Lezing landelijk sociologie congres LOS

1. Peter Achterberg | Landelijk Sociologie Congres | 20 februari 2017
Power to the people
MA Society, Policy and Politics

2. Het volk aan de macht?
20 februari 2017MA Society, Policy, and Politics 2

3. 320 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
Steun voor referenda: stabiel of een politieke
aardverschuiving?
• Burgerperspectieven, SCP
2016-1
• Onverminderd steun voor
referenda
• Maar d66 en groenlinks
stemmers minder steun
• SP/ PVV stemmers meer!

4. 420 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
Gemiddelde
Belangrijk voor democratie dat iedereen zijn politieke ideeën uit, zelfs
de extreme 8,18
Belangrijk dat burgers het voor het zeggen hebben over politieke
kwesties door directe stemming in een referendum 7,17
Belangrijk voor democratie dat de regering het beleid verandert naar
wat de meeste mensen denken 7,71
Samenvattende schaal 7,88
European Social Survey – alleen Nederlandse gegevens
- 2014

5. 520 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
Voorkeur voor directe democratie en stemgedrag
6.2000 6.4000 6.6000 6.8000 7.0000 7.2000 7.4000 7.6000 7.8000 8.0000 8.2000
Christen Unie
GroenLinks
SGP
CDA
D66
PvdA
VVD
50Plus
SP
PVV
Partij voor de dieren
Voorkeur voor directe democratie per achterban

6. 620 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
Waarom?
De vraag, zoals eigenlijk altijd, is:

7. 720 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
De vertrouwenskloof ten aanzien van instituties

8. Principes en Uitvoering
Giovanni Sartori

9. 920 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Democratische aspiraties Vertrouwen politiek Kloof
De vertrouwenskloof ten aanzien van de rechtsstaat in
Nederland (2014; ESS)

10. 1020 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Democratische aspiraties Vertrouwen politiek Kloof
De vertrouwenskloof ten aanzien van de politiek in
Nederland (2014; ESS)
The rights of minority
groups are protected
The courts treat
everyone the same
The courts able to stop
the government acting
beyond its authority

11. Maatschappelijk onbehagen als bron voor de
vertrouwenskloof?

13. 1320 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
De reflexieve vertrouwenskloof

14. 1420 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
De verklaring van de vertrouwenskloof
Opleiding
Onbehagen
Reflexief
posttraditionalis
me
Vertrouwenskloof
tav politiek
-0,16***
0,16***
0,25***
0,09***

15. 1520 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
De verklaring van de vertrouwenskloof
Opleiding
Onbehagen
Reflexief
posttraditionalis
me
Vertrouwenskloof
tav rechtsstaat
-0,16***
0,16***
0,33***
0,07***

16. 1620 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
En tja, wat dan?

17. 1720 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
Peter Mair: stemgedrag op de flanken
0.0000 0.5000 1.0000 1.5000 2.0000 2.5000 3.0000 3.5000
SGP
Christen Unie
CDA
D66
VVD
GroenLinks
PvdA
SP
PVV
Partij voor de dieren
Vertrouwenskloof ten aanzien van de politiek

18. 1820 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
Stemgedrag op de flanken….
CDA
D66
VVD
Christen Unie
PvdA
SP
SGP
GroenLinks
Partij voor de dieren
PVV
Vertrouwenskloof ten aanzien van de rechtsstaat

19. 1920 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Politiek Rechtsstaat
Voorkeur voor meer directe democratie
Geen kloof kleine kloof grote kloof
En…radicale democratisering….

20. 2020 februari 2017MA Society, Policy, and Politics
• Voorkeur voor meer inspraak burgers in beleid – de wil
van het volk!
• Verschoof van iets typisch ‘nieuw-links’ naar ‘populistisch’..
• Twee concepties van democratie: van iedereen praat mee,
naar de meerderheid bepaalt….
• Komt voort uit ervaren institutionele vertrouwenskloof:
Mensen hebben wel aspiraties, maar vertrouwen de politiek
er niet meer mee…
• Twee rollen moderniteit – reflexief en onbehaaglijk…
Tot besluit

21. p.achterberg@tilburguniversity.edu
Master “Society, Policy, and Politics in Comparative Perspective”
Research Master “Social and Behavioral Sciences”
Dankjewel!
20 februari 2017MA Society, Policy, and Politics 21