Deze presentatie geeft je meer informatie over wat gewrichten zijn, welke soorten er bestaan en wat hun functie is. Geschikt voor de lessen biologie in het secundair onderwijs en voor iedereen die meer over onze gewrichten wil te weten komen.

1. Gewrichten
1

2. Inleiding
• Nut van gewrichten?
 dankzij gewrichten:
bewegen beenderen t.o.v. elkaar
2

3. 1. Soorten gewrichten
1. Kogelgewricht
• Bewegingen in bijna alle richtingen
• Ene been heeft kom aan gewrichtsuiteinde, andere kom
• Vb: - schoudergewricht
- heupgewricht
3

4. 2. Ei- of ellipsvormig gewricht
• Beweging in 2 richtingen loodrecht op elkaar
• Eivormig gewrichtsuiteinde past in kom
• Vb: beweging van vingers t.o.v. hand
4

5. 3. Zadelgewricht
• Bot draait binnen hoek van 90° rond zijn as
• Echte rotatie zoals bij schoudergordel niet mogelijk
• Gewrichtsuiteinde beide beenderen = zadelvorm
• Vb: Gewricht tussen handwortelbeentje van pols en
middenhandsbeentje van de duim
5

6. 4. Rolgewricht
• Kleine draaiing rond lengteas beide beenderen
• Vb: spaakbeen en ellepijp
6

7. 5. Scharniergewricht
• Beweging in slechts 1 vlak
• Vb: ellebooggewricht, gewrichten tussen vingerkootjes
7

8. 2. Bouw van een gewricht
• Gewrichten  veel pijn bij beschadiging
• Meest voorkomend = slijtage
 intensief gebruik of ouderdom
• Sportletsels: komen vaak voor
Vb: ontwrichte schouder, ontstoken slijmbeurs
aan de knie
• Wat is er nu juist beschadigd?
 opbouw bekijken!
8

9. 2. Bouw van een gewricht
• Gewrichtskop ene been past in gewrichtskom ander been
• Beide gewrichtsuiteinden: bedekt met gewrichtskraakbeen
9
• Over gewricht: vlies = gewrichtskapsel
• Gewrichten die sterke krachten
ondergaan  extra banden
= gewrichtsbanden of ligamenten
---> houden beenderen op hun plaats

10. 2. Bouw van een gewricht
• Oppervlak gewrichtsholte: omgeven door vlies = synoviaal vlies
 produceert gewrichtsvocht
(transport O2 , voedings- en
afvalstoffen)
10
• Waar gewrichtsbanden over ander
weefsel wrijven  slijmbeurzen
= schokdempers

11. 2. Bouw van een gewricht
• Waar gewrichtsbanden over ander weefsel wrijven
 slijmbeurzen = schokdempers
• Tussen gewrichtsvlakken in bepaalde gewrichten
 extra kussentje = uit kraakbeen vb: meniscus
Functies:
11
 goed aansluiten gewrichtsvlakken
die slecht op elkaar passen
 Schokdemper
 Gewricht stabiel maken
 Slijm tussen gewrichten
verspreiden

12. 3. Andere soorten beenverbindingen
• Sommige verbindingen tussen beenderen
 bijna geen bewegingen
a) Naadverbinding
 laat geen beweging toe
 Vb: beenderen schedel
12

13. b) Tussenbeenvliezen
 bindweefselverbindingen, beetje bewegelijk
 Vb: tussen scheenbeen en kuitbeen
tussen spaakbeen en ellepijp
13

14. c) Kraakbeenverbindingen
 Vb: tussen rib en borstbeen
tussen linker- en rechterheup
14

15. Samenvatting
• Nut gewrichten: bewegen beenderen t.o.v. elkaar
• Soorten gewrichten:
15

16. • Bouw van een gewricht
• Andere soorten beenverbindingen:
a) Naadverbinding
b) Tussenbeenvliezen
c) Kraakbeenverbindingen
16