2. Ֆինլանդիա
• Ֆինլանդիան պետություն է որը գտնվում է Հյուսիսային
Եվրոպայում։ Սկսած 1995 թվականից Եվրոպական միության անդամ
է։ Ֆինլանդիան սահմանակից է Ռուսաստանին, Շվեդիային և
Նորվեգիային։ 2010 թվականին Ֆինլանդիան Newsweek ամսագրի
կողմից գրավել է առաջին տեղը «Աշխարհի լավագույն
պետություններ» ցանկում, իսկ 2012 թվականին դարձավ
«Ամենակայուն երկիրն աշխարհում» ամերիկյան «Fund for Peace»
ֆոնդի գնահատմամբ։
3. Լապլանդիա
Լապլանդիան երբեք չի եղել միավորված պետական կազմավորում։ Ներկա
դրությամբ այն բաժանված է չորս
պետությունների՝ Նորվեգիայի, Շվեդիայի, Ֆինլանդիայի և Ռուսաստանի
միջև։ Սաամներն ունեն վառ արտահայտված ազգային ինքնություն, ինչպես
նաև դրոշ և հիմն, իսկ նրանց իրավունքները ներկայացնում են մշակութային
ինքնակառավարման ընտրովի մարմինները՝ Սաամական խորհրդարանը։
Լապլանդիան համարվում է Սանտա Կլաուսի, Ձմեռ Պապի և նրանց
սաամական գործընկեր Մուն Կալսայի ծննդավայրը։ Ռովանիեմի քաղաքից 9
կմ հեռավորության վրա կառուցվել է Սանտա Կլաուսի գյուղ զվարճանքների
այգին, նվիրված Ձմեռ Պապին, որին Ֆինլանդիայում անվանում են
Յոուլուպուկկի։
4. Լապլանդիա
• Լապլանդիայում ձմեռային գիշերներին երբեմն հնարավոր է տեսնել
բեվեռափայլը։ Դա բնության ամենահետաքրքիր ու հիասքանչ
երևույթներից մեկն է։ Մութ պարզկա երկնքում հանկարծ վառում են
գույնզգույն լույսեր, որոնք մերթանհետանում են, մերթ նորից
հայտնվում։ Լապլանդիայում 50 օր անընդմեջ արև չի ծագում և
տիրում է հեքիաթային կապույտը։ Իսկ ամռանը արևն ամիսներով
մայր չի մտնում և տիրում են սպիտակ գիշերները։
5. Լապլանդիա
• Լապլանդիայում է նաև գտնվում աշխարհի ամենահյուսիսային
կենդանաբանական այգին։ Այնտեղ կենդանիները ապռում են
իրենցբնական պայմաններում սառցի և ձյան մեջ։ Այստեղ կարելի է
տեսնել բեվեռային առջերի և գայլերի, աղվեսների և շատ սիրված
եղջերուների որոնք նաև Լապլանդիայի խորհրդանիշնեն։
6. Ֆիննական ուսուցումը
• 1.Միջազգային հետազոտությունների համաձայն՝ ֆինն դպրոցականները
արդեն 3-րդ տարին է գրանցում են գիտելիքների ամենաբարձր
արդյունքները:
• 2. Ֆինլանդիայում չկան էլիտար և սովորական դպրոցներ, բոլոր
դպրոցներն ունեն նույն կահավորանքը, հնարավորությունները և
համաչափ ֆինանսավորումը: Գրեթե բոլոր դպրոցները պետական են:
• 3. Մի առարկայի խորացված ուսուցումը ի հաշիվ մյուս առարկաների չի
խրախուսվում: Մաթեմատիկան առավել կարևոր չէ, քան արվեստը, ինչպես
և հակառակը:
7. Ֆիննական կրթություն
• 1.Ֆինները չեն դասակարգում աշակերտներին «խելացիների» և «թույլերի», չեն
համեմատում աշակերտներին իրար հետ: Յուրաքանչյուր երեխա համարվում է
առանձնահատուկ, և նրանք բոլորը սովորում են միասին, այդ թվում նաև՝
հաշմանդամություն ունեցող երեխաները:
• 2. Այստեղ աշակերտներին վերաբերվում են որպես ինքնուրույն
անհատականությունների և հենց առաջին դասարանից բացատրում են իրենց
իրավունքները, այդ թվում և մեծահասակներից բողոքելու իրավունքը սոցիալական
աշխատողին:
• 3. Կրթությունից բացի դպրոցում անվճար են նաև սնունդը, էքսկուրսիաներն ու
բոլոր արտադասարանական միջոցառումները, տրանսպորտը, դասագրքերը,
գրենական պիտույքները, հաշվիչներն ու նոթբուքները: Ցանկացած դրամահավաք
դպրոցում արգելված է:
8. Ֆիննական ուսուցում
• 1.Միևնույն դասաժամի ընթացքում աշակերտները տարբեր առաջադրանքներ են
կատարում և ստանում իրենց անձնական մակարդակին համապատասխան
գնահատական, այն է՝ եթե իր առաջադրանքը կարողանում է կատարել, ստանում է
գերազանց գնահատական: Հաջորդ օրը կստանա նոր, փոքր-ինչ ավելի բարդ
առաջադրանք, եթե կարողանա լուծել՝ շատ լավ, եթե ոչ՝ կստանա նորից հեշտ
առաջադրանք:
• 2. Ստուգողական կամ միջանկյալ թեստերը թողնված են ուսուցչի հայեցողությանը:
Գոյություն ունի միայն մեկ պարտադիր թեստ՝ միջին դպրոցն ավարտելու
ժամանակ, բայց դրան էլ երեխաներն առանձնահատուկ չեն պատրաստվում,
ուսուցիչները հաշվետվություն չեն տալիս թեստի արդյունքների վերաբերյալ: Այն,
ինչ սովորել են, արդեն իսկ բավարար է:
9. Ֆիննական Կրթություն
• 1. Այստեղ դպրոցականները գիտեն, թե ինչ է նշանակում պորտֆոլիո, պայմանագիր, բանկային
քարտ, գիտեն հաշվել եկամուտներ, կայք-այցեքարտ պատրաստել, հաշվել ապրանքի գինը
զեղչերի ժամանակ և այլն:
• 2. Այստեղ վստահում են ոչ միայն ուսուցիչներին, այլև աշակերտներին, և թույլ են տալիս,
օրինակ, մեկ այլ բանով զբաղվել: Եթե գրականության դասին ուսուցողական ֆիլմ է միացված,
սակայն դա աշակերտին հետաքրքիր չէ, նա կարող է գիրք կարդալ: Համարվում է, որ աշակերտն
ինքը կարող է ընտրել, թե ինչն է իր համար ավելի օգտակար:
• 3. Ֆինները կարծում են, որ դպրոցի ամենակարևոր առաքելությունը երեխային ապագա
ինքնուրույն կյանքի համար նախապատրաստելն է, հետևաբար սովորեցնում են մտածել,
տրամաբանել և ինքնուրույն գիտելիքներ գտնել: Կարևոր է ոչ թե բանաձևերն անգիր անելը,
այլ տեղեկատուից, ինտերնետից, հաշվիչից, տեքստից ճիշտ օգտվելը, առաջացած խնդիրների
համար լուծումներ և ռեսուրսներ գտնելը:
10. Ֆիննական ուսուցում
• 1. Նստարանների մոտ նստելը պարտադիր չէ, երեխաները կարող են
նստել գորգի վրա. Շատ դասարաններում առկա են նաև բազմոցներ ու
բազկաթոռներ:
• 2. Տաք եղանակին դասերը շատ հաճախ անցկացվում են դրսում, խոտի
կամ համապատասխան նստարանների վրա, որոնք շարված են
ամֆիթատրոնի ձևով:
• 3. Տնային առաջադրանքներ հազվադեպ են
հանձնարարում, երեխաները պետք է հանգստանան տանը, իսկ
ծնողներին ոչ թե դասեր են առաջարկում սովորել երեխաների հետ, այլ
նրանց թանգարան, անտառ կամ լողավազան տանել:
11. Ֆիննական կրթություն
• 1.Սովորում է նա, ով ուզում է սովորել: Ուսուցիչները փորձում են
երեխայի մեջ հետաքրքրություն առաջացնել կրթության հանդեպ, բայց եթե
այն բացակայում է, ապա նրան չեն սկսի «երկուսներ շարել», փոխարենը
նրանք աշակերտին կսովորեցնեն ապագայի համար պետքական և ոչ բարդ
մի մասնագիտություն, չէ՞ որ ոչ բոլորն են պարտավոր ինքնաթիռներ
նախագծել. հարկավոր են նաև ավտոբուսի վարորդներ:
• 2. Երեխաներին այստեղ չեն կանչում գրատախտակի մոտ, չեն ստիպում
պատմել դասը: Ուսուցիչը ընդհանուր ներկայացնում է թեման, իսկ հետո
նստարանների արանքով անցնելով՝ օգնում գլուխ հանել
առաջադրանքներից: Նույն գործով զբաղվում է նաև ուսուցչի օգնականը
