1. (BIL 568) 13 - 19 Februari 2006 l
3
Cahaya dan Bunyi
SAINS BAHAGIAN A
SAINS BAHAGIAN A
Oleh M Khalimi Dalhan
Oleh M Khalimi Dalhan
CAHAYA Apabila tala bunyi diketuk lalu didekatkan ke telinga kita, 6 Antara berikut, alat muzik yang manakah dimainkan secara
akan kedengaran bunyi dengungan. Apabila diketuk semula lalu menggesek.
1. Cahaya ialah sejenis bentuk tenaga. Ia dapat dikesan oleh dicecahkan ke permukaan air, terhasillah percikan. Ini membuktikan A C
mata. bahawa bunyi terhasil daripada getaran.
2. Matahari ialah punca tenaga cahaya yang utama. Selain itu,
bahan yang terbakar juga menghasilkan cahaya. 5. Bunyi boleh bergerak melalui pepejal, cecair dan gas.
3. Sifat-sifat cahaya. 6. Bunyi juga boleh dipantulkan. B D
i. Cahaya bergerak lurus. 7. Bunyi yang terlalu kuat pula mendatangkan suasana bising dan
boleh menyebabkan pencemaran bunyi.
Cahaya lilin bergerak secara
lurus melalui salur getah 7 Gambar menunjukkan sejenis haiwan.
yang lurus untuk sampai Latihan Minggu Ini
ke matanya.
1 Gambar menunjukkan sebatang sudu di dalam gelas berisi air
ii. Cahaya boleh dipantulkan. kopi. Getaran pada bahagian manakah menyebabkan bunyi terhasil
Cermin muka membolehkan
pada haiwan tersebut?
kita melihat muka kita sendiri A Kaki C Belalai
dengan jelas. Cermin B Sayap D Sesungut
memantulkan semula cahaya
yang terkena kepadanya.
8 Gambar menunjukkan seutas tali getah yang diikat pada se-
iii. Cahaya boleh dibiaskan. Apakah kesimpulan yang diuji dalam penyiasatan di atas? buah kotak.
A Air berubah warna
Cahaya daripada pensel yang B Sudu kelihatan bengkok
sampai mata kita telah dibiaskan C Berlaku pembiasan cahaya Apabila tali dipetik, tiada bunyi dihasilkan. Berikan inferens
semasa ia bergerak dari air
ke udara. Oleh itu bahagian D Air kopi adalah bahan legap anda.
pensel di dalam air itu kelihatan A Tali getah terlalu kendur
`lebih dekat’ dengan kita 2 Apakah yang dimaksudkan dengan bahan lut sinar? B Tali dipetik terlalu perlahan
berbanding bahagian lain.
A Bahan yang boleh membiaskan cahaya C Bunyi telah diserap oleh kotak
iv. Cahaya boleh diserakkan. B Bahan yang boleh ditembusi cahaya sepenuhnya D Tali getah merupakan bahan kenyal dan serap bunyi
C Bahan yang tidak boleh ditembusi langsung oleh cahaya
Cahaya Matahari diserakkan D Bahan yang membenarkan sedikit sahaja cahaya me- 9 Rajah menunjukkan satu penyiasatan oleh sekumpulan murid
kepada 7 warna pelangi laluinya tahun lima. x
4. Cahaya boleh menembusi bahan tertentu. 3 Gambar menunjukkan empat bekas berisi air.
Y
Bahan lut sinar Bahan lut cahaya Bahan legap Antara berikut, yang manakah merupakan susunan warna
P Q R S
spektrum cahaya yang kelihatan dari X ke Y?
Bahan lut sinar, lut cahaya dan legap Apabila diketuk, apakah urutan kelangsingan bunyi bermula A Merah, Jingga, Kuning, Hijau, Biru, Indigo, Ungu
dengan yang paling rendah? B Ungu, Indigo, Biru, Hijau, Kuning, Jingga, Merah
Bahan lut Bahan yang membenarkan cahaya C Kuning, Biru, Ungu, Merah, Jingga, Hijau, Indigo
sinar menembusinya dengan sempurna. A Q Ý R Ý SÝ P C SÝPÝQÝR
B RÝ QÝPÝS D PÝQÝRÝS D Merah, Jingga, Hijau, Kuning, Biru, Indigo, Ungu
Bahan lut Bahan yang membenarkan sebahagian
cahaya cahaya menembusinya. 4 Antara berikut, yang manakah adalah sifat cahaya? 10 Apakah prinsip cahaya yang digunakan dalam penggunaan
I Cahaya bergerak lurus alat di bawah?
Bahan Bahan yang tidak membenarkan cahaya A Pantulan cahaya
legap menembusinya langsung. II Cahaya boleh dibiaskan
III Cahaya boleh dipantulkan B Pembiasan cahaya
IV Cahaya boleh menembusi sebarang objek C Penyerakan cahaya
5. Pembentukan bayang-bayang D Penyulingan cahaya
Apabila cahaya tidak menembusi bahan legap, maka bayang- A I dan III sahaja C I, II dan III sahaja
bayang akan terbentuk. Saiz bayang-bayang bergantung kepada: B II dan IV sahaja D I, II, III dan IV
11 Rajah menunjukkan dua objek legap yang disinarkan oleh
- jarak sumber cahaya daripada objek lampu suluh.
- jarak skrin daripada objek 5 Rajah menunjukkan sumber cahaya yang diarahkan kepada
suatu objek.
BUNYI
1. Bunyi ialah satu bentuk tenaga dan dihasilkan oleh getaran.
2. Getaran adalah pergerakan ulang-alik yang cepat.
3. Apabila sesuatu benda bergetar, udara di sekitarnya juga
bergetar. Antara berikut, bayang-bayang yang manakah akan kelihatan
4. Ia boleh terhasil apabila kita meniup, menggoncang, memetik, Objek dalam rajah di atas diperbuat daripada kayu. Antara
berikut, yang manakah merupakan bayang-bayang yang ter- pada skrin?
memukul dan menggesek. A B C D
bentuk pada skrin?
Tala bunyi A C
Bongkah
besi
Air B D
Tala bunyi PELAJARAN MINGGU DEPAN: Pengawetan Makanan