1. A BIBLIA: A ESCRITURA

2. COMO EMPEZOU A ESCRITURA?
 A necesidade de transmitir mensaxes,
rexistrar listas, anotar promesas, e en
xeral, a necesidade de sinalar e acotar as
cousas, é tan antiga como a civilización.
De aí que a historia da escritura se
retrotrae ata tempos moi remotos,
anteriores, por suposto, ao descubrimento
do alfabeto.

3.  1.- Hai uns 30.000 anos
aproximadamente, os nosos
ascendentes da prehistoria xa
pintaban escenas de homes e
animais sobre as paredes das
covas. Exemplos de este
primeiro tipo de «escritura»
encóntranse a longo de todo o
mundo, desde Europa ata
Australia.

4.  2.- A medida que se foi
desenvolvendo a
civilización, comezaron a
usarse debuxos toscos de
obxectos dunha maneira
máis sistemática, dando
orixe a unha escritura
elemental de carácter
pictórico.

5.  3.- Un paso máis dérono os
exipcios, hai uns 5.000 anos,
coas belas e estilizadas
imaxes da escritura xeroglífica,
que poden verse aínda nos
muros das súas tumbas e
demaiis monumentos.

6.  4.- Cos babilonios as
imaxes convértense en
formas máis sinxelas,
que gravaban sobre
taboíñas de arxila,
usando para isto
estiletes en forma de
cuña. De ahí o nombre
de escritura cuneiforme.

7.  5.- O próximo gran paso cara a adiante debeu
de tener lugar en Canaán, onde un escriba moi
dotado tivo a intuición do alfabeto. Decatouse de
que a linguaxe podía reducirse a uns vinte sons
fundamentais. A cada un dos son asignoulle un
signo, tomado xeneralmente dunha palabra,
cuxo primeiro son correspondía ao son que se
trataba de expresar. As vogais ao principio non
se escribían. Este primeiro alfabeto tivo tanto
éxito que se estendeu decontado. Para o ano
1000 a. C. eran xa moitos os pobos que o
adoptaran para as súas respectivas linguas,
incluidos os hebreos do Antigo Testamento.

9. A PEDRA ROSETA
En 1799 Napoleón organizou unha expedición a
Exipto. Alí, un dos seus homes desenterrou
casualmente unha gran pedra, cuberta
cunha inscrición. Tratábase probablemente do
descubrimento lingüístico máis importante de
todos os tempos, pois ía proporcionar a clave para
descifrar os xeroglíficos da lingua exipcia.
A inscrición resultou ser un decreto real, redactado
en tres linguas: en dúas exipcias e en grego.
Tardáronse 23 anos, pero ao final os expertos
descifraron os xeroglíficos exipcios e a abundante
literatura do val do Nilo volveu estar ao alcance de
todos.

11. DA ARXILA AOS LIBROS
 Coa invención da escritura foi posible arquiivar os
datos e a información para o futuro.
 Miles de textos do tempo da Biblia e incluso anteriores sobreviviron ata os
nosos propios días. A maior parte do que sabemos do mundo antigo
coñecemolo grazas a eles, unha vez que foron descifrados e puideron ser
lidos de novo.
 Escribíase sobre toda clase de materiais. Os babilonios empregaban
pequenas taboíñas de arxila; os exipcios usaban papiros. Inscripcións
importantes fueron gravadas sobre rochas naturais, sobre os muros dos
palacios, ou pintadas sobre as paredes das tumbas.
 Co tempo, as pesadas taboíñas de arxila e os rolos de papiro deron paso a
formas máis prácticas. Cando naceu o cristianismo, como a Igrexa sentía a
necesidade de expandir a mensaxe, os materiais de escribir coñeceron un
gran desenvolvemento.

12. DA ARXILA AOS LIBROS

13. DA ARXILA AOS LIBROS
Axiña se decataron de que as follas de
papiro podían ser batidas xuntas ata
formar longas tiras, as cales, enroladas,
gardábanse.
Estos «rolos» eran os «libros» en tempo
do Antiguo Testamento, os rolos
escribíanse de dereita a esquerda (hebreo
e arameo), ou de esquerda a dereita
(grego), en columna, e podíase continuar
no reverso, en caso de necesidade.
Adoitábase escribir cun pincel, que se
mollaba en tinta negra, feita de feluxe.

14. DA ARXILA AOS LIBROS
 O papiro era caro. A clase
modesta empregaba para
escribir fragmentos de
cerámica, que abundaban,
debido ás moitas vasillas que
se rompían. Estes cascotes
eran moi útiles para escribir
sobre eles notas, listas,
contas e recibos. Eran as
pequenas notas do mundo
antigo.

15. DA ARXILA AOS LIBROS
 Os asirios usaban taboa en
forma de encerado. Material
frecuente así mesmo en
tempo dos gregos e dos
romanos.
 Eran de madeira ou de
marfil. Cubríase a superficie
cunha fina capa de cera,
que facilitaba a escritura.
 A veces uníanse dúas
taboas.

16. DA ARXILA AOS LIBROS
 As peles de cabras e
ovellas, ben limpas e
tratadas, proporcionaban
unha superficie suave e
fácil para escribir.
 Era o chamado
pergamiño.

17.  Cara ao século segundo
da nosa era, o rolo deu
paso ao “codice”,
composto por follas
encadernadas, cubertas
cunhas pastas.
 Posiblemente foron os
cristiáns os pioneiros
deste primeiro tipo de
libros.
 Manexábanse e
transportábanse con
moita facilidade.