https://www.sovon.nl/nl/ld16/zeearend Lezing Landelijke Dag 2016 - Stef van Rijn

1. Zeearenden in Nederland
NDFF, alle waarnemers
Andrea van den Berg, Frank de Roder en Symen Deuzeman, VT
FB pagina Zeearenden in Nederland, natuurfotografen

2. 0%
20%
40%
60%
80%
100%
1971-80
1981-90
1991-00
2001-05
2006-10
2011-16
0%
20%
40%
60%
80%
100%
1971-80
1981-90
1991-00
2001-05
2006-10
2011-16
Winter
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
1971-80
1981-90
1991-00
2001-05
2006-10
2011-16
juveniel
onvolwassen
subadult
adult
Zomer
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
1971-80
1981-90
1991-00
2001-05
2006-10
2011-16

3. NDFF-data

4. NDFF-data

5. NDFF-data

6. NDFF-data

7. NDFF-data

9. ?
?

10. Populatie trend ZW Baltic
Herrmann et al.

11. 0
100
200
300
400
500
600
700
800
71/72
73/74
75/76
77/78
79/80
81/82
83/84
85/86
87/88
89/90
91/92
93/94
95/96
97/98
99/00
01/02
03/04
05/06
vogeldagen
1971-2007
Presentie Zeearend
Oostvaardersplassen
Oostvaardersplassen (sinds 2006)
M. van Eerden

12. Kleimoeras op schaal
M. Roos

13. 1
2
3
4
M. Roos

15. 0
2
4
6
8
10
12
14
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
aantalterritoria
niet broedend
mislukt
succesvol
Populatieverloop 2005-2016

16. Populatieverloop 2005-2016
0
2
4
6
8
10
12
14
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
aantalterritoria
Rivieren
Zuidwest-Nederland
Noord-Nederland
IJsselmeergebied

17. Herkomst broedvogels fase 1 2006-
2011

18. Wardersee (geboortegebied Anna, S572)
Google street view
Gottekoogsee (geboortegebied Z663)Gottekoogsee (geboortegebied Z663)
Google street viewGoogle street view
380 km
320 km

19. 44 nakomelingen
M. RoosP. de Boer
0
2
4
6
8
10
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
aantaljongen
Dordste Biesbosch (4)
Brabantse Biesbosch (9)
Lauwersmeer (5)
Zwarte Meer (3)
IJsselmonding/RBZ (5)
Oostvaardersplassen (17)

20. Broedsucces
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5
Brabantse Biesbosch
Dordtse Biesbosch
Oostvaardersplassen
Gemiddeld
Zwarte Meer
IJsselmonding/RBZ
Lauwersmeer
aantal jongen
gemiddeld/geslaagd broedgeval
gemiddeld/broedpoging

21. Helander et al. 2008
Broedsucces Zweedse baltische kust
NL

22. Ringonderzoek
190
210
230
250
270
290
Vrouw Man
lateralexfrontaletarsusdikte(mm)
44% man

23. Terugmeldingen
Pullen 2007-2015 (23)
Krammerse Slikken,
Dirk van Straalen & Roland-Jan Buijs
AV09 vrouw 1kj uit Oostvaardersplassen
M. Roos
M. Roos

24. Herkomst broedvogels fase 2 2011-
2016
2012201220122012201220122012
?
P. de Boer

25. Terugmeldingen

27. P. de BoerP. de Boer
Prooien
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Oostvaardersplassen IJsselmonding Lauwersmeer
Onbekend
Aas
Zoogdier
Vis
Vogel overig
Watervogel
59%
4%
28%
5%
1%
3% Watervogel
Vogel spec. en
overig
Vis
Zoogdier
Aas
Onbekend
N= 402
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Oostvaardersplassen IJsselmonding Lauwersmeer
overig
Fuut
eend spec.
duikeend
gans spec.
brandgans
zwemeend
Meerkoet
Grauwe Gans

28. Oostelijk Flevoland, 16 november 2010

29. Rietmoeras : de jungle voor de watervogels
• …én voor Zeearenden
• Moerassen en ondiepe (voedselrijke en productieve) wateren
• Schaal bepaalt hoe het moeras functioneert in ecologisch
opzicht
• In recente jaren sterke toename van nieuwe vestigingen
• Broedpopulatie wordt nu gevoed door eigen nakomelingen
• Knelpunten als windparken, gif en verstoring?
Peipsi meer (Est) natuurlijke referentie

30. Steile Bank, Friese
IJsselmeerkust
Ringers: Frank de Roder, Andrea van den Berg, Symen Deuzeman
Klimmers: Ronald in ’t Veld, Willem van Manen, Peter de Boer, Jakko Moleman,
Jacco Heldoorn
Assistenten: Thomas van der Es, Nico van den Brink, Rob van der Made, Ger
Klijnstra, Romke Kleefstra, Leo Smits, Andre, Bertwin Bergman, Jos Rutten, Tymen
van Heerde, Theo Wezenberg, Egbert van Wijhe en andere SBB collega’s. Ruben
Kluit en Jan Akkerman (NM), Twiga en Albert.
https://www.sovon.nl/nl/actueel/nieuws/cr-birding-submit-nieuwe-plek-voor-
invoeren-gekleurringde-vogels