1. YENİDOĞAN İŞİTME
TARAMASI EĞİTİCİ EĞİTİMİ
GİRİŞ
Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü

2. Dünyada İşitme Kayıplı Bebeklere
Baktığımızda
• Dünyada her yıl 133 milyon bebek doğmakta.
• Bu doğumlarda tüm dünyada işitme kaybı yaklaşık
% 0.1-0.3’ i insidansına sahip
• Yıllık beklenen yenidoğan işitme kayıplı bebek sayısı
339.000’dir.

3. Ülkemizde İşitme Kayıplı
Bebeklere Baktığımızda
 Her yıl 1.300.000 bebek doğmakta,
 Bu bebeklerin yaklaşık 1300 - 2600 işitme
kayıplı olarak dünyaya gelmekte,

4. Yenidoğan İşitme Tarama Programı
Temel Amaç;
Ülkemizde işitme kaybı ile doğan bebeklerin
erken dönemde tanınması ve
rehabilitasyonunun sağlanmasıdır

5. Türkiye’de İşitme Taramalarının Tarihçesi
1994 Marmara Üniversitesi Odyoloji Bilim Dalı
1998 Hacettepe Universitesi Odyoloji Bilim Dalı
2000 Başbakanlık Özürlüler idaresi Başkanlığı Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe
Üniversitesi Odyoloji Bilim Dalı işbirliği ile Ankara Zübeyde Hanım Doğum
Hastanesinde ilk işitme taraması pilot projesi
2003 ikinci pilot proje Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Doğum Hastanesinde
uygulamaya başlanmıştır
2003 Gazi Üniversitesi KBB ABD
 2004 Ulusal Yenidoğan İşitme Taraması

6. Yenidoğan İşitme Tarama Programı
Bakanlığımızın sorumluluğunda üniversitelerin ve Başbakanlık Özürlüler
İdaresi desteğiyle
2000 yılında
Ankara’da 1 merkez
2005 yılında
24 ilimizde 36 merkez
2006 yılında
26 ilimizde 39 merkez
2007 yılında 44 ilimizde 67 merkez
Yenidoğan İşitme Tarama Programı yürütülmektedir

7. Yenidoğan İşitme Tarama Programı
Bakanlığımızın sorumluluğunda üniversitelerin ve Başbakanlık Özürlüler İdaresi
desteğiyle
2008 yılında
75 ilimizde 148 merkez
2009 yılında
80 ilimizde 224 merkez
2010 yılında
81 ilimizde 338 merkez
2011 yılında 81 ilimizde 584 merkez
Yenidoğan İşitme Tarama Programı yürütülmektedir

8. YİTP Başlangıcı
2004 Ulusal Yenidoğan İşitme Taraması Programı
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Mayıs 2005 Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması
Genel Müdürlüğü
Eğitim Materyali
Uygulayıcı Kursları
Portal

9. YİTP
Eğitim Materyali Güncellenmesi
Uygulayıcı Kursları Standartizasnu
Sağlık Bakanlığı “Web Uygulaması”

10. Bilim Kurulu
 Tarama Programının Düzenlenmesi
 Tarama Personelinin Eğitiminin Planlanması
 Eğitimlerini Yapmak
 Taramaların Takibi
Bu program için üç aşamalı bir sevk zinciri oluşturulmuş, periferden
merkeze doğru bir organizasyon planlanmıştır

11. YDİTP
- KBB Hekimi
I. Basamak İleri tanı - Uz. Odyolog
merkezi - Eğ. odyoloğu/Özel
Doğumevleri eğitimci/psikolog,
ve Devlet
Hastaneleri
II. Basamak
- KBB Uzmanı
- Timpanometre (y-frekans)
- O-ABR (Riskli YD / YB-YD /
1. basamaktan sevk)

12. YİTP Sevk Zinciri
Dokuz Eylül
Üniversitesi Aydın Atatürk
Devlet Hastanesi Aydın Doğum ve
Sağlık Bakanlığı Ege Çocuk Bakımevi
Hastanesi
Üniversitesi
Bozyaka
Eğitim
Araştırma
Hastanesi
Celal Bayar Manisa Doğum ve
Üniversitesi Çocuk Bakımevi
Dr.E.Hayri
Üstündağ Kadın
Hastalıkları ve
Doğum Hastanesi
İzmir Ege Doğumevi
Ve Kadın Has. Dr. Behçet Uz Çocuk
Eğit.Ve Araş.Hast Hastalıkları ve
Cerrahisi Eğt.ve
Arşt.Hastanesi

13. YİTP Organizasyonu
SAĞLIK BAKANLIĞI
AÇSAP GENEL MÜD.
Merkez Eğitim Ekibi İl Eğitim Ekibi

14. Uygulama Birimlerinin
Özellikleri Ve Görevleri
Birinci Basamak Merkezlerimiz:
 İldeki doğum yapılan tüm hastaneler
 Program il sorumlusu: İl Sağlık Müdürlüğü
bünyesinde görevli bir hekim
 Tarama uygulama birimi: Hastanedeki Merkez
sorumlusu bir hekim, odyometrist veya
hemşireden oluşan en az üç kişilik bir ekiptir.

15. Uygulama Birimlerinin
Özellikleri Ve Görevleri
İkinci Basamak Merkezler:
Sağlık Bakanlığı hastaneleri veya üniversitelerin KBB
klinikleri
• İşitme kaybı şüphesi ön tanısıyla sevk edilen çocuklarda
kulak burun boğaz muayenesi yapmak ve işitme kaybı olup
olmadığını belirlemek için ileri tetkikleri (tarama ABR’ si)
uygulayabilecek bir KBB hekimi ile bir odyometristin
görevlendirildiği merkezlerdir.

16. Uygulama Birimlerinin
Özellikleri Ve Görevleri
İkinci Basamak Merkezler:
• Kendi hastanesi ve dışarıdan ilk test için başvuran bebekler
için 1. basamak işlevini yerine getirmek;
– İl içindeki 1. basamak tarama birimlerinden sevk edilen
bebeklere
• KBB muayenesi yapmak,
• O-ABR ile tarama testlerini yapmak:
• Yüksek frekans timpanometri testlerini yapmak

17. Uygulama Birimlerinin
Özellikleri Ve Görevleri
İkinci Basamak Merkezler:
– O-ABR’de başarısız olan bebeklerin bir an önce 3.
basamak merkezlere ileri tanı ve cihazlandırma için
sevkini sağlamak;
– Yapılan muayene ve test sonuçlarını işitme tarama web
uygulamasına kaydetmek;
– 3. basamak merkezlerde tanılanan ve cihazlanan
bebeklerin eğitim sürecine dahil olması ve cihazlarını
düzenli kullanması için gerekli tıbbi desteği ve raporları
sağlamak;

18. Uygulama Birimlerinin
Özellikleri Ve Görevleri
İkinci Basamak Merkezler
• İşitme kaybı saptanarak cihaz verilen çocukların takibini
yapmak, cihaz ve erken özel eğitim gereksinimleri için
gerekli bürokratik prosedürleri yürütmek
• İşitme cihazı kullanan çocukların,
– EOM’leri tedavi etmek;
– Buşon temizleme vb dış kulak yolu sorunlarını çözmek;
işitme cihazından faydalanmaları için ideal şartları temin
etmek.

19. Uygulama Birimlerinin
Özellikleri Ve Görevleri
Üçüncü Basamak Merkezler:
• Şüpheli işitme kayıplarının kesin tanısının
koyulduğu, gerekirse cihaz uygulaması, eğitim,
habilitasyon ve rehabilitasyon hizmetlerinin
yapıldığı odyoloji uzmanları, eğitimci ve
psikologların görev yaptığı odyoloji üniteleri
bulunan Kulak Burun Boğaz Hastalıkları
bölümleridir

20. TÜM UYGULAMA BİRİMLERİNİN
ORTAK GÖREVİ
Tüm birimler tarama ile ilgili verileri,
bilimsel kurul tarafından belirlenen
esaslar çerçevesinde toplamak ve ilgili
makamlara bildirmekle yükümlüdür.

21. YİT Hedefi
Doğum yapılan tüm sağlık
kurumlarında yenidoğan işitme tarama
merkezinin olması ve tüm
yenidoğanlara işitme taraması
yapılması

22. YİT Bileşenleri
Eğitim
Uygulayıcı kursları(A)
Eğitimci kursları (B)
Veri
Web Uygulaması
Verilerin eksiksiz kaydı
Destek
Merkez ziyaretleri
Uygulama alanlarının iyileştirilmesi

23. 1. Bileşen: Eğitim
 A: Uygulayıcı kursları
 B: Eğitimci eğitimleri

24. 2005-2007
Eğitim Merkezleri

25. 2008 Eğitim Merkezleri

26. 2009 Eğitim Merkezleri

27. 2010 Eğitim Merkezleri

28. Yenidoğan İşitme Tarama Programı yürütüldüğü iller

30. 2009 - 2010 yılı

31. 2. Bileşen: Veri
Web Uygulaması
Verilerin eksiksiz kaydı

32. Yıllara Göre İşitme Taraması
Sonuçları
İşitme
İşitme
İşitme Engeli
Engeli İşitme
Taraması Şüphesi İle
Yıl Tespit Taraması
Yapılan Merkezlere
Edilen Oranları%
Bebek Sayısı
Bebek Sayısı
Gönderilen
2005 96.313 Bebek Sayısı
1378 76 %6.9
2006 128.096 674 145 %9.5
2007 188.377 2.726 400 %14.1
2008 349.381 3.255 748 %26.5
2009 511.316 6.057 1.055 %36.0
2010 552.299 8.101 1.491 %57.1

33. 3. Bileşen: Destek
Merkez ziyaretleri
Uygulama alanlarının iyileştirilmesi

34. YİT Eğitim Kitabı
• 2005 Bilim Komisyonu
• 2009 Eğitim Materyali

35. Kurs standartları
• Kurs Sorumlusu (Paylaşılan)
• YİTP kitabı ve uygulama materyali
• 1,5 gün süre
• Tam devamlılık
• 15-20 katılımcı
• Ders düzeni ve uygulamalar
• Ön test-Son test
• Katılım Belgesi

36. TEŞEKKÜRLER