1. Gizakien Lurra
Ayuda directa a la infancia desamparada, sin preocupación de orden político, racial o confesional
OSASUNA ETA NUTRIZIOA
Amaren eta haurraren osasuna sustatzea
5 urtetik beherako 10,8 milioi haur hiltzen dira urtero, gehienak herrialde
pobreetan. Desnutrizioarekin loturiko gaixotasun kutsagarriek heriotzen % 50
inguru eragiten dute. Desnutrizioa deserrotuko balitz, 5 urtetik beherako
haurren heriotza-tasa erdira murriztuko litzateke.
Izatez, haurrak ez dira desnutrizioagatik beragatik hiltzen (gosete larrietan izan ezik,
eta, oso kasu bakanetan, janik ezagatik), baizik eta gaixotasun kutsagarriengatik batipat:
arnasbideetako infekzio akutuak, beherakoak, paludismoa, elgorria. Hiltzeko arriskua
handiagoa da desnutrizioa era arinean, moderatuan edo larrian jasaten duten umeen etxean
ondo elikaturiko umeen etxean baino. Desnutrizio larriko kasuak oso urriak ziren termino
erlatiboetan; termino absolutuetan, ordea, desnutrizio-era arinak eta moderatuak dira haur
horien heriotza gehienak sortarazten dituztenak.
Desnutrizioa antzematea ez da erraza izaten
Ume txiki batek bere adinerako osasun ona duela iruditu ahal bazaigu ere,
atzerapena jasan dezake bere hazkuntzan, desnutrizio kronikoa alegia . Mota hau ez da
ageri malnutrizio- eta gaixotasun-episodio zenbaiten ondoren baizik. Hazkuntzako
atzerapenak 180 milioi bat umeri eragiten dio. Desnutrizio honen ondorioak agerikoak dira
umearentzat, eta beraren garapen fisikoa zein psikikoa baldintzatu dezakete era
itzulezinean.
Delegación Euskadi
E-mail deleg.euskadi@tierradehombres.org Movimiento fundado en 1960
C/ Zalburu, s/n 01003 VITORIA-GASTEIZ
Web: www.tierradehombres.org Lausanne – Suiza
Tlf.- 616 90 17 33 Fax – 945 27 27 55

2. Gizakien Lurra
Ayuda directa a la infancia desamparada, sin preocupación de orden político, racial o confesional
5 urtekoak baino gazteagoen heriotza-tasa 60-80ko hamarkadetan oso nabarmen
jaitsi bazen ere, azken hamarkada honetan egoerak ez du hobera jo, adin-tarte horretan
daudenen heriotza-tasa areagotu baita.
Paradoxa bat badirudi ere, kostu arrazoizkoak dituzten interbentzioak dira heriotza-
tasa hori murrizteko gai izan direnak; horrexegatik, izan diren aurrerapauso garrantzitsuei
esker, oraingo heriotzen bi heren inguru saihestu ahal izan dira, teoriaz behintzat. Horren
arrazoia hurrengo zioetan aurkitzen da: amarengandiko edoskitze esklusiboa eta luzatua,
eltxo-sareak, erditze ziurrak, elikadura bidezko dibertsitatea, ura eskuratzeko ahalmena,
saneamenduak, higienea, txertatzea, eta abar...
Beraz, ahaleginak dibertsifikaturik daude, eta, batzuetan, kostu altuagoak dituzten
interbentzioei ematen zaie lehentasuna beste interbentzio eraginkorrago batzuen kaltetan.
Osasun-sistema publikoek zailtasun handiak dituzte eta ozta-ozta lortzen dute bai oinarrizko
prestazioentzat bai lehen mailako osasun-prestazioentzat estaldura egokiak bermatzea.
Kopurua handitzen ari da
Desnutrizio-tasa zenbait lekutan gutxitu baldin bazen ere, esate baterako Asian,
Afrikan, zoritxarrez, bere horretan dirau. Okerrago oraindik: Sahara azpiko Afrikan eta Asian
zenbaki absolutuetan gertatzen ari den hazkunde demografikoaren kariaz, badira gainera,
orain 20 urteko egoerarekin alderatuta, beren hazkuntzan atzerapena jasaten duten ume
gehiago. Jaio berrien heriotza-tasaren kasuak (bizitzako lehen 28 egunak) gero eta
garrantzitsuagoak dira eta erregio askotan amen heriotza-tasa oso altua da.
Hegoaldeko herrialdeetan osasunari begira erabakitako nazio-aurrekontuek oso
gutxitan gainditzen dute % 4a (Euskadin: Eusko Jaurlaritzaren aurrekontuaren % 33a) eta
oso eskas geratzen dira. Egoera honi gehitu behar zaio osasun-langile kualifikatuen
urritasuna, baita, jarduneko langileekiko, osasun-sistemaren barrenean nabari den laguntza,
motibazio eta ikuskapen eza ere.
Rebecca Norton, nutrizioan aditua
GURE EKINTZA
Gizakien Lurraren ekintza, osasunaren sustapenari ekiteko garaian, hiru ardatz
nagusitan oinarritzen da: lehenbizikoa, beren osasunaz arduratzeko gai diren pertsonak
lortzea; bigarrenik, osasun-zerbitzuak sostengatu eta indartu gutxieneko kalitatea duten
zerbitzuak bermatze aldera; azkenik, osasunaren aldeko alegatuak. Ura eta saneamenduak
beren gain hartu duten zerbitzuei laguntzea ere berdín garrantzitsu da; kasuan kasuko
egoerak nolakoak diren, horrelako zerbitzuak eskaintzea Gizakien Lurraren programen
artean egon liteke, nahiz eta eskaintza hori ez den gure espezialitatea ezta gure
lehentasunezko hautapena ere.
Emaitzak Interbentzioa ondoko 17
Landa- zein hiri-ingurunean garatzekoak herrialdeetan gertatzen da:
diren egitasmoen bidez, Gizakien Lurrak Afganistan, Bangladesh,
ama-haurren osasuna bultzatzen du, Benin, Burkina Faso,
prestazioen kalitatea (langileen Kolonbia, Ekuador, Egipto,
prestakuntza, euskarri logistikoa) eta Ginea, Haiti, Madagaskar,
erkidegoko lana sendotuz. Urtero, Mauritania, Mozambike,
323.000 amak eta haurrek gure Nepal, Palestina, Peru,
interbentzioaren onura lortzen dute. Senegal, Sri Euskadi
Lanka.
Delegación
E-mail deleg.euskadi@tierradehombres.org Movimiento fundado en 1960
C/ Zalburu, s/n 01003 VITORIA-GASTEIZ
Web: www.tierradehombres.org Lausanne – Suiza
Tlf.- 616 90 17 33 Fax – 945 27 27 55

3. Gizakien Lurra
Ayuda directa a la infancia desamparada, sin preocupación de orden político, racial o confesional
Nutrizioa
Etxe, komunitate eta osasun-zentroetan ama-haurren osasunari dagokionez
emandako zaintza-lanen artean, haurren heriotza-tasa gutxitu eta haurren garapen fisiko eta
mentala modu esanguratsuan hobetu dezake nutrizioarekin uztarturiko sei interbentzio
nagusiak bultzatu, babestu eta sostengatzeak. Nutrizioaren alorrean Gizakien Lurrak burutu
dituen jarduerak ondoko hauek: amarengadiko edoskitze esklusiboa 6 hilabete bete artean,
elikadura osagarri eta egoki bat 6 hilabetetik aurrera, 2 urte inguru bete arte amarengandiko
edoskitzearen luzapena, haur gaixo eta desnutrituentzako nutrizio-gainbegiratze egoki bat, A
bitaminaren eta burdinaren ekarpena emakume zein umeentzat, eta bukatzeko, yodo-
ekarpen erazko bat eman familiaren kide guztiei. Gizakien Lurrak berealdiko garrantzia
ematen dio desnutrizio akutu eta zorrotzaren tratamenduetan laguntzeari (begitarte eroriko
umeak edota gorputz-atalak handituta dituztenak); izan ere, halako laguntza ospitaleetako
edo zentro espezializatuetako pediatrek emango dute.
Amatasuna
Arriskurik gabeko amatasuna ziurtatzeko, Gizakien Lurrak hiru esparrutan egiten du
lan aldi berean: arrisku handiko eta ez-desiratutako haurdunaldien kopurua murriztu,
obstetrizia-konplikazioen kopurua murriztu, eta konplikazioen biktima diren emakumeen
heriotza-tasa murriztu.
ETORKIZUNARI BEGIRA
Gizakien Lurrak osasun eta nutrizio-egitasmoak garatzen ditu duela 30 urte baino
gehiagotik eta gaiaren inguruko esperientzia sendo bat eskuratu du. Egitasmoen kopuru
handi bat 80ko hamarkadan hasi zen, beste egitasmo batzuk 60-70ko hamarkadetan ere
abiatuak ziren, erantzun presakoa eskatzen zuten egoeretan: goseteetan, gerra zibiletan,
edo izadiko hondamendietan. Gizakien Lurrak abian jarri ditu laguntza-interbentzioak
arriskuan bizi diren biztanle-multzoentzat, giza baliabideen prestakuntza ahaztu gabe.
Delegación Euskadi
E-mail deleg.euskadi@tierradehombres.org Movimiento fundado en 1960
C/ Zalburu, s/n 01003 VITORIA-GASTEIZ
Web: www.tierradehombres.org Lausanne – Suiza
Tlf.- 616 90 17 33 Fax – 945 27 27 55

4. Gizakien Lurra
Ayuda directa a la infancia desamparada, sin preocupación de orden político, racial o confesional
“Iman txikiaren bilakaera gainbegiratzeko egin nizkion bisitetan
egiaztatu nuen beraren osasuna narriatzen ari zela. Osasun-
zentroan, sendagileak malnutrizioa diagnostikatu zion.
Geroago ohartu nintzen umeak titia hartzeari uzten ziola
berehala, gaizki jarrita zegoen eta. Amarekin batera, haren
edoskitzeko era zuzendu genuen eta Iman txikiak pisua hartu
zuen”
Amina, boluntarioa Egipton
Fundazioaren interbentzio gehienak, munduan zehar, desnutrizio larriaren
tratamenduarekin hasi dira, gaitz hori baita krisialdi humanitarioen ezaugarririk ohikoena.
Behin krisiaren ondoreak konponduz gero, Gizakien Lurrak, lekuan lekuko osasun
publikoaren sistemekin lankidetzan arituz, lehen mailako osasun-arretak indartu eta
sustatzen laguntzen du nutrizioari eta osasunari dagokionez; hartara, abian jarritako
egitasmoen efektuen onura irautea lortzen da. Halaber, aurrezaintzari behar bezalako
garrantzia ematen zaio, ekintza komunitarioen bitartez batez ere.
Arreta espezializatuen egitasmo batek bere horretan dirau; eta horretaz gain, badira,
gaur egun, kolaboratzaileek zuzendutako egitasmo ortopediko batzuk, Gizakien Lurrak
erakundeen garapena lagundu baitu, non gizarte-sarearen formapean prestazioak
eskuratzeko modua errazten den.
Gaur egun, larrialdiko egoeretan egiten diren interbentzioak alde batera utziz,
Gizakien Lurraren ekintzaren espezifikotasuna bere ekintzaren dualtasunean kokatzen da:
Osasun publikoko zerbitzuen garapenerako laguntza ematea, biztanleriari osasun-jokabide
aukerakoak erakustea helburu duten ekintzak burutzearekin batera. Osasunaren aldeko
alegatua fundazioaren ekintzen osagaia ere bada. Osasuna eta nutrizioa interbentziorako
esparru estrategiko bat dira.
Argibide gehiago izateko:
- Tierra de hombres Suiza: www.tdh.ch
- Tierra de hombres España:
www.tierradehombres.org
- World Food Programme: www.wfp.org
Delegación Euskadi
E-mail deleg.euskadi@tierradehombres.org Movimiento fundado en 1960
C/ Zalburu, s/n 01003 VITORIA-GASTEIZ
Web: www.tierradehombres.org Lausanne – Suiza
Tlf.- 616 90 17 33 Fax – 945 27 27 55

5. Gizakien Lurra
Ayuda directa a la infancia desamparada, sin preocupación de orden político, racial o confesional
N.I.F.: G-80956733 - Calificada como Beneficencia Particular por el Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales - O.M. del 24 enero de 1994. -
R
Delegación Euskadi
E-mail deleg.euskadi@tierradehombres.org Movimiento fundado en 1960
C/ Zalburu, s/n 01003 VITORIA-GASTEIZ
Web: www.tierradehombres.org Lausanne – Suiza
Tlf.- 616 90 17 33 Fax – 945 27 27 55