2. Neler Öğreneceğiz?
2
Kimyasal Katkı Maddeleri ve Çeşitleri3
Kimyasal Katkıların İşlevleri ve Faydaları4
Kimyasal Katkıların Uygulama Alanları5
1 Beton Hakkında Genel Bilgiler
Katkı Maddelerinin Sınıflandırılması
6 Örnek Uygulama
3. BETON NELERDEN OLUŞUR?
Çimento + Su + Agrega + Katkı + Hava = Beton
Çimento
Su
Kaba Agrega
İnce Agrega
Mineral Katkı
Kimyasal Katkı
4. Beton ; çimento, agrega, su, kimyasal veya mineral
katkı maddelerinin homojen olarak karıştırılmasından
oluşan, ilk başta plastik, zamanla katılaşıp
sertleşerek mukavemetini kazanan kompozit bir yapı
malzemesidir.
Beton birbirine bağlanmış agregaların oluşturduğu
yapay bir taştır.
-4-
5. MALZEMELERİN KALİTESİ
Beton üretiminde kullanılan malzemelerin özellikleri
geçerli standartlarla uyumlu olmalıdır :
Çimento
Agrega
Su
Hava İçeriği
Beton
6. ÇimentoCaO
% (60 - 65)
Çimento, betonda kullanılan diğer malzemeleri
bağlayan ve sertleştiren bağlayıcı bir maddedir.
SiO2
% (17 – 25)
Al2O3
% (3 - 8) % (0.5 – 0.6)
Fe2O3
SO3
% (1- 2)
MgO
% (0,5 - 4)
% (0,5 – 1,3)
Na2O + K2O
-6-
7. Beton Katkı Maddesi Nedir?
Betonu oluşturan temel malzemeler olan su, agrega
ve çimento dışında düşük miktarda katılan organik
veya inorganik maddelerdir.
Bu katkı maddeleri; kimyasal ve mineral katkılar
şeklinde iki başlık altında incelenebilir.
-7-
9. KATKILAR
Katkılar betonun belli özelliklerini değiştirmek için kullanılan
kimyasal içerikli maddelerdir.
Katkıların haricinde betonu oluşturan diğer malzemeler
şunlardır:
Çimento
Su
Agrega
Kimyasal Katkılar
Bu katkılar, beton karışımına önce veya karışım sırasında
eklenirler.
-9-
10. KATKILAR
Kimyasal
Katkılar
• Priz Hızlandırıcı Katkılar
• Priz Geciktirici Katkılar
• Hava Sürükleyici Katkılar
• Su Azaltıcı Katkılar/Akışkanlaştırıcılar
• Harç Katkıları
• Hava Sıkıştırıcı Katkılar
• Gaz Oluşturucu Katkılar
• Korozyon Önleyici Katkılar
• Geçirgenlik Azaltıcı Katkılar
• Yapıştırıcı Katkılar
• Büzülme Önleyici Katkılar
• Renklendirici Katkılar
• Bakteri ve Böcek Öldürücü Katkılar
-10-
11. Beton Katkısı Neden Kullanılır ?
Çimento özelliklerini belirli bir ölçüde iyileştirme amacı
ile kullanılır.
Beton Katkısı Ne Zaman Kullanılır ?
Katkı maddesinin türüne göre, beton üretilirken veya
üretildikten sonra kullanılarak taze veya sertleşmiş
betonun özellikleri iyileştirilir.
-11-
12. Kimyasal Beton Katkısının Özellikleri
Taze ve/veya sertleşmiş beton özelliklerini değiştirmek
için, karıştırma işlemi sırasında betona, çimento
dozajının %5’ini geçmemek üzere eklenen kimyasal
maddelerdir.
Genellikle su içinde çözünebilen kimyasal maddelerdir.
Çimento ağırlığına oranla düşük miktarlarda
kullanılırlar. ( Örneğin % 1-3 )
-12-
13. Kimyasal Beton Katkısının Özellikleri
Katkılar karışıma çimento dozajına göre ilave edilir.
Katkı bir ilaç değildir. Katkı kötü olarak dökülen veya
yapılan bir betonu iyileştirmek için kullanılmaz. Bilinçsiz
kullanılmaları çok olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Deneme karışımı ile optimum dozaj belirlenmelidir.
Aşırı dozda kullanıldıklarında yan etkileri söz
konusudur. (Priz geciktirme veya hızlandırma, dayanım
kaybı vb.)
-13-
14. Betonun mukavemet kazanma hızını artırmak.
Su içeriğini artırmadan uzun süre işlenebilirliğini sağlama
Metre küp başına betonun ağırlığını azaltmak için.
Su içeriğini düşürerek betonun mukavemetini artırmak.
Korozyonu önlemek.
Kimyasal Katkının Yararları-İşlevleri
-14-
15. Kimyasal saldırılara karşı direnci artırmak.
Betonun maliyetini düşürmek.
Hidratasyon ısısı artışını yavaşlatmak için.
Kimyasal Katkının Yararları-İşlevleri
Ayrışmayı azaltmak için.
Beton, karıştırıldıktan döküm ve yerleştirme anına
kadar istenen özellikleri sağlaması ( erken priz,
geç priz, kıvam koruma, işlenebilirlilik, kolay
yerleşebilme özelliği ).
-15-
16. Su Azaltıcı / Akışkanlaştırıcı Katkılar
Kıvamı değiştirmeden su miktarının azalmasını
sağlayan veya su miktarı değişmeden çökmeyi /
yayılmayı artıran veya her iki etkiyi birlikte oluşturan
katkılardır.
Çimento partikülleri birbiriyle birleşmek suretiyle küçük
topaklar oluşturmaya meyillidirler.
Akışkanlaştırıcılar su ile birleşerek beton içerisindeki
suyun yüzey gerilimlerini ve çekim gücünü azaltırlar.
-16-
17. Su Azaltıcı / Akışkanlaştırıcı Katkılar
Akışkanlaştırıcılar negatif elektriksel yüke sahip olup su
yüzeyinde hareket etme eğilimindedirler.
Bu etkileri dolayısı ile topaklaşmayı önlemeleri ve aynı
zamanda tanelerin birbiri üzerinden kaymalarını
kolaylaştırmak ve yağlayıcı etki göstermeleri betonun iç
sürtünmesini azaltmakta ve işlenebilirliğini artırmaktadır.
-17-
18. Yüzey aktif moleküllerdir. (Surfaktan)
Suyun yüzey gerilimini düşürerek ıslatma gücünü
artırırlar.
Çimento taneciklerini hidrofil (su seven) yaparlar.
Çimento taneciklerinin topaklaşmasını önleyerek
homojen bir dağılım sağlarlar.
-18-
23. Hem TS EN 934-2 hem de ASTM C494
standardında, su azaltıcı (akışkanlaştırıcı) katkıların
aynı kıvam değerine sahip kontrol karışımında
kullanılandan en az % 5 oranında su azaltması
gerekir.
Yüksek oranda su azaltıcı (süper akışkan) katkıların
ise %12’nin üzerinde su azaltması gereklidir.
Su azaltıcı / akışkanlaştırıcı katkılar için, aynı
kıvamdaki karışımlardan alınan örneklerin 7 ve 28
günlük dayanımları da, kontrol örneklerinden en az
%10 daha yüksek olmalıdır.
-23-
24. Yüksek oranda su azaltılan karışımdan alınan
örneklerin 7 günlük basınç dayanımı kontrol
betonundan % 40, 28 günlük basınç dayanımı da
%15 daha yüksek olmalıdır.
Ayrıca akışkanlaştırıcı ve süper akışkanlaştırıcı
katkıların taze beton hava içeriğini çok fazla
arttırmaması gerekir.
-24-
25. Yüksek Oranda Su Azaltıcı / Süper
Akışkanlaştırıcı Katkılar
Kıvamı değiştirmeden su miktarının yüksek oranda
azalmasını sağlayan veya su miktarı değişmeden
çökmeyi/yayılmayı yüksek oranda artıran veya her iki
etkiyi birlikte yaratan katkılardır.
-25-
27. SU AZALTICI KİMYASAL KATKILAR
NORMAL AKIŞKANLAŞTIRICILAR (%5 SU KESME < %12)
HİPER AKIŞKANLAŞTIRICILAR (SU KESME > %30)
SÜPER AKIŞKANLAŞTIRICILAR (%12 SU KESME 30)
LİGNOSÜLFONAT TÜREVLERİ ve
HİDROKSİL KARBOKSİLİK ASİT
NAFTALİN ve MELAMİN SÜLFONA FORMALDEHİT
MODİFİYE LİGNOSÜLFONAT
POLİKARBOKSİLİK ASİT
Dozaj: < %1 Çimento ağırlığınca
Dozaj: % 1-3 Çimento ağırlığınca
Dozaj: % 1-3 Çimento ağırlığınca -27-
28. Bu iki tip katkıda da çalışma fonksiyonu,
katkının çimento tanelerinin etrafını sarması ve
taneleri negatif elektrik yükü ile yükleyerek
çimento tanelerinin birbirini itmesini sağlar ve
topaklaşmasını önlerler.