចនេនក�ុង្រពះគម�ីរប៊ីប ែដលមានសរៈសំខន់យា៉ងខ�ំង
េន្របកបេដយេជាគជ័យរបស់្រគិស�បរិស័ទេ”។
David Pearce
អ�កផ្សព�ផ្សោយសសនា្រប
“ទន�ឹមនឹងេរៀនសូ្រតបានយា៉ងេ្រចន ខ�ុំេជឿថា ស�ីវ មានេទពេកសល្យយា៉ងបុិន ក
បង�ញភ... សំេណររបស់គាត់មានភាពច្បោស់លស់ និងងយ�ស�លយល់។ េសៀវ
ក�យជាេសៀវេភដ៏ល�ស្រមាប់ករបេ្រង�ន ករបណ�ុះបណា�ល និងអប់រំេន
សលេរៀន និងមហវិទ្យោល័យនានាេនទូទំងពិភពេលក។ ខ�ុំសូមអធិដ�នេ របស់
- 6. ពី្រពះពុទ�េទ្រពះេយស៊ូ៖ ទស្សនៈ អ�កដឹងេរឿងៃផ�ក�ុងអំពី្រពះពុទ�សសនា និង្រគិស�
េដយSteve Cioccolanti
េបាះពុម�ផ្សោយេLife International Pty. Ltd.
រចនា្រកបេដKiko Arakawa kikoarakawa@gmail.com
េសៀវេភេនះ ឬែផ�កណាម ៃនេសៀវេភេនះអចមិន្រត�វបានផលិតេឡងវិញក�ុងទ្
មួយ រក្សោទុកក�ុង្របព័ន�ែដលអចទញយកមកេ្រប ឬផ្សព�ផ្សោយក�ុងទ្រមង់ណ
បាយណាមួយ ដូចជា េ ច្រត�និក េមកនិក ថតចម�ង អត់សំេឡង ឬេផ្សងពីេនះ
្របសិនេបគា�នករអន ុ��តជាលយលក�ណ៍អក្សរជាមុនពីអ�កេបាះពុម�ផ្
េលកែលងែត្រត�វបានកត់សមា�ល់េផ្សងពីេនះ រល់គម�ីរទំងអស់ែដល្រត�វបានដក�សង
ពី្រពះគម�ីរប៊ីបសំេណឃីងេជមថ�ី។ រ សិទ�ិថតចម�ង ១៩៧៩, ១៩៨០, ១៩៨២ េដយ្រក�មហ៊
េបាះពុម�ផ្សThomas Nelson Inc.,។ ្រត�វបានេ្រប្របាស់េដយមាន ករអ
ករដក�សង់ពីគម�ីរែដល្រត�វបានសម េដយ RSV គឺបានមកពីសំេណស�ង់ដរែដល្
បានែកស្រម�លៃន្រពះគម�ីរប៊ីប។ រក្សោសិទ�ិថត១៩៥២ េដយនាយកដ�នអប់រំ្រគិស
្រក�ម្របឹក្សោជាតិៃន្រក�មជំនុំ្រពះ្រគិស�េនសហរដ
ករកដ�សង់ពីគម�ីរែដល្រត�វបានសមេដ KJV គឺបានមកពី្រពះគម�ីរប៊ីបសំេណឃីងេ
រក្សោសិទ�ិថតចម�២០០៧ េដយSteve Cioccolanti
រក្សោសិទ�ិ្រគប់
េលខេសៀវេភស�ង់ដរអន�រជាត៩៧៨-០-៩៨០៤៨៣៩-០-១
- 7. មាតិ
អរម�ក 7
សូមែថ�ងអំណរគុណចំេព 10
បុព�កថាអំពីភ 11
េសចក�ីេផ�ម 13
ករែស�ងយល់អំពី្រពះពុទ�ស 16
េរឿងបានមកពីេ្រកយវំងននប 17
េរឿងអន�ង់ 18
ខងេកតជួបខងល 23
្រពះពុទ�ស�ម ្រពះពុទ�ធាត់ និង្រពះពុទ� 28
េត្រពះពុទ�ជាអ�? 31
ឧបមាកថា េដមឈ 35
េសចក�ីបេ្រង�នរបស់្រពះពុ 39
អរិយសច�ទំងបួ 41
ជនរងេ្រគាះេដយសរជំងឺ្រគ�នស�ិតៃ 52
រេបៀបែដល្រពះេយស៊ូេ្រប្របាស់ច្បោប់េដយ 59
ពុទ�ប្ប��ត�ិទំង្ 64
េត្រពះេយស៊ូនឹងនិយាយអ�ីជាមួយពុទ�បរិ? 68
- 8. ពុទ�បរិស័ទជនជាតិកូេរ 73
កម�ទំងដប 79
េតមានស�ននរកែដរឬ? 82
ករចប់ជ 91
�ស�ីេនក�ុង្រពះពុទ�ស 99
េស�ច ASOKA និងពស់ថា�ន 101
្រពះេយស៊ូអំពីករចប់ 106
េស�ច និងកូនបំណុលអកត��ូ 109
អេណ�កខ�ក់ែភ� 118
ពក្យសម�ីចុងេ្រកយរបស់្រព 120
និកយមួយ? 135
្រពះៃ្រតបិដ(TRIPITAKA) 143
សង�យនា្រពះពុទ�សសនាទំង 151
េស�ច NARESUAN 154
េសចក�ីសេង�ប 159
ទំនាយអំពីអវសនេលករបស់្រពះពុទ� និង្រពះ 164
សំណួររបស់្រគិស�បរិស័ 173
អំណាចៃន្រពះគម� 174
- 10. 7
0អរម�កថ
េលកអ�កមានេនក�ុងៃដរបស់េលកអ�កនូវេសៀវេភជាមូលដ�ន្រគឹះ ជាេសៀ
នឹងេធ�ឲ្យអ�កមានករ្របឈមចំេពះករពិចរណាជាថ�ីអំពីជំេនឿរបស់េយង និងរេបៀ
េនះអចេទដល់អ�កទំងឡាយែដលអ�កដៃទបានេមលរ
ខ�ុំ្រត�វបានច��ឹមបីបាច់េនរដ�ហៃវ៉ ែដលជាបន្សំៃនបូព៌្របេទស និងបស�ិម្
របស់ខ�ុំកន់្រពះពុទ�សសនាអស់រយៈេពលជាេ្រចនឆា�ំៃនជីវិតរបស់គាត់។ ឪពុករបស់
អ�កកន់សសនាកតូលិក ដូេច�ះ ខ� ដឹងក�ីេឡងេដស�ិតក�ុងភាពេងឿងឆ�ល! ខ�ុំជាប់ផុងរវ
វប្បធម៌ពីរ និងជំេនឿពីររបស់មនុស្សែដលខ�ុំ�សឡាញ
េនេពលែដលខ�ុំបានស�ល់្រពះ្រគិស�េនក�ុងយុវវ័យរបស់ខ�ុំ ខ�ុំបានអភិវឌ្ឍចិត�គំន
ផ្សព�ផ្ដល់បុគ�លដៃទេទៀតែដលមានជំេនឿេផ្សងៗ។ ខ� បានដឹងយា៉ងឆាប់រហ័សថា
ដំបូងេដម្បីសេ្រមចេគាលេដេនាះ គឺមិនចំបាច់ែតករែចករំែលកច្បោប់ស�ីពី្រពលឹងវ
ឬតមរយៈករផ�ល់ឲ្យពួកេគនូវសំេណៃនសម�ន�េម្រតីថ�ីេនាះេទ។ ប៉ុែន�ចំបាច់្រត�វែស�
ស្សនៈរបស់ពួកេគ និង�សឡាញ់ពួកេគមា�ក់ៗជាមនុស្សមា�ក់ែដល្រពះ្រគិស�បានសុគត
េដយបានអនេសៀវេភេលកទឹកចិត�រ Steve Cioccolanti ខ�ុំ្រត�វប ផ�ល់ឲ្យនូភា
�សស់ថា� និងមានកមា�ំងចិត� ក�ុងករបន�ជំហនបនា�ប់្របកបេដយករេជឿជាក់ក�ុ
ដល់ពុទ�បរិស័ទអំពីដំណឹ ងល�។ េសៀវេភេនះបេ្រង�នអ�កអនអំពីរេបៀបែដលេយងអចកស
ន�ៈជាមួយនឹងករយល់ដឹងអំពីបរិបទ ែដលៃថ�ណាមួយនឹងេបកចំហទ�រេដម្បីទទួលដំ!
Steve Cioccolanti គឺជាសវ័កដ៏េស�ះ្រតង់មា�ក់របស់្រពះ្រគិស� ែដលមានករ
ជេ្រមអស�រ្យអំពីចិត�គំនិតរបស់ពុទ�បរិស័ទ។ សវតរ និងបរិបទរបស់គាត់បានផ�ល់នូវ
ទូលំទូលយ ែដលគា�នគណៈសង្ឃណាមួយអចផ�ល់ជូនសិស្សដ៏េឆ�មបានេឡយ។ េល
ឮក�ីេមត�របស់គាត់ ្រពមទំងករយល់ដឹងរបស់គាត់ស្រមាប់បុគ�លទំងឡាយណ
��ឹមបីបាច់េនក�ុងជំនាន់ៃន្របៃពណី និងជំេនឿរបស់ពុទ�បរិស័ទ។ គាត់ែថមទំងេធ�ឲ្យ
េមលេឃញេសចក�ីល�េនក�ុងេសៀវេភេនះជាជាងេសចក�ីអ្រកក់។ េលកអ េឃញកត
នានាែដលបានទក់ទញមនុស្សរប់លននាក់េនអសុី ន េទកន់ទស្ៃនជីវិត
ែដលបានជះឥទ�ិពលដល់មនុស្សជាេ្រចននាក់អស់រយៈេពលជាងពីរសហស្សវត្សរ
ខ�ុំបានែណនាំេសៀវេភេនះដល់សិស្សមហវិទ្យោល័យ្រពះគម�ីរប៊ីប េនេព
ព្យោសេ្រមចឲ្យបាននូវក្រមិតៃនភាពស�ប់ស�ត់។ ខ�ុំសូមែណនា េនះដល់េលកអ�ក
េនេពលែដេលកអ�កេបាះជំហនេទមុខ េដម្បីទទួលបានពិភពរបស់េលកអ�កស្រមាប
- 12. 9
“េន្របេទសអូ�ស�លី ជំេរឿន២០០៦ បា្របាប់េយងថា ចំនួនពុទ�បរិស័ទបានេកន
១០៧% ចប់តំងពីឆ១៩៩៦។ ប៉ុែន�ហក់ដូចជាមានករេកនេឡងតិចតួចចំេពះករយល់ដ
្រពះពុទ�សសនាេនក�ុង្រក�មជំនុំ ឬេដយ្រគិស�បរិស័
ែផ�កខ�ះៃន្រក�មជំនុំបានអនុម័តទមា្របតិបត�សមាធិរបស់្រពះពុទ�សសនា។ ែផ�កខ�ះ
បាចត់ទុក្រពះពុទ�សសនាជាសសនាៃនសន�ិភាព េលកស�ួ និងស�័យយល់ដឹង
ែដលមិនខុសគា�េ្រចនពី្រគិស�សសនាេឡយ។ ទស្សនៈ្រពះពុទ�សសនាអំពីកម� និង
្រត�វបានទទួលយកេដយយុវជនក�ុងចំនួនគួរឲ្យភា�ក់េផ�ល រួមទំងបុគ�លជាេ្រចនេនក�ុង្
េនក�ុងេសៀវេភដ៏អស�រ្យរបស់ Steve Cioccolanti ផ�ល់នូវឱកស�គមន៍យា
ខ�ំេនក�ុង្រពះពុទ�សសនា ក�ុងនាមជាបុគ�លមា�ក់ែដលបានដឹងេរឿងរ៉វៃផ�ក�ុង។ តមរ
និងេរឿងេ្រពង្រពះពុទ�សសនា គាត់បានបង�ញេសចក� របស់្រពះពុទ� ែដលជាញឹកញ
ទក់ទងេទនឹងករែស�ងរកជីវិតជាជាងមាគា៌េឆា�ះេទរកក�ីសង្ឃឹម និងករេពញ
ប��ូលកពណ៌នាអំពីភាពខុសែប�កគា�ៃន្រពះពុទ�សសនាពី្របេទសេផ្សងៗគា�
ដូចជ �ស�ីេនក�ុង្រពះពុទ�សសនា ”េត្រពះពុទ�គង់េនស�នសួគ៌?”
លក�ណៈពិេសសដ៏គួរឲ្យភា�ក់េផ�លៃនេសៀវេភេនះ មិន្រតឹមែតជាព័ត៌មានដ៏មានត
្រពះពុទ�សសនាប៉ុេណា�ះេទ ប៉ុែន�ែថមទំងរេបៀបែដល ស�ីវ េធ�ឲ្យព័ត៌មានទំងេនះម
្រកឡាជាមួយសរៃនក�ីសង្ឃឹមៃន្រគិស�សសនា េពលគឺករេ្រប�បេធៀបេសចក�ីបេ្រ
ពុទ�សសនាជាមួយ្រពះគម�ីរប៊ីប ក និមិត�ស��មួយចំនួនក�ុងចំេណាមនិម�ិតស��្រ
ពុទ�សសនាសំខន់ៗជាផ�ូវេឆា�ះេទរកជីវិតអស់កល្បជានិច�េនក�ុង្រពះ្រគិស� និ
ផា�ល់ខ�ួនរបស់អ�កអនអំពីជំេនឿផា�ល់ខ�ួនរបស់ពួកេគជាមួយនឹងករអ ែដលពួកេគអចេធ�
េឡងស្រមាប់ករែស�ងយ
េនះគឺជាេសៀវេភមួយែដលមានតៃម�មហិមាចំេពះ្រគិស�បរិស័ទែដលែស�ងរកព័ត៌មាន
បូព៌្របេទស ជាពិេសស ្របសិនេបចង់ែចករំែលកជំេនឿរបស់ខ�ួនជាមួយពុទ�បរិស័ទ។ េសៀវ
ក៏មានតៃម� និងអចអនបានផងែដរស្រមាប់ពុទ�បរិស័ទក�ុងករែស�ងយល់អំពីជំេនឿរបស់ខ�
និងទទួលបានករយល់ដឹងអំពី្រពះេយ”។
្រពះេតជគុណRob Isaachsen
អ�កស្រមបស្រម�លៃTransforming ទី្រក�ងែមលប៊
- 13. 10
1សូមែថ�ងអំណរគុណចំេពះ
្រពះេយស៊ូ្រគិស� ្រពះអម ា�ស់ ្រទង់បាន្របទនអ�ីៗ្រគប់ែបបយា៉ងដល់ទូលបង�ំ។
ថា�យជីវិត និងេសៀវេភេនះដល់្រទង់ េដម្បីសិរីរុងេរឿងរបស់្រទង់។ សូម្រទង់េ្រប្របាស់
បន�ួចែដលទូលបង�ំថា�យ រួចបេង�នបរិមាណរបស់
ភរិយារបស់ខ�ុំេឈ�Fe៖ អូនគឺជាអ�កអនដំបូងរបស់បង។ អូនគឺជាអ�កេលកទឹកចតិ�ប
សូមអរគុណែដលអូនេជឿបង!
មា�យរបស់ខ�ុំេឈ� Sya៖ សូមអរគុណែដលបាអ�កមា�យបអធិដ�នស្រមាប់វិ
របស់កូន។ កូនជំពក់គុណអ�កមា�យេ្រចនជាងអ�ីែដលកូនអចន
េលក្រគBab និង Cordon Lim៖ ្រពះជាមា�ស់បានេ្របអ�កឲ្យពន្យល់អំពី្រគិស�
េគដល់ខ�ុំ។ រេបៀបៃនករផ្សព�ផ្សោយដំណឹងល�របស់អ�កបានផា�ស់ប�ូរជីវិតរបស
Khun Kim៖ សូមែថ�ងអំណរគុណចំេពះេពលេវលយា៉ងេ្រចន ែដលេយងបា
េដម្បីជែជកគា�អំពី្រពះពុទ�សសនា េដយបានផ�ល់អត�បទអំពី្រពះពុទ�សសនា និង
ទំងេន!
Kiko Arakawa៖ អ�កហក់ដូចជាែតងែតដឹងរេបៀបេធ�ឲ្យ្រគប់គេ្រមាងទំងអស់ស
ជាម ា�ស់មានភាព្របេស! សូមអរគុណែដលបានែ្របក�យករ�សេម�សៃមេទជ!
Somi Kim៖ ្រពះជាមា�ស់បានប��ូនអ�កក�ុងេពលេវលដ៏្រតឹម្រត�វ េរៀ! អ�កមា
េទពេកសល្យ និងមានសប្បុរសធម៌។ សូមអរគុណែដលបានជួយេយងេរៀបចំេសៀវេភេ
គា!
្រក�មជំនុំDiscover Church៖ ្របសិនេបគា�នេសចក�ី�សឡាញ់ និងករគាំ្រទពីអ�កេទេ
ខ�ុំកំពុងស�ិតេនទី? ្រគ�សរ និងមិត�ភ័ក�ិដូចជារូបអ�ក គឺជាអំេណាយពី្រពះជាមា�
�សឡាញ់អ�ករល់គ
ពុទ�បរិស័ទែដលខ�ុំ�សឡាញ់ និងអធិដ�នជ...។ អ�កគឺជាេហតុផលែដលមនុស្សកំពុង
េសៀវេភេនះេនទូទំងពិភពេ
- 14. 11
2បុព�កថាអំពីភា
វជាករមិនអចេចៀសផុត ែដលេលកអ�កនឹងេរៀនពក្យថ�ីៗមួយចំនួនេនេ
ែស�ងយល់កន់ែតេ្រចនអំពី្រពះពុទ�សសនា។ ឧទហរណ ្រពះពុទ� មិនែមនជាព
អង់េគ�សេទ។ វគឺជាពក្យសំ�ស�ឹត ែដលមានប�សគលពុទ� ែដលមានន័យថា ដឹង។ ដូេច�ះ ្
ពុទ� មានន័យថ“អ�កដឹង” ឬ “អ�ក្រតស់ដ”។ មានពក្យបរេទសដៃទេទៀតជាេ្រចនែ ្រត�
េរៀន ្របសិនេបអ�កចង់សិក្សោអំពី្រពះពុទ�សសនា ែដលបេង�តជារនាំងែផ�កភាស
ក្រមិតមធ្យ(សូម្បីែតពុទ�បរិស័!)។
្របសិនេបេលកអ�កចង់សិក្សោសុីជេ្រមអំពី្រពះព(េហយខ�ុំមិនគិតថា េលកអ
នឹងេរៀនេនាះេ) េលកអ�កចំបាច់្រត�វែតេរៀនភាសបរេទសបុរណចំនួនព បាល និង សំ
�ស�ឹត។ អុីស�មបរិស័ទនឹងយល់ប� �េនះ េដយសរពួកេគមានជំេនឿ�សេដៀងគា� ្របេល
អ�កចង់ក�យជាអុីស�មបរិស័ទដ៏ខ�ប់ខ� ួនមា�ក់ េលកអ�កចំបាប់្រត�វែតអនគម�ី អរ
ប់។ អុីស�មបរិស័ទជាេ្រចនែដលមិនេចះភាសអរ៉ប់ ្រគាន់ែតសូ្រតសំេឡងអរ៉
អត�ន័យរបស់វ។ ពុទ�បរិស័ ក៏េធ�ដូចគា�េនះែដរ េដយសូ្រតជាភាសបុរណៃន្រ
ែដលពួកេគមិនយល់។
្រគិស�សសនាេនអឺរ៉ុបធា�ប់មានប���សេដៀងគា�េនះ េនេពលែដល្រពះគម�ីរប
សរេសរជាភាសឡ0
1
ែតមួយគត់។ ប៉ុែន�កំែណទ្រមង់របស់្រប�េតស� 1
2
ឈនដល់ករបកែ
្រពះគម�ីរប៊ីបជាភាសកំ2
3
។ ពួករ៉ូមាុំងកតូលិកមិនអនុ��តឲ្យេ្របភាសម�េទ ប៉ុែន�
1
្រពះគម�ីរប៊ីបជាភាសឡាតំងេហថាVulgate និងជា្រពះគម�ីរប៊ីបផ�ូវកររបស់្រក�មជំនុំក
រហូតដល់ឆា�១៩៧៩។
2
កំែណទ្រមង់របស់្រប�េតស�ង់បានចប់េផ�មជាផ�ូវករក១៥១៧ េនេពលែដល Martin Luther បា
ជំទស់េទនឹងគំនិតែដលថា សេម�ចបា៉បមិនេចះខុស។ ្រក�មជំនុំអចលក់េសចក�ីសេ(ែដលេហថ
“ករេលះអំេព”) េហយពុំមានអ�កណាមា�ក់ េលកែលងែតអ�កបួសប៉ុេណា�ះអចយល់្រពះគម�ីរប៊ី
កន់សសនា្រប�េតស�ង់សង�ត់ធ�្រពះគម�ីរប៊ី គឺជា្របភពៃនេសចក�ីពិតែតមួយគត់ែដលមិនេចះខុស
ចក�ីសេ�ង�ះ គឺតមរយៈជំេនឿេល្រពះ្រគិស�ែតមួយអង� េហយមនុស្សរល់គា�េនេលពិភ ចង់
យល់្រពះគម�ីរប៊ី អចយល់បាន។ ្របករគួរឲ្យចប់អរម�ណ៍ គ ឺថា សំណួរមួយក�ុងចំេណាម
បំផុត ែដល្រគិស�បរិស័ទេចទសួរ គ“េតអ�ីេទជាភាពខុសគា�រវងកតូលិក និង្រប?”
3
្រពះគម�ីរប៊ីបន�េនជាេសៀវេភែដល្រត�វបានបកែ្របេ្រចនបំផុតេនេលពិភពេលក។ ្រព
មា�ស់មានេនក�ុងភា២.៣០០ ភាស ក�ុងចំេណាមភាសែដលេគស�ល់ចំ៦.០០០ ភាស
េហយបច�ុប្បន�េនះេគអចេមលបានេនក�ុងសណា�គារជាេ្រចន តមអុីនធឺណិត និងសូម្បីែតត!
http:www.biblesociety.org/latestnews/latest232-slr2002stats.html
- 15. 12
បានបន�ែណនាំមហជនជាភាសឡាតំងរហ១៩៦៥!3
4
រហូតមកទល់បច�ុប្បន� ពុទ�បរិស័ទមិនបានបកែ្របពក្យ្រពះពុទ�សសនា្រគ
កំេណតរបស់ខ�ួនេឡយ។ ឧទហរណ ៍ ពក“កម�” មានកំេណតផា�ល់មកពីពក្-សំ�ស�ឹត 4
5
។
ពក្យដៃទេទៀត ដូច“ចប់ជាតិជា” េស�រែត្រត�វបបកែ្របជានិច� េដយសរមនុស្សមួយ
តូចប៉ុេណា�នឹងស�ល់ពក្យេនះក�ុងទ្រមង់េដម-សំ�ស�ឹត គឺ “samsara”។
កុំមានអរម�ណ៍មិនល� ្របសិនេបអ�ក្រត�វករេពលេវល េដម្បី�ស�បយកពក្យថ�ីៗ
គា�នអ�កណាមា�ក់េចះនិយាយភ-សំ�ស�ឹតេឡយនាេពលបច�ុប្បន�។ ភាសទំងពីរេន
ភាសបុរណដូចភាសឡាតំង ឬភាស្រកិកបុរណែដរ។ ខ�ុំនឹងផ�ល់ពក្យ
អស់ជាទ្រមង់ភាសអង់េគ�ស និងភាសៃថ េដយសរបច�ុប្បន�ពុទ�បរិ៦០ លននា
និយាយភាសៃថ។ ជាភាសៃ“កម�” ្រត�វបានបេ��ញសំេឡ“កមា” ឬ្រគាន់ែត្រត�
បំ្រព�ញេនក�ុងភាសនិយាយរល“កម�” (ចួនជាមួយពក“ hum”)។ អ�កអចបេ��ញសំេឡ
ពក្យ្រពះពុទ�សសនាជាភាសអង់េគ�ស ជាភាស-សំ�ស�ឹត។ េនក�ុងេសៀវេ
េនះទំងមូល ខ�ុំនឹងផ�ល់ពក្យគន�ឹះជាទ្រមង់ជំនួស េដយសរវមានលក�ណៈអប់រំបន
ជួយអ�កេនក�ុងករែស�ងយល់ និងទំនាក់ទំនងអន�រវប្ប
េដម្បីដឹងអំពីឥទ�ិពលភាស-សំ�ស�ឹតេលវប្បធម៌្រពះពុទ�សសនា មនុស្សបស�ិម
្រគាន់ែតេ្រប�បេធៀបវេទនឹងឥទ�ិពលៃនភ-រ៉ូមាុំងេទេលអរិយធម៌បស�ិម្របេទស។ ចូរ�ស
�សៃមអំពីនិស្សិតសកលវិទ្យោល័យ ែដលព្យោយាមេដ មត�ភាព្រគប់្រគាន់ក�ុងករេធ�
បណ�ិត េមធាវី ជីវវិទូ គីមីវិទូ ឬតរវិទូ េដយមិនចំបាច់េចះភាសឡាតំង ឬភ
ប៉ុែន�ចំបាច់្រត�វែតេចះពក្យេនក�ុងមុខវិជា�របស់ខ�ួន។ � សេដៀងគា�េនះែដរ េដម្បីក�យជា
ឬេដម្បីយល់្រពះពុទ�សសនា អ�កចំបាច់្រត�វែតេរៀនពក្យបុរណទំងេ
ពក្យមានលក�ណៈេសរី េហយសំខន់ជាងេនះេទៀត ពក្យកសងជាស�នទំ
ដូេច�ះ សូមរីករយក�ុងករេរៀនពក្យថ�ីៗមួយច!
4
សេម�បា ៉បចន ទី២៣ និង្រក�ម្របឹក្សោវ៉ទីកង់ទីពីរ បានសេ្រមចអនុ��តឲ្យេ្របភាសស
មហជន(ឬកិច�ករបេ្រម្រពះរបស់កត)។ មុនេពលេនាះ បុគ�លែដលមានក្រមិតចំេណះដឹងមធ្យ
អចយល់អ�ីែដល្រត�វបាននិយាយេនក�ុងកិច�ករបេ្រម!
5
មនុស្សអសុីសំេដដល់ភា-សំ�ស�ឹត ដូចែដលមនុស្សបស�ិម្របេទសសំេដដល់ភាស-រ៉ូមាុំ
ដូេច�ះែដរ។ េទះបីជាភាសទំងពីរមានឥទ�ិពលខុសៗគា� និងដច់េដយែឡកពីគា�ក៏េដយ
្របវត�ិស�ស�ទំងមូល ភាសទំងពីរេនះបានេវញជាធ�ុងមួយែដលមិន
- 16. 13
3េសចក�ីេផ�ម
ខ�ុំមិនត្រម�វឲ្យេលកអ�កេចះ្រពះពុទ�សសនាេឡយ។ ខ�ុំនឹងបេ្រង�នពក្យមូល
អ�ក។ េគាលបំណងចម្បងរបស់ខ�ុំគឺេដម្បីជួយ្រគិស�បរិស័ទឲ្យយល់អំពី្រពះពុទ�សសនា
ែដល្រពះពុទ�សសនារស់រនជាក់ែស�ង មិនែមនតមរេបៀបែដល្រពះពុទ�សសនា្រត
េនក�ុងេសៀវេភេឡយ។ េនេពល្រគិស�បរិស័ទនិយាយេទកន់ពុទ�បរិស័ទ េលកអ�ក
អរម�ណ ៍ថា ពួកេគ្របឆាំងនឹង្រពះ្រគិស� ឬ“្រត�វបានប” ចំេពះដំណឹងល�េឡយ។ មិនច
បាច់មានអរម�ណ៍ដូេច�ះេឡយ។ េហតុដូេច�ះេហយបានជាខ�ុំចង់ជួយេលកអ�កឲ្យយល់។
មានភាពខុសគា�មួយចំនួនក៏េដយ ក៏មានភាព�សេដៀងគា�ជាេ្រច
ដូេច�ះ េហតុអ�ីបានជាេយងគួរចប់អរម�ណ៍ចំេពះ្រពះព?
្រពះពុទ�សសនា គឺជាសសនារបស់រដ� ឬជាសសនាភាគេ្រចនរបស់១២៖
ប៊ូត, កម�ុជ, ចិន, ជប៉ុន, ឡា, ម៉ុងេហ�ល, មីយា៉នម, កូេរ៉ខងត្ប, �សីលង, ៃថ, ទីេប និងេវៀ
តណាម។ ្រពះពុទ�សសនា ក៏មានសរៈសំខន់យា៉ងខ�ំងផងែដរែផ�កវប្បធម៌េនក
េទៀតជាេ្រចនេលពិភពេលក ដូចជា, ឥណ�ូ េនសុី, សិង�បុរី និងហៃវ 5
6
។ បច�ុប្បន� ្របជ
យា៉ងេហចណា៣៥០ លននាក់ គឺជាពុទ�បរិស័ទពីកំេណត។ ចំនួនេនះមានទំហំេស�នឹ
ជនទំងមូលៃនសហរដ�អេមរិក ឬពក់កណា�លៃន្របជាជនអឺរ៉ុបទំងមូល ែដលរស
បច�ុប្បន! េទះបីជាពុទ�បរិស័ទភាគេ្រចនមានកំេណតេចញពី្រគ�សរពុទ�បរិស័ទក៏េដយ
្របេទសមួយចំនួនកំពុងសិក្សោ /ឬប�ូរេទជាពុទ�បរិស័ទ។ េលសពីេនះ មនុស្សជាេ េនេល
ពិភពេលកកំពុងែតចប់អរម�ណ៍េទេលក្បោច់គុណ៩០% ៃនក្បោច់គុណបូព៌្រ ទំ
អស់ទទួលរងឥទ�ិពលយា៉ងខ�ំងពី្រពះពុទ�សសនា។ ដូេច�ះវពក់ព័ន�ដ- ្រគិស�បរិស័ទ ពុទ
បរិស័ទ និងអ�កកន់សសនាដៃទេទ- ែដល្រត�វនិយាយអំពី្រពះពុទ�ស
ស្រមាប់ខ�ុំ មានេហតុផលជាេ្រចនែដលខ�ុំ�សឡាញ់ពុទ�បរិស័ទ។ ខ�ុំធំលូតលស
្របេទសកន់្រពះពុទ�សសនា ខ�ុំបានទទួលេសចក�ីបេ្រង�ន្រពះពុទ�សសនា េហយខ�ុំមា
េនក�ុង្រគ�សររបស់ខ�ុំ។ េនេពលែដលខ�ុំធា�ប់េហខ�ួនឯងថាជាអ�កេគារពអទិេទព
បេនា�ែខ្សករូប្រពះពុទ�ពណ៌ស និងេឈឆា�ងេយរូសឡឹម។ គួរឲ្យចប់អរម�ណ៍ ខណៈែដលខ
េន្របេទសកន់្រពះពុទ�សសនាពីកំេណតរបស់ខ�ុំ អ�កមានជំេនឿែដលមានសវតរជ
បានអូសទញខ�ុំឲ្យពិចរណាកន់ែតមានលក�ណៈផា�ល់ខ�ួនអំពី្រគិស�សសនា។ ដូេច�ះ
េមល្រគិស�សសនាពីែភ�កខងេកត េហយខ�ុំបានេគារព្រពះ្រគិស�ស្រមាប់ខ�ួ
6
រដ�ហៃវ៉មានជនអេនា�្របេវសន៍ជាេ្រចនជាជនជាតិចិន ជប៉ុន និងកូេរ៉ ែដលពួកេគភាគេ្រចន
្រពះពុទ�សទ្រមង់ណាមួ
- 17. 14
ប៉ុែន� េដយសរខ�ុំបានចំណាយេពលេវលមួយចំនួនេនបស�ិម្របេទស ដូចជា
រដ�េផ្សងៗេនអេមរិក និង្របេទសេផ្សងៗេនអឺរ៉ុប ខ�ុំក៏មានទស្សនវិស័យអំពីករគិត
បស�ិម្របេទផងែដរ។ ខ�ុំេជឿថា ប��វន�បស�ិម្របេទស បច�ុប្បន�មិនយល់អំពី្រពះពុទ�ស
យ។ ពួកេគយល់្រពះពុទ�សសនាទក់ទងេទនឹងករអត់ឱន ភាពសុខដុម និងក
សកលេលក ែដលខ�ុំគិតថាលក់ដច់ចំេពះសធារណជនេនបស�ិម្របេទស ប៉ុែន�្របសិនេប
ឮពក្យេពចន៍ណាមួយក�ុងចំេណាមពក្យេពចន៍ទំងឡាយែដលេ្របេដយពុទ�បរិ
ែដលខ�ុំកំពុងធំលូតលស់ ខ�ុំមិនអចរំេឃញអំពីករណី ណាមួយេឡ!
ចំេពះប��វន�បស�ិម្របេទសជាេ្រចន ខ�ុំសង្ស័យថា ្រពះពុទ�សសនាអចបេ្
្របឆាំងនឹងអ�ីមួយែដលពួកេគមិនចូលចិត� ដូចជា ្រគិស�សសនា។ ករពិតគឺថា ្រ
មិនែមនជា្របតិកម�្របឆាំងនឹង្រគិស�សសនាេឡយ។ ្រគិស�សសនាមិនទន់ទំ
េពលែដល្រពះពុទ�ចប់េផ�មសកម�!
េនេពលែដលបុគ�លមា�ក់មានគំរូែបបេ- ែដលតមរយៈេនះ ពួកេគកំពុងមាន្របតិ
េទនឹង្របៃពណីរបស់្រគិស�បរិស័ទែដលពួកេគមិនចូលចិត� ពួ ក៏្របកន់យក្រពះពុទ�ស-
ពួកេគពិតជាមិនយល់ថាេតវទក់ទងនឹេនាះេ។ េនះពិតជាែផ�កមួយៃនករទក់ទញច
មនុស្សបស�ិម្របេទស។ វ្របែហលជាករទក់ទញដ៏ចម្បងក�ុងចំេណាមអ�ក្របាជ
មនុស្សយុគថ�ី។ ករទក់ទញៃន្រពះពុទ�សសនា គឺជាអថ៌កំបាំងៃនអ�ីែដលពួ
េនក�ុងេសៀវេភេនះ ខ�ុំនឹងពន្យល់េលកអ�កអំពីទិដ�ភាពៃន្រពះពុទ�សសនា
ែដលពុទ�បរិស័ទអចយល់យា៉ងងយ ប៉ុែន�តមរេបៀបមួយែដលេលកអ�កទំនងជាមិនធ
ក�ុងថា�ក់េរៀនេនបស�ិម្របេទស។ េលកអ�កក៏នឹងដឹងផងែដរអំពីភាព�សេដៀងគា�រវង្
និង្រពះពុទ�សសនា ែដលអចមិន្រត�វបានរំពឹង និងអនអំពីេរឿងរ៉វជីវិតពិត្របាកដជាេ
របស់ពុទ�បរិស័ទសម័យទំេនប មានេរឿងរ៉វមួយក�ុងចំេណាមេរឿងរ៉វដ៏អស�រ្យែដលមិនធា�
អត�បទែផ�ក្រពលឹងវិ��ណ
ខ�ុំដឹងថា មានេសៀវេភរប់រយក្បោលអំពី្រពះពុទ�សសនា និងធនធានឯក
េនះអំពី្រគិស�សសនា។ ចំែណកឯកិច�្របឹងែ្របងរបស់ខ�ុំមិនែមនេដម្បីេធ�េឡងវិញ ឬជំន
របស់ពួកេគេឡយ ប៉ុែន�េដម្បីបំេពញចំណុចខ�ះខត និងេដម្បីគូសប��ក់អំពី្របករមួយចំន
្រត�វបានេគបំេភ�ចជាយូរមកេហយ។ ជាករគា�នមន�ិលេទែដលអ�កនិពន�ល�ៗជ(ទំងអ�កន
ពន�េដមកំេណត និងអ�កនិពន�បរេទស) បានព្យោយាម បេ��ញពន�ឺេទេលជំេនឿដ៏អស�រ្
ដច់េដយែឡកពីគា�។ ចំេពះខ�ុំ ចំណុចខ�ះខតែដលេនសល់ ហក់ដូចជាពុំមានអ�កដ
ក�ុងណាមា�ក់បានព្យោយាមនាំយកករយល់ដឹងមកកន់ជំេនឿទំងពីរក�ុងេពលដំ
ខ�ុំធា�ប់ជាពុទ�បរិស័ទ េហយបច�ុប្បន�ខ�ុំគឺជា្រគិស�បរិស័ទ។ ខ�ុំបានរស់េនជាមួយពុទ�បរិស
- 18. 15
ជាមួយ្រគិស�បរិស័ទផង។ អ�ីែដលខ�ុំនឹងែចករំែលកមិនែមនជា្រទឹស�ីេទ ប៉ុែន�ជាករពិត និងជា
ពិតែដលបានមកពីទស្សនៈរបស់អ�កដឹងេរឿងៃផ�ក�ុង
មានេហតុផលជាេ្រចន ែដល្រត�វសិក្សោសសនាដ៏អស�រ្យទំងពីរេនះរ
េពលគឺ ្រពះពុទ�សសនា និង្រគិស�សសនា េហយ្រត�វសិក្សោសសនា! េ្រកយ
អនេសៀវេភេនះ ករណ៍ពិតេនក�ុងេសៀវេភេនះ ែដលមិនធា�ប់បកែ្របពីមុន និង
េរឿងរ៉វជីវិតពិតអំពីពុទ�បរិស័ទ និង្រគិស�បរិស័ទ េលកអ�កនឹងែលងមានចម�ល់អំពីជំេនឿដ៏អ
ទំងពីរេនះេទៀតេហ! យា៉ងេហចណាស់ េលកអ�កគួរមានភាពេបកចំហជាងេនះ េដ
ជាមួយពុទ�បរិស័ទ(ឬ្រគិស�បរិស័) បនា�ប េនេពលែដលេលកអ�កជួ
- 20. 17
េរឿងបានមកពីេ្រកយវំងននប
១
ពក្“វំងននែដ” សំេដដល់ជ��ំងមេនាគមន៍វិជា�ែដលេមលមិនេឃញ ែដលខណ�
អឺរ៉ុបខងេកត(កុម�ុយនិស�) ពីអឺរ៉ុបខងលិច។ អស់រយៈេពលជិត៥០ ឆា�ំ ្របជាជនែដលរស់េន
ប�ុកកុម�ុយនិស�មិនដឹង ឬមិនយល់េពញេលញអំពីអ�ីែដលកំពុងេកតមានេឡងេនក�ុងែផ�កេផ្សងេ
ៃនពិភពេលកេឡយ។ ពួកគយល់ថា បស�ិម្របេទសគឺជាស្រត�វរបស់ខ�ួន។ តមរយៈករ
េ្រចន ��ំងេនះបានដួលរលំ ដូច្រត�វបានបង�ញេដយករដួលរលំៃនជ��ំង្រក�ងែប៊រឡាំ
១៩៨៩។
ជ��ំងេមលមិនេឃញ�សេដៀងគា�េនះខណ�ែចក្រគិស�បរិស័ទពីពុទ�បរិស័ទ ែដលខ�ុំនឹង
ថា“វំ ននប�ស្ស”។ បុគ�លែដលមិនែមនពុទ�បរិស័ទ្របាកដជាមិនយល់អ�ីែដលកំពុងេកតម
ក�ុងវប្បធមពុទ�បរិស័ទ ្រគ�សរពុទ�បរិស័ទ និងជីវិតពុទ�បរិស័ទេឡយ។ េហយពុទ�បរិស័ទភាគេ្
មិនដឹងថាេតអ�ីេទជា្រគិស�សសនា ឬ្រពះគម�ីរប៊ីបេឡយ។ េពលខ�ះពួកេគចត់ទុកគ
មកថាជាស្រត�វ ែដលមិនែមនជាករពិតទល់
មានេរឿងរ៉វជាេ្រចនែដលខ�ុំចង់្របាប់េលកអ�ក ប៉ុែន�េពលេវល និងសន�ឹក្រ
��ត។ េយងនឹងចប់េផ�មជាមួយេរឿងរ៉វមួយ។ បនា�ប់មកនឹងមានេរឿងរ៉វបន�បនា�ប
េសៀវេភេនះ។ េរឿងអន�ង់ នឹងផ�ល់ឲ្យេលកអ�កនូវករេមលេឃញអំពីថាេតវមានលក
ដូចេម�ចែដលេកតេនក�ុង្របេទសកន់្រពះពុទ�សសនា និងរស់េនជាពុទ
- 21. 18
េរឿងអន�ង់
២
េរឿងេនះមិនែមនស្រមាប់កុមារេទ។ វគឺជាេរឿងស្រមាប់មនុស្សេពញវ័ ខ�ុំនឹង
ព្យោយាមេ្រប្របាស់ពក្យេពចន៍េនក�ុងេរឿងេនះេដយេចតនាេដម្បីឲ្យមនុស្
ក�ុងេរឿងេនះ ខ�ុំនឹងបង�ញេលកអ�កអំពីរេបៀបែដលជំេនឿកម� មានដំេណរករេនក�ុងជីវិតពិ
ខ�ុំេធ�ដំេណរជាេទងទត់េទកន់្របេទសៃថ េដម្បីែថ�ងសុន�រកថាជាសធារណៈ
េហយេនក�ុងដំេណរមួយរបស់ខ�ុំ ខ�ុំបានអង�ុយជាមួយមិត�ភ័ក� ិមា�ក់ជាពុទ�បរិស័ទ។ េនះគឺជា
នាងបាន្របាប់ខ�
តំងពីអយ១២ ឆា�ំ ខ�ុំមិនអចនិយាយព“អន�ង់”6
7
បានេទ។ ខ�ុំមិនអចសូម្បីែតឮព
ន�ង់។ ខ�ុំនឹងស�ះដេង�ម។ េពលមួយេនាះ ឪពុករបស់ខ�ុំបានព្យោយាមេចៀនអន�ង់ េហយេ
េលកចុងេ្រកយបំផុត។ ្រគ�សររបស់ខ�ុំទំងមូលមិនអចទទួលទ7
8
េទៀតេឡយ។
ប�ីរបស់ខ�ុំែដលេរៀបករជាមួយគា�អស់រយៈេពល្របាំបីឆា�ំ ្រត�វកន់ទូរប��េន
េពលេមលទូរទស្សន៍ ែ្រកងេលពក្យអន�ង់្រត�វបាននិយាយ។ េនេពលេយងេទ
គាត់្រត�វកន់ៃដរបស់ខ�ុំ ែ្រកងេលេយងេឃញអន�ង់េនទីផ្សោរ។ េតអ�ីបានេកតេឡង?
េនេពលខ�ុំអយ១២ ឆា�ំ ខ�ុំបានរត់េទកន ទ�រទឹ8
9
េហយខ�ុំបានេឃញអន�ង់មួយវ
ចូលសំពត់របស់�ស�ីអ�កលក់។ �ស�ីេនាះបានែ�សកេដយក�ីឈឺចប់ េហយបានព្យោយា
េចញ ប៉ុែន�អន�ង់ខំគាត់។ ទំង�ស�ី ទំងអន�ង់បានស�ប់េដយមានឈមពសេព
បានេលចេឡងេនក�ុងសរព័ត៌មានក៣០ ឆា�ំមុន
ឧបទ�វេហតុេនះបានកប់េ្រជេនក�ុងអរម�ណ៍របស់ខ�ុំ េហយរល់េពលែដលខ�ុំប
េឃញអន�ង់ ខ�ុំនឹងសន�ប់ រួច្របកច់ដូចមនុស្សេកតជំងឺឆ�ួត្រ
េយាងតម្រពះពុទ�សសនា េនះគឺជាកម� ែដលតមចងេពៀរខ�ុំពីជីវិតជាតិមុនរបស
មានអំេពបាប។ ពុទ�បរិស័ទៃថេហ្របករwain gum (កម�េពៀរ) ឬករសងសឹកៃនកម�។ ពុទ
7
ភាសៃថpla lai
8
មនុស្សបស�ិម្របេទសមួយចំនួនអចសប្បោយរីករយែដលមិនធា�ប់ទទួលទនអន�ង់ ប៉ុែន�មន
េ្រចនចូលចិត�អន�ង់ណាស់។ ជនជាតិជប៉ុនអំងអន�ង់ជាមួយទឹក្Teriyaki េហយវមានរសជាតិឆ
ណាស់
9
ភាសៃថPlatoo Nam
- 22. 19
បរិស័ទដៃទេទៀតបានពន្យល់្របាប់ខ�ុំថា េនក�ុងអតីតជាតិរបស់ខ�ុំ ខ�ុំ្របាកដជាបានេធ
ចំេពះអន�ង់ ដូេច�ះក�ុងជាតិេនះ អន�ង់្រត�វែតេធ�អ�ីមួយចំេពះ វិញ។ ជំេនឿរបស់េយងគឺថា កម�ែត
ែតតមេយងជានិច� វនឹងតមេយងជាេរៀងរហូត រហូតទល់ែតេយងបានទូទត់រួច។
ខ�ុំបានេទវត�េដម្បីែស�ងរកជំនួយពី្រពះសង្ឃ។ េនះគឺជាអ�ីែដល្រពះសង្ឃបាន“េញា
្រត�វែតេធ�សមាធិជាមុនសិន បនា� sadau kro (រំេដះេ្រ)9
10
។ េដម្បីេធ�ពិធីេនះ េញាម្រត�
ែលងអន�ង់ ៩៩ ក្បោលេនក�ុងវត�ចំន៩៩”។ ខ�ុំមានករភ័យខ�ចណាស់។ ជាធម�ត ្រគា
េឃញអន�ង់មួយក្បោល ខ�ុំនឹងដួលសន�ប់បាត់េទេហយ។ ្រពះសង្ឃបានឲ្យខ�ុំែ៩៩ ក្ប!
ខ�ុំភ័យណាស់ ដូេច�ះេហយខ�ុំបាននាំមិត�ភ័ក� ិមា�ក់ឲ្យយួរធុងដក់អន�៩៩ ក្បោល ចំែណកខ�
កន់ៃដនាង។ ខ�ុំភ័យញ័រញាក់ េដយកន់ៃដមិត�ភ័ក�ិរបស់ខ�ុំជាប់។ មិត�ភ័ក�ិរបស់ខ�ុំ និងខ�ុ
អន�ង់ចំនួន ៩៩ ក្បោលេនក�ុងវត�ែតមួយ ដូេច�ះខ�ុំឆ�ល់ថាេតករេធ�ែបបេនះអចយកជា
េតខ�ុំបានេបាក្របាស់ឬយ
្រពះសង្ឃបានមានសង្ឃ“្របសិនេបេញាមមិនអចេធ�វបានេទ េញាម្រ
ដូនជី10
11
េដម្បីេលះអំេពបាបរបស់”។ េនះមានន័យថា ខ�ុំ្រត�វែតស�ក់េនវត� េស��ក
េដកេនេលកេន�ល បរិេភាគអហរមួយៃថ�ពីរេពល េដរេនក�ុងរង�ង់ រួចគិតអំពីករដកដេង�
និងករដកដេង�មេចញ និងថាេតេជងណាមួយែដលខ�ុំ្រត�វេបាះជំហនបនា�ប់។ ខ�ុំអចេធ�
រយៈេពលពីរែខប៉ុេណា�ះ
េតករេធ�ែបបេនះមាន្របសិទ�ភា? វមិនបានផា�ស់ប�ូរអ�ីេ! ខ�ុំេនែតមិនអចអ
្រទំចំេពះករឮ ឬករនិយាយពក្យអន
េនេពលេនាះ ខ�ុំជាមា�ស់េភាជនីយដ�នមួយកែន�ង ែដល្រគិស�បរិស័ទមា�ក់បានជួ
10
ភាសៃថមានន័“ទូទត់ចំេពះករេល”។ Sadau មានន័យចំថា វយ វយដំ ឬបេណKro
គឺជាទ្រមង់ខ�ីស្រមាប់kro gum wain gum (កម�េពៀរ) ែដលមានន័យចំថ“េសចក�ីអ្រកក់ែដលមិនរំព
ទុកៃនកម� ឬករសងសឹកៃនកម” ឬ្រគាន់ែតមានន័“កម�អ្រកក់ ឬកម�តម”។ Sadau kro ត្រម�វឲ
មានករអនុវត�អំេពល� ែដលជាធម�តទក់ទងនឹងករទិញអ�ីមួយ ដូចជា ករទិញបក្សី ឬអន�ង់
វ។ ទមា�ប់អនុវត�ន៍េនះ្របែហលជាបានមកពីទមា�ប់អនុវត�ន៍ៃនករែលងសត�ពែពេទក�ុងៃ ្រពគម�ីរ
សម�ន�េម្រតីចស(េលវីវិន័យ16:22) និងករែលងបក្សីស�ត្រជលក់េនក�ុងឈមេទក�ុងទ(េលវីវិន័យ
14:6)។ ទមា�ប់អនុវត�ន៍េនក�្រពគម�ីរសម�ន�េម្រតីចស់េកតមានមុន្រពះពុទ�ចំ៣.០០០ ឆា�ំ េហយ្រត
បានកត់្រតេពលេវលេដ ម៉ូេស កលពី១.០០០ ឆា�ំមុន្រពះពុទ�។ ពិតណាស់អសុីអេគ�យ៍
ពែពកំេណតេទ ដូេច�ះពួកេគបានជំនួសទមា�ប់អនុវត�ន៍េនក�ុង្រពះគម�ីរប៊ីបជាមួយនឹងរបស់េផ្សង ដូចជ
មាន់ អន�ង់ ឬសម្បីែតផា�។ ្របសិនេបអ�កមិនចង់អនុវត�ពិធីទំងេនះេទ អ�កអចបង់្របាក់ដល់្រពះ
ពិធីជំនួសអ�ក។
11
ភាសៃថbuad (បួស) ឬក�យជាដូនជ
- 23. 20
កលពីពីរឆា�ំមុនេនះ អ�កជួលេភាជនីយដ�នែដលជា្រគិស�បរិស័ទបានព្យោយាមផ្
ល�ដល់ខ�ុំ េហយគាត់បាន្របាប់ខ�ុំដំណឹងអំពី្រពះជាមា�ស់។ ប៉ុែន� គាត់បាន្របាប់ខ�ុ
មិន្រតឹម្រត�វ។ គាត់បាននិ“េតអ�កចង់េទ្រពះវិហរ? ករេទ្រពះវិហរគឺជាេរឿ
ករក�យជា្រគិស�បរិស័ទគឺជាេ”។ គាត់បានបន�េទៀត“្របសិនេបអ�កេធ�ខុស ឬ្រប្រពឹត�អំ
បាប ្របសិនេបអ�កេជរអ�កណាមា�ក់ ឬបេនា�សអ�កណាមា�ក់ ឬលួចអ�ីមួយពីអ�កណាមា�
េនៃថ�អទិត្យអ�កេទ្រពះវិហរ រួចសរភាពអំេពបាបរបស់អ�ក អំេពបាបទំងេន
សបា�ហ៍បនា� អ�កអចចប់េផ�ម្រប្រពឹត�អំេពបាបម�”។ ខ�ុំចប់េផ�មខ�ចគាត់ េហយបា
មុខគាត់។ ខ�ុំនឹងមិនេទវិហររបស់គាត់េឡយ។ ប៉ុែន�ប�ីរបស់ខ�ុំបានេទពីរដង
េនេពលែដល�ស�ីរូបេនះបានបបួលខ�ុំជាេលកទីបី េហយខ�ុំបានបដិេសធ គាត់រិះគន់ខ�
ខ�ំង។ ចប់ពីេពលេនាះមក ខ�ុំបានស�ប់្រគិស�បរិស័ទ។ វបានក�យជាករចង់ដឹងយា៉
ចិត�ខ�ុំ។ ខ�ុំចង់ដឹងថាេត្រគិស�សសនាបេ្រង�នមនុស្សឲ្យដូច�ស�ីរូបេនាះឬយា៉ងណា។ េ
ណាេទបបេ្រង�នមនុស្សឲ្យអ?
ខ�ុំមានចំណង់ចង់ដឹងថាេត្រគិស�សសនាមានលក�ណៈយា៉ងដូចេម�ចឲ្យពិត្របា
េនេពលណាែដលខ�ុំជិះតក់សុី េហយមិនមានរូបច 11
12
េទេនាះ ខ�ុំនឹងសួរថ“េតអ�កជា្រគិ
បរិស័ទឬ? េតអ�កអចពន្យល់អំពី្រគិស�សសនាដល់ខ�ុ?” ប៉ុែន�ពុំមានអ�កណាមា�ក់ក�ុងចំ
ពួកេគអចពន្យល់បានេឡយ។ ៃថ�មួយសច់ញាតិមា�ក់បាន្រប“ឥឡូវេនះខ�ុំគឺជា្រគិស�បរិស
េហយ!” ខ�ុំបាន្របាប់ប�ីរបស់ខ�ុំថា េយងមិនគួរចំណាយេពលេ្រចនជាងេនះជាមួយ�ស�ីេ
ខ�ុំមិនចង់ទទួលករផ្សព�ផ្សោយដំណឹងល�េឡ
សច់ញាតិរបស់ខ�ុំេនែតបបួលខ�ុំេទ្រពះវិហរ។ ទីបំផុតេដយសរករេគារ
ខ�ុំ ខ�ុំបានសេ្រមចចិត�េទ្រពះវិហររបស់នាង។ ្រពឹកដំបូងែដលខ�ុំបានមកកន់្រពះវិហរ
ខ�ុំ និងខ�ុំេនេធងេធាងេនេឡយេដយសរករ�សវឹងកលពីយប់មុិញ។ េយងទំងពីរញ
េន្រគប់េពលែដលេយងបានេឃញ�សេបៀរ។ េយងគឺជាអ�កេញ�ន�សេបៀរ។ ខ�ុំ្រត�វ
េទកន់បន�ប់ស្រមាប់អ�កមានជំេនឿថ�ី េហយ្រគ�គង�លប“សូមអធិដ�ន និងហ៊នេស
សុំអ�ីមួយពី្រពះជាមា! ហ៊នេស�សុំ្រពះជាមា�ស់ឲ្យបង�ញអ�កថា ្រទង់ម”។ ដូេច�ះ ខ�ុំ
បានបិទែភ�ករបស់ខ�ុំ េហយេនេពលែដលខ�ុំចប់េផ�មអធិដ�ន ខ�ុំមានអរម�ណ៍ដូចជាខ�ុំកំ
អែណ�តេនក�ុងអកស។ អរម�ណ៍ែបបេនះបានេកតមានេឡងបីដង ប៉ុែន�ខ�ុំេនែតមិនេជឿ។
ថា ្របែហលជាខ�ុំ�សេម�សៃ
12
េនក�ុង្របេទសកន់្រពះពុទ�សសនា អ�កេបកតក់សុីជាេ្រចនដក់រូបចមា�ក់េនេលេធ�ក�ុង
េគ េដយសង្ឃឹមថា វស្រមាប់ជាេ្រគ�ងករពរ។ ជាញឹកញាប់ខ�ុំបានឆ�ល់ថាេតអបិ្បយជ
ភាពប៉ុណ ា� ពីេ្រពះេនេពលរថយន�ប៉ះទង�ិច រូបចមា�ក់ទំងេនះនឹងខ�តេចញពីក��ក់មុខៃនរថ!
- 24. 21
េទះបីជាយា៉ងណាក៏េដយ ខ�ុំចង់្រតឡប់មកកន់្រពះវិហរេទៀតេនៃថ�ពុធ។
មកទំង�សវឹងម�ងេទៀត។ ខ�ុំបានេស�សុំឲ្យ្រគ�គង�លអធិដ�នស្រមាប់ខ�ុំ បនា�ប់មកខ�ុំបា
បន�េធ�សមាធិដូចែដលខ�ុំែតងែតេធ�។ ប៉ុែន�អ�ីមួយបានចប់េផ�មផា�ស់ប�ូរ។ ខ�ុំមិនចង់សូ្រ
ភាសបាលីេទៀតេឡយ ដូេច�ះប�ីរបស់ខ�ុំ្រត�វែតសូ្រតធម៌េដយខ�ួនឯង។ ខ�ុំចង់េទ្
េនេពលែដលខ�ុំេទ្រពះវិហរ ខ�ុំអចមានអរម�ណ៍្រជាលេ្រជេនក�ុងចិត�របស់ខ�ុ
ក�យជាមនុស្សែដលស�ប់ស�ត់ជាងមុន។ ខ�ុំបានក�យជាមនុស្សសប្បុរសជាងមុន។
តិចជាងមុន។ មិនយូរប៉ុនា�នខ�ុំបានចប់េផ�មេហប�ីរបស់ខ�ុំឲ្យេទ្រពះវិហរជាមួយខ�ុំយ
ជីវិតរបស់ខ�ុំបានផា�ស់ប�ូរតមរយៈករេទ្រពះវិហរ ដូេច�ះខ�ុំបានសេ្រមចចិត�ទទ
ទឹក។ េពលេនាះេហយែដលអភិនិហរមួយបានេកតេឡង។ ៃថ�មួយប�ីរបស់ខ�ុំកំពុងេមលទូរទស្
េហយគាត់េភ�ចចុចទូរប��េនេពលមនុស្សនិយាយ“អន�ង់”។ គាត់ភ័យខ�ចខ�ំងណាស់ថា
នឹងដួលសន�ប់។ ប៉ុែន�ខ�ុំមិនបានចប់អរម�ណ៍អ�ីទំងអស់។ គាត់បាន“អូនសំឡាញ់ េត
អូនមិនឮេគនិយាយពក្យអន�ង់?” ខ�ុំបាននិយាយ“េតេគបាននិយាយពក្យអន?” ប�ីរបស់
ខ�ុំកន់ែត�សឡាំងក“ថាេម៉? អូនអចនិយាយពក្យអន�ង់?”។
េនះគឺជារេបៀបែដលេយងដឹងថា ខ�ុំបានរួចផុតពីកម�ទំងអស់។ កម�មិនបានតមខ�ុំេទៀត
ពុំមាwain gum (កម�េពៀរ) េទៀតេទ ែដលតមខ�ុំស្រមាប់អំេពបាបកលពីអតីតកលរបស់ខ�ុំ។
ពីខ�ុំអចនិយាយពក្យអន�ង់បាន្របែហលពីរែខ ខ�ុំសប្បោយរីករយណាស់។ ខ�ុំបានេ
មា�យរបស់ខ�ុំែដលមានអ៨៤ ឆា�ំ។ ខ�ុំបាន្របាប់គ“ែម៉ ខ�ុំអចនិយាយពក្យអន�ង់
ឥឡូវេនះ!” មា�យរបស់ខ�ុំសប្បោយរីករយណាស់។ គាត់បានសួ“េតែម៉អចេទ្រពះវិហរ
កូនបានេ?” គាត់បានេទ្រពះវិហរ េហយ្រពះេយស៊ូបានេធ�ឲ្យគាត់ជាសះេស្បយពីជ
ត្រមងេនាម។ ្រគ�េពទ្យជាេ្រចនធា�ប់បាន្របាប់គាត់ថា គាត់មិនអចមានជីវិត
ប៉ុែន�េ្រកយពីកិច�ករបេ្រម្រពះ ្រគ�េពទ្យបានថតកំរស�ីអុិចឲ្យមា�យខ�ុំ េហយពុំ
មួយេឡយ!
េនះគឺជាេរឿងរ៉វមួយក�ុងចំេណាមេរឿងរ៉វជាេ្រចនរបស់្រគិស�បរិស័ទ ែដលខ�ុំអ
អ�ក។ េនះគឺជា្រទឹស�ីអំពីកម�េនក�ុងជីវិតពិត មិនែមនេនក�ុងេសៀវេភេឡយ។ ្របសិនេប
ភ័យខ�ចអន�ង់ េគសន�តថា េលកអ�កធា�ប់េធ�បាបអន�ង់។ ្របសិនេបេលកអ�កេកតម
ពិករ េគសន�តថា អ�កេធ�អំេពអ្រកក់េនក�ុងជាតកម�ែតងែតតមសងសឹកជានិច
ករបេនា�សខ�ួនឯង ករភ័យខ�ចករសងសឹកៃនកម�េពៀរ ក�ីអស់សង្ឃឹមទក់ទង
មិនអចរួចផុតពីបណា�សរ សុទ�ែតបែន�មភាពតនតឹង និងភាពមិន្របាកដ្របជាចំេព
ពុទ�បរិស័ទ។ សូមកុំគិតថាពុទ�បរិស័ទទូេទកំពុងរស់េន្របកបេដយភាពសុខដុមជាមួយ ឬ
កំពុងអែណ�ត្រតែសតេនេលពពកៃនសន�ិភាព និងថា ពួកេគមិន្រត�វករចង់ឮដំណឹងល�
- 26. 23
ខងេកតជួបខងល
៣
េតពុទ�បរិស័ទទំងអស់សង�ត់ធ�ន់េទេលករចប់ជាតិជាថ�ី ករអនុវត�ករេធ�សម
ពិចរណាខ�ួនឯងថា អ�ីៗគឺជាករបំភ័ន�ែភ�កប៉ុេណា? ករសន�តរបស់មនុស្សបស�ិម្រប
អំពី្រពះពុទ�សសនាហក់ដូចជាបង�ញដូេច�ះែមន។ ក�ុងភាពជាក់ែស�ង ពុទ�បរិស័ទជ
និយាយអំពីករចប់ជាតិជាថ�ីេឡយ ប៉ុែន�និយាយអំពីក រេឡងស�នសួគ៌ ឬករចុះស�
បរិស័ទែតមួយចំនួនតូចប៉ុេណា�ះអនុវត�ករតំងសមាធិជាេទៀងទត់។ េហយពុទ�បរិស័ទភ
�សឡាញ់ជីវិត និងកររកលុយ
េតពុទ�បរិស័ទេគារព្រពះពុទ�ជា្រពះរបស់ខ�ួ? េនះគឺជាករយល់្រចឡំអន�រវប្បធម
េទៀត។ ្រគិស�បរិស័ទមួយចំនួនបានសន�ត“ពុទ�បរិស័ទគិតថា ្រពះពុទ�គឺជា្រពះ ដូចែដល្
បរិស័ទគិតថា ្រពះេយស៊ូគឺជា្រពះជ”។ តមពិត ពុទ�បរិស័ទគិតថា ្រពះពុទ�គឺជាមនុស្ស ប
ជាមនុស្សពិេសសខ�ំ
ករយល់្រចឡំេនះនាំឲ្យមានករយល់េឃញពីរយា៉ង។ ពុទ�បរិស័ទខ�ះប“្រព
េយស៊ូ គឺជាអ�កដឹកនាំ្រគិស�សសនា ដូចែដល្រពះពុទ� គឺជាអ�កដឹកនាំ្រ”។ េដម្ប
មានភាពច្បោស់លស់ ្រគិស�បរិស័ទេជឿថា ្រពះេយស៊ូមិនែមន្រគាន់ែតជាអ�កដឹកន
េទ ប៉ុែន�គឺជា្រពះអទិករែដលបង�ញខ�ួនជាសច់ឈម។ ចំែណកឯ្រពះពុទ�មិនែដល
ណាមា�ក់េគារពបូជា្រពះពុទ�េឡយ។ ្រពះេយស៊ូទទួលករ 12
13
េហយមានបន�ូលថា អ
ែដលេជឿេល្រទង់ នឹងមានជីវិតអស់កល្បជា13
14
។
ករជ្រមះមន�ិលអំពីអភូត
េហតុអ�ីបានជាករយល់្រចឡំជាេ្រចនអំពី្រពះពុទ�សសនា បន�េកតមានេន
ព័ត៌មា? ខ�ុំអចែណនាំមូលេហតុចំនួនបីក�ុងចំេណាមមូលេហតុជាេ្រចនែដលអ
ដំបូង ្រទឹស�ីមិនសំខន់ចំេពះពុទ�បរិស័ទដូចករអនុវត�េឡយ។ ពក្យថា ករអនុវត
ន័យថា ពុទ�បរិស័ទទូេទមា�ក់អចចំណាយេពលៃនជីវិតទំងមូលរបស់ខ�ួនចូលរួមេនក�ុងព
ករសូ្រតធម៌ និងនិមិត�រូបនិយមៃន្រពះពុទ�សសនា េដយមិនែដលសួរសំណួរអំពីស
ខ�ួន្របកបេដយេហតុផលេឡយ។ ្របករេនះេស�រែតមិនអចេកតមានចំេពះមនុស្សបស�
13
មា ៉ថា២:២, ៨:២, ១៤:៣៣, ២៨:៩, ១៧ យ៉ូហន១៣:១២, ២០:២៨-២៩,
14
យ៉ូហន៣:១៥-១៦, ៣៦; ៥:២៤, ៦:៤៧
- 27. 24
មនុស្សបស�ិម្របេទសចង់បានជំេនឿសម�សប ែដលមានករកំណត់ច្បោស់ល
បរិស័ទបានេផ ា�តភាគេ្រចនែតេទេលករអនុវត�ែបប្របៃពណី។ ករែដលទមា�ប់អនុវត្រត�
បានបេង�តេឡងមុន្រពះពុទ� ឬេ្រកយ្រពះពុទ� ឬ្រត�វបាន្របកន់យកពីសសនាហ
និយម ឬអច្របឆាំងនឹងេសចក�ីបេ្រង�នមួយចំនួនរបស់្រពះពុទ�ខ�ួនឯង ពុំសូវសំខន់ចំេ
បរិស័ទេឡយ។
ពុទ�បរិស័ទក្រមិតមធ្យមមិនសុទ�ែត្របកន់ខ�ប់េទនឹងជំេនឿរបស់ខ�ួនេឡយ។ ឧ
គាត់អចេជឿថាមានករចប់ជាតិជាថ�ីផង និងេជឿថាមានស�នសួគ៌ ន- ្របករេ
េធ�ឲ្យមានករភ័ន�្រចឡំចំេពះមនុស្សបស�ិម្របេទស។ ពុទ�បរិស័ទេជឿថា ្រពះពុទ14
15
ែដល
មានន័យថា គាត់បានបាត់រូបរងែលងមានអត�ិភាព ប៉ុែន�ពួកេគបួងសួង“េតពួកេគកំពុង
បួងសួងដល់អ�កណ?” មនុស្សបស�ិម្របេទសអចចង់ដឹង។ ពុទ�បរិស័ទទូេទក្រមគិតអំពីភ
គា�េនះណាស់
េគាលគំនិតអំពី“សំណា” 15
16
មានសរៈសំខន់ខ�ំងណាស់ចំេពះពុទ�បរិស័ទភាគ
រូប្រពះពុទ្រត�វបានេគគិតថានាំសំណាងល�ដល់មា�ស់របស់ខ�ួន។ េនអសុី ្របជាជនជា
្រពះពុទ�តូចៗ េដយសរពួកេគគិតថា វនឹងនាំសំណាងដល់ខ�ួន។ ប៉ុែន�េសចក�ីបេ្រង�ន
្រពះពុទ�អច្រត�វបានបក�សយ េដម្បី្រចនេចលអត�ិភ“ច្បោប់ស�ីពីេហតុ និង”
ែចងថា គា�នអ�ីមួយេកតេឡងេដយ្រពវៗ ឬេដយៃចដន្
្រពះពុទ�សសនាមានេមាទនភាពជាសសនាមួយែដលែផ�កេលេហតុផល។ ្រប
្រគប់ែបបយា៉ងែផ�កេលេហតុ និងផល ដូចែដល្រពះពុទ�បានបេ្រង�ន េនាះមិនអចមា
សំណាងេទ។ ប៉ុែន�ពុទ�បរិស័ទភាគេ្រចនរស់េនក�ុងេសចក�ីភ័យខ�ចយា៉ងខ�ំងចំេពះស16
17
េហយទិញរូបចមា�ក់យា៉ងេ្រ តមែដលពួកេគគិតថានឹងជួយករពរពួកេគពីសំណាងអ
និងទក់ទញសំណាងល�។ មនុស្សបស�ិម្របេទសែដលឆា�តៃវេមលេឃញប��េនះថា
គា�៖ េជឿេលអបិ្បយជំេនឿផង េជឿេលេហតុផលផង។ ប៉ុែន�េគមិនអចេជឿទំងពីរ! មនុស្សប
ព៌្របេទសមិនសូវ្របកន់ខ�ប់េទនឹង្រទឹស�ីរបស់ខ�ួនេឡយ។ ្របករេនះេធ�ឲ្យមនុស្
មានករលំបាកយា៉ងខ�ំងក�ុងករអនុវត�តម
សសនាចំេពះពុទ�បរិស័ទ គឺជាទមា�ប់អនុវត�ន៍មួយចំនួន មិនែមនជាចេម�យមួយចំនួន
ចំេពះមនុស្សបស�ិម្របេទស ពុទ�បរិស័ទទូេទមិនមានសំណួរទល់ែតេសះ ែដលជាេរឿងគួរឲ
្រពះពុទ�សសនាមិនេឆ�យសំណួរអំពី្របភពៃនច្រកវឡ ្របភពៃនបិសច ្របភពៃនមន
15
ភាសៃថnippan (និព�)
16
ភាសៃថduang (សំណា)
17
ភាសៃថsuoy (ស៊យ)
- 28. 25
ចប់េផ�ម និងករប��ប់ៃនកម�េឡយ។ ្រពះពុទ�សសនា្រគា ន់ែតប��ក់ថា កម�េកតេច
ក�ុង ប៉ុែន�្រពះពុទ�សសនាមិនបាន្របាប់េយងថាេតេហតុអ�ីបានជាេយងមានតណា�ទ
ស្រមាប់សសនាមួយែដលេជឿេលច្បោប់ស�ីពីេហតុ និងផល មូលេហតុៃនេរឿងរ៉វសំខន
េមលរំលង េហយប�� ៃន “មូលេហតុដំបូង” ្រត�វបាន្រពេងយកេន�យទំង!
្របសិនេបច្រកវឡ គឺជាលទ�ផលៃនេហតុ និងផល គំនិតរបស់មនុស្សបស�ិម្រ
ទូេទ ទមទរនូវចេម�យចំេពះសំណួរដ៏ច្បោស់ល“អ�កណា ឬអ�ី គឺជាេហ ដំបូង?” ក
េជឿថា ច្រកវឡពុំមានករចប់េផ�ម ្រត�វបានប��ក់ថា មិ 17
18
។ ករេជឿថា ករចប់េផ�
ច្រកវឡពុំមានមូលេហតុ គឺមិនសមេហត េឡយ។ អ�ីៗែដលមានករចប់េផ�ម្រត�វែតម
េហតុ។ ច្រកវឡ្រត�វែតមានមូលេហ
្រទឹស�ី្រពះពុទ�សសនាអ“ច្បោប់កម�” មានលក�ណៈ�សេដៀងេទនឹងច្បោប់វិទ្
បស�ិម្របេទសអំពីេហតុ និងផល។ េនះគឺជាភាពទក់ទញផង និងមិនទក់ទញផងចំេ
បស�ិម្របេទស។ ម្យោ៉ងគឺថា មនុស្សបស�ិម្របេទសខ�ះ្រត�វបានទក់ទញចំេពះគំ
ពុទ�សសនាហក់ដូ“សសនាវិទ្យោ”។ ម្យោ៉ងេទៀត មនុស្សបស�ិម្របេទសភាគេ្រ
អចទទួលយកបាននូវសសនាមួយែដលេស��មស�ត់ចំេពះ្របភពេដម េគាលបំណ
េដៃនជីវិត។ េរឿងរ៉វក�ុង្រពះគម�ីរប៊ីបអំពីេដមកំេណតពិភពេលកបំេពញចេនា�ះ្របេហ
ពុទ�សសនាបានទុកចំហ។ េដម្បីេជឿេល្រពះែដលមានលក�ណៈជាមនុស្ស ឆា�ត និង
េពលេវល និងទីកែន�ងចប់េផ�ម្រត�វមានភាពសមេហតុផលចំេពះគំនិត ្រពមទំងទ
ចំេពះចិត�។ ភ័ស�ុតងបង�ញថា មានករេរៀបចំេឡង្របកបេដយភាពឆា�តៃវ និងល�ិត
ក្រមិតទំងអស់ៃនច្រកវឡ េទះបីជាវ្រត�វបានដួលរលំ និងពុកផុយឆាប់រហ័ស
បាបរបស់េយងក៏េដ
េគាលបំណងរបស់ខ�ុំ គឺមិនែមនេដម្បីបក�សយភាពផ� ុយគា�ែផ�កតក�វិទ្យោេនក�ុ
សសនាឬេដម្បីេ្រប�បេធៀបភាពខុសគា�រវង្រពះពុទ�សសនា និង្រគិស�សសនា
ខ�ុំចង់សង�ត់ធ�ន់ គឺភាព�សេដៀងគា�ែដលេគមិនដឹងជាេ្រចនរវង្រពះពុទ�សសនា និង្
18
្រទឹស�ីទូេទអំពីទំនាក់ទំនងរ Einstein បង�ញថា េពលេវល និងេលកធាតុមានទំនាក់ទំនងគា
េហយ ្របសិនេបេលកធាតុមានករចប់េផ�ម េនាះេពលេវលក៏មានករចប់េផ�មែដរ។ េដ
យា ៉ងែដលមានករចប់េផ�ម មានមូលេហតុ ករចប់េផ�មៃនេពលេវល និងេលកធាតុ ក៏ត្
េហតុដំបូងផងែដរ។
ច្បោប់ទីពីរស�ីពីែទរម៉ូឌីណាមឬអង់្រត�ព ែចងថា ច្រកវឡចប់េផ�មពីភាពមានសណា�ប់ធា�ប់េទ
សណា�ប់ធា�ប់ ដូេច�ះច្រកវឡចស់គា�នែដនកំណត់ ពុំមានសណា�ប់ធា�ប់ត(េដយគា�នជីវិត
ថាមពលអចេ្រប្របាស់បានេន)។ េដយសរមានសណា� ប់ធា�ប់ ព័ត៌មានែផ�កជីវស
ថាមពលអចេ្រប្របាស់បាន ច្រកវឡមិនអចមានវ័យចំណាស់គា�នែដនកំណត់េឡយ ប៉ុែ
ចប់េផ�ម។ អ�កណាមា�ក់តំងពី្រគាដំបូងបានប��ករចប់
- 29. 26
ែដលអចបេ្រមជាចំណុចចប់េផ�មស្រមាប់ទំនាក់ទំនងអន�រវប្បធម៌។ ប៉ុែន�ខ�ុំនឹង
លស់អំពីអ�ីែដលជាភាពខុសគា�រវង្រពះពុទ�សសនា និង្រ
ខ�ុំេលកេឡងអំពីភាពមិនសុីសង�ក់មួយចំនួនេនក�ុង្រពះពុទ�សសនា ្រគាន់ែតេ
ពន្យល់ថាេតេហតុអ�ីបានជា្រពះពុទ�សសនាមានករលំ“បង�ំឲ្យសេ្រមចចិ” េលជំេនឿ
ែដលមានភាពសុីសង�ក់។ មនុស្សបូព៌្របេទស ជាធម�ត មិនមានករវិភាគដូ
្របេទសេទ។ មនុស្សបស�ិម្របេទសហក់ដូចជាេ្រប្របាស់អំណះអំណាង។ មនុស្ស
ចូលចិត�ជែជកែវកែញកសំណួរនានា ដូច“េត្រពះេយស៊ូមានអត�ិភាព?” មនុស្សបូព៌្រប
មិនែដលសួរ “េត្រពះពុទ�មានអត�ិភាព?” េឡយ។ អត�ិភា ១០ ជាតិ របស់្រពះពុទ�មិនែដល្រត
បានេគសួេឡយ េទះបីជាមានករលំបាកក�ុងករប��ក់ជាង្រពះជន�ែតមួយជាតិ ន
សធារខ�ំងរបស់្រពះ្រគិស�ក៏េដ
ខ�ុំនឹងព្យោយាមបង�ញជំេនឿ្រពះពុទ�សសនាតមវិធីមួយ ែដលមានភ
ចំេពមនុស្សែដលមានចិត�គំនិតែបបបស�ិម្របេទស /ឬ្រគិស�បរិស័ទ។ ខ�ុំក៏នឹងព្យោយាមច
បង�ញជំេនឿ និងករ្របតិបត�ិស�ូលៃន្រពះពុទ�សសនា ែដលជាចំណុចសំខន់ទក់
ផ្សោយដំណឹងល�ផងែដ
េហតុផលទីពីរ ែដលមនុស្សបស�ិម្របេទសទំនងជាមានករយល់ដឹង�សេពច�សពិ
្រពះពុទ�សសនា គឺថា មនុស្សបស�ិម្របេទសទំងឡាយណាែដលទំនងជាចប់អរ
ពុទ�សសនា ជាធម�ត មានបទពិេសធន៍ពីកុមារភាពមិនល�េនក�ុង្រក�មជំនុំ្រគិស�
បានចត់ទុក្រពះពុទ�សសនាជាករបដិេសធនូវអ�ីែដលពួកេគមិនចូលចិត�អំពីបទពិេស
ខ�ួនេនក�ុង្រក�មជំនុំ។ េដយដិតដមនឹងងទស្សនៈែបបេនះ អ�កែស�ងរកបស�ិម្របេទសខ�ះអ
្រពះពុទ�សសនាក�យជាអ�ីមពួកេគចង់បានេដយមិនដឹងខ�ួន េហយែតម្របវត�ិស�
វមិនែមនជាអ�ីែដលេគចង់េនាះេឡ។
េនបស�ិម្របេទស ្រពះពុទ�សសនាបានក�យជាសសនា ែដលមានលក�
េដយែផ�កេលបុគ�លនិយមែដលេធ�ស្របែហស ្រពះពុទ�សសនា្រត�វបានយល់េឃ
គា�ន្រពំែដន គា�នវិ“េ�សចែតនឹងចិត�ផា�ល់របស់ខ�ុ”។ េទះបីជាមានករមិនយល់� ស
េ្រចនេនក�ុង្រពះពុទ�សសនាក៏េដយ ្របករមួយែដលវម“អ�ីក៏េដយែដលខ�ុំចង់ឲ
សសនាេនះក”។ េតអ�ីេទជា្រពះពុទ�? ចេម�យ្របាកដជាេធ�េឡងក�ុងទ្រ
សំណួរ៖ “េត្រពះពុទ�ចង់ឲ្យ្រពះពុទ�សសន?” េនាះេហយគឺជា្រពះពុទ�សសនា។ េ
្របធានបទមួយក�ុងចំេណាម្របធានបទសំខន់ៗៃនេសៀវ
េហតុផលទីបី អចបណា�លមកពី្របជា្របិយភាពេនបស�ិម្របេទសចំេព
ែដលតំណាងឲ្យនិកយតូចមួយ ប៉ុែន�្រត�វបានផ្សព�ផ្សោយយា៉ងទូលំទូលយៃន្រ
- 30. 27
ទីេប ែដល្រគប់្រគងេដយ្របេទសចិន។ ្រពះពុទ�សសនាទីេប គឺជាទ្រមង់ចុងេ្រក
ពុទ�សសនា ែដលវិវន៍ដច់េដយែឡកេនទីេប ្របែហលេនក�ុងទសវត៧ រហូតដល់ទី៨ ៃន
្រគិស�សករជ។ ្រពះពុទ�សសនាទីេប ឬឡាមា៉និយម េជឿថា ្រពះពុទ�បានសុគតេហយ
្រតឡប់មកវិញក�ុងទ្រមង់ជាដៃឡឡាមា៉។ វ្របែហលជាបានរួមចំែណកកន់ែតេ្
្របិយភាពេនបស�ិម្របេទសៃនេគាលគំនិតអំពីករចប់ជាតិេឡងវិញជាងកត�ដៃទេទ
េយង្រត�វែតសួរថ“េត្រពះពុទ�សក្យមុនីេដមគឺជា្រពះពុទ�ទីេ?” តមរយៈទស្សនៈអំពីភូ
ស�ស� និង្របវត�ិស�ស� ចេម�យ គឺ េទ។ ខ�ុំនឹងេផា�តេលេគាលគំនិត និងករយល់្រចឡំអំ
ជាតិេឡងវិញេនក�ុងេសៀវេភេនះទំង
ខ�ុំព្យោយាមបង�ញេលកអ�កថា េដយពិនិត្យេម លយា៉ងេស�ះ្រតង់អំពី្
្របវត�ិស�ស� និង្រគិស�សសនាតម្របវត�ិស�ស� េលកអ�កនឹងដឹងថា សសនាទ
គា�េទ ប៉ុែន�សសនាមួយនាំឲ្យមានសសនាមួយេទៀត េពលគឺ សសនាចស់្រ
សសនាថ�ី។ ្រពះបន�ូលចុងេ្រកយបំផុតរបស់្រពះពុទ�េបកចំហដល់្រពះបន�ូលដំបូងរបស់្
េនក�ុងសម�ន�េម្រតីថ�