1. Boegbeelden groene sector
VHG verzamelt ‘boegbeelden’: mensen die een bijzondere betekenis hebben
of hadden voor de groene sector. Door hun beroep, ervaring, expertise, visie
of speciale activiteiten leveren ze een belangrijke bijdrage aan de waarde van
groen in onze maatschappij. Hun inzichten en ideeën delen we graag met
de VHG-leden. In dit nummer een gesprek met docent stedenbouw Robin
Boelsums. Zij pleit voor een andere benadering van de openbare ruimte.
BOEGBEELD
Docent stedenbouw Robin Boelsums leert studenten
groen denken en doen
Als we klimaatadaptieve, leefbare steden willen ontwikkelen, hebben we
stedenbouwkundigen nodig die daarin ook het groen betrekken. In Amsterdam
wordt een nieuwe generatie stedenbouwkundigen opgeleid die een flinke dosis
groen denken en doen krijgt aangeboden van docent Robin Boelsums.
TEKST: ANNEMIEKE BOS, FOTO’S: MICHIEL POTHOFF
afgebakend groenvak met een stenen rand. Zonde,
want zonder dat randje kan het veel water opvangen
dat ernaartoe stroomt. Het mag verder allemaal ook
wel wat meer divers en minder aangeharkt.”
DÉ OPLOSSING
Tijdens haar studie maakte ze kennis met het
fenomeen duurzaamheid. Toen ze zich vervolgens
verdiepte in het inrichten van klimaatadaptieve
steden viel het kwartje. “Ik zag waarom groen dé
oplossing is voor steden die kampen met hittestress
en wateroverlast. Ook voor het welzijn en de
gezondheid van mensen is het goed: ze gaan meer
naar buiten, bewegen meer, leven gezonder. Daar
probeer ik mijn studenten nu bewust van te maken.
Ik stel ze onder andere de vraag: wat gebeurt er als
we niets doen?”
VERNIEUWING
De Hogeschool van Amsterdam is bezig om de
opleiding stedenbouw te vernieuwen, met ruimte
voor het vak ‘de duurzame stad’. Voor Boelsums
missie een uitgelezen kans: “Ik stop veel groen
in de lesstof met input van collega’s en een
landschapsarchitect.” Ze hoopt dat ze met dit
nieuwe vak ook andere hogescholen kan inspireren.
“En misschien zijn ze elders ook al heel goed bezig
op dit gebied, daar kan ik dan weer van leren.”
Volgens Boelsums is het hoog tijd om de openbare
ruimte anders te gaan benaderen. En dat geeft
ze haar studenten mee. Want ondanks alle
inspanningen om grijs te vervangen door groen,
leeft de stedeling nog altijd hoofdzakelijk in een
versteende stad. “We benaderen de stad alsof deze
er altijd al was, alsof verharding er altijd al is geweest
en de basis is. Maar we komen uit de natuur en
moeten er volgens mij weer naar terug.” Haar
stelling is dan ook: begin met groen, niet met steen.
“Neem groen als basis en maak daarin uitsparingen
voor wegen, fiets- en voetpaden en dergelijke. Dat
idee draag ik over op mijn studenten.”
VEEL VERHARDING
We spreken Boelsums in Delft, aan de rand van
de historische binnenstad bij het water. “Hier is het
redelijk groen, met oude bomen. In veel straten mis je
echter het groen. Waarom zoveel verharding? En als
er dan ruimte voor groen wordt gemaakt, is dit een
“We doen alsof verharding
er altijd al is geweest, maar
groen is de basis”
38
12273-VHGMagazine 2021#5.indd 38
12273-VHGMagazine 2021#5.indd 38 30-09-2021 09:25
30-09-2021 09:25
2. Favoriete groenplek
“De Delftse Hout is op loopafstand, daar
loop ik vaak heen tussen het thuiswerken
door. Verder vind ik het in de buurt van
Utrecht mooi en Meijendel bij Den Haag
is heerlijk om te wandelen. Mij bevalt
vooral de afwisseling die de natuur biedt.
Ik zoek eigenlijk altijd naar iets nieuws,
dat me blijft verrassen.”
39
VHG magazine / Nummer 4 / Jaargang 15 / Augustus 2021
12273-VHGMagazine 2021#5.indd 39
12273-VHGMagazine 2021#5.indd 39 30-09-2021 09:26
30-09-2021 09:26
3. BEZWAREN
Ze inspireert niet alleen haar studenten, ook
haar collega’s. “Ik krijg positieve reacties.
Stedenbouwkundigen kunnen een behoorlijke
invloed hebben op het realiseren van groenere
steden, vooral als ze tijdig de juiste mensen aan
tafel hebben. Beheerders bijvoorbeeld, om te
bedenken hoe je dat dan goed gaat onderhouden.”
Want bij beheerders - zo weet ze uit ervaring - leven
wel wat bezwaren: groen moet te beheren zijn,
liever geen snippergroen want dat is te klein en
te duur. “Dan denk ik: betrek bewoners erbij, die
willen en kunnen vaak best meehelpen.” Voor de
groenprofessionals ziet zij op dit punt zeker ook
een rol weggelegd: “jullie kunnen laten zien wat wél
kan. Er is heel veel behoefte aan slimme technische
oplossingen en goede voorbeelden. Als jullie bijtijds
aan tafel zitten om mee te denken, kunnen jullie de
keuze voor meer groen helpen bevorderen.”
RADICALERE KEUZES
De mindset van stedenbouwkundigen en
beheerders moet omdraaien, daar is Boelsums
van overtuigd: “van alles is verharding naar alles
is groen. Het is tijd om daar radicalere keuzes in
te maken. Ik wil bijdragen aan die bewustwording
door wat ik meegeef aan de stedenbouwkundigen
van morgen. Tegelijkertijd hoop ik dat het niet zo
lang hoeft te duren en dat het nu al omdraait. Groen
is een middel om zoveel dingen aan te pakken en
kansen te benutten.”
GEZONDE STEDEN
De tijd dringt. Er zijn veel goede initiatieven maar
meer actie is nodig. “De overheid moet een grotere
rol spelen. De maatschappij is er enorm bij gebaat
als we klimaatverandering tegengaan, want de
kosten van de gevolgen zijn gigantisch. Bij elke
bosbrand en overstroming hoop ik dat dit dé wake-
up call is die tot grootse actie leidt, maar dit gebeurt
maar steeds niet. Hoeveel wake-up calls hebben
we nog nodig?” Het gaat bovendien niet alleen
om het klimaat en de economie, ook om de mens:
“Iedereen heeft recht op zijn eigen stukje groen of
buiten, het maakt gelukkig. Juist in wijken waar een
hoge dichtheid is en mensen met lagere inkomens
wonen, zijn minder tuinen en balkons. Vooral daar
is extra aandacht voor groen nodig, zeker ook met
het oog op de effecten van groen op de gezondheid
van mensen.”
“De natuur doet goed, mij brengt het rust en ook
verbondenheid met de wereld. En dan kom ik bij
mijn belangrijkste drijfveer: mijn steentje bijdragen
om de wereld een fijne plek te maken voor
toekomstige generaties.” •
Over Robin Boelsums
Robin (1988) werd geboren in Amsterdam en verhuisde
op haar zevende naar Drenthe. Voor haar studie trok ze
naar de TU Delft. Daarna werkte ze als stedenbouwkundig
ontwerper een paar jaar in München. Terug in Nederland
deed ze ervaring op bij de gemeente Leiden en Den Haag
en bij ingenieursbureau Witteveen+Bos, als teamleider
klimaatadaptatie. Sinds januari 2020 is ze docent
stedenbouw aan de Hogeschool van Amsterdam. Daarnaast
schrijft ze blogs over duurzaamheid en geeft ze advies over
duurzame en klimaatadaptieve stedenbouw.
“Het is tijd voor radicalere
keuzes voor groen”
40
12273-VHGMagazine 2021#5.indd 40
12273-VHGMagazine 2021#5.indd 40 30-09-2021 09:26
30-09-2021 09:26