Willem van der Bijl - Produca

PRODUCA

Toepassing (Explosie)veiligheid

Aanpassing van explosieveilige
apparatuur volgens CE
‘CE of toch niet’

Willem van der Bijl
PRODUCA Consultancy BV

© Copyright PRODUCA Consultancy BV
CE bij aanpassingen.PPT / WvdB / Nov 2012 / Pg 1

Wat is PRODUCA?

 PRODUCA levert diensten op het gebied van
Opleidingen, Consultancy & Communicatie
 Dat betekent:
 leveren van procesgerelateerde technische opleidingen
 advies en opleiding in SIL, ATEX en Bustechnieken
 begeleiding bij HAZOP, SIL Classificatie, productie EVD
 opleiding in communicatieve vaardigheden
 advies in technische en commerciële educatie
 schrijven van teksten en persberichten
 redigeren van handboeken

www.produca.nl
© Copyright PRODUCA 2012 - Pg 2
PROfessional eDUCAtion

© Copyright PRODUCA Consultancy BV – CE bij aanpassingen.ppt - 2012
1

Onderwerpen

 Wat is ATEX

 Beschermingstechnieken

 Samenstellingen

 Reparatie en Modificatie


Wat is ATEX?
ATEX  ATmosphères EXplosives

ATEX95 ATEX137
Apparatuur Twee Richtlijnen
Installatie
Leverancier Gebruiker
94/9/EG 99/92/EG

ATEX95 in Europese wetgeving,
…beide richtlijnen verplicht vanaf
1 Juli 2003

2

ATEX95 Introductie

 Richtlijn Voorwaarden (Bijlage I)
 Categorisering van Apparatuur ...

 Essentiële Eisen Veiligheid en Gezondheid (EHSR)
 Principe van Geïntegreerde Veiligheid
 Markering ...
 Instructies & Praktijkrichtlijnen
 Potentiële Ontstekingsbronnen (13 volgens EN1127)
… elektrisch en niet-elektrisch …
 Risico’s van Gas, Damp, Mist EN Stof ...


Equipment Marking


3

Samenvatting ATEX95

 De standaarden zijn voor elektrische apparatuur zijn
grotendeels overgenomen door EN 60079 serie
 De standaarden voor niet-elektrische apparatuur
zijn beschikbaar in de EN 13643 serie
 Regelgeving voor stofomgeving is beschikbaar
 Reservedelen mogen gebruikt worden, mits:
 vervanging uitsluitend door originele componenten
 de fabrikant geen andere voorwaarden heeft gesteld
 Voor reparatie wordt verwezen naar de EN 60079-19
 Apparatuur verkocht na 1 juli 2003 MOET
overeenstemming hebben met ATEX95 (CE logo)


Wat staat in de Richtlijn
ATEX 137
 Risicobeoordeling ...
 Gebiedsclassificatie ...
 Initiatieven voor ‘nieuwe’ zonering
 Uitgebreide regels voor stofomgeving
 Identificeer alle 13 bronnen van ontsteking
 Verplichting tot coördinatie, training,
onderhoud, reparatie en inspectie
 Registratie in Explosie
Veiligheids Document ... EX
(Verplichting krachtens Richtlijn 89/391/EEG van de Raad van de Europese Gemeenschappen
van 12 juni 1989, betreffende de tenuitvoerlegging van maatregelen ter bevordering van de
verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk)

4

Explosie Veiligheids Document EVD
Artikel 8 van de richtlijn

 Het EVD moet aantonen dat:
 Explosierisico’s zijn vastgesteld en beoordeeld
 Maatregelen genomen zijn conform de doelstellingen van
de richtlijn
 Gebiedsclassificatie is uitgevoerd conform Bijlage I
 Aan de minimumvoorwaarden is voldaan zoals gegeven
in Bijlage II
 Locatie, apparatuur, waarschuwingsmiddelen zijn
ontworpen, bediend en onderhouden met ‘safety in
mind’, oftewel met ‘veiligheidsbewustzijn’


Koppeling Categorie en Zone
Bijlage II-B G D Criteria voor
(gas) (stof) selectie van
apparatuur
Zone 0 20 conform 94/9/EG
gebruik Categorie 1 apparatuur
(niet mijnbouw)
Zone 1 21
gebruik Categorie 1 of 2 apparatuur

Zone 2 22
gebruik Categorie 1, 2 of 3 apparatuur

Tenzij het EVD anders specificeert


5

Organisatorische maatregelen

 Voor een samenhangende strategie is aanvulling
van technische met organisatorische maatregelen
verplicht
 Deze dienen in een EVD (of aanvullende
documenten) te worden opgenomen
 De werkgever verschaft werknemers, die werkzaam
zijn op plaatsen waar explosieve atmosferen
kunnen voorkomen, voldoende en passende
opleiding met betrekking tot de bescherming tegen
explosiegevaar
 Een systeem van werkvergunningen is verplicht
 Werkvergunning moet worden afgegeven door een
bevoegd persoon vóór aanvang van het werk

Onderwerpen

 Wat is ATEX


 Samenstellingen



6

BTO’s voor Elektrisch Materieel
Beschermingswijzen Tegen Ontsteking

Techniek Bescherming- Ex IEC EN Typische toepassingen
techniek standaard
Overdruk p 60079 - 2 Controlekamers, analysers

Olievulling o 60079 - 6 Transformators, schakelaars
Afscheiding
Zandvulling q 60079 - 5 Instrumentatie, machines

Ingieten m.. 60079-28 Instrumentatie, spoelen

Speciaal Verhoogd veilig e 60079 - 7 Motoren, lampen, klemmen etc
Ontwerp Niet-ontstekend n.. 60079-15 Instrumentatie, klemmen etc

Energie limit. Intrinsiek veilig i.. 60079-11 Instrumentatie, regelapparaten

Omhulling Drukvast d 60079 - 1 Schakelaars, motoren, pompen

Speciaal Speciaal s -
Algemene voorwaarden, alle technieken 60079 - 0 Altijd van toepassing


Voorbeelden: Ex p


7

Voorbeelden: Ex d

ATEX II 2 G EEx de IIB T4

Beschermingstechnieken
Niet-elektrisch materieel, volgens EN
Bescherming- Ex NEN EN
Technieken Typische toepassingen
techniek standaard
Stromingsbeperking fr 13 463 - 2 Omhullingen
Afscheiding Onderdompeling k 13 463 - 8 Pompen, overbrengingen

Overdruk p 13 463 - 7 Koppelplaten, remsystemen

Constructie c 13 463 - 5 Ventilatoren, lagers, transport
Ontwerp
Inherent veilig g 13 463 - 4 Kleppen

Signalering Bronbewaking b 13 463 - 6 Algemeen

Omhulling Drukvast d 13 463 - 3 Omhullingen

Basismethoden en algemene eisen 13 463 - 1 Altijd van toepassing


8

Voorbeeld “c” ventilator


Voorbeeld “ck” tandwielkast


9

Onderwerpen

 Wat is ATEX


 Samenstellingen



Samenstellingen

 Componenten:
 Deel van Ex apparatuur of samenstelling
 Geen autonome functie / veilige werking
 Klemmen, wartels, breather elementen, sensoren,
etc.
 Componenten hebben een U-certificaat
 Componenten mogen alleen in
samenstellingen gebruikt worden
 Ex apparatuur / samenstellingen met
componenten dienen als één geheel te worden
beoordeeld door leverancier en/of NoBo

10

Verkrijgen van Goedkeuring

 Samenstel laten bouwen en goedkeuren
door leverancier / system integrator
 Leverancier / system integrator:
 verzorgt telkens voor elke opdracht een
nieuwe goedkeuring via NoBo, of
 werkt met een ‘raamwerk’ goedkeuring, door NoBo,
waarmee op basis van goedgekeurde ‘kasten’ een
systeem (binnen dat raamwerk) wordt samengesteld, of
 alleen voor Categorie 3, stelt technisch dossier samen en
produceert ‘verklaring van overeenstemming’ voor
goedkeuring


Onderwerpen

 Wat is ATEX


 Samenstellingen



11

IEC Normen Explosieveilig Materiaal
Techniek Bescherming- Ex IEC EN Typische toepassingen
techniek standaard
Overdruk p 60079 - 2 Controle kamers, analysers
Olievulling o 60079 - 6 Transformators, schakelaars
Afscheiding
Zandvulling q 60079 - 5 Instrumentatie, machines
Ingieten m.. 60079-28 Instrumentatie, spoelen

Speciaal Verhoogd veilig e 60079 - 7 Motoren, lampen, klemmen etc
Ontwerp Niet-ontstekend n.. 60079-15 Instrumentatie, klemmen etc
Energie limit. Intrinsiek veilig i.. 60079-11 Instrumentatie, regelapparaten
Omhulling Drukvast d 60079 - 1 Schakelaars, motoren, pompen
Algemene voorwaarden, alle technieken 60079 - 0 Altijd van toepassing
Installatievoorwaarden, alle technieken 60079-14 Elektrische installaties
Inspectie en onderhoud, alle technieken 60079-17 Apparaten en installaties
Reparatie en vernieuwing, alle technieken 60079-19 Inclusief merktekens
Gebiedsclassificatie (Zone-indeling) 60079-10 In Nederland NPR7910-1 en -2

NEN EN IEC 60079-14
Delen van de Installatiestandaard:
1 Scope
2 Normatieve referenties
3 Definities
4 Algemene voorwaarden
5 Selectie
6 Bescherming tegen gevaarlijke vonken
7 Elektrische bescherming
8 Noodschakelen en isolatie
9 Bedradingssystemen

10 Aanvullende voorwaarden voor bescherming ‘d’
11 Aanvullende voorwaarden voor bescherming ‘e’
12 Aanvullende voorwaarden voor bescherming ‘i’
13 Aanvullende voorwaarden voor bescherming ‘p’
14 Zone 2 voorwaarden

15 Speciale Toepassingen

12

Inspectie en Onderhoud

Waarom Inspectie en Onderhoud?
Erosie van veiligheid door:
 Slijtage
 Verandering van de zone classificatie
 Modificatie
 Vanwege milieu (corrosie enz…)
 Kwaliteit verarming van eigen en ingeleende technici

Installaties met explosiegevaar verlangen Preventief onderhoud !!
Benodigde inspectierapporten en technieken zijn omschreven in
NEN-EN-IEC 60079-17

Onderhoud

 Maatregelen en veranderingen aan apparaten:
 De algemene conditie van alle apparaten dient genoteerd
te worden en waar nodig zullen aanvullende maatregelen
te worden genomen
 Men dient erop te letten dat de integriteit van de
beschermingswijze behouden blijft; waar nodig kan de
hulp van de leverancier worden ingeroepen
 Vervanging van delen dient plaats te vinden in
overeenstemming met de veiligheidsdocumenten van de
leverancier
 Veranderingen aan apparatuur zijn niet toegestaan
zonder uitdrukkelijke toestemming van de leverancier en
beoordeling van de relevante veiligheidsdocumenten


13

Reparatie, Revisie en Modificatie
NEN-EN- IEC 60079-19
 Deze norm handelt over:
 het zorgvuldig uitvoeren
van R+R-werkzaamheden
aan explosieveilig
geconstrueerde
elektrische machines
 de eisen die worden
gesteld aan het W+R-
bedrijf dat deze
werkzaamheden uitvoert


Merkplaat
 Het W+R-bedrijf moet d.m.v. een merkplaat een duidelijke
identificatie van het gerepareerde of gereviseerde materieel
aanbrengen
 De identificatie moet leesbaar en duurzaam op het materieel
zijn aangebracht
 De beschermingswijze tegen ontsteking mag daarbij niet
nadelig worden beïnvloed
 Op de merkplaat dienen ten minste de volgende gegevens
zijn vermeld:
 het reparatiesymbool, zijnde een driehoek met daarin de
hoofdletter R
 de naam van het W+R-bedrijf
 het registratienummer waaronder het W+R-bedrijf is
geregistreerd
 het serienummer van de gerepareerde of gereviseerde machine
 de reparatie- of revisiedatum
 het ordernummer

14

Voorbeeld merkplaat

BRUSH HMA b.v.
R Erkend Wikkel- en Reparatiebedrijf
voor explosieveilige machines

Registratienummer

Serienummer
Reparatiedatum
Ordernummer

 De merkplaat moet:
 zijn aangebracht in de directe nabijheid van de originele kenplaat
 zijn uitgevoerd in koper of roestvast staal
 een afmeting hebben van 80x40 mm (bxh)


Voorbeeld merkplaat

EEx d IIA T3


15

Ex d - Beschadiging vlampad


Keuring en Beproeving

 Het W+R-bedrijf moet over procedures beschikken
en deze op peil houden voor:
 de keuring en beproeving:
 bij binnenkomst van de goederen
 tijdens reparatie
 bij aflevering
 het beheer, kalibratie en onderhoud van alle relevante
hulpmiddelen
 de archivering (10 jaar) van alle belangrijke gegevens
 De status van keuring, beproeving of controle moet
herkenbaar zijn tijdens alle fases van het proces
 De aan te brengen merkplaat bevestigd dat het
werk is uitgevoerd volgens de richtlijn

16

Documenteren
 Alle stappen in het R+R proces dienen te worden
gedocumenteerd
 De richtlijn schrijft voor dat:
 het W+R-bedrijf moet beschikken over procedures
en deze op peil houden voor de archivering van alle
belangrijke gegevens waaruit blijkt dat de reparatie
en revisie van explosieveilig geconstrueerd materieel
volgens de norm is uitgevoerd
 deze gegevens moeten gedurende een periode van
ten minste 10 jaar na aflevering van het gerepareerde
of gereviseerde materieel bij het W+R-bedrijf
beschikbaar zijn en moeten tenminste omvatten:
 de acceptatiegegevens van orders
 de keurings- en beproevingsrapporten
 de inspectierapporten
 alle overige controlegegevens of -rapporten waaruit
blijkt dat het afgeleverde materieel aan de gestelde
eisen voldoet.

Samenvatting

 Veiligheid voor mens en milieu heeft grote
aandacht
 Richtlijnen en normen maken veilige toepassing
gemakkelijk
 Kennis en deskundigheid is essentieel om
werkzaamheden aan explosieveilig materieel te
mogen uitvoeren
BRUSH HMA b.v.
 Denk aan: R Erkend Wikkel- en Reparatiebedrijf
voor explosieveilige machines

 principes van BTO’s Registratienummer

 merktekens Serienummer
Reparatiedatum

 herkennen van afwijkingen Ordernummer


17

IECEx

IECEx is een vrijwillig en eenduidig certificeringsysteem dat het
voor fabrikanten van explosieveilige producten makkelijker moet
maken hun producten over de hele wereld te kunnen verkopen.

IECEx maakt het ook mogelijk om installaties als geheel als
explosieveilig te kunnen certificeren. Dat geldt ook voor de mensen
die deze installaties ontwerpen, installeren, onderhouden en
inspecteren.

De IECEx structuur:
• IECEx 01: Basis regels
• IECEx 02: Materieel
• IECEx 03: Werkplaatsen (reparatiebedrijven)
• IECEx 04: Markering
• IECEx 05: Personeel

http://www.iecex.com/rules.htm


IECEx-03: Werkplaatsen
(reparatiebedrijven)

 Beoordeling van de competentie van personen
 Beoordeling van de werkplaats
 Voortdurend toezicht (audits)
 Zowel electrical als rotating
 In de toekomst ook inspectiebedrijven


18

HULP

Ondersteuning en extra informatie:
http://newapproach.org

http://ec.europa.eu/enterprise/search/index_nl.htm?q=leidraad+atex

PRODUCA Consultancy BV

lid Stichting Safety Cluster Foundation


19

Willem van der Bijl - Produca

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von Themadagen

Mehr von Themadagen (20)

Willem van der Bijl - Produca