SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 16
z




        y




X
z




        y




X
z




        y




X
10



6                3



             3

4        4
10



6                3



             3

4        4
10



6                3



             3

4        4
Դիտենք կամայական հատված:Նրա վրա կարելի է նշել երկու ուղղություն` մի ծայրից
մյուսը և հակառակը:Որպեսզի ընտրենք այդ ուղղություններից մեկը,հատվածի
մի ծայրն անվանենք սկիզբ,իսկ մյուսը ` վերջ,և հաշվի առնենք,որ հատվածն
ուղղված է սկզբից դեպի վերջ:



Այն հատվածը,որի համար նշված է,թե նրա ծայրերից որն է սկիզբը,և որը` վերջը,կոչվում է
ուղղորդված հատված կամ վեկտոր:

Նկարում պատկերված են                        վեկտորները:B , M , T կետերը այդ
վեկտորների սկզբնակետերն են , իսկ V , N , O կետերը` նրանց վերջնակետերը :
Պայմանավորվել են,որ հարթության յուրաքանչյուր կետը (օրինակ` L-ը(նկարում))
դիտվում է որպես վեկտոր :
Այդ դեպքում վեկտորը կոչվում է զրոյական:Ոչ զրոյական         վեկտորի երկարություն
կամ մոդուլ կոչվում է TA հատվածի երկարությունը:Համարվում է ,որ զրոյական վեկտորի
երկարությունը հավասար է 0-ի:
Ոչ զրոյական վեկտորները կոչվում են համագիծ եթե նրանք գտնվում են կա‘մ
 նույն ուղղի կա‘մ զուգահեռ ուղիղների վրա:Զրոյական վեկտորը համարվում է
 ցանկացած վեկտորին համագիծ:


Նկարում            վեկտորները համագիծ են, իսկ      վեկտորները համագիծ
չեն(ոչ համագիծ վեկտորներին անվանում են նաև տարագիծ վեկտորներ):Եթե երկու`ոչ
 զրոյական վեկտորները համագիծ են,ապա նրանք կարող են լինել,կամ միանման կամ
հակադիր:Առաջին դեպքում վեկտորները կոչվում են համուղղված,իսկ երկրորդ դեպքում`
հակուղղված: Եթե 2 վեկտորները համուղղված են,ապա գրվում են այսպես`       ↑↑

իսկ եթե հակուղղված են,այսպես`     ↑↓   : Ինչպես արդեն նշվել է, զրոյական վեկտորի
սկիզբը համընկնում է նրա վերջին ,և, ուրեմն, զրոյական վեկտորը որոշակի
ուղղություն չունի:Այլ խոսքով` ցանկացած ուղղություն կարելի է համարել զրոյական
վեկտորի ուղղություն : Հետրաբար զրոյական վեկտորին
կհամարենք ցանկացած վեկտորին համուղղված:
Այժմ սահմանենք «հավասար վեկտորներ» հասկացությունը :
Վեկտորները կոչվում են հավասար , եթե նրանք համուղղված են և նրանց
 երկարությունները հավասար են: Այսպիսով `          և      վեկտորները հավասար են,
 եթե        ↑↑       և |    |=|   |:


Երկու վեկտորների գումար
Վերցնենք կամայական А կետ և այդ կետից տեղադրենք              վեկտորին հավասար      վեկտորը :

Այնուհետև B կետից տեղադրենք              վեկտորին հավասար        վեկտորը :     վեկտորը

կոչվում է        և         վեկտորների գումար :


Վեկտորի և թվի արտադրյալը
Ոչ զրոյական          վեկտորի և k թվի արտադրյալ կոչվում է այն     վեկտորը ,

որի երկարությունը հավասար է |k|*| | , ընդ որում `    և      վեկտորները համուղղված են ,
եթե k≥0 , և հակուղղված են , եթե k<0 : Զրոյական վեկտորի և կամայական
թվի արտադրյալը համարվում է զրոյական վեկտոր:
Հարթաչափության մեջ տրված վեկտորի սահմանումը պահպահվում է նաև
տարածության մեջ:Ինչպես հարթաչափության մեջ |     |-ն     վեկտորի երկարությունն է :
Նույն կերպ, ինչպես հարթության դեպքում էր, սահմանվում է վեկտորը
թվով բազմապատկելու գործողությունը: Տարածության մեջ ,ինչպես և հարթության դեպքում ,
ճիշտ են վեկտորը թվով բազմապատկման հիմնական կանոնները`
ցանկացած      և     վեկտորների և ցանկացած x և y թվերի
համար տեղի ունեն հետևյալ հավասարությունները
          =(    )

x(   +    )=    +

(x+y)  =     +
Նման կերպ,ինչպես հարթության դեպքում էր, սահմանվում
է երկու վեկտորների գումարման գործողությունը`      +     =    :
Աննա...11- 4

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von Sona8

Magna Carta
Magna CartaMagna Carta
Magna CartaSona8
 
Magna carta
Magna cartaMagna carta
Magna cartaSona8
 
Magna carta 12-3
Magna carta 12-3 Magna carta 12-3
Magna carta 12-3 Sona8
 
Washington
WashingtonWashington
WashingtonSona8
 
Сказки о животных 11-2 класс
Сказки  о  животных  11-2  классСказки  о  животных  11-2  класс
Сказки о животных 11-2 классSona8
 
волшебные сказки 11-4 класс
волшебные сказки 11-4 классволшебные сказки 11-4 класс
волшебные сказки 11-4 классSona8
 
Сказки о животных 10-4 класс
Сказки о животных 10-4 классСказки о животных 10-4 класс
Сказки о животных 10-4 классSona8
 
Бытовые сказки 10-4 класс
Бытовые сказки 10-4 классБытовые сказки 10-4 класс
Бытовые сказки 10-4 классSona8
 
Himnakan
HimnakanHimnakan
HimnakanSona8
 
198 ավագ դպրոցի ավագ դասարանների աշակերտներ
198 ավագ դպրոցի  ավագ դասարանների աշակերտներ198 ավագ դպրոցի  ավագ դասարանների աշակերտներ
198 ավագ դպրոցի ավագ դասարանների աշակերտներSona8
 
русские и армянские сказки
русские и армянские сказкирусские и армянские сказки
русские и армянские сказкиSona8
 
презентация Microsoft office power point
презентация Microsoft office power pointпрезентация Microsoft office power point
презентация Microsoft office power pointSona8
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problemsSona8
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problemsSona8
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problemsSona8
 
Martirosyan mikayel our ecology
Martirosyan mikayel our ecologyMartirosyan mikayel our ecology
Martirosyan mikayel our ecologySona8
 
Water pollution
Water pollutionWater pollution
Water pollutionSona8
 
իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքըիմ ընտանիքը
իմ ընտանիքըSona8
 
իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը Sona8
 

Mehr von Sona8 (20)

Magna Carta
Magna CartaMagna Carta
Magna Carta
 
Magna carta
Magna cartaMagna carta
Magna carta
 
Magna carta 12-3
Magna carta 12-3 Magna carta 12-3
Magna carta 12-3
 
Washington
WashingtonWashington
Washington
 
Сказки о животных 11-2 класс
Сказки  о  животных  11-2  классСказки  о  животных  11-2  класс
Сказки о животных 11-2 класс
 
волшебные сказки 11-4 класс
волшебные сказки 11-4 классволшебные сказки 11-4 класс
волшебные сказки 11-4 класс
 
Сказки о животных 10-4 класс
Сказки о животных 10-4 классСказки о животных 10-4 класс
Сказки о животных 10-4 класс
 
Бытовые сказки 10-4 класс
Бытовые сказки 10-4 классБытовые сказки 10-4 класс
Бытовые сказки 10-4 класс
 
Himnakan
HimnakanHimnakan
Himnakan
 
198 ավագ դպրոցի ավագ դասարանների աշակերտներ
198 ավագ դպրոցի  ավագ դասարանների աշակերտներ198 ավագ դպրոցի  ավագ դասարանների աշակերտներ
198 ավագ դպրոցի ավագ դասարանների աշակերտներ
 
русские и армянские сказки
русские и армянские сказкирусские и армянские сказки
русские и армянские сказки
 
презентация Microsoft office power point
презентация Microsoft office power pointпрезентация Microsoft office power point
презентация Microsoft office power point
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
 
Pollution problems
Pollution problemsPollution problems
Pollution problems
 
123
123123
123
 
Martirosyan mikayel our ecology
Martirosyan mikayel our ecologyMartirosyan mikayel our ecology
Martirosyan mikayel our ecology
 
Water pollution
Water pollutionWater pollution
Water pollution
 
իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքըիմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը
 
իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը իմ ընտանիքը
իմ ընտանիքը
 

Աննա...11- 4

  • 1.
  • 2.
  • 3.
  • 4. z y X
  • 5. z y X
  • 6. z y X
  • 7.
  • 8.
  • 9. 10 6 3 3 4 4
  • 10. 10 6 3 3 4 4
  • 11. 10 6 3 3 4 4
  • 12. Դիտենք կամայական հատված:Նրա վրա կարելի է նշել երկու ուղղություն` մի ծայրից մյուսը և հակառակը:Որպեսզի ընտրենք այդ ուղղություններից մեկը,հատվածի մի ծայրն անվանենք սկիզբ,իսկ մյուսը ` վերջ,և հաշվի առնենք,որ հատվածն ուղղված է սկզբից դեպի վերջ: Այն հատվածը,որի համար նշված է,թե նրա ծայրերից որն է սկիզբը,և որը` վերջը,կոչվում է ուղղորդված հատված կամ վեկտոր: Նկարում պատկերված են վեկտորները:B , M , T կետերը այդ վեկտորների սկզբնակետերն են , իսկ V , N , O կետերը` նրանց վերջնակետերը : Պայմանավորվել են,որ հարթության յուրաքանչյուր կետը (օրինակ` L-ը(նկարում)) դիտվում է որպես վեկտոր : Այդ դեպքում վեկտորը կոչվում է զրոյական:Ոչ զրոյական վեկտորի երկարություն կամ մոդուլ կոչվում է TA հատվածի երկարությունը:Համարվում է ,որ զրոյական վեկտորի երկարությունը հավասար է 0-ի:
  • 13. Ոչ զրոյական վեկտորները կոչվում են համագիծ եթե նրանք գտնվում են կա‘մ նույն ուղղի կա‘մ զուգահեռ ուղիղների վրա:Զրոյական վեկտորը համարվում է ցանկացած վեկտորին համագիծ: Նկարում վեկտորները համագիծ են, իսկ վեկտորները համագիծ չեն(ոչ համագիծ վեկտորներին անվանում են նաև տարագիծ վեկտորներ):Եթե երկու`ոչ զրոյական վեկտորները համագիծ են,ապա նրանք կարող են լինել,կամ միանման կամ հակադիր:Առաջին դեպքում վեկտորները կոչվում են համուղղված,իսկ երկրորդ դեպքում` հակուղղված: Եթե 2 վեկտորները համուղղված են,ապա գրվում են այսպես` ↑↑ իսկ եթե հակուղղված են,այսպես` ↑↓ : Ինչպես արդեն նշվել է, զրոյական վեկտորի սկիզբը համընկնում է նրա վերջին ,և, ուրեմն, զրոյական վեկտորը որոշակի ուղղություն չունի:Այլ խոսքով` ցանկացած ուղղություն կարելի է համարել զրոյական վեկտորի ուղղություն : Հետրաբար զրոյական վեկտորին կհամարենք ցանկացած վեկտորին համուղղված: Այժմ սահմանենք «հավասար վեկտորներ» հասկացությունը :
  • 14. Վեկտորները կոչվում են հավասար , եթե նրանք համուղղված են և նրանց երկարությունները հավասար են: Այսպիսով ` և վեկտորները հավասար են, եթե ↑↑ և | |=| |: Երկու վեկտորների գումար Վերցնենք կամայական А կետ և այդ կետից տեղադրենք վեկտորին հավասար վեկտորը : Այնուհետև B կետից տեղադրենք վեկտորին հավասար վեկտորը : վեկտորը կոչվում է և վեկտորների գումար : Վեկտորի և թվի արտադրյալը Ոչ զրոյական վեկտորի և k թվի արտադրյալ կոչվում է այն վեկտորը , որի երկարությունը հավասար է |k|*| | , ընդ որում ` և վեկտորները համուղղված են , եթե k≥0 , և հակուղղված են , եթե k<0 : Զրոյական վեկտորի և կամայական թվի արտադրյալը համարվում է զրոյական վեկտոր:
  • 15. Հարթաչափության մեջ տրված վեկտորի սահմանումը պահպահվում է նաև տարածության մեջ:Ինչպես հարթաչափության մեջ | |-ն վեկտորի երկարությունն է : Նույն կերպ, ինչպես հարթության դեպքում էր, սահմանվում է վեկտորը թվով բազմապատկելու գործողությունը: Տարածության մեջ ,ինչպես և հարթության դեպքում , ճիշտ են վեկտորը թվով բազմապատկման հիմնական կանոնները` ցանկացած և վեկտորների և ցանկացած x և y թվերի համար տեղի ունեն հետևյալ հավասարությունները =( ) x( + )= + (x+y) = + Նման կերպ,ինչպես հարթության դեպքում էր, սահմանվում է երկու վեկտորների գումարման գործողությունը` + = :