SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 47
Szwedzki
elementarz
Królestwo Szwecji znajduje się
w Europie północnej,
na Półwyspie Skandynawskim.
Kraj został podzielony na
21 jednostek administracyjnych
tzw. województw, które zamieszkuje
9,4 mln mieszkańców.
Powierzchnia kraju wynosi
450 tys. km kw.
1
O kraju
Szwecja jest monarchią konstytucyjną i demokracją parlamentarną. Władzę wykonawczą
sprawuje rząd pod przewodnictwem premiera. Głową państwa jest
król Karol XVI Gustaw, który pełni jedynie funkcje oficjalne i ceremonialne.
Językiem urzędowym jest szwedzki. Natomiast uznanymi językami mniejszości
narodowych są: lapoński, fiński, meänkieli, jidysz i romski.
Od 1995 roku Szwecja jest członkiem Unii Europejskiej (UE), jednakże pozostaje poza
strefą euro, utrzymując własną walutę, którą jest korona szwedzka (skrót SEK,
1 SEK = 100 öre). Większa część szwedzkiego społeczeństwa pozostaje sceptyczna
wobec ewentualnego przyjęcia wspólnej waluty euro. We wrześniu 2004 r. Szwedzi
odrzucili w narodowym referendum wspólną walutę europejską, choć spełniali kryteria
konwergencji.
2
Szwedzki elementarz
3
Co warto wiedzieć
o gospodarce
Szwedzka gospodarka oceniana jest jako jedna z lepszych wśród
państw OECD. W rankingu globalnej konkurencyjności World Economic
Forum 2013-2014 Szwecję sklasyfikowano na 6. pozycji,
po Szwajcarii, Singapurze i Finlandii, Niemczech i USA.
4
Szwecja należy do grupy najbogatszych krajów UE - jej dochód narodowy
na mieszkańca, liczony według parytetu siły nabywczej, wynosi 32.200 euro
i jest wyższy o ok. 25,5 proc. od średniego dochodu per capita w całej UE (według
stanu na rok 2012). W rankingu Banku Światowego Doing Business 2014 wśród krajów,
w których najłatwiej prowadzić działalność gospodarczą, Szwecja zajęła 14. miejsce, choć
utraciła jedną pozycję w stosunku do roku 2013 (Polska była na 45. pozycji).
Co warto wiedzieć o gospodarce
Bezrobocie i PKB
W Szwecji czynnych zawodowo jest około 4 mln osób. Poziom bezrobocia w porównaniu z
innymi krajami był zawsze stosunkowo niski, głównie dzięki silnemu sektorowi
prywatnemu, rozwojowi sektora publicznego i rozwiniętej polityce rynku pracy.
Obecnie tzw. otwarte bezrobocie kształtuje się na poziomie ok. 8 proc. Pomimo tego
obcokrajowcom nie jest łatwo otrzymać tu pracę, a wymagania szwedzkich pracodawców
są wysokie.
Płace w 2014 r. mają rozwijać się w tempie 2,7 proc. (dla 2013 r. było to 2,5 proc.).
Szwecja doświadcza bardzo znikomej presji inflacyjnej – CPI 0,0 proc. w 2013 r.
i oczekiwane -0,1 proc. w 2014 r. Referencyjna stopa procentowa (repo rate) banku
centralnego pozostaje na poziomie 0,25 proc.
5
Co warto wiedzieć o gospodarce
PKB i dług publiczny
Szwecja, podobnie jak inne kraje europejskie, odczuła boleśnie skutki globalnego kryzysu
finansowego. Pod koniec 2008 r. rząd Szwecji przedstawił plan stabilizacyjny, będący
odpowiedzią na kryzys gospodarki światowej. Zakładał on przeznaczenie 15 mld koron
(ok. 1,5 mld euro) na program gwarancyjny dla banków. W następstwie prognozowanego
globalnego spowolnienia gospodarczego szwedzki rząd przedstawił we wrześniu 2011 r.
program, który przewidywał działania w celu pobudzenia gospodarki oraz zwiększenie
zatrudnienia. Bank centralny Szwecji zredukował znacznie oprocentowanie swoich
instrumentów finansowych.
6
Co warto wiedzieć o gospodarce
Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne za 2013 r. i I kwartał 2014 r. wskazują
na normalizację sytuacji gospodarczej Szwecji i dobre perspektywy rozwoju w średnim
okresie, pod warunkiem zachowania dyscypliny finansów publicznych.
Wzrost PKB Szwecji w 2013 r. wyniósł 1,6 proc., natomiast na 2014 r. rząd przewiduje
1,9 proc. Zanotowano znaczny wzrost PKB w IV kwartale 2013 r. (rok do roku),
tj. 3,1 proc., do czego w największym stopniu przyczyniły się: wzrost produkcji przemysłowej i
inwestycji magazynowych, konsumpcja gospodarstw domowych
i wydatki publiczne. Według szwedzkiego urzędu statystycznego SCB (dane z 1.04.2014 r.)
PKB Szwecji w 2013 r. wyniósł 3.634,4 mld koron wobec 3.549,7 mld koron w 2012 r.
7
Co warto wiedzieć o gospodarce
8
Skonsolidowany dług publiczny Szwecji należy do najniższych w UE. W 2013 r.
wyniósł 40,5 proc. PKB. W 2014 r. przewiduje się jego zmniejszenie do 40,2 proc.,
a w następnych latach stopniową jego redukcję (do 31,7 proc. w 2018 r.).Deficyt sektora
finansów publicznych, który w 2013 r. wyniósł 1,2 proc. PKB, powiększy się w 2014 r.
do 2,2 proc. Rząd zakłada, że w 2016 r. Szwecja uzyska niewielką nadwyżkę budżetową
(0,4 proc.). Zarówno dług publiczny, jak i deficyt sektora finansów publicznych pozostają
na poziomach zgodnych z unijnymi kryteriami konwergencji. Rząd podkreśla konieczność
zachowania dyscypliny finansów publicznych.
Niebezpiecznie wysoki poziom zadłużenia prywatnego (czemu sprzyjają niskie stopy
procentowe i dogodne warunki zaciągania kredytów) oraz możliwość wystąpienia bańki
spekulacyjnej na rynku nieruchomości, związanej z trwałym, wieloletnim wzrostem cen
nieruchomości, nadal stanowią zagrożenia dla gospodarki. Rząd podjął działania
deregulacyjne na rynku budowlanym i mieszkaniowym.
Co warto wiedzieć o gospodarce
Szwecja jest członkiem wielu globalnych organizacji gospodarczych, z których
do najważniejszych należą WTO i OECD. Jest aktywnym uczestnikiem relacji
gospodarczych Unii Europejskiej na arenie światowej, określanych m.in. porozumieniami
UE o wolnym handlu (FTA) z wieloma regionami świata. Szwecja należy także do
kilkudziesięciu międzynarodowych organizacji finansowych, branżowych oraz
okołobiznesowych.
Na forach organizacji międzynarodowych Szwecja jest reprezentowana niejednokrotnie w
ramach Unii Europejskiej, ale stara się także być aktywna we własnym imieniu,
np. w działaniach WTO (np. negocjacje w ramach rundy Doha).
9
Co warto wiedzieć o gospodarce
Przynależność do międzynarodowych
organizacji gospodarczych
Tradycyjnie Szwecja prezentuje w UE stanowisko liberalne. Opowiada się
za wzmocnieniem innowacyjności europejskiej gospodarki i za podnoszeniem
konkurencyjności przedsiębiorstw. Aktywnie działa na rzecz szybkiego i skutecznego
wdrożenia postanowień Aktów o Jednolitym Rynku jako narzędzi wzmacniających
konkurencyjność i pobudzających wzrost gospodarczy w UE. Szczególnie podkreśla rolę
usług, w tym usług cyfrowych i handlu elektronicznego, dla rozwoju gospodarki UE
i jej konkurencyjności na arenie globalnej. Jest rzeczniczką wolnego handlu i ułatwień
w handlu UE z państwami trzecimi. Pomimo pozostawania poza strefą euro, Szwecja
stara się aktywnie wpływać na programowanie stosunków ekonomicznych w UE, w tym
na kształtowanie polityki finansowej UE w kryzysie zadłużenia krajów strefy euro.
10
Co warto wiedzieć o gospodarce
Szwecja opowiada się za zmniejszeniem budżetów Wspólnej Polityki Rolnej i Polityki
Spójności UE, bardziej efektywnych działań m.in. związanych z innowacyjnością
i ochroną środowiska, w tym z polityką klimatyczną. W polityce energetycznej
kraj ten jest zdecydowanym rzecznikiem przestawiania europejskiej gospodarki
z wykorzystania złóż kopalnych na rzecz zwiększania w energetyce odnawialnych
źródeł energii. Aktywnie działa także na rzecz zaostrzania ograniczeń w emisji dwutlenku
węgla.
Wykaz ważniejszych międzynarodowych organizacji oraz innych organów współpracy, do
których należy Szwecja można znaleźć tutaj:
http://www.government.se/sb/d/2059/a/39182.
11
Co warto wiedzieć o gospodarce
Istotnym elementem działań na arenie międzynarodowej są relacje z krajami nordyckimi.
Szwecja jest członkiem Rady Nordyckiej i Nordyckiej Rady Ministrów, Nordyckiego Banku
Inwestycyjnego i Nordyckiego Funduszu Rozwojowego. Jest też bardzo aktywna w
regionie Morza Bałtyckiego, a szczególnie w Radzie Państw Morza Bałtyckiego oraz
Komisji Helsińskiej. Jest inicjatorem i aktywnym uczestnikiem działań w ramach Strategii
Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego. Uczestniczy także w forum Współpracy
Energetycznej Państw Regionu Morza Bałtyckiego (BASREC). Szwecja, wspólnie z
Polską, jest współinicjatorem projektu UE Partnerstwo Wschodnie. Ważna jest aktywność
Szwecji w regionie północnym – jest ona członkiem
Euro-Arktycznej Rady Morza Barentsa, Rady Arktycznej oraz Wymiaru Północnego.
12
Co warto wiedzieć o gospodarce
Polska i Szwecja prowadzą od roku 2009 wspólny projekt w dziedzinie energetyki
odnawialnej pod nazwą Polsko-Szwedzka Platforma Zrównoważonej Energii,
koordynowany przez Przemysłowy Instytut Motoryzacji w Warszawie (od stycznia
od 2011 r., przedtem Instytut Paliw i Energii Odnawialnej) oraz Uniwersytet w Lund.
Współpraca polega na akcji informacyjnej, wizytach studyjnych, współpracy naukowej
i organizowaniu konferencji dotyczących efektywności energetycznej i wykorzystania
odnawialnych źródeł energii, w szczególności biomasy i odpadów. Działalność jest
adresowana w głównej mierze do samorządów lokalnych.
Strona internetowa projektu: http://www.energyplatform.net/
13
Co warto wiedzieć o gospodarce
Sektory gospodarki
Ważną gałęzią gospodarki Szwecji jest produkcja drewna; kraj ten jest m.in. jednym
z największych na świecie eksporterów celulozy. Inne główne gałęzie gospodarki to:
hutnictwo metali nieżelaznych, przemysł maszynowy, metalowy, środków transportu
(samochodowy, lotniczy), elektrotechniczny, drzewny i chemiczny. Grunty orne stanowią
zaledwie 7 proc. powierzchni kraju, rolnictwo jest wysoce zmechanizowane.
Znane marki szwedzkie to: Volvo, Scania (motoryzacja), Ericsson (telefonia komórkowa),
Elektrolux (AGD), Husqvarna (sprzęt elektryczny), Vattenfall AB (systemy grzewcze),
Skanska AB (branża budowlana), Nordea Bank (bankowość i usługi finansowe), Tetra Pak
(opakowania) H&M (branża odzieżowa) oraz znana na całym świecie firma meblarska
IKEA.
14
Co warto wiedzieć o gospodarce
Rynek wewnętrzny Szwecji jest rynkiem nabywcy, z jednoczesną, bardzo silną
organizacją importerów, hurtowników i detalistów. W zasadzie każda branża producentów,
importerów, eksporterów czy handlowców posiada własne struktury samorządowe.
Główną organizacją handlu hurtowego i importerów w Szwecji jest Federacja
Szwedzkiego Handlu (szw. Svensk Handel). Grupuje ona ok. 60 stowarzyszeń
handlowych. Członkowie Federacji realizują ok. 70 proc. całości szwedzkiego importu. W
Federacji zrzeszone są zarówno duże przedsiębiorstwa handlu hurtowego, jak i wiele
drobnych firm agencyjnych z terenu całej kraju. Największe domy towarowe są również
członkami Federacji. Przykładem silnej koncentracji handlu jest rynek artykułów
żywnościowych, który w ponad 70 proc. jest opanowany przez trzy korporacje: ICA,
COOP i grupę AxFood. Korporacje te zajmują się zarówno importem, dystrybucją jak
i sprzedażą detaliczną artykułów konsumpcyjnych.
15
Co warto wiedzieć o gospodarce
Sytuacja taka powoduje mniejszy, niż można by się spodziewać, asortyment artykułów
żywnościowych w sieci detalicznej, utrzymywanie się stosunkowo wysokiego poziomu cen
detalicznych, możliwość realizowania wysokich marż nakładanych na cenę towaru przez
importera, hurtownika i sprzedawcę detalicznego. Jednak z drugiej strony, sytuacja ta
bardzo wzmacnia pozycję negocjacyjną importera szwedzkiego, dzięki czemu uzyskuje on
bardzo korzystne ceny.
Ze względu na wysokie wymagania konsumentów i administracji odpowiedzialnej
za dopuszczanie artykułów żywnościowych na rynek szwedzki, a także zmonopolizowany
system handlu detalicznego i hurtowego tymi artykułami, niezwykle trudno jest dostawcom
z innych krajów wejść na rynek tych artykułów.
16
Co warto wiedzieć o gospodarce
Ograniczenia w handlu
Szwecja posiada własny, odbiegający od unijnego, system w zakresie handlu alkoholem.
Obowiązuje państwowy monopol na handel detaliczny napojami alkoholowymi
o zawartości alkoholu powyżej 3,5 proc. (łącznie z piwem). Firmą państwową, posiadającą
wszystkie sklepy z tego typu napojami w Szwecji, jest Systembolaget AB. Informacje o
funkcjonowaniu tego monopolu i działalności firmy można znaleźć
na stronie internetowej http://www.systembolaget.se.
Firma ta nie dokonuje bezpośrednio zakupów alkoholi od producentów zagranicznych.
Zakupy są prowadzone przez firmy zrzeszone w Sprit och Vinleverantörsföreningen,
strona internetowa: www.spritochvinleverantorerna.se. Na tej stronie można znaleźć listę
takich przedsiębiorstw. Mogą one sprzedawać alkohole do Systembolaget lub
do restauracji.
17
Co warto wiedzieć o gospodarce
Na napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 3,5 proc., w tym również piwo,
obowiązuje 25-proc. stawka VAT. Dla piwa o niższej zawartości alkoholu stawka VAT
wynosi 12 proc. Stawka akcyzy na alkohole wynosi 501,41 koron szwedzkich za litr
czystego alkoholu. Stawka akcyzy na piwo o zawartości alkoholu poniżej 2,8 proc. wynosi
0.
18
Co warto wiedzieć o gospodarce
Bariery na rynku
Przedsiębiorstwa ze wszystkich krajów unijnych, w tym również polskie, realizujące
kontrakty usługowe w Szwecji napotykają na problemy typowe dla tego rynku.
Podstawową barierą jest skrupulatne pilnowanie przez związki zawodowe stawek
minimalnych, wynikających z zawartych umów/układów zbiorowych. Podmioty nie będące
ich stronami nie muszą ich stosować. W większości przypadków umowy są przestrzegane
ze względu na bardzo silną pozycję szwedzkich związków zawodowych (szczególnie w
sektorze budownictwa – związek Byggnads). Dlatego też większość pracodawców
(inwestorów) dąży do tego, aby kontrakty – również z firmami zagranicznymi – były
zaakceptowane przez stronę związkową.
Praktyki te są zgodne ze szwedzkim prawem pracy, ale zostały zaskarżone
do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który uznał je za niezgodne z prawem
europejskim.
19
Co warto wiedzieć o gospodarce
20
ABC biznesu
Do prowadzenia sprzedaży detalicznej na terenie Szwecji konieczne jest zarejestrowanie
działalności gospodarczej w tym kraju. Dotyczy to również sprzedaży na targowiskach.
Możliwe są pewne odstępstwa, np. okolicznościowa sprzedaż w czasie targów lub imprez,
na zasadach porozumień lokalnych lub z organizatorami takich imprez.
Obywatele polscy i polskie osoby prawne mogą zakładać w Szwecji przedsiębiorstwa
na takich samych warunkach, jak obywatele szwedzccy. Rozpoczęcie działalności
gospodarczej w Szwecji jest stosunkowo proste i może być prowadzone w jednej
z poniższych form prawnych:
- przedsiębiorca jednoosobowy (Enskild näringsidkare)
- spółka prawa cywilnego (Enkelt bolag)
- spółka handlowa (Handelsbolag, w skrócie HB)
- spółka komandytowa (Kommanditbolag, w skrócie KB)
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Aktiebolag, w skrócie AB)
- oddział (Filial)
21
ABC biznesu
Dla ścisłości należy także wspomnieć o trzech pozostałych formach prowadzenia
działalności gospodarczej, jakimi są:
- stowarzyszenie gospodarcze (ekonomisk förening)
- fundacja (stiftelse)
- Europejska Spółka Akcyjna (Europabolag).
Są to jednak formy stosunkowo rzadko wykorzystywane i raczej nie stanowią interesującej
alternatywy dla inwestorów zagranicznych. Podejmowanie pracy
we własnych przedsiębiorstwach podlega ogólnym zasadom zatrudnienia przez
pracodawcę szwedzkiego.
22
ABC biznesu
23
ABC biznesu
Ta forma odpowiada polskiemu jednoosobowemu przedsiębiorcy prowadzącemu
działalność na podstawie wpisu do rejestru. Jest ono prowadzone i reprezentowane przez
jedną osobę i nie posiada osobowości prawnej. Przedsiębiorca odpowiada całym swym
majątkiem za skutki działalności gospodarczej. Sprawozdanie i rozliczenie działalności
gospodarczej przedsiębiorstwa jest załącznikiem do corocznego własnego rozliczenia
podatkowego. Szwedzki przedsiębiorca jednoosobowy ma prawo
do zaliczania zysków na poczet inwestycji w następnych latach i podobnego rozliczania
deficytu rocznego. Nie ma obowiązku dokonywania audytu działalności finansowej.
Przedsiębiorca jednoosobowy (Enskild
näringsidkare)
24
Firma taka, nazywana popularnie Enskild, jest często wykorzystywaną przez Polaków
formą prowadzenia działalności gospodarczej dla podjęcia pracy w Szwecji na zasadzie
samozatrudnienia, bez stałego miejsca działalności w Szwecji. Dla dokonania przez
obywatela polskiego rejestracji firmy Enskild näringsidkare i podjęcia pracy jako
jednoosobowy przedsiębiorca na zasadzie samozatrudnienia konieczne jest uzyskanie
numeru statystycznego oraz numeru VAT. W tym celu należy przesłać do Urzędu
Skarbowego w Malmö (adres pocztowy: Skatteverket, Utlandsenheten, SE−205 31
Malmö, Sverige) następujące dokumenty:
ABC biznesu
25
- formularz SKV 4632 – Wniosek podatkowy dla przedsiębiorców zagranicznych
(wypełniony w języku szwedzkim) – formularz można pobrać na stronie
http://www.skatteverket.se/download/18.731e901069429e49580001570/4632j01.pdf
- informację w języku polskim o sposobie wypełnienia wniosku na stronie
http://www.skatteverket.se/download/18.731e901069429e49580001565/419j_sv.pdf
- poświadczoną kopię paszportu
- zaświadczenie z urzędu podatkowego o braku zaległości podatkowych oraz z ZUS
o braku zaległości w regulowaniu opłat socjalnych.
ABC biznesu
26
Wszystkie polskie dokumenty powinny być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego
na język szwedzki. W przypadku, gdy ma być chroniona nazwa firmy, konieczne jest
zarejestrowanie jej również w Szwedzkim Urzędzie Rejestracji Przedsiębiorstw
Bolagsverket na formularzu 903, koszt 1000 koron.
Wniosek można pobrać na stronie internetowej Bolagsverket:
http://www.bolagsverket.se/dokument/pdf/blanketter/903.pdf, natomiast informacja (w
języku angielskim) o sposobie wypełnienia wniosku jest
do pobrania na stronie http://www.bolagsverket.se/dokument/pdf/blanketter/903.pdf.
Prowadzenie działalności gospodarczej w Szwecji na zasadzie samozatrudnienia wymaga
uzyskania pozwolenia na pobyt. W tym celu należy złożyć w Urzędzie ds. Migracji
Migrationsverket certyfikat rejestracji przedsiębiorstwa i ewentualnie inne dokumenty
potwierdzające prowadzenie własnego biznesu. Pozwolenie jest wydawane na ogół na
pięć lat, lecz jeśli prowadzona działalność nie będzie wykazywała dochodów,
pozwalających na utrzymanie się w Szwecji, może zostać cofnięte.
ABC biznesu
27
Informacje na temat zasad i warunków udzielania pozwolenia pobytu dla obywateli państw
członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego zawarte są na
stronie internetowej: http://www.migrationsverket.se/info/148_en.html
Więcej informacji można znaleźć na stronach http://www.bolagsverket.se,
http://www.skatteverket.se orazhttp: //www.migrationsverket.se.
ABC biznesu
28
ABC biznesu
Jest to najprostszy rodzaj spółki dwóch lub więcej osób. Nie posiada ona osobowości
prawnej, zwykle uważa się ją jedynie za umowę pomiędzy wspólnikami w celu
wykonywania działalności gospodarczej.
Spółki prawa cywilnego były pierwotnie najczęstszym sposobem współpracy pomiędzy
firmami dla pojedynczych przedsięwzięć, rozpowszechnionym w przemyśle budowlanym.
Jednak od roku 1995 spółka prawa cywilnego jest dostępna jako opcja
dla wszystkich rodzajów działalności gospodarczej, tymczasowych i stałych. Majątek
wykorzystywany w spółce prawa cywilnego nie jest własnością spółki, lecz jednego
lub kilku wspólników.
Spółka prawa cywilnego
(Enkelt bolag)
29
Wierzytelność spółki spoczywa na wspólniku lub wspólnikach, którzy uczestniczyli
w czynności, która spowodowała dług. Właściciele odpowiadają za długi lub straty całym
własnym majątkiem. Dochód należy zadeklarować w załącznikach do zeznań
podatkowych właścicieli. Spółka prawa cywilnego może jednak lokować zyski
do przyszłego wykorzystania, a deficyt może zostać skompensowany wypracowanym
dochodem lub przyszłą nadwyżką. Spółka ta nie jest rejestrowana przez Bolagsverket, są
rejestrowane (na formularzu 907) jedynie przez osoby fizyczne ją tworzące.
ABC biznesu
30
ABC biznesu
Ten rodzaj spółki - według polskiego prawa handlowego - jest najbliższy spółce jawnej.
Przepisy regulujące funkcjonowanie spółek jawnych zawarte są w ustawie o spółkach
jawnych i spółkach cywilnych (Lag om handelsbolag och enkla bolag, SFS 1980:1102).
Jest to przedsiębiorstwo założone i prowadzone przez dwie lub więcej osób prawnych lub
fizycznych. Posiada pewną formę osobowości prawnej i może mieć własne aktywa
i pasywa, lecz każdy ze wspólników jest solidarnie i osobno odpowiedzialny za długi
i inne nabyte zobowiązania. Wspólnicy mają równe prawa do decydowania
o działalności spółki, chyba że umowa stanowi inaczej. Dla dokonania rejestracji nie jest
wymagany statut spółki, jednakże Bolagsverket zaleca posiadanie pisemnej umowy dla
uniknięcia nieporozumień w przyszłości. Mimo że spółka może posiadać radę nadzorczą,
zwykle zarządzana jest bezpośrednio przez wspólników.
Spółka handlowa (Handelsbolag)
31
Handelsbolag sporządza formalne, roczne sprawozdania. Rokiem finansowym jest rok
kalendarzowy, jeśli co najmniej jeden ze wspólników jest osobą fizyczną. Dochód
ze spółki deklarowany jest przy rozliczaniu podatków osobistych lub przez firmy tworzące
spółkę. Spółka ulega rozwiązaniu w przypadku wypowiedzenia umowy przez wspólnika,
bankructwa lub śmierci wspólnika, chyba, że umowa stanowi inaczej.
Nie jest konieczne posiadanie dużego kapitału początkowego czy biegłego księgowego.
Spółka jest rejestrowana w Bolagsverket na formularzu 901. Koszt rejestracji 1000 koron.
ABC biznesu
32
ABC biznesu
Spółka komandytowa jest pewną odmianą spółki handelsbolag, w której jeden lub kilku
wspólników ograniczyło swe zobowiązania w umowie spółki do wysokości sumy
zainwestowanej w jej działalność.
Wspólnicy o ograniczonej odpowiedzialności noszą nazwę komandytariuszy.
Co najmniej jeden wspólnik główny musi ponosić nieograniczoną odpowiedzialność.
Jednak wspólnikiem głównym może być też osoba prawna, która sama ma ograniczoną
odpowiedzialność, jak np. spółka z o.o. Komandytariusz może uczestniczyć
w zarządzaniu spółką pod warunkiem, że dopuszcza to umowa spółki, bez utraty
ograniczenia swojej odpowiedzialności. Nie może on jednak reprezentować spółki, jeśli nie
jest wyposażony w specjalne pełnomocnictwa. Rejestracji spółki dokonuje się
w Bolagsverket na formularzu 902. Koszt rejestracji 1000 koron.
W Szwecji działa łącznie około 80.000 spółek handlowych, prawa cywilnego
i komandytowych.
Spółka komandytowa (Kommanditbolag)
33
ABC biznesu
Większość z 220 tysięcy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w Szwecji to spółki
prywatne. Istnieje tylko około 500 publicznych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, z
akcjami zbywanymi na różnych rynkach. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są
bardzo rozpowszechnioną formą prowadzenia działalności gospodarczej nie tylko wśród
dużych firm, lecz również średnich i małych, łącznie
z firmami jednoosobowymi.
Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością (Aktiebolag)
34
Od 1 stycznia 2006 roku obowiązuje nowa ustawa o spółkach akcyjnych, która wprowadza
zmiany i uproszczenia procedury zakładania tych spółek. Istnieją dwa rodzaje spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością – prywatna i publiczna. W odróżnieniu od prywatnej
spółki akcyjnej − privat aktiebolag, spółka publiczna – publikt aktiebolag może oferować
publicznie swoje akcje. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością tworzą jedna lub kilka
osób fizycznych bądź prawnych. Spółka posiada pełną osobowość prawną. Udziałowcy
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie ponoszą osobistej odpowiedzialności za długi
i zobowiązania spółki. Jednakże w pewnych skrajnych okolicznościach zarząd oraz
dyrektor mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności. Rozpoczęcie działalności
wymaga dokonania rejestracji w Szwedzkim Urzędzie Rejestracji Przedsiębiorstw
Bolagsverket – formularz 816, koszt – 2000 koron.
ABC biznesu
35
Przed oficjalną rejestracją spółka musi posiadać zaprzysiężonego rewidenta księgowego.
Spółka taka jest zarządzana przez zarząd wybrany przez wspólników.
Jeżeli nie ma ona żadnego zamieszkałego w Szwecji przedstawiciela, uprawnionego
do reprezentowania spółki, wówczas powinna wyznaczyć osobę mieszkającą w Szwecji
i upoważnić tę osobę do odbierania pozwów sądowych, zawiadomień urzędowych itp.
Osoba ta powinna być zarejestrowana w Bolagsverket. Do Bolagsverket spółka musi
składać też roczne sprawozdania. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
rok finansowy nie musi pokrywać się z rokiem kalendarzowym.
Z punktu widzenia opodatkowania, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest uważana
za najbardziej korzystną formę działalności gospodarczej w Szwecji.
ABC biznesu
36
Zarówno publiczne jak i prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlegają
przepisom ustawy o spółkach akcyjnych (Aktiebolagslagen, SFS 2005:551) oraz
przepisom wykonawczym (Aktiebolagsförordningen, SFS 2005:559), a także wielu innym
dotyczącym różnych aspektów funkcjonowania przedsiębiorstwa np. finansów,
rachunkowości itp. Przepisy te ulegają sukcesywnym zmianom, należy więc zawsze
upewnić się co do ich aktualności. Zapotrzebowanie na spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością jest tak powszechne, że specjaliści od prawa gospodarczego
dysponują standardowymi, założonymi i zarejestrowanymi, ‘’uśpionymi’’ spółkami, które
można od nich nabyć, unikając procedury zakładania.
ABC biznesu
37
Zakładanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Ponieważ spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a w szczególności privat aktiebolag
jest najbardziej dogodną i dostępną formą przedsiębiorstwa dla polskiego inwestora,
poniżej podane są podstawowe procedury i dokumenty związane z jej zakładaniem.
Jak już wspomniano, jedną z możliwości jest zakupienie od firm prawniczych czy
konsultingowych, specjalizujących się w organizacji i rejestracji tego rodzaju spółek,
„uśpionej”, w pełni zorganizowanej i zarejestrowanej spółki. Nazwę, zarząd i statut
„uśpionej” spółki można łatwo zmienić po jej przejęciu, tak aby spełniała wymagania
nowego właściciela.
ABC biznesu
38
Pakiet początkowy
Ponieważ tworzenie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością jest w Szwecji stosunkowo
powszechne, Szwedzki Urząd Rejestracji Przedsiębiorstw Bolagsverket przygotował
kompletny „pakiet początkowy”. Pakiet zawiera pełne instrukcje dotyczące sposobu
założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wszelkie formularze podań oraz druki
wymaganych dokumentów. W jego skład wchodzi akt założycielski spółki, statut spółki,
protokół posiedzenia zarządu i rocznego walnego zgromadzenia udziałowców, druk
rejestru udziałów i świadectwa udziałowego. Zawarte są również instrukcje, w jaki sposób
wypełnić i złożyć formularze. Jest tam nawet specjalny segregator do przechowywania
dokumentów. „Pakiet początkowy” dostępny jest
za niewielką opłatą. Można go zamówić poprzez stronę internetową Bolagsverket:
http://www.bolagsverket.se.
ABC biznesu
39
Samodzielne tworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Szwedzka spółka z ograniczoną odpowiedzialnością staje się legalnym podmiotem zaraz
po zarejestrowaniu w Bolagsverket – Företagsregistrering. W celu rejestracji należy
wykonać szereg dość rutynowych czynności.
Spółkę powołuje jeden lub kilku założycieli. Założyciel lub założyciele mogą być osobami
fizycznymi lub prawnymi z siedzibą w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG).
Mieszkańcy spoza EOG mogą zostać założycielami po otrzymaniu rutynowej zgody
z Bolagsverket. Założyciele przygotowują Akt założycielski spółki (Stiftelseurkund)
− jeden oryginał i jeden poświadczony odpis oraz projekt statutu spółki – dwa
egzemplarze.
ABC biznesu
40
Dokumenty te zawierają proponowane szczegóły oraz harmonogram tworzenia spółki.
Wśród nich są: proponowana cena poszczególnych udziałów, czas zapłaty, szczególne
prawa i przywileje nadane jakiejkolwiek osobie, czas zwołania posiedzenia
założycielskiego, nazwa firmy wraz z wyrazem „aktiebolag” lub skrótem AB, oznaczającym
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, siedzibę firmy, działalność, jaką spółka będzie
wykonywać, liczbę i nominalną wartość udziałów, dane osobowe
i adresowe członków zarządu, ich zastępców oraz biegłego księgowego, sposób
zwoływania walnego zgromadzenia udziałowców, sprawy zarezerwowane dla walnego
zgromadzenia oraz daty rozpoczęcia i zakończenia roku finansowego. Oprócz tych
obowiązkowych punktów statut spółki może zawierać szczegóły takie jak prawo
pierwokupu udziałów, rozmaite prawa dotyczące głosowania w powiązaniu z udziałami,
liczbę głosów każdego z udziałowców na walnym zgromadzeniu, polubowne
rozwiązywanie sporów, itd.
ABC biznesu
41
Ostatnim krokiem tworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest rejestracja
w Bolagsverket.
W ciągu sześciu miesięcy od podpisania aktu założycielskiego należy złożyć
następujące dokumenty:
- akt założycielski oraz projekt statutu spółki
- zaświadczenie bankowe (Bankintyg) stwierdzające, że w jednym ze szwedzkich banków
zdeponowano minimalny kapitał udziałowy w wysokości 100.000 SEK (lub odpowiadającą
tej wysokości kwotę w przeliczeniu na EUR). Bank wydaje specjalne zaświadczenie
podpisane przez dwóch pracowników banku. Jeśli minimalny wkład pozostaje w formie
majątku innej niż gotówka (aport), należy przedstawić pisemne oświadczenie biegłego
księgowego. Musi ono określać, w jaki sposób majątek ten posłuży spółce
- listę subskrybentów (Teckningslista). Przedstawia się ją tylko wtedy, gdy subskrypcja
udziałów nie jest zawarta w akcie założycielskim
ABC biznesu
42
- przyjęty statut spółki (antagen bolagsordning). Wymagany tylko w przypadku,
gdy projekt statutu spółki został zmieniony na posiedzeniu udziałowców
- zezwolenie Bolagsverket dla osoby lub osób mieszkających poza EOG
na występowanie w charakterze założyciela, dyrektora lub członka zarządu spółki. Zwykle
następujące osoby muszą być mieszkańcami EOG: założyciel, co najmniej połowa
członków zarządu i zastępców członków zarządu, dyrektor i zastępca dyrektora oraz jeden
sygnatariusz. Jeśli osoby te nie są mieszkańcami EOG, należy uzyskać zezwolenie z
Bolagsverket. Zezwolenia takie wydawane są rutynowo
ABC biznesu
43
- podanie o formularz rejestracyjny (Registreringsanmälan) oraz wymagane wyżej
wymienione dokumenty należy wysłać do Bolagsverket. Jednocześnie należy uiścić opłatę
rejestracyjną w wysokości 2000 koron. Podanie musi zawierać potwierdzone wzory
podpisów wszystkich członków zarządu, zastępców członków zarządu, dyrektora i
zastępcy dyrektora (jeśli dotyczy) oraz jeszcze jednej osoby uprawnionej do składania
podpisów w imieniu spółki. Należy wyznaczyć zaprzysiężonego rewidenta
na stanowisko księgowego spółki i musi on złożyć swój podpis na podaniu, potwierdzając
przyjęcie nominacji
ABC biznesu
44
- jeśli spółka zagraniczna nie posiada oficjalnego zamieszkałego w Szwecji
przedstawiciela, zarząd musi udzielić pełnomocnictwa mieszkańcowi Szwecji, który
w imieniu szwedzkiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wykonywałby czynności
procesowe. Osoba ta musi zostać zarejestrowana w Bolagsverket. Adres Szwedzkiego
Urzędu Rejestracji Przedsiębiorstw:
Bolagssverket
851 81 Sundsvall
Szwecja
Telefon: +46 60 18 40 40 (obsługa klientów)
Faks: +46 60 12 98 40
E−mail: bolagsverket@bolagsverket.se
ABC biznesu
45
ABC biznesu
Podmioty zagraniczne mogą prowadzić działalność gospodarczą w Szwecji tworząc
oddział (filię) firmy zarejestrowanej i funkcjonującej w innym kraju. Podstawowymi
przepisami regulującymi funkcjonowanie oddziałów jest ustawa o filiach zagranicznych
(Lag om utländska filialer m.m., SFS 1992:160) wraz z przepisami wykonawczymi.
Oddział nie posiada własnej osobowości prawnej, lecz stanowi integralną część
zagranicznej firmy. Podlega on jednak prawu szwedzkiemu i decyzjom władz szwedzkich,
w odniesieniu do swej działalności w tym kraju. Oddział nie posiada własnego kapitału.
Jego pasywa i aktywa są częścią tych samych elementów firmy macierzystej. Jego
działalnością kieruje dyrektor wyposażony w pełnomocnictwo firmy macierzystej do
pełnego reprezentowania jej we wszystkich sprawach związanych
z funkcjonowaniem oddziału. Dyrektor zarządzający występuje do Bolagsverket
o rejestrację oddziału w Szwecji. Rejestracja nie wymaga uzyskiwania zgody i jest
automatyczna, jeśli wniosek spełnia wszystkie wymagania formalne.
Oddział (Filial)
46
Oddział prowadzi własną księgowość, niezależną od księgowości firmy macierzystej.
Dyrektor przedstawia Bolagsverket uwierzytelniony odpis księgowości oddziału oraz
sprawozdanie biegłego rewidenta za poprzedni rok finansowy. Należy również przedstawić
analogiczne dokumenty dotyczące całej spółki zagranicznej, pod warunkiem, że są one
publicznie dostępne w kraju siedziby spółki. Księgowość oddziału oraz sprawozdanie
biegłego rewidenta nie muszą być przedstawiane, gdy spółka zagraniczna podlega
prawodawstwu w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego
i posiada formę prawną porównywalną do szwedzkiej spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością. Jednakże dokumenty dotyczące całej spółki zagranicznej muszą
zostać przetłumaczone na język szwedzki i przedłożone Bolagsverket.
ABC biznesu
47
Zysk oddziału podlega takiemu samemu opodatkowaniu jak szwedzkiej spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością. Nazwa oddziału musi obejmować nazwę zagranicznej
firmy wraz z dodatkiem „filial” i musi jednoznacznie określać kraj rejestracji spółki
macierzystej.
Nazwa musi odróżniać się od innych nazw w rejestrze firm Bolagsverket.
Nagłówki na papierze firmowym filii, formularze zamówień oraz inne materiały muszą
zawierać informacje o formie prawnej spółki, zarejestrowanym biurze, rejestrze w kraju
pochodzenia i numerze w tym rejestrze oraz numerze w rejestrze filii w Szwecji.
ABC biznesu

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Sweden by Alex C
Sweden by Alex CSweden by Alex C
Sweden by Alex C
msanz126
 
Scandinavia slide show
Scandinavia  slide showScandinavia  slide show
Scandinavia slide show
UUM
 
Culture Of Denmark
Culture Of DenmarkCulture Of Denmark
Culture Of Denmark
Piyush Tikku
 

Was ist angesagt? (20)

Trabalho de geografia
Trabalho de geografiaTrabalho de geografia
Trabalho de geografia
 
SUECIA
SUECIA SUECIA
SUECIA
 
Szwajcaria - wyjątkowe miejsce dla Twojego biznesu
Szwajcaria - wyjątkowe miejsce dla Twojego biznesuSzwajcaria - wyjątkowe miejsce dla Twojego biznesu
Szwajcaria - wyjątkowe miejsce dla Twojego biznesu
 
Sweden
Sweden Sweden
Sweden
 
Szwajcaria - obyczaje i wypoczynek
Szwajcaria - obyczaje i wypoczynekSzwajcaria - obyczaje i wypoczynek
Szwajcaria - obyczaje i wypoczynek
 
Switzerland by sulistyowati
Switzerland by sulistyowatiSwitzerland by sulistyowati
Switzerland by sulistyowati
 
Sweden by Alex C
Sweden by Alex CSweden by Alex C
Sweden by Alex C
 
Norway
NorwayNorway
Norway
 
Sweden Powerpoint.Pptx3.Pptx Sweden
Sweden Powerpoint.Pptx3.Pptx SwedenSweden Powerpoint.Pptx3.Pptx Sweden
Sweden Powerpoint.Pptx3.Pptx Sweden
 
Sweden
SwedenSweden
Sweden
 
Scandinavia slide show
Scandinavia  slide showScandinavia  slide show
Scandinavia slide show
 
Sweden
SwedenSweden
Sweden
 
Culture Of Denmark
Culture Of DenmarkCulture Of Denmark
Culture Of Denmark
 
Suíça
SuíçaSuíça
Suíça
 
Szwajcaria
SzwajcariaSzwajcaria
Szwajcaria
 
Tax Equalization for Payroll Professionals
Tax Equalization for Payroll Professionals Tax Equalization for Payroll Professionals
Tax Equalization for Payroll Professionals
 
Svezia
SveziaSvezia
Svezia
 
Norway general information
Norway general informationNorway general information
Norway general information
 
Finlandia el mejor lugar para vivir
Finlandia el mejor lugar para vivirFinlandia el mejor lugar para vivir
Finlandia el mejor lugar para vivir
 
Norway
NorwayNorway
Norway
 

Andere mochten auch

Sweden Powerpoint
Sweden PowerpointSweden Powerpoint
Sweden Powerpoint
heatherw
 
Nauka i biznes modele współpracy rynkowej z wykorzystaniem infrastruktury bad...
Nauka i biznes modele współpracy rynkowej z wykorzystaniem infrastruktury bad...Nauka i biznes modele współpracy rynkowej z wykorzystaniem infrastruktury bad...
Nauka i biznes modele współpracy rynkowej z wykorzystaniem infrastruktury bad...
Jakub Michałowski
 
Prezentacja o polsce
Prezentacja o polscePrezentacja o polsce
Prezentacja o polsce
Thewodzu
 

Andere mochten auch (19)

Szwecja
SzwecjaSzwecja
Szwecja
 
Ap ue szwecja
Ap ue szwecjaAp ue szwecja
Ap ue szwecja
 
Europejskie systemy władzy lokalnej Norwegia, Luksemburg, Malta, Cypr
Europejskie systemy władzy lokalnej Norwegia, Luksemburg, Malta, CyprEuropejskie systemy władzy lokalnej Norwegia, Luksemburg, Malta, Cypr
Europejskie systemy władzy lokalnej Norwegia, Luksemburg, Malta, Cypr
 
Sweden
SwedenSweden
Sweden
 
Sweden Powerpoint
Sweden PowerpointSweden Powerpoint
Sweden Powerpoint
 
Wlochy
WlochyWlochy
Wlochy
 
technologie chowu i hodowli pstrąga tęczowego
technologie chowu i hodowli pstrąga tęczowegotechnologie chowu i hodowli pstrąga tęczowego
technologie chowu i hodowli pstrąga tęczowego
 
Scalone dokumenty (8)
Scalone dokumenty (8)Scalone dokumenty (8)
Scalone dokumenty (8)
 
Nauka i biznes modele współpracy rynkowej z wykorzystaniem infrastruktury bad...
Nauka i biznes modele współpracy rynkowej z wykorzystaniem infrastruktury bad...Nauka i biznes modele współpracy rynkowej z wykorzystaniem infrastruktury bad...
Nauka i biznes modele współpracy rynkowej z wykorzystaniem infrastruktury bad...
 
Hr najnowsze trendy
Hr   najnowsze trendyHr   najnowsze trendy
Hr najnowsze trendy
 
3.1 padwk tresc
3.1 padwk tresc3.1 padwk tresc
3.1 padwk tresc
 
Włochy – prezentacja
Włochy – prezentacjaWłochy – prezentacja
Włochy – prezentacja
 
6.badanie fizykalne pluca
6.badanie fizykalne pluca6.badanie fizykalne pluca
6.badanie fizykalne pluca
 
Sweden
SwedenSweden
Sweden
 
Poland - amazing country
Poland - amazing countryPoland - amazing country
Poland - amazing country
 
Prezentacja o Grecji!
Prezentacja o Grecji!Prezentacja o Grecji!
Prezentacja o Grecji!
 
Metodologia badań
Metodologia badańMetodologia badań
Metodologia badań
 
Sweden Powerpoint Country
Sweden Powerpoint CountrySweden Powerpoint Country
Sweden Powerpoint Country
 
Prezentacja o polsce
Prezentacja o polscePrezentacja o polsce
Prezentacja o polsce
 

Ähnlich wie Szwecja

Download
DownloadDownload
Download
ptwp
 
Norweski Państwowy Fundusz Emerytalny
Norweski Państwowy Fundusz EmerytalnyNorweski Państwowy Fundusz Emerytalny
Norweski Państwowy Fundusz Emerytalny
Nequit
 

Ähnlich wie Szwecja (16)

Szwajcaria
SzwajcariaSzwajcaria
Szwajcaria
 
Norwegia
NorwegiaNorwegia
Norwegia
 
Wlochy
WlochyWlochy
Wlochy
 
Rumunia
RumuniaRumunia
Rumunia
 
Litwa
LitwaLitwa
Litwa
 
Wykorzystanie środków unijnych na terenie
Wykorzystanie środków unijnych na terenie Wykorzystanie środków unijnych na terenie
Wykorzystanie środków unijnych na terenie
 
Hiszpania
HiszpaniaHiszpania
Hiszpania
 
Download
DownloadDownload
Download
 
(Aj) podstawy finansów, wpływ środków unii europejskiej na wybrane wskaźniki ...
(Aj) podstawy finansów, wpływ środków unii europejskiej na wybrane wskaźniki ...(Aj) podstawy finansów, wpływ środków unii europejskiej na wybrane wskaźniki ...
(Aj) podstawy finansów, wpływ środków unii europejskiej na wybrane wskaźniki ...
 
Irlandia
IrlandiaIrlandia
Irlandia
 
Polityka regionalna UE
Polityka regionalna UEPolityka regionalna UE
Polityka regionalna UE
 
Norweski Państwowy Fundusz Emerytalny
Norweski Państwowy Fundusz EmerytalnyNorweski Państwowy Fundusz Emerytalny
Norweski Państwowy Fundusz Emerytalny
 
Dania
DaniaDania
Dania
 
Plus o dotacjach
Plus o dotacjach Plus o dotacjach
Plus o dotacjach
 
BRE-CASE Seminarium 107 - "Finanse publiczne w krajach UE Jak posprzątać po k...
BRE-CASE Seminarium 107 - "Finanse publiczne w krajach UE Jak posprzątać po k...BRE-CASE Seminarium 107 - "Finanse publiczne w krajach UE Jak posprzątać po k...
BRE-CASE Seminarium 107 - "Finanse publiczne w krajach UE Jak posprzątać po k...
 
4. Strategia rozwoju regionalnego
4. Strategia rozwoju regionalnego4. Strategia rozwoju regionalnego
4. Strategia rozwoju regionalnego
 

Mehr von PortalPromocjiEksportu (20)

Uzbekistan
UzbekistanUzbekistan
Uzbekistan
 
Zea
ZeaZea
Zea
 
Wegry
WegryWegry
Wegry
 
Rosja
RosjaRosja
Rosja
 
Wielka brytania
Wielka brytaniaWielka brytania
Wielka brytania
 
Ukraina
UkrainaUkraina
Ukraina
 
Usa
UsaUsa
Usa
 
Turcja
TurcjaTurcja
Turcja
 
Rpa
RpaRpa
Rpa
 
Portugalia
PortugaliaPortugalia
Portugalia
 
Maroko
MarokoMaroko
Maroko
 
Niemcy
NiemcyNiemcy
Niemcy
 
Indie
IndieIndie
Indie
 
Kanada
KanadaKanada
Kanada
 
Malezja
MalezjaMalezja
Malezja
 
Korea
KoreaKorea
Korea
 
Kazachstan
KazachstanKazachstan
Kazachstan
 
Indonezja
IndonezjaIndonezja
Indonezja
 
Izrael
IzraelIzrael
Izrael
 
Japonia
JaponiaJaponia
Japonia
 

Szwecja

  • 1. Szwedzki elementarz Królestwo Szwecji znajduje się w Europie północnej, na Półwyspie Skandynawskim. Kraj został podzielony na 21 jednostek administracyjnych tzw. województw, które zamieszkuje 9,4 mln mieszkańców. Powierzchnia kraju wynosi 450 tys. km kw. 1
  • 2. O kraju Szwecja jest monarchią konstytucyjną i demokracją parlamentarną. Władzę wykonawczą sprawuje rząd pod przewodnictwem premiera. Głową państwa jest król Karol XVI Gustaw, który pełni jedynie funkcje oficjalne i ceremonialne. Językiem urzędowym jest szwedzki. Natomiast uznanymi językami mniejszości narodowych są: lapoński, fiński, meänkieli, jidysz i romski. Od 1995 roku Szwecja jest członkiem Unii Europejskiej (UE), jednakże pozostaje poza strefą euro, utrzymując własną walutę, którą jest korona szwedzka (skrót SEK, 1 SEK = 100 öre). Większa część szwedzkiego społeczeństwa pozostaje sceptyczna wobec ewentualnego przyjęcia wspólnej waluty euro. We wrześniu 2004 r. Szwedzi odrzucili w narodowym referendum wspólną walutę europejską, choć spełniali kryteria konwergencji. 2 Szwedzki elementarz
  • 3. 3 Co warto wiedzieć o gospodarce Szwedzka gospodarka oceniana jest jako jedna z lepszych wśród państw OECD. W rankingu globalnej konkurencyjności World Economic Forum 2013-2014 Szwecję sklasyfikowano na 6. pozycji, po Szwajcarii, Singapurze i Finlandii, Niemczech i USA.
  • 4. 4 Szwecja należy do grupy najbogatszych krajów UE - jej dochód narodowy na mieszkańca, liczony według parytetu siły nabywczej, wynosi 32.200 euro i jest wyższy o ok. 25,5 proc. od średniego dochodu per capita w całej UE (według stanu na rok 2012). W rankingu Banku Światowego Doing Business 2014 wśród krajów, w których najłatwiej prowadzić działalność gospodarczą, Szwecja zajęła 14. miejsce, choć utraciła jedną pozycję w stosunku do roku 2013 (Polska była na 45. pozycji). Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 5. Bezrobocie i PKB W Szwecji czynnych zawodowo jest około 4 mln osób. Poziom bezrobocia w porównaniu z innymi krajami był zawsze stosunkowo niski, głównie dzięki silnemu sektorowi prywatnemu, rozwojowi sektora publicznego i rozwiniętej polityce rynku pracy. Obecnie tzw. otwarte bezrobocie kształtuje się na poziomie ok. 8 proc. Pomimo tego obcokrajowcom nie jest łatwo otrzymać tu pracę, a wymagania szwedzkich pracodawców są wysokie. Płace w 2014 r. mają rozwijać się w tempie 2,7 proc. (dla 2013 r. było to 2,5 proc.). Szwecja doświadcza bardzo znikomej presji inflacyjnej – CPI 0,0 proc. w 2013 r. i oczekiwane -0,1 proc. w 2014 r. Referencyjna stopa procentowa (repo rate) banku centralnego pozostaje na poziomie 0,25 proc. 5 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 6. PKB i dług publiczny Szwecja, podobnie jak inne kraje europejskie, odczuła boleśnie skutki globalnego kryzysu finansowego. Pod koniec 2008 r. rząd Szwecji przedstawił plan stabilizacyjny, będący odpowiedzią na kryzys gospodarki światowej. Zakładał on przeznaczenie 15 mld koron (ok. 1,5 mld euro) na program gwarancyjny dla banków. W następstwie prognozowanego globalnego spowolnienia gospodarczego szwedzki rząd przedstawił we wrześniu 2011 r. program, który przewidywał działania w celu pobudzenia gospodarki oraz zwiększenie zatrudnienia. Bank centralny Szwecji zredukował znacznie oprocentowanie swoich instrumentów finansowych. 6 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 7. Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne za 2013 r. i I kwartał 2014 r. wskazują na normalizację sytuacji gospodarczej Szwecji i dobre perspektywy rozwoju w średnim okresie, pod warunkiem zachowania dyscypliny finansów publicznych. Wzrost PKB Szwecji w 2013 r. wyniósł 1,6 proc., natomiast na 2014 r. rząd przewiduje 1,9 proc. Zanotowano znaczny wzrost PKB w IV kwartale 2013 r. (rok do roku), tj. 3,1 proc., do czego w największym stopniu przyczyniły się: wzrost produkcji przemysłowej i inwestycji magazynowych, konsumpcja gospodarstw domowych i wydatki publiczne. Według szwedzkiego urzędu statystycznego SCB (dane z 1.04.2014 r.) PKB Szwecji w 2013 r. wyniósł 3.634,4 mld koron wobec 3.549,7 mld koron w 2012 r. 7 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 8. 8 Skonsolidowany dług publiczny Szwecji należy do najniższych w UE. W 2013 r. wyniósł 40,5 proc. PKB. W 2014 r. przewiduje się jego zmniejszenie do 40,2 proc., a w następnych latach stopniową jego redukcję (do 31,7 proc. w 2018 r.).Deficyt sektora finansów publicznych, który w 2013 r. wyniósł 1,2 proc. PKB, powiększy się w 2014 r. do 2,2 proc. Rząd zakłada, że w 2016 r. Szwecja uzyska niewielką nadwyżkę budżetową (0,4 proc.). Zarówno dług publiczny, jak i deficyt sektora finansów publicznych pozostają na poziomach zgodnych z unijnymi kryteriami konwergencji. Rząd podkreśla konieczność zachowania dyscypliny finansów publicznych. Niebezpiecznie wysoki poziom zadłużenia prywatnego (czemu sprzyjają niskie stopy procentowe i dogodne warunki zaciągania kredytów) oraz możliwość wystąpienia bańki spekulacyjnej na rynku nieruchomości, związanej z trwałym, wieloletnim wzrostem cen nieruchomości, nadal stanowią zagrożenia dla gospodarki. Rząd podjął działania deregulacyjne na rynku budowlanym i mieszkaniowym. Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 9. Szwecja jest członkiem wielu globalnych organizacji gospodarczych, z których do najważniejszych należą WTO i OECD. Jest aktywnym uczestnikiem relacji gospodarczych Unii Europejskiej na arenie światowej, określanych m.in. porozumieniami UE o wolnym handlu (FTA) z wieloma regionami świata. Szwecja należy także do kilkudziesięciu międzynarodowych organizacji finansowych, branżowych oraz okołobiznesowych. Na forach organizacji międzynarodowych Szwecja jest reprezentowana niejednokrotnie w ramach Unii Europejskiej, ale stara się także być aktywna we własnym imieniu, np. w działaniach WTO (np. negocjacje w ramach rundy Doha). 9 Co warto wiedzieć o gospodarce Przynależność do międzynarodowych organizacji gospodarczych
  • 10. Tradycyjnie Szwecja prezentuje w UE stanowisko liberalne. Opowiada się za wzmocnieniem innowacyjności europejskiej gospodarki i za podnoszeniem konkurencyjności przedsiębiorstw. Aktywnie działa na rzecz szybkiego i skutecznego wdrożenia postanowień Aktów o Jednolitym Rynku jako narzędzi wzmacniających konkurencyjność i pobudzających wzrost gospodarczy w UE. Szczególnie podkreśla rolę usług, w tym usług cyfrowych i handlu elektronicznego, dla rozwoju gospodarki UE i jej konkurencyjności na arenie globalnej. Jest rzeczniczką wolnego handlu i ułatwień w handlu UE z państwami trzecimi. Pomimo pozostawania poza strefą euro, Szwecja stara się aktywnie wpływać na programowanie stosunków ekonomicznych w UE, w tym na kształtowanie polityki finansowej UE w kryzysie zadłużenia krajów strefy euro. 10 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 11. Szwecja opowiada się za zmniejszeniem budżetów Wspólnej Polityki Rolnej i Polityki Spójności UE, bardziej efektywnych działań m.in. związanych z innowacyjnością i ochroną środowiska, w tym z polityką klimatyczną. W polityce energetycznej kraj ten jest zdecydowanym rzecznikiem przestawiania europejskiej gospodarki z wykorzystania złóż kopalnych na rzecz zwiększania w energetyce odnawialnych źródeł energii. Aktywnie działa także na rzecz zaostrzania ograniczeń w emisji dwutlenku węgla. Wykaz ważniejszych międzynarodowych organizacji oraz innych organów współpracy, do których należy Szwecja można znaleźć tutaj: http://www.government.se/sb/d/2059/a/39182. 11 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 12. Istotnym elementem działań na arenie międzynarodowej są relacje z krajami nordyckimi. Szwecja jest członkiem Rady Nordyckiej i Nordyckiej Rady Ministrów, Nordyckiego Banku Inwestycyjnego i Nordyckiego Funduszu Rozwojowego. Jest też bardzo aktywna w regionie Morza Bałtyckiego, a szczególnie w Radzie Państw Morza Bałtyckiego oraz Komisji Helsińskiej. Jest inicjatorem i aktywnym uczestnikiem działań w ramach Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego. Uczestniczy także w forum Współpracy Energetycznej Państw Regionu Morza Bałtyckiego (BASREC). Szwecja, wspólnie z Polską, jest współinicjatorem projektu UE Partnerstwo Wschodnie. Ważna jest aktywność Szwecji w regionie północnym – jest ona członkiem Euro-Arktycznej Rady Morza Barentsa, Rady Arktycznej oraz Wymiaru Północnego. 12 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 13. Polska i Szwecja prowadzą od roku 2009 wspólny projekt w dziedzinie energetyki odnawialnej pod nazwą Polsko-Szwedzka Platforma Zrównoważonej Energii, koordynowany przez Przemysłowy Instytut Motoryzacji w Warszawie (od stycznia od 2011 r., przedtem Instytut Paliw i Energii Odnawialnej) oraz Uniwersytet w Lund. Współpraca polega na akcji informacyjnej, wizytach studyjnych, współpracy naukowej i organizowaniu konferencji dotyczących efektywności energetycznej i wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w szczególności biomasy i odpadów. Działalność jest adresowana w głównej mierze do samorządów lokalnych. Strona internetowa projektu: http://www.energyplatform.net/ 13 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 14. Sektory gospodarki Ważną gałęzią gospodarki Szwecji jest produkcja drewna; kraj ten jest m.in. jednym z największych na świecie eksporterów celulozy. Inne główne gałęzie gospodarki to: hutnictwo metali nieżelaznych, przemysł maszynowy, metalowy, środków transportu (samochodowy, lotniczy), elektrotechniczny, drzewny i chemiczny. Grunty orne stanowią zaledwie 7 proc. powierzchni kraju, rolnictwo jest wysoce zmechanizowane. Znane marki szwedzkie to: Volvo, Scania (motoryzacja), Ericsson (telefonia komórkowa), Elektrolux (AGD), Husqvarna (sprzęt elektryczny), Vattenfall AB (systemy grzewcze), Skanska AB (branża budowlana), Nordea Bank (bankowość i usługi finansowe), Tetra Pak (opakowania) H&M (branża odzieżowa) oraz znana na całym świecie firma meblarska IKEA. 14 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 15. Rynek wewnętrzny Szwecji jest rynkiem nabywcy, z jednoczesną, bardzo silną organizacją importerów, hurtowników i detalistów. W zasadzie każda branża producentów, importerów, eksporterów czy handlowców posiada własne struktury samorządowe. Główną organizacją handlu hurtowego i importerów w Szwecji jest Federacja Szwedzkiego Handlu (szw. Svensk Handel). Grupuje ona ok. 60 stowarzyszeń handlowych. Członkowie Federacji realizują ok. 70 proc. całości szwedzkiego importu. W Federacji zrzeszone są zarówno duże przedsiębiorstwa handlu hurtowego, jak i wiele drobnych firm agencyjnych z terenu całej kraju. Największe domy towarowe są również członkami Federacji. Przykładem silnej koncentracji handlu jest rynek artykułów żywnościowych, który w ponad 70 proc. jest opanowany przez trzy korporacje: ICA, COOP i grupę AxFood. Korporacje te zajmują się zarówno importem, dystrybucją jak i sprzedażą detaliczną artykułów konsumpcyjnych. 15 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 16. Sytuacja taka powoduje mniejszy, niż można by się spodziewać, asortyment artykułów żywnościowych w sieci detalicznej, utrzymywanie się stosunkowo wysokiego poziomu cen detalicznych, możliwość realizowania wysokich marż nakładanych na cenę towaru przez importera, hurtownika i sprzedawcę detalicznego. Jednak z drugiej strony, sytuacja ta bardzo wzmacnia pozycję negocjacyjną importera szwedzkiego, dzięki czemu uzyskuje on bardzo korzystne ceny. Ze względu na wysokie wymagania konsumentów i administracji odpowiedzialnej za dopuszczanie artykułów żywnościowych na rynek szwedzki, a także zmonopolizowany system handlu detalicznego i hurtowego tymi artykułami, niezwykle trudno jest dostawcom z innych krajów wejść na rynek tych artykułów. 16 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 17. Ograniczenia w handlu Szwecja posiada własny, odbiegający od unijnego, system w zakresie handlu alkoholem. Obowiązuje państwowy monopol na handel detaliczny napojami alkoholowymi o zawartości alkoholu powyżej 3,5 proc. (łącznie z piwem). Firmą państwową, posiadającą wszystkie sklepy z tego typu napojami w Szwecji, jest Systembolaget AB. Informacje o funkcjonowaniu tego monopolu i działalności firmy można znaleźć na stronie internetowej http://www.systembolaget.se. Firma ta nie dokonuje bezpośrednio zakupów alkoholi od producentów zagranicznych. Zakupy są prowadzone przez firmy zrzeszone w Sprit och Vinleverantörsföreningen, strona internetowa: www.spritochvinleverantorerna.se. Na tej stronie można znaleźć listę takich przedsiębiorstw. Mogą one sprzedawać alkohole do Systembolaget lub do restauracji. 17 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 18. Na napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 3,5 proc., w tym również piwo, obowiązuje 25-proc. stawka VAT. Dla piwa o niższej zawartości alkoholu stawka VAT wynosi 12 proc. Stawka akcyzy na alkohole wynosi 501,41 koron szwedzkich za litr czystego alkoholu. Stawka akcyzy na piwo o zawartości alkoholu poniżej 2,8 proc. wynosi 0. 18 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 19. Bariery na rynku Przedsiębiorstwa ze wszystkich krajów unijnych, w tym również polskie, realizujące kontrakty usługowe w Szwecji napotykają na problemy typowe dla tego rynku. Podstawową barierą jest skrupulatne pilnowanie przez związki zawodowe stawek minimalnych, wynikających z zawartych umów/układów zbiorowych. Podmioty nie będące ich stronami nie muszą ich stosować. W większości przypadków umowy są przestrzegane ze względu na bardzo silną pozycję szwedzkich związków zawodowych (szczególnie w sektorze budownictwa – związek Byggnads). Dlatego też większość pracodawców (inwestorów) dąży do tego, aby kontrakty – również z firmami zagranicznymi – były zaakceptowane przez stronę związkową. Praktyki te są zgodne ze szwedzkim prawem pracy, ale zostały zaskarżone do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, który uznał je za niezgodne z prawem europejskim. 19 Co warto wiedzieć o gospodarce
  • 21. Do prowadzenia sprzedaży detalicznej na terenie Szwecji konieczne jest zarejestrowanie działalności gospodarczej w tym kraju. Dotyczy to również sprzedaży na targowiskach. Możliwe są pewne odstępstwa, np. okolicznościowa sprzedaż w czasie targów lub imprez, na zasadach porozumień lokalnych lub z organizatorami takich imprez. Obywatele polscy i polskie osoby prawne mogą zakładać w Szwecji przedsiębiorstwa na takich samych warunkach, jak obywatele szwedzccy. Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Szwecji jest stosunkowo proste i może być prowadzone w jednej z poniższych form prawnych: - przedsiębiorca jednoosobowy (Enskild näringsidkare) - spółka prawa cywilnego (Enkelt bolag) - spółka handlowa (Handelsbolag, w skrócie HB) - spółka komandytowa (Kommanditbolag, w skrócie KB) - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Aktiebolag, w skrócie AB) - oddział (Filial) 21 ABC biznesu
  • 22. Dla ścisłości należy także wspomnieć o trzech pozostałych formach prowadzenia działalności gospodarczej, jakimi są: - stowarzyszenie gospodarcze (ekonomisk förening) - fundacja (stiftelse) - Europejska Spółka Akcyjna (Europabolag). Są to jednak formy stosunkowo rzadko wykorzystywane i raczej nie stanowią interesującej alternatywy dla inwestorów zagranicznych. Podejmowanie pracy we własnych przedsiębiorstwach podlega ogólnym zasadom zatrudnienia przez pracodawcę szwedzkiego. 22 ABC biznesu
  • 23. 23 ABC biznesu Ta forma odpowiada polskiemu jednoosobowemu przedsiębiorcy prowadzącemu działalność na podstawie wpisu do rejestru. Jest ono prowadzone i reprezentowane przez jedną osobę i nie posiada osobowości prawnej. Przedsiębiorca odpowiada całym swym majątkiem za skutki działalności gospodarczej. Sprawozdanie i rozliczenie działalności gospodarczej przedsiębiorstwa jest załącznikiem do corocznego własnego rozliczenia podatkowego. Szwedzki przedsiębiorca jednoosobowy ma prawo do zaliczania zysków na poczet inwestycji w następnych latach i podobnego rozliczania deficytu rocznego. Nie ma obowiązku dokonywania audytu działalności finansowej. Przedsiębiorca jednoosobowy (Enskild näringsidkare)
  • 24. 24 Firma taka, nazywana popularnie Enskild, jest często wykorzystywaną przez Polaków formą prowadzenia działalności gospodarczej dla podjęcia pracy w Szwecji na zasadzie samozatrudnienia, bez stałego miejsca działalności w Szwecji. Dla dokonania przez obywatela polskiego rejestracji firmy Enskild näringsidkare i podjęcia pracy jako jednoosobowy przedsiębiorca na zasadzie samozatrudnienia konieczne jest uzyskanie numeru statystycznego oraz numeru VAT. W tym celu należy przesłać do Urzędu Skarbowego w Malmö (adres pocztowy: Skatteverket, Utlandsenheten, SE−205 31 Malmö, Sverige) następujące dokumenty: ABC biznesu
  • 25. 25 - formularz SKV 4632 – Wniosek podatkowy dla przedsiębiorców zagranicznych (wypełniony w języku szwedzkim) – formularz można pobrać na stronie http://www.skatteverket.se/download/18.731e901069429e49580001570/4632j01.pdf - informację w języku polskim o sposobie wypełnienia wniosku na stronie http://www.skatteverket.se/download/18.731e901069429e49580001565/419j_sv.pdf - poświadczoną kopię paszportu - zaświadczenie z urzędu podatkowego o braku zaległości podatkowych oraz z ZUS o braku zaległości w regulowaniu opłat socjalnych. ABC biznesu
  • 26. 26 Wszystkie polskie dokumenty powinny być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego na język szwedzki. W przypadku, gdy ma być chroniona nazwa firmy, konieczne jest zarejestrowanie jej również w Szwedzkim Urzędzie Rejestracji Przedsiębiorstw Bolagsverket na formularzu 903, koszt 1000 koron. Wniosek można pobrać na stronie internetowej Bolagsverket: http://www.bolagsverket.se/dokument/pdf/blanketter/903.pdf, natomiast informacja (w języku angielskim) o sposobie wypełnienia wniosku jest do pobrania na stronie http://www.bolagsverket.se/dokument/pdf/blanketter/903.pdf. Prowadzenie działalności gospodarczej w Szwecji na zasadzie samozatrudnienia wymaga uzyskania pozwolenia na pobyt. W tym celu należy złożyć w Urzędzie ds. Migracji Migrationsverket certyfikat rejestracji przedsiębiorstwa i ewentualnie inne dokumenty potwierdzające prowadzenie własnego biznesu. Pozwolenie jest wydawane na ogół na pięć lat, lecz jeśli prowadzona działalność nie będzie wykazywała dochodów, pozwalających na utrzymanie się w Szwecji, może zostać cofnięte. ABC biznesu
  • 27. 27 Informacje na temat zasad i warunków udzielania pozwolenia pobytu dla obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego zawarte są na stronie internetowej: http://www.migrationsverket.se/info/148_en.html Więcej informacji można znaleźć na stronach http://www.bolagsverket.se, http://www.skatteverket.se orazhttp: //www.migrationsverket.se. ABC biznesu
  • 28. 28 ABC biznesu Jest to najprostszy rodzaj spółki dwóch lub więcej osób. Nie posiada ona osobowości prawnej, zwykle uważa się ją jedynie za umowę pomiędzy wspólnikami w celu wykonywania działalności gospodarczej. Spółki prawa cywilnego były pierwotnie najczęstszym sposobem współpracy pomiędzy firmami dla pojedynczych przedsięwzięć, rozpowszechnionym w przemyśle budowlanym. Jednak od roku 1995 spółka prawa cywilnego jest dostępna jako opcja dla wszystkich rodzajów działalności gospodarczej, tymczasowych i stałych. Majątek wykorzystywany w spółce prawa cywilnego nie jest własnością spółki, lecz jednego lub kilku wspólników. Spółka prawa cywilnego (Enkelt bolag)
  • 29. 29 Wierzytelność spółki spoczywa na wspólniku lub wspólnikach, którzy uczestniczyli w czynności, która spowodowała dług. Właściciele odpowiadają za długi lub straty całym własnym majątkiem. Dochód należy zadeklarować w załącznikach do zeznań podatkowych właścicieli. Spółka prawa cywilnego może jednak lokować zyski do przyszłego wykorzystania, a deficyt może zostać skompensowany wypracowanym dochodem lub przyszłą nadwyżką. Spółka ta nie jest rejestrowana przez Bolagsverket, są rejestrowane (na formularzu 907) jedynie przez osoby fizyczne ją tworzące. ABC biznesu
  • 30. 30 ABC biznesu Ten rodzaj spółki - według polskiego prawa handlowego - jest najbliższy spółce jawnej. Przepisy regulujące funkcjonowanie spółek jawnych zawarte są w ustawie o spółkach jawnych i spółkach cywilnych (Lag om handelsbolag och enkla bolag, SFS 1980:1102). Jest to przedsiębiorstwo założone i prowadzone przez dwie lub więcej osób prawnych lub fizycznych. Posiada pewną formę osobowości prawnej i może mieć własne aktywa i pasywa, lecz każdy ze wspólników jest solidarnie i osobno odpowiedzialny za długi i inne nabyte zobowiązania. Wspólnicy mają równe prawa do decydowania o działalności spółki, chyba że umowa stanowi inaczej. Dla dokonania rejestracji nie jest wymagany statut spółki, jednakże Bolagsverket zaleca posiadanie pisemnej umowy dla uniknięcia nieporozumień w przyszłości. Mimo że spółka może posiadać radę nadzorczą, zwykle zarządzana jest bezpośrednio przez wspólników. Spółka handlowa (Handelsbolag)
  • 31. 31 Handelsbolag sporządza formalne, roczne sprawozdania. Rokiem finansowym jest rok kalendarzowy, jeśli co najmniej jeden ze wspólników jest osobą fizyczną. Dochód ze spółki deklarowany jest przy rozliczaniu podatków osobistych lub przez firmy tworzące spółkę. Spółka ulega rozwiązaniu w przypadku wypowiedzenia umowy przez wspólnika, bankructwa lub śmierci wspólnika, chyba, że umowa stanowi inaczej. Nie jest konieczne posiadanie dużego kapitału początkowego czy biegłego księgowego. Spółka jest rejestrowana w Bolagsverket na formularzu 901. Koszt rejestracji 1000 koron. ABC biznesu
  • 32. 32 ABC biznesu Spółka komandytowa jest pewną odmianą spółki handelsbolag, w której jeden lub kilku wspólników ograniczyło swe zobowiązania w umowie spółki do wysokości sumy zainwestowanej w jej działalność. Wspólnicy o ograniczonej odpowiedzialności noszą nazwę komandytariuszy. Co najmniej jeden wspólnik główny musi ponosić nieograniczoną odpowiedzialność. Jednak wspólnikiem głównym może być też osoba prawna, która sama ma ograniczoną odpowiedzialność, jak np. spółka z o.o. Komandytariusz może uczestniczyć w zarządzaniu spółką pod warunkiem, że dopuszcza to umowa spółki, bez utraty ograniczenia swojej odpowiedzialności. Nie może on jednak reprezentować spółki, jeśli nie jest wyposażony w specjalne pełnomocnictwa. Rejestracji spółki dokonuje się w Bolagsverket na formularzu 902. Koszt rejestracji 1000 koron. W Szwecji działa łącznie około 80.000 spółek handlowych, prawa cywilnego i komandytowych. Spółka komandytowa (Kommanditbolag)
  • 33. 33 ABC biznesu Większość z 220 tysięcy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w Szwecji to spółki prywatne. Istnieje tylko około 500 publicznych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, z akcjami zbywanymi na różnych rynkach. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są bardzo rozpowszechnioną formą prowadzenia działalności gospodarczej nie tylko wśród dużych firm, lecz również średnich i małych, łącznie z firmami jednoosobowymi. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Aktiebolag)
  • 34. 34 Od 1 stycznia 2006 roku obowiązuje nowa ustawa o spółkach akcyjnych, która wprowadza zmiany i uproszczenia procedury zakładania tych spółek. Istnieją dwa rodzaje spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – prywatna i publiczna. W odróżnieniu od prywatnej spółki akcyjnej − privat aktiebolag, spółka publiczna – publikt aktiebolag może oferować publicznie swoje akcje. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością tworzą jedna lub kilka osób fizycznych bądź prawnych. Spółka posiada pełną osobowość prawną. Udziałowcy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie ponoszą osobistej odpowiedzialności za długi i zobowiązania spółki. Jednakże w pewnych skrajnych okolicznościach zarząd oraz dyrektor mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności. Rozpoczęcie działalności wymaga dokonania rejestracji w Szwedzkim Urzędzie Rejestracji Przedsiębiorstw Bolagsverket – formularz 816, koszt – 2000 koron. ABC biznesu
  • 35. 35 Przed oficjalną rejestracją spółka musi posiadać zaprzysiężonego rewidenta księgowego. Spółka taka jest zarządzana przez zarząd wybrany przez wspólników. Jeżeli nie ma ona żadnego zamieszkałego w Szwecji przedstawiciela, uprawnionego do reprezentowania spółki, wówczas powinna wyznaczyć osobę mieszkającą w Szwecji i upoważnić tę osobę do odbierania pozwów sądowych, zawiadomień urzędowych itp. Osoba ta powinna być zarejestrowana w Bolagsverket. Do Bolagsverket spółka musi składać też roczne sprawozdania. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, rok finansowy nie musi pokrywać się z rokiem kalendarzowym. Z punktu widzenia opodatkowania, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest uważana za najbardziej korzystną formę działalności gospodarczej w Szwecji. ABC biznesu
  • 36. 36 Zarówno publiczne jak i prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlegają przepisom ustawy o spółkach akcyjnych (Aktiebolagslagen, SFS 2005:551) oraz przepisom wykonawczym (Aktiebolagsförordningen, SFS 2005:559), a także wielu innym dotyczącym różnych aspektów funkcjonowania przedsiębiorstwa np. finansów, rachunkowości itp. Przepisy te ulegają sukcesywnym zmianom, należy więc zawsze upewnić się co do ich aktualności. Zapotrzebowanie na spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest tak powszechne, że specjaliści od prawa gospodarczego dysponują standardowymi, założonymi i zarejestrowanymi, ‘’uśpionymi’’ spółkami, które można od nich nabyć, unikając procedury zakładania. ABC biznesu
  • 37. 37 Zakładanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Ponieważ spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a w szczególności privat aktiebolag jest najbardziej dogodną i dostępną formą przedsiębiorstwa dla polskiego inwestora, poniżej podane są podstawowe procedury i dokumenty związane z jej zakładaniem. Jak już wspomniano, jedną z możliwości jest zakupienie od firm prawniczych czy konsultingowych, specjalizujących się w organizacji i rejestracji tego rodzaju spółek, „uśpionej”, w pełni zorganizowanej i zarejestrowanej spółki. Nazwę, zarząd i statut „uśpionej” spółki można łatwo zmienić po jej przejęciu, tak aby spełniała wymagania nowego właściciela. ABC biznesu
  • 38. 38 Pakiet początkowy Ponieważ tworzenie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością jest w Szwecji stosunkowo powszechne, Szwedzki Urząd Rejestracji Przedsiębiorstw Bolagsverket przygotował kompletny „pakiet początkowy”. Pakiet zawiera pełne instrukcje dotyczące sposobu założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wszelkie formularze podań oraz druki wymaganych dokumentów. W jego skład wchodzi akt założycielski spółki, statut spółki, protokół posiedzenia zarządu i rocznego walnego zgromadzenia udziałowców, druk rejestru udziałów i świadectwa udziałowego. Zawarte są również instrukcje, w jaki sposób wypełnić i złożyć formularze. Jest tam nawet specjalny segregator do przechowywania dokumentów. „Pakiet początkowy” dostępny jest za niewielką opłatą. Można go zamówić poprzez stronę internetową Bolagsverket: http://www.bolagsverket.se. ABC biznesu
  • 39. 39 Samodzielne tworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Szwedzka spółka z ograniczoną odpowiedzialnością staje się legalnym podmiotem zaraz po zarejestrowaniu w Bolagsverket – Företagsregistrering. W celu rejestracji należy wykonać szereg dość rutynowych czynności. Spółkę powołuje jeden lub kilku założycieli. Założyciel lub założyciele mogą być osobami fizycznymi lub prawnymi z siedzibą w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Mieszkańcy spoza EOG mogą zostać założycielami po otrzymaniu rutynowej zgody z Bolagsverket. Założyciele przygotowują Akt założycielski spółki (Stiftelseurkund) − jeden oryginał i jeden poświadczony odpis oraz projekt statutu spółki – dwa egzemplarze. ABC biznesu
  • 40. 40 Dokumenty te zawierają proponowane szczegóły oraz harmonogram tworzenia spółki. Wśród nich są: proponowana cena poszczególnych udziałów, czas zapłaty, szczególne prawa i przywileje nadane jakiejkolwiek osobie, czas zwołania posiedzenia założycielskiego, nazwa firmy wraz z wyrazem „aktiebolag” lub skrótem AB, oznaczającym spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, siedzibę firmy, działalność, jaką spółka będzie wykonywać, liczbę i nominalną wartość udziałów, dane osobowe i adresowe członków zarządu, ich zastępców oraz biegłego księgowego, sposób zwoływania walnego zgromadzenia udziałowców, sprawy zarezerwowane dla walnego zgromadzenia oraz daty rozpoczęcia i zakończenia roku finansowego. Oprócz tych obowiązkowych punktów statut spółki może zawierać szczegóły takie jak prawo pierwokupu udziałów, rozmaite prawa dotyczące głosowania w powiązaniu z udziałami, liczbę głosów każdego z udziałowców na walnym zgromadzeniu, polubowne rozwiązywanie sporów, itd. ABC biznesu
  • 41. 41 Ostatnim krokiem tworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest rejestracja w Bolagsverket. W ciągu sześciu miesięcy od podpisania aktu założycielskiego należy złożyć następujące dokumenty: - akt założycielski oraz projekt statutu spółki - zaświadczenie bankowe (Bankintyg) stwierdzające, że w jednym ze szwedzkich banków zdeponowano minimalny kapitał udziałowy w wysokości 100.000 SEK (lub odpowiadającą tej wysokości kwotę w przeliczeniu na EUR). Bank wydaje specjalne zaświadczenie podpisane przez dwóch pracowników banku. Jeśli minimalny wkład pozostaje w formie majątku innej niż gotówka (aport), należy przedstawić pisemne oświadczenie biegłego księgowego. Musi ono określać, w jaki sposób majątek ten posłuży spółce - listę subskrybentów (Teckningslista). Przedstawia się ją tylko wtedy, gdy subskrypcja udziałów nie jest zawarta w akcie założycielskim ABC biznesu
  • 42. 42 - przyjęty statut spółki (antagen bolagsordning). Wymagany tylko w przypadku, gdy projekt statutu spółki został zmieniony na posiedzeniu udziałowców - zezwolenie Bolagsverket dla osoby lub osób mieszkających poza EOG na występowanie w charakterze założyciela, dyrektora lub członka zarządu spółki. Zwykle następujące osoby muszą być mieszkańcami EOG: założyciel, co najmniej połowa członków zarządu i zastępców członków zarządu, dyrektor i zastępca dyrektora oraz jeden sygnatariusz. Jeśli osoby te nie są mieszkańcami EOG, należy uzyskać zezwolenie z Bolagsverket. Zezwolenia takie wydawane są rutynowo ABC biznesu
  • 43. 43 - podanie o formularz rejestracyjny (Registreringsanmälan) oraz wymagane wyżej wymienione dokumenty należy wysłać do Bolagsverket. Jednocześnie należy uiścić opłatę rejestracyjną w wysokości 2000 koron. Podanie musi zawierać potwierdzone wzory podpisów wszystkich członków zarządu, zastępców członków zarządu, dyrektora i zastępcy dyrektora (jeśli dotyczy) oraz jeszcze jednej osoby uprawnionej do składania podpisów w imieniu spółki. Należy wyznaczyć zaprzysiężonego rewidenta na stanowisko księgowego spółki i musi on złożyć swój podpis na podaniu, potwierdzając przyjęcie nominacji ABC biznesu
  • 44. 44 - jeśli spółka zagraniczna nie posiada oficjalnego zamieszkałego w Szwecji przedstawiciela, zarząd musi udzielić pełnomocnictwa mieszkańcowi Szwecji, który w imieniu szwedzkiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wykonywałby czynności procesowe. Osoba ta musi zostać zarejestrowana w Bolagsverket. Adres Szwedzkiego Urzędu Rejestracji Przedsiębiorstw: Bolagssverket 851 81 Sundsvall Szwecja Telefon: +46 60 18 40 40 (obsługa klientów) Faks: +46 60 12 98 40 E−mail: bolagsverket@bolagsverket.se ABC biznesu
  • 45. 45 ABC biznesu Podmioty zagraniczne mogą prowadzić działalność gospodarczą w Szwecji tworząc oddział (filię) firmy zarejestrowanej i funkcjonującej w innym kraju. Podstawowymi przepisami regulującymi funkcjonowanie oddziałów jest ustawa o filiach zagranicznych (Lag om utländska filialer m.m., SFS 1992:160) wraz z przepisami wykonawczymi. Oddział nie posiada własnej osobowości prawnej, lecz stanowi integralną część zagranicznej firmy. Podlega on jednak prawu szwedzkiemu i decyzjom władz szwedzkich, w odniesieniu do swej działalności w tym kraju. Oddział nie posiada własnego kapitału. Jego pasywa i aktywa są częścią tych samych elementów firmy macierzystej. Jego działalnością kieruje dyrektor wyposażony w pełnomocnictwo firmy macierzystej do pełnego reprezentowania jej we wszystkich sprawach związanych z funkcjonowaniem oddziału. Dyrektor zarządzający występuje do Bolagsverket o rejestrację oddziału w Szwecji. Rejestracja nie wymaga uzyskiwania zgody i jest automatyczna, jeśli wniosek spełnia wszystkie wymagania formalne. Oddział (Filial)
  • 46. 46 Oddział prowadzi własną księgowość, niezależną od księgowości firmy macierzystej. Dyrektor przedstawia Bolagsverket uwierzytelniony odpis księgowości oddziału oraz sprawozdanie biegłego rewidenta za poprzedni rok finansowy. Należy również przedstawić analogiczne dokumenty dotyczące całej spółki zagranicznej, pod warunkiem, że są one publicznie dostępne w kraju siedziby spółki. Księgowość oddziału oraz sprawozdanie biegłego rewidenta nie muszą być przedstawiane, gdy spółka zagraniczna podlega prawodawstwu w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego i posiada formę prawną porównywalną do szwedzkiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jednakże dokumenty dotyczące całej spółki zagranicznej muszą zostać przetłumaczone na język szwedzki i przedłożone Bolagsverket. ABC biznesu
  • 47. 47 Zysk oddziału podlega takiemu samemu opodatkowaniu jak szwedzkiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Nazwa oddziału musi obejmować nazwę zagranicznej firmy wraz z dodatkiem „filial” i musi jednoznacznie określać kraj rejestracji spółki macierzystej. Nazwa musi odróżniać się od innych nazw w rejestrze firm Bolagsverket. Nagłówki na papierze firmowym filii, formularze zamówień oraz inne materiały muszą zawierać informacje o formie prawnej spółki, zarejestrowanym biurze, rejestrze w kraju pochodzenia i numerze w tym rejestrze oraz numerze w rejestrze filii w Szwecji. ABC biznesu