2. De telescoop is een tijdmachine
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 2
1 Aarde/letter
3 Rijk der sterren/zin
5
Hfst 2
Cluster/hoofdstuk
4 Sterrenstelsel/bladzijde
Blz 5
2 Zonnestelsel/woord
M
V A
M J S U N
Zon
Boek
Supercluster/Boek
6
Universum/Bibliotheek
7
8
Multiversum/Andere
3. Wijs eens aan waar het begonnen is?
• Overal om je heen, als je maar grenzeloos ver
weg kijkt
• En dat lukt nu niet en zal ook nooit lukken
– HST = 95% terugkijken
– James Webb Telescope = 98% terugkijken
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 3
Q
4. Agenda
• Introductie
• Standaard model (ΛCDM)
– Hypothese
– Bevestigende waarnemingen
– Ontkennende waarnemingen
• Toekomstige oplossingen
– Erna Ervoor
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 4
5. Wetenschap of metafysica?
• Gebrek aan volledige waarnemingen
– We trekken alle conclusies door alleen het zichtbare
heelal waar te nemen
– Heelal bestaat voor 1% uit materie. 1% daarvan geeft licht
(LIGO!)
• Ons heelal kent finetuning Na een ‘explosie’
ontstond alles
• Het heelal begon met een singulariteit
• Inflatietheorie is metafysica (LIGO!)
• Structuur uit iets structuurloos
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 5
Q
6. Wetenschappelijke / design grondslagen
• Wetenschappelijke wensen:
– Het heelal is OOIT begonnen
– Het heelal is PLAT
– Het heelal is net niet UNIFORM
– Structuur ontstond op basis van natuurwetten en toeval
– De huidige structuur is uitlegbaar
• Design wensen:
– Het heelal is OOIT begonnen
– De beginstructuur werd chaotischer (wet van de
entropie)
– De huidige structuur is extreem uitzonderlijk
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 6
Q
7. 2e hoofdwet van de thermodynamica
Entropie kan alleen toenemen in een gesloten
systeem
• Orde Wanorde
• Is het universum een gesloten systeem?
Opmerking:
• Het leven gebruikt de entropie van de omgeving
• Het leven voldoet na de dood aan de wet van de entropie
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 7
Q
8. Agenda
• Introductie
• Standaard model (ΛCDM)
– Hypothese
– Bevestigende waarnemingen
– Ontkennende waarnemingen
• Toekomstige oplossingen
– Erna Ervoor
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 8
9. Wat is ΛCDM (*)?
• CDM= Cold Dark (normal) Matter (CDM)
• Donkere energie
– Λ= Kosmologische constante
• Normale materie
• Opmerking: Inflatiemodel hoort hier niet bij
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 9
(*) Standaard model van big bang kosmologie
10. Waar komen wij vandaan?
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 10
Wordingsgeschiedenis van het universum
Big Bang
theorie
(ΛCDM)
Het heelal is
ooit
begonnen
Inflatiemodel
Begin van de oerstructuur
met een materiële oorsprong
Oorzaak dat het universum
plat en net niet uniform is
Multiversum
De materiële
oorzaak van het
juiste universum
(*)
Darwinisme
+
exoplaneten
Intelligent leven uit
dode materie
(*) Het heelal lijkt ontworpen. B.v.: Als de donkere energie eerder
dominant was in heelal dan was het heelal te snel gaan uitdijen
geen leven. Ons universum heeft ‘Goldilocks properties‘ (niet
teveel en niet te weinig) om leven te laten ontstaan
Q
11. Hoe vormde het ontluikende universum?
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 11
10-43 s
Quantum
fluctuatie
op inflaton
t=B
Quantum
fluctuatie
op inflaton
t=A
1
Quantum
fluctuatie
op inflaton
t=C
Het ontluikende
universum
10-27 s
2
A. Guth
Inflatiemodel
Structuur ontstaat zonder externe entiteit
Wetenschappelijke verklaring voor de fine-tuning
Universum heeft een bijna platte geometrie
Q
12. 0,23 Gjaar
ΛCDM (Tijdschaal)
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 12
Begin
Zonnestelsel
Planeten
Water
4.6Gjaar
Wij
0,18 Gjaar
Sterren
stelsels
13.0 Gjaar
10.0 Gjaar
Sterren
(Populatie III)
13,4 Gjaar
Leven
Planeten
Water
3½ Gjaar
13.8Gjaar
380.000 jaar
13. Overzicht van serieuze hypothesen
• ΛCDM model
• Quantum-kosmologie
• Inflatie
• Big-Bang en/of Big-Crunch
• Top-Down of Bottum-up
• Intelligent design
• Conformal cyclic cosmology
(CCC) (Roger Penrose)
• Bimetric gravity
• Early Dark Energy (EDE)
• Bouncing cosmology
• Antroposofie
• Quasi Steady State
• Variabele massa kosmologie
• Fractal kosmologie
• Holografische universum
• Ambiplasma
• MOND
• Decaying Dark Matter
• Entropische zwaartekracht
• Gewijzigde zwaartekracht
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 13
14. Agenda
• Introductie
• Standaard model (ΛCDM)
– Hypothese
– Bevestigende waarnemingen
– Ontkennende waarnemingen
• Toekomstige oplossingen
– Erna Ervoor
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 14
15. Bevestigende waarnemingen
• (Variatie in de) kosmische achtergrondstraling
• H / He verhouding = ¼
• Roodverschuiving sterrenstelsels
• Heelal = OOIT & PLAT
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 15
Q
16. Agenda
• Introductie
• Standaard model (ΛCDM)
– Hypothese
– Bevestigende waarnemingen
– Ontkennende waarnemingen
• Toekomstige oplossingen
– Erna Ervoor
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 16
17. Ontkennende waarnemingen
• Donkere materie
• Donkere energie
• Niet uniform
• Hubble tension
• Vroegtijdige ontwikkeling van de grote ver
ontwikkelde 1e sterrenstelsels (JWST)
• Morfologische tijdsontwikkeling van
sterrenstelsels (JWST)
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 17
Kenmerk Opties
Homogeen Ja/Semi/Nee
Kenmerk Opties
Uniform Ja/Semi/Nee
Kenmerk Opties
Isotroop Ja/Semi/Nee
https://mapoftheuniverse.net/
Q
18. 40%
HST
30%
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 18
HST: Sterrenstelsels ontstonden
onregelmatig en door botsen worden ze
mooi van vorm
JWST: Sterrenstelsels worden onregelmatig
(= wet entropie)
HST: Ellipsstelsels ontstonden na onderlinge
botsingen
JWST: Sterrenstelsels onstonden bolvormig
HST: Spiraalstelsels ontstonden na
onderlinge botsingen
JWST: ‘Het was’ en ‘het is’
JWST
Morfologische tijdsontwikkeling van sterrenstelsels
40%
40% 40%
40%
100% ?
Verder weg
Percentage/100
Q
19. Eerste baby-sterrenstelsels (I)
• EGSY8p7 (2015)
• 0.57 Gjaar na oerknal (z = 8.68)
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 19
20. Eerste baby-sterrenstelsel (II)
• GN-z11 (2015)
• 0.4 Gjaar na oerknal (z = 11.09)
• Diameter = 4% diameter melkweg
• Massa = 1% van de melkweg
• Stervorming 20x de snelheid van de Melkweg
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 20
21. Eerste baby-sterrenstelsel (III)
• GLASS-z13 (2022)
• 0.3298 Gjaar na oerknal (z = 13.1)
• Massa = 1% van de melkweg
• Diameter = 3% diameter melkweg
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 21
22. Eerste baby-sterrenstelsel (IV)
• CEERS-93316 (2022)
– Cosmic Evolution Early Release Science
Survey (CEERS)
– Fotometrische roodverschuiving
Spectroscopische roodverschuiving
• 0.2358 Gjaar na oerknal (z = 16.7)
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 22
23. Eerste baby-sterrenstelsel (V)
• HD1 (2022)
– Spectroscopische roodverschuiving
• 0.324 Gjaar na oerknal (z = 13.27)
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 23
24. Eerste baby-sterrenstelsel (VI)
• GLASS-z12 & z10 (2022)
• 0.4 Gjaar na oerknal (z = ? / roodverschuiving
onnauwkeurige methode)
• Massa = ?% van de melkweg
• Diameter = ?% diameter melkweg
• Oplossing =
– Of minder massa en minder Pop III
– Of veel massa en talrijke gewone sterren
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 24
26. Bolvormige sterrenhopen (II)
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 26
• Lenswerking om cluster SMACS J0723.3-7327 (2022)
• Begin stervorming: 0.4 0.8 Gjaar (z=11 7)
• Zspec=1.378 naar Sprakler 9.1 miljard lj
• Bolvormige sterrenhopen: 106 – 107 M0
• De Sparkler zelf: 109 M0
Q
27. Agenda
• Introductie
• Standaard model (ΛCDM)
– Hypothese
– Bevestigende waarnemingen
– Ontkennende waarnemingen
• Toekomstige oplossingen
– Erna Ervoor
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 27
28. Wat is wetenschappelijk bezien onjuist?
• Het standaard model
(ΛCDM)
– Meer massa als gevolg van
grootschalige vacuümenergie
– Andere wetmatigheden bij
aanvang heelal
• De afstandsmeting
– Roodverschuiving
– Eigenbeweging van sterrenstelsels
– Leeftijdafhankelijke
roodverschuiving
– Extrincieke roodverschuiving
– Intrincieke roodverschuiving
– Zwaartekrachtroodverschuiving
• Integrated Sachs-Wolfe effect
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 28
Q
of
29. Wat gaat JWST leveren?
2023
1. Morfologische tijdsontwikkeling van sterrenstelsels in kaart gebracht
2. Ouder heelal OF de entropie neemt direct na het begin snel toe
2024
1. Nieuwe roodverschuivingsregels en/of gewijzigde zwaartekrachtheorie
• Weg met de Hubble ‘constante’ (v= H x R)
• Donkere energie probleem opgelost ( = 0)
2. De oorzaak waardoor het universum niet uniform is
2025
1. LIGO neemt inflatie waar
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 29
Q
30. Agenda
• Introductie
• Standaard model (ΛCDM)
– Hypothese
– Bevestigende waarnemingen
– Ontkennende waarnemingen
• Toekomstige oplossingen
– Erna Ervoor
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 30
Multiversum
31. Wetenschappelijk omzeilende gedachten
• Wetenschap bestaat niet voor 10-36 sec
– Quantumzwaartekracht
• Na het begin was de tijd en de ruimte
gequantiseerd
– Planck lengte: 1.6 x 10-35 m
– Planck tijd: 5.4 x 10-44 s
• De tijd staat bijna stil als het heelal zo groot is
als een atoom
• Conformal Cyclic Cosmology (CCC) (Penrose)
1/5/2023 Nieuwe inzichten rondom de oerknal 31
Q
32. Design gerelateerde omzeilende gedachten
• God is zo groot. Daar mag je je geen
voorstelling van maken
• Zonder God geen finetuning
1/5/2023 Nieuwe inzichten rondom de oerknal 32
Q
33. Gevolg
Oorzaak
Externe
entiteit
Twee fundamentele wegen voor de externe entiteit
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 33
Externe oorzaak buiten universum
Ander universum
Extra dimensie(s)
Inflaton
Actor / bron van handeling
Schepper / Veroorzaker
Hogere macht
God of Allah
Zekerheid
Erkenning
Fysiek
Liefde en erbij horen
Zelfactualisatie
Zelfoverstijging
Multiversum
M
U
L
T
I
V
E
R
S
U
M
C
R
E
A
T
I
E
Een entiteit die het vermogen
heeft eerst een creatief concept
te ontwikkelen / bedenken en het
daarna volgens plan uitwerkte
Een entiteit die het vermogen
heeft om op basis van toeval een
concept uit te werken
Zintuigelijk
Niet
zintuigelijk
Q
34. Drie soorten multiversa
• Multiversum
– Bubbel of ‘baby zwarte gaten’ universa
• Veel parallelle werelden
– Er is geen oorzaak en gevolg
• Meer dan 4 dimensies
– De externe entiteit zit in een hogere dimensie
– 5-heelal om ons 4-heelal (=membraan)
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 34
Multiversum
Q
35. Quantum
kosmologisch
model
‘Set B’ aan natuurwetten
Type 1: Multiversum
‘Set C’ aan
natuurwetten
‘Set D’ aan
natuurwetten
‘Set A’ aan natuurwetten
Het ontluikende
universum
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 35
36. Type 2: Parallele werelden
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 36
37. Type 3: Meer dimensionaal
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 37
Dr Quantum Flatland (NL).mp4
• Waar is de externe actor?
• Dit is overal tegelijk aanwezig
Q
38. Eigenschappen van de oorzaak van het universum
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 38
2
Zelfbestaand
(was er altijd)
Een illusie
(bestaat niet)
1
Zelfcreërend
(doe het zelver)
3
Eeuwige hulp van een
externe entiteit
2
Zelfbestaand
(was er altijd)
Gecreëerd met hulp van
een externe entiteit
Zelfcreërend
(doe het zelver)
3
Een illusie heeft geen
functie.
Daardoor is elke eerdere
entiteit geen oorzaak van
ons universum
De wet van energiebehoud en
entropiewet is in dit universum niet
geldig
Het universum is geen gesloten
systeem
Zelfcreatie is in strijd met de wetten van
de:
• oorzakelijkheid
• niet-tegenstrijdigheden
Zelf creërend met hulp van een externe
entiteit is een tegenstrijdigheid
Q
4
Gecreëerd
(help me)
Gecreëerd met hulp
van een externe entiteit
Kettingredenering
4
Gecreëerd
(help me)
Waardoor?
40. Het universum is ooit begonnen
De externe entiteit bestaat tegelijk eeuwig
Is het universum alleen?
• Eigenschappen van het universum:
– Het is geen illusie
– Er kan iets veranderen
– Er is een tijdsbegrip
– Het is gecreëerd (=4) of zelfbestaand en
gevoed (=2)
– Natuurwetten zijn overal geldig
– Niet uniform
– Eindig en tegelijk Onbegrensd
Externe entiteit
in het heden
Externe entiteit
in het verleden
Altijd
zelfbestaand 2
Ons universum
in het heden
Ons universum
in het begin
Ooit
gecreëerd
4 • Eigenschappen van het multiversum:
– Het is geen illusie
– Er kan iets veranderen
– Er is een tijdsbegrip aanwezig
– Het bestaat eindeloos (=2)
– Onze natuurwetten schieten tekort (= 2)
1/5/2023 Interactieve avond over de ontdekkingen van de JWST 40
Q