Komisja Europejska przyjęła pakiet zmian do Dyrektywy VAT (tzw. „quick fixes”). Od 1 stycznia 2020 r. towarowe transakcje międzynarodowe będą podlegać nowym zasadom dokumentowania i rozliczania.
Wprowadzone zostaną nowe zasady: opodatkowania i rozliczania transakcji łańcuchowych; dokumentowania wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów (WDT); rozliczania transakcji w ramach magazynu konsygnacyjnego (call-off stock).
Dowiedz się więcej https://pwc.to/2LrN4lJ
2. PwC
Agenda
1. Kontekst zmian
2. Transakcje łańcuchowe
3. Nowe wymogi dokumentowania WDT
4. Call-off stock
5. Status prac – Polska i inne kraje UE
6. Docelowy system VAT
7. Podsumowanie
2
4. PwC
Wprowadzenie – cel i przyczyny zmian
4
Obowiązujące przepisy (zwolnienie dostawy w państwie wyjścia, opodatkowane
wewnątrzwspólnotowe nabycie w kraju przeznaczenia) są przepisami przejściowymi,
wprowadzonymi dyrektywą z 1991 r.
Prowadzenie działalności gospodarczej na terenie całej Unii Europejskiej powinno być tak
proste i bezpieczne, jak prowadzenie działalności o charakterze wyłącznie krajowej, jednak
złożone przepisy często uniemożliwiają przedsiębiorcom prowadzenie działalności
transgranicznej i korzystanie z jednolitego rynku.
Trwają prace nad wprowadzeniem docelowego systemu VAT. Do momentu wprowadzenia
docelowego systemu, przyjęto pakiet zmian do Dyrektywy VAT, wprowadzając tymczasowe
rozwiązania (tzw. „quick fixes”).
24 czerwca został opublikowany projekt ustawy implementującej w Polsce zmiany
wynikające z Dyrektywy.
W związku z tym, od 1 stycznia 2020 r. zmienią się zasady opodatkowania transakcji
łańcuchowych, dokumentowania WDT oraz rozliczania transakcji w ramach magazynu
call-off stock.
6. PwC
Rada wezwała Komisję do zaproponowania jednolitych
kryteriów i stosownych zmian ustawodawczych, które
prowadziłyby do większej pewności prawa
i zharmonizowanego stosowania przepisów VAT przy
określaniu sposobu opodatkowania łańcucha transakcji,
w tym transakcji trójstronnych, podatkiem VAT
Potrzeba zmian
6
Zwiększenie pewności prawa
Państwa członkowskie zwróciły się o ulepszenie
przepisów w celu zwiększenia pewności prawa dla
podmiotów gospodarczych pod względem określania
dostawy w ramach łańcucha transakcji, której należy
przypisać wewnątrzwspólnotowy transport.
Problem z przyporządkowaniem transportu
7. PwC
Nowe zasady przypisania transportu
7
Zmieniona Dyrektywa VAT – a za nią polski projekt ustawy wprowadzają
zasadę, zgodnie z którą transport ma być przypisany wyłącznie do
dostawy dokonanej do podmiotu pośredniczącego.
Reguła
W drodze odstępstwa – transport ma zostać przypisany do dostawy
dokonanej przez podmiot pośredniczący, gdy przekazał on swojemu
dostawcy numer VAT nadany przez państwo członkowskie, z którego towary
są wysyłane lub transportowane.
Odstępstwo od reguły
Podmiot pośredniczący
Wprowadzona zostanie także nowa definicja podmiotu pośredniczącego.
Jednak, definicja ta jest na tyle ogólna, że w przypadku, gdy w transakcję zaangażowanych jest więcej niż 3 podmioty, przepisy w żadnym stopniu nie pomagają
określić, który z „pośredniczących” jest tym pośredniczącym, do dostawy na rzecz którego należy przypisać transport.
8. PwC
W przypadku gdy te same towary są przedmiotem kolejnych dostaw oraz są
wysyłane lub transportowane z jednego państwa członkowskiego do innego
państwa członkowskiego bezpośrednio od pierwszego dostawcy do ostatniego
klienta w łańcuchu, wysyłkę lub transport przypisuje się wyłącznie do
dostawy dokonanej do podmiotu pośredniczącego.
W drodze odstępstwa od ust. 1 wysyłkę lub transport przypisuje się
wyłącznie do dostawy towarów dokonanej przez podmiot pośredniczący,
w przypadku gdy podmiot ten przekazał swojemu dostawcy numer
identyfikacyjny VAT nadany mu przez państwo członkowskie, z którego towary
są wysyłane lub transportowane.
Do celów niniejszego artykułu »podmiot pośredniczący« oznacza dostawcę w
łańcuchu innego niż pierwszy dostawca w łańcuchu, który wysyła lub
transportuje towar samodzielnie albo za pośrednictwem osoby trzeciej
działającej na jego rzecz.
Przepisy Dyrektywy i ich implementacja
8
W przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego
towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio
ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub
transportowany z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium
innego państwa członkowskiego, to wysyłka lub transport tego towaru są
przyporządkowane wyłącznie do dostawy dokonanej do podmiotu
pośredniczącego.
W przypadku gdy podmiot pośredniczący przekazał swojemu dostawcy
numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez
państwo członkowskie, z którego towar jest wysyłany lub transportowany,
wysyłkę lub transport przypisuje się wyłącznie do dostawy towaru
dokonanej przez ten podmiot.
Przez podmiot pośredniczący rozumie się innego niż pierwszy w kolejności,
dostawcę towarów, który wysyła lub transportuje towar samodzielnie albo za
pośrednictwem osoby trzeciej działającej na jego rzecz.”;
Art. 36a Dyrektywy Rady 2018/1910 Zmiany w art. 22 ustawy o VAT
12. PwC
Rozporządzenie wprowadza domniemanie,
na podstawie którego można uznać, że
towary będące przedmiotem WDT zostały
wywiezione z terytorium jednego państwa
członkowskiego do innego.
Spełnienie tego domniemania będzie jednak
uzależnione od posiadania dokumentacji –
która różni się w zależności od tego, kto
dokonuje wywozu towarów.
Przepisy są skonstruowane w taki sposób,
że przenoszą ciężar dowodowy na organ,
który może obalić to domniemanie.
Nowe warunki dla stosowania 0% stawki przy WDT
12
Rozporządzenie przewiduje
bardziej restrykcyjne zasady
dokumentowania WDT
Omawiane zmiany wynikają nie z Dyrektywy,
lecz z Rozporządzenia Wykonawczego,
które Państwa Członkowskie obowiązane są
stosować bezpośrednio.
Dlatego też, choć w ustawie nie
uregulowano kwestii dotyczących nowych
obowiązków dokumentacyjnych – zmiany te
będą obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.
13. PwC
Nowe warunki dla stosowania 0% stawki przy WDT
13
Domniemanie wywozu
Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, Rozporządzenie wykonawcze wprowadza domniemanie pozwalające uznać, że towary będące przedmiotem WDT
zostały wywiezione z terytorium jednego państwa członkowskiego do innego.
Domniemanie to będzie jednak uzależnione od posiadania odpowiedniej dokumentacji.
Dokumentacja ta będzie różniła się w przypadku, gdy:
• towary zostaną wysłane lub przetransportowane przez sprzedawcę lub przez osobę trzecią działającą na jego rzecz;
• towary zostaną wysłane lub przetransportowane przez nabywcę lub przez osobę trzecią działającą na rzecz nabywcy.
Ponadto, organy podatkowe mogą obalić domniemanie przedstawiając dowody świadczące o tym, że towary nie zostały faktycznie wywiezione, co uniemożliwia
stosowanie 0% stawki VAT.
Ważne jest, że – jak wskazano w treści uzasadnienia – nie jest możliwe stosowanie domniemania w odwrotny sposób.
Dodatkowo, niespełnienie warunków domniemania nie oznacza automatycznie, że stosowanie 0% stawki VAT nie jest możliwe.
Wówczas to na dostawcy ciąży obowiązek udowodnienia (w inny sposób, zgodnie z przepisami ustawy o VAT), że warunki dla zastosowania 0% stawki zostały
spełnione.
14. PwC
Dodatkowy wymóg materialny Rozporządzenie wykonawcze
2018/1912
Informacja podsumowująca
Nowe warunki dla stosowania 0% stawki przy WDT –
perspektywa polska
14
Projektowany art. 42 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT
wprowadza dodatkowy wymóg dla
zastosowania przez dostawcę 0% VAT, będący
przesłanką materialną.
Wymóg ten polega na podaniu dostawcy
przez nabywcę właściwego i ważnego numeru
identyfikacyjnego dla transakcji
wewnątrzwspólnotowych.
Dokumentację potrzebną dla celów
zastosowania 0% stawki podatku szczegółowo
określa Rozporządzenie wykonawcze
2018/1912, które z racji tego, że obowiązuje
bezpośrednio, nie zostało implementowane
do ustawy.
Projektowane przepisy wprowadzają także
warunek złożenia przez dostawcę
prawidłowej informacji podsumowującej
jako materialną przesłankę warunkującą
zastosowanie 0% stawki VAT.
Brak złożenia informacji – lub złożenie
informacji która nie zawiera prawidłowych
informacji - będzie skutkować brakiem
możliwości zastosowania 0% stawki
podatku.
16. PwC
Obecnie w państwach członkowskich funkcjonują różne zasady
w zakresie opodatkowania transakcji z wykorzystaniem magazynu
konsygnacyjnego (call-off stock). W niektórych krajach (np.
w Polsce) funkcjonowały uproszczenia dla tego rodzaju transakcji.
Niektóre kraje w przypadku przemieszczenia towarów do
magazynu w innym państwie członkowskim uznawały jednak, że
ich dostawca dokonywał wewnątrzwspólnotowego nabycia
towarów własnych na terytorium innego państwa członkowskiego
– co oznaczało obowiązek rejestracyjny w danym kraju.
Nowe warunki dla
stosowania 0% stawki
przy WDT
16
Było
Zmiany wprowadzą ujednolicenie stosowanych rozwiązań –
od 2020 r. w każdym kraju członkowskim będzie możliwość
zastosowania uproszczenia dla tego typu transakcji,
zbliżonego do mechanizmu obecnie funkcjonującego w Polsce
oraz – po spełnieniu określonych warunków - rozpoznania
dostawy dopiero w momencie pobrania towarów
z magazynu konsygnacyjnego.
Zmiany
Call-off stock:
• sprzedawca przenosi towary do magazynu pozostającego
do dyspozycji znanego mu kupującego w innym państwie
członkowskim (bez przeniesienia własności towarów),
• kupujący staje się właścicielem towarów z chwilą ich
pobrania ze składu
17. PwC
Call off stock – perspektywa polska
17
Projektowana ustawa zawiera czytelny podział zasad opodatkowania transakcji z wykorzystaniem
magazynu call-off stock, wprowadzając i rozróżniając procedurę magazynu typu call-off stock
znajdującego się (i) na terytorium kraju; oraz (ii) poza terytorium kraju.
Najważniejsze zmiany
Jednym z warunków dla zastosowania uproszczenia było to, że towary przechowywane w magazynach
musiały być przeznaczone do działalności produkcyjnej lub usługowej prowadzonej przez nabywcę, z
wyłączeniem działalności handlowej. Projekt nie podtrzymuje tego warunku.
Zmienią się także zasady postępowania z towarami, które pozostają w magazynie – po 12 miesiącach
przebywania towarów w magazynie powstanie obowiązek podatkowy dla podatnika podatku od wartości
dodanej i rozliczenia przemieszczenia własnych towarów jako beztransakcyjnego
wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Pod pewnymi warunkami, uproszczona procedura będzie także zachowana, gdy w trakcie 12 miesięcy
od wprowadzenia towarów do magazynu w miejsce dotychczasowego nabywcy (tj. podatnika na rzecz
którego towary miały pierwotnie zostać przemieszczone) wstąpi inny podatnik, na którego rzecz
nastąpi przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Ponadto, proponowane przepisy wprowadzają nowy rodzaj informacji podsumowującej dla
podatników dokonujących przemieszczenia towarów do magazynu typu call-off stock, w której
rejestrowane będzie przemieszczenie towarów..
20. PwC Proprietary and confidential. Do not distribute. 20
Słowenia
Największa zmiana:
Dokumentacja WDT
Niemcy
Największa zmiana:
Dokumentacja WDT
Słowacja
Największa zmiana:
Transakcje łańcuchowe
Czechy
Największa zmiana:
Call-off stock
Litwa
Największa zmiana:
Dokumentacja WDT
Austria
Największa zmiana:
Dokumentacja WDT
Implementacja zmian
w pozostałych Państwach
Członkowskich
21. PwC
Implementacja zmian w Państwach Członkowskich
21
Zmiany w dokumentacji, wprowadzenie
nowej, materialnej przesłanki do
zastosowania 0% stawki VAT (zwolnienia) –
weryfikacja obecnie rekomendowana
Austria
Zmiany w dokumentacji;
Czechy
Zmiany w dokumentacji;
Litwa
WDT
Transakcje
łańcuchowe
Call of stock
Wprowadzono nowe regulacje zgodnie z
Dyrektywą, choć obecnie istnieje
domniemanie uznania pierwszej transakcji
jako ruchomej;
Istniejące zasady opodatkowania zasadniczo
zbieżne z Dyrektywą.
Obecne zasady bazują na orzecznictwie
TSUE, brak jasnych regulacji w ustawie,
konieczność dostosowania;
Modyfikacja obecnie istniejących uproszczeń.
Obecne zasady zasadniczo zbieżne z
Dyrektywą;
Istniejące zasady opodatkowania zasadniczo
zbieżne z Dyrektywą.
22. PwC
Implementacja zmian w Państwach Członkowskich
22
Zmiany w dokumentacji (postrzegane jako
uzupełnienie obowiązujących zasad),
wprowadzenie nowej, materialnej przesłanki
do zastosowania 0% stawki VAT (zwolnienia)
– weryfikacja obecnie rekomendowana
Niemcy
Zmiany w dokumentacji;
Słowacja
Zmiany w dokumentacji, wprowadzenie
nowej, materialnej przesłanki do
zastosowania 0% stawki VAT (zwolnienia) –
weryfikacja obecnie rekomendowana
Słowenia
WDT
Transakcje
łańcuchowe
Call of stock
Obecne zasady zasadniczo zbieżne z
Dyrektywą
Wprowadzenie nowych zasad
Obecne zasady bazują na orzecznictwie
TSUE, brak jasnych regulacji w ustawie,
konieczność dostosowania;
Istniejące uproszczenia zostaną
zmodyfikowane.
Obecne zasady bazują na orzecznictwie
TSUE, konieczność dostosowania;
Istniejące uproszczenia zostaną
zmodyfikowane.
23. PwC
PwC
Pytanie ankietowe
23
Nowe wymogi dokumentowania WDT
Zmiany dotyczące call-off stock
Które ze zmian będą
miały największy
wpływ na
działalność Twojego
przedsiębiorstwa?
Zmiany dotyczące opodatkowania transakcji łańcuchowych
25. PwC 25
! Projektowany art. 402 ust. 1 Dyrektywy 112
(przepis ostatecznie nie wszedł w życie)
Przepisy w zakresie opodatkowania wymiany handlowej między państwami członkowskimi przewidziane
w niniejszej dyrektywie mają charakter przejściowy i zostaną zastąpione przepisami ostatecznymi opartymi na:
- zasadzie opodatkowania dostaw towarów i świadczenia usług w państwie członkowskim przeznaczenia,
- zasadzie opodatkowania podatkiem VAT dostawcy, lub nabywcy jeżeli jest on podatnikiem certyfikowanym; oraz
- zasadzie systemu pojedynczej rejestracji w odniesieniu do deklaracji, płatności i odliczania podatku”.
26. PwC
Docelowy system VAT dla handlu wewnątrzunijnego
26
„Dostawa wewnątrzunijna”, tj. nowe
pojedyncze zdarzenie podatkowe ma
zastąpić obecny system zwolnionej
dostawy w państwie członkowskim
wyjścia i opodatkowanego
„wewnątrzwspólnotowego nabycia” w
państwie członkowskim przeznaczenia
jako drugiego i odrębnego zdarzenia
podatkowego.
W ramach tej nowej koncepcji „miejsce
dostawy” będzie znajdowało się w
państwie członkowskim przybycia
towarów.
Pojedyncze zdarzenie podatkowe
Ponadto, dostawca będzie
zobowiązany do zapłaty VAT od tej
„dostawy wewnątrzunijnej”, chyba że
nabywca jest podatnikiem
certyfikowanym, w którym to przypadku
podatnik certyfikowany rozliczy podatek
VAT w swojej deklaracji VAT.
Rozliczenie VAT
System ten mógłby lub powinien opierać
się na zniesieniu informacji
podsumowującej (tzw. wpisu do VIES),
stosowaniu ogólnych przepisów
dotyczących fakturowania
obowiązujących w państwie
członkowskim dostawcy, a także
harmonizacji niektórych przepisów
dotyczących fakturowania (np. terminu
wystawiania faktur), zdarzenia
powodującego powstanie obowiązku
podatkowego oraz wymagalności VAT
w odniesieniu do „wewnątrzunijnych
dostaw” towarów.
Dalsze zmiany
28. PwC
Transakcje łańcuchowe Dokumentowanie WDT Magazyn call-off stock
Jak przygotować się do zmian?
28
Należy zidentyfikować, czy
przedsiębiorstwo jest stroną transakcji
łańcuchowych – a jeśli tak, czy
wprowadzane przepisy będą
powodowały konieczność zmiany
stosowanych zasad opodatkowania
tych transakcji.
Należy też ustalić z zagranicznymi
kontrahentami spójne zasady
opodatkowania tego rodzaju transakcji.
Należy zweryfikować, czy
przedsiębiorstwo jest potencjalnie
gotowe na dostosowanie się do nowych
wymogów dokumentacyjnych
wynikających z rozporządzenia
wykonawczego.
Należy również zweryfikować, czy
obecnie korzysta się z uproszczeń w
formie magazynu konsygnacyjnego w
którymkolwiek z krajów członkowskich
Unii Europejskiej oraz czy po wejściu w
życie znowelizowanych przepisów
przedsiębiorstwo mogą czekać zmiany
w zasadach opodatkowania tych
transakcji w poszczególnych państwach
członkowskie.