Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Was ist angesagt?
Was ist angesagt? (20)
tafakkurning mantiqiy shakllari.pptx
- 1. TAFAKKURNING MANTIQIY SHAKLLARI REJA: 1. Tafakkur psixologiyasi predmeti 2. Tafakkur operatsiyasi 3. Tafakkur shakllari 4. Tafakkur sifatlari 5. Tafakkur turlari
- 3. P.I.IVANOV TAFAKKUR insonning shunday aqliy faoliyatidirki, bu faoliyat voqelikni eng aniq, to’liq, chuqur va umumlashtirib aks ettirishga, insonning tag’in ham oqilona amaliy faoliyat bilan shug’ullanishga imkon beradi.
- 4. Tafakkur voqelikning umumlashgan, holda va so’z hamda o’tmish tajriba vositalariga aks ettirilishi
- 5. Tafakkur- bu o’z mahsuloti bilan voqelikni umumlashtirib, bavosita aks ettirishni harakterlaydigan, umumlashtirish darajasi va foydalanadigan vositalariga hamda usha umumlashmalar yangiligiga bog’liq bog’liq ravishda turlarga ajratishdan iborat TAFAKKUR- ijtimoiy – sababiy, nutq bilan chambarchas bog’liq muhim bir yangilik qidirish va ochishdan iborat psixik jarayondir, boshqacha qilib aytganda, tafakkur voqelikni analiz va sintez qilishda uni bevosita va umumlashtirib aks ettirish jarayonidir. O.K.Tixo mirov A.V.Pet rovskiy
- 6. Tafakkur psixologiyasi pretmeti yuzasidan mulohaza yuritib, tafakkurni turli yo’nalishlarga ajratadi, fikr yuritish faoliyati ekanligini tan oladi, lekin uni pretmetli- amaliy faoliyat deb nomlaydi TAFAKKUR- bu orientirlash- tadbiqot faoliyati, orientirovka jarayonidir, ya’ni orientirovka jarayoni, orentirovka faoliyati.
- 7. TAFAKKUR atrof-muhitdgi voqelikni nutq yordami bilan bavosita, umumlashgan holda aks ettiruvchi psixik jarayon, ijtimoiy-sababiy bog’lanishlarni anglashga, yangilik ochishga va bashorot qilishga yo’naltirilgan aqliy faoliyatdir.
- 9. • Ahundaybirtafakkuroperatsiyasidirki, • Uningyordamibilanbiznarsavahodisalarnifikranyokiamaliyvaxususiyatlarinitahlilqilamiz analiz • Shundaybirtafakkuroperatsiyasidir ki, biznarsavahodisalarninganalizgabo ’lingan,ajratilganayrimqismlarini, • Bo’laklarinisintezyordamibilanfikr anyokiamaliyravishdabirlashtirib,b utunholigakeltiramiz. sintez Analiz va sintez o’zaro bevosita mustahkam bog’langan yagona jarayonning 2 tomonidir
- 10. Taqqoslash- shunday bir tafakkur operatsiyasidirki, bu operatsiya vositasi bilan obektiv dunyodagi narsa va hodisalarning bir-biriga o’xshashligi va bir-biridan farqi aniqlnadi. Abstraksiya jarayonida obektdan ajratib olingan belgining o’zi tafakkurning mustaqil obekti bo’lib qoladi. Abstraksiya operatsiyasi analiz natijasida vujudga keladi. taqqoslash abstraksi ya
- 11. UMUMLASHTIRISH MAZMUNIGA KO’RA ELEMENTAR EMPIRIK TUSHUNCHALI NAZARIY FIKIRNING YO’NALISHIGA KO’RA XUSUSIYDAN UMUMIYGA UMUMIYDAN XUSUSIYGA YAKKADAN UMUMIYGA VA UNDAN XUSUSIYGA UMUMIYDAN XUSUSIYGA VA O’SHA UMUMIYDAN YANADA UMUMIYGA KAMROQ UMUMIYDAN YANADA UMUMIYGA
- 13. Fikr obektiv hisoblangan narsa va hodisalarni zamon, makon, va mantiqiy jihatdan ma’lum tartibda joylashtirishdan iborat fikr yuritish operatsiyasi bilimlarni o’zlashtirishda, ko’nikma va malakalarni tartibga solishda muhim rol o’ynaydi. sistemalshtirish
- 14. * Psixologiyada nutq fikr yuritish faoliyatining vositasi deb yuritiladi. Odatda nutq tafakkur jarayonida hukumlar, hulosa chiqarish va tushunchalar tafakkurning spetsifik shakllari deb ataladi.
- 15. TAFAKKUR SHAKLLARI xukm tushuncha Xulosa chiqarish Juz’iy, tahminiy, shartli, tasdiqlovchi Yakka, konkret, umumiy, abstrakt, xususiy, to’planma Induktiv, deduktiv, analogik
- 16. * TAFAKKUR boshqa bilish jarayonlari kabi o’zining individual xususiyatlariga ega bo’lib, fikr yuritish faoliyatining shakllari, vositalari va operatsiyalarining munosabatlari kishilarda turlicha namoyon bo’lishida o’z ifodasini topadi.
- 18. * Formulasig a ko’ra Topshiriq harakterig a ko’ra Fikr yoyiqligiga ko’ra Fikrning originallik darajasiga ko’ra Ko’rgazma li-xarakatli ko’rgazmal i-obrazli Amaliy nazariy ixtiyorsiz ixtiyoriy Konkret abstrakt realistik autistik intuntiv diskursiv diealiktik Reproduktiv produktiv ijodiy vizual fazoviy
- 19. Ko’rgazmali- harakatli tafakkur Bola to’g’lishidan tortib, to uning bog’cha yoshigacha davrni amaliy faoliyatda ko’rgazmali-harakatli tafakkur o’sishining asosiy pallasi deb ataladi.
- 20. Ko’rgazmali- obrazli tafakkur Inson tomonidan bevosita idrok qilinayotgan predmetlar esa, balki faqat tasavvur qilinayotgan narsa va hodisalar haqida fikrlashdan iborat tafakkur turi ko’rgazmali- obrazli tafakkur deb ataladi.
- 21. Intuitiv va analitik tafakkur Tafakkur aktivligiga qarab ixtiyorsiz va ixtiyoriy tafakkur turlariga ajrtiladi. Intuitsiya deb, mantiqiy tafakkur yordamida ko’p vaqtlar davomida hal qilinmagan aqliy vazifalarning to’satdan, kutilmaganda hal qilinib qolishi jarayoni ataladi.
- 22. Ijodiy tafakkur Ijodiy tafakkur murakkab bilish faoliyatidan biri bo’lib , tadrijiy ravishda, izchil o’zaro bog’langan jarayonlardan tashkil topadi: dastavval savollar tug’iladi, vazifa aniqlanadi, masalani yechish yoki savollarga javob qidirish jarayoni vujudga keladi.
- 23. * FIKRLASH YOKI FIKR YURITISH aqliy faoliyatning, aql-zakovatining, muomila maromining, ongli hulq-atvorining yuksak shakli bo’lib hisoblanadi. Mustaqil fikrlash tevarak-atrofni, ijtimoiy muhitni hamda voqelikni bilish quroli, shuningdek, shaxsning keng ko’lamli aqliy faoliyatini oqilona, omilkorlik bilan amalga oshirishning asosiy sharti sanaladi.
- 24. Kishi mustaqil fikr yuritish faoliyatida Aks ettirgan sezgan idrok qilgan tasavvur etgan eslab qolgan Narsa va hodisalarnin g to’g’riligi, aniqligi, haqiqiyligi, haqqoniyligi , voqelikka mutanosibli gi Hukumlar, tushunchalar, xulosalar, farazlar, qarorni chin yoki chin emasligini belgilab oladi