2. ‘Mensen moeten zich meer realiseren dat energielasten
in de toekomst heel sterk de woonlasten gaan bepalen.
Door structureel het energiegebruik omlaag te brengen,
gaan ook de woonlasten omlaag’ Marijke Wobben, Agentschap NL
Energieambassadeurs
Een stappenplan voor uw eigen project
2
Agentschap NL heeft samen met het Natuur en Milieu Centrum Haarlemmermeer het
lesprogramma Energieambassadeurs opgezet. Dit programma bestaat uit een projectaanpak
waarbij scholieren of betrokken burgers worden opgeleid tot energieambassadeurs. Deze
ambassadeurs adviseren vervolgens wijkbewoners over energiebesparingsmogelijkheden van een
woning met behulp van de tool www.verbeteruwhuis.nl. Op een speelse manier wordt zo het
bewustzijn over de effecten van woninggebonden energiebesparing op wooncomfort en
woonlasten vergroot.
Het project is heel goed op allerlei manieren over te nemen, elders op te zetten en in een groter geheel in te
voegen. Ook andere ‘leken’ dan scholieren kunnen als energieambassadeurs optreden. Hiervoor is een kort
stappenplan samengesteld met handvatten voor het opzetten van zo’n project.
Het is een blauwdruk om elders vergelijkbare projecten te beginnen.
In 4 stappen
De projectaanpak om mensen op te leiden tot Energieambassadeurs bestaat uit vier stappen.
1
Leg een goede
theoretische basis en
laat de deelnemers
een casus uitwerken.
2
Train de sociale en
communicatieve
vaardigheden, bijvoorbeeld met rollenspellen. Hierdoor komt de
theoretische kennis
beter in de adviesgesprekken t0t zijn recht.
3
Adviezen geven.
De deelnemers passen
alle opgedane kennis
toe en geven burger
energieadvies met
behulp van de tool
www.verbeteruwhuis.nl.
4
Afronding en
evaluatie. Bespreek
de behaalde
resultaten, praat er
samen over en vier
de successen.
3. Stap 1: een goede theoretische basis leggen
Om te beginnen krijgen de deelnemers een theoretische basis en leren ze de tool www.verbeteruwhuis.nl
gebruiken.
• Als voorbereiding krijgen de toekomstige Energieambassadeurs de opdracht om thuis te kijken hoe het zit
met het energieverbruik van hun huishouden.
• Vervolgens verzorgen deskundigen bijvoorbeeld adviseurs van Agentschap NL, op de eerste dag een les, met
daarbij een kennisquiz. Hiermee krijgen de deelnemers inzicht in de vele mogelijkheden van energiebesparing in bestaande woningen en over de website www.verbeteruwhuis.nl. Hierbij staan energiekosten als
onderdeel van de woonlasten centraal. Het theoretische deel is verder ondersteund door toelichtende
filmpjes van onder andere Milieu Centraal.
• In een volgend deel van de les maken de deelnemers
een case waarbij ze de website www.verbeteruwhuis.
Tip
nl gebruiken om een energiebesparend advies te
Vertel de lokale wereld over het project. Stuur een
geven. De focus ligt dan op het ontdekken van
persbericht naar de lokale media, maak gebruik
energiebesparingsmogelijkheden die qua investevan (lokaal) bekende personen om het project aan
ring en besparing met elkaar in verhouding staan.
te kondigen, gebruik social media zoals Twitter
en Facebook, plaats berichten op websites en in
De case en de kennisquiz kunt u downloaden op de
schoolkranten, deel flyers uit, enzovoort.
website van Agentschap NL: https://www.agentschapnl.nl/
programmas-regelingen/scholieren-als-energieambassadeurs.
‘Iedereen kan zo’n project starten’
William Gerardu, Agentschap NL
3
4. Stap 2: sociale en communicatieve vaardigheden trainen
4
Niet iedereen vindt het gemakkelijk om vreemde
mensen aan te spreken, laat staan ze te adviseren
over energieverbeteringen in hun woning. Daarom
is de tweede stap het oefenen en aanscherpen van de
sociale en communicatieve vaardigheden van de
deelnemers. Zo leren zij de geleerde theorie ook in
de praktijk toe te passen.
• Een trainer van een bureau (bijvoorbeeld
FactorVeermans) kan een aantal rollenspellen
verzorgen waarbij de deelnemers in eerste
instantie bepalen wat de acteurs zeggen en hoe ze
zich gedragen.
• Vervolgens nemen de deelnemers zelf deel aan het
rollenspel en leren en oefenen ze hoe ze hun verhaal
goed kunnen overbrengen aan de bewoners.
Tip
Laat een wethouder of bekend iemand het project
starten. Dit is leuk als inspiratie voor de deelnemers en het vergroot de kans op media-aandacht
Tip
Maak gebruik van experts uit het werkveld, zoals
Agentschap NL, die over de theorie én de praktijk
kunnen vertellen. Ook professionals uit de
installatie- of bouwwereld weten veel.
‘Duurzaamheid raakt iedereen, ook jongeren.
Daarom moeten we ze er al jong bij betrekken en
laten zien dat duurzaam gedrag loont’ Rudy Klaassen,
Natuur en Milieu Centrum Haarlemmermeer (NMCH), Centrum voor Duurzaamheid
5. Stap 3: de bewoners adviseren over energiebesparingen
Bij stap 3 komt het echte werk aan bod: de deelnemers gaan de wijk in om bewoners adviezen te geven over
energiebesparingen. Deze bezoeken kunnen op twee manieren worden geregeld.
• Als er sprake is van een grote groep is het een goed idee om de deelnemers in groepjes op te delen en vervolgens
de wijk in te sturen en ze bij willekeurige adressen te laten aanbellen. Daarbij is het van belang om goed zichtbaar
te zijn in de wijk, bijvoorbeeld met behulp van een stand of speciale caravan. Verder is het verstandig om de actie
van tevoren aan te kondigen via verschillende media zoals huis-aan-huisbladen.
• Is de groep deelnemers kleiner, dan is het ook mogelijk om de bewoners zich vooraf te laten aanmelden
voor een bezoek van de energieambassadeurs. Het is goed om al in een vroeg stadium te beginnen met het
werven van deze adressen.
Tijdens de wijkbezoeken nemen de deelnemers een laptop of tablet mee waarmee zij met de tool
www.verbeteruwhuis.nl kunnen bepalen welke maatregelen bewoners kunnen nemen om hun energieen woonlasten te verlagen en hun comfort te verhogen. De bewoners zijn natuurlijk vrij om zelf te
besluiten wat zij met dit advies doen.
Tip
Geef als eerste een advies aan een bekende. Zo
krijg je wat routine met de website en kweek je
zelfvertrouwen.
Tip
Stel een aantal Energieambassadeurs aan als
reporter en laat hen via social media als Twitter en
Facebook verslag doen van het project. Indien
mogelijk: laat ze ook een videoverslag maken dat
aan het eind van de week wordt getoond.
5
6. ‘Ik heb geleerd dat je met beperkte maatregelen
veel energie kunt besparen. En dat je met weinig
middelen toch uiteindelijk de wereld kunt verbeteren’
leerling. energieambasadeur
6
7. Stap 4: terugkoppeling
Aan het eind van de projectweek komen alle deelnemers
weer bij elkaar en worden de resultaten bekendgemaakt,
bijvoorbeeld hoeveel energiebesparing er in totaal is
geadviseerd. Zo krijgen de deelnemers meteen de resultaten van hun inspanningen te zien. Ook is het mogelijk om
een debat te organiseren over het nut van energiebesparing, met bijvoorbeeld een wethouder of (lokale) politicus.
Tip
Besteed voldoende tijd en aandacht aan de
afronding van het project. Communiceer de
resultaten.
7
‘Je krijgt echt veel terug voor je inspanningen’
Lennert Duindam, docent geschiedenis Haarlemmermeer Lyceum