Traballo arredor da obra dramática de Cabanillas

1. RAMÓN CABANILLAS
O MARISCAL
Laura Rubio
2ºBACH.B 1

2. índice
A Galicia do momento…………………………………………………………………...diapositiva 3
Nacemento dos primeiros movementos a prol do galego…...diapositiva 5
O agrarismo……………………………………………………………………………………….diapositiva 6
As Irmandades da Fala………………………………………………………………….diapositiva 7
O Grupo Nós……………………………………………………………………………………..diapositiva 8
A figura de Cabanillas…………………………………………………………………..diapositiva 9
Etapas e movementos aos que pertenceu………………………………...diapositiva 10
O Mariscal………………………………………………………………………………………….diapositiva 11
2

3. agaliciadomomento.contexto
● O sistema político dos caciques dominaba o pobo
● Os labregos vivían na pura miseria como consecuencia disto mentres as
clases altas se enriquecían
● A emigración estaba moi presente na poboación sendo destino América
(Bos Aires, Cuba…) e máis tarde tamén países europeos (Suíza,
Francia…)
XERARQUIZACIÓN
SOCIAL
CLASE ELITISTA
10%
CASTELÁN
CAMPESIÑADO
90%
LINGUA GALEGA
3

4. NO EIDO LITERARIO E
LINGÜÍSTICO...
4

5. NACEN
OSPRIMEIROS
MOVEMENTOSE
ENTIDADES
APROLDANOSA
LINGUA
AGRARISMOS
IRMANDADES DA FALA
● Autores que escriben case
exclusivamente en galego.
● Todos (algúns máis tarde)
denuncian a situación na que se
encontra o pobo.
● Tamen se podería citar a creación
da RAG no ano 1906, e aínda que
fixeron os primeiros dicionarios e
gramáticas para o galego os seus
discursos dábanos en castelán,
considerandoa coma a lingua de
poder.
SEMINARIO DE
ESTUDOS GALEGOS
XERACIÓN NÓS
5

6. AGRARISMOS
Congregación agrarista, 1914
● O movemento agrarista é creado por Basilio
Álvarez no ano 1907 e ten a súa fin no 1914.
● Organización de labregos en sindicatos agrícolas
que loitan pola abolición do sistema foral
● Carácter anticaciquil
Voceiro de Solidaridad Gallega, que axuda a
dinamizar o movemento
● A lingua será de momento un tema secundario
● 1ºMovemento de masas da Idade Contemporánea
6

7. ASIRMANDADESDAFALA
Son creadas por Vilar Ponte
na Coruña no ano 1916
Organización de carácter
nacionalista
“A nosa lingua é o camiño de ouro
da nosa redención e do noso
progreso: sen a lingua morreremos
como pobo, e nada significaremos
endexamais na cultura universal.
(...) Eu penso que as únicas setas
que van sempre rectas a furar o
branco do futuro son aquelas que
se lanzan valéndose do arco da
nosa lingua, xa que só entón nos
mostramos orixinais. Eses que
viven de costas ás orixes
dificilmente poderán redimirse da
da servidume do mimetismo. ¿Que
cousa máis orixinal que a lingua dun
pobo, xerada por accións e
reaccións seculares entre o home e
a Natureza, para facelo diverso no
universo? -Nacionalismo Gallego.
Nuestra afirmación regional
(1916), Vilar Ponte
Son moitos os autores que
pertencen a esta institución
e que loitan pola nosa lingua
7
OBXECTIVOS
DAS
IRMANDADES
● Dignificar e defender a lingua
● Recuperar os ámbitos de uso da
lingua
● Autonomía de Galicia
● Oficialidade da lingua galega
● O 14 de novembro de 1916 nace A
Nosa Terra que vai ser o medio
de difusión dos idearios das
Irmandades.
● Catro anos máis tarde celébrase a
I Asamblea Nacionalista en Lugo.
● Na IV Asamblea Nacionalista as
Irmandades rómpense en dúas ramas:
a) As que seguen os idearios
orixinais.
b) O resto crea a Irmandade
Nacionalista Galega liderada por
Risco.

8. 8
ENOSEODASIRMANDADESNACEOGRUPONÓS...
Concepto:
Grupo de intelectuais ourensáns, chamado
cenáculo ourensán (Castelao posteriormente
tamén formará parte) que nace no ano 1921.
O cenáculo formábano
Risco, Otero e Cuevillas
PRINCIPAIS
OBXECTIVOS E
CARACTERÍSTICAS
● Modernizar os xéneros literarios
sobre todo a narrativa.
● Poñer a cultura galega aomesmo
nivel que as demais.
● Crean o Partido Galeguista e
Castelao o Estatuto de
Autonomía.
● Con eles nace o galeguismo
propiamente dito.
Revista Nós, mediante a cal se
manifestaban os escritores da
xeración
● Grazas ao Estatuto de Autonomía feito
por Castelao, conseguimos no ano 1981
a cooficialidade do galego co castelán.

9. AFIGURADECABANILLAS
9
Nace no ano 1876 en
Cambados.
Estuda no Seminario de
Compostela.
● É un home que emigra
continuamente primeiro a Cuba e
despois a Madrid varias veces.
● Cando se funda o Partido
Galeguista vai nas listas para a
candidatura por Pontevedra.

10. AOBRADECABANILLAS
DIVÍDESE
POR
ETAPAS
ETAPA AGRARISTA
ETAPA GALEGUISTA
ETAPA MITOLÓXICA
ETAPA FRANQUISTA
● 1910-1915
● É a súa etapa de formación
● Intelectuais galegos entre eles Basilio Álvarez
convénceno para escribir en galego
● 1916-1920
● Convértese no poeta didáctico do galeguismo das
Irmandades
● 1921-1931
● Poeta maduro do galeguismo culturalista
● Escribe O MARSICAL
● 1931-1959
● Deixa de facer denuncia social sendo un escritor
do franquismo que se silencia pero respecta a
cultura galega
● Morre no 1959 en Cambados 10
● Cabanillas (O Poeta da Raza) foi o
escritor da denuncia social, reflictía
nas súas obras as inxustizas que
cometían os poderoros sobre o
campesiñado e escribía ca lingua do
pobo.
● Entra en contacto co movemento
agrario durante a súa estancia en
Cuba grazas aos galeguistas,
converténdose no poeta
recolucionario agrario.
● É un dos fundadores de Acción
Gallega na Habana.
● Na Habana publica dúas obras Vento
Mareiro e No desterro, ambas de
denuncia .
● No ano 1916 entra de cheo nas
Irmandades da Fala.
● Colabora con Vilar Ponte, tanto é así
que na obra central deste traballo
colabora na súa faceta no tetro.
● A partir de aquí será o encargado do
discurso político das Irmandades,
converténdose no poeta do
galeguismo desta entidade.
● Durante este período escribe Da
terra asoballada (1917) e A man da
santiña (1921).
MOVEMENTOSAOSQUEPERTENCEU
● Durante a súa etapa galeguista,
concretamente no ano 1920 ingresa
na RAG.
● Máis tarde no ano 1929 pasa a
formar parte tamén da RAE.
● Cando se funda o Partido Galeguista
no 1931 vai nas listas da
candidatura por Pontevedra pero
non sae elexido.
● Aquí é cando comeza a súa
separación ca denuncia social.

11. OMARISCAL.SITUACIÓNDAOBRA
● Obra teatral con intencións políticas.
● Publícase no 1926, en Lar, editorial
creada por Carré Alvarellos, membro
das Irmandades.
● O Mariscal pertence á etapa mitolóxica de
Cabanillas.
● Recupera a historia de Pardo de Cela, o último
nobre e mariscal que sucumbiu ao
sometemento de Isabel a Católica.
11

12. https://gl.wikipedia.org/wiki/Historia_de_Galicia#Idade_Contempor.C3.A1
nea.2C_s.C3.A9culo_XX
https://gl.wikipedia.org/wiki/Agrarismo
https://gl.wikipedia.org/wiki/Irmandades_da_Fala
https://gl.wikipedia.org/wiki/Grupo_N%C3%B3s
https://gl.wikipedia.org/wiki/O_Mariscal
http://territorio.aelg.org/Resources/cabanillas_xunto.pdf
Material repartido pola profesora
FONTES
12