More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
Gốm sứ
1. Gốm cổ điển
Nguyên tắc chính của gốm cổ điển vẫn bao gồm 05 công đoạn:
1. Chọn đất nguyên liệu: Đất sét hay đất sình nhiều mùn được xem như nguyên liệu chủ
yếu để làm gạch. Đất thường được thu, lọc trong nước dư để loại rác rến, sạn đá... và hong
cho ráo bớt nước đến thuỷ phần 55 - 65 ppm để dễ tạo hình.
2. Tạo hình: Đất được cho qua khuôn đúc, quay phôi (không liên tục) hay nén qua khuôn
để tạo hình theo mẫu cho trước.
3. Hong khô: Phôi gốm còn ướt, được đặt nơi bóng râm và hong cho ráo đến khi còn thuỷ
phần 30 - 35 ppm. Sau đó xếp vào lò nung.
4. Nung: Nhiệt năng từ việc đốt củi, than, than đá hay gaz nâng nhiệt độ lò từ nhiệt độ
thường lên 1100o đến 1600o C trong 20 đến 30 giờ. Sau đó cho nhiệt độ giảm dần trở về
nhiệt độ thường trong thời gian tương tự.
5. Loại bỏ phế phẩm: Loại bỏ các sản phẩm bị cong vênh, bể vỡ do non lửa hay quá già lửa
v.v... và thu sản phẩm. Tỷ lệ phế phẩm rất cao chính là đặc trưng của công nghệ sản xuất
gốm cổ điển.
Gốm không nung
Nguyên lý hoá thạch
Hoá thạch là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học dù đã có chuyên ngành riêng là
ngành thạch học (petrography). Một hỗn hợp có khả năng hoá thạch khi:
• Hoá thạch thụ động (passive petrifaction): Năng lượng nội hàm đủ lớn, có khả năng
biến tính tự động để tạo thế cân bằng nhiệt hoá mới với mức năng lượng và hoạt tính hoá
học thấp hơn nhiều.
• Hoá thạch chủ động (active petrifaction): Năng lượng nội hàm ở mức thấp, cần một số
tác động ở mức thấp của áp suất, nhiệt độ, xúc tác... trong thời gian dài đủ hoàn tất quá
trình hoá thạch.
• Hoá thạch hỗn hợp (joint petrifaction): Năng lượng nội hàm ở mức độ cận bão hoà, chỉ
cần một số tác động ở mức thấp của áp suất, nhiệt độ, xúc tác... trong thời gian ngắn để
kích thích quá trình hoá thạch diễn ra. Tiếp theo là quá trình tự động hoá thạch.
Độ bền
Kết quả hóa thạch làm cho gốm có độ bền cao. Điều này xuất phát từ mức năng lượng nhiệt hoá
rất thấp, khó có tác nhân tự nhiên nào tác động được trong thời gian rất dài. Các di tích của tác
động cơ, lý, hoá... được bảo tồn trên hoá thạch trong suốt quá trình tồn tại của nó, làm cho hoá
thạch ổn định màu sắc và hình dạng lâu dài. Năng lượng nhiệt hoá càng chuyển xuống mức thấp
hơn khi hoá thạch càng tồn tại lâu, nên nó lại càng bền vững, độ ổn định càng cao ở mọi khía
cạnh.
Như trên đã phân tích, chúng ta có nhiều phương án sản xuất gốm không nung. Ở đây chúng ta đi
vào một phương án rẻ tiền, giản đơn nhất: phương án tự hoá thạch.
Chất liệu đông kết
Gốm không nung là phương tiện lý tưởng để tạo hình ở mọi qui mô, kể cả mỹ thuật công nghiệp
với các chất đông kết cụ thể:
Keo Lignin
Một hỗn hợp đất- đá bazan, bazan- cát pha, đất cát pha... dùng keo lignin với các chất độn rơm rạ,
bã mía hay cành lá cây xay nhỏ... làm gốm dân dụng.
Keo Nanoic-silicon
2. Keo làm bằng silic thuần tuý có hạt cỡ Nano là sản phẩm công nghệ cao và là một loại polime vô
cơ cao cấp. Nó khác về bản chất với thuỷ tinh lỏng. Với xúc tác là Cloro- silicium, vữa làm từ
nanoic- silicon đóng rắn trong vòng 3 giờ và hoàn tất quá trình hoá thạch sau 11 giờ. Sản phẩm
cuối cùng cứng rắn như đá hoa cương, chịu đựng xung tác cơ học tốt, sánh ngang với xi măng
Portland mark 300 trở lên.
Keo Magne
Đây là polime vô cơ tốt nhất, kinh tế nhất, đa dụng nhất, trong mọi phương án gạch không nung.
Sản phẩm từ keo magne còn dùng trong rất nhiều ngành công nghiệp khác.
Một số tiêu chí
Gốm Hòn Đất được làm tại Hòn Đất(Kiên Giang)
Về kỹ thuật
Gốm không nung nhẹ, bóng, chịu nước, chịu độ ẩm cao, cách âm và cách nhiệt tốt, có thể sản xuất
với mọi kích thước, mọi hình dạng. Có thể sản xuất gốm không nung dạng ngói sản phẩm, theo
dạng phiến để lót sàn hoặc lợp thay tôn, ngói trong điều kiện thời tiết nhiệt đới gió mùa và nhiệt
độ cao như ở Việt Nam. Khi bỏ gốm xây dựng vào nước, ta sẽ thấy những bọt bong bóng nhỏ nổi
lên.
Về công nghệ
Sản xuất gốm không nung rất dễ dàng và năng suất cao ở mọi trình độ công nghiệp từ thủ công
đến dây chuyền công nghệ cấp cao. Qui trình sản xuất gốm không nung không gây ô nhiễm,
không có chất thải độc hại, không có thứ phế liệu, không có trở ngại hậu dụng như gốm nung cổ
điển.
Về lợi ích kinh tế
Giá thành gốm không nung là rất thấp. Gốm không nung có tỷ trọng thấp nên có thể sản xuất
gốm không nung tập trung, công suất và sản lượng lớn, chi phí vận chuyển thấp.
Về môi trường
Môi trường được bảo vệ tốt hơn công nghệ gốm cổ điển vì gốm không nung rất phù hợp với quan
điểm ưu sinh học, tính hấp thu và thải nhiệt rất linh hoạt. Gốm không nung bảo vệ môi trường do
không thải hoá chất độc môi trường trong sản xuất hay sử dụng.
Về năng lực sản xuất
Gốm không nung có tiềm năng sản xuất rất lớn với nguồn nguyên liệu gần như vô tận. Công cụ hỗ
trợ sản xuất quyết định năng lực sản xuất gốm không nung.
Nguôn:̀ Vikipedia
Công ty Minh Long được thành lập từ năm 1970 nhưng thực ra nó được thừa kế 3 đời ở Việt Nam
3. của một gia tộc họ Lý có truyền thống về nghề gốm bắt đầu từ thời ông nội của ông Lý Ngọc Minh
(nhà sáng lập) tính đến nay đã hơn 100 năm trong dòng chảy thời gian đó, bây giờ lại nối tiếp thế
hệ thứ tư.
Trước năm 1970 gia tộc họ Lý chỉ chuyên sản xuất đồ dùng bằng gốm với thương hiệu Thái Bình.
Năm 1970, công ty mới được thành lập với thương hiệu là Minh Long, công ty bắt đầu sản xuất đồ
gốm mỹ nghệ xuất khẩu đi các nước, đứng đầu là Pháp , đến năm 1995 bắt đầu đầu tư sản xuất bộ
đồ ăn bằng sứ cao cấp. Công ty đã mạnh dạn đầu tư sung phun meń , dây chuyền sản xuất theo
công nghệ hiện đại chủ yếu của Đức và Nhật và các nước tiên tiến khác để tạo ra những sản phẩm
chén dĩa, bộ đồ ăn bằng sứ chất lượng cao, được nung nhiệt độ 1380 độ C theo tiêu chuẩn của Đức.
Sản phẩm Minh Long đã được tiêu thụ mạnh và xuất khẩu đi sang các nước Châu Âu như Đức,
Pháp, Nhật, Hà Lan, Tiệp Khắc,… và Mỹ.
Ngoài tiêu chuẩn đầu tiên về chất lượng cao cấp của sản phẩm, Minh Long còn đầu tư nghiên cứu
cả về phần nghệ thuật thể hiện trên sản phẩm thông qua từng kiểu dáng, họa tiết hoa văn. Những
nét đẹp văn hóa, những hình ảnh quê hương mang đậm bản sắc truyền thống văn hóa của Việt
Nam cũng như các nền văn hóa của các nước trên thế giới được công ty khắc họa, lồng ghép vào
từng sản phẩm sao cho những thiết kế vẫn giữ được nét đặc trưng của nền văn hóa đó nhưng có
phong cách hiện đại mang tầm quốc tế.
Vừa qua, nhân sự kiện kỷ niệm Thăng Long 1000 năm ( thủ đô Hà Nội hiện nay), công ty Minh
Long có sản xuất một chén ngọc Thăng Long để làm quà tặng cho sự kiện và được đánh giá là vưu
vật quốc gia. Hơn nữa, sản phẩm sứ Minh Long đã vinh dự được chính phủ Việt Nam dùng làm
quà tặng cấp quốc gia ở những sự kiện lớn như cúp APEC năm 2006, Chén Ngọc Văn Lang (phiên
bản thu nhỏ) được Bộ Ngoại Giao chọn làm quà tặng chính thức cho các trưởng đoàn Hội Nghị
Cấp Cao ASEAN 17 - năm 2010. Tháng 4/2008 công ty gốm sứ cao cấp Minh Long đã lọt vào
danh sách 30 doanh nghiệp đầu tiên của Việt Nam được biểu trưng “Thương hiệu quốc gia”,
tháng 05/2010 Top 43 Thương Hiệu Quốc Gia. Trong năm 2010 Công Ty cũng đạt danh hiệu giải
vàng chất lượng Việt Nam. Và tháng 11/2011 Công Ty Minh Long xuất sắc đạt giải thưởng Châu Á
Thái Bình Dương trong số 18 doanh nghiệp.
Ngoài ra các sản phẩm sứ nghệ thuật cao cấp của Minh Long cũng được chọn làm quốc phẩm
trong những chuyến thăm viếng các nước ở cấp lãnh đạo nhà nước là nguyên thủ quốc gia và đã
được trao tặng cho hơn 40 lãnh đạo các nước trên thế giới, trong đó có cả Đức Giáo Hoàng, Tổng
thống Mỹ, Tổng bí thư Trung Quốc và Nhật Hoàng. Sỡ dĩ được như vậy là vì không những Công ty
Minh Long có trang thiết bị hiện đại – công nghệ tiên tiến, mà Minh Long còn có một đội ngũ kỹ
thuật lâu năm nhiều kinh nghiệm và những nghệ nhân có tay nghề khéo léo ở đất Bình Dương
vốn nổi tiếng lâu đời về truyền thống làm gốm sứ mỹ nghệ. Công ty hiện nay có trên 2000 công
nhân trực tiếp sản xuất, phần lớn là hàng mỹ nghệ cao cấp chủ yếu xuất cho Pháp, Nhật và Đức là
những thị trường vốn am hiểu chất lượng, kỹ thuật và đòi hỏi về mỹ thuật và chất lượng cao.
4. Những tác phẩm gốm sứ mỹ nghệ độc đáo của Minh Long như: bình vẽ tay hay những chén ngọc,
những chiếc cúp đạt kỷ lục Quốc gia, kỷ lục thế giới,...đều được thực hiện rất công phu qua nhiều
giai đoạn. Từ khâu chọn lọc kỹ lưỡng các nguyên liệu đến công nghệ tạo hình, vẽ màu một cách
điêu luyện, có hồn của những nghệ nhân giỏi cho đến giai đoạn quan trọng là đốt sản phẩm vì
cũng đòi hỏi những người lâu năm có kinh nghiệm. Phải mất từ vài ba tháng cho một quy trình để
cho ra đời một tác phẩm mỹ thuật hoàn hảo. Sự đột phá với kỹ thuật mới vẽ màu và nung ở nhiệt
độ rất cao đã đem đến cho tác phẩm vẻ đẹp chân thật, tự nhiên vì những hình ảnh sau khi hoàn
tất được chìm sâu dưới lớp men tạo sự trong suốt, lấp lánh từ nhiều góc độ và có chiều sâu đã làm
nên vẻ đẹp quyến rũ. Bên cạnh đó, việc bắt chỉ bằng vàng 24k hoặc bạch kim của Đức - những
nguyên liệu được tuyển chọn từ các nước nổi tiếng trên thế giới đã làm cho tác phẩm thêm phần
sang trọng và có giá trị.
Công ty gốm sứ Minh Long luôn xem sản phẩm mình tạo thành là những đứa con do chính mình
sinh ra nên tất cả đều phải được chăm sóc, học hành, thi cử. Tiêu chí của sản phẩm chúng tôi gồm
có : 4 không và 4 có:
Không thời gian, không biên giới, không giới tính, không tuổi tác
Có văn hóa, có nghệ thuật, có phong cách và có hồn
Để làm được điều này từng công đoạn từ thiết kế đến sản xuất phải trải qua nhiều lần đánh giá,
kiểm tra rất kỹ lưỡng và nghiêm ngặt. Chính vì triết lí sâu sắc ấy mà sản phẩm Minh Long làm ra
ngày càng được khách hàng trong và ngoài nước yêu thích và lựa chọn. “Tinh hoa từ đất tinh xảo
từ người”, tài năng và sự thăng hoa của người thợ gốm đã và đang tiếp tục chinh phục người tiêu
dùng bằng tất cả lòng đam mê gốm sứ một cách tha thiết.
Nguôn :̀ Gôm ś ư Minh Lonǵ